Amerikaanse tieners
zingen van hun geloof
Seizoen-opruiming
Echtpaar Schipper al
drie jaar in Kongo
Als het echt
zo gevaarlijk
was gingen
we toch niet
fiEESiaiJK LEVER
Leger des Heils in Afrika
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 19(17
(Van een onzer redacteuren)
BOSKOOP Kongo een ge-
vaarlijk land om als blanke in j
te werken en te leven? Dat
hangt er maar helemaal van af.
Natuurlijk, van tijd tot tijd is
er sprake van ernstige onrust.
Maar daar heeft iederéén die
in dit land woont niet in direc
te zin mee te maken
Dat dénken de mensen hier.
Die meewarige blikken als ze
horen dat je er al drie jaar zit
en straks, in oktober, weer naar
toe zal gaan. Je krijgt er wat
van.
Maar u gelooft toch zeker niet
dat Mineke, onze kleine Gi
deon van zes maanden en ik
straks weer in vol vertrouwen
terug zullen vliegen als we
twijfelden aan onze veiligheid.
Dat moet drs. Jan Schipper (29)
het eerst van het hart als hij over
het werk van zijn vrouw, Mineke
Schipper-de Leeuw (28) en hem als
docenten aan de protestantse Vrije
Universiteit van Kisangani (vroeger
Stanleystad) gaat praten.
Weet u, valt Mineke bij, dat alge
mene onbegrip hier, komt door de
overwegend foutieve, eenzijdige be
richtgeving. De berichten die in Ne
derland doordringen zijn vaak niet
juist, kunnen vaak in eerste instan
tie waarschijnlijk niet altijd juist
zijn. Maar ze worden later nooit her
roepen of tot de ware proporties te
ruggebracht. Daarbij geloof ik, dat
we hier ook beïnvloed worden door
de Belgische visie, die verre van
jectief is.
Idealist?
bestaan van de Vrije Universiteit
van Kisangani, waar veel vakatures
te vervullen waren.
Na persoonlijk contact met de rec-
lor van deze universiteit tijdens
diens verblijf in Brussel besloten ze
er heen te gaan. Hun drievoudige
I inbreng (geschiedenis, Frans en
sportbeoefening) was daar meer dan
welkom.
Jongste
De VU in Kongo is de jongste van
de drie universiteiten, en in 1963
opgericht door de Raad van Pro
testantse Kerken (in het land zijn
ongeveer 2'/t miljoen van de 14 mil
joen Kongolezen protestant). Daar-
mittlirml naast bestaat de staatsuniversiteit
r.2. en de r.-k. universiteit Lovanium.
Allemaal academische opleidingen
het Belgische type van hoger
onderwijsinstellingen.
Al direct leek het of er een spaak
in het wiel zou komen, want nog op
de huwelijksreis in Frankrijk bereik
te Jan en Mineke in 1964 het bericht
van de grote opstand in Kisangani
Het parool was aanvankelijk: nog
J maar even thuisblijven. Maar al
i gauw kwamen opwekkender berich-
ten. Ze zouden voorlopig naar
Kinsjasa (oud: Leopoldstad) kunnen
gaan waar werk genoeg voorhanden
Het werd een tijd van improvise
ren, die eigenlijk tot hun huidige
l verlof heeft voortgeduurd. Omdat
het eigen universiteitsgebouw door
Loemoembisten zelfs als hoofdkwar-
tier was uitverkoren, genoot de VU
gastvrijheid bij Lovanium, aan wier
studenten ook door VU-mensen col-
J leges werden gegeven.
Jan Schipper kijkt uit
over de Kongorivier bij
de havenstad Matadi,
(foto boven)
Mineke Schipper-de
Leeuw tijdens een van
de vele sportwedstrij
den in universitair ver
band die ze in Kongo
leidde.
de huurlingenleider Schramme, die
een idealist zou zijn. Ik wil daar
verder niet op ingaan, maar wel zeg
gen dat het juist de blanke huurlin
gen zijn, die door hun optreden veel
verknoeien. Zij zijn de directe oor
zaak van de huidige ellende.
Globaal zou ik iedere Nederlander
het advies willen geven: bekijk alle
berichten over Kongo met de nodige
reserve (het is Jan weer die dit
zegt). Onrust is er uiteraard van tijd
tot tijd. Maar vergeet niet dat Kon
go een gebied omvat, tachtig maal
zo groot als Nederland.
Hebt u enig idee van de grootte?
Die komt overeen met de oppervlak
te van Nederland, België, Frankrijk,
Spanje, Denemarken, West- en Oost-
Duitsland, Polen, Oostenrijk, Zwit
serland, Tsjecho-Slowakije en Italië
samen!
Merkt u er iets van als er revolu
tie in Zuid-Italië zou zijn? Zo is het
daar ook. Een opstand in Kongo be
tekent, dat negen tiende van het ge
bied in pais en vree voo-tleeft.
Het werk
Maar goed, over hun werk dan,
want daar gaat het nu toch om. In
hun verlovingstijd, ruim drie jaar
geleden, besloten twee ondernemen
de jonge mensen aan een land, dat
het harder nodig zou hebben dan
het onze hun diensten aan te bieden.
Jan had pas zijn doctoraal geschie
denis gedaan, Mineke, ai sport-
leidster vrouwelijke VU-studentcn
in Amsterdam (opgeleid op de CA-
LO, de Christelijke Akademie voor
Lichamelijke Opvoeding) had er in
haar werkkring maar voor de gezel
ligheid Frans bijgenomen, dat er al
haar kandidaats had opgeleverd.
Tussen haakjes: ze werkt in Kongo
stug door voor het doctoraal en doet
elk jaar in haar verlofperiode de
nodige tentamina.
Via het bureau Dienst over Gren
zen in Utrecht, dat ze een uitste
kend geïnformeerde organisatie noe
men, raakten ze 'bekend met het
CEIZOENOPRUIMING bij de openluchtzwem-
baden. In verscheidene baden, zcals dit in
Amstelveen, heeft men de laatste dag van het
seizoen bestemd voor totale „uitverkoop". Dat
wil zeggen: voor uitstalling van wat in de
afgelopen drukke maanden achterbleef in de
kleedhokjes.
En dat was getuige deze foto soms nog
een indrukwekkende hoop. Geen wonder, vrij
wel alle zwembaden hebben dit seizoen record-
bezoek gehad. En in zulke legioenen badgasten
zijn er altijd wel een pacr. die wat vergeten.
Of een paarDit zwembad alleen al no
teerde honderden hemdjes en broekjes, sokken.
schoenen, jacks ev truien. Als men de oogst van
alle zwembaden bijeen zou brengen, zou er een
warenhuis mee kunnen worden gevuld, zei een
badmeester tijdens een „alles moet weg"-mid-
dag elders.
De meeste van al die kledingstukken zijn
overigens niet opgehaald. Het bleef bij uitstal
lingen met veel. voornamelijk jonge kijkers.
Zelfs kostbare truien en jacks bleven liggen
omdat eigenaars en eigenaressen er blijkbaar
geen belangstelling meer voor hadden. En in
de zwembaden zit men er nu een beetje mee,
want ze bewaren tot volgend seizoendat wil
Later kon men nog niet naar
Kisangani, omdat daar nu een muite
rij van Katangezen het werken zou
bemoeilijken. Men trok toen ook
naar Loeloeaburg, de derde stad van
het land, gelegen in een evenwichtig
gebied waar vrij veel protestanten
wonen. Pas in januari 1967 kon één
faculteit naar Kisangani terug. Zo
waren dan op een gegeven ogenblik
de diverse faculteiten over deze drie
steden verdeeld.
Traag tempo
Ondanks alles heeft men toch kun
nen werken, al heeft het tempo on
der een en ander natuurlijk wel gele
den. De bedoeling is dat de V.U. op
korte termijn weer in Kisangani
wordt geconcentreerd.
Er zijn thans 35 docenten en ruim
200 studenten, van wie de meesten
intem. Faculteiten theologie, lette
ren, pedagogie/psychologie, natuur
wetenschappen en sociaal-economi
sche wetenschappen.
Duur van de studie vier jaar,
waaraan een propaedeutisch jaar
voorafgaat, voornamelijk wegens
manco's in de vooropleiding. Alle
studenten (veel getrouwden) worden
gefinancierd via een beurzensys-
De staf levert een heterogeen ge
zelschap aan nationaliteiten op. Be
halve Kongolezen onder meer een
Canadees (rector), een Amerikaan,
Nederlanders, Belgen, Engelsen, een
Griek, een Tunesiër, een Fransman
en een Finse. De salariëring is goed
te noemen: de huisvesting doorgaans
geen probleem.
Levensmiddelen zijn wel te krij
gen, maar een regelmatige aanvoer
is niet altijd verzekerd. Vandaar dat
de mensen inslaan als er weer aan
voer is.
Onthutsend is het elk jaar weer
om in Nederland al die luxe en va
riëteiten in dezelfde artikelen te
en. Het duizelt je dan.
Dat zet je erg aan het denken, en
maakt dat je de hier door een aan
tal „extremisten" voorgestane 2 pro
cent van ons nationale inkomen aan
ontwikkelingshulp nog maar amper
als het absolute minimum kunt
beschouwen.
Unieke rol
De regering doet wat zij kan om
het onderwijs in al zijn geledingen
verder van de grond te krijgen. Er
komt voor de VU nu meer hulp van
buiten de grenzen, waarin de Neder
landse VU een belangrijke, zo niet
unieke rol gaat spelen. Het afgelo
pen jaar hebben twee docenten uit
Amsterdam, prof. Borst en dr. Leib-
brandt in Kongo gastcolleges gege
ven en zijn, thuisgekomen, aan het
rapporteren gegaan.
Resultaat: de Nederlandse over
heid laat in het kader van haar ont
wikkelingshulp de Amsterdamse VU
een project uitvoeren. Drie afgestu
deerden van de Amsterdamse VU
gaan in januari naar Kisangani om
te doceren in de vakken Engels, an
tropologie en algemene taalwe
tenschappen.
De ervaringen van Jan en Mine
ke: ..voor geen geld zouden we ze
hebben willen missen." Eigenlijk
zou iedere jonge academicus, onmid
dellijk na zijn of haar studie in een
van de ontwikkelingslanden een aan
tal jaren moeten gaan werken. Het
hoeft niet voor altijd. Dat doen zij
ook niet, want als kleine Gideon gro
ter wordt moet hij naar een Neder
landse school.
Sa de studie
Voorwaarde is nadrukkelijk dat je
moet gaan voor je in eigen land een
functie aanvaardt. Want de praktijk
is: als je eenmaal in een eigen wo
ning met meubels en zo zit en een
baby kondigt zich aan, dan kom je
er niet meer toe.
Op universiteiten moest uit-
zending aan het begin van je
loopbaan meer gestimuleerd
worden. Het is concretisering
van dienst aan de verre naaste
i en voor jezelf werkt het ver-
helderender dan het tot je ne-
men van een hele bibliotheek
jover ontwikkelingshulp.
(Van onze
kerkredactie)
WAAROM geloven
jullie in Christus
en niet in Boeddha
Een lange magere zes-
deklasser van het
rooms-katholiek lyce
um stelde de vraag.
Douglas Drobish (voor
vrienden en bekenden
Doby) zei: „Omdat
Christus voor onze zon
den stierf en Boeddha
niet. Omdat Christus is
opgestaan en Boeddha
niet".
Zes Amerikaanse tieners
hadden net ruim een half uur
gespeeld en gezongen. De
lyceïsten, die maar voor de
helft .stoelen hadden kunnen
vinden in de kelderzaal, rea
geerden enthousiast op de
uitstekende muzikale pres
taties. Daarna konden zij
vragen stellen.
De Amerikaanse groep van
twee meisjes en vier jongens be
zoekt 10 september en 27 novem
ber middelbare scholen in ons
land om muzikaal van hun geloof
te getuigen. De bijeenkomsten
worden georganiseerd door
Youth for Christ in het kader
van haar „Actie 60.000". Zij wil
op deze wijze 60.000 tieners berei
ken in drie maanden.
Eer ze in Nederland kwamen
heb ik het gevoel dat jullie beter
nadenken dan wij. Bij ons zijn er
te veel die alles maar nemen zo
als het komt. Jullie zijn serieu-
Het is een beetje al te genera
liserend gezegd. Want deze zes
jonge Amerikanen hebben zich
echt serieus voorbereid op deze
tournee, niet alleen muzikaal,
maar ze hebben zich ook uitvoe
rig laten voorlichten over de Ne
derlandse situatie.
Gesprekken
George Brucks. de directeur
van Youth for Christ-Nederland,
zei me: „Dit is werkelijk een fan
tastische groep. Amerikanen kun
nen soms zo hautain doen, maar een echt werk van en voor tie-
dezc jongelui missen die houding ners geworden. De oudere leiders
ten enen male. Je kunt echt mer- van het werk houden zich wat op
ken dat ze echt in gesprek willen de achtergrond in de samen
komen met de Nederlandse tie- komsten op de scholen.
Na een volle dag zingen ze 's
avonds opnieuw in een jeugdsa-
menkomst. Maar na ieder pro
gramma blijft er nog ruimschoots
tijd over om aan een tafeltje met
Nederlandse tieners te schuiven
voor een gesprek. En al spoedig
gaat het om de kernvragen van
het geloof.
Youth for Christ heeft een
nieuw en jonger gezicht gekre
gen. In de eerste jaren na de
oorlog werd het evangelie gepre
dikt door evangelisten, die achter
in de twintig waren. Nu is het
Kosten
Hoewel de Amerikaanse bewe
ging de reis van het team naar
Nederland betaald heeft, komen
hun kosten in ons land geheel op
Nederlandse schouders neer.
Maar zo zeer waarderen de Hol
landse tieners de komst van dit
team dat zij op giro 545257 to
Zeist al zoveel zakgeld stortten
dat de groep met een geleend,
busje van school tot school kan
trekken.
Douglas Drobish ft
Doby) uit Detroit is e
gaafde pion;
waren er al afspraken gemaakt
voor 175 bijeenkomsten, maar on
dertussen is dat aantal al weer
hoger geworden. Dagen met vijf
samenkomsten zijn al geen uit
zondering meer.
Beatles
Scholieren, die een programma
verwachten van geestelijke liede
ren gezongen met ernstige gezich
ten en in saaie zettingen, ontdek
ken al gauw dat deze groep heel
wat meer presteert.
Op een morgen in de afgelopen
week zakten op een school de
tieners naar gewoonte onderuit
om gelaten de dagopening over
zich heen te laten gaan. Maar
mei een ruk zaten ze ineens
rechtop, toen de groep begon
met liederen uit de Sound of
Music.
Er volgden volksliederen, spiri
tuals en plotseling ook „Yester
day" van de Beatles. ,.Ja", zei
daarna de student in de econo
mie. John Target, „gisteren was
er voor de Beatles geen vuiltje
aan de lucht, maar vandaag zit
ten ze precies midden in de pro
blemen. Voor mij is het precies
andersom. Gisteren kwam ik er
niet meer uit. Maar Jezus
Christus helpt mij vandaag. Hi.i
is een levende werkelijkheid
voor me geworden.
En even later zongen de jonge
lui een heel ander „Yesterday",
dat getuigde van een geloof in de
Christus die gestorven en op
gestaan is en die zal wederko-
Serieus
Deze jonge Amerikanen bren
gen een vlot, kort programma,
waarin de lach niet ontbreekt en
de ernst niet gemist wordt. „We
zijn gekomen om op onze wijze
van ons geloof te getuigen en jul
lie te leren kennen," zeggen ze.
„Zijn wij Hollandse tieners an
ders dan jullie," vraagt een ly-
ceïste. Blonde Cheryl Peters (ze
is trots op het Hollands bloed in
haar aderen) denkt even na en
zegt dan: „Na al jullie vragen
jy^EER mensen van overzee om de taken die
nu nog blyven liggen op zich te nemen,
en de opleiding van inheemse kadetten om zodra
mogelijk al dit werk over te nemen, zijn de twee
grote problemen van het Leger des Heils dat in
Afrika werkt.
De eerste Leger des Heilsofficier zette in 1883
voet op Afrikaanse bodem, achttien jaar nadat
William Booth het Leger oprichtte en slechts
drie jaar nadat de eerste sprong overzee was
gemaakt, namelijk naar de Verenigde Staten. Dit
vermeldt De Strijdkreet in een interessant Afri-
kanummer.
Drie officieren „opende het vuur" in Zuid-
Afrika, waarna een „invasie" in Rhodesië volgde.
In 1920 werd het Legerwerk begonnen in Nige
ria, een jaar later in Kenya en twee jaar later in
Ghana. Oeganda volgde in 1931 en Tanganyika
in 1933. De Kongo's vormden het jongste zen-
dingsgebied in Afrika, sinds 1934.
(Op de foto: Het Leger in Afrika werkzaam,
waar een trommel als zondaarsbank moet die
nen.)