Verhuizing wekt nesfgevoe/ens
De goede oude tijd
Professor Grzimek
contra bontjassen
BLAD ZIJ
Vloerbedekking in vele
soorten en kwaliteiten
Textiel straks vlambestendig Airconditioning
dialoog
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1967
HEN verhuizing is net zoiets als een bevalling: twee maanden van tevoren wil
je alles „klaar" hebben. Wat weg kan, wordt opgeruimd. De mogelijkheden
van nieuwe aanschaf wordt zorgvuldig bekeken en de begroting is rond. Dat
nestgevoel bekruipt ons dezer dagen. Al rondsnuffelende deden we leuke din
gen op en voor het geval u aan „uithaal" doet of zomaar aan het vernieuwen van
uw woninginrichting gaat, mag u meegenieten.
Op harde vloerbe
dekking is het vrij
zorgeloos wonen. Li
noleum is duurzaam,
goedkoop en gemak
kelijk te onderhou
den. Het blijkt in
banen en als tegels
verkrijgbaar. Zo'n
linoleumtegel is een
uitstekend „doe-het-
zelf'-artikel. Reinig
linoleum nooit met
spul waar was aan
is toegevoegd: an
ders loopt u na korte
tijd op een dun was-
laag je waarop elke
voetstap zichtbaar is.
U zult dus zelf
even moeten zien
wanneer u in moet
grijpen om de doffe
of lelijke vloer weer
toonbaar te maken.
Voor een grondi
ge schoonmaakbeurt
een lauw sop van
goede huishoudzeep,
en wassoort die de
fabrikant u aanbe
veelt.
Er is ook kurk-
linoleum, het voelt
zacht en verend aan,
is poreus en daar
door sneller vuil.
Vinyl is ook een
gladde vloerbedek
king. Ze kan tegen
de meeste zuren,
oliën, vetten, alkaliën
en oplosmiddelen zo
als alcohol.
Vinyl is een ver
zamelnaam voor een
familie plastic-soor
ten. Vinyl op vilt of
vinyl op kurk is nu
ook in de matige
prijsklassen te koop.
Er zijn vinylsoorten
met een geprofileerd oppervlak,
Vinylvloeren zijn goed schoon te
maken met (een beetje) water.
Een geprofileerd oppervlak
vraagt om meer onderhouds
beurten dan de gladde soorten.
Ook als wandbekleding is vinyl
in opkomst. Het zit dan op een
onderlaag van papier of textiel:
wat denkt u achter een schrijf-
hoek, de commode of de was
tafel? Trouwens, we zien ook
china-mat tegenwoordig wel als
ruige m u u rbedekking, héél
warm en decoratief. De kinderen
kunnen er hun tekeningen en
platen makkelijk aanhangen.
Met een vochtige doek zijn vlek
ken zó weg. Vinyl-wandbekle
ding is stootvast en dus ook
achter kapstokken geschikt, te
en voor vitrage en overgordijnen
een handig artikel het is
transparant en kan voor ieder
gordijn gebruikt worden.
Plan uw aankopen zorgvuldig.
Hebt u een vloefbedekking van
900.aangeschaft en leeft u
er nogal ruig op, met naaldhak
ken, rubberzolen, een hond en
ravottende kleuters, dan gaat
het drie jaar mee. Driehonderd
gulden per jaar mevrouw, voor
uw vloerbedekking! Dat is zes
gulden per week, die u eigenlijk
iedere week zou moeten weg
leggen om straks nieuw te kun
nen kopen
Let dus op een goede kwali
teit, een vlake ondervloer, of
overweeg losse tapijttegels die
verlegd kunnen worden als de
loopbaan slijtage vertoont.
meer daar het goed te reini
gen is.
Er zijn nu zelfklevende tapijt
tegels in de handel die verhuis-
baar zijn: van gemengde garens
met een zelfklevende onderlaag
variërend van 19.80 tot 32.
per vierkante meter. We zagen
zelfs cocos-tegels met een onder
laag van pvc.
Wat de gordijnen betreft: glas
gordijnen met loodkoordje of
vetertje worden veel toegepast.
Wat zegt u van glasgordijnen
(Vitrazette) die naar keuze ho
rizontaal of vertikaal kunnen
Plooiband
DE rechtbank in Frankfort aan de Main heeft het
in kort geding uitgesproken vonnis bevestigd:
professor Bernhard Grzimek mag in het openbaar,
met name voor de televisie, niet langer de aan
koop van bontjassen en andere pelswaren vervaar
digd uit zeehondenvel ontraden.
Tv-optreden
veroordeeld
In een tv-programma heeft
Grzimek verteld van de „gruwe
len op het ijs van Canada". Hij
«ei: „Zeventig procent van de zee
honden-velletjes worden in de
Bondsrepubliek ingevoerd. Wan
neer u Iets dergelijks koopt dan
loopt u grote kans om aan uw
lijf de huid te dragen die de die
ren van het levende lijf werd
afgestroopt".
Het verbond van Duitse pelte
rijen zag hierin een opwekking
tot boycot en liep naar de recht
bank. Het vonnis werd in de
Duitse bladen met grote opmaak
gebracht. Professor Grzimek is
een van de populairstè tele
visie-medewerkers. Een paar
jaar geleden was hij ook al het
middelpunt van een controverse,
toen hij leden van koninklijke
families schreef, en de filmster
Gina Lollobrigida een „slecht
voorbeeld" noemde.
Dierentuin
De 58-jarige Grzimek komt uit
Silezië. In 1945 werd hij in Frank
fort tot politiepresident benoemd
maar hij gaf al gauw de brui
aan deze functie om zich aan de
dieren te wijden.
Hij werd directeur van de die
rentuin, die al 109 jaar oud was
De dierentuin in Frankfort wist
de eerste Okapi (een pas
omstreeks 1900 ontdekt dier) te
verwerven. Hier werd de eerste
Okapi-baby in gevangenschap ge
boren. Zijn dierentuin zag hij als
laatste toevluchtsoord voor de in
het oerwoud met uitsterven be
dreigde diersoorten.
Films
In het midden van de jaren
vijftig kreeg hij van de Britse re
gering opdracht tot het inventa
riseren van het wild in de toen
nog Engelse kolonies. In die tijd
ontstonden zijn beroemde films
en boeken.
Tijdens zo'n expeditie kwam
zijn zoon Michael op tragische
wijze om het leven. Door een
botsing met een gier stortte bet
speciaal geconstrueerde Fiese-
ler-Storch vliegtuig naar bene
den.
Het bekende nationale park
van Tanganjika is voor een groot
deel het werk van Bernhard Grzi
mek. Zijn boeken, zjjn tijdschrif
ten Het Dier, zijn regelmatig op-
Rolveger
Wees vriendelijk voor uw ta
pijt: het houdt niet van scherpe
poten van uw meubilair, stalen
pennen van naald
hakken, van zand aan
kinderschoentjes, van
huisdieren die hun
graafwoede uitleven.
Van de felle uit
straling van de (con
vectie) haard wordt
uw tapjjt ronduit hu
meurig. Op nieuw ta
pijt heel voorzichtig
zijn met de stofzuiger
en nooit tegen de pool
inzuigen. Die rolve-
gers van grootmoeder
waren zo gek nog
niet en zijn voor een
paar tientjes te koop.
Sommige woning
inrichters hebben een
schoonmaak-service,
informeer er eens
naar. Wat die verhui
zing betreft: dank u
voor uw medeleven.
We sparen tegen de
klippen op.
Linoleum, goed gelegd, is goed voor twintig jaar.
IJIT een onderzoek is geble
ken dat in Amerika bij 40 tot
50 procent van alle verbran
dingsletsel de kleding eert rol
speelde. In Engeland is brandba
re kleding een probleem, omdat
er veel open haarden voorkomen.
De consumentenraad en vrouwen
verenigingen daar protesteerden
tegen brandbare kleding.
Ook de Nederlandse huishoud-
raad heeft reeds meermalen ge
waarschuwd tegen ontvlambare
weefsels. Nu heeft de Britse rege
ring bepaald dat verkoop van
nachtkleding voor kinderen on
der de dertien aan strenge eisen
van lage ontvlambaarheid moet
voldoen. Licht ontvlambare kle
ding moet voorzien zijn van een
label waarop de gebruiker wordt
gewaarschuwd dit kledingstuk
niet bij vuur te dragen.
De Britse regering hoopt dat
dit waarschuwende label de
consumenten ervan zal weerhou
den licht ontvlambare nachtkle
ding te kopen. Katoen en rayon
vatten makkelijk vlam. Ook lin
nen, maar dat kan spoedig wor
den geblust, wol is van de natuur
lijke vezels het minst ontvlam
baar. De ontvlambaarheid van ny
lon loopt sterk uiteen. Luchtig
geweven kleding vat sneller vlam
dan dichtgeweven.
In Amerika is een bescheiden
begin gemaakt met het op
markt brengen van vlambesten
dig textiel, dat geïmpregneerd
werd met een chemische stof. De
prijs wordt er cén vijfde hoger
Zook draagbaar
Voor het eerst sedert jaren heb
ben wij het deze zomer af en toe
bztreurd dat er maar weinig air
conditioned gebouwen in Neder
land zijn. Wat denkt u van een
We vragen ons af of dat in ons draagbare koelinstallatie, niet
land ook niet mogelijk zou zijn. groter dan een transistor-radio?
Misschien een waarschuwing om
trent ontvlambaarheid van de Werkt op batterijen en geeft, zo-
stof, te signaleren met het wijd dra u hem aanzet een regelmati-
verbreide textiel-etiket? Wist u ge, koele wind. U kunt hem naast
overigens dat dit prettige etiket uw bed zetten, mee naar kantoor
nu ook door overhemden- en nemen of er uw auto waar het
foundationfabrikanten wordt toe- soms knap heet kan zijn mee
gepast? afkoelen.
worden opgehangen0 Voor vrij
wel ieder raam is een passend
formaat.
In overgordijnen voor de
speelkamer is de keus overwel
digend: nieuwtjes hier zijn des
sins van Dick Bruna „Proven
ce", bloem- en geometrische des
sins, ook leuk voor de eetkeu-
ken. Madurodam heeft zelfs in
spiratie opgeleverd voor zo'n
fleurig dessin.
Nog een nieuwtje is trans-
color plooiband: doorschijnend
Hij zet de strijd tegen de prak
tijken die toegepast worden bij
de jacht op jonge robben nu
voort met de Duitse vereniging
voor dierenbescherming.
Wie bezwaar heeft tegen die-
renvelléh kan overigens prima
een „bon-ton" mantel aanschaf
fen van kunstbont. Er worden bij
zondere modellen in gemaakt, de
mantel voelt wat stugger aan
maar is ettelijke honderden gul
dens goedkoper dan „echt" bont.
Trouwens, vroeger kocht je een
bontmantel voor het leven. Met
de veelvuldig wisselende mode
van nu is het ook een overwe
ging een kunst-bont-mantel aan
te schaffen: daar kun je nog eens
op terugkomen.
DAT Dialoog graag ge
lezen wordt weten wij
dankzij uw brieven
reeds lang. Maar we zijn
altijd weer verrast als
blijkt dat men in een an
der werelddeel dit stukje
krant ook waardeert.
Zo kregen wij deze week
een brief uit Canada, nl. van
de heer H. die ons iets vertelt
over het kerkelijk leven
omstreeks 1920 op een dorpje
van de Zuidhollandsche eilan
den. „Elke zondag hadden wij
drie diensten, om half tien.
twee uur en half zes. Ieder
die maar enigszins kon ging
drie keer naar de kerk.
Pas in 1916 kregen wij een
orgel in de kerk. Voordien
was mijn vader voorzanger
Vanaf de totstandkoming van
de kerk (ca. 1890). Nu lijkt het
misschien een beetje dwaas
om als zoon van hem te schrij
ven dat hij dat heel goed
deed: toch is het zo. Zijn
stem was even zeker als die
van een orgel en het maakte
voor hem dan ook geen
verschil welke psalm opgege
ven werd; hij zong ze alle
maal even goed.
Nu gebeurde het omstreeks
1910 dat mijn vader voor een
bepaalde tijd geen voorzanger
was: toen kregen we die tijd
iemand anders. Daar onze
kerk "bestond uit afstammelin
gen van Ledeboerianen. Bak-
kerianen enz. en er weinigen
van de doleantie overgekomen
waren, begrijpt u wel dat het
tempo verre van vlug was;
het was zelfs voor velen ge
woonte er allemaal sierlijke
draaien aan te weven, zodat
een versje veel tijd kostte
voordat het uitgezongen was!
Oude preken
Wij hadden geen predikant
en daardoor werden meestal
oude preken gelezen. Zo ge
beurde het dat in een nieuw
jaarspreek „de schout en zijn
rakkers ook gelukkig nieuw
jaar gewenst werden". Ik her
inner me nog goed de ouder
ling die van elke s een sssssss
maakte zodat ik dacht dat er
vogel in de kerk was.
In 1916 kregen we een orgel
in de kerk, dat maakte het
zingen geleidelijk aan een
beetje normaler..." (Een paar
jaar geleden maakte ik ook
nog zo'n dienst mee mét voor
zanger die de psalmen van Da
theen zong en een „oude"
preek.)
Geen aulo*s
Mevrouw B. te d. H. paste
toen zij tien jaar was al op de
koeien die langs de dijk ston
den. „Het was vaak koud, ha
gel en sneeuw, en ik herinner
me nog goed dat moeder dan
mijn klompen in de oven van
de kachel warmde en ze bij
me kwam brengen.
In de aardbeientijd moesten
we al om vier uur. ons bed uit,
van school kregen we dan ver
lof om te helpen. In het land
gingen we tarwe en haver snij
den met een sikkel, de hele
dag bukken en vlas wieden en
stekels trekken.
Op mijn twaalfde jaar ging
ik bij een tuinder werken, bij
een bakker maakte ik de bak
kerij schopn. Ik kreeg een
fiets zonder banden omdat ik
anderhalf uur heen en terug
moest. Nu moest ik over een
grindweg en dan zonder ban
den dat was een herrie. Als
ik voorbijging schoven de
mensen hun gordijnen opzij
om te kijken wat er nu wel
aan de hand was. Het was
hard werken in die tijd maar
lekker rustig op de weg. Beter
dan nu; vroeger zag je geen
auto, zelfs de dokter had er
geen. Een fiets was al een zeld
zaamheid."
„Wij woonden op een dorp
en daar wisten we alles van
elkaar" begint mevrouw v. E.
te V. „Het was in de dertiger
jaren dat iemand bij ons in de
buurt een drieling kreeg. De
gelukkige vader was uiterst
verbaasd toen na nummer één
nummer twee het lamplicht
aanschouwde. En toen num
mer drie aanklopte om zich te
presenteren riep hij met
schrik tot de baker: „Doe
maar gauw het licht uit. want
ze kommen op het licht af!"
Waar gebeurd!
Oranje-feest was vroeger
31 augustus een heerlijk
feest. Hoe we dat straks gaan
doen als Beatrix koningin is,
weten we nog niet. We weten
wel dat het uitbundige feesten
straatfeesten er nu al
helemaal uit is.
Mevr. v. E. te d. H. kan er
nog over meepraten: „De ver
jaardag van prins Claus deed
mij omdat het zo begin sep
tember was. denken aan de
3le augustus. De grote feest
dag uit mijn jeugd. Want wat
was Koninginnedag toen een
heerlijke dag! Al dagen van te
voren waren we druk want
het was niet alleen feest in
het land maar ook feest in
onze straat. Onder het plak
ken van slingers en het knip
pen van vlaggetjes die we
„broeken" noemden, werden
de plannen gemaakt hoe het
feest zou verlopen. Allerlei
spelletjes voor jongens en
meisjes werden voorbereid.
En mét prijzen. Zaklopen,
touwtrekken, eierenrapen,
enz. Als tractatie: chocoladere
pen, koeken en limonade, 's
Avonds lampionoptocht door
de omliggende straten en vuur
werk na. Wat een dag om
nooit te vergeten.
In diezelfde straat is het nu
zo druk dat je er met geen
mogelijkheid Koninginnefeest
in zou kunnen vieren. Ik zie
het al voor me: de straat met
een touwtje afgezet! Toen ik
ouder werd mocht ik mee
naar de met grote oranjelampi
onnen in de bomen versierde
parken kijken. En dan de sin
gels! Onder langs de water
kant stonden honderden vet
potjes die één voor één aan
gestoken werden. Een prach
tig gezicht in het donker.
Gondolvaart
Dan was er nog een „gondel-
vaart"; die bestond uit versier
de kano's en diverse andere
bootjes. Wat waren er toch
leuke dingen in die goede ou
de tijd. Ik vind ook dat er
zulke aardige reacties binnen
komen over dit onderwerp. De
oude tijd is wel voorbij maar
nog niet vergeten!"
„In het heden ligt 't verle
den, in het nu wat worden
zal. Dus wat was, wat is, wat
komen zal. Ik ben ruim tach
tig jaar en als ik dan in mijn
verleden zie, hoe ik als jongen
was en. nu de jeugd en hun
opvoeding... In het verleden
was het: „Voed uw kinderen
op in de vreeze des Heeren"
Maar nu? Bekijk de jeugd en
luister hoe de jeugd thans
denkt en spreekt en doet. De
arbeiders werkten lang en het
loon was gering, evenwel er
was tevredenheid. Thans is er
in alle weelde en voorzienin
gen een ontevredenheid. Hier
is dus een tweeledigheid het
geen voortkomt uit de beleve
nis", aldus de heer G. te dH.
Volgende onderwerp:
DE AUTO
ER worden vele gesprekken gewijd aan het vehikel dat
ons moderne leven beheerst: de auto. Wat ons betreft,
mag u er alles van vertellen In dialoog. Het gemak, de
overlast, vrouw en auto, de tweede auto, trips, ervaringen,
herinneringen, leuke voorvallen: alles kan als het maar
over de auto gaat Weet u er weg mee? In dit hoekje van
de krant sijn onze lezers aan bod, we geven u graag het
woord (en een beloning b(J plaatsing!). Nog eenmaal „De
Ïoede oude tijd", gemengd met weemoed, en dan: de auto.
ügentljds, dachten wj). En u?
r'EN er laatst een opmerking
kwam over het gemeenschap
pelijk bidden van het „Onze Va
der", een opmerking die de ver
zuchting „nu al weer dat opmom-
pelen, ik voel er niets meer van
en vind het vreeslijk" als metge
zel had, heb ik die opmerking
even laten liggen.
Dat laten liggen staat bijna ge
lijk met wegmaken, als u de stapel
onbeantwoorde post ziet. Ansicht
kaarten met 'bergpieken en torens
van kathedralen steken schots en
scheef uit de stapel, 'bovenop ligt
een fotootje van een snoezig imeis-
je aan een piano, dochtertje van
een briefvriendin.
„Bloedhete groeten uit Spanje"
wisselen afik met een stilleven van
Caravaggio uit Milaan, soms van
heel onbekende mensen.
Zo vraag ik mij af bij een kaart,
van de Sankt Cristina (ja ja) of de
tweede „genietende lezeres" die
getekend heeft niet iemand is die
ik in haar prille jeugd heb ge
kend. Je voornaam en meisjes
naam samen herinneren me aan
een jongste dochter van een gezin
aan het S. plein, kan dat? De naam
die je dor je huwelijk bent gaan
dragen is dezelfde als de meisjes
naam van mijn schoonmoeder.
Spannend niet? Als je ooit een»
kimt, geef een gil, die S Cristina
zal wel weer verleden tijd zijn.
Zo vlieg ik telkens bij de post
omhoog van verbazing en zo
bracht ook een ansichtkaart mij
opeens terug naar de verzuchting
over het „Onze Vader".
Briefschrijfsters zullen nu alle
maal weten dat ik him post ont
vangen heb, het moest hier wel
even zo, ik kan maar weinig per
soonlijk schrijven per week. Ook
het stukje uit de Gelderse dreven
heeft mijn aandacht met al de vo
rige ingezonden stukjes.
IEDEREEN weet dat zich in de
kerken geweldige veranderin-
voltrelcken. Je kunt niet meer vol
staan met te zeggen: de kerk zegt
dit en de Bijbel is het Woord van
God.
Dat komt niet omdat de mensen
zo ongelovig zijn geworden maar
omdat diezelfde mensen juist wal
len geloven, niet klakkeloos, niet
alleen uit respekt om je ouders
niet te kwetsen maar oprecht, zo
oprecht dat geloof en Bijbel bete
kenis hebben voor heel je leven
van dag tot dag, voor de toekomst,
hier, voor de situatie van je om
geving, je land, je werelddeel, je
wereld.
Een van de dingen die dan naar
voren komen is dat bijvoorbeeld
een dominee het onmogelijk al
leen wet enkan. Dat je hem niet
maar moet la/ten praten en pra
ten maar dat je met hem en als
het ware in het huis waar je van
hem en met hem moet leren, moet
optrekken.
Wee reen van de dingen die nu
veranderen is het gebed. De do
minee, de geestelijke bidt niet
meer alleen: wij bidden allen, wij
bidden samen. Bijvoorbeeld aan
het eind van een samenzijn want
dan zijn wij een beetje gaan be
grijpen wat samen-zijn-voor-God
kan betekenen.
Nu zijn er veel mensen, ook jon
ge mensen onder ons die het Onze
Vader al jaren kennen. Van de
enorme geladenheid in gebedsre-
gels als: Uw Koninkrijk kome.
Uw wil geschiede, voelen zij bij-
Je zou daarvoor eigenlijk even
totaal ongelovig, onkerkelijk, en
ongewend aan wat wij noemen
„sacrale" woorden moeten wor
den. Zodat al die gebedsregels.
stuk voor stuk, in je bonzen als
grote klokken. „Geef" ons heden
ons daag daaglijks brood", wat
een verschrikkelijke werkelijkheid
moet die bede in ons oproepen, om
maar niet te spreken van „Ver
geef ons onze schulde".
Pas voor wie dat als nieuw voelt
zal de aarde beven wanneer al
len samen zó vragen. Maar dat is
nu niet zo, zeker bij kerkmensen
niet. Daarom is het goed als zij
dat uitspreken. Anders krijgen we
opnieuw iets waaraan we niet
durven komen omdat sommige
mensen zich eraan gehecht heb
ben, het liefhebben.
Daarom zou ik er hier dit van
will enzeggen: praat erover met je
dominee zelf. Het is telkens op
zijn initiatief dat jullie samen net
Onze Vader bidden, wel, laat het
hem dan niet steeds zelf moeten
bedenken, laat hem niet alleen.
Het moet geen manier worden,
want dan is het hol, dat is fataal
voor bewustwording en vernieu-
Het moet helemaal niet wreve
lig gebeuren, bidden is al zo moei
lijk, het kost ons, mensen van de
ze tijd, al zo'n beschamende in
spanning om ons tot God te rich
ten, er zit zoveel tussen: theologie,
orden, termen, ook „moderne"
termen, laat nu alsjeblieft niet ook
nog het meest absolute gebed
zichzelf vei hinderen gebéd te blij
ven alleen omdat het samen-hard-
op uitgesproken kan worden.
IK zie dit, briefschrijfster, eigen
lijk niet als een nare zaak.
Dat kan het zijn als je niet van je
wrevel afkomt. Het kan echter
ook het begin zijn van een elkaar-
gaan-begrijpen. van een samen
zoeken.
Als je het Onze Vader bidt.
spreek je in grote nederigheid de
meest superieure geloofsbelijdenis
uit, dat gebeurt tegelijk. Daarvoor
moet je geloven, dat is nogal van
zelfsprekend. Geloven in een God
Die een gesprek met je begon. Die
je nodig heeft om de werkelijk
heid van deze wereld te verande
ren in een nieuwe werkelijkheid.
Maar zodra je dat gelooft heb je
zelf God nodig, en heel dat nooit
eindigende gesprek heet gebed.
Dat te weten is veel machtiger en
geweldiger dan de kwestie hoe
we. samen in de kerk iets beleven
en hoe wesamen dat beleven zul
len uitdragen. Niet dat het niet be
langrijk is, vast.
Vooral als er belemmeringen
zijn bij het contact tussen Gad en
ons. dan zeker. Maar het hoe en
wat blijven vormen voor de enig
ware inhoud. Vormen. Daarna be
gint het pas.
Wat begint dan? zul Je zeggen.
Wel. de inhoud: leven naar een
nieuw leven, hier en nu, direct be
ginnen. In deze wereld en voor
deze wereld. In voortdurend ge-
