VAN SCHOK TOT SCHOK
OPINIE
Kanttekening
Hans Bracs jeugd
brak in Brabant
ZON EN DONKERE WOLKEN
5kameR I
Via naald en plaat
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1961
Partijen op een koopje
17 EN verrassing is deze week niet geweest het bericht
dat de KVP behalve met andere ook met financiële
problemen zit. Wie iets van de situatie weet, weet ook
dat bij ons de politieke partijen wel samenballingen
zijn van politieke activiteit, maar niet van geld.
Zo ls het eigenlijk altijd geweest en er is geen reden
om te menen dat de KVP in dit geldgebrek loon naar
werken krijgt voor andere problemen waarin zij zich
verwikkeld ziet. Al vormen die verwikkelingen nu ook
weer geen aansporing om haar spoorslags financieel ster
ker te gaan maken.
Het ls in ons politieke bestel met de politieke partijen
eigenlijk wonderlijk gesteld. Ook afgezien van het zelf
beklag waaraan in deze dagen enkele van onze partijen
zich wat erg gewillig en gedwee overgeven, zou hun
aanzien groter dienen te zijn.
Dit is onzerzijds dan ook een bezwaar tegen een al te
gemakkelijke kritiek op partij en partijwezen. De toe
stand is toch al broos, brozer dan in overeenstemming
geacht mag worden met de betekenis die het partijen
stelsel dan toch maar heeft.
(~)OK HIERVAN geldt, dat een democratie alleen dan
de kans van bestendigheid in zich heeft, wanneer
ze in de erkenning der landgenoten aanvaarding en be
vestiging vindt. Bij een flinke portie van de gebruike
lijke kritiek wordt daaraan echter te weinig gedacht; en
daarmee wordt de democratie zelf geen dienst bewezen.
De betekenis dan van de politieke partijen in ons bestel
is geen geringe. Niet maar zijn ze apparaten in de poli-
tieke-opinievorming, op zichzelf al een zaak van gewicht,
Ook zijn ze verder niet maar selectie-apparaten in de
aanwijzing van de kandidaten voor de vertegenwoordi
gende lichamen. Neen, men mag bovendien stellen dat
ze voor de burger de mogelijkheid scheppen om deel te
nemen aan de politiek, en dus aan de publieke zaak.
"TR WARE over elk van deze drie opgesomde taken en
functies heel wat te schrijven. Maar de vermelding
alleen reeds doet zien dat het om wezenlijke dingen
handelt. Het zijn taken en functies ter verwerkelijking
van de publieke zaak, en daaruit zal ook wel te verkla
ren zijn dat elders de politieke partijen gelden krijgen
uit de schatkist, zoals elders uiteraard weer vanwe
ge hun werkzaamheid in het publiek belang ook kran
ten van staatswege wel worden gesubsidieerd.
Noch het één noch het ander is bij ons het geval, en zo
lang het niet behoeft, des te beter. Maar in die bijstand
van staatswege elders ligt toch van die taken en func
ties in-het-publiek-belang de bevestiging.
Eigenlijk is het derhalve niet alleen maar onbillijk, wan
neer zovelen, uit welke overwegingen ook, zich afzijdig
houden. Ze constateren wellicht dat de partijen tóch al
wel functioneren, al heeft men op dat functioneren ove
rigens soms wel kritiek. Die afzijdigheid is intussen niet
alleen onbillijk, er openbaart zich óók en tegelijk een
feitelijke miskenning in van de opbouw van ons staats
bestel als zodanig.
TTfAARAAN het ligt? Niet aan de mate waarin de par
tijen publiciteit krijgen of weten te verwerven.
Naar de publiciteit zijn ze wel „in". Aannemelijk achten
we. dat voor veler gevoel de partijgedachte iets in zich
heeft van een groepsgedachte, met een eigen besloten
heid, waartegen men zich dan op zijn beurt met wat
bescheidenheid en ingetogenheid wil opstellen. In wer
kelijkheid nochtans mag men die bescheidenheid en in
getogenheid nog wel zo goed voor andere onderwerpen
bewaren.
Dit temeer, omdat verscheidene partijen het belang van
een juiste beoefening van de politiek ook in dit opzicht
hebben erkend, dat ze zijn overgegaan tot oprichting
van wetenschappelijke instituten, elk uiteraard met or
ganisatorische zelfstandigheid jegens de betrokken par
tij. Kritiek die men op deze wetenschappelijke instellin
gen kan hebben is dat hun arbeid nog altijd te beperkt
Is; hetgeen overigens weer waardering betekent voor
wat ze dan wèl doen.
In deze tijd hebben hier en daar landgenoten de neiging
om wat driftig ons partijwezen op drift te willen bren
gen. Er wordt in dat verband heel wat afgepraat, waar
bij men, hopen wij, zal willen bedenken dat een veran
dering op zichzelf nog geen verbetering is.
Intussen echter lijkt enig inzicht, ook bij jongeren, in
de waarde van het partijenstelsel als zodanig niet over
bodig. Dan zal men ook des te gemakkelijker tot de er
kenning komen, dat bet toch eigenlijk niet kan op een
koopje. DIEMER.
EEN jonge man breekt inziens veel te ver gaande
zich met (veel) geweld waardering van enkele ge-
los uit het hem onverdraag- reformeerde theologen voor
lijk geworden milieu van Van het Reve en zijn ezel
een roomse industriestad god (Prof. dr. G. A. Lin-
in Brabant. (Hans Brac in deboom, God en ezelUit-
Brabantuitg. De Arbeiders- geverij T. Wever, Franeker,
pers. Amsterdam, 56 bldz., 61 bldz., 3,50).
3,90). Een hoogleraar Tw„ boe(qcJ hier „m
protesteert tegen de zijns praktische redenen in één
artikel besproken, die met
elkaar niets te maken hebben
maar die beide rechtstreeks
betrokken zijn bij de literaire
situatie van het ogenblik.
Want het is nog wel niet
helemdal zo, dat men zeggen
moet: „In 't literair onzalig
oord, gaan wij van schok tot
schok steeds voort", maar het
heeft er toch wel wat van
weg.
Hans Bracs jeugd brak In Bra
bant. Er kan zo langzamerhand
een sociologische studie worden
geschreven over Brabantse en
Vlaamse jongeren die een laaien
de haat hebben overgehouden uit
de tijd van hun roomse scholen
en Internaten, waarin ze naar
hun getuigenis naar ziel en li
chaam vernederd en geschonden
zijn.
jongens vroegrijpe boefjes en
schurkjes en Brac somt in snel
treinvaart en tegelijk met een ze
kere vertedering op wat ze alle
maal zagen en uithaalden, de en
gelachtige miszangertjes.
zen met betrekking tot het geval
Van het Reve de algemene opinie
in de Gereformeerde Kerken zou
den vertolken.
Hierin heeft hij ongetwijfeld
gelijk. Ik deel zijn mening. Ge
voelens van vriendschap, waarde
ring en vrij hoge verwachtingen
ten aanzien van onze jonge, lei
dende theologen mogen mij niet
verhinderen te zeggen dat ik hun
uitlatingen in dezen niet gelukkig
vind. Nu zou niemand van ons
graag ter verantwoording worden
geroepen over bepaalde uitlatin
gen die men in de loop van zijn
leven heeft gedaan.
Ja het rebel-zijn is voor hem Maar de woorden van
habitus^ geworden; hij ziet in leidende posities worden ge
makkelijk, te gemakkelijk, ge
drukt en verspreid. Het is
hoe zijn mede-rebellen snel
burgerlijken (D'66 noemt hij
jon,-conservatief), maar dit alles met elektrische schrijfmachines
neemt hij niet. Op de achterkant de vinger hoeft maar
Prof. dr. G. A. Lindeboom
leest men: „Dit boek ontziet geen
heilige huisjes in de bittere af
braak van het verleden, een af
braak die nu trouwens op grote
letter aan te raken en hij staat
erop. Beheersing van de toetsen
is een eerste eis. Bovendien wor
den zij nu vastgenageld op een
loof niet in de keurige compositie
van alles" (15). Bovendien: „de van dat de vernieuwing in de
elementen protest en rancune lig
gen nog te zwaar op onze maag"
(17). „Wij zijn bevrijd'uit christe
lijke en naturalistische keurslij
ven. Wat is daarom nog kritiek?
Wat is daarom nog zin?" (18).
„We zitten op grote vulkanen"
(21).
schaal in het gehele luiden literair'oordeel waar.an'aij'onge-
hcc"-" Hel heeft twijfeld binnen afaienbare tijd
'•k' zullen ontgroeien,
theologie en praktijk voor velen
te laat komt. Hoe zou dat bij ons Tussenweg
Rebel-zijn
hoort Ik knip mijn herinnerin
gen tot collage. Ik voel me eer
spin op een radarscherm" (27).
Hans is
knaap, die na zijn schooljaren uit
de band springt en met met
vrienden en vriendinnen orgieën
en bacchanalen gaat aanrichten.
Hij wil een roman gaan schrij
ven, maar „een roman is het afge
ronde lijk van de p
(bl. 8). „Er is ©3en norm meer
voor literatuur. Er is geen norm
meer voor sterven en voor gebo
ren worden. Alles gebeurt. Het is
allemaal" (10).
Het heeft dus geen zin een
plot te bedenken en van te voren de spon uitberst, om met Vondel
helder geschreven, goed gedocu
menteerd en ondanks de soms
scherpe vorm in wezen een milde
terechtwijzing. Een vijftiger is
nu eenmaal wat omzichtiger dan UCIVC VLnjl
een twintiger! Hij weet dat men deratrepm! Wie praat
met persoonlijke aanvallen over Querido?
1924 met de rel rondom Querido's
Saul en David was het net zo.
Tegenover het eigen milieu had
men behoefte zijn eigen (authen
tieke) vooruitstrevendheid te on-
nog
Wie praat er over veertig, twin-
enorm veel kwaad kan stichten,
vooral in een tijd als de onze,
v_w. waarin alleen onderling vertrou- tig, tien jaar nog over Van het
Geen roman dus, maar een geagi- wen de geestverwanten bijeen Reve? Rondom deze ongelukkige,
teerd en onstuitbaar praten over houden.
Brabant en de mensen daar, over
Niet gelukkig
de geschiedenis het stompzinnige leven van veel
n nnrm meor fabrieksarbeiders. „De drank was
er altijd goedkoop, de ontwikke
ling nihil" (29).
begaafde man is voorlopige een
genezende stilte eerste eis. Er is
gelukkig nog een tussenweg tus-
sen verdoemen en prijzen. De
Dat neemt niet weg dat hij uit openheid van het calvinisme ten
een echte verontrusting de pen aanzien van de cultuur brengt
heeft opgenomen. Hij wil niet complicaties mee. Hier helpt
Brac wordt te stijf geperst, en dat de indruk wordt gewekt dat geen dogmatisme en ook geen
't wordt als nieuwe wijn die tot de publieke uitlatingen van ds. snnhismp niot in hnmnonna-
4 de spon uitberst, om met Vondel A. J. R. Brussaard, dr. H. M.
een schema op te stellen. „Ik ge- te spreken. Uit reactie worden de Kuitert en prof. dr. G. Th. Rothui-
snobisme, zelfs niet in homoeopa-
thische verdunning.
DR. C. RIJNSDORP
Klachten over Athene;
gelukwens voor Franco
n RIEKENLAND stond deze
week nogal in de belangstel
ling. Ook Nederland leverde zijn
bijdrage door als enige van de
Beneluxlanden een klacht in te
dienen bij de Europese commis
sie voor de rechten van de mens.
Tegelijkertijd toont Nederland
begrip voor het feit, dat de voor
zitter van de Europese commissie
(van de EEG) een gelukwens
zond aan generaal Franco ter ge
legenheid van de Spaanse natio
nale feestdag, die toch een her
werking, speciaal tussen Israël,
Libanon en Jordanië.
Deze- positieve houding- vao
Israël wordt echter overscha-
duwd door tal van incidenten
die wijzen op toenemende span
ning. Niet alleen langs het Suez-
kanaal, maar ook in het bezette
Jordaanse gebied ervaart IsraëL
dat de Arabieren zich nog lang
niet gewonnen hebben gegeven
Roemenië
Verrassing veroorzaakte Roeme-
denking is van de fascistische nië met een vernietigende aanval
opstand in de jaren dertig.
Intussen is de kans gering, dat
het militaire bewind te Athene
de teugels zal laten vieren naar
aanleiding van de verklaring van
ex-premier Kanellopoelos. Niette-
ontwerpverdrag tegen
spreiding van kernwapens
(non-proliferatie-verdrag).
Het is vooral gekant tegen het
feit, dat de kernmogendheden bui
ten enige controle vallen en niet
min moet het rekenen met de tot ontwapening worden gedwon-
mogelijkheid, dat steeds meer po- gen.
litici het voorbeeld van mevrouw
Vlachou en Kanellopoelos zullen
volgen.
greep naar de macht, vandaag Arabische terroristen als ge-
Roemeense leiders de- twee 3aar geleden. Een van de vangenen tegen de muur in het
monstreren hiermee niet alleen eersten, die voor een vuurpeloton door Israël bezette deel van
hun onafhankelijkheid van het stierven, was kolonel Oentoeng, Jordanië. Tot de groep behoor-
De verklaring van generaal Pa- Kremlin, zij geven ook belang- ^„™Iitaire Ieider het ^'n
takos dat „de onverbeterlijke r»ke steun aan landen als Plot- en
nostalgisten, die het hoofd naar West-Duitsland, India en Japan grote vraag is nu, wat zal
de Sodoms en Gomorra's van een door te eisen, dat landen zonder gebeuren met Soebandrio, de één jaar. Dit is een belangrijk
verrot verleden wenden, in zout- kernwapens „het recht op en de vroegere vice-premier en mi- besluit. De Russische economie
pilaren zullen veranderen", kan onbeperkte mogelijkheden van nister van buitenlandse zaken, kan nu bevrijd worden van haar
dan ook bepaald niet het laatste ontwikkeling van atoomenergie delde alleen maar het presi- structurele stroefheid. Geleidelilk
_i;~ vnnr vrpprfzamp rinplpinrion j jv. J
woord zijn.
Wat het Nabije Oosten betreft
werd de aandacht gevestigd op
de rede, die de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken,
Eban, in de raadgevende vergade- a^
voor vreedzame doeleinden ver
werven".
Wedloop
leven dagen verder
anderd in t
PRINSES MARGRIET in verwachting;
in een zonnige nazomerweek het zonnigste
bericht, hoewel de Brits-Nederlandse love-
in om de zilverschat van De Liefde er ook
mag zijn. én de derde tanker van 240.000 ton
die Verolme voor Esso mag bouwen, én de
vrijlating van Engelsen en Belgen in Alge
rije én die (eindelijk) van de KLM'ers in
Guinee.
Wolken genoeg overigens. De werkgelegenheid
in de bouw zal achteruit hollen. Volgens de
vakbeweging komt er van de 400 miljoen, in de
probleemgebieden gepompt, weinig terecht. Het
drama-Van Heijst: de fabriek helemaal dicht,
Van Heijst sr. niet ziek (of toch?), een arrestatie
bevel.
Maar: Dordrecht heeft zijn mooie nieuwe
brug, het conflict in de kustvaart is over, benzi
ne en olie zijn goedkoper geworden.
Oppositieleider Dzoe. op weg om de verkie
zingsuitslagen te controleren, wordt in Vietnam
opgepakt. Thant is blij met een gesprek van de
Grote Vier, dat echter meer over het Mid
den-Oosten dan over Vietnam lijkt te gaan. Ter
wijl aan het Suezkanaal weer geschoten wordt,
lanceert Israël een economisch vredesplan (maar
Libanon verwerpt het). Engelands onderhande
laar Lord Chalfont is vol goede moed over de
toelating tot de EEG.
Nieuws om allerlei mensen: een eis van 30
jaar tegen de Fransman Debray voor hulp aan
de guerrilla in Bolivia; West-Berlijns burge
meester Albert/, gaat ais een tweede Van Hall
ba «en conflict politie-publiek heen. Ben
Rusland voelt er echter niets
inr het verdrag te koppelen T.
ontwapeningsmaatregelen, moeilijke zijn.
ring van de Raad van Europa omdat daar te veel tljd mee verlo_
hield. Hij zei de noodzaak te zien ren zou gaan Het beperkte Rusland
van nauwe economische samen- kernstop verdrag van 1963 kon
ook slechts tot stand komen, na
dat andere problemen tijdelijk
aan de kant waren geschoven, al
dus de Russische opvatting.
Sinds het kernstopverdrag
werd getekend, zijn echter al
weer vier jaar verstreken. En in
plaats van een streven naar ont
wapening zien we een hervatting
van de bewapeningswedloop. Het
is dan ook begrijpelijk, dat op de
Geneefse ontwapeningsconfe
rentie grote aandacht aan dit pro
bleem wordt besteed.
dentschap werd ontnomen. De kan zij zich aanpassen aan de
beslissing over Soebandrio's lot door premier Kosygin ingevoerde
Hij werd ter dood veroordeeld, hervormingen,
terwijl de man in wiens opdracht Intussen worden in Moskou
of met wiens instemming hij han- voorbereidingen getroffen voor
zal voor generaal Soeharto een het houden van een commu
nistische topconferentie ter gele
genheid van de vijftigste verjaar-
De keuze van Den Uyl
L politieke legkaart in Nieuw-Links was en la niet
Nederland eruit zal zien
hangt voornamelijk af onvolgroeid en kwantitatief
van de houding van één zwaar overschat
Dat niettemin deze club in
Haarlem de toon aangaf,
kwam alleen door een volsla-
man. Griezelig zware ver
antwoordelijkheid. «.wam aiicci
zwaar voor de toch wel gen gebrek aan strategie bij
stevige schouders van drs. de partijleiding, waardoor de
- - - van heinde en ver opgetrom
melde Tien-over-Rood-claque
de kans kreeg het oudere ka
der weg te schreeuwen.
Te laat kwam Den Uyl tot
Joop Den Uyl
De PvdA heeft haar ver
kiezingsnederlaag en D'66
haar overwinning te danken
aan Nieuw-Links.
nacht
Schmeizer. maar Td? ontdekking. dat Niauw-
ook al daarvoor, waren dui
zenden progressievelingen in
de confessionele partijen rijp
om PvdA te stemmen, en ze
zouden dat hebben gedaan
als die PvdA niet zo dwaas
was geweest om de tieners- Z JfJj
over-rood over hun bol te
strijken.
Dat gebeurde op het Haar
lemse congres, waar tot mis
noegen maar zonder doel-
Links de boel flink ihad ver
prutst. Achter de schermen
verweet hy Lammers c.s.
„'bewust georganiseerd
machtsvertoon". Dat gebeur-
Haarlem en dus net
nog iets van
de schade te herstellen.
In het openbaar bleef Den
Uyl trouwens de keuze om
zeilen. Alleen toen Lammers
vlak voor de verkiezingen
over een volksfront van
treffend tegenweer van de PvdA met PSP en CPN be-
weifelende partijleiding het g°n te babbelen, schoot de
ene Nieuw-Links-voorstel na
het andere werd aangenomen.
Het rose socialisme kreeg zo
weer een echt rood tintje.
Prachtig voor de politieke
duidelijkheid.
Maar de PvdA-gezinde
WEER KIEZEN
De mogelijkheid zit er in,
zij het minder dan vorig
jaar, dat de PvdA op haar
elementen in de confessionele november-congres opnieuw
partijen wilden progressivi
teit, geen socialisme. „Haar
lem" maakte hen zó kop-
de koers laat bepalen door de
neo-marxistische sectariërs.
Als dat gebeurt, kan ze de
schuw, dat ze de „onduide- plannen voor een progressie-
per se wensten te deconfes- het juiste moment laat weten
sionaliseren, trokken ze naar waar hij staat,
het nieuwe opvangcentrum
voor ontheemde vooruitstre-
vers: D'66.
Uitgerekend op het mo-
Hij heeft de afloop van het
congres in handen. Blijft hfj
aarzelen, weifelen en schip
peren. dat speelt hij de
„macht van de rooie ruggen"
ment dat ze de kans had jn de kaart en krijgen we een
zich te presenteren als een tweede Haarlem. Geeft hij de
brede progressieve volkspar- tieners-over-rood eindelijk
ty zonder linkse dogma s, de dreun die Vondeling ze zo
hees de PvdA de rode vlag. graag had willen toedienen,
De trék naar links by de dan zjjn Lammers en de zij
nen nergens.
Den Uyls keuze bepaalt
voor zeventig procent (hoever
de christen-radicalen het
straks in hun eigen partyen
zullen schoppen. De party
van
nieuwe generatie kiezers be
antwoordde ze met een ont
wijkende manoeuvre in de
richting van extreem-links.
Dat kostte haar niet de ver
kiezingswinst. Die had er
toch niet ingezeten. Het be- raadsvergadering vat,
zorgde hpar wel aanmerkelyk KVP wordt .na het PvdA-
meer verlies dan los van Tien- congres gehouden. Die vole-
over-Rood onvermijdelijk zou orde is belangrijk. Als de
PvdA straks onder druk van
Tien-over-Rood een al te for
se stap naar links zou zetten,
.zal dit de poïemiële radicalen
Deze electorale binder is jn de KVP andermaal kop-
--- tt.,1. j» maken en hoeft Bo-
gaers niet op een grotere
aanhang te rekenen dan
•LUNDER
te wyten aan Den Uyl: de
man die had moeten kiezen,
maar het niet deed, althans
niet in het openbaar. Op het waarover 'hij nu beschikt (en
Rotterdamse congres kwam
geen waarschuwend woord
uit zijn mond aan 'het adres
dat is al met al nog niet
veel).
vT. ----Omgekeerd: kiest de PvdA
Nieuw-Links. Wel een op gezag van Den Uyl tegen
daverende gemeen- Nieuw-Links en vóór de bre-
reeks o
plaatsen, waar geen vle(u)gel
in de party zich aan kon
branden.
Ook z'n rede in Haarlem
was er een van „pappen en
nathouden". Onbegrijpelijk
leek de gelatenheid waarmee
de lijstaanvoerder 'het pro
gram, dat hy en niemand
anders aan de kiezers mossi
verkopen, liet vervormen
naar de wensen van een
kleine sectarische minder
heid.
De vergissing van Den
Uyl was, dat hy' Nieuw-Links
aanzag voor dè linkervleugel
van de party, die tot vrywel
elke prijs binnenshuis moest
worden gehouden, omdat an-
de, progressieve, niet-dogma-
tisch-linkse concentratie, dan
stijgen de kansen voor het
christen-radicalisme (ook in
de AR). Misschien wel in die
Korsten verbreekt alle contacten met de over
heid; Van Kleffens gaat in Portugal een ver
diende rust tegemoet: in Djakarta wordt o.a.
kolonel Oentoeng, leider van de mislukte staats
greep, terechtgesteld.
Plannen genoeg: SER-adviezen om pensioen
aanspraken en ontslagtermijnen veiliger te stol
len; een idee van de vakbeweging om de werk
loosheid beter te kunnen bestrijden; maar hope
loze verdeeldheid over winkelsluiting op zater
dagmiddag.
In de tijdschriftenimport gaan Meulenhoff.
Bruna en Van Gelderen een fusie aan. Maar
Caltex valt uit elkaar en 1500 pompen heter
straks Chevron.
Terug naar de politiek. Er komt geen toeslag
op frisdrank voor arme landen, wel een volksle
ning misschien, onder protest van de Sjaloom-
groep. Een minderheid van de PvdA-commissic
wil de NAVO uit. Nederland klaagt de Griekse
junta aan bij de Commissie voor de rechten var
de mens. De Kamer beperkt de vrijheid om ir.
woonwagens te huizen (dag Pipo).
DEZE WEEK GEZEGD:
„Ach, het is toch bekend genoeg, dat d<'
kinderbescherming een grote erfenis aan ou
de, uitgewoonde gebouwen heeft, kolossen,
die niet meer te moderniseren zijn. waarbij
interne restauratie eigenlijk weggegooid
geld Is? De schouders eronder, wat kinder/e-
gels meer allemaal, en er komt weer een
beter huis." (Drs. J. F. Haeck).
dag van de oktoberrevolutie. De zei ook zijn symfonie no. 4 met
Russische leiders souden die bij- het Philharmonics Orchestr:
Het vijfjarenplan, waarvan de eenkomst willen gebruiken om o.l.v. Paul Kletzki en met de so-
uitvoering dit jaar had moeten niet alleen de Chinese, maar ook praan-soliste Emmy Loose onge-
begmnen, wordt in Rusland ver- de Roemeense politiek aan de twijfeld goed verkocht worden
plannen voor kaak te stellen. Met de aanschaffing doet men dan
beslist geen miskoop. Kletzki
geeft een evenwichtige, fraai uit
gebalanceerde vertolking en Em
my Loose stelt haar vocale ei
genschappen geheel in dienst var.
Mahler, waarbij haar uitstekende
dictie opvalt (SXLPH 1506).
Liederen
His Masters Voice het de vioolconcerten
merk met het bekende muzi
kale hondje heeft op vo-
Tsjai-
kowsky, Mendelssohn en Mozart.
In deze serie dirigeert Herbert
-. von Kara jan Beethovens Eroïca-
Indonesie caa* en instrumentaal gebied symfonie en Carlo Maria Giulini - A J
een serie aantrekkelijke Schuberts Onvoltooide en de ??aae V. £er£n Van
Haydn-variaties van Brahms. ^tSSSVS?Gedd" S
Welluidend SMS' Z'Z
Twee platen uit deze H.M.V. liederen over 't algemeen niet zo
verzameling hebben we op de aantrekkelijk lijkt (Columbia
draaitafel gelegd en kritisch be- SAX 5278).
luisterd. Daarbij viel op, dat deze
platen akoestisch helder en wel- Ho rnnr^ui brengt ons in
luidend klinken. Het is bepaald atzaal met uitmuntende
niet zo. dat men hoorbaar naar ?PnaT.èn yan.Beethov?n composi-
een plaat van 11,90 luistert.
Indonesië maakte een begin
met het terechtstellen van militai
ren en burgers, die ter dood wer
den veroordeeld vanwege hun rol
grammofoonplaten uitge
bracht. Aantrekkelijk in uit
voering, in prijs en in pre-
de mislukte communistische sentatie. Om met de prijs te
beginnen: 11.90 mag met
recht aantrekkelijk genoemd
worden, omdat de naam van
H.M.V. borg staat voor een
goed product. Men heeft zich
bij de klassieke keuze be
paald tot de populaire (lees:
algemene) smaak en dat is
zo dachten wij zowel een opname van
muzikaal als zakelijk verant
woord.
ties. Vorstelijk gespeeld door het
Londens Phil. Orkest hoort men
En dat is bij een opname van Egmont, Coriolan, Die Geschöpfe
een celloconcert een compliment, des Prometheus en König Ste-
omdat „verborgen gebreken" bij phan. De grote Birgit Nilsson
een opname van een strijkinstru- zingt aria's uit Goethe's Egmont
ment al spoedig aan het licht ko- en zij doet dat met een over
men. Paul Tortelier moge dan rompelende muzikale en tech-
naar onze smaak niet de aller- nische perfectie (Columbia SMC
De keuze op het instrumentale
"lak is groot. Op het terrein van
de pianoconcerten: Grieg en
Schumann met als solist Solo
mon; Tsjaikowsky en Franck mei
'ohn Ogden als pianist en Barbi-
-olli als dirigent; Clara Haski!
en Geza Anda spelen concerten
voor 2 piano's van Bach en Mo-
grootste cellist ter wereld zijn,
hij speelt Dvoraks concert meesle
pend en temperamentvol, waarbij
hij met zijn techniek en muzikali
teit zeker weet te imponeren. De
ze opname verscheen onder num
mer SXLPH 1508.
80995).
zart.
Generaal Franco
De volgende beroemde namen:
Fischer - Dieskau, Prey, Wunder-
lich, Menuhin e.a. staan op de
plaat getiteld „Fröhliche Barock
(Columbia SMC 81037). Inder
daad, 't is een vrolijke plaat met
Uit het grote aantal Mahler-op- werken van Bach, Handel, Pur-
namen dat regelmatig verschijnt cell, Telemann enz. Geen plaat
kan men concluderen, dat deze om veel over te praten, maar om
\ehudi componist bij het publiek nog veel, heel veel met genoegen naar
r~~ steeds (of weer?) „in" ii. Daarom te luisteren.
Drs. J. Af. Den Uyl
mate, dat de radicalen zich
straks sterk en vrij genoeg
voelen om een eigen partij te
stichten als ze er niet in sla
gen de macht in de christely-
ke partijen over te nemen.
Dat alles heeft Den Uyl In
handen. Doet hij de keus die
Bogaers van hem verwacht
en komt er een nieuwe, een
progresssief-christelijke par
tij, dat begint de gematigd
linkse concentratie zich af te
tekenen. Dan staan er binnen
afzienbare tijd twee groepen
politiek-georganiseerde chris
tenen tegenover elkaar. Het
begin van het einde van de
christelijke partijvorming.
Niemand die dat meer be
geert dan Den Uyl. Daarom:
wie twijfelt nog aan z'n keu-
Pr.