IN HOUAND
STAAT EBI HUIS
Kerk stond te kijk
geloven zonder kerk
in
Q RAIFFEISENBANK
Uw probleem
is het
onze..
Gezamenlijke uitgave
van zendingsboeken
Lijst van ketterijen
wordt herschreven
We slikken Duitse „pil" niet
DINSDAG 10 OKTOBER 1967
Een woord voor vandaag
In Marcus 4 begint weer een nieuw gedeelte. Drie gelijkenis
sen volgen elkaar op de voet. De eerste is wel de bekendste,
de gelijkenis van de Zaaier.
Maar belangrijker nog dan de gelijkenis is het commentaar
dat Jezus zelf er op geeft. ,JDe zaaier zaait het Woord" en zijn
doel is dat dat Woord vrucht draagt.
Maar dan gebeurt er in de uitleg iets merkwaardigs. Dat
Woord is niet iets abstracts. Eerst lezen we: Dit zijn degenen,
die langs de weg zijn: waar het Woord gezaaid wordt. Het
Woord wordt dus in menseiiharten gezaaid. Sommigen zijn
hard, anderen tonen interesse, maar het Woord kan geen wor
tel schieten. Bij weer anderen wordt het Woord op den duur
verstikt door de zorgen van de wereld. Het geloof ontbreekt
om tot volle overgave aan God te komen.
Maar dan is er al iets met het zaad gebeurd: Het zaad was
het Woord, maar we lezen: „Evenzo zijn die op steenachtige
plaatsen gezaaid worden", of „En een ander deel zijn degenen
die in de dorens gezaaid worden." En nog eens: „Dit zijn de
genen die in goede aarde gezaaid zijn." Het gaat niet langer
om het Woord alleen, het is het Woord geworden in de men
sen. Mensen zijn het zaad geworden.
Het Woord staat niet los van de mensen. Het verenigt zich
met de ~mensen. Anderen horen het Woord alleen maar door
ons heen. U bent de enige bijbel die vele mensen „lezen".
We lezen vandaag: Jeremia 7 16-34.
R.L katechismus
in het Engels
LONDEN De Nieuwe Kate
chismus van de Rooms katholiek»
kerk is in het Engels verschenen. Het
boek werd uitgegeven eer éen specia
le commissie van kardinalen in Rome
toestemming gaf.
Deze commissie heeft aangedron
gen op enkele wijzigingen in het
boek dat in de internationale
rooms-katholieke wereld veel aan
dacht heeft gekregen en in conserva
tieve kringen veel verzet wakker ge
roepen heeft.
Het boek verschijnt in Engeland
zonder Britse imprematur. Het is wel
goedgekeurd door de bisschop van
Burlington in de Verenigde Staten.
TEACH-IN GESLAAGD
ONDANKS VEEL ONZIN
ER WERD VEEL WIJS
EN ONWIJS GEHOORD
Brieven die niet zijn
van naam en adres kunm
behandeling wordei
n. Ge-
ekerd. Vragen
met elkaar ln
n ln afzonder-
a gesteld. Per
Vraag: Het valt me op dat er in
Diepenveen behalve het soms zeer
drukke militaire vliegverkeer en de
gebruikelijke sportvliegerij van Teu-
ge soms een vrijwel constante „pro
cessie" is van het grote luchtver
keer. Houdt dit verband met het
aanvliegen op het nieuwe Schiphol?
Antwoord: Diepenveen ligt onder
de „airlane" Harderwijk-Win-
terswijk, die zeer druk gebruikt
wordt. Het is zeer wel mogelijk dat
dit een vrijwel constante „processie"
te weeg brengt.
Vraag: Hoe kan ik op karton ge
plakte foto's daarvan verwijderen?
Antwoord: Men laat -karton met
foto in handwarm water onderdom
pelen en weken tot de foto vanzelf
loslaat. Daarna de foto met een
handdoek afbetten en gewoon laten
drogen. Wil men de foto glanzen,
dan kan men deze met de beeldzijde
tegen een zeer goed schoon en vet
vrij gemaakt stuk spiegelglas aan
drukken. Dit dient dan kletsnat te
geschieden en men moet de foto zo
aandrukken, 'bij voorkeur met een
gummiroller, dat het water er on
deruit gedrukt wordt, zonder lucht
belletjes in te sluiten. Is de ruit
niet ze>2r schoon, dan kan de foto na
droging op de ruit vastgeplakt blij
ven. Dan zou men opnieuw moeten
losweken, enz.
Vraag: Hoe is het afgelopen met
de actie Open Het Dorp?
Antwoord: Sinds 1963, dus even
nadat de actie gevoerd is, die 25
miljoen opbracht, verschijnt een
driemaandelijks tijdschrift De
Dorpskoerier. U kan het bestellen
bij de Stichting Het Dorp, Heyen-
oordseweg, Arnhem, telefoon 08300
- 27951, waar u ook verder alle in
lichtingen kan krijgen.
Het tweede nummer van juni 1966
vermeldt dat de eerste bewoners
zijn aangewezen. In augustus 1966
konden de eerste 25 bewoners, die
er in november definitief hun intrek
zouden nemen, een kijkje nemen.
Mies Bouwman plaatste 28 novem
ber 1966 een gedenksteen in het
eerste gereedgekomen woonblok. De
uiteindelijk oplevering moet in 1969
geschieden.
Vraag: Drie jonge vrouwen een
Juriste en twee analisten - willen
voor een jaar of wat naar de Unie
van Zuid-Afrika. Zij willen echter
eerst van een betrekking verzekerd
zijn. Gedacht wordt aan het
plaatsen van advertenties. Zou u na
men en adressen kunnen noemen en
denkt u overigens dat een dergelijk
plan kans van slagen heeft, en
dat er goede vooruitzichten besaan?
Welke stad acht u het meest ge
schikt?
Antwoord: Van de ambassade van
de Republiek van Zuid-Afrika ont
vingen wij bericht, dat u voor de
juiste inlichtingen over de mogelijk
heid van tijdelijke vestiging aldaar
zich gezamenlijk kan wenden tot de
aan de ambassade verbonden immi
gratie-attaché. U behoeft dan niet
zelf pogingen tot plaatsing bij een
of ander bedrijf e.d. te doen, daar
men u ook daarvoor alle gewenste
inlichtingen verstrekt. Het adres is
Raamweg 8, Den Haag.
tvaar ruim
f. 5 miljard
wordt
gespaard.
Ruim 5 miljard
gulden, gespaard bij
de Raiffeisenbank
door meer dan
2 miljoen s
spaarbank en alle bankzaken
Contact met auteurs gezocht
AMSTERDAM De zen
dingen van de Nederlandse
kerken, aangesloten bij de Ne
derlandse Zendingsraad, heb
ben besloten hun lectuuruitga-
ven boeken en boekjes voor
kinderen en volwassenen, een
kalender, e.d. niet meer af
zonderlijk uit te geven, maar te
bundelen via een gezamenlijke
interkerkelijke Publikatie-com-
missie van de Nederlandse Zen-
In deze Raad werken samen de zen
dingen van de Nederlandse Hervorm
de Kerk, de Gereformeerde Kerken
in Nederland, de Doopsgezinde Broe
derschap, de Unie van Baptisten, de
Evangelisch Lutherse Kerk, de Re
monstrantse Broederschap, de Gere
formeerde Zendingsbond in de Her
vormde Kerk, het Zendingsge
nootschap der Evangelische Broeder
gemeente en nog enkele kleinere ge
nootschappen.
Voorheen plachten de zendingen af
zonderlijk zendingslectuur uit te ge
ven. Als eerste rsultaten van de
nieuwe samenwerking zijn reeds
verschenen een geïllustreerd kinder
boekje „Sadjo vertelt" en de Inter
kerkelijke Zendingskalender voor
1968. Zeer binnenkort zullen nog een
tweetal kinderboekjes worden uitge
geven en een boekje voor volwasse
nen, getiteld: „Vrouwen in het Afrika
van nu". Tevens is o.m. in voorberei
ding een vertelboek met zendingsver-
halen voor de lagere scholen.
De nieuwe Publikatie-commissie
van de Nederlandse Zendingsraad
zoekt thans kontakt met auteurs voor
het schrijven van zendingsboeken
voor de jeugd, die aan de eisen van
deze tijd voldoen. Inlichtingen hiero
ver kunnen worden ingewonnen bij
de secretaris van de Publikatiecom-
missie van de Nederlandse Zen
dingsraad, de heer H. J. van Straa-
ten, Leidsestraatweg 11, Oegstgeest.
AMSTERDAM De VPRO
mag terugzien op een min of
meer geslaagde teach-in over
de brandende vraag: „geloven
zonder kerk", waarvan onge
twijfeld velen in den lande via
het tweede net geboeid hebben
kennis genomen.
Behoudens de wat kletserige inlei
ding met een gedicht van Remco
Campert, behoudens uiteraard ook
de kennelijk door Lou gezondenen,
behoudens ook enkele ondergescho
ven sprekers over Vietnam, die me
nen de wereld al een stuk beter
geschopt te hebben door herrie te
trappen, kan men werkelijk wel van
een geslaagd debat spreken dank zij
(en soms ook ondanks) de wat stroe
ve leiding van prof. dr. J. Sperna
Weiland, die er nauwlettend op toe
zag dat men zich aan zijn afgemeten
drie minuten hield.
Prof. dr. G. C. van Niftrik beet
het spits af en stelde het geheel in
een wel poëtisch, maar blijkens het
volgende gesprek van de hele avond
toch niet doeltreffend beeld: de kerk
als een kooi, waarin de vogel het lied
moest leren van de komende vrijheid
van Gods koninkrijk. De vogel ziet
vol heimwee uit naar dit visioen. De
kerk is er om de mensen te helpen
dit visioen vast te houden.
De volgende spreker, dr. R. Koper,
viel meteen met de deur in huis: „Ik
heb kritiek o^ de kerk, omdat ik van
Daar hou". Latei-' door pater Robert
iAdolfs geestig opgevangen met het:
,?Wij celibatairen hebben al zo weinig
waarvan we mogen houden, laat het
dan maar de kerk zijn".
Eerste ronde
Dr. A. Th. van Leeuwen van Kerk
en Wereld wees erop dat de tijd der
grote ideologieën voorbij is zelfs in
Oost-Europa leeft men in een na-mar -
xistisch stadium) in deze derde, in
dustriële wereld moet de kerk op
nieuw vinden hoe zij haar boodschap
spreken moet. Daarmee was de eerste
ronde ten einde en mochten de spre
kers uit de zaal zich roeren. Veel
wijs, maar vooral veel onwijs kwam
er toen op de proppen.
De drie moties der eerste ronde
(niet representatief voor het Neder
landse volk) waren als volgt: ook bui
ten kerk is christelijk geloof moge
lijk. Voor: 289, tegen: 13, blanco: 15.
Motie twee: kerk een sta in de weg
voor echt geloof. Voor: 76, tegen 171,
blanco: 73.
Derde motie: Wie nu wil geloven
moet met de kerk breken. Voor: 43,
tegen: 220, blanco: 53.
Tweede ronde
De tweede ronde was gewijd aan
de eis aan de kerk om te strijden
voor de gerechtigheid. De drie
sprekers, prof. drs. B. Hemelsoet, dr.
K. Strijd en prof. dr. J. Kruithof,
legden ongeveer gelijkluidende ver
klaringen af, waarbij dr. Strijd drie
concrete eisen voor Nederland stelde:
1. Uit de NATO, 2. Iedere christen
jongeman moet dienst weigeren, 3.
da 3 miljard voor defensie moet wor
den uitgegeven voor structuerele ver-
deringen in de maatschappij (bijv.
allereerst Zuid-Amerika).
Prof. Van Niftrik greep hier in en
vond dat deze drie heren alles wel
heel gauw zo precies weten. Naar
zijn mening stelden zij zich exclusief
op de horizontale lijn en deden alsof
de verticale lijn in het christendom
niet meer gold. Dit deed ds. Dieker-
hof later uitroepen dat we dat van
die verticale lijn en zo nu wel weten.
Dromen
Van de sprekers uit de zaal liet
met name de heer Weeterman een
zeer eigen geluid horen. Hij vond dat
we die concrete beslissingen van NA
TO namen als mens en niet speciaal
als christen.
In de kerk komt men niet om de
concrete eisen te horen, maar om de
verhalen te horen die een eeuwig
heidsperspectief openen. In deze zin
legde hij het beroemde: godsdienst is
opium voor het volk uit naar de posi
tiever werking van de opium: dro
men geven.
Dromen die visioenen zijn (denk
aan de vogel van Van Niftrik), maar
deze visioenen werken op de sociale
verbeelding en creëren zo weer werk
zame toekomstbeelden.
Achter de hoge lange tafel zitten
van links naar rechts, prof- dr. J.
Kruithof, dr. K. Strijd, prof. Ürs.
B. Hemelsoet, prof. dr. J. Sperna
Weiland, prof dr. G. C. van Nif
trik, dr. L. Koper en dr. A. Th.
van Leeuwen. Achter de lage
korte tafel zitten van links naar
rechts, prof. dr. J. Verkuyl, prof.
dr. C. W. Mönnich en pater F.
Veelenturf.
De motie van de tweede ronde luid
de: het christendom moet zich inla
ten met de strijd om de gerechtigheid
in de samenleving, doet het dat niet
dan is het opium voor het volk:
Voor: 269, tegen: 15, blanco: 19.
Derde ronde
De derde ronde hield zich bezig
met de toekomst van kerk en geloof.
Hier was het prof. dr. J. Verkuyl die
een ontroerende persoonlijke getuige
nis aflegde: Uit ervaring weet hij
welke vreselijke verwijten de volken
en rassen elkaar doen. Er is slechts
één plaats waar die verwijten, zelf
verwijten worden. Aan de voet
van het kruis. Dankbaar was
hij dat de kerk deze plaats
kon aanwijzen en mocht le
ren van verzoening en vergeving.
Hij hoopte dat de kerk weer kerk
werd zoals Christus haar bedoeld
had: als het zout der aarde, als een
eesbare brief van Christuswege, als
een ambassadeur der verzoening.
Daarna werd er nog wel door menig
een gesproken, maar men kreeg
toch de indruk dat het wezenlijke
wel was gezegd, want de toekomst
der kerk ligt in de roeping der kerk.
Prof. Sperna Weiland wilde geen
conclusies trekken maar laat uw
verslaggever dit dan maar als zijn
conclusie aan u bij deze doorgeven:
woensdag 25 oktober 5 voor tien
brengt de VPRO op het tweede net
een korte nabeschouwing op" deze
teach-in die ondanks veel onzin toch
mag heten.
Bisschoppen
benoemen
commissie
ROME De rooms-katholie
ke bisschoppen, die in Rome
vergaderen over actuele proble
men van de kerk, hebben be
sloten een commissie in te stel
len, die alle kwesties moet be
studeren die verband houden
met de bedreiging van het ge
loof. De paus heeft toestemming
gegeven om deze commissie in
te stellen.
Morgen zal de synode acht
leden benoemen, terwijl de paus
vier leden aan zal wijzen. Zij
zullen de „Catalogus van kette
rijen" moeten herschrijven met
meer nadruk op de positieve
verkondiging van de waarheid.
Tevens zal de raad van de Neder
landse kardinaal Alfrink worden op-
CHRISTELIJK E R EROEPSGOEDERENVERVOERDERS:
(Van onze soc,-econ. redactie)
De Nederlandse bond van
protestants-christelijke beroeps-
goederenvervoerders blaast
stoom af tegen de lastenverzwa
ring, die de Duitse verkeers
minister Leber heeft aangekon
digd voor het wegvervoer.
„Wegvervoer", het vakblad van de
PCB, schrijft, dat weliswaar wordt
gesteld dat de maatregelen een vlot
tere doorstroming van het verkeer op
de snelwegen moet bevorderen,
maar de redactie vindt het te vee]
gevraagd, aan dit argument geloof
te hechten. Met het plan wordt al
leen een sanering van de exploitatie
van de Duitse spoorwegen beoogd.
De Duitse minister laat ziph blijk
baar niets gelegen liggen, zo oor
deelt de PCB, aan een constructief
Europees vervoersbeleid. Hij door
kruist het moeitevol internationaal
overleg door maatregelen, die regel
recht indruisen tegen de liberalisatie
gedachte.
De kunstmatige bevoordeling van
het railvervoer is een nieuw struikel
blok op de weg naar harmonisatie
van het vervoersbeleid. De PCB ge
looft dat het wel uitgesloten is, dat
de partners in het internationaal
overleg deze „pil" zullen slikken.
Het gezag
De NCB (Nederlandse christelijke
bond van werknemers in de hout
en bouwnijverheid) pleit voor gezon
de gezagsverhoudingen. Elke genera
tie maakt fouten, maar daarom be
hoeven alle gezagsverhoudingen niet
overboord; dit geldt vooral voor de
jongeren van nu.
We hebben wel eens wat heimwee
naar de tijd, dat het met de ge
zagsverhoudingen beter stond,
schrijft secretaris A. de Bloeme. Er
was vroeger meer waardering en
ontzag voor wat de ouderen presteer
den. We hebben nu dikwijls te wei
nig voor elkaar over, nemen stel
ling tegenover elkaar en bekritise
ren elkaar.
„De overheid regeert niet goed, de
politiek is fout, de politieke partijen
treden niet flink genoeg op, de vak
beweging is te slap, de kerk spreekt
de mens niet meer aan. Verandert
het niet snel genoeg, dan zullen we
het zelf wel aanpakken, waardoor
de chaos vaak nog groter wordt. Het
mag waar zijn dat er fouten worden
gemaakt, maat dit is nog geen reden
om radicaal de gezagsverhoudingen
opzij te schuiven."
Minder brood
Meer welvaart betekent minder
bro.odverbruik. In de Christelijke
bakkerspatroon schrijft dr. G. H. M.
J. Verhaegen, directeur van de Ne
derlandse bakkerij stichting, dat het
brood de betekenis van eerste le
vensbehoefte gaat verliezen.
Per jaar daalt het verbruik met
IV» tot 2 procent. Zonder bevol
kingsaanwas zou de daling 3 procent
zijn geweest. Aan deze daling poogt
de bakkerijstichting een halt toe te
roepen. Een grote sanering van het
aantal bakkerijen heeft zich voltrok
ken; deze sanering is nu voltooid.
Het bedrijf is gezond geworden.
Dr. Verhaegen is er blij mee, dat
thans allerwegen in de bakkerij ac
ties worden ontplooid om het brood-
verbruik te stabiliseren en niet ver
der te doen teruglopen. De introduc
tie van allerlei nieuwe broodsoor
ten, broodverpakkingen en broodvor
men is hieraan niet vreemd.
gevolgd. De synode zal de paus ver
zoeken om de theologen van de
Rooms Katholieke Kerk aan te moe
digen en te leiden bij hun studie om
het oude geloof actueel te maken in
deze moderne tijd.
Dit werd bekend gemaakt op een
persconferentie door aartsbisschop
Paolo Munoz Vega van Equador.
Volgens hem hebben de bisschoppen
de paus gevraagd een pontificaal do
cument te publiceren om de theo
logen aan te moedigen hun weten
schappelijk onderzoek voort te zetten-
en hun normen te verschaffen, die
daarbij in acht genomen moeten wor-
Deze formulering schijnt er op te
wijzen dat de vrijheid die de theo
logen zullen krijgen toch wel enigs
zins ingeperkt moet worden door
het kerkelijk leergezag.
Positief
Volgens de aartsbisschop hadden
verschillende sprekers met nadruk
gezegd dat de kerk de huidige ge
loofscrisis niet in een geest van
overdreven bezorgdheid tegemoet
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nieuw-Stadskanaal (2e
p.p.): J. Visser te Hauler wijk; te Zeg-
veld: W. v. Hennekeler te Zwarte-
broek, die bedankte voor Nieuw Lek
ker] and.
Aangenomen naar Woudenberg (2e
p.p.): A. J. Timmer te Elspeet.
Bedankt voor Workum, c.a. (Fr.):
W. A. Soesan te Eijerland (Texel);
voor Oosterhout (N.B.) toez.: J.
Noordmans te Tjamsweer (Gr.); voor
Birdaard-Reitum: I. D. H. Dijk te Vier
huizen-Zoutkamp (Gr.); voor VaLburg-
Homoet: J. L. W. Koppenhol te Haaf-
ten; voor de Noordoostpolder (wijk-
gem. Luttelgeest-Kraggenburg)
toez.: A. Sjollema te Vriezenveen; voor
Twello (vac. J. B. Cats): S. Koolstra
te Lisse; voor Nieuw Beijerland: I.
Boot te Wijngaarden.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Brussel (evangeli
satie pred.): drs. H. Eikelboom te Hei-
nekenszand; naar Kampen (dr. D. v.
Swigchem): S. S. v. Dijk, laatstel.
pred. te Buenos Aires (Brazilië), thans
woonacht. te Ermelo, die bedankte
voor Bodegraven (vac. C. J. Tissink),
voor Groningen-west (3e p.p.) en voor
Nijkerk.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Oud-Beijerlahd: C. v. d.
Poel te Yerseke.
Bedankt voor Franklin Lakes (New
Jersey V.S.): J. v. Haaren te Amers-
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Alphen a.d. Rijn: kand.
D. J Klein Onstenk te De Wilp (Gr.)
en kand. W. v. Sorge te Apeldoorn.
HET WEER IN EUROPA
Brussel
Luxemburg
Madrid
Majorca
geh .bew.
moet treden,' maar positief. Wel voeg
de hij er aan toe dat er voor gezorgd
moet worden dat de overdrijving van
een beperkt aantal theologen 'het ern
stige werk van anderen niet zal
compromiteren.
Deze aartsbisschop gaf een analyse
in zijn persconferentie van wat in
de laatste dagen aan de orde is ge
weest in de conferentie. Volgens hem
waren de bisschoppen tot de con
clusie gekomen dat de mensen van
wie ontsporingen op geloofsgebied
komen maar een klein aantal vor
men, maar dat hun ideeën in brede
kringen verspreid zijn.
Tijdens de synode hebben enkele
bisschoppen gevraagd om een geheel
nieuwe geloofsbelijdenis, anderen za
gen daar echter de noodzaak niet
Uit de persverslagen krijgen we de
indruk dat er meer belangstelling
bestond voor de publicatie van een
ajgemene catechismus, op basis
waarvan dan nationale catechismus
sen, die uitvoeriger zijn, kunnen
worden geschreven. Hij vertelde er
niet bij of in dit verband ook de Ne
derlandse „Nieuwe Katechismus" ter
sprake is gekomen.
Volgens aartsbisschop 'Vega toon
den de bisschoppen niet veel inte
resse voor „veroordeling van
dwalingen" zoals die in het ver
leden vaak heeft plaats gehad. De
uiteenzetting van de waarheid moet
de eerste taak van de kerk zijn,
niet het afzetten tegen valse leer-
uitspraken.
ROTTERDAM Ds. C. Baas, hervormd predikant van Nieuwerkerk
a. d. IJssel wil zich inspannen om ds. A. Boertje van Moerkapelle een
handje te helpen bij zijn „vliegactie" om een oude restauratieschuld van
f 40.000 op het 300 jaar oude kerkgebouw van Moerkapelle versneld af
te lossen. Zoals bekend startte ds. Boertje op zaterdag 30 september met
zijn rondvluchten boven Moerkapelle ten bate van de kerk. Alvorens
ds. Baas zich ook wilde inzetten werd zaterdagmiddag eerst door hem
een proefvlucht gemaakt boven Nieuwerkerk a. d. IJssel. Het was voor
de dominee tevens zijn luchtdoop. „In één woord fantastisch" was het
commentaar van ds. Baas, die nu bij zijn gemeenteleden ook de vluchten
zal trachten te stimuleren, uiteraard boven eigen gemeente, doch ten
bate van Moerkapelle. Als de sneeuwbal zo blijft rollen zal de hervorm
de gemeente van Moerkapelle spoedig van haar schulden af zijn
