Aangeboden:
voor f. 152,62
in de maand
Huisvrouw voert actie
voor Cheyenne-Indiaan
HALlijdt
groot
verlies
AMRO-LENING
portie vlees
vlees etenis.,
veimihvoora eten
Geld nodig
voor bouw
scholen
Verrassend optreden
kwintet Archie Shepp
Loonoverleg 68 wordt
geen eenvoudige zaak
CNV: BOEKEN
OP TAFEL
Gezondheidscentra
in de stadswijken
9
DINSDAG 31 OKTOBER I96T
Na a vont u ren reis van twee
maanden langs reservaten
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Aan de mu
ren foto's en tekeningen van In
dianen, souvenirs, een echte
vredespijp, mocassins met kra
len. Het hele huis van mevrouw
M. van Kints-Kooke (53) aan
de Halsterenstraat in Rotter
dam-zuid is er kleurig mee op
gesierd. Stuk voor stuk herin
neringen aan een avonturen-
reis van twee maanden langs
Amerikaanse Indianen-reser
vaten.
Mevrouw Van Kints: „al vanaf
mijn jeugd heeft het me geboeid. Ik
las alleboeken van Karl May. En
over al was mijn ideaal die
mensen, voor wie hij schreef, zelf te
zien. Dat is later zo gebleven. Ik
verdiepte me in het onderwerp en
kocht er geschiedenisboeken over.
Maar pas vorig jaar zag ik voor het
eerst mijn ideaal in vervulling
„We hadden wat gespaard. Elke
gulden, die we konden missen, werd
opzij gelegd. Mijn man zei: als je
persé wilt, dan mag je. Zelf had hij
er geen belangstelling voor. Hij
vond het allemaal mooi en was ook
wel geïnteresseerd in mijn liefhebbe
rij, maar hij houdt niet van reizen.
Daarom bood hij aan thuis te blij
ven en op de (zeven) kinderen te
Reservaten
Met de Greyhound is mevrouw
Van Kints daarop bij verscheidene
reservaten op bezoek geweest. Niet
gewoon als toerist, maar als wezen
lijke geïnteresseerde. Dat opende
voor haar alle deuren. Ze logeerde
een week bij de Navajo's, de
grootste stam onder de half miljoen
Amerikaanse Indianen, in een reser
vaat in Arizona, dat tweemaal zo
groot is als Nederland en 120.000
inwoners telt. Daarna ook in het
Pinerich-reservaat in Zuid-Dakota,
waar de Sioux zich hebben gesettled
en in enkele nederzettingen.
Ze sprak er met de bewoners, had
goede contacten met stamhoofden,
overnachtte verscheidene malen in
een TP (wigwam) en was uitgeno
digd toeschouwster bij ceremoniële
feesten.
„Een prachtige tijd", zegt ze nu.
„Ik heb er de Indianen leren kennen
zoals ze werkelijk zijn. Wij in het
westen hebben er een totaal ver
keerd beeld van. Nog al te vaak zien
wij hen als bedelaars. Maar ik moet
zeggen: ik heb nog nooit zo'n
beschaafd volk ontmoet. Rustige
mensen, die geen haast kennen. Wel
varend zijn ze niet, maar hun ont
wikkeling komt op gang. Jongeren
studeren in de stad en ook veel oude
ren vinden meer en meer werk bui
ten de reservaten. Maar vermengen
zullen ze zich nooit. Een Indiaan
blijft Indiaan. Zij blijven een eigen
gemeenschap met eigen gebruiken,
die niet snel zullen veranderen. Ook
al zijn er moderne westerse invloe
den merkbaar. Zo hebben de Nava
jo's zelfs hun eigen krant."
Lezingen
Al haar ervaringen heeft me
vrouw Van Kints nu op schrift
gesteld. Daarnaast heeft ze enkele
honderden dia's en een een uur du
rende kleurenfilm. Daarmee houdt
ze lezingen. De eerstvolgende wordt
gehouden op 21 november voor de
Volks Universiteit.
Van die gelegenheden maakt zij
dan tevens gebruik om geld in te
zamelen voor de stam in het Cheyen-
ne-reservaat in Montana. Met veel
moeite is men er daar in geslaagd
een school te bouwen, voor een
groot deel gefinancierd met particu
liere giften. Het ontbreekt alleen
nog aan leermiddelen. Die bijeen te
brengen, beschouwt mevrouw Van
Kints als een opdracht. Vandaar
ook, dat zij er haar gironummer
(57.20.80) graag voor heeft open
gesteld.
Zoveel hoopt zij op te halen, dat
zij volgende zomer het bedrag bij
elkaar heeft. Persoonlijk wil ze het
dan gaan overhandigen. Want dat
zij nog eens op bezoek gaat, staat
voor haar vast. „We zijn er al druk
voor aan het sparen. Ook m'n man
doet mee en stopt me regelmatig
wat toe. Onder dit beding, dat ik het
direct naar de bank breng". Hope
lijk hebben we volgend jaar dan
zoveel, dat ik nog zo'n trip kan ma
ken. Misschien zelfs met m'n zoon.
Want ook die is, evenals trouwens
iedereen in huize Van Kints, en
thousiast voor de plannen van zijn
moeder."
ROTTERDAM De Holland-
Amerika Lijn zal dit jaar een
groot verlies lijden. Er zal
aldus een mededeling van de
direktie geen dividend wor
den uitgekeerd. Dit bericht
heeft in beurskringen grote on
gerustheid verwekt. Vorig jaar
keerde de HAL nog acht pro
cent dividend uit.
De direktie heeft enkele oorzaken
meegedeeld die geleid hebben tot de
tegenvallende resultaten. Zo heeft
zich binnen het vrachtbedrijf een aan
tal ongunstige faktoren in versterkte
mate voorgedaan, zowel betreffende
de aanloopkosten verbonden aan de
omschakeling op het containerver
voer en de zeer nadelige invloed van
dit verkeer op de conventionele
diensten.
In de passage-sektor noemt de
HAL-direktie als incidentele tegensla
gen het tijdelijk uitvallen van de
Nieuw Amsterdam en Ryndam (beide
met ketelschade). Verder liep door
internationale spanningen het aantal
vervoerde passagiers af.
Er zijn maatregelen in uitvoering
tot verbetering van de resultaten,
waaronder begrepen een ingrijpende
reorganisatie van het bedrijf (zoals
bekend ontsloeg de HAL enige weken
geleden 230 werknemers, Red.), zowel
Europa als in Amerika, ter aanpas
sing van zijn structuur aan de zich
wijzigende omstandigheden.
Pessimisme
Dat de vooruitzichten voor de Hol-
land-Amerika Lijn niet al te opti
mistisch konden worden ingezien,
was reeds gebleken uit de zinsnede
waarmee de direktie haar jaarverslag
1966 besloot: „Wat de vooruit
zichten voor 1967 betreft zijn wij van
mening, dat ondanks bepaalde positie-
tekenen het voor de vennootschap
;n moeilijk jaar zal worden."
Blijkens de geconsolideerde cijfers
werd over 1966 nog een voordelig sal
do behaald van 5,9 min. tegen 4,9
min. over 1965. De netto winst van de
vennootschap kwam uit op 5,2 min.
hieraan werd toegevoegd 550.000
ten laste van de reserve diverse be-
:n, waarna het dividend werd be
paald op acht pet. in contanten.
Öp verschillende plaatsen in het
verslag werd de stijging der loon
kosten genoemd als de belangrijkste
factor voor het aanbrengen van deels
ingrijpende veranderingen in het be
drijf. Een en ander kwam ook tot
uiting in de ontslagen.
De aandelen HAL zijn officiéél ge
noteerd aan de Amsterdamse Effec
tenbeurs en noteerden
MADRID De Spaanse politie
heeft gisteren na een tip van een
onbekende vrouw vier zelfgemaakte
bommen gevonden in het bureau van
de rector magnificus van de universi-
van Madrid. De bommen zijn
niet ontploft.
Mevrouw Oswald
eist f 1,8 miljoen
DALLAS De weduwe van Lee
Harvey Oswald, de vermoedelijke
moordenaar van president Kennedy,
heeft bij de Amerikaanse regering
een eis tot schadevergoeding van 1,8
miljoen gulden ingesteld.
Mevrouw Oswald, thans gehuwd
met de heer Porter, baseert haar eis
op het feit, dat de autoriteiten een
aantal voorwerpen, eigendom van
haar vorige echtgenoot, in beslag heb
ben genomen om te dienen als bewijs
stukken voor de commissie-Warren,
die een onderzoek naar de moord
heeft ingesteld. De voorwerpen va
riëren van Russische postzegels tot
Oswalds ontslagpapieren van de Mari-
Sensationeel slot jazzfestival
UTRECHT Het CNV vindt de
vrije loononderhandelingen voor 1968
geen eenvoudige zaak. De Gids van
deze week schrijft, dat volgens op
merkingen van werkgevers de on
derhandelingen nu harder zullen
worden. De werkgevers moeten weer
leren „nee" te zeggen, wanneer een
gevraagde loonsverhoging beslist ge
vaar voor bedrijf of bedrijfstak op
levert, zegt men aan werkgevreskant.
POTTER'S CATARRH
PASTILLES
Alleen daardoor al zullen de onder
handelingen harder worden.
Ons moet hierbij van het hart,
aldus het CNV, dat de werkgevers
toch niet zullen kunnen volstaan
met alleen maar „nee" zeggen.
Daar moet iets tegenover staan.
Ze zullen toch ook minstens
met de boeken optafel moeten
bewijzen dat het werkelijk niet
kan. En ook mag verwacht worden,
zo vervolgt het CNV, dat werk
gevers bereid zijn samen met de
werknemers in open overleg te
zoeken naar middelen om de toe
stand in bedrijf of bedrijfstak te
verbeteren. Alleen op die basis
mag van werknemerskant ver
trouwen en voorzichtigheid worden
gevraagd.
Wanneer er in een redelijk en open
overleg met de, cijfers wordt aan
getoond dat voorzichtigheid werke
lijk noodzakelijk is om ongelukken
te vermijden, mogen werkgevers die
voorzichtigheid ook terecht van
werknemerskant verwachten. Want
ook dat behoort bij de eigen ver
antwoordelijkheid."
DUBBELDAM Op rijksweg 16 slip
te gisternacht de auto van mejuffrouw
C. M. K. Zij raakte hierdoor de macht
over het stuur kwijt en reed de naast de
weg gelegen berm in. De auto sloeg
twee keer over de kop. Wonder boven
wonder werden mej. K. en haar passa
gier, P. H. M. M. slechts licht gewond.
Nadat zij in het ziekenhuis behandeld
waren, konden zij naar huis terugke
ren. De auto werd totaal vernield.
ROTTERDAM Het New
port Jazz Festival 1967 in
De Doelen kreeg gister
avond met het optreden van het
kwintet van Archie Shepp een
sensationeel slot. Niet helemaal
onverwacht zorgde tenorsaxofo
nist Shepp (30) met de zijnen
voor een verrassend spektakel
stuk, dat niet minder dan veer
tig minuten duurde.
Jimmy Garrison, bassist van het
kwintet, begon met een aantrekke
lijke solo. Het publiek, nog onwetend
van het Shepp-geweld dat hen wacht
te, luisterde geboeid. Drummer Bea
ver Harris voegde zich bij Garrison
en probeerde in een solo zijn
drumstel en het toneel uit om niet
voor dezelfde verrassing te komen
staan als vorig jaar. Toen gleden zijn
trommels en bekkens steeds van de
verhoging af, waarop men zijn
drumstel had geplaatst. Twee toneel
knechten moesten gedurende het hele
verdere optreden zijn slagwerk
vasthouden.
Nadat Beaver Harris het tempo en
vooral het geluidsvolume had opge
voerd, verscheen Archie Shepp. Hij
had het zich gemakkelijk gemaakt
door zijn colbertje te vervangen
voor een kimono, waarin hij zich vrij
er kon bewegen. Over het hoofd had
hij een soort alpinopetje getrokken.
Daaronder een donkere bril. Gesecon
deerd door trombonisten Grachan
Moncur en Roswell Rudd begon
Shepp aan zijn concert.
Kakofonie
Niet iedereen waardeerde de kako
fonie van de tenorsax en trombones,
soms nog overstemd door een fana
tiek bewerkt drumstel. Na tien minu
ten vertrokken de eerste toeschou
wers, op de voorste rijen hield men
de oren dicht. Na een kwartier gaven
weer twintig mensen de moed op.
Proppen papier vielen voor de voeten
van de spelers. Nadat vijf bezwete
musici op een lager tempo overgin
gen en het publiek zich verstaanbaar
kon maken, werden naast toejuichin
gen ook luid boe-geroep gehoord.
Archie Shepp rekende af met de
Mainstream-lovers. Hatelijk mooi
speelde hij in „traditionele" stijl Sha
dow of your smile. Om vervolgens,
ondersteund door rood-gloeiend gesla
gen bekkens, zijn eigen interpretatie
te geven. Tien over half elf, na veer
tig minuten ononderbroken spelen,
•vertrok het moe geslagen en leegge
blazen kwintet naar de kleedkamer.
Een enthousiast geworden publiek
riep in spreekkoor „Archie". De toe
gift kwam niet. Niettemin liet Archie
Shepp zich op indrukwekkende wijze
als first man van het Newport Jazz
Festival in de Rotterdamse de Doelen
noteren.
Miles Davis
Voor de pauze speelde hef. kwintet
Miles Davis. In het nummer On
green Dolphin street vertolkte deze
trompettist met een harmonische in
tensiteit zijn fraaiste solo. De span
ning die Davis en zijn bekwame te
norsaxofonist Wayne Shorter met
hun spel wisten op te wekken, werd
te vaak kapot geslagen door drum
mer Tony Williams (21). Met jeugdige
bravoure wilde hij teveel de aandacht
op zich vestigen door onophoudelijk
harde roffels, hetgeen het spel niet
ten goede kwam.
Ondanks de vele bekende namen
van grote jazzmusici heeft het New
port Jazz Festival niet helemaal aan
de verwachtingen voldaan. Dank zij
het verrassende optreden van Archie
Shepp kreeg het festival gelukkig
nog enige allure. Dit jaar was de
belangstelling voor de concerten weer
zeer groot. De volle zalen rechtvaardi
gen de verwachting, dat ook volgend
jaar het Newport Jazz Festival tij
dens haar Europese tournee de Doe
len zal aandoen.
Henk Houtman
(als u in 18 maanden zou aflossen).
Als U met de vraag zit hoe U op korte
termijn aan contant geld moet komen, kan
de AMRO Bank U daar een duidelijk ant
woord op geven. Stel U wilt 2.500,
van ons lenen en in 18 maanden terug
betalen. Dan betaalt U per maandelijkse
termijn 152,62. Rekent U nu even mee:
18 X 152,62 2.747,16. In die an
derhalf jaar betaalt U dus 247,16 aan
financieringskosten, waarin begrepen rente
alsmede vergoeding voor administratie
kosten en overlijdensrisico. Dat is gemid
deld nog geen 14,per maand.
Waarom komt U niet eens langs bij de
Amsterdam-Rotterdam Bank in Uw
buurt? (Bellen of schrijven kan natuurlijk
ook). Dan vertellen wij U alles over de
bedragen die U kunt lenen en het aantal
termijnen waarin U kunt terugbetalen.
Over de gemakkelijke manier van terug
betalen. Over het feit dat bij overlijden
het nog niet terugbetaalde gedeelte van de
AMRO-Lening wordt kwijtgescholden.
Voordat we het vergeten: de AMRO-
Lening-folder ligt voor U klaar.
EEN SERVICE VAN DE AMSTERDAM-ROTTERDAM BAN K
Wiardi Beekman Stichting in rapport:
Parijse mantels
uit Amsterdam
moderedactrice)
(Van
parlementsrcdactle)
DEN HAAG Een nationale
gezondheidszorg en in principe
één ziekenfondsverzekering voor
het gehele volk worden bepleit
in een vandaag verschenen rap
port van de Wiardi Beekman-
stichting, het wetenschappelijk
bureau van de Partij van de Ar
beid.
In deze zogenaamde werkverban
den kan aandacht besteed worden
aan wijkverpleging, zuigelingenzorg
en de medische begeleiding van huwe
lijk en gezinsvorming. Het rapport,
samengesteld onder leiding van het
socialistische Tweede Kamerlid dr. J.
H. Lamberts, benadrukt dat hiermee
de relatie arts-patiënt niet verstoord
zal worden. Iedere arts die aan deze
groepspraktijk meedoet houdt zijn ei
gen patiënten. Het gemeenschappe
lijk element ligt vooral in de admi
nistratie, de regeling van vakanties
en weekend- en nachtdiensten en het
gebruik van een laboratorium.
V olksv er zekering
Het rapport-Lamberts meent dat
het verschil tussen ziekenfonds- en
particulier patiënt dient te vervallen.
Bepleit wordt een uitbreiding van de
ziekenfondsverzekering tot het gehele
volk. Het verstrekkingenpakket van
de Algemene Wet Ziektekosten dient
te worden uitgebreid tot de hele zie-
kenhuisverpleging, inclusief het
eerste jaar. Het eigen risico wordt
alleen aanvaardbaar geacht voor zo
ver het betrekking heeft op luxe goe
deren dan wel de gezondheid positief
kan beïnvloeden.
Zolang de ziekenfondsverzekering
niet wordt uitgebreid tot een volledi
ge volksverzekering verdient het, al
dus de commissie-Lamberts aanbeve
ling de bestaande verplichte, vrijwilli
ge en bejaardenverzekering samen te
voegen tot een beperkte volksverzeke
ring. Het aanhangige wetsontwerp
kan aldus het rapport het beste wor
den afgestemd omdat dit ontwerp in
strijd is met het principe van een
gelijke gezondheidszorg voor het hele
Daar bent u voor, want met *n goede portie vlees kunt u er tegen I Vlees Is rijk
aan waardevolle eiwitten. Vleee is uitstekend voor de lijn. Enhet hele
gezin houdt ervan, van lekker vlees en lekkere jusl
Het WBS-rapport meent dat de me
dische studie anders dient te worden
opgezet. Bepleit wordt de inrichting
volk. Gezondheidscentra zouden in
stadswijken moeten komen, waarin
huisartsen, kruisverenigingen e.d.
samen de wijkgezondheidszorg uit
oefenen.
plaats van het huidig? systeem waar
bij meer dan tot nu toe de nadruk
valt op de sociale aspecten van het
medisch beroep. Daarna moet een
meer gespecialiseerde opleiding vol
gen, waarbij ook de studie voor
huisarts als een specialisatie moet
worden gezien.
Voorts besteed het rapport aan
dacht aan de gezondheidsbescher
ming in ruime zin. Het rapport
vraagt opstelling van een uitputtende
lijst van stoffen die aan levensmidde
len mogen worden toegevoegd in
plaats van het huidige systeem waar
bij uitsluitend stoffen worden ge
noemd die niet mogen worden toege
voegd. De softenonzaak heeft aange-
hart- en plastische chirurgie. De voor-
toond hoe noodzakelijk het is ook
voor andere dan besmettelijke ziek
ten een aangifteplicht te scheppen.
Het rapport acht het wenselijk dat
de overheid de ontwikkeling van
nieuwe geneesmiddelen en de creatie
van therapeutisch belangrijke maar
economisch niet aantrekkelijke ge
neesmiddelen steunt, dan wel zelf ter
hand neemt.
Spreiding
In de opbouw van de gezond
heidszorg onderscheidt het rapport
naast de genoemde eerste lijn nog
drie andere lijnen. De tweede lijn
betreft de specialisatie en de polikli
nische zorg. Het rapport acht het ge
wenst dat een einde wordt gemaakt
aan het systeem van open en gesloten
bedden. Gevraagd wordt om een wet
tot een meer efficiënte spreiding van
ziekenhuizen te komen en specia
listische ziekenhuizen in de algemene
te integreren. Voorts acht men een
spreiding van het ambulancevervoer
per district gewenst.
De derde lijn betreft specilisatie
waarin „gepionierd" wordt zoals b.v.
hart en plastische chirurgie. De voor
keur wordt gegeven aan specia
listische centra die een onderdeel vor
men van de grote ziekenhuizen, waar
de kans op aanwezig heid van een
team van deskundigen het grootst is.
De vierde lijn betreft de zorg voor
gehandicapten. Beklemtoond wordt
dat voor deze groep zoveel mogelijk
ambulante voorzieningen in de
maatschappij getroffen dienen te wor
den in plaats van langdurige verple
ging in inrichtingen. Ook de zorg voor
geestelijk gestoorden dient in dit
schema ingepast te worden.
Het rapport „Gezondheidszorg" van
de Wiardi Beekman Stichting zal
door de PvdA deze week in de open
bare commissievergadering ter behan
deling van de begroting van sociale
zaken ter sprake worden gebracht.
Meisje gedood
onder zandauto
UITWIJK Maandagmorgen is
het 15-jarig dochtertje van de familie
van Herwijnen te Uitwijk, gemeente
Almkerk, met haar fiets onder een
passerende zandauto gekomen.
Het meisje was op slag dood.
Mantel van Plaza in stijl 1968. Het
materiaal is een Franse tweed in
vieuw rose met flitsen zacht groen.
AMSTERDAM Wie volgend jaar
zijn vakantiegeld besteedt aan een
mantel, gekocht aan een der Franse
boulevards, maakt een goede kans
thuis te komen met een puur Amster
dams produkt. Plaza, een van de
beste Nederlandse mantelconfectio
nairs, heeft namelijk een groot deel
van de zomercollectie 1968 naar Pa
rijs verkocht.
We kunnen deze collectie met een
gerust geweten beschouwen als een
indicatie van de modelijn. Allereerst
blijft de lengte tot de knie. De lange
jassen in Russische stijl zijn tot nu
toe niet geaccepteerd door het ko
pend publiek. Het modehuis Du Prin-
temps maakte er speciale etalages
mee, maar de verkoop was nihil.
Kniekort dus "met een ietwat swin
gende rok. Niet uitbundig klokkend,
maar toch meer dan de bescheiden
gering van de laatste seizoenen. Veel
lange lijven en ingezette mouwen al
zien we ook mantels met een smalle
schouderpas waar de mouwen aange
knipt zijn. Bij andere mantels begint
de rug van dc schouders af ruimte te
krijgen, waardoor een elegante cape-
lijn ontstaat. Ook bij de tailleurs veel
lange jasjes op smalle rokken. Voko-
men in tegenstelling hiermede enkele
korte bolerojasjes op bollende rokjes.
Als modekleuren voorspelt men: alle
nuances grijs (flanel), oud-rose al
dan niet gemeleerd in tweeds en veel
diepblauw, waarbij dan koperen kno
pen gebruikt worden.
Luther King vijf
dagen in de cel
BIRMINGHAM Dr. Martin Lu
ther King, de grote voorvechter voor
gelijke burgerrechten, is gisteren bij
zijn aankomst in Birmingham (in de
Amerikaanse staat Alabama) gear
resteerd. Hij is overgebracht naar
een gevangenis in het nabijgelegen
Bessemer.
Hij kwam uit Atlanta naar Bir
mingham om daar een gevangenis
straf van vijf dagen te ondergaan,
die hem was opgelegd voor zijn aan
deel in een verboden betoging voor
gelijke burgerrechten (in 1963).