Moskou
leider
wereldcommunisme
LIGA
Nog een gesprek over
vervoerplan - Leber
STRATEN
LIGGEN
IN ADEN
BEZAAID
MET LIJKEN
Rennies
Uit de Haagse hof geplukt
Na Stalin
kwam het
tot breuk
Huisje opgeblazen
paartje ongedeerd
5
DINSDAG 7 NOVEMBER 1967
DE RUSSISCHE REVOLUTIE
(Van een onzer redacteuren)
TOT 1917 geloofde Le
nin, dat de wereld
revolutie in West-
Europa zou beginnen.
Hij verwachtte veel van het
proletariaat in Duitsland, En
geland en Frankrijk. Nu, na 50
jaar, laat het wereldcommu
nisme een geheel ander beeld
zien. Het heeft veel bereikt,
maar juist in West-Europa
kreeg het geen voet aan de
grond.
De Russische revolutie, die voor Le
nin als een verrassing kwam en waar
uit de bolsjewieken pas na een strijd
van negen maanden als overwinnaars
tevoorschijn kwamen, kon geen doel
in zichzelf zijn. Lenin zag haar als
een steen, die steeds groter wordende
kringen in het water kan maken.
De oktoberrevolutie was echter een
bijzonder riskante onderneming, om
dat de hulp, die Lenin vooral van het
Duitse proletariaat verwachtte, uit
bleef. De revolutie, die een eind
maakte aan het Duitse keizerrijk,
bracht geen verbroedering. Ook de
Duitse „oktoberrevolutie" (die in 1923
in alle bijzonderheden te JVIoskou
was uitgestippeld) mislukte voordat
zij begon.
Stalin
Dit feit was voor Stalin een bewijs,
dat het geen zin had. op de voorspel
de revolutie in West-Europa te
wachten. Wellicht kwam dat, doordat
Stalin wat op de achtergrond had
geleefd en niet als Lenin en Trotzky
langdurig in het buitenland had ver
toefd.
De dood van Lenin in 1924 stelde
Stalin in staat, zijn bewering waar te
maken, dat „socialisme in één land"
mogelijk was. Daartoe moest hij het
verzet van Trotzky overwinnen, die
de „permanente revolutie" verkondig
de.
Stalins program beloofde de zwaar
beproefde Russen een betere toe
komst en streelde hun nationale zelf
bewustzijn. Het feit, dat hij volkscom
missaris voor de nationaliteiten was
geweest, beïnvloedde ongetwijfeld
zijn denken. De plannen van Trotzky
zouden slechts meer oorlog, honger
en onrust brengen.
Zo begon onder leiding van Stalin
een periode van vreedzaam samenle
ven tussen wat men langzamerhand
als de Sowjetunie ging beschouwen
en de „kapitalistische" staten. Intus
sen ging Moskou meer aandacht
besteden aan de bevrijdingsbewe
gingen in het Oosten, met name in
Japan en China.
Chinezen
In China probeerden de Russen de
Kwomintang voor hun wagentje te
spannen. De communisten werden ge
dwongen met Tsjang Kai-sjek samen
te werken. Ook toen deze nationa
listische president zich tegen de com
munisten keerde bleef Moskou met
Chroesjtsjef heeft wel eens gezegd,
dat „onze kinderen in een 100 pet.
communistische maatschappij zullen
leven". Alexander Werth schrijft hier
over in de New Statesman, dat „iets
anders zich heeft ontwikkeld: de in
tens vaderlandslievende Rus,
beschaafd, verzot op cultuur en on
derwijs, met veel zelfdiscipline en
een opmerkelijk beeld van de wereld,
niet verkrampt door vooroordelen.
Milj
onair
Op economisch gebied bestaat er
een klassesysteem. Er zijn schrijvers
van bestsellers, die er buitenhuizen
op na kunnen houden. Er zijn top-ma
nagers en top-wetenschapsmensen,
die miljonair zijn. Aan de andere
kant zijn er ongeschoolde arbeiders,
die met 70 a 80 roebel per maand
rond moeten komen en gepensioneer
den, die 30 tot 100 roebel per maand
krijgen. In het algemeen aanvaardt
men deze verschillen.
Typisch is volgens Werth, dat som
mige categorieën trots op hun werk
zijn en anderen zich schamen. De
fabrieksarbeider is trots en
beschouwt zich als eerste klas bur
ger. Mensen in de „handel" schamen
zich echter, niets beters te doen. Ve
len pogen verder te komen door
avondonderwijs. Ook winkelbedien
den en kelners beschouwen zich als
tweederangsburgers.
Him kranten vinden de Russen
saai. Zij luisteren veelal naar de BBC
of de Stem van Amerika, met name
in de steden. Voor de grap luistert
men ook wel naar radio Peking om
de vuiligheid te horen waarmee de
Chinezen de Russische leiders
besmeuren.
Bezorgd
Een deel van het Kremlin, dat
vandaag het centrum is van de
viering van de 50ste verjaardag
van de oktoberrevolutie.
hem samenwerken. Stalin zag in hem
de wegbereider voor een commu
nistische machtsovername.
Na de tweede wereldoorlog gaf Sta
lin de v Chinese communisten te
verstaan, dat zij met Tsjang Kai-sjek
tot een vergelijk moesten komen. Zij
verzetten zich niet tegen dit „advies",
maar gingen hun eigen weg, die
zonder de instemming van Stalin
leidde tot verovering van het gehele
Chinese vasteland.
Aanvankelijk erkende Mao
Tse-toeng de „leidende rol" van de
Sowjetunie in de communistische we
reldbeweging. Na de dood van Stalin
kwam daar verandering in, zodat
Moskou zich genoodzaakt zag te ver
klaren, dat het wereldcommunisme
door Moskou en Peking geleid werd.
Joegoslavië had zich toen al lang uit
het Sowjetblok teruggetrokken.
Eigen weg
Meer en meer trachtte Moskou zich
aan te passen aan de ontwikkelingen
binnen het „internationale commu
nisme". Bijna 40 jaar lang was de
oktoberrevolutie van 1917 het voor
beeld geweest voor alle commu
nistische partijen. Op het 20ste partij
congres in 1956 te Moskou was het
plotseling mogelijk, dat iedere partij
op eigen wijze de weg naar de macht
kon gaan, zelfs door te streven naar
een parlementaire meerderheid.
Op hetzelfde congres werd de desta
linisatie ingezet, die leidde tot de defi
nitieve breuk met Peking en een
stormachtige ontwikkeling in ver
schillende landen in Oost-Europa, zo
als Polen en Hongarije.
Staatssecretaris niet ontevreden
VENLO Staatssecretaris Keyzer
van verkeer en waterstaat toonde
zich gisteravond niet ontevreden over
de besprekingen, die hij had gevoerd
met de Westduitse minister Leber
over het nieuwe vervoersprogramma
van de Bondsrepubliek. In december
zal het gesprek dat ruim tien uur
duurde, worden voortgezet.
Hierbij komen dan ook aan de orde
de vervoersverboden van het plan-Le-
ber. De Duitse minister meende dat
zijn regering deze zaak kan aanpak
ken, maar de heer Keyzer vindt dit
een kwestie voor de EEG.
Angst
Het Westduitse plan is bedoeld om
het eigen vervoer, zowel over de weg
als rails en het water, te steunen. In
Nederlandse kringen is men echter
bevreesd, dat dit ten koste gaat van
het Nederlandse vervoer.
Zo staat in het plan dat vrachtau
to's vijftig liter dieselolie in hun
tanks mogen hebben, als ze
West-Duitsland binnenrijden. Staats
secretaris Keyzer probeert de huidige
toestand (honderd liter belastingvrij)
te handhaven.
Dringend
Beide partijen waren het erover
eens, dat er in de internationale bin
nenvaart een overcapaciteit is en dat
hiertegen maatregelen moeten wor
den genomen. De bewindslieden kwa
men tot de conclusie dat samenwer
king tussen particulieren in de bin
nenvaart en tussen particulieren en
reders dringend noodzakelijk is.
Ten aanzien van de sociale
vraagstukken van het wegvervoer na
men beide landen ook een gelijk
standpunt in: in een komende zitting
van de EEG zal worden geprobeerd
tot een resultaat te komen ten aan
zien van het rij- en rusttijdenbesluit.
Lukt dit niet in EEG-verband. dan
zal worden getracht op kleinere
schaal een oplossing te vinden.
Minder hulp VS
aan buitenland
WASHINGTON De toewijzings
commissie van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden heeft gis
teren bepaald, dat in het lopende
belastingjaar bijna acht miljard gul
den mag worden besteed aan het
buitenland. De regering had voor
dit jaar, dat eindigt op 1 juli 1968,
ruim 11,5 miljard gulden gevraagd.
Het wetsontwerp van de toewij
zingscommissie komt volgende week
in het Huis van Afgevaardigden aan
de orde. Een gecombineerde commis
sie uit het Huis en de Senaat had
donderdag een maximum van ruim
9,5 miljard gulden voor buitenland
se hulp vastgesteld.
Het neerslaan van de Hongaarse
opstand maakte een abrupt einde aan
veler illusies. Het feit, dat er een
scheuring in het werelqommunisme
was gekomen, werd er echter niet
door veranderd.
Verraad
Chroesjtsjef en de andere leiders in
het Kremlin werden van verraad
beschuldigd, omdat zij zouden samen
werken met de Ver. Staten. Peking
stelde alles in het werk om de Sow
jetunie in een atoomoorlog met Ame
rika te betrekken. Op Cuba heeft
lijke terugtocht bewees echter, dat
hij geen oorlog met kernwapens
wenste te riskeren.
Behalve Moskou zijn nu ook Pe
king en Havanna communistische cen
tra. Met bezorgdheid slaat men in het
Kremlin de activiteiten in Azië, Afri
ka en Latijns-Amërika gade. Dr.
Heinz Brahm, die we al eerder geci
teerd hebben, meent dat de Russen
er geen belang bij hebben, overal ter
wereld tot revolutie aan te zetten. Zij
volstaan met pogingen, hun in
vloedssfeer uit te breiden.
Veranderd
De Russische leiders hebben de
laatste jaren meer verantwoordelijk
heidsgevoel aan de dag gelegd. Zij
laten hun land de rol spelen van een
igrote mogendheid, die nauwe betrek
kingen met zoveel mogelijk landen
wil onderhouden, zonder dat ze de
rol van satellietstaten behoeven te
spelen.
Dit neemt niet weg, dat het onjuist
zou zijn zonder meer aan te nemen,
dat de Sowjetunie slechts vreedzame
bedoelingen heeft cn dat de enorme
bedragen, die zij voor haar bewape
ning uittrekt, voor zuiver defensieve
doeleinden zijn bestemd. De crisis op
Cuba in 1962 heeft getoond, welke
vreemde sprongen een kat kan ma
ken, die in het nauw zit.
Dat de kranten saai zijn deert de
Rus niet. Want hij is een enorm boe
kenlezer. Cultuur is in Rusland goed
koop. Boeken kosten heel weinig; een
plaats in de bioscoop is er al voor 50
cent. De beste grammofoonplaten zijn
voor 3.50 te krijgen. Tv-apparaten
zijn even duur als in Engeland, aldus
Werth.
Er is vijftig jaar na de oktoberrevo
lutie veel veranderd. De wereldsitua
tie is drastisch gewijzigd en ook de
Sowjetunie heeft reden tot bezorgd
heid. Naarmate de druk van buiten
en met name van de zijde van com
munistisch China sterker wordt, kan
de innerlijke saamhorigheid echter
groeien. Misschien komt er uit dit
proces nog iets goeds voort.
De Gaulle wordt
streng bewaakt
PIERRELATTE Het tweedaagse
bezoek van president De Gaulle aan
kern- en militaire installaties in
Zuid-Frankrijk, wordt omgeven met
zeer strenge veiligheidsmaatregelen.
Dit geschiedt met het oog op de
ontsnapping in het weekeinde van de
31-jarige oud-parachutist Claude Ten-
ne. die op het eiland Ré voor de
Franse westkust een levenslange ge
vangenisstraf uitzat wegens moord
op een hoge politiefunctionaris in Al-
België en Canada
ontkennen verdrag
BRUSSEL/OTTAWA De rege
ring van België en Canada hebben
gisteren pertinent ontkend dat zij in
het geheim militaire contracten heb
ben gesloten met Rusland. Zoals be
kend meldde het Britse blad Sunday
Telegraph zondag dat Rusland in het
kader van de overeenkomst beide lan
den hadden uitgenodigd stafofficieren
naar de Sowjetunie te zenden voor
een opleiding.
Piloot verijdelt
vluchtpoging
Tsjechisch paar
PRAAG Een poging van een
Tsjechisch echtpaar per vliegtuig
naar het Westen uit te wijken is
mislukt, zo deelde gisteren het Tsje
chische persbureau Ceteka mee.
Het echtpaar Gnip had een klein
toestel gehuurd van een luchtvaart
maatschappij om, naar ze zeiden, hun
zieke moeder van Praag naar Karlo-
vy-Vary over te brengen.
Zaterdag wilde de heer Gnip, die
zij Humenne in het oosten van Slowa
kije woont, met het vliegtuig vertrek
ken niettegenstaande de ongunstige
weersomstandigheden. Dit wekte arg
waan bij de maatschappij, die besloot
een tweede piloot te laten meevlie
gen.
Halverwege de vlucht trok Jan
Gnip een revolver, die hij de piloot
onder de neus hield om Hem te dwin
gen het toestel buiten de Tsjechische
grenzen te brengen. Maar door een
handige manoeuvre slaagde de piloot
erin Gnip het evenwicht te doen ver
liezen. De tweede piloot ontwapende
de man. Na de landing werd het echt
paar gearresteerd, aldus Ceteka. De
piloot werd later voor zijn optreden
beloond, zo werd eraan toegevoegd.
Paard op auto,
vrouw gewond
BAARN De 64-jarige mevrouw
L. A. Dorré uit Huizen (N.H.) is giste
ren vrij ernstig gewond geraakt toen
zij op de Biltseweg in Baarn plotse
ling een paard op de motorkap van
haar auto kreeg.
Doordat het op hol geslagen dier
op de kap bleef liggen, kon de auto
bestuurster niet meer kijken waar ze
reed en schoot zij vlak voor een
stilstaande auto langs met paard en
al door een hek. Een totaal vernielde
auto en een ernstig gewond paard
kwamen in een sloot terecht.
Het dier kwam uit een manege in
Soest. Het was op hol geslagen, nadat
het in de bossen over een boomwor
tel was gestruikeld.
Moeder merkt het zodra ze met bijvoeding
begint: de kennismaking met Liga is voor
baby een prettige verrassing. En al beseft
het kleintje de gezondheidswaarde van Liga
nog niet, moeder wéét het weldoor de weelde
aan edelvoedingsstoffen vormt Liga de grond
slag voor een ideale lichaamsontwikkeling,
geestkracht, levenslust...
de veelzijdige voeding
voor baby, kleuter en schoolgaand kind.
ZO LANG ZE IN DE GROEI ZIJN
Brandend maagzuur,
druk op de maag, opgeblazen gevoej?
helpen direkt
W. Couzijn krijgt
Staatsprijs
DEN HAAG Dc Staatsprijs voor
Beeldende Kunst en Architectuur
1967 is toegekend aan de beeldhou
wer W. Couzijn te Amsterdam voor
zijn gehele oeuvre. Dit is de tweede
maal dat deze prijs wordt toegekend.
Zij kent vier categorieën die in
vier achtereenvolgende jaren aan de
orde komen t.w. 1. schilderkunst, gra
fiek en tekenkunst: 2. beeldhouw
kunst; 3. gebonden kunst en in
dustriële vormgeving: 4. architek-
tur. De prijs is ƒ8000 en zal op een
nader te bepalen datum aan de heer
Couzijn worden uitgereikt
J. Kesselring
overleden
NEW YORK De Amerikaanse
schrijver Joseph Kesselring, wiens to
neelstuk „Arsenicum en oude kant"
alleen al op Broadway 1444 keer is
opgevoerd, is zondag op 65-jarige leef
tijd in New York overleden.
Kesselring heeft ook andere to
neelstukken, gedichten en romans
geschreven, maar geen van deze wer
ken kon het wereldsucces van „Arse
nicum en oude kant" evenaren.
DOOR
een merkwaardig toeval leek, dat had.
juist op de dag i
de beklemmen- Landbouwer Th. van Zuylen te
de t.v.-film over de gebeurtenissen Hoenkoop leverde nieuws, door uit
van 1917. een hoogst onschuldig en de bagger en modder van de sloot,
We leven zo geweldig mee met toen prompt weer vergeten werden, gekomen allerlei kledingstukken
»t gouden jubileum van de maar nu als het ware een voorspel- van papier te maken. Het lijkt erop,
Russische revolutie, dat het bijna lende inhoud blijken te hebben ge- dat men in dit opzicht reeds veel
heeft bereikt. Het zal ons niet ver
wonderen als men later nog van de
ze vinding gebruik zal maken."
Nu terecht heeft men zich niet
verwonderd. De weggooi-kledij. -la
kens en -dekens zijn in een welis
waar moeizame opmars, strijdend
tegen het degelijkheidsbesef, dat ons
nog eigen is, maar winnen toch
steeds meer terrein.
En ten slotte het nieuws van 19
november 1917: particulier kan reke
ninghouder worden bij de giro-
Tot die datum was de girobetaling
die langs zijn huis liep, gas te win
nen. En dat betekende wat in een
winter, dat het gas gerantsoeneerd
Vijftig jaar
altijd gezellig blaadje in de bus rol
de. dat ook geheel in het teken van
vijftig jaar herdenken staat.
Een heel ander jubileum overi
gens. De heer J. B. W. A. Giesbers
kan op 29 november de dag herden
ken, dat hij als achttienjarige bij de
firma Meddens, waarvan zijn ooms
James en Jan direéteuren waren, in
dienst trad.
In 1924 werd hij algemeen direc- Het bericht vermeldt, dat men
teur. Het gezellige blaadje is Memo, kan spreken van een soort aardgas, alleen mogeiijk in handelskringen!
dat eens per maand als perso- ook wel moddergas genoemd. Heel
neelsblad verschijnt
Het jubileum van de directeur nu
wordt onder de schijnwerpers gezet, landbouwer Van Zuylen gevolgd, zal betekenen en wat vergeten of
Maar, zo besluit het, de vraag is: Is verguisd zal worden?
de voorraad wel groot genoeg?
Wie weet hoe zuinig ze toen nog
met hun moddergas geweest zijn!
Nog wonderlijker is het bericht:
Zo was dat in 1917 nieuws. Wie
ADEN In de straten van
Aden worden nog steeds felle
gevechten geleverd tussen het
Nationale bevrijdingsfront
(NLF) en het Front voor de be
vrijding van bezet Zuid-Jemen
(Flosy). De straten in de wjjk
sjeik Othman, het voornaam
ste slagveld, liggen bezaaid met
lijken.
Sinds vrijdag, de dag waarop de
strijd uitbrak, zouden minstens 100
Arabieren om het leven zijn gekomen
en 300 gewond. Onder de doden en
gewonden zouden zich ook vrouwen
en kinderen bevinden.
De twee partijen strijden om de
macht in Aden voor de Zuidarabische
federatie, waarvan Aden deel uit
maakt, onafhankelijk wordt.
Felle strijd
Geluidshinder
van ,bulderbaan
zal meevallen
SCHIPHOL De geluidshinder
ten oosten van de „bulderbaan"'
09-27, die op 26 maart in gebruik zal
worden genomen, zal niet zo'n vaart
lopen. Dit is de conclusie van het
akoestisch adviesbureau ir. V. M. A.
Peutz NV te Nijmegen, dat in op
dracht van Schiphol NV een uitge
breid onderzoek heeft ingestel^jnaar
wat het noemt de geluidsniveaus van
opstijgende en landende vliegtuigen.
Het bureau heeft vergelijkingen ge
trokken met London Airport en Ken
nedy Airport bij New York en het is
op grond van een reeks wetenschap
pelijke geluidsmetingen tot de con
clusie gekomen, dat de situatie rond
om Schiphol aanmerkelijk gunsti
ger is.
Wanneer de nieuwe baan in ge
bruik wordt genomen kan een ge
luidshinder worden verwacht, die glo
baal de h^Ift of minder bedraagt dan
van wat in New York en Londen
nog toelaatbaar wordt geacht, aldus
het bureau in zijn rapport.
niet door jubelkreten over de goede
man, zijn werk en zijn zakentalent,
maar door vijf momentopnamen via
kranteberichten uit 1917. 1927. 1937.
1947 en 1957.
1917. een mobilisatiejaar voor ons,
een oorlogsjaar voor de wereld.
Ook berichten over nieuwtjes, die men in Duitsland op het denkbeeld glimlachen!
We mogen dan nu grapjes maken
over een vakantie op de maan of
rondvaarten om de aardbol door de
Ondanks alle verzoeken om het vu
ren te staken, is de strijd feller ge
worden. Beide partijen maken ge
bruik van mortieren en automatische
wapens. In de wijk sjeik Othman zou
een sterke eenheid van een Ara
bische stam vechten onder leiding
van een hoge functionaris van het
NLF, wiens pseudoniem Ali Antar
luidt.
Deze Ali Antar heeft een belang
rijke rol gespeeld in de stammen-
opstand, die in het voorjaar van
1964 in het bergachtige gebied van
Radfan uitbrak.
Het Zuidarabische leger, dat zich
in de strijd heeft gemengd, kan op
het ogenblik niets uitrichten aange
zien hun voorraden munitie uitgeput
zijn en vooral ook omdat het in poli
tiek opzicht verdeeld is.
Erkenning NLF
Inmiddels heeft het opperbevel van
de Zuidarabische strijdkrachten be
kendgemaakt dat het alleen het NLF
als vertegenwoordiger van het volk
van Zuid-Arabië erkent. In de verkla
ring, waarin het opperbevel dit mee
deelt, wordt het NLF verzocht bespre
kingen over de machtsovername te
beginnen met de Britse hoge commis
saris sir Humphrey Trevelyan.
Engeland wordt verzocht het NLF
als enige vertegenwoordiger van het
Zuidarabische volk te erkennen en
overleg met dit front te beginnen op
dat de macht in Zuid-Arabië zo spoe
dig mogelijk aan het NLF kan wor
den overgedragen.
Psalmberijming
De gereformeerde synode heeft de
revisiebundel-1967 vrijgegeven voor
gebruik in de eredienst Na een eerste
bestudering van deze bundel heb ik
een ogenblik sprakeloos gestaan.
De revisiebundel was immers aange
kondigd als een bundel, waarin tal
van psalmen uit de berijming van 1773
zouden worden opgenomen, die niet in
de (inmiddels vervallen) „Proeve van
een nieuwe berijming" staan.
Het blijkt echter dat dit niet het
geval is. Integendeel: enkele bekende
psalmen die zowel in „1773" als in da
„Proeve" voorkwamen, zijn helemaal
verdwenen, o.a. ps. 89 8 en psalm 116
1. Ook de volgende dwaze zinnen
zijn gehandhaafd: „De stilte zingt u
toe" (stilte kan niet zingen) en „Bloeie
Zijn naam" (een naam kan niet bloei
en).
Al met al is de revisiebundel onaan
vaardbaar geworden en is reeds voor
zijn verschijning buiten spel geplaatst.
Eindhoven J. P. Wijsman
Zaligeerklaring
Waar blijft het vlammend protest
van de kerken der reformatie tegen
het voornemen om de pausen Pius en
Johannes „zalig te verklaren"?
Zijn de protestantse kerken blind of
houden ze terwille van de oecumene
en de goede verstandhouding hun
mond?
Pijnacker, H. N. Dijkshoorn,
BERLIJN Een jong paartje is gisteren in de Westberlljnse wijk Char-
lottenburg door het „opblazen" van een leegstaand huis, waarin het sliep,
verrast.
Toen de slopers na de ontploffing het puin wilden ruimen, ontdekten zij
een 16-jarige scholiere en een jongeman zonder tehuis of beroep onder de
dakconstructie. Beiden waren als door een wonder gespaard gebleven, zij
het dat zij lichte verwondingen hadden opgelopen.
De politie stelde later vast, dat het meisje uit een meisjeskostschool wef-
gelopen was. Dc 16-jarige verklaarde dat zij wel afgeweten had van de
tevoren bekendgemaakte opruiming van het huis door middel van expl*>
sieve lading, maar dat zij zich verslapen had
