Eerste
boven
REÜNISTEN VAN SSR
LUNTEREN BIJEEN
IN
historische vluchten
het dorp Moerkapelle-
Pleit 'ooi van
prof. Rogier
Kerk kan reageren op
huidige secularisatie
Politieke jeugd moet
uitoefenen
pressie
Europa kent traditie
van de verzoening
MAANDAG 2 OKTOBER 1967
Een woord voor vandaag
Want allen zagen zij Hem en werden verbijsterdEen
opmerking van Marcus over de geestesgesteldheidwaarin
de apostelen verkerenals zij Jezus zien, wandelend over het
water.
Een merkwaardige geschiedenis. De apostelen hebben al lang
ervaren, dat er aan de macht van de Here geen grenzen zijn.
Hij kan alles, zelfs het onmogelijke. En toch die verbijste
ring.
In feite betekent het, dat zij aan Jezus' macht toch nog een
beperking geven. Nu ja, zieken genezen, boze geesten uitdrij
ven, lammen het gebruik van hun ledematen teruggeven, dat
is nog te omvatten, maar wandelen over water. Zij meenden,
dat het een spook was.
Laten we er de apostelen in dat schip maar niet te hard om
vallen. Zijn wij niet precies eender? We zeggen: Here, als
Gij wilt, kunt Gij ons helpen. En dan gebeurt waarom ivij
hebben gesmeekt, en we staan verbijsterd. Here, toch?
Wij lezen vanavond Jeremia 1 vers 1 tot 8
Gereformeerde I
hulp voor
slachtoffers
oorlog Israël
Met ruim een kwart miljoen gulden j
zal het gereformeerd werelddiakonaat
van Nederland deelnemen aan de hulp-
verlening aan slachtoffers van de oor- I
log in Israël. Het geld is bestemd voor 1
vluchtelingen op de westelijke Jordaan- 1
oever, voor hulp in de Gazastrook en
voor de uitbreiding van een technische
school in Tel Aviv. zodat deze Arabi
sche leerlingen uit de bezette gebieden
van Jordanië kan opnemen.
De school in Tel Aviv wordt gesteund
op verzoek van de Collectieve Israël-
Actie. Het gaat om de bouw van prak
tijklokalen op korte termijn voor onge- j
veer honderd Arabische jongeren uit
het Jordaanse oorlogsgebied. In dit ge
bied zelf wil het werelddiakonaat de I
medische en sociale hulpcentra van de
Wereldraad van Kerken steunen. Vluch
telingen krijgen daar voedsel en medi- i
sche verzorging.
De hulp wordt gefinancierd uit de
inzameling voor het Nabije Oosten, die
in juni in de meeste gereformeerde
kerken gehouden werd. Deze bracht in
totaal bijna 400.000 gulden op. Voor
eerste hulp met voedsel, kleding en
medicijnen werd tijdens en kort na de 1
oorlog reeds 122.000 besteed
Ds. A. Boertje: „De mensen doen
zich tekortdie niet meedoen
(Van een onzer verslaggeefsters)
ROTTERDAM Zaterdag was het dan zover, de eerste Moer-
kapellenaars zijn de lucht in geweest, voor velen een lucht
doop. Zoals al werd verwacht is de belangstelling voor de vlieg
tochten boven Moerkapelle om de restauratieschuld op de her
vormde kerk op te heffen bijzonder groot. De eerste middag was
helemaal volgeboekt en in de koffiekamer van de Nationale
Luchtvaart School op het Rotterdamse vliegveld Zestienhoven
was het een drukte van belang.
(Van een onzer verslaggevers)
LUNTEREN Graven in
het verleden is geen boosheid.
Kennis ervan mag niet af
schrikken. Slechts primitieven
negeren de historie. Wie daar
niet bij aanknoopt pleegt revo
lutiebouw. die hij nog tijdens
zijn leven ziet verkrotten. Met
deze uitspraak zette prof. dr.
L. J. Rogier, befaamd rooms-
katholiek historicus en oud
hoogleraar in Nijmegen, kracht
bij aan zijn college ov?r histo
rische achtergronden van se- r
cularisatie dat hij hield voor j
reünisten van SSR, die vrijdag
en zaterdag in De Blije Werelt 1
congresseerden.
Prof. Rogier schelste, hoe het van
de oudste christenheid- toL.nu tpe
ctotfrtc- If Tf>oo-jr, nrrt WAM
Pro/, dr. L. J. Rogier
het geestelijke en het natuurlijke.
Calvijn met zijn strenge afwijzing
van toneel. kermis en andere
volksvermaken als kansspelen. Ge-
neef se verordeningen.
steeds is gegaan om weteldmiiding
enerzijds en werelcjvereenzelviging
anderzijds. Pregnante,
willekeurig gekozen voorbeelden uit
zijn eigen kerk in de 17e eeuw: Pier
re de Brules, die een zo uiterst stren
ge ghetto-leer (absolute scheiding tus
sen kerk en wereld) verkondigde,
„dat een mens er zijn laatste sprank
je zelfrespect en zelfbewustzijn wel
bij moest verliezen".
De andere pool: eeuwgenoot
Francois de Sales, die stelde, dat God
op onze gènse wereld neerziet. Even
.welgevallig op ons spel als op onze
ernst, op ons bidden als óp ons wer
ken. Nader geconcretiseerd: het
meisje dat zich de hele nacht in de
balzaal moe gedanst heeft en zich 's
morgens vroeg naar de mis begeeft is
voor God niets minder dan de liefde
zuster die van de lijdenssponde ter
kerke gaat om de mis bij te wonen
Wat de reformatorische christenen
betreft: zowel Luther als Calvijn wa
ren, zij het niet zo extreem, wereld-
hiijders. Voorbeelden: Luther mef
zijn nadrukkelijke scheiding tussen
De vraag of de heden ten dage
veranderende mentaliteit bij de .zich
naar hem noemende christenen door
Mftviguifi Calvijn vanuit de hemel goedkeurend
of meer dan wel bestraffend wordt gadegesla
gen. wilde professor Rogier maar lie
ver niet beantwoorden.
ineen. Daar moeten we ons naar ge
dragen. Tot beide dienen we onze
kinderen op te voeden. De historie
overziende kunnen we zeggen, dat de
kerk sporadisch de staat onderge
schikt wist te maken. Gebeurde het,
dan werd het geen theocratie maar
clerocratie. Veel meer maakte de
staat de kerk aan zichzelf onderge
schikt, waarbij de kerk meestal een
stuk van de staat werd.
De Franse revolutie maakte daar
een eind aan: ze werd gevolgd door
een vrije kerk en een vrije staat.
Daar heeft men zich in de r.k. kerk
nog lang tegen verzet. Ze kon niet
wennen aan de gedachte, kerkge
nootschap te moeten heten.
De erkenning tijdens het laatste Va
ticaanse concilie van de volledige
godsdienstvrijheid is daarom van niet
te onderschatten betekenis, ook al is
deze zaak nog niet overal gesanctio
neerd (Spanje).
Achter het IJzeren Gordijn is ook
een vrije kerk in een vrije staat no
dig. Otn hiertoe te kunnen geraken
zal bij de kerk meer verdraagzaam-
j heid en bescheidenheid nodig zijn
j dan ze in de historie vermocht op te
I brengen.
De r.k. kerk was vaak opdringerig
en had gewoonlijk een mwr grimmig
dan moederlijk gezicht. En als ik,
I prof. Rogier, naar een portret
De enthousiaste initiatiefnemer, ds.
I A. Boertje, maakte in gezelschap van
burgemeester I. J. P. Keijzer en diens
1 echtgenote, mevrouw E. Keijzer - Nie-
borg. de eerste vlucht. „Een histo-
rische". zoals hij in zijn korte offi-
ciële toespraak zei.
Het gaat erom 40.000 weg te wer
ken. die dateert van 1956. Nu de kerk
dit jaar driehonderd jaar bestaat wil
men dit met de Aktie 300, die allerlei
activiteiten inhoudt voor elkaar bren
gen. De vliegtochten behoren tot het
meest opzienbarende onderdeel van
de actie en ze hebben Moerkapelle
wel in het nieuws gebracht.
In een vlucht van ongeveer 25 mi
nuten wordt onder andere gecirkeld
boven dit dorp ten-westen van Gou
da. waar de Rotte begint. De kosten
zijn niet hoog voor een dergelijke
vlucht, namelijk ƒ27,50. Steeds tien
lesbehalve vriendelijk moet zijn ge
weest.
De huidige problematiek voor de
kerk is het vinden van het juiste
evenwicht tussen behouden en ver
vangen. Behoudzuchtigen manifeste
ren zich als negenen die bij het ke
ren van elke steen hun stem verhef
fen, terwijl de ultra-linksen lijken te
slopen om de pret van het slopen.
Toch wilde de spreker besluiten met
het aandactit vragen voor een ver
antwoord slopen.
In de hof van de kerk staat veel
dood hout. Doen we daar niets aan,
dan kon de ontbinding weieens spoe
dig beginnen. Kortsluiting tussen
kerk en wereld verdraagt de kerk
niet. dat is in de historie duidelijk
gebleken. Het gaat om de kerk
gulden komt in de kas van de kerk
terecht Ds. Boertje mikt op een op
brengst van ƒ30.000. Alleen de huur
van de vliegtuigen moet worden be
taald, want de vliegers vragen prak
tisch geen geld.
Sportiever
Zaterdag werd er met twee kleine
vliegtuigen gevlogen. De rode was
een Cessna en de blauwe een Piper
Cherokee. Voortaan wordt er
waarschijnlijk een toestel gebruikt.
„De eerste heeft meer het model van
een auto, je kunt er nogal makkelijk -
instappen en de tweede is iets sportie
ver. Je moet over de vleugel erin
klimmen", '.egt de heer M. C. v. Hoe
ven uit. Tussen de bedrijven door
schiet hij een paar plaatjes voor onze
krant.
Hij is verbonden aan het Communi
catie Centrum Zoetermeer (CCZ) en
maakte in opdra.cht van ds. Boertje
een tijdje geleden een luchtfoto van
Moerkapelle. Dit bracht de predikant
op het idee vliegtochten te organise
ren en dat werd via de heer Van
Hoeven geregeld. Maar de organisatie
berust he'emaal bij ds. Boertje bij
wie men zich kan opgeven.
Het voordeel van de beide kleine
toestellen van de Nationale Lucht
vaart School is dat iedereen alles
goed kan zien. Behalve de piloot kun
nen er drie passagiers in. Iedereen zit
voor een raampje. Een groot tr Ntel
vliegt meestal te vlug en meestal zit
je op een rij. zodat niet iedereen naar
buiten kan kijken.
Explicatie
Uit zijn historisch overzicht tippen
we even de 19e eeuw aan. Het tijd
vak, waarin de secularisatie het eind
punt bereikte met zijn zelfgenoegza-
me mensverheerlijking en zijn absolu- j
I te vermenselijking van de figuur van
Christus. Formeel mocht de onkerke-
lijkheid er dan nog niet zijn door
traditie en conservatisme, in feite
greep deze diep om zich heen.
De kerk was blind of wilde blind
zijn als een struisvogel door de te-
genstelling rijk-arm. Marx werd of-
ficieel doodgezwegen. Bemoeienis
j met de sociale politiek zou de kerk
maar op het vlak van de secularisatie
brengen. Met name de arbeiders wer-
I eden van de kerk vervreemd, die een
religie-reservaat werd in een ont-
kerstende wereld.
Wat is de belangrijkste conclusie
j van het verleden? Kerk en wereld
ontmoeten elkaar elke dag en grijpen j
Mgr. Bluyssen van Den Bosch:
Meer ontwikkelingshulp
(Van een
redacteuren)
(Van een onver verslaggevers)
LUNTEREN Het voortge
zette reünistencongres SSR stond
vooral in het teken van: Hoe is
de huidige secularisatie te ver
klaren en Wat moet het ant
woord van de kerk daarop zijn?
Op en hoe ging prof. dr. C. Boe-
kestijn (sociaal psycholoog) in.
Hij noemde vier factoren. Punt
een: godsdienstige ervaringen waren
vroeger gebonden aan gevoelens van
afhankelijkheid, maar dat is thans
veel mir.der het geval. Dat komt om
dat we leven onder de indruk dat we
de dingen allemaal zelf kunnen ma
ken (wetenschap techniek). Zelfs in
sociaal opzicht stippelen we voor het
jaar 2000 onze toekomst uit (futurolo
gie). De godsdienst kan nu minder
aangrijpen: „we fiksen het immers
DEN HAAG Wanneer men.
zoals de Stichting Politieke
Jongeren Contact Raad. een
conferentie van twee dagen or
ganiseert over het onderwerp
ontwikkelingshulp en men
hoort drie hooggeleerden en
daarna drie Kamerleden zeg
gen: ,,De Nederlandse hulp is
eigenlijk onvoldoende", dan is
de verzuchting voorstelbaar:
,,Dat' constateert u nu. Maar
gebeurt er straks in de Kamer
ook iets?"
De reactie van het forum van de
drie Kamerleden. Berkhouwer (lib.).
Mommersteeg (kath.v.) en Ruvgers
(soc.) wes in «'fm unan'rm: .Dr
koek is to groot. We zitten finatieel
In een onmo-riüke r°sitie. De hulp is
weliswaer onvoldoende, maar we kun
nen ons nu niet meer veroorloven".
De politieke jeugd toonde zich be
zorgd. Dat uitte zich in de steeds
terugkerende vraag, hoe de inle'der
of het forumlid over de begroting
1968 dacht. Prof. Tinbergen die een
inleiding hield over de econrm'srhe
hulp. was ?eer voorzichtig, maar acht
te het wel mogelijk dat er noa eens
een situat'e zou ontstaan dat een sup-
pletoire becrot'n* zou kunnen wor
den ingevend. Daarvoor moesten de
politieke jtnee-en "zich maar sterk
maken.
Op dat uitoefenen van pressie sin2
ook prof dr. J Verkuyl in na zijn
rede over de motivering. Hij vreesde,
hel accent van de Nederlandse
hulpverlening te veel in de richting
van het bedrijfsleven ging en dat ka
pitaaloverdracht en kennis verwaar
loosd zouden worden.
In dat verband zei hij. dat hij mi
nister Udink. die deze conferentie ge
opend had. reeds meerdere malen ge
waarschuwd had.
Verkuyl was overigens sterk gepor
teerd voor een stijging tot 5 procent
van onze volkshuishouding. Mom
mersteeg en ook de andere Kamerle
den achtten 1 procent in 1970 het
nvnimum, maar dan in principe uit
de algemene middden.
De jongeren hadden de 'indruk dat 1 prestige
de hulpstroom onderbroken werd zo- door.
dra de politieke gezindheid van het
ontvangende tand éen dubieuze fac- iiici uiij) octIS
tor werd. Prof. Ponsioen. die de socio- zingevers, met name de wetenschap
logische aspecten behandelde, bleek en jcunsti die door betere media
vrije politieke naast
Tweede tendens, de desacnalisatie:
de scheiding tussen het profane en
het heilige valt meer en meer weg.
Ook hier is de oorzaak voornamelijk
wetenschap en techniek, die de din
gen hun verwijzing doet verliezen.
Verschijnselen hiervan: velen hebben
moeite met doop en avondmaal (het
doet me niets) en de zegen van de
bisschop die vroeger als een verbin
ding met het bovenaardse werd erva
ren wordt nu wel ..een merkwaardige
groeten" genoemd. Het
zieleherders daalt hier-
mische ontwikkeling.
..REALIST"
Onze consumptiemaatschappij
kwam ook steeds weer ter sprake,
bijvoorbeeld naar aanleiding van de
frisdrankenaccijns van Mom
mersteeg, die dit nog wel uitgebreid
wilde zien tot alle luxe goederen. De
politieke jongeren bleken oprecht be
zorgd. in schrille tegenstelling tot het
realisme" van Berkhouwer: „Wie
dan aan een rietje sappen zuigt, heeft Kopenhagen
tenminste de idee dat hij ook nog IVnd,enrf
wat voor die arme donders in de rest BnuBeJ1"
van de wereld doet". j Luxemburg
Dat bleef de enige wanklank op j^1^8
deze eerste conferentie ,-an deze iFrankiort
soort van de politieke jongeren, die. Mflnchen
ook wat de belangstelling betreft. Zürtch
zeer geslaagd was en die gekenmerkt j^carno
werd door gebrekkige cijferkennls wenen
van de jongste begroting ontwikke- J™'
lingshulp (Ruygers) en domme cij- 0
terschiKking (Berkhouwer).
popularisering de grote massa's
voor vragen stelt, waarvan ze zich
vroeger het bestaan nooit bewust wa
ren. De mondiger wordende mens
denkt over alles na en het houdt niet
ving van het definitieve naar het
voorlopige, typische trek van het mo
derne leven, waarmee de hoogleraar
de tendens bedoelde, die verzet aante
kent tegen het definitieve karakter
van de kerk.
Er is verzet tegen dogmatiek, er
gaat een houding van nederigheid
doorwerken in het geloof. Er is in dit
verband zelfs wantrouwen ten opzich
te van het rationele: een volslagen
logische redenering overtuigt niet al
tijd meer en kan tot reactie hebben
„het zegt me niets". We accepteren
pas iets „als hef door ons heen is
gegaan".
Deze vier tendenzen brengen grote
problemen als het gaat om de vraag
hoe we het zullen doen inzake het
formuleren van de Boodschap.
Mgr. J. W. M. Bluyssen. bisschop
van Den Bosch, ging op dat laatste
nader in. Hij concludeerde dat in elk
geval het besef groeiende is dat de
secularisatie serieus moet worden ge-
In het algemeen kan men zeggen
dat de fout daar zit waar God in een
onrijp stadium overbodig wordt ver
klaard. Hij geloofde overigens niet in
een volledige doorwerking hiervan.
Godsdienstige lectuur behoort tot de
bestsellers.
In de vierde plaats een verschuï-
HET WEER INI EUROPA
Oecumenische
doop
BLOMBERG Gisteren is in
het protestants militair centrum
Blomberg in Duitsland een unie
ke doopsbediening gebeurd.
Dochtertje Marianne van het
echtpaar Den Boer, de tehuis
leiders van het centrum, werd
gedoopt door de hervormde
luchtmachtpredikant ds. J. H.
Harmeyer.
Als ouderling fungeerde de
echtgenote van een sergeant, me
vrouw Helders, gereformeerd.
De aalmoezenier C. Th. H. de
Bont droeg het kind binnen en
overhandigde het aan mevrouw
Den Boer om het te laten dopen.
Bij ons weten is het nimmer
eerder voorgekomen dat een
aalmoezenier een kind ten doop
bracht bij een hervormde predi
kant in een dienst, die met een
handdruk door een vrouwelijke
gereformeerde ouderling werd
bezegeld.
ophouden te bestaan. Het gaat erom
het Godsbeeld grondig te vernieuwen
zonder God los te laten: nieuwe wijn
in nieuwe zakken.
Niemand ontkomt aan zijn on
macht bij elke stap die hij zet. Al
zijn we nog zo machtig in onze labo
ratoria, gaan we met het gevondene
werken dan zijn we tot machte
loosheid gedoemd, (ontdekte atoom
kracht betekent meteen bommen).
Die onmacht is hèt aangrij
pingspunt. Er zijn vier lijnen volgens
welke gewerkt kan worden in het
pastoraat. In de eerste plaats vanuit
de Schrift. De bijbel heeft het altijd
uitgehouden. Niet als voer voor theo
logen maar als het Boek dat nimmer
verstek laat gaan indien men het on
der inspiratie van de Geest leest.
Verder door het gebed. Men kan
hier beginnen met de hand op te
houden, via het nederigst denkbare
gebed: „Heer, als Ge bestaat, geef
men dan geloof".
We mogen, en dat is het derde
punt, geloven dat we de weg gewezen
krijgen als we dat vragen. Vertrou
wen en hopen op leiding derhalve.
Het vierde punt is de ethiek, die in
het verleden tezeer is benaderd en
gepresenteerd vanuit theologische
achtergronden. Maar mgr Bluyssen
wilde ethiek liever zien als ideaal
beeld, als opgave, als vaste oriëntatie.
Juist door zijn onvolmaaktheid kan
de moderne mens zich bewust wor
den van het ideaal, waaraan hij zich
op wil trekken.
Met een gedachtenwisseling werd
het congres besloten. In de huishoude
lijke vergadering werd drs. G. Pu-
chinger tot voorzitter voor de komen
de vijf jaar herkozen.
Ds. J. F. de Gier
overleden
WESTZAAN In de leeftijd van
67 jaar is zondagmorgen overleden
ds. J. F. de Gier, emeritus-predikant
van de Gereformeerde Kerk van
Westzaah.
Ds De Gier werd in 1927 predikant
in zijn eerste gemeente, Zuidwolde
(Dr.). Sinds 1948 stond hij in West-
zaan. waar hij in 1964 met emeritaat
De begrafenis zal zijn woensdag 4
oktober om drie uur op de Algemene
Begraafplaats te Westzaan na een
dienst in de Gereformeerde Kerk. die
om twee uur begint.
gaf explicatie over de hoogtemeter,
het starten via de verkeerstoren enzo
voort, zodat dé mensen een indruk
kregen wat er zo al te koop is voor je
de lucht in bent en daarna.
De reacties waren bijzonder goed,
al was de vliegende dominee het
meest enthousiast: „ik had nog nooit
gevlogen". Over Rotterdam ging het.
De havens en de Brienenoordbrug wa
ren goed te zien. Via Zevenhuizen en
Moerkapelle, waar de kerktoren voor
het eerst was opengesteld voor diege
nen, die dichter bij de luchthelden
wilden zijn. Het verlenen van toe
gang tot de toren brengt ook geld in
het laadje: een gulden voor volwasse
nen en vijftig cent voor kinderen.
Passagiers
Personeel van de machinefabriek
D. Ottevanger waren de ongeveer der
tig eerste passagiers. De heer D. Otte
vanger was zo warm gelopen voor de
Aktie 300, dat het personeel samen
met een introducé voor minder dan
de helft vsn de prijs.moc'ht vliegen.
De fabriek- rbefaaide het resterende
„Ik was eerst bang, dat men het
niet zo leuk zou vinden als de eerste
middag door ons volgeboekt zou wor
den", bekende hij. Maar die zorgen
hoefde hij zich niet te maken. Er
zullen nog vele vluchten volgen op
zaterdag- en op woensdagmiddag, ten
minste als er goed zicht is.
„Het aantal liefhebbers stijgt per
minuut" vertelt ds. Boertje, $ie eigen
lijk geen getallen durft te noemen.
De 75 van zaterdagmorgen zullen al
lang weer achterhaald zijn. „Druk
met de organisatie?" ook voor het
vervoer naar het vliegveld wordt
door ds. Boertje gezorgd. „Jawel,
maar een hele gezellige drukte. De
mensen doen zichzelf tekort die niet
meedoen."
Na de landing van <de eerste
vlucht. Ds. Boertje eiïr de bur
gemeester en zijn echtgenote
ontvangen een aandenken. Voor
de heren is het een sigarendoos
en voor mevrouw eerQ bonbon
doos met een luchljoto van
Moerkapelle in een zilveren
lijstje erop.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hillegom (2e pred. pl.):
A. Prins te Dokkum.
Beroepen te Benthuizen: H. v. Am-
stel te Neerlangbroek.
Bedankt voor Zwijndrecht (vac. G. J.
Hintzbergen toez.): C. A. Korevaar
te Rotterdam; voor De Lier (vac. B.
Wentsel): M E. v. Heesen te Uden-
Grave.
GEREF. KERKfiN
Beroepen te Hoogeveen vyac. A. Ade-
ma): te Ommen en te Emmenlzuid:
A. Prins te Dokkum; te flberg: D. v.
Santen te Suawoude (Frr); te Ulrum
(Gr.): G. Sinia te Ee (Fr/): te Gronin
gen-west: S.S. v. Dijk, laaÈiel. pred. te
Argentinië, woonachtig te Ermelo; te
Apeldoorn (toez. als geestel. verzorger
v. d. stichting Groot Schuylenburg):
T. Zuidema te Lollum (Fr,.; te Brussel
(als evang. pred.: H. F,keiboom te
Heinekenszand.
Beroepbaarstelling: kant'C. W. Kem
penaar te Buitenpost is m-fi ingang van
5 oktober beroepbaar.
GEREF. GEMEEPÖrEN
Beroepen te Wageningei': A. Hooger-
land te -Werkendam.
De 66-jarige mevrouw Bakker-
Inkenhaag uit Scherpenzeel is in
Amerongen van haar füts gevallen.
Haar hoofd kwam tegeh een juist
passerende auto terecht. Zij overleed
ter plaatse. Het slachtoffer verloor
haar evenwicht doordat zij met het
voorwiel het achterwiel van haar
man raakte.
Dr. Visser t Hooft:
(Van onze kerkredactie)
PÖRTSCHACH De Euro
pese kerken moeten de wereld
tonen, dat Europa niet alleen
een traditie heeft van machts
wellust, maar ook een van die
nen en verzoenen.
Aldus dr. W. A. Visser 't Hooft op
de Europese Kerkenconferentie. Hij
had tot taak, om het thema van deze
conferentie „Dienen en verzoenen"
in te leiden, maar kon onmogelijk in
Pörtschach aanwezig zijn. omdat zijn
vrouw zeer ernstig ziek is. Daarom
hoorden de driehonderd afgevaar
digden zijn rede door middel van
een bandopname.
De vroegere secretaris-generaal
van de Wereldraad hield een plei
dooi voor hervorming van verouder
de kerkelijke structuren. Veel vor
men van de kerk passen niet in on
ze moderne, veelzijdige samenleving.
De institutionele vormen moeten
alleen instrumenten en wegeji zijn,
om de boodschap van het evangelie
te brengen. De structuren van de
kerk moeten zo beweeglijk worden,
dat in deze tijd van sterke ontwikke
lingen en spanningen vanuit de ker
ken werkelijk dienend en verzoe
nend kan worden opgetreden.
Kritici menen, dat de kerken hun
tijd hebben gehad, omdat de nieuwe
ideeën en initiatieven in de wereld
uit totaal andere centra, dan de ker
ken komen. Dr. Visser 't Hooft ge
loofde ook niet, dat de kerken ooit
weer hun vroegere posities zullen
innemen, maar zo zei hij: „zij heb
ben in deze tijd juist wel een gewel
dige opgave en tal van nieuwe ta
ken, als zij tenminste hun opdracht
als dienaren van de mensheid se
rieus opvatten.
hierin.dat de kerken als een een
heid optreden. „Zolang men ons ziet
als kerken, die op niet-controver-
siële gebieden wel samenwerken,
maar de laatste konsekwentie van
hun eigen boodschap, namelijk één
hechte verzoenende gemeenschap te
vormen, niet realiseren, zal de we
reld de boodschap van het evangelie
weinig overtuigend vinden."
Dr. Visser 't Hooft onderstreepte
verder met grote nadruk de verant
woordelijkheid van de Europese ker
ken op het gebied van de ontwikke
lingshulp. Europa mag zich niet als
een welvaartsgemeenschap isoleren.
De kerken moeten de regeringen
steeds voorhouden, dat wij in het
westen de hoeders van onze broe
ders zijn.
De Europese kerken moeten bij
dragen blijven leveren tot de ver
zoening tussen Oost- en West-
Eurona. Dr. Visser 't Hooft noemde
de situatie vergeleken met vroeger
verbeterd, maar men moet bruggen
blijven slaan. Deze conferentie zal
Europa een enorme dienst kunnen
bewijzen, als de kerken daartoe ver
dere mogelijkheden bieden.
VERZOENING
Wat de verhouding oost-west be
treft, had de conferentie overigens
bij het begin al een teleurstelling te
incasseren. Van de twintig verwach
te Oostduitse deelnemers verscheen
maar de helft. De andere tien had
den geen uitreisvisum van de Oost
duitse regering gekregen. Onder
hen, die thuis moeten blijven, zijn
de bekende evangelische bisschop
pen Krummaeher, Noth en Fraen-
kel.
Juist met hpf oog op dp Oostduitsè
deelnemers had men een conferentie
oord in Oostenrijk gekozen, omdat
Denemarken, waar de conferenties
