Wilson stelt onderzoek in
naar gedrag van Brown
31/2 procent rente
Duizend gulden krediet
Civiele verdediging
licht industrie in
Helmond in
verdrukking
Ontslag dreigt na rel
Kritiek neemt toe
Kwaad over grapje
Rus blaakt niet van
revolutionair vuur
Duizend-gulden-krediet
Stort uw salaris of ander inkomen
nü op een rente-girorekening
bij de Algemene Bank Nederland
u krijgt
en... zo u wilt tot
Algemene Bank Nederland
Uit de Haagse hof geplukt
141
1
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1967
George Brown heeft al diverse stormen
over zijn ongeremd optreden overleefd.
Of hij ook nu weer zijn positie als minister
zal kunnen handhaven, valt te bezien.
LONDEN Premier Wilson
stelt een onderzoek in naar de
gedragingen van zijn minister
van buitenlandse zaken Brown,
die gisteren op een diner voor de
nodige sensatie zorgde door hef
tig uit te vallen tegen de kran
tenmagnaat lord Thomson.
Wilson bestudeert op het ogenblik
een verslag van zijn ambtenaren over
het voorval. Deze ambtenaren waren
aanwezig in het hotel toen Brown
een persoonlijke aanval op Thomson
deed voor hij zijn rede over de Britse
economie begon. De 53-jarige mi
nister heeft overigens al diverse stor
men over zijn ongeremd optreden in
het openbaar overleefd. Of hij ook
nu weer als „overwinnaar" uit de
strijd te voorschijn zal komen, valt te
bezien.
dubbelspion Philby. Brown ontkende
dit en wilde ook niets zeggen. De
verslaggevers bleven echter maar vra
gen op hem afvuren en Brown werd
steeds meer geïrriteerd.
Chalfont
Grapje
George Brown, de Britse minister van buitenlandse zaken, en Lord
Thomson, de Canadese krantemagnaat, nu nog in een genoeglijk gesprek.
Even later echter, tijdens een officieel diner, deed Brown een aanval op
de onwaarheden die Thomson's kranten (met name de Times) zouden
publiceren, en toen was de stemming niet zo aardig meer. Thomson
diende de Britse minister pinnig van repliek
50ste verjaardag Oktoberrevolutie
MOSKOU In Rusland is
vandaag officieel de viering be
gonnen van de 50e verjaardag
van de Oktoberrevolutie. In
Moskou hangen van alle offi
ciële gebouwen rode banieren,
vlaggen en spandoeken met
slagwoorden. Het feest werd
vanmiddag ingeluid met de
onthulling van een Lenin-mo-
nument in het Kremlin.
Burgemeester: Rijk
moet snel helpen
(Van een onzer redacteuren)
HELMOND Er wordt veel en
druk vergaderd in Helmond en omge
ving, want 1 december zal men naar
de stembus trekken om een nieuwe
gemeenteraad te kiezen voor „groot
Helmond", dat dan verenigd zal zijn
met enkele randgemeenten en een ge
deelte van Deurne.
Een nieuwe gemeenteraad, die zich
meteen zal moeten vastbijten in de
grote zorg van Helmond: hoe te ont
komen aan het dreigende lot een pro
bleemgebied te worden.
Te worden, want officieel is Hel
mond het nog niet. Maar intussen
wordt de dreiging steeds groter. Bur
gemeester mr. G. A. Geukers vecht
verwoed voor zijn stad, die in het
hart verkrot is, maar geen geld heeft
om te saneren.
Op het ogenblik zijn er op 47.000
Inwoners 1376 werklozen, waaronder
597 bouwvakkers. Per 1 januari zul
len er minstens 300 metaalbewerkers
als werklozen bijkomen. Dan gaat na
melijk een schroevenfabriek verhui
zen naar Zuid-Limburg.
Reden van de verhuizing is, dat het
bedrijf zo goed loopt, dat uitbreiding
noodzakelijk is. Maar... het is voor
het bedrijf voordeliger een nieuwe
vestiging te krijgen met rijkssubsi
die, dan om voor eigen geld de zaak
in Helmond uit te breiden.
Voorbeeld
Eenzelfde voorbeeld kan men zien
in de nieuwe fabriek, die Hameta
voor de tapijtenfabricage in Sittard
heeft gevestigd. De oude fabriek in
Geldrop werd te klein. Uitbreiding
daar zou onvergelijkbaar moeilijker
zijn dan vestiging elders. Reeds had
men grond gekocht in Belfie'™anV,
ons buurland kan een industrie veel
en vooral snel faciliteiten krijgen.
Toen kwam „de pot" voor Zuid-Lim
burg en bleef het bedrijf tenminste
in Nederland.
Maar in Helmond ligt ook nogtwm-
tig ha. industriegrond vrij. TwMlf
hectare was oorspronkelijk bestemd
voor uitbreiding van bestaande tex
tielfabrieken. die in de huidige econo
mische situatie niet doorgaat Hei-
monds burgemeester wil in de in
dustrie van zijn stad graag meer vari
atie zien. Textiel en metaal zijn nu
de twee drijvers. De opgroeu
neratie, die straks van de technische
scholen komt, zal te weinig keuze
Door het wegvallen van uitbreiding
is er ook geen werk voor de bouwvak
kers De textielfabrikanten zien de
werkeloosheid met gemengde gevoe
lens aan.
Burgemeester Geukers drukt het zo
uit: „Helmond is officieel een pro
bleemgebied, maar als het proces van
verzieking doorgaat, zal het wel zo-
Het schijnt dat Brown zich kwaad
heeft gemaakt over' een grapje dat
lord Thomson over hem maakte in
zijn inleidend gesprek. Dit grapje
kwam hierop neer dat Brown zijn
arts gevraagd zou hebben wat hij
moest doen om 100 jaar te worden en
dat de arts toen geantwoord zou heb
ben: „Rook niet meer en blijf van de
drankfles en de vrouwen af. Hij
wordt geen honderd, maar hij zal
denken dat hij het wordt", had de
arts gezegd.
De aanwezige Amerikaanse zaken
lieden op het diner in het Savoyhotel
begrepen wel dat er een pijnlijke situ
atie was ontstaan, na de felle uitval
van Brown, maar het hoe en waarom
ontging hun. De minister verweet
toen Thomson dat hij er niets tegen
deed dat de kranten van zijn concern
het niveau van de Britse pers „om
laag haalden".
Na het diner werd de toestand ech
ter nog pijnlijker. Verslaggevers ver
drongen zich rond Brown om van
hem te weten te komen of zijn aan
val rechtstreeks verband hield met
de onthulligen in de pers over de
Maar het hoogtepunt volgt pas vol
gende week dinsdag. Dan wordt op
het Rode Plein een militaire parade
gegeven en miljoenen Russen zullen
deze gebeurtenis via de televisie kun
nen volgen met behulp van communi
catie-kunstmanen. De beelden kun
nen in de uiterste' hoeken van het
land worden ontvangen.
Tfoge gasten
De voornaamste Russische leiders
repten zich intussen van vliegvelden
naar spoorwegstations om gasten uit
andere landen te ontvangen. Uit
Zuid-Slavi ëkwam president Tito aan
met een delegatie, uit Bulgarije par
tij- en regeringsleider Zjiwkov, uit
Tsjecho-Slowakije president Novotny
en uit Roemenië partijleider Ceau-
cescus. Ook uit niet-communistische
landen worden nog prominente
gasten verwacht: premier Gandhi
van India, president Kekkonen van
Finland en president Sail al van Je
men.
De zeven miljoen Moskovieten ma
ken van dit feest gretig gebruik van
de gelegenheid die. de leiders hebben
geboden om de betrekkelijke luxe en
dure consumptiegoederen te kopen,
veelal uit het westen ingevoerd, in
nooit vertoonde overvloed.
Anti-climax
Toch hebben buitenlandse waarne
mers ontdekt dat er een soort anti-cli
max is ontstaan. De gemiddelde Rus
popelt wel van verlangen naar vier
dagen vrij. maar blaakt niet van revo
lutionair vuur.
Zelfs de ruimtevaartsuccessen van
de laatste veertien dagen, de eerste
zachte landing van een kunstmaan op
Venus en de eerste automatische kop
peling van onbemande kunstmanen
in de ruimte, hebben niet de verwach
te grote opwinding veroorzaakt. De
Russen hebben op ruimtevaartgebied
al zoveel successen behaald dat zij ze
als een routine-aangelegenheid
beschouwen.
Wat wel veel vreugde in duizenden
gezinnen zal geven is de amnestie die
dinsdag is verleend aan in hoofdzaak
kleine misdadigers, ter gelegenheid
van de viering.
Dat de vijftigste verjaardag op 7
november wordt gevierd spruit voort
uit het feit d^t deze datum samenvalt
met 25 oktober op de oude kalender
die toen in Rusland werd gebruikt.
Op die datum greep een onbekende
politieke groepering, de Bolsjewiki,
dp macht, waarmee de loop der
geschiedenis werd veranderd.
ver komen. Den Haag moet gaan in
zien, dat bij de huidige werkwijze
het ene probleemgebied wordt opge
heven en een nieuw gecreëerd. In-
plaats van vastgelegde richtlijnen
moet er incidentele hulp komen, daar
waar die 'hulp erger kan voorkomen."
Felle gevechten
bij Boekavoe
KINS.TASA Bij gevechten rond
de stad Boekavoe zijn gisteren acht
huurlingen en vijftig Katangese gen
darmes gesneuveld, zo heeft gisteren
de Kongolese minister van buiten
landse zaken Bomboko gezegd.
Tijdens de twee voorgaande dagen
waren er al resp. zes en vierendertig
gedood, aldus Bomboko.
In de door regeringstroepen om
singelde stad verschansen zich op
het ogenblik ruim 130 blanke huur
lingen en duizend Katangezen.
Grieks kabinet
gewijzigd
ATHENE In Griekenland zijn
gisteren drie nieuwe ministers en
twee staatssecretarissen benoemd ter
opvulling van de afgelopen maandag
door het aftreden van een aantal ka
binetsleden vrijgekomen plaatsen. Al
le nieuwe ministers zijn evenals hun
voorgangers burgers, die als 'techn\ci'
deel van het kabinet zullen uitma-
Toen de discussie over de ethiek
van de Britse pers steeds feller werd,
gaf Brown op een gegeven ogenblik
te kennen, dat hij kwaad was gewor
den over de verhalen in de kranten
over het optreden van lord Chalfont,
die gezegd zou hebben dat Engeland
zich misschien uit Europa terug zal
trekken als het geen lid van de EEG
mag worden.
Maar gisteren liet de bewindsman
echter weten, dat hij met zijn kritiek
op lord Thomson eigenlijk de behan
deling in de Britse pers van de
zaak Philby op het oog had. Hij
wilde geen woord van zijn kritiek
terugnemen. Op de vraag of hij van
plan was af te treden antwoordde de
minister ontkennend.
De kritiek op Brown zelf neemt in
tussen toe. De conservatieve ex-minis
ter Duncan Sandys meent dat Brown
zich onmogelijk heeft gemaakt als mi
nister van buitenlandse zaken. „Geor
ge is misschien een aardige jongen,
maar het is nu wel duidelijk geble
ken dat hij volkomen ongeschikt is
voor die functie", aldus Duncan San-
Oliebron of gasbel
ontdekt in Egypte?
CAIRO De Pan American Oil
Company heeft in het gebied van
El Fajoem, op 100 km ten zuiden
van Cairo, op 2000 meter diepte,
een oliebron aangeboord, die een
van de grootste van Egypte zou zijn.
Egyptische bladen maakten hiervan
gisteren melding. Maar de directeur
van de oliemaatschappij verklaarde
later dat het hier echter geen olie
vondst betrof, maar de ontdekking
van een aardgasbel die dagelijks
450.000 kubieke meter gas zou kun
nen leveren. De aanwezigheid van
olie in de grond acht hij evenwel
niet uitgesloten.
Want Doublemlnt kauwen bevor
dert de spijsvertering, 't Is heerlijk
en zo gezond. Doublemint reinigt
uw tanden en verfrist mond en
adem. Koop vandaag nog een
pakje - plezier voor twee -
merk zelf hoe goed Doublemint
u doet.
Onze kantoren lichten u graag verder in.
HOE IN OORLOG TE HANDELEN?
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Binnenkort
zal de overheid het bedrijfsle
ven een uitgebreide handleiding
sturen met wenken hoe te han
delen in tijd van nood of oorlog.
Een lijvig boek met gegevens
over de chaos die kan ontstaan
(variërend van een oorlog die
Nederland niet bereikt tot een
volledige atoomoorlog), over
kansen van overleving, en aan
bevelingen hoe de industrie
draaiende te houden.
Dit initiatief is uitgegaan van het
bedrijfsleven zelf. In overleg met de
chef-staf civiele verdediging, gene-
raal-majoor b.d. E. R. d'Engelbron-
ner, hebben vertegenwoordigers van
onder meer Hoogovens, AKU, Phi
lips, DAF, Unilever hier twee jaar
lang aan gewerkt. In principe wordt
de handleiding toegestuurd aan alle
bedrijven met meer dan 25 werkne
mers (eerste oplage 13.000). Bedrijven
met meer dan 200 werknemers krij
gen een nog uitgebreider boekwerk.
Het belangrijkste gedeelte is onge
twijfeld deel 2, waarin ingegaan
wordt op de vraag hoe 'net bedrijf te
laten draaien in buitengewone
omstandigheden. De Suez-crisis lig
nog vers in 'het geheugen. Olie were
schaars. Aanvoer van grondstoffen
kan weer in het gedrang komen. Bi
schaarste zullen de grondstoffen in
eerste instantie naar die industrieër
gaan die voorzien in primaire le
vensbehoeften.
Gevolg van de schaarste zal ook
zijn, dat bepaalde fabrikanten aange
raden wordt op een ander produkt
over te schakelen. Aanbevelingen
daarvoor vindt men in de handlei
ding. De heer L. M. Tolenaar van de
staf civiele verdediging ontkende uit
drukkelijk, dat het hier om bevoorde-
diepvrieskippen vrijwel om niet wer-
den weggegeven; het voorweekmid-
ten gerooid. Als Noordhollandse mer één rookwalm van suikerbie- del in reuzenverpakking ons guldens
denk ik dan altijd aan stukgereden tenstroop De kachel één kleverige bespaarde en de soep
wegen, moddersporen en volgeladen koek. We hebben er met zijn allen
wagens die de fabriek in Halfweg
binnenrijden.
Maar mijn reisgenote zag de biet
als biet zonder meer. Zij was biet
verbonden in haar herinnering van
de bezettingsjaren.
Zij rook de biet. De zoete stroop.
„Weet je", zei ze. ..als ik een blik
appelstroop openmaak hoop ik altijd
stilletjes weer op die lucht van ons
pannetje stroop. Maar ik durf het
stevige korting bood.
Eindelijk waren we bij het restau
rant. waar we wezen moesten op
Ze dreef op de bietenpulp de mist uitnodiging van een instantie, die
der herinneringen in.
het
ander te vertellen
Onbereikbaar
had.
De gastheren hadden het'psycholo
gisch juist geacht hun mededelingen
te begeleiden met enige uitgezochte
spijzen en dranken. De dranken uit
gestald op bladen, de spijzen schil
derachtig gerangschikt op een enor-
En ik dreef mee. Andere herinne-
tringen. De lucht van schapewol.
nooit meer te zeggen. Ik heb dat één die vet door de vingers glijdt. In me tafel, waar bloemen bloeiden in
keer gedaan. Dat ik zo graag nog sprookjes een liefelijk liedje erbij, ijscoupes.
eens een boterham met bie- maar in de barre werkelijkheid een Iedereen deed heel gewoon. Schep-
tenstroop zou eten. Mijn man kreeg stekende pijn in de rug. De verover- te bescheiden, maar weloverwogen
de stuipen. Die heeft in Amsterdam de haver, die zich niet liet malen en de bordjes vol. Wij ook. Waarom
gehongerd. Wij woonden meer bui- de dertig kilometer op de fiets naar
ieen pletterij, waarvan het adres van
mond tot mond tot ons doorgedron-
tie. gen was. De triomf van het bord
We maalden om beurten. De grote havermout. Nooit van mijn leven zaL prikken, hadden we opeens dezelfde
volle pan op -het noodkacheltje. Dan ik
niet?
zulke heerlijke pap eten...
De bietenvelden waren we al lang
ling van oorlogsindustrie zou gaan,
omdat Nederland die niet heeft.
Op het gebied van de arbeidsvoor
ziening zullen er wel bepaalde bedrij
ven en instellingen kunnen rekenen
op bescherming. Er zal schaarste zijn
aan arbeidskrachten; buitenlandse ar
beiders kunnen wegtrekken; pende
len is onmogelijk en militaire dienst,
politie en noodwacht nemen de rest
voor hun rekening.
Vitale bedrijven als gemeentelijke
electriciteits- en waterleidingbe
drijven, raffinaderijen en bedrijven
die de hele markt voorzien (Levers
zeep, Dobbelman) zullen voor hun
personeel vrijstelling kunnen krijgen.
Dat is nu al het geval met onge
veer 1.000 man. Voor ongeveer 500
bedrijven kan een soortgelijke rege
ling worden getroffen. Een bedrijf
dat hechtdraad voor operaties maakt,
is onmisbaar om een voorbeeld te
noemen.
Anderzijds zullen er ook bedrijven
zijn, die geen reden van bestaan
meer hebben: reclamebureaus, reisbu
reaus (geen vakanties) en scheep
vaartmaatschappijen.
begrip
Chef-staf d'Engelbronner ziet deze
activiteit, waarover de werkgevers en
thousiast zijn, als een prachtig object
om begrip te kweken voor het werk
van de civiele verdediging. „Het is
jammer, dat een film als The War
Game zo'n foutief beeld geeft van
wat er kan gebeuren. Anderzijds kan
de discussie die naar aanleiding van
een dergelijke film ontstaat, de zin
van civiele verdediging wel degelijk
aantonen."
Voor hem staat het helemaal nog
niet vast dat er noodwendig een oor
log moet komen. Als die er komt,
zullen er gebieden zijn waar het le
ven doorgang vindt, meent hij.
Met de openbare schuilplaatsen
is het slecht gesteld. Het huis-
aan-huis-onderzoek evenwel, in
Utrecht gestart en zich over Neder
land uitbreidend, heeft bemoedigende
resultaten opgeleverd. Met primitieve
middelen kan een huisgezin zich te
gen fall-out beschermen.
Voor een bepaald percentage van
de bevolking (hoe groot is nog niet
bekend) zal er echter geen schuil
plaats zijn. Voorzieningen zullen zeer
grote bedragen vergen. De regering
zal moeten beslissen of deze mensen
bescherming krijgen of als verlies
aangemerkt zullen worden.
Zo zijn er vele problemen waarmee
de heer d'Engelbronner en zijn staf
van tien man te maken hebben: zij
beschikken over olievoorraden, drij
vende noodhavens, grote hoeveelhe
den medicamenten (die regelmatig
vernieuwd moeten worden, maar wat
voorbij. De bungalows met herfsttui- warm...
heel langzaam die lucht, zoet,
Warm eigenlijk. Een keer maar
heeft de stroop ons in de steek gela
ten. We hadden net een pan vol op
het vuur toen er luchtalarm kwam. markt schreeuwde ons toe, dat de
Onbereikbaarder dan paté. Je
durft er zelfs nauwelijks meer over
spreken!
Autodieven
kochten huizen
UTRECHT Uit het politiever
hoor van de twee Duitse vrouwen,
die maandag zijn gearresteerd in ver
band met hun aandeel in het werk
van een internationale autodievenben
de, is komen vast te staan, dat men
over flinke geldbedragen beschikte.
D? bende had twee huizen in
Friesland gekocht, een in Stiens en
een in Huins. Voorts waren ze van
plan in Limburg een huis te kopen.
Kennelijk wilde de bende zich ook op
het water gemakkelijk bewegen: in
Harderwijk was een jachtje aan
geschaft.
MADRID Door uit de rails
lopen van een trein van de onder
grondse in Madrid hebben gisteren 53
mensen verwondingen opgelopen.
Twee van hen waren er ernstig aan
toe. Het ongeluk ontstond door het
plotseling uitvallen van de stroom.
moet je mét het oude beginnen?),
voedselvoorraden (zelfde probleem:
de oude voorraden kunnen niet aan
het vee gevoerd worden, omdat het
openen van de blikken zoveel ar
beidsloon vergt, dat het duur veevoer
zou zijn), enz.
Waar het de heer d'Engelbronner
in eerste aanleg om gaat, is, dat lang
zamerhand de gedachte rijpt dat de
overheid iets moet en kan doen. Bij
het bedrijfsleven heeft dat nu al
resultaat gehad.
ARP (2)
In uw krant las ik dat dr. Berghuis
op het convent van de A.R. partij ge
zegd heeft, dat zijn partij §teeds pleit
te voor samenwerking met de christe
lijke partijen, zoals KVP en CHU.
Maar, zo verklaarde hij volgens uw
blad: „Het GPV stelt zichzelf buiten
spel, ondanks onze uitnodigingen tot
een gesprek".
Omdat noch de Verbondsraad van
het GPV noch de heer Jongeling van
zo'n uitnodiging ooit iets hadden ver
nomen, vroegen we de heer Berghuis
of de weergave van zijn woorden op
dit punt juist was. Uw blad bleek hem
inderdaad juist te hebben geciteerd,
terwijl dr. Berghuis ons ter toelichting
wees op zijn voortdurend aandringen
in conventsredes op samenwerking
van de christelijke partijen in het alge
meen, laatst nog in 1966. In zijn con
ventsredes van 1959 en 1960 was zelfs
het GPV met name genoemd.
Zonder de letterlijke context van d®
boven geciteerde passage nader uit te
rafelen, merken we nu op:
1) In een tijd waarin CH, AR en
KVP afgevaardigden samen over ver
nieuwing van het partijbestel en de
democratie onderhandelen, heeft het
GPV géén uitnodiging hiertoe ontvan
gen. De geciteerde passage suggereert
echter, dat het GPV wel zo'n uitnodi
ging ontving, maar zichzelf nu een
maal buiten spel wilde zetten;
2) Aan vrijblijvende uitlatingen op
een partijvergadering gedaan kan
slechts retorische waarde worden toe
gekend. Immers, op de latere con
ventsredes werd wel in het algemeen
gesproken over een wenselijke samen
werking van partijen, maar niet werd
gezegd a) welke met name genoemde
partijen men bedoelde, en b) met het
oog op welke zaak die samenwerking
hierop in 1966 zou zyn ingegaan, dan
werd gezocht. Gesteld dat de SGP
had ze in 1967 van dr. Berghuis te
horen gekregen: Neen, wij kunnen
niet met u praten, want uw politiek
ligt te ver van ons af.
3) In 1959 nodigde dr. Berghuis op
het convent van zijn partij de
GPV'ers uit om met de ARP samen te
groeien. En in 1960 nodigde hij hen uit
tot een open gesprek over het Euro
pese federalisme (de tekst van het
toen gezegde ontvingen wij eerst nu).
We geloven, dat het rondweg onno
zel zou zijn tijdens de huidige ontwik
keling nog actualiteit toe te kennen
aan deze uitnodigingen van zeven jaar
terug. In 1960 was er nog geen
GPV-Kamerlid.
Samenvattend betreuren wij het dat
dr. Berghuis op het laatste a.n con
vent met steun van een feitelijk on
juiste mededeling maar zonder grond
verklaarde dat het GPV zichzelf bui
ten spel zet.
Dordrecht A. J. Verbrugh
secretaris G.P.V.
