,Ik deed het
niet omdat
ik laf ben'
LEIDERS
GEHEIME
BRITSE
DIENST
IN DE KRANT
El Alameinkeerpunt
Tweede Wereldoorlog
in
Celtic klopte
Racing (1-0)
-KWART EEUW GELEDEN:
Leerverrassingen voor
tassen en nog veel meer
Tweemaal goud
voor Oranje
in Mexico
GRATIS
ZWARE
REEP
11
DONDERDAG 19 OKTOBER 1967
Het verhaal van
een deserteur
(Door PETER VAN DER HOEST)
ROTTERDAM „Ik ben
niet gedeserteerd omdat ik laf
ben, maar omdat ik bet gewoon
niet eens ben met wat Ameri
kaanse legerautoriteiten ons
vertellen over Vietnam. Boven
dien vind ik het schandalig dat
er in Amerika negers en buiten
landers ingezet worden in de
oorlog in Vietnam, alleen om
zoveel mogelijk Amerikanen te
sparen."
Aldus de 23-jarige A. van de W.
uit Rotterdam, die tot voor kort in
Amerika in dienst was en op de nomi
natie stond om naar Vietnam
gestuurd te worden. Hij wil niet dat
zijn volledige naam in de krant komt
en ook niet dat er in details geschre
ven wordt over zijn vlucht.
EMIGRANT
Drie jaar geleden emigreerde Van
de W. naar Amerika. Het was niet
moeilijk voor hem in New York wo
ning en werk te vinden. Hij wist dat
iedere emigrant tussen de 18 en 26
jaar mits hij goedgekeurd wordt, in
Amerikaanse militaire dienst moet.
Hij rekende echter op zijn Nederlan
derschap en verwachtte dat men hem
niet op de lijst voor Vietnam zou
„Ik ben erachter gekomen dat er
wat betreft de militaire dienst in
Amerika corruptie heerst. .Als je ou
ders geld hebben, kun je er gemakke
lijk onderuit komen." Over de militai
re dienst in Amerika heeft hij geen
goed woord over. „Je wordt er verne
derd, je kop wordt kaalgeschoren en
je moet maanden achtereen in een
kamp opgesloten zitten zonder dat je
een dag vakantie krijgt. Het enige
wat je er leert is zo grondig mogelijk
iemand afmaken."
OP DE LIJST
In juli dit jaar ontving Van de W.
bericht dat hij op de lijst stond om
naar Vietnam uitgezonden te worden.
„Je denkt onmiddellijk aan een ver
gissing. Ik ben dan ook naar de leger
leiding gestapt en heb gevraagd of
het waar was. Ik vertelde ze dat ik
Nederlander ben en dat dat toch zo
maar niet gaat. De man die mij hielp
zei dat ik me toch zo maar geen
zorgen behoefde te maken en dat hij
het wel zou doorgeven. Inderdaad
had dat succes. Ik werd van de lijst
afgevoerd".
Inmiddels had ik mijn ouders in
Rotterdam opgebeld, die verboden
mij uitdrukkelijk naar Vietnam te
gaan. Begrijp me, ik ben niet laf,
integendeel, maar ik ben het er ge
woon niet mee eens. Ik ben toch Ne
derlander''.
„Het was een grote opluchting voor
van de W. toen hij van de lijst was
afgevoerd. De vreugde duurde echter
maar kort. Begin september kreeg hij
bericht dat hij wéér op de lijst
„Ik was woedend. Ze waren, nadat
ik van de lijst was afgevoerd, direct
gaan controleren waar ik New York
gewerkt had, wie mijn kennissen wa
ren, kortom, heel mijn doen en laten
in Amerika hadden ze nagegaan. Ik
ben toen onmiddellijk weer naar de
legerleiding toegestapt. De man die
me te woord stond zei me dat ik naar
een plaats in Vietnam gestuurd zou
worden, waar ik het helemaal niet
prettig zou vinden. Die plaats lag on
geveer veertig of vijftig kilometer
buiten Saigon.
Ik zou daar de frontsoldaten moeten
voorzien van voedsel, dat ik met een
helikopter naar de plaats van bestem
ming moest brengen.
ONZINNIG
„Ik weet dat ze me zelf hier niet
meer kunnen pakken, want Neder
land levert me toch niet meer uit. Ik
vertel u. alleen wat ik kwijt wil, an
ders lopen mijn kennissen en familie
leden in Amerika gevaar, die me ge
holpen hebben. Ook wil ik niet op
mijn geweten hebben dat de betrek
kingen tussen Nederland en Amerika
schade wordt gedaan".
„In grote trekken komt het hierop
neer dat ik een paspoort heb kunnen
bemachtigen. Hoe vertel ik niet. Het
is een normaal paspoort met mijn
eigen naam, geboortedatum en woon
plaats erin. Ik moest een paspoort
hebben, want toen ik in dienst moest,
werd het mij afgenomen. Mijn
monsterboekje heeft ook een grote
rol gespeeld".
„In ieder geval ben ik sinds de
ochtend dat ik definitief wist dat ik
op de lijst stond, niet meer naar mijn
basis teruggeweest. Ik heb gebeld dat
ik een paar dagen vakantie nam en
daar gingen ze mee akkoord. Al mijn
spullen en mijn geld, dat ik de afgelo
pen maanden verdiend had, moest ik
achterlaten".
„Een familielid boekte In overleg
met mij passage op zijn eigen naam
voor een vlucht per KLM naar Neder
land. Vijf minuten voor de vlucht
ging ik naar het vliegveld om te vra
gen of er nog plaats vrij was in dat
toestel. Ik kreeg te horen dat het vol
was. We speelden het zo dat het be
wuste familielid alles kon horen. Net
alsof, stond dat familielid zijn. plaats
aan mij af met de mededeling dat hij
zijn vlucht wilde annuleren".
„Dit moest ik wel op deze manier
doen, want als ik dagen daarvoor op
mijn naam geboekt had, hadden ze
me zo te pakken gehad. Ze controle
ren namelijk allereerst de passa
gierslijsten van de vliegmaatschappij
en. Toen het vliegtuig eenmaal van
de grond was, wist ik dat ik vrij
was: een toestel van de KLM is
Nederlands grondgebied."
Van de W. begrijpt dat hij de
eerste jaren niet weer naar Ame
rika kan gaan. „Als het weer
mag, ga ik beslist. Amerika is
een hard land, maar je kunt er
een hoop leren. We zijn van
Amerika afhankelijk. Daarom
geloof ik niet dat Amerika weg
moet uit Vietnam. Ik weet dat
dit na mijn relaas vreemd klinkt,
maar ik geloof dat ze er moeten
zijn."
heb ik van sparen willen weten,
maar nu...
Nu moest ik gewoon wel, want het sparen werd te aantrekkelijk.
Mijn vrouw en ik sparen nu elk jaar 500,- en naast de normale
rente krijgen we vanaf 1972 ieder jaar ook nog eens honderd
gulden van het Rijk! Belastingvrij! En dat telt dubbel aan.
Waarom informeert u ook niet eens naar de spaarbewijzen van
het Premie Spaarplan? Alle Spaarbanken, Postkantoren, Banken,
Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken en Bouwfondsen zullen u
graag inlichten.
PREMIE SPAARPLAN
Basis voor persoonlijk bezit
GLASGOW Celtic Glasgow
heeft woensdagavond iets van het
door de nederlaag tegen Dynamo
Kiev danig geschade prestige terugge
wonnen. De Schotten, de houders van
de Europese beker voor landskampi
oenen, versloegen in de eerste
wedstrijd van de strijd om de wereld
beker voor clubs de Zuidamerikaanse
kampioen Racing Club Buenos Aires
met 10.
De 110.000 toeschouwers op Hamp
den Park hebben bijna 90 minuten
lang een aanvallend Celtic gezien,
dat zich echter keer op keer doodliep
in de bikkelharde Argentijnse de
fensie. Slechts eenmaal vonden de
Schotten, technisch en taktisch bijzon
der goed spetend, een opening in de
defensie van Racing Club. Dat was in
de 69e minuut toen aanvoerder Billy
Mc Neill uit een corner van John
Hughes doelman Ce jas met een knap
pe kopbal kansloos liet.
De return wordt 1 november in Bu
enos Aires gespeeld.
H0CKEY~T0R]\00I
LONDEN Tijdens het voor-O
lympische hockeytornooi won Pa
kistan met 20 van België en India
zegevierde met 21 over Spanje.
Australië Frankrijk 2—0 (00),
Groot-Britannië Japan 11 (00).
India heeft met 6 punten uit 3
wedstrijden de leiding voor Oost- en
West-Duitsland met elk 4 punten uit
2 ontmoetingen. Nederland bezet de
zevende plaats met een punt uit twee
wedstrijden.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft gisteren offi
cieel bevestigd dat de VS bereid zijn
zes Latijnsamerikaanse landen North
rop F-5-straalvliegtuigen te leveren.
Washington blijft echter gekant te
gen de aankoop door die landen van
kostbare ultra-moderne supersone
toestellen.
LONDEN Het Londense blad
Daily Express heeft vandaag de Vei
ligheidsvoorschriften openlijk aan
zijn laars gelapt door de namen te
publiceren va nde leiders va nde
Britse geheime dienst. Het rechts-
gerichte dagblad, oplaag vier mil
joen exemplaren, meldde dat dit
zijn Sir Dick Goldsmith-White (MI-6-
inlichtingendienst) en Sir Martin
Furnival-Jones (MI-5-contraspiona-
ge).
De Express schrijft hiertoe te zijn
overgegaan omdat het Amerikaanse
blad Saturday Evening Post uittrek
seis gaat publiceren van een binnen
kort te verschijn enboek, waarin be
halve deze namen zelfs de adressen
en telefoonnummers van de hoofd
kwartieren va nde Britse geheime
dienst woden vermeld.
Kernverdrag snel door
EEG ondertekend?
WASHINGTON Verwacht wordt
dat vijf landen van de EEG, Frank
rijk uitgezonderd, de volgende week
bekend zullen maken dat zij bereid
zijn het verdrag ter voorkomnig
van de verspreiding van kernwapens
te tekenen.
Zij zullen het verdrag echter niet
ratificeren voordat hun verzoeken
voor de uitoefening van toezicht door
de twee super mogendheden zijn in
gewilligd.
Het is de vraag of deze twee mach
ten zullen instemmen met een der
gelijke ondertekening onder voorbe
houd.
Winston Churchill, die met ongeduld tot de actie hij El Alamein aan
spoorde, kwam zich persoonlijk overtuigen van de voorbereidingen tot
het offensief.
(Van onze moderedactrice)
AMSTERDAM Ieder najaar
organiseert de stichting Leder-
warenmode een soort Sinter
klaastafel in het Carltonhotel,
waar de pers het nieuws als het
ware van af kan scheppen.
De tassentafel bijvoorbeeld. Het
nieuwste leer is van de landschilpad.
Zandkleurig met harde gladde bruine
stippen. Het lijkt wat op struisvogel-
Druk gebarend zegt hij nog eens
dat het geen kwestie van lafheid
was. Volgens hem was het de onzin
nigheid die hem deed besluiten te
deserteren. Hij geeft voorbeelden.
„We werden getraind in het parachu
tespringen. Waar ze het idee vandaan
halen weet ik niet, maar als je met
een parachute in de lucht hangt, gaat
er een juichkreet bij de Vietcong op.
Wat is er nou een mooier doelwit dan
een parachutist in de lucht? Het inte
resseert ze maar weinig of je kapot
geschoten wordt. Toen ik in mijn op
leidingscentrum een andere bril met
sterkere glazen kreeg, zeiden ze tegen
me dat ik dan beter kon schieten.
Maar ze vergaten dat ik door die bril
de hele dag met hoofdpijn liep."
PASPOORT
Opgewonden vervolgt Van de W.
zijn verhaal. We zijn bij het punt
van zijn vlucht aangekomen.
Een schoonheid met een schoon
heid van een beugeltas van land-
schilpad. De donkere stipjes zijn
glanzende, wat harde bobbeltjes,
die het leer een heel bijzonder ef
fect geven.
leer. Of het even sterk is (struisvogel-
leer is onverslijtbaar en wordt steeds
mooier), weet ik niet, maar het is
beslist niet onsterk. Alle reptielen-le
ren zijn in de mode, ook als garne
ring met suède of nappaleer. Hierbij
zij vermeld dat het glanzende kroko-
dilleer geen water kan verdragen,
het wilde krokodilleer (doffer) wel.
Het slangenleer is niet meer zo
duur. We zagen onder andere prachtig
cobraleer. Nappatassen zijn vaak
soepele buidels. In geitenleer heel be
taalbaar en vaak voorzien van leuke
plastic (maar op hoorn lijkend) beu
gel.
Model
Over het model behoeft men zich
overigens weinig zorg te maken. Beu
gels en overslag, buidels en vleugels,
alles mag. Het gaat er om, dat de tas
voldoende bergruimte biedt voor al
les wat de vrouw mee wil slepen.
Een te krappe tas slijt snel, als men
daar maar rekening mee houdt.
Timbu is een ademend op dof leer
lijkend nieuw materiaal, Vistram is
dit ook, dit kan gewassen en gestre-
keen worden.
Voor jonge meisjes nog felle kleu
ren of zwaar met koper beslagen tas
sen, voor de ouderen vooral alle kleu
ren bruin van tever tot mahonie.
Bepaald inspirerend is de afdeling
cadeaus. Een beeldige sigarettendoos
die na een lichte druk openspringt en
dan twee rijen sigaretten uitnodigend
toesteekt 98.50). Een samenstel
van: tehrmometer, hygrometer en
barometer op een leren ban
bont inzet 38). Een pechkoffer
67,80). Leren broekriemen met kalfs-
voor de automobilist, zodat hij zijn
spullen in één greep heeft in geval
van nood (tot 12).
Verder portefeuilles, schaakspelen
in leren etuis, pijpen, krantenhangers
en dan Laimby het rare slappe hond
je, dat in alle standen gekneed kan
worden. Het is bedoeld voor telefone-
renden, die de gewoonte hebben pa-
Dit is Laimby het speelgoedje voor
de baas, of dat nou de baas in httis
is of de baas op kantoor. Het malle
dier kan in alle bochten en stan
den vervormd worden, terwijl
meneer bijv. telefoneert. Paper-
clipsen behoeven dan niet langer
verfrommeld te worden en tele
foonboeken en vloeibladen niet
langer met rare krabbels beklad.
perclipsen te verbuigen of krabbels
op telefoonboeken te maken, tijdens
het gesprek. Het beest kost 8,50.
Koffers zijn eigenlijk ook geschen
ken. Het allernieuwste is met jute als
bekleding. Wie vliegreizen maakt kie-
ze een koffer met houtframe. De
weegschaal heeft uitgewezen dat er
een complete herengarderobe met o.a.
twee kostuums, een paar schoenen en
een reisapotheek ingaat zonder over
het gewicht te komen Voor dames is
een aardig snufje de autohandschoen
met aan de pols een parkeermuntjes
vakje. Het is de moeite waard in de
komende weken eens extra op de
leerzaken te letten, tenslotte begint
Sinterklaas zijn voorobereidingen al
en men zal er heel wat ideeën op-
TN de avond van 23 oktober
1942, volgende week 25
jaar geleden, ontving Winston
Churchill, de Britse oorlogs
leider, het telegram waarop hij
dagenlang met spanning had
gewacht. Het was verzonden
uit Caïro door generaal Harold
Alexander en het bevatte
slechts een woord„Zip".
Churchill kon verlicht adem
halen.
In code"was hem geseind dat
in Noord-Afrika het grote offen
sief waarop hij zo met klem
had aangedrongen, eindelijk
was begonnen.
Enkele uren eerder had Mont
gomery, opperbevelhebber van
het Britse Achtste Leger,
zijn officieren en soldaten
ervan op de hoogte gebracht,
dat dit offensief aanstaande
was. „De slag, die binnenkort
begint had hij hun in een
boodschap gezegd zal de ge
schiedenis ingaan als de slag,
die de beslissing bracht.
Hij zal het keerpunt in de oorlog
betekenen. De ogen van de gehele
wereld zullen op ons gericht zijn en
zij ,zullen gespannen toezien aan wie
de overwinning zal toevallen."
En voorts: „Als we alles doen,
kan alleen dit het resultaat zijn: Wij
zullen de vijand vernietigend
verslaan en hem uit Noord-Afrika
gooien.... Daarom moge iedere officier
en iedere man met een dapper hart
de slag ingaan, vastbesloten om zijn
plicht te doen tot aan zijn laatste
ademtocht. Niemand mag zich overge
ven zolang hij nog niet gewond is en
nog vechten kan...."
Opzienbarend
De oorlogskansen namen een keer.
Tot in de zomer van 1942 had Erwin
Rommel, aanvoerder van de Duitse
en Italiaanse troepenmacht, overwin
ning na overwinning geboekt. Zijn
zege leek aanstaande. Mussolini, de
Italiaanse dictator, was reeds met
een wit paard naar Noord-Afrika
gereisd om de overwinningsparade af
te nemen.
Maar de opzienbarende achtervol
ging van de Britten was bij El Ala
mein tot staan gekomen. Begin sep
tember deed Romm.el nog een wanho
pige poging het vastgelopen front te
doorbreken en met een laatste sprong
de Nijl te bereiken, maar het misluk
te.
De kracht van de Duitsers was aan
het verminderen. Zij waren vermoeid
en kampten met gebrek aan mensen
en materiaal, nu de veldtocht in
Rusland meer en meer de aandacht
van het Duitse opperbevel ging
opeisen.
Klaar
Het Britse Achtste Leger daarente
gen kon belangrijk worden versterkt,
zo zelfs dat het overwicht verkreeg
op de Duitsers en de Italianen. De
omstandigheden werden rijp voor
een beslissende actie van Britse zijde.
Hoewel Churchill Alexander en
Mongomery tot spoed aanmaande,
gingen beiden rustig hun gang met
het treffen van voorbereidingen. Zij
wilden niet het minste risico nemen.
Twaalf
Op 23 oktober achtten zij de tijd
gekomen handelend op te treden. Zij
waren klaar voor het gevecht. Om
9.40 uur die avond, bij volle maan,
beschoot hun artillerie twintig minu
ten achtereen de Duitse stellingen en
troepen. Daarna volgde een beschie
ting met mortieren en machinegewe
ren, en traden de jachtbommenwer
pers van de RAF in actie. En toen
deed de infanterie de eerste aanval....
De slag zal ongeveer tien tot twaalf
dagen duren, had Mongomery zijn of
ficieren voorgehouden. In het begin
deden de Duitsers nog krachtige te
genaanvallen, maar op 3 november be
gonnen zij aan een wanordelijke te
rugtocht.
Op 6 november telegrafeerde
Alexander aan Churchill: „Luidt de
klokken". Het aantal gevangenen be
liep toen ongeveer 20.000. De Britten
hadden daarnaast 350 tanks, 400 ka
nonnen en duizenden motorvoertui
gen buitgemaakt
Op 8 november viel Mersa Matruh
in Britse handen, en in de nacht van
12 op 13 november Tobroek. Op 15
januari 1943 begon Montgomery aan
het laatste en beslissende offensief.
Een week later viel Tripolis.
Montgomery had woord gehouden.
De vijand was uit Noord-Afrika ge-
EUROPA CUP
Anderlecht in
tweede ronde
BOEKAREST Rapid Boekarest
(kampioen van Roemenië), Serajewo
(kampioen Joegoslavië), Anderlecht
(kampioen België) en Hvidovre (kam
pioen Denemarken) hebben woensdag
de tweede ronde bereikt van het tor
nooi om de Europa Cup voor
landskampioenen. De volgende resul
taten werden bereikt:
Brussel: Anderlecht FC Karl
Marx-Stadt (Oost-Duitsland) 21
(uit 31). Kopenhagen: Hvidovre
FC Basel 3—3 (Uit 2—1). Boekarest:
Rapid Trakia Plovdiv (Bulgarije
3—0 na verlenging (Uit 0—2). Seraje
wo: Serajewo Olympiakos Nikosia
(Cyprus) 3—1 (uit 2—2).
Waarnemers verwachten dat de
publicatie een groot politiek schan
daal zullen uitlokken. Er bestaat in
Engeland een afspraak dat de pers
geen berichten opneemt die de natio
nale veiligheid kunnen schaden. De
hoofden van de Britse geheime dienst
v/aren tot dusver naamloze, in duis
ter gehulde figuren.
De Daily Express schrijft dat het
teveel gevraagd zou zijn om van het
publiek te verwachten, dat het zijn
veiligheid bedreigt acht als Britse
kranten een bericht, waar of niet
waar, publiceren dat in de rest van
de wereld, ook bij potentiële vijan
den, al bekend is.
Het ministerie van buitenlandse
zaken en de veiligheidsdiensten heb
ben nog ge encommentaar gegeven
op de berichten in de F
Financiële positie VN
steeds slechter
NEW YORK De financiële posi
tie van de Verenigde Natiess wordt
steeds slechter. Om de balans in
evenwicht te brengen is minstens een
bedrag van 130 miljoen gulden no
dig aan vrijwillige bijdragen. Dit zei
secretaris-generaal Oe Thant giste
ren toen hij de begroting 1968 in
diende. De 122 lidstaten zullen 3,5
procent meer contributie moeten be
talen dan over dit jaar om het te
kort te dekken.
Oe Thant liet uitkomen dat, wan
neer de schulden niet binnen een re
delijke termijn worden betaald, de
landen, waar VN-troepen voor vre
desoperaties werden gevraagd, zelf
een deel van de kosten voor hun re
kening moeten nemen, dat volkomen
buiten proportie is.
Dorus met kinderen
•HILVERSUM Zaterdag zendt de
VARA-televisie de filmimpressies uit,
die Rinus Spoor maakte van de mati
nees, die Dorus 's middags geeft voor
de Rotterdamse kinderen.
Dorus is zeer populair bij de jeugd.
Hij maakt een praatje mt zijn jonge
fans en laat ze ook zingen. (Nederland
2 kwart over negen)
MEXICO CITY Nederland
behaalde gisteren tijdens de
internationale sportweken in
Mexico twee gouden medailles
bij het roeien. Achtereenvolgens
ontvingen skiffeur Jan Wienese
en de dubbel twee Harry Droog
Leendert van Dis uit handen van
de voorzitter van de inter
nationale roeibond het gouden
overwinningsteken.
Vooral de zege van Jan Wienese
kwam als een verrassing. De Neder
lander nam op prachtige wijze revan
che voor de eerder geleden nederlaag
tegen de Oostduitse Europees kam
pioen Achim Hill, die na afloop van
de race zijn verbazing uitsprak over
de bijzonder goede tijd van Wienese
(7.47.33) op de door tegenwind en
door ondiepe zee zware baan. De tijd
van Hill was 7.51.55 en die van de
veelvoudig wereld- en Olympisch
kampioen Ivanov uit Rusland 7.58.87.
De sterke Delftse sculler Harry
Droog en de Amsterdammer Leen
dert van Dis vierden hun overwin
ning op meer bescheiden wijze. Zij
toonde op ondubbelzinnige wijze aan
thans zeer gevaarlijke concurrenten
te zijn voor de bijna onverslaanbaar
geachte Zwitsers Burgin en Studach,
die echter niet deelnamen aan de ra-
De wens van de Udense sprintster
Wilma v. d. Berg om haar succesvolle
optreden in Mexico af te sluiten met
een tweede medaille is niet in vervul
ling gegaan. In een tijd van 23.7 ein
digde zij op de 200 meter als vijfde,
waarmee zij onder haar Nederlandse
record bleef.
Haar nieuw record zal echter niet
worden erkend omdat de rugwind
2,10 meter per seconde bedroeg. Win
nares op dit nummer werd de Cu
baanse Cobian in 23.1.
Bij de zeilwedstrijden is Ben Verha
gen op de derde dag tweede gewor
den in de Flying Dutchman klasse.
Op 28 oktober zal een Nederlands
judoteam wedstrijden maken in Pa
rijs. Het Nederlandse team is als
volgt samengesteld: lichtgew. K. Gie-
teling en S. Chen; halfmiddengew. E.
v. d. Pol en J. Verhoeven; midden-
gew. J Snijders en M Poglajen; half-
zwaargew P Snijders en E Eugster;
zwaargew W Ruska en C Dolman.
BU_4 DIKKE 25CTS REPEN:
KWAVTA
BEKERWINNAARS
Athene: Panathinaikos Bayern
München 1—2 (uit 0—5). Luik; Stan
daard Altay Izmir (Turkije) 3—2.
JAARBEURS
Izmir: Izmir Antwerpen 00.
Uit 1—2. Hannover: Hannover 96
Napels 1—1. Uit 0—4.
