Met forse sprong
dieptepunt
uit
de stad en
dokter Moore
Met Mies naar
„Het Dorp"
Betwistbare kwesties
in De 21ste eeuw
xr
NIEUWE LEIDSE COURANT
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1967
Overdaad
ONEVENWICHTIGHEID in pro-
gramma-aanbieding is een euvel
dat regelmatig de kop blijft opsteken
in de vaderlandse televisie. Gister
avond was er zulk een overdaad aan
informatie op de beide netten, dat
men wel kiezen moest. Want wie
zoals wij de fout maakte alles te
willen volgen, kon viereneenhalf
Openbaar Kunstbezit
(Vai
e radio- cn tv-redactie)
HILVERSUM Met ccn forse
sprong is de Stichting Openbaar
Kunstbezit uit het dieptepunt van ta
nende belangstelling geraakt. Ooit
telde het aantal abonnees op de radio
en televisiecursussen 98.000 en daar
na zakte het geleidelijk af. tot men
vorig jaar met ..slechts" 57.000 cur
sisten zat. hetgeen overigens toch
gesproken woord achter elkaar toch nog een respectabel getal
niet verwerken.
De AVRO begon met de tweede
reportage uit Indonesië, waarbij inte
ressant materiaal werd getoond over
de economische situatie in de samen
leving. De stadsbeelden zullen hen
die het land kennen, zeer hebben ge-
De NTS had toen al een program
ma over diepzeeonderzoek achter de
rug en lardeerde de avond verder
met informatie over beeldende kunst.
In Eidofoor liet de heer Brugsma
drie kwartier de jonge, links-geo
riënteerde schrijfster Maria Ulrike
Meinhof in Bonn aan het woord over
de acties van studenten en intellectu
ele jongeren, die zich verzetten tegen
gezag en parlementaire democratie,
maar zeggen niet door de NPD te
worden beïnvloed.
Zij praatte zich moe en de twee
resp. uit Bonn en Londen naar
Amsterdam overgekomen buiten
landse journalisten konden elk nau
welijks twee vragen stellen. Zij moe
ten zich wel bekocht hebben gevoeld,
daarvoor zo'n lange reis te hebben
gemaakt.
Intussen sprak bij de AVRO drs. F.
A. Hoogendijk met ministers over het
effect van de Britse inflatie op de
Nederlandse economie en wij hoor
den minister Roolvink betogen, dat,
met vertrouwen in het vakbondsbe-
leid, de uiterste voorzichtigheidspo
li tiek nu is geboden.
Morele herbewapening vervlocht in
haar eerste tv-verschijning in een
toelichting op eigen doelstelling een
toespraak van Gandhi's kleinzoon tot
het Indiase volk.
Over dit alles kon men geen mo
ment nadenken, want het programma
was inmiddels sterk uitgelopen en er
wachtte tegen elven nog een uurlan-
ge discussie over het verzet in Ne
derland gedurende de bezetting. Aan
gezien dit een opgenomen discussie
was, bleven de sprekers ook toen het
rhiddernachtelijk uur naderde, nog
fris en onderhoudend. Het is echter
te betreuren dat dit nuttige gesprek,
waarin jongeren om verklaringen
vroegen en ook veelzijdig antwoord
kregen, zo laat op de avond en na
zoveel andere probleemkwesties werd
opgediend. Het heeft nu zeker niet de
aandacht gekregen welke het ver
diende.
Opvallend was, dat de theoretische
vragen van de jongeren moesten
worden beantwoord uit de emoties
van de praktische herinneringen, en
dat daarin toch onvoldoende de drei
ging van de wrede maatregelen van
de bezetter herleefde.
De ontevredenheid over het uitblij
ven van massale verzetsdaden die
er toch wel degelijk zijn geweest
kreeg niet het weerwerk waarin
reëel het feit van spelen met eigen
en anderer leven doorktvam. Er is
toch te veel reeds historie geworden.
HILVERSUM In november 1961
bracht Nederland in 24 uur tijds 25
miljoen op tafel voor de bouw van
Het DoTp voor blijvend gehandicap
ten bij de Johannastichting In Arn
hem. Nu staat dat dorp er vrijwel en
er wonen 100 mensen, die een hechte
gemeenschap hebben gesticht.
Hoe het er toegaat, zult u op
maandag 27 november a.s. kunnen
zien in een film die Marcel de Groot
en Cas Brugman er maakten en
waaraan ook Mies Bouwman zal
meewerken. Tijdens bouw en inrich
ting van Het Dorp is er wel eens
kritiek gekomen uit het land, over
het feit dat Mies Bouwman er niet
meer bij werd betrokken, en ook zij
self heeft haar teleurstelling daaro
ver in diverse interviews niet onder
stoelen of banken gestoken. Maar nu
wordt bewezen, dat men haar aan
deel in het totstandkomen van de
speciale nederzetting niet heeft ver-
Een nieuwe methode, waarbij men
vele girostroken rondstuurde, bracht
dit jaar echter een flinke stijging en
wel tot 72.000.
Dit stemt. zoals het stich
tingsbestuur gisteren in een perscon
ferentie meedeelde, tot tevredenheid
en men vertrouwt er op. dat nieuwe
initiatieven voor de komende cursus
sen de belangstelling van het publiek
nog sterker zullen maken.
Totnutoe liepen de 40 radio- en
televisie-uitzendingen parallel wat de
te behandelen onderwerpen betreft.
Dit zal in 1968 niet meer zo zijn.
Zoals wij reeds meldden wordt voor
de radiocursus het idee van telkens
één kunstwerk onder de aandacht
brengen gehandhaafd, maar de tele
visiecursus gaat haar eigen weg en
biedt enkele series over bepaalde
tie van ..Onz' Lieve Heer op Solder''
in Amsterdam" en „Een evenement
uit de tentoonstellingsagenda 1968",
beide in 3 of 4 uitzendingen.
Het feit dat de tv-programma's
naar het 2e net zijn gegaan, verdriet
de stichting niet meer, nu Ned. 2
gelijkwaardig is gemaakt aan Ned. 1.
Verheugd is men. dat de NRU de
radioprogramma's weer terugbrengt
naar de woensdagavond. Men is
dankbaar voor de goede medewer
king van NRU en NTS.
De nieuwe cursussen beginnen op
de radio op 24 januari, maar op de
televisie iets later dan gewoonlijk, nl.
22 februari. Half mei wordt gestopt
voor de zomerpauze.
(Vai
t radio- en tv-redactie)
zich abon-
Het blijft zo. dai
neert op de radio-
tezamen, maar nu krijgt men dubbel
waar voor zijn geld. Bovendien
wordt het aantal reprodukties dat
men voor het album ontvangt ver
ruimd. Er zullen 60 inplaats van 40
kleurenplaten bij zijn. Daarom is de
totale cursusprijs met 2 verhoogd
en bedraagt voor 1968 dus 13.75.
De voor televisie te behandelen se
ries zijn de volgende: „Interieur in
de 17e eeuwse Nederlandse schilder
kunst". 5 kleurenuitzendingen; „Het
geruchtmakende kunstwerk", nu en
vroeger, 4 uitzendingen, te presente
ren door mr. G. J. P. Cammelbeeck;
„Het gat in de beeldbouwkunst" (zo
als bijv. in „Stad zonder hart" van
Zadkine), 4 afleveringen: „De collec-
VPRO expres
onvolledig
(Van onze radio- en tv-redac
tie)
HILVERSUM TV-directeur
ds. N. Immink schrijft in het pro
grammablad van de VPRO, dat
zijn omroep expres onvolledig is
in de programma's. Briefschrij
vers. die vragen om populaire
stukken en films, omdat zij „ge
wone" kijkers zijn. moeten beden
ken dat de VPRO niet hetzelfde
wil en kan doen als de andere
omroepen en zich dikwijls richt
op minderheden. Volledigheid in
het programma is niet van be
lang, evenwicht en eigen gezicht
wél.
HILVERSUM De gebruikelijke
aflevering van de Amerikaanse serie
„De 21ste eeuw" zal dinsdag a.s. (28
november) niet om 7.30 maar om 10
uur op Ned. 2 verschijnen, omdat in
de aflevering „De tjokvolle wereld"
betwistbare kwesties die bepaald niet
voor kinderoren bestemd zijn. aan dc
orde komen.
„Het is de bedoeling, dat er over
deze uitzending wordt gepraat", zegt
de NTS, „het gaat nl. over de groei
van de wereldbevolking en de mid
delen welke kunnen worden aange
wend om een overmatige groei tegen
te gaan. Of men die middelen moet
gebruiken zal echte.- de strijdvraag
zijn, zowel voor ouderen als voor
jongeren, die in de 21ste eeuw met
deze zaken krijgen te maken. Mede
om in de huiskamer het gezamenlijk
kijken en het gesprek mogelijk te
maken hebben wij de uitzending laat
op de avond geplaatst."
In dit programma wordt eerst aan
de orde gesteld, dat de wereldbevol
king op het ogenblik jaarlijks met
twee procent toeneemt- Dat zou neer
komen op een verdubbeling van het
aantal aardebewoners in 35 jaar. Als
dit percentage gehandhaafd blijft,
zullen wij met ongeveer 7 miljard
mensen de 21ste nieuwe eeuw bin
nengaan.
„Men behoeft hiervan niet te
schrikken", vertelt een meneer Roger
Reveille, „er zal heus voor iedereen
een plaatsje zijn en waarschijnlijk
ook wel eten. maar... wat maakt de
Instituut in Israël.
Daarna gaat de voorlichting over
op de middelen tot geboortebeper
king en natuurlijk komt het daarbij
want daarvoor is deze serie tot
sensationele onthullingen. Men krijgt
iets te zien van de nieuwe methoden
daarvoor, welke o.m. worden onder
zocht op de Rockefeller Universiteit
in New York en in het Weizmann
Instituut in Israel.
IK HOUD HET
BIJ POEDERS
Gewezen wordt op het stadium na
de anticonceptiemiddelen. Nu is het
zo. dat men ter vermijding van ge
boorten middelen aanwendt, straks
zal de vrouw zo zijn behandeld, dat
men een ..onschuldige ingreep" zal
moeten toepassen om haar ti,jd« lijk
vruchtbaar te kunnen maken. En dat
is een zaak waarover men het be
paald in deze tijd nog lang niet een?
is uit godsdienstige en ethische over
wegingen.
De research in de laboratoria en de
informatie ter voorkoming van een te
grote wereldbevolking gaan voort. De
uitzending omvat ook beelden van
een geboortebeperkingscampagne op
grote schaal in Zuid-Korea en op
kleine schaal in het arme zuiden van
de V.S., waar dokter Paul Maddox
voorlichting geeft, zelfs als de moe
der nog in het kraambed ligt.
De Jordaanals
televisiespel
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De VARA-tele-
visie zal op de avond van tweede
Kerstdag een groot televisiespel uit
zenden. nl. een tv-bewerking van de
roman „De Jordaan" van Is. Querido,
die zich afspeelt in het begin van
deze eeuw. Guus Rekers en regisseur
John van de Rest maakten deze be
werking naar het stuk dat Herman
Bouber er vroeger van schreef voor
volkstoneel. Dit is in vele jaren niet
meer opgevoerd.
Jasperina de Jong en Piet Römer
spelen de hoofdrollen van Corrie en
Mooie Karei. Het tv-spel duurt ruim
2 uur.
Op dezelfde avend (die begint met
een uitzending „Ja zuster, nee
zuster") vertoont de VARA de laatste
van de 13 afleveringen van „De
Forsythe Saga". Zij heeft nu echter
ook de tweede serie van 10 afleverin
gen kunnen kopen en deze begint in
januari te lopen. Voorlopig dus nog
veel Forsythes op de buis.
CVK/IKÖR scherpe
tv-discussies
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Op zondag 3 de
cember a.s. starten CVK en IKOR
met een nieuwe scherpe discussieru
briek „Dat staat tc bezien". Deze
komt van tijd tot tijd 's avonds tus
sen 7.05 en 7.30 uur op Ned. 1. cn
wordt geleid door dr. J. M. de Jong,
rector van het seminarium der Ncd.
Hervormde kerk en een der partners
uit de gesloten rubriek „Opspraak".
Dr. De Jong zal gastheer zijn van
telkens andere personen, die het zeer
oneens zijn over actuele zaken. De
samenleving, aldus CVK en IKOR,
brengt voortdurend onverzoenlijk
lijkende tegenstellingen aan het licht.
Tussen de representanten van de ui
terste standpunten laat het onderling
begrip meestal flink te wensen. Het
programma brengt hen niet bij el
kaar opdat men het eens wordt (al
wordt die kans niet van tevoren uit
gesloten geacht), maar om in ieder
geval het gesprek gaande te houden.
Malando, Rotterdamse Arie Maasland, in vol ornaat
voor zijn orkest. Een zeldzame en dus voor zijn vele
fans welkome foto. Zo zullen late vogels hem zaterdag
avond a.s. op de beeldbuis kunnen zien, ook al geen
veel voorkomende zaak. Malando en de zijnen hebben
het druk en tijd voor televisieoptreden is er niet vaak
bij.
Maar zaterdag werkt het orkest mee aan een evene
ment ter ere van de Zuidamerikaanse dans: een wed
strijd in Hillegom's Treslong voor profs. U zult in dit
programma, dat de NTS tussen 10.50 en 12 uur uitzendt,
ook Conny van den Bos en Les Shaloms kunnen zien
VANAVOND TE ZIEN
Ned. 1 NTS
p Schateiland voor de jeugd,
r vriendelijke doktersfilm „Het geheim van
r Vlaams spel „Dallas - 22 november 1963".
Ned. 2 VARA
r verdere avonturen in Coronation Street,
r nieuw tienerprogramma Yin Yang.
p opnamen van het gisteren gehouden debat
het Nederlands toneel.
rVANAVOND TE HOREN
kroniek, daarna zelfportret van een idealist,
r Residentieorkest concerteert; Maria Aergericht
speelt het pianoconcert in a van Schumann,
p hedendaagse muziek.
Hilversum II NRU
r concert door het Radio Filharmonisch Orkest, o.
..De planeten" van Holst,
p spiegel van België
r Iks, een sprong in het duister.
BRT- prij s vra ag
dierenverhalen
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Ditmaal niet sa
men met de NRU maar zelfstandig
heeft de Vlaamse omroep BRT een
wedstrijd in het schrijven van radio
verhalen aangeboden. Hieraan mogen
alle Nederlands-schrijvende auteurs
van welke nationaliteit ook. meedoen.
Men moet de verhalen, op de ge
bruikelijke manier in triplo getypt en
voorzien van motto, plus gesloten en
veloppe waarin de vermelding van
naam en adres van de auteur, vóór
15 februari a.s. inzenden aan de
Belgische Radio en Televisie, Flagey-
plein 18, Brussel.
Elke auteur mag slechts één op ge-'
nerlei wijze eerder gepubliceerd ver
haal van een kwartier leeslengte in
zenden en daarin moet een dier de
hoofdrol spelen. Er zijn geldprijzen,
lopend van 10.000 tot 3000 fr.
De jury wordt gevormd door de
Vlaamse schrijvers Gerard Walschap.
Marcel Coole en Jos de Haes; de
uitslag is omstreeks 15 mei a.s. te
verwachten.
door
Afjatha Youttff
Zij gleed achterover, verborg zich helemaal achter het
toestel. David stond op en liep op haar toe, Emily stond voor
meneer Whitali en zei: „Hier is uw koffie, meneer Whitall.
Melk en suiker?' Whitall keek naar haar op, blozend en in
de war en naar David zag, geraakt.
Achter het apparaat hield David May's hand vast tot zij
niet meer beefde van woede. Hij zei dat meneer Stoner hem
eens verzekerd had dat het vraagstuk over opheffing van
het oude en een nieuw ander ziekenhuis slechts academisch
gesteld was. zelfs met hulp van het rijk, daar het bedrag dat
de stad zou moeten bijdragen te groot was. Deze opmerking
viel als een steen in de stilte. Ted trok een boek uit de
boekenkast en sloeg met grote aandacht de bladzijden om.
Whitall piekerde als een man die heeft ontdekt dat de taal
die hij spreekt onverstaanbaar is voor zijn omgeving. Na een
poosje zei hij, ingehouden en humeurig, dat hij nog wat
werk te doen had, hij trok zijn jas aan, zei kortaf gedag met
zijn hoed al stijf in zijn hand en vertrok .Zij hoorden hem
met zware stappen de houten trap afgaan.
Toen zij hem niet meer hoorden, zei Emily: „Ik zal nog
eens koffie halen.'" Barlow schoof zijn steoel dichter naar
May's bed. May streek haar krullen uit haar voorhoofd weg,
maar zij deed het zo verstrooid dat David moest lachen.
„Als gastvrouw had ik me niet zo moeten laten gaan. maar
hij maakte me gek met zijn praatjes."
Barlow stak zijn kopje naar Emily uit. „Zo'n kleine knaap
met de regering achter zich is wel het verwaandste wat er
bestaat."
„Luister eens..." Emily stond in de deuropening van de
keuken met de koffiepot in haar hand. „Het spijt me voor
hem."
«„Maar waarom?"
„Arm mannetje. Hij is dan wel afschuwelijk, en natuurlijk
mag niemand hem en hij weet het. Hij is eenzaam
verschrikkelijk eenzaam, dat stel ik me zo voor. Hij heeft de
mensen zo nodig en hij weet niet hoe hij vat op hen moet
krijgen, en hij heeft alleen zijn pijp en zijn sleutel om hem
te helpen. Nu gaat hij waarschijnlijk naar zijn kamer en hij
haalt papieren uit zijn aktentas om te werken en dan
probeert hij zich wijs te maken dat hij maar het beste kan
werken."
Barlow streek met zijn vingers door zijn haar, streek het
vervolgens voorzichtig glad. „Ik weet niet waarom ik die
knaap niet mag. Is het alleen omdat hij me tegenstaat, of om
zijn ideeën?"
„Hij is intelligent en hij is eenzaam, dat zeiden we al. En
hij is nou precies het type dat je aan het begin van hervor
mingen vindt, of aan het begin van een revolutie. Zijn type
zoekt contact. Ik ben er zeker van dat er nog heel wat van
deze mannetjes rondlopen."
May, die nog niet geheel gekalmeerd was, zei: Emily, wat
bedoel je in 's hemelsnaam?"
Emily bewoog de koffiepot heen en weer. „Ik bedoel die
schuwe typen die dromen van een wereldhervorming, die
hun aandeel erin willen hebben, die menen dat zij er een
plaats in kunnen vinden. Dat is natuurlijk wel heel simpel
gesteld, maar zij zijn zich er niet van bewust. Zij zoeken een
weerklank voor hun dromen bij anderen..."
Ted begon te lachen. „Ik kan meneer Whitall niet op de
barricade zien, als je dat soms bedoelt."
„O ja, zo iets stelt Whitall zich ook voor, iedereen trou
wens die naar een utopia streeft. Maar die gedachten zijn
nog op de achtergrond, die vormen de eerste fase. Als de
straatgevechten beginnen, dan zijn de intellectuelen uit het
gezicht verdwenen en hun idealen gewoonlijk ook. Dan
zijn ze weggeschover door een ander type met andere plan
nen. Zij gaan dan in de revolutie ten onder wacht maar
af. Mannen zoals Whitall die de nieuwe idealen hun
oorspronkelijke vorm gaven, worden door anderè vervan
gen...."
Barlow zei: „Het is belangwekkend, als het waar is. Maar
al verklaar je hem nu, hij wordt er toch niet sympathieker
op. Vooruit kind maak de vaat af, dan gaan we weg. We
hebben nog een lange rit voor de boeg."
Moo^e vond dat de deur van Greers oude huis aan een
verfje toe was. De deur haalde het niet meer bij vroeger. Hij
was toen prachtig groen geweest, maar de verf was nu
afgebladderd op de plaats waar de schoenen van de oude
dokter er tegen hadden getrapt. Er was geen fijn wit paneel,
geen koperen klopper, geen licht boven de deur.... De deur
werd geopend door een gedrongen man die dokter Moore
nog nooit eerder had gezien en die een onderdanige buiten
lander leek.
„Ik ben dokter Moore. Is dokter Greer thuis?"
„Ja, hij is in de studeerkamer. Verwacht hij u?"
,.Ja, hij verwacht me."
Binnen stak de gedrongen man een hand uit. Het leek een
smekend gebaar, Moore kwam er even door in verwarring,
tot hij besefte dat de man alleen maar zijn hoed en jas
wilde aanpakken. Moore grijnsde en gaf ze hem. Hij werd
naar oen kamer gebracht die Moore zich nog wel herinnerde.
Verschoten behang en een kachel met een dikke buik, bal
ken aan het plafond en een indrukwekkende open haard.
Verder was er volgens Moore nog een provisiekamer, maar
die was nu veranderd in een gang met boeken. Daarna
kwam er een kamer met glas-in-lood ramen, waar eens een
schuur had gestaan die dokter Greer gebruikte om hout te
hakken. Verder was er nog een grote lange kamer en daar
zat Greer aan een groot bureau voor een raam dat ruim
uitzicht bood op de bergen.
(Wordt vervolgd)
De jcheeps-
Bontekoe
HE88EN JUlilE Y, L 0
ETEN? MAKAN? I 5INJEUB MET EEN
NA5SI?PI}BN6T>A Ï0UW NAM!
v y N 00 JEN
FERDNAND
(it
