Het onuitsprekelijke
gestameld
moeizaam
Jezus maakt los uit de
ellende van scheiding
C. J. Kingmans
overleden
VEEL GEMEENTEN
GEVEN TE WEINIG
Prof. Smits
beantwoord
Bea wil bisschoppen
meer vrijheid geven
PASTOOR GAAT
NIET HEEN
ZATERDAG 21 OKTOBER 1967
Een ivoord voor vandaag
De twaalf discipelen trekken er op uit om te prediken. We
lezen in Marcus 6: „En zij dreven vele boze geesten uit en
zalfden vele zieken met olie en genazen hen."
Maar de eerste zin van de volgende pericoop biedt, een ver
rassing: „En koning Herodes hoorde van Hem." We zouden
verwachtenhoorde van hen", van de prediking van de disci
pelen. Die moet grote aandacht getrokken hebben. Maar hij
hoorde van Hem, van Christus, en zijn geweten begint te
De discipelen hebben Christus verkondigd. Niet zij zelf pre
senteerden zich, maar de Heer. Zij genazen niet, maar de Heer.
Zij verlosten niet maar de Heer. En de mensen die hen hoor
den beseften dat.
Het is echt zo'n zin om overheen te lezen. Maar in het verband
van dit hoofdstuk kan het niet anders of Marcus%}il daar de
nadruk op leggen.
Wie van Christus hoort, wordt met zichzelf geconfronteerd.
Hij gaat ineens beseffen wat hij heeft gedaan, maar ook dat
zijn daden God niet kunnen buitensluiten.
Natuurlijk had Herodes ongelijk toen hij dacht dat Christus
Johannes was. Maar niet helemaal. Wat hij Johannes aandeed,
deed hij Christus aan. Wat wij de mensen aandoen, doen we
God aan.
We lezen vandaag: Jeremia 19 14—20 6.
We lezen morgen. Jeremia 20:718.
Reumatische pijnen TOGAL HELPT
Griep TOGAL HELPT
Migraine TOGAL HELPT
Menstruatiepijn TOGAL HELPT
Synode over verzoening
Interim-geschrift
Verkouden
Hoofdpijn
Spit
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
VOORBURG Deze week is on
verwacht overleden de heer C. J.
Kingmans, directeur van uitgevers
maatschappij H. P. Leopold in Den
Haag De heer Kingmans is 52 jaar
geworden.
De heer Kingmans heeft in 1948
de leiding van Leopold op zich ge
nomen. Naast voortzetting van het
normale fonds legde hij zich voor
al toe op het kinderboek. Miep
Diekman en Tonke Dragt zijn
auteurs van Leopold.
Ook in het algemeen heeft hij 11
zich ingezet voor de verbreiding van i
goede jeugdlectuur. Het is dan ook \Rrot. Dit'. V. Cl. HoCVCll
geen toeval en tegelijk een tra-
gische bijkomstigheid dat hij ko
mende woensdag in Amsterdam de
Kinderboekenweek zou hebben ge
opend.
In de Nederlandse uitgeverswe
reld en in het Haagse culturele
leven heeft hij regelmatig een voor
aanstaande rol gespeeld.
De begrafenis is maandag om
kwart voor twee op de Oosterbe
graafplaats in Voorburg.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Eindelek heeft de hervormde synode prof. dr.
P. Smits geantwoord. Op Goede Vrijdag 1959 schreef hij een ge
ruchtmakend artikel over de vraag „Waarom stierf Jezus?"
waarin hü fel en laatdunkend aanschopte tegen de kerkelijke
verzoeningsleer. Gisteren publiceerde het Boekencentrum in Den
Haag een herderlijke brief van de hervormde synode waarin
gepoogd wordt het onuitsprekelijk mysterie voor de mens van
vandaag onder woorden te brengen.
Nieuw contact
met kerk van
Roemenië
DEN HAAG Een delegatie van
de Hervormde Kerk en de Gerefor
meerde Kerken van Nederland heeft
«en bezoek gebracht aan Roemenië
om de eeuwenoude betrekkingen met
de calvinistische kerk in dit land te
herstellen. Zowel door de beide bis-
«choppen van de kerk als door de
plaatselijke gemeenten werd de Ne
derlandse delegatie bijzonder harte
lijk ontvangen. Dit gold niet minder
voor de Orthodoxe Kerk waarvan de
Nederlanders twee dagen de speciale
Een eerste resultaat van het con
tact zal hoopt men een uitwisse
ling van theologische studenten zijn.
De delegatie bestond uit: prof. dr. J.
de Graaf, mejuffrouw H. Kohlbruggè,
de heer G. M. A. Laernoes, dr. A.
Th. van Leeuwen, ds. I. L. Tüski.
Bij de officiële ontvangst in de
kerk van Cluj herinnerde bisschop
Nagy Guyla er aan dat 40 jaar gele
den voor het laatst een Nederlandse
delegatie Roemenië bezocht. Dat was
toen eveneens een hervormd-gerefor-
meerde delegatie. Zowel prof. de
Graaf als dr. van Leeuwen preekten
onder grote belangstelling in de Roe
meense kerk. Opvallend was ook bij
de bezoeken aan plaatselijke gemeen
ten de goede oecumenische verhou
ding van de calvinistische kerk met
de orthodoxe kerk.
In de dorpen waren bij de ont
vangsten steeds beide kerken aanwe
zig. Overal toonde men zich samen
bijzonder verheugd over het Neder
landse bezoek. Van de zijde van de
Roemeense regering kreeg de delega
tie alle medewerking. De calvi
nistische kerk van Roemenië, die
sterk geconcentreerd is in Trans Syl-
vanië, en die daarom wel Transsyl-
vanische kerk heet. telt ongeveer een
miljoen l.eden.
Tot de orthodoxe kerk behoren 14
miljoen leden. De banden van de cal
vinisten met ons land dateren uit de
tijd dat de Staten van Nederland het
kleine vorstendom Trans Sylvanië
steunden. Studenten kwamen naar
Leiden en Franeker. Utrecht. Amster
dam en Kampen.
Alleen al in de kerken van de
hoofdstad Cluj dienden 70 predikan
ten, die in Nederland hadden gestu
deerd. Samen met Lutheranen en Uni
tariërs beschikte de kerk over een
eigen theologische faculteit in Cluj.
Men hoopt, dat binnenkort een dele
gatie uit Roemenië een tegenbezoek
aan de kerken van Nederland zal
brengen.
Universiteit als
bedrijf zien
is gevaarlijk
AMSTERDAM Het vergelijken
van de universiteit met een bedrijf is
j op zich zelf niet ongeoorloofd, maar
1 toch een gevaarlijke zaak, aldus prof.
j mr. J. van der. Hoeven, rector magni-
I ficus van de universiteit van Amster-
I dam, in zijn zaterdagochtend op de
21ste Amsterdamse universiteitsdag
in de aula van de Lutherse kerk uit
gesproken rede. De rector besprak de
vraag „Is de universiteit een be
drijf?" en de voorwaarde die er zijn
inziens toe kan leiden dat de universi
teit „een goed geleid bedrijf" kan
worden.
Wie stellen dat de universiteit als
een bedrijf moet worden bestuurd
menen meestal dat de bestuursmetho-
den van een onderneming gunstig
afsteken bij die van andere lichamen.
en in beginsel ook voor deze geschikt
zijn. Daarvan moet het bewijs echter
i nog worden geleverd. Onjuist is het
dat bewijs te leveren door eenvoudig
te stellen „de moderne universiteit is
De universitaire bestuursproblema-
tiek is terug te voeren op twee
grond-oorzaken waarvan men moet
uitgaan: de grote toeneming van de
betekenis die de wetenschap en haar
toepassing hebben voor de samenle
ving; en anderzijds de enorme en
snelle groei van de universiteiten als
onderwijsinstellingen. De talrijke
vaak bijna onoplosbare vraagstuk
ken, waarmee de universiteiten te
kampen hebben, waaronder ook de
verontrustende stijging der kosten,
hangen bijna alle daarmee samen.
Ds. A. Schippers in VU-kerkdienst
(Van onze onderwijsredactie)
AMSTERDAM Ter gele
genheid van de 87-ste dies nata-
lis van de Vrije. Universiteit
hebben de kerkeraden van de
hervormde gemeente en van de
gereformeerde kerk te Amster
dam gisteren een kerkdienst be
legd in de Westerkerk waarin
de studenten-predikanten ds. A.
A. Spijkerboer en A. Schippers
voorgingen.
Na ingeleid te zijn door de liturg,
ds. Spijkerboer, hield ds. Schippers
een preek naar aanleiding van Lukas
6. Hij bepaalde zijn gehoor bij de
tekst waarin Jezus de discipelen op-
Gereformeerde kritiek
op praktijk bijstandswet
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Het gerefor
meerde diakonaat heeft kritiek
op vele gemeentelijke diensten
voor sociale zaken. In vele ge
vallen, zo is bij een steekproef
gebleken, zjjn de uitkeringen
die worden verstrekt op grond
van de algemene bijstandswet te
klein.
Het Algemeen Diakonaal Bureau te
Utrecht heeft geïnformeerd bij 190
gereformeerde diakonieën. Ruim 41
procent hiervan geeft aanvullende fi
nanciële hulp aan mensen, omdat de
uitkeringen onder de algemene
bijstandswet naar hun mening te
laag zijn. Hetzelfde geldt voor vrij
wel alle bejaarden, die uitsluitend moe
ten leven van de aow. Ook zij komen
niet rond en krijgen extra hulp van
de diakonie.
Verder is gebleken, dat de sociale
diensten in veel plaatsen weigeren
om de normen van hun steunverle
ning mee te delen. Deze geheimzinnig
heid heerst vooral in kleinere ge
meenten. Van de diakonieën op het
platteland klaagde zelfs 15 procent er
over, dal hun gemeentelijke autoritei
ten weigerden om inlichtingen te ge
ven. In *e steden heeft men daar
minder last van. Toch lukte het ook
hfv nog 6 proeent van de diaconieën
■let om de nodige informatie te krlj-
«en.
Veel mensen, die recht hebben op
een A.B.W.-uitkering ontvangen deze
niet, omdat rij te gauw berusten in
een eerste afwijzing van hun ver
zoek. De bij de steekproef betrokken
diakonieën hadden in 1966 te maken
met 382 verzoeken om een uitkering
Hiervan werden er 58 afgewezen.
Slechts in 7 gevallen werd een be
zwaarschrift ingediend, waarvan er 4
een positief resultaat hadden. Voor
de 3 negatieve beslissingen ging mer.
in hoger beroep, waarvan er reeds 2
tot een gunstig resultaat leidden. Het
derde geval is nog in behandeling.
Lang niet iedereen weet. dat het
mogelijk is een bezwaarschrift in te
dtenen en nog verder in hoger beroep
te gaan. Velen kennen ook de weg
niet. Ook zijn er mensen, die geen
bezwaarschrift durven in te dienen,
omdat ze bang zijn dat ze de dienst
voor sociale zaken tegen zich in het
harnas jagen. In het algemeen geldt,
zo toonde deze steekproef aan. dat
men nog lang riet voldoende op de
hoogte is van de mogelijkheden van
de algemene bijstandswet. Tengevol-
i ge daarvan zitten veel mensen onno-
dig in de zorgen.
Het Algemeen Diakonaal Bureau
I van de Gereformeerde Kerken ad
viseert de plaatselijke diakonieën
thans om aan de voorlichting over de
algemene bijstandswet extra aan
dacht te besteden. Iedereen moet we
ten dat de diakonie helpen kan bii
aanvragen om een uitkering.
De noodgevallen moeten zorgvuldig
opgespoord worden. Ook denkt men.
wekt Zijn woorden te horen en ze te
doen. Daarmee bindt Hij de discipe
len aan Zichzelf. Hij toont zich een
bijzondere Heer, Die de mensen die
met Hem in aanraking komen beter
maakt. Hij is niet uit op rijkdom en
daarom zoekt Hij de armen. Hij is
niet uit op overvloed en om die reden
zoekt Hij de hongerigen, aldus ds.
Schippers.
DOEN
Wij moeten, aldus de predikant.
Zijn woorden horen en zc doen: de
andere weg sluit Jezus immers voor
ons af, omdat dat de wereld is waar
in men slechts goed doet. wie ons
eerst goed heeft gedaan.
Dat Jezus die weg afsluit, komt
omdat Hij ziph niet wil laten schei
den van de twaalf discipelen en van
de wereld die van Zijn Vader is.
De eerste weg begint daarmee, dat
we Je7.us' woorden horen en daar
voor njoeten we bij de apostelen zijn.
Wij mogen de Schriften lezen, aldus
ds. Schippers, met het oög op Jezus, j
Dan zien we vanzelf waar we uitko
men, zo goed is Zijn leiding wel.
MEEDOEN
Gaan we. die weg. dan hebben we j
elkaar ook nodig. Met elkaar mee- 1
doen is volgens de Schriften en wel
op zo'n manier dat de Heer domi
neert. Jezus verbindt dan mensen,
voor welk werk ook. met elkaar, om
dat Hij zeer vindingrijk is. Hij maakt
ons zo los uit alle ellende van de
gescheidenheid. We mogen verder
gaan in gezelschap van mensen die
we zelf niet hebben uitgezocht. Met
dat gezelschap wordt het de moeite
waard te leven.
Des middags werd er in dezelfde
Westerkerk een openbare zitting van
de Senaat gehouden, waarin prof. dr.
G. Kuiper, hoogleraar in de Neder
landse taal- en letterkunde de diesre
de uitsprak.
Zijn onderwerp luidde: Eva in bal
lingschap, aller treurspelen treurspel,
door Hugo de Groot naar Seneca ge
dramatiseerd.
In deze rede behandelde prof. Kui
per de Latijnse tragedie Adamus
Exul (1601) van de achttienjarige Hu-
go de Groot. Haar plaats in de
zestiende en zeventiende eeuw werd
aangewezen en de Senecaanse achter
grond ervan gedemonstreerd.
De nadruk werd gelegd op de
persoon van Eva, die, hoewel in het
stuk een persoon op het tweede plan,
een indrukwekkende verschijning
wordt als steun en troost voor Adam.
Prof. Kuiper hield een pleidooi voor
de bestudering van de Neo-Latijnse
letterkunde, als onmisbaar voor een
juist begrip van de nationale literatu
ren tijdens renaissance en klassicis-
Prof. Smits schreef in zijn blad
„Kerk en Wereld": „Het is mijn eer
te na dat iemand voor mijn schuld
zou boeten. Ik wens te staan voor de
gevolgen van mijn eigen daden en
geef dan wat Paulus betreft mijn por
tie maar aan Fikkie.."
Toch wordt de naam van deze. nu
Leidse, hoogleraar in het kerkelijk
geschrift niet genoemd. Dat is tege
lijkertijd de zwakte en de kracht van
dit boekje van 72 pagina's. De zwakte
omdat het betwijfeld moet worden of
prof. Smits er door overtuigd zal wor
den: de kracht omdat het nu. ook in
kan gaan op andere vragen en proble
men die sindsdien en ook al eerder
naar voren zijn gekomen.
Reeds direct na de oorlog vroegen
sommigen om een nieuw belijden van
het evangelie der verzoening, omdat
zij meenden dat bepaalde uitdrukkin
gen in de belijdenisgeschriften tot
misverstanden aanleiding kunnen ge-
Overeenstemming
Hoewel erkend wordt dat de verzoe
ning „nu eenmaal het midden van
evangelie en theologie is" (pag 29),
wordt het tegelijkertijd omschreven
als een onuitsprekelijk geheimenis.
Er bestaat veel meer overeenstem
ming „over wat de weldaden van de
verzoening zijn, die ons door
Christus' leven en sterven geschon
ken "rijn. dan over de weg waarin
deze weldaden tot ons gekomen zijn"
(pag. 32).
Bijzonder duidelijk komen de pro
blemen naar voren die het heden
daagse spreken over dit onderwerp
belemmeren. In de eerste plaats is
daar het feit dat de kerk altijd al
geworsteld heeft met de VTaag hoe
dit feit onder woorden gebracht moet
worden. „Ook van verzoening geldt
dat zij geen verstandelijk te berede
neren theologische opvatting is" (pag
8). Er kan alleen „op verhoogde toon
over de verzoening tussen God en
mens" (pag 7) gesproken worden.
Daarbij komt dat de „beelden en
beeldenreeksen door het Nieuwe
Testament gebruikt voor dit ene ge
beuren zeer uiteenlopend zijn." (pag.
9). Bovendien zijn het beelden die
vaak uil een andere wereld en een
andere cultuur stammen en ons niet
meer zo aanspreken. „Men kan ze
niet bij gebrek aan betere beelden
zonder meer blijven prediken" (pag
25).
Maar ook het loslaten ervan is
gevaarlijk. Het werkt een voorstel
ling van de verzoening in de hand
„waaruit het plaatsvervangend lijden
gemakkelijk verdwijnt" (pag. 25).
Wel is geprobeerd naar nieuwe beel
den te zoeken, maar het gevaar is
dan weer dat zij „wezenlijke zaken
ongezegd laten" (pag. 26).
Maar er is nog een geheel ander
probleem dat onder ogen gezien moet
worden. De tijd dat de mens zich met
groot enthousiasme verdiepte in pro
blemen als supra- of infralapsaria-
nisme is voorbij. „Dogmatisch por-
blemen hebben nauwelijks de aan
dacht, tenzij ze betekenis krijgen
voor de verhouding tussen volken en
mensen", (pag. 28).
den. Maar het wordt naar ons gevoel
moeilijker en vager als het ons wil
uitleggen wat verzoening eigenlijk is
en hoe verzoening tot stand komt.
Het zou de moderne mens moeten
aanspreken, maar het grote probleem
is dat de kerk zelf het er nauwelijks
over eens is, hoe het onderwerp het
beste onder woorden gebracht kan
worden.
Daardoor geeft het wel opduide
lijke wijze weer wat de bijbel er in
zijn zo heel uiteenlopend spreken
over zegt, maar blijft de samenvatting
en vooral de uitleg voor de moderne
mens vaag. De samenstellers hebben
dat gevoeld, want ze zeggen dat ze
hopen „dat dit enige dienst zal bewij
zen in de verwarring der meningen"
(pag. 29).
Vrijwel in de gehele kerkgeschiede
nis hebben verschillende inzichten te
genover elkaar gestaan, de objecti
vistische van Anselmus en de subjec
tivistische van Abelard. De Reforma-
.tie heeft de eenzijdigheden van de
eerste wel pogen op te heffen en
grote nadruk gelegd op de vraag
„hoe de mens betrokken wordt bij de
verzoening en persoonlijk daaraan
deel krijgt" (pag. 14). maar de te
genstellingen doken toch steeds weer
op.
Naast elkaar
Dit boekje probeert dan ook niet
het onderwerp vanuit één bepaald ge
zichtspunt te behandelen, maar meer
om de verschillende manieren waar
op de bijbel het behandelt naast el
kaar te zetten, zonder echter een syn
these te zoeken.
Trouwens dat wordt erkend. Het
kan „voor ons niet mogelijk zijn vol
le rijkdom hiervan in een enkel sche
ma te vangen" (pag. 31). Toch moet
het onder woorden gebracht worden:
„Dit kan niet zonder helder denken
en zonder duidelijkheid in de woor
den. Maar tegelijkertijd moeten wij
ons van het ontoereikende van al ons
spreken bewust zijn," wordt gezegd
op pagina 31.
Twee lijnen moeten echter tot hun.
recht komen. „De hoofdlijn is: God
keert zich genadig tot de mens...
Maar er is ook de andere lijn: de
mens van zijn kant keert zich gehoor
zaam tot God en verzoent zich met
Hem." (pag 33).
Zowel Oud- Als Nieuw Testament
laa( zien dat verzoening „geheel en al
het werk is van Gods liefde en gena
de en dat het ook gaat om de gehoor
zame mens, de mens die geroepen ia
in alle nederigheid Gods verbonds-
partner te zijn." (pag 42 en 43). Di«
verzoening voltrekt zich „in het le
ven, de dood en de opstanding van Je
zus Christus (pag 44).
Plaatsbekleding
In het op één na laatste
hoofdstukje wordt dan vooral ge
poogd enig light te werpen op de
plaatsbekleding, het onderwerp dat
indertijd zoveel stof deed opwaaien.
Dan blijkt dat het niet onjuist is
geweest om zo lang te wachten. In de
jaren vijftig werd gezegd dat dat on
derwerp de moderne mens niets meer
zegt.
In deze brief wordt die gedachte
bestreden met citaten uit modernere
geschriften, vooral het boek van Doro-
thee Sölle. Met nadruk wordt er te
vens op gewezen dat het nu meer en
meer duidelijk wordt dat de indivi
duele mens niet alleen lijdt onder de
gevolgen van zijn daden.
„De eenzaamheid van de schuldige
mens vertoont openingen naar de
naaste, althans wat betreft de gevol
gen varf de verkeerde daad Zonder
zulk een gemeenschappelijkheid is de
samenleving ondenkbaar. Daarmee is
de plaatsbekleding gegeven. De vader
handelt in de plaats van de kinderen
terwijl hij voor hen werkt, voor hen
zorgt, intreedt, strijdt en lijdt" (pag.
58).
Hier wordt wel degelijk gepro
beerd op een nieuwe manier over de
verzoening te spreken, die duidelijk
te maken voor de moderne mens.
Maar ongetwijfeld zal de klacht ko
men, dat dit boekje nog te traditio
neel spreekt, te voorzichtig.
Het laatste woord is er niet mee
gezegd. Twintig jaar nadat de eerste
stemmen op gingen om een nieuwe
belijdenisuitspraak, kwam de her
vormde synode met een ,,'nte-
rim-geschrift." Of kunnen we over
dit onderwerp alleen maar op een
„interim-wijze" spreken?
Jaeger verwacht vemieuiving
ROME Het probleem van.
de gemengde huwelijken kan
niet worden opgelost door wet
ten, maar alleen door grote pas
torale zorg, zei kardinaal Bea
gisteren tot de bisschoppen die
in Rome vergaderd zijn. En op
een persconferentie naderhand
verklaarde kardinal Jaeger van
Paderborn in Duitsland, dat hij
grote veranderingen verwacht
te in de kerkelijke bepalingen.
Jaeger waarschuwde wel dathet
heel moeilijk is om tot een bevredi
gende oplossing te komen voor allen.
voorlopig bij wijze van experiment,
aan speciale spreekuren. Deze moeten
niet alleen toegankelijk zijn voor de
leden van de eigen kerk. maar voor
iedereen. Er is namelijk geen enkele
reden om te veronderstellen, dat de
situatie bij buitenkerkelijken beter
is. De spreekuren kunnen eventueel
in regionaal verband en samen met
anderen worden opgezet.
Overigens is de invloed van de alge
mene bijstandswet al wel van in
vloed op de diakonale uitgaven aan
particuliere financiële hulpverlening.
In de onderzochte 190 gemeenten,
daalden de uitgaven hiervoor van
756.250 in 1964 tot 341.950 in 1966.
Bij deze vermindering van diakonale
lasten speelt uiteraard ook mee. dat
de aow-pensioenen in deze periode
verhoogd werden.
De vermindering is het sterkste
merkbaar in de kleine gemeenten. Er
is echter ook nog een aantal plaatsen
waar de uitgaven ondanks de A.B.W.
niet gedaald zijn. Dit geldt voor 15
van de 190 onderzochte gemeenten.
Hier zijn de kosten zelfs gestegen.
Bovendien zijn er nog 20 gemeenten
waar de uitgaven gelijk bleven
HEERLEN De meest
progressieve pastoor van het
meest rooms-katholieke bis
dom (Roermond) is door zijn
bischop ontslagen, maar wei
gert heen te gaan. En zijn pa
rochieraad weigert hem te
laten vertrekken. De Heilige
Michael parochie in Schaes-
berg is in opstand gekomen en
heeft gisteren via een perscon
ferentie de moeilijkheden aan
de grote klok gehangen.
Bisschop P. Moors gaf de 55-jari-
ge pastoor Ed. Miedema eerst gele
genheid ontslag te nemen. Toen hij
dat nfet deed ontsloeg hij hem en
legde hem tevens zwijgplicht op
Zijn kerkbestuur protesteerde bij
de bisschop en vroeg voor 19 okto
ber antwoord.
Toen dit niet kwam werd beslo
ter. het hele conflict wereldkundig
te maken. Het plaatselijk kerk
bestuur eist dat het ontslag wordt
•n getrokken.
De pastoor werd reeds verscheide
ne malen op zijn vingers geikt om
dat hij nieuwigheden invoerde
Hem worden gebrek aan pastorale
wijsheid verweten, gebrek aan colle
gialiteit ten opzichte van zijn mede
priesters en liturgische afwijkingen
Hij voerde de zaterdagmis ir.
toen dat nog niet mocht (hoewel
die nu algemeen aanvaard is), hij
vroeg niet om dispensatie toen hij
een gemengd paartje in de echt
verbond, hij vergat te collecteren
tijdens de mis, bediende de commu
nie onder twee gedaanten (brood
en wijn) zonder toestemming en ver
nieuwde de boetedoening op eigen
Om de beschuldiging te weerleg
gen dat de pastoor te weinig colle
giaal zou zijn, waren gisteren op de
persconferentie drie kapelaans uit
de omgeving aanwezig.
Zij zeiden door hun aanwezig
heid te willen getuigen dat zij
samen met het merendeel van de
geestelijkheid uit de omgeving ach-
'er de pastoor staan-
Kapelaam Thissen zei: „Wij vin
den de houding van pastoor Miede
ma bewonderenswaardig. Wij staan
als collega's volkomen achter hem.
Hij vertelde dat hij met enkele
priesters zelf ook naar het huis
van bisschop Moors geweest was
om te protesteren tegen het ontslag
Ze hadden de bisschop echter niet
thuis gevonden.
Gisteren deelde het kerkbestuur
nee de pastoor koste wat het kost
te willen behouden. Een plaatsver
vanger zal niet worden getolereerd.
Zo nodig zal deze zelfs de toegang
tot de parochiekerk en de pastorie
worden geweigerd.
BVD in opspraak
Studenten sturen
open brief aan
Kamercommissie
DEN HAAG De redactie van het
Leidse universiteitsblad LUB heeft
aan de gisteren vergaderd hebbende
vaste Kamercommissie voor inlichtin
gen- en veiligheidsdiensten een open
brief gestuurd. Uitgangspunt is dal
het perscommuniaué. dat naar aanlei
ding van de BVD-actïviteiten in en
om de universiteiten is verstrekt, de
studenten allerminst heeft gerust
gesteld.
In de brief wordt opgemerkt, dat
het belangrijkste punt de bezorgd
heid is over de rechtvaardigheid, die
betracht wordt bij aanstellingen in
overheidsdienst. De vraag wordt o.m.
gesteld of er ambtenaren zijn. die
weten dat de BVD een onderzoek te
gen hen heeft ingesteld.
De Kamerleden wordt erop gewe
zen dat het hun taak, is te onderzoe
ken wat in het geval van de Leidse
universiteit de feiten zijn geweest.
Wat heeft de BVD bijvoorbeeld bij
de administratie van de universiteit
gedaan? „Het is aan u te bepalen of
de aar. de dag komende feiten veront
rustend zijn. maar wij vinden van
Volgens kardinaal Bea moet de
Rooms-Katholieke Kerk de eis laten
vallen dat alle eventuele kinderen uit
gemengde huwelijken rooms-katho-
leik moeten worden opgevoed.
Zelfstandig
Bovendien moet aan de plaatselijke
geestelijken worden toegestaan om in
bijzondere gevallen af te stappen van
de eis. dat een geldig huwelijk alleen
gesloten kan worden in het bijzijn
van twee getuigen door een rooms-ka
tholieke priester. Deze eis werd inder
tijd door het concilie van Trente zo
geformuleerd om geheime huwelijken
tegen te gaan.
Deze van oorsprong Duitse cu
rie-kardinaal, die vaak is afgeschil
derd als de grote tegenspeler van kar
dinaal Ottaviani, raadde de bisschop
pen aan om de paus te verzoeken
meer besluiten over te laten aan hen
zelf in plaats van hen te dwingen
voor alles het advies te vragen van
het Vaticaan.
Pastoraal
Volgens kardinaal Jaeger zijn tij
dens het debat grote meningsverschil
len aan de dag getreden tussen de
bisschoppen. Maar toch gaat de grote
meerderheid uit van de gedachte dat
het probleem eerder pastoraal is voor
de bisschoppen dan juridisch voor
het Vaticaan.
Hij zei dat nog niet voorspeld kan
worden wat de synode uiteindelijk
zal bsluiten. Wel kon hij veilig zeg
gen dat naar zijn mening de
hartstocht voor de oecumene en ie
eerbied voor de vrijheid van geweten
van beide partners belangrijke gevol
gen zullen hebben in de toekomst.
NKD. HSRV. KERK
De studenten vragen voorts welke
maatstaven de BVD hanteert voor de
samnstelling van de rapporten, welke
bepaalde personen voor over
heidsfuncties diskwalificeren.
Een laatste zaak. die aangesneden
wordt, is het bestaansrecht van de
BVD „in deze vorm". De studenten
vertrouwen dat de parlementaire con
trolecommissie diep in deze materie
duikt en de resultaten van haar on-
derzoek „waar mogelijk" publi- Bedankt voor Wagemngen.
ceert I Hoogerland te Werkendam.
Beroepen te Dussen-Hank N.B.: C.
G. Baart te Nieuwpoort ,te Zuid-Bei-
jerland: A. Lam te Zierikzee.
Bedankt voor Boven-Hardinxveld,
tweede pred. ol.: J. Bogaard te Ernst,
Gld.
GEREF. GEMEENTEN
