«SU*
Ilêla4qwi4
GROTE SCHADE DOOR
FELLE ZUIDWESTER
Minister zelf moet zo
nodig cao's afkeuren
„Zwart loon"
is bijna
verdwenen
Swift-schoenen neemt
Robinson over
Schepen in moeilijkheden
s
WOENSDAG 18 OKTOBER I9H7
GESPREK OVER
VRIJE LONEN
STANDPUNT VAN
VAKCENTRALEN;
sociaal-economische redactie)
Een motorisch nieuwtje van een
fabriek in Povazak Bystrica in
Tsjechoslowakije: een sneeuw-
motorwaarvan het voorwiel door
een ski en het achterwiel door een
houten rupsband zijn vervangen.
De motor is een normale 500 cc
J aw a~standaardmotor.
Vermist tweetal
aangehouden
AMSTERDAM De negentienjari
ge houtdraaier Albert van 't Veer uit
Amstelveen en zijn buurmeisje, de
veertienjarige Breunies van 't Slot,
zijn terecht. Ze verlieten vorige week
zondag de ouderlijke woning om sa
men ergens te gaan vissen. Nadien
waren ze spoorloos. Gisteren zijn ze
in Maastricht aangehouden.
Het achttienjarig meisje Caren
de Vries uit Heerlen, dat al negen
dagen werd vermist, is gisteren in de
gemeente Brunssum aangehouden.
Bedenkelijk
T/'REES voor het aanwakkeren van
rechts radicalisme in het bin
nenland is oorzaak van de West
duitse weigering, de omstreden Oder.
Neisse-grens te erkennen.
Een Westduitse woordvoerder heeft
dit gezegd naar aanleiding van
vraaggesprek met kanselier Kie-
singer, dat maandag in het week
blad Der Stern verscheen.
Hij vertelde echter ook, dat de West
duitse regering volgens de kanselier
niet gerechtigd is de huidige grens
te erkennen. Dat zou alleen eer
regering voor geheel Duitsland kun-
De tegenstrijdigheid van deze ar
gumenten is duidelijk. Kiesinger
hoeft zich niet te verschuilen achter
vrees voor rechts radicalisme, als zijn
regering niet gerechtigd is tot er
kenning over te gaan.
Dit recht heeft zij echter terdege,
want zij beschouwt zich nog steeds
als vertegenwoordiger van hel ge
hele Duitse volk ook van dat deel
dat in de Sowjetzone leeft.
Blijft over de vrees voor een golf
van rechts radicalisme, van wel ri
sico Kiesinger gezegd heeft, het on
der geen voorwaarde te willen lopen.
Vrees is echter altijd een slechte
raadgever geweest. Hoe langer er-
kenning van genoemde grens uit
blijft. des te groter wordt het ge
vaar dat Kiesinger nu al signaleert,
Die vrees heeft er reeds toe geleid
dat met name in Kiesingers Chr.
Democratische Unie openlijk gepleit
wordt om nooit genoegen te nemen
met het verlies van de vroegere
Duitse gebieden.
Hetgeen 22 jaar na de capitulatie
van Hitiers Derde rijk een beden
kelijke ontwikkeling is.
DEN HAAG Vanmorgen is op het departement van sociale zaken
en volksgezondheid een bespreking gehouden tussen minister Roolvink
en een acht man sterke delegatie van de centrale werkgevers- en werk
nemersorganisaties. Aanwezig waren de voorzitters Kloos (NVV), Bosma
(CSWV), Wemmers (chr. werkgevers), Van Boven (r.k. werkgevers) en
Mertens (NKV). Het CNV had zijn secretaris de heer Bakker afgevaar
digd. Present waren ook de beide secretarissen van de looncommissie van
de Stichting van de Arbeid, de heren Van Gorkum (CSWV) en De Boon
(NVV).
Onderwerp van gesprek was de procedure die moet worden gevolgd bij
het systeem van vrije lonen in 1968.
De vakcentralen zetten uiteen dat,
wanneer de overheid uit een oogpunt
van nationaal belang in de loonont
wikkeling ingrijpt, dit door de mi
nister van sociale zaken zelf zal moe
ten gebeuren. Het blijven opereren
van een College van rijksbemidde
laars, dat officieel als onafhankelijk
wordt aangemerkt, maar in wezen
het beleid van de minister uitvoert,
vonden de werknemers minder geluk
kig.
Een onafhankelijk college kan niet
ter verantwoording worden geroepen,
de minister wel. De werkgevers
wensten in dit opzicht de procedure
liever over te laten aan de minister
zelf, die in zijn memorie van toelich
ting bij de begroting van sociale za
ken reeds de instelling suggereerde
van een orgaan, dat zich opstelt tus
sen minister en bedrijfsleven. Per de
finitie behoeft dit nog niet het Colle
ge van rijksbemiddelaars te zijn. Ook
zou men dit college kunnen handha
ven, maar er het onafhankelijke ka
rakter aan ontnemen, zodat de mi
nister verantwoordelijk wordt voor
het doen en laten van het college.
Overigens was men er vanmorgen
algemeen van overtuigd, dat het sla
gen van het vrije loonsysteem niet
van het ingrijpen van de minister
afhangt. Een minister kan zich een
impopulaire maatregel als het afkeu
ren van cao's niet te veel permitte
ren. Minister Veldkamp heeft dit in
september 1963 slechts driemaal ge
daan, toen de loonstijging in drie klei
ne bedrijfstakken boven de 2.7 pro
cent uitging. Een landsbelang was
hier toen niet mee gemoeid.
Discipli
[ine
Het slagen van een vrije loonpoli
tiek hangt af van het overleg in de
bedrijfstakken. Belissend is de vraag
UTRECHT Volgens gegevens
van het Centraal Planbureau is de
betaling van zwart loon in Nederland
drastisch gedaald (van circa 3 tot on
geveer 1 procent). Het komt al voor,
dat niet meer voldaan wordt aan de
minima van de CAO. De Looncontro-
ledienst constateerde toepassingen
van CAO's, die in strijd zijn met de
afspraken en een vermindering bete
kenen van de loonkosten in het bc-
drijfslevpn.
De stijging van de loonkosten
wordt hier en daar in het bedrijfsle
ven weer voor een deel te niet ge
daan door loonsverlagingen en het
vervallen van zwart loon.
Zwart loon wordt alleen in het
westen van het land nog betaald en
dan nog in bepaalde bedrijfstakken.
In de Amsterdamse bouw zou op dit
moment nog zwart loon voorkomen.
Het zwarte loon bedroeg de afgelo
pen jaren in sommige streken van
ons land tengevolge van de schaarste
aan arbeidskrachten 5 tot 6 procent.
Conclusie in
Tres-affaire
uitgesteld
(Van onze onderwijsredactie)
DEN HAAG Op verzoek van de
advocaat-generaal bij de Hoge Raad.
mr. W. Berger, is de conclusie in de
cassatiezaak van de Rotterdamse ad
vocaat mr. L. J. R. vier weken uit
gesteld.
Mr. R. werd door rechtbank en ge
rechtshof veroordeeld tot een week
gevangenisstraf onvoorwaardelijk we
gens zijn aandeel in de beruchte
Tres-affaire. Hij ging van deze vonis-
sen in hoger beroep.
Aantal ontslagen beperkt
of partijen de discipline kunnen op
brengen met de loonsverhogingen bin
nen de economische mogelijkheden te
blijven.
Na het gesprek met minister Rool
vink volgt nu volgende week dinsdag
de voortzetting van het beraad in de
Stichting van de Arbeid over het
loonbeleid in 1968. Belangrijk discus
siepunt is nog het minimumloon voor
volgend jaar.
Kardinaal König
bij kardinaal
Mindszentv
J
BOEDAPEST Kardinaal König
van Wenen is gistermiddag onver
wacht in Boedapest aangekomen voor
een onderhoud met kardinaal
Mindszenty. Zoals bekend verblijft
de laatste als balling sinds 1956 op de
Amerikaanse ambassade.
De Oostenrijkse kardinaal heeft
voor dit onderhoud zijn verblijf in
Rome, waar hij de bisschoppensyno
de bijwoont, onderbroken. Hij is ook
op 5 oktober nog in Boedapest ge
weest om de Hongaarse primaat docu
menten over het werk van de synode
ter hand te stellen.
Het bliksembezoek heeft voedsel ge
geven aan geruchten, dat kardinaal
Mindszenty, die nu 75 jaar is, zijn
vrijwillige ballingschap zal beëindi
gen zodra de nieuwe Amerikaanse
ambassadeur in Boedapest, Martin
Mulligan, zijn werk als zodanig be-
Leidse lector:
Pil voor man is
niet onmogelijk
LEIDEN Misschien kan binnen
afzienbare tijd een anti-conceptie-pil
voor de man worden ontwikkeld.
Daarvoor is een onderzoekproject no
dig waarbij men zich erop toelegt
meer te weten te komen over het
voortplantingsproces bij de man. De
medische wetenschap is namelijk aan
zienlijk verder in het beïnvloeden
van het reproduktieproces bij de
vrouw dan bij de man.
Dit zei gisteren dr. L. I. Swaab bij
de aanvaarding van zijn ambt als
buitengewoon lector in de leer van
de voortplanting van de mens aan de
Leidse universiteit.
In zijn openbare les, die getiteld
was „Op weg naar de beheersing der
menselijke voortplanting", zei dr.
Swaab varder, dat geboortenregeling
en geboortenbeperking geen tegen
stelling vormen, maar beide zijn ont
sproten aan het levensinzicht, dat een
bewuste gezinsvorming niet alleen ge
wenst, maar veelal noodzakelijk is.
Het is nu medisch mogelijk bij de
vrouw de ovulatie te remmen (als
anticonceptieve maatregel) of juist te
stimuleren (bij steriliteit). Bij geselec
teerde gevallen van ongeneeslijke on
vruchtbaarheid van de man is vol
gens dr. Swaab donorinseminatie een
juiste therapeutische ingreep, die het
huwelijksgeluk bevordert.
Bij het behandelen van onvrucht
baarheid mag de arts geen zu'^vre
orgaan-specialist zijn, maar moet hi.i
alle aandacht geven aan het voelen
en denken van zijn patiënten.
MEDINA
Een lichte,
geurige senoritas,
vol fijne trekjes...
In Tel Aviv is gisteren een begin
gemaakt met het proces tegen twee
Israëliërs, die voor de Egyptische ge
heime dienst zouden hebben gespio
neerd: de 22-jarige Meir Eilati en de
30-jarige Sjimon Kramer.
Tot burgemeester van Adorp is
met ingang van 1 november benoemd
de heer A. Sijbesma, sinds 1962 ge
meentesecretaris van Ulrum. De heer
Sijbesma (42) is gereformeerd en lid
van de ARP.
(Advertentie)
Snelle verlichting
van pijn in spieren
en gewrichten
Dringt direct door tot aan
de haard van de pijn
Reumatische pijnen, spit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer
ter verlichting van pijn dan Algesal-balsem.
Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt
Algesal diep op de weefsels in tot aan de
veroorzaken) en doorstraaltverlichtend
weefsels en spieren tot in de gewrichten.
Reumatische pijnen en stijfheid maken
spoedig plaats voor een durend gevoel van
verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreektZorgt
dat U thuis altijd een tube Algesal bij de
hand hebt om zodra het nodig is de pijn te
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en drog.
Het laatste gat in de dijk om
Zuidelijk Félevoland is vandaag
niet gesloten. De zware storm
heeft het een dertig tot vijftig
meter breder gemaakt.
Hare Majesteit de Koningin,
die bij de sluiting aanwezig zou
zijn, heeft echter wel het gemaal
geopend, dat de polder moet
leegpompen.
(vervolg van pagina 1)
De 64-jarige opperman A. Bak
ker kwam gisteren terecht onder een
pas gemetselde muur die omwaaide
in het bouwplan Terneuzen-Zuid. Hij
overleed in een ziekenhuis.
Door de regen en de harde wind
ontstond er gisteren in Linne een
grondverschuiving, waarbij de 29-ja-
rige monteur J. van Kooten uit Heer
len bedolven werd. Collega's wisten
hem snel te bevrijden, doch de man
overleed korte tijd later.
In Rotterdam werd de zestigjari
ge kruidenier J. J. Lems uit de
Eerste Carnissestraat door een hart
verlamming getroffen toen rond het
middaguur een dakgoot van zijn huis
door de wind werd losgerukt en naar
beneden viel. De man, die hartpatiënt
was, overleed ter plaatse.
Schade
Uit alle delen van het land kwa
men meldingen binnen over aange
richte schade.
In Zeelartd waaiden tienduizenden
kilo's appels van de bomen. De ap
pels bleken waardeloos te zijn, want
op de veiling draaiden ze door.
De ponymanege De Slotruitertjes
in Abcoude werd totaal vernield. Het
manegegebouw en de kantine werden
met de grond gelijkgemaakt.
In Emmeloord waaiden de daken
van drie flatgebouwen er gedeeltelijk
af. Hier en daar scheurden zelfs pla
fonds, waardoor de bewoners veel
last van lekkage kregen.
De Amsterdamse politie en brand
weer hebben nog nooit zo'n drukke
dag gehad als gisteren. Er kwamen
drieduizend telefoontjes binnen over
losgeraakte tv-antennes, omgewaaide
bomen e.d. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor.
In de westhoek van Schouwen
werd veel schade aangericht aan de
zomerhuisjes. Zelfs werden bomen
ontworteld.
De watermolen de Kriegsman in
Hoogermeeden (bij Groningen) is ge
heel, afgebrand. De brand is
waarschijnlijk ontstaan doordat door
de storm de wieken zijn gaan draaien
waardoor de boventop warm is gelo
pen.
Bij het afvalstoffenbedrijf Van den
Bron aan de Vulcanusweg in Delft
woei een zeventig meter lange en vijf
meter hoge muur om aan de kant
van de spoorbaan naar Rotterdam.
Kwart miljoen
Op de scheeoswerf Appingedam
ontstond in enkele ogenblikken tijd
een schade van een kwart miljoen
gulden doordat een grote brugkraan
van de remmen sloeg.
NIJMEGEN De Swift
schoenenfabrieken in Nijmegen
heeft de Robinson schoenfabriek
in deze stad overgenomen. De
directie van Robinson is afgetre
den. Bij deze twee ondernemin
gen werken in totaal 1100 men
sen.
Robinson verkeerde al enige tijd :n
financiële moeilijkheden. Eerst zocht
de directie contact met Vredestein,
maar aangezien er dan vele ontslagen
louden vallen, wendde zij zich tot
Éwift.
Er zal nu weliswaar worden gesa
neerd. maar het aantal ontslagen zal
beperkt blijven tot 25 mensen, hoofd
zakelijk in de leiding en de admi
nistratieve sector.
Samen produceren Swift en Ro
binson 7500 paar schoenen per dag.
Dit aantal zal nu opgevoerd worden
tot 10.000.
Het karakter van de produkten
blijft gehandhaafd, alleen zal het aan
tal modellen worden beperkt.
Robinson had de laatste tijd grote
voorraden, waardoor al werktijdver
korting moest worden ingevoerd.
Swift heeft daarentegen zoveel or
ders dat een volledige bezetting van
het bedrijf kan worden gegaran
deerd. De nieuwe combinatie zal in
deze branche de grootste van ons
land zijn.
Ze was echt een oud dametje.
Grijs, wat gebogen, wat langzaam in
de bewegingen, maar vooral met de
hoffelijke omgangsvormen, die wij
zen op een generatie, geboren vóór
de eeuw van het kind werd uitge
vonden. Een generatie ook die in
haar jeugd de kreet van rechten
minder luid gehoord heeft dan die
van de plichten. Toch moest ze in
haar tijd ook vooruitstrevend zijn
geweest, want ze had haar hele le
ven gewerkt en was nu aan het
pensioen bezig.
Ze had haar huishouden opgebro
ken en was in een bejaardenhuis
getrokken. Of het haar beviel?
Ze glimlachte gelaten. Het zou be
vallen, indien niet nu al langer dan
een jaar een verbouwing aan de
gang was, die heel de atmosfeer met
kalk en stof en arbeidstumult ver
vulde. Het overige immers was een
kwestie van schikken. De regels
moesten nu eenmaal gehandhaafd
worden.
We knikten allemaal ijverig. Na
tuurlijk, regels zijn er om gehand
haafd te worden.
De feestavond waar we waren
was lang en vermoeiend. Zo lang en
zo vermoeiend, dat we met wat
angst en vreze aan de dag van
morgen gingen denken. En het uur
van opstaan.
„Maar u kunt lekker uitslapen..."
zeiden we vriendelijk tegen oud-da-
„O, neen." Wat verschrikt liet zij
bet blauw geaderde handje. „O,
neen, om half negen moet ik aan het
ontbijt zijn."
„Waar?" steunden wij jongeren.
„Aan het ontbijt in de zaal...."
„Nou maar dat liet ik toch lekker
op mijn kamer komen.... ontbijten
op bed...." riep de spontane.
Dametje
„Dat mag pas als je over de
tachtig bent. En dat duurt voor mij
nog drie maanden", glimlachte be
rustend dametje.
„Dan", kwam de praktische, „nam
ik een rol beschuit of wat biscuits in
huis en ontbeet daarmee als ik wak
ker werd. Lekker uitslapen, dat Is
het voornaamste voor u."
„Dat kan niet, want dan had ik te
voren moeten waarschuwen... Nu
dékken ze immers voor me..."
„Nou enbarstte de bruuske
uit.
Dametjes blik hield een zachte
bestraffing In: „Dan werken ze voor
Ik had een ogenblik gedacht, dat
die ontbijtkwestie meer een veilig
heidsmaatregel was, maar verzon di
rect, dat men dan een kaartje „ik
slaap uit" op de buitenkant van de
deur zou kunnen hangen ter ge
ruststelling; over de economie had
ik niet gepeinsd.
De pinnige wel: „Dus als u van te
voren waarschuwt, dan wordt dat
ontbijt van de pensionprijs afgetrok-
Dametje hief het handje nog
maals: „Geen denken aandie is
en blijft 750 in de maand."
„Zevenhonderd vijftig?" riep het
koor, in snelle berekening wat
pensioen en AOW konden opbren
gen en wat er dan voor privégebruik
overbleef.
Dametje, getroffen door ons mede
leven, voelde het. „Je moet ie wat
aanpassen natuurlijk. Bedanken
voor lidmaatschappen en de spaar
pot slinkt lelijk.... Maar je bent ge
borgen hè? Als er eens iets ge-
We knikten stom, waarom haar
ontevredenheid inblazen?
Ze glimlachte nog vaag: „En over
drie maanden kan ik mijn ontbijt
wél op bed krijgenDat zal heer
lijk zijn..."
De toren van de hervormde kerk
van Oud-Beets onder Beetstcrzwaag
is gisteravond door brand verwoest.
De bliksem was in de toren geslagen.
De brandweer kon het schip van het
bijna tachtig jaar oude kerkje behou
den. De toren zal waarschijnlijk niet
worden herbouwd.
Op een hotelparkeerplaats in Oot-
marsum knapte de top van een
kastanjeboom af. Twee jongetjes van
drie en vijf jaar, die kastanjes raap
ten, kwamen onder de boom terecht.
Zij moesten resp. met een schedelba-
sisfractuur en een gebroken been in
een ziekenhuis worden opgenomen.
Ook gisteren is weer een
groot aantal schepen in moei
lijkheden komen te verkeren
door de zware tot zeer zware
windstoten. In Het Kanaal
moesten zelfs de veerdiensten
tussen Frankrijk en Engeland
worden gestaakt. En ter hoogte
van Whitehaven aan de noord
westkust van Engeland verging
een treiler. Een ander vissers
vaartuig nam de bemanning
aan boord.
Enkele benauwde uren heeft het
gezin van schipper Oosterveen van
het binnenvaartschip Exodus gisteren
beleefd. Het schip was in le Ooster-
eems ten noordwesten van het Duitse
eiland Borkum in nood komen te ve~-
De schipper riep direkt telegrafisch
om hulp. Bij een vliegende storm
slaagde een helikopter er later in de
29-jarige mevrouw Oosterveen en
haar twee kinderen van twee en vijf
jaar van het schip te halen. Ze zijn
overgebracht naar een ziekenhuis op
Borkum. Voor het schip was gister
avond het ergste gevaar teweken.
De 959 ton metende Britse kustvaar
der Kirtondvke seinde bij de Noorse
kust om hulp. De deklast moest we
gens zware slagzij overboord worde»
gezet. Later kon het schip zijn reis
voortzetten.
Ter hoogte van Harwich kwam de
Noorse tanker Astrid Elisabeth
(10.267 ton) in moeilijkheden. Het
schip werd op sleeptouw genomen
door een Duits schip en naar de En
gelse kust gebracht.
In de Rotterdamse Waalhaver
sloeg het vrachtschip Ingrid van de
boeien. Nadat het schip een meerpaal
had geramd sloeg het op drift en
botste tegen een viertal binnensche
pen.
ENGELAND
Behalve op zee heeft de storm ook
grote schade aangericht in België, De
nemarken, het noorden van»
West-Duitsland, de Franse westkust
en Noord-Frankrijk.
In Engeland had men veel last van
overstromingen. Zo moesten in het
Walese dorp Aberfan waar vorig
jaar door een verschuiving van een
sintelberg 114 mensen (meest kinde
ren) omkwamen 350 personen wor
den geëvacueerd omdat hun huizen
waren ondergelopen. In Felixtowe
aan de Britse oostkust wierp de hoge
zee zestig mortiergranaten op de
Zwitserland en Beieren vormden
oases van rust: de gehele dag scheen
de zon
Elizabeth Taylor
zegt „Neen" tegen
naaktscène
PORTE CONTÉ, SARDINIë Het
is gisteren tot een uitbarsting geko
men tussen Elizabeth Taylor en regis
seur Joseph Losey die thans bezig is
met de buitenopnamen voor de film
„Goforth". Elizabeth Taylor weigerde
beslist naakt in een scène op te tre
den en de toelichting van Losey dat
de scène voornamelijk in de schaduw
zou worden opgenomen kon Eliza
beth niet van haar weigering afbren
gen. Het bleef „neen!"
In het draaiboek, van de hand van
Tennessee Williams, komt een scène
voor die moet leiden tot de bedoelde
opnamen. Liz moet dan tegen een
gast gespeeld door haar man, Ri
chard Burton zeggen: „Mijn slaap
kamer is vol schatten. Ik ben er zelf
Liz zei tegen Losey „Naaktscènes
in films vind ik ronduit absurd. Trou
wens", zo vervolgde zij, „ik vind het
ook nogal vreemd dat vrouwen, zelfs
fatsoenlijke vrouwen, zich uitkleden
voor foto's in tijdschriften"
Eisenhower ziek
WASHINGTON Oud-president
Dwight D. Eisenhower van de Vere
nigde Staten is gisteren in het Walter
Reed legerziekenhuis opgenomen met
een aandoening aan de urinewegen.
Zijn toestand is goed.
alles
goed
en(
wer
Advies
Waarom zou een minister geen ad
vies mogen inwinnen bij particulie
ren? Ministers zijn niet onschendbaar,
maai- altijd verantwoordelijk.
Twee weten meer dan één, maar:
natuurlijk altijd vrijblijvend. A raison
van 1.000 per advies kan elke mi
nister bij mij nèt zoveel adviezen krij
gen als hij maar wil.
Den Haag W. F. Bingley sr.
Ontgroening
De krant berichtte over: excessen
bij ontgroening op de christelijke hoge
re landbouwschool in Ede. Daar wer
den ontgroeningsmet'. >den toegepast
die direct tegen iemands gezondheid
gericht waren.
Wat voor betekenis heeft de aandui
ding „christelijk" eigenlijk voor de
leerlingen van die school? Ook de
voorzitter van de leerlingen vereniging,
de voorzitter van de ontgroeningscom
missie en de onderdirecteur nemen
blijkbaar een houding aan van: ben ik
mijn broeders hoeder?
Dordrecht F. J. van Krimpen
