WEER EEN BELEVENIS...
Prinsjesdagals andere jaren
Onderwijs weer
hoogste post
Vakcentrales:
Troonrede
pover stuk
Volksvijand no. 1: hart
en vaatziekten
Regering belooft nota
Voor Limburg
135 miljoen
gulden meer
Federatie katholieke
en christelijke
werkgeversbonden
Geen onstuimige
dadendrang
a WIEÜWE LEIDSE COURANT9DINSDAG 19 SEPTEMBER 1%7
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Ook Prinsjesdag 1967 was weer een
ledereen, die zich even vrij kon maken, was op straat om de gouden
koets voorhij te zien trekken.
Tegen tien uur was het in de binnenstad al behoorlijk druk. Velen,
uit alle delen van ons vaderland, liepen langs de met hekken afgezet
te route om een goed plaatsje, liefst vooraan, te zoeken. Anderen in
stalleerden zich met klapstoelen, zakjes snoep en patat achter de hek
ken langs het Lange Voorhout en de Lange Vijverberg.
Zij, die per auto naar Den Haag
reden konden niet ver komen met hun
voertuigen, want de politie had de
gehele binnenstad afgesloten. Er was
geen doorkomen aan.
Ook de militairen kwamen uit alle
delen van ons land naar Den Haag
om de afzetting langs de route te
vormen. Zij staan onder het comman
do van de gouverneur der residentie,
brigade-generaal H. J. Amelink.
Kerkdienst
Om tien uur vanmorgen waren het
Kabinet, een aantal parlementariërs
en gemeenteleden in de Grote Kerk
bijeen om Gods zegen over het werk
van de regering en Staten-Generaal
af te smeken. Deze dienst stond on
der leiding van de predikanten ds. C.
Verhage (christelijk gereformeerd)
ds. G. W. J. den Herder (Doopsgezin
den) de heer D. H. Meijnen (Ge
nootschap der vrienden, Quakers) en
prof. M. Kok (oud katholiek). Deze
dienst werd ook via de radio uitgezon
den.
Op dit tijdstip werd het. steeds
drukker langs de route, die leidde
van het koninklijk paleis aan het
Lange Voorhout over het Schelpen
pad (Lange Voorhout) Kneuterdijk,
Lange Vijverberg, Korte Vijverberg,
naar de Ridderzaal op het Binnenhof.
Voor de duizenden langs de afzet
ting was er voorlopig afleiding ge
noeg: Buikorgels jengelden onafgebro
ken en de speldjesverkopers prikten
steeds weer op elke rever, die nog
blanco was om zodoende aan een be
hoorlijk daggeld te komen. Op de
Kneuterdijk moest de politie regelma
tig het publiek achter de hekken ver
wijzen omdat bijna elke moeder haar
kind voor het hek wilde zetten.
Gouden koets
Om kwart voor één reden de gala
koetsen voor om de leden van de
hofhouding naar de Ridderzaal te rij
den. Prinses Margriet, mr. P. van Vol
lenhoven en prinses Christina kwa
men naar buiten. De Koningin, prins
Bemhard, prinses Beatrix en prins
Claus verschenen even later en ste-
igen onder klokgelui en het spelen
van het Wilhelmus in de gouden
koets.
Eerder nog waren in drie staatsie-
berliners gestapt ceriemoniemeester
dienstdoend kamerheer jhr. ir. C.C.
Th. de Beaufort, mevrouw E. L. Baro
nesse Sweerts v de Landas Wyborgh,
geboren De Meyier, dame du palais
van hare majesteit de Koningin, jhr.
D. G. de Graeff, opperkamerheer, de
grootmeesteres mevrouw M. L. J. D.
van Wickevoort Crommeling. geboren
jonkvrouw Reixeira de Mattos en
grootmeester J. J. L. Baron van Lyn-
den.
Tot slot een commando van de
Rijkspolitie.
Op de Kneuterdijk stonden de
Luchtvaarttroepen in veldtenue ter
wijl by de Lange Vijverberg detache
menten van de marine, militaire en
luchtmacht vrouwenafdeling in daags
tenue de route afzetten.
Ook de Koninklijke marine stond
in het blauwe ceremoniele tenue op
de Lange Vijverberg.
De Johan Willem Friso kapel en
het tamboerskorps van de Konink
lijke militaire kapel in het schitteren-
HET DUURSTE VAM AUES fN NER
Mevrouw T. Spaans-van der
Bijl, de schrijfster, heeft gister
middag in de Haagse Treveszaal
het eerste exemplaar van haar
boek „Lodewijk Napoleon,
koning van Holland", overhan
digd aan minister Luns. In het
midden de uitgever de heer
J. V. M. Keser.
Binnenhof
De statige ingang van de ridderzaal
Binnenhof was tradtiegetrouw met
een baldakijn getooid.
Er was een speciale tribune ge
bouwd voor de ruim 300 honoraire
consulaire vertegenwoordigers en
hun dames, die op het ogenblik op
bezoek zijn. Rond het plein was het
afgeladen. De witte parkeerpaaltjes,
waren weggehaald. Daar stonden nu
de jagers van het garderegiment fuse
liers Prinses Irene in ceremonieel te
nue, eveneens het vaandel en vaandel-
wacht. Tussen twaalf en kwart voor
één zagen de toeschouwers hier de
leden van de ministerraad, van de
Raad van State, van de beide Kamers,
sommigen in ambtsgewaad, anderen
in universitaire toga's, en baretten
met de onderscheidingen naar de
Ridderzaal gaan.
Het was ook een komen en gaan
van grote auto's waaruit militaire en
andere hoogwaardigheidsbekleders
stapten de tientallen diplomaten, som
migen in nationaal of ambtscostuum,
die de plechtige opening van de Sta
ten-Generaal kwamen bijwonen.
De Weense koetsbouwer Josef
Klicmann is gereedgekomen met
de bouw van de kroningskoets
voor de sjah van Perzië. Het
voorname rijtuig is bij de Per
zische ambassade afgeleverd.
Dezer dagen zal het naar Teheran
worden vervoerd.
De ongeveer 2.000 bussen van de 17 NS-busdochters, die de helft van
het buspersonenvervoer in Nederland voor hun rekening nemen, worden
vervangen door een nieuw type standaardbus. Het meest opvallende
technische snufje is de polyester carrosserie.
In deze bussen is het aantal zitplaatsen vergroot tot 49 en het aantal
staanplaatsen tot 31. De bus is ontworpen door de auto-industrie Verheul
en uitvoerig beproefd op een testbaan. Binnenkort zal met de aflevering
van de eerste serie een begin worden gemaakt.
In 1966 40.000 overleden
SCHIPHOL Nederland
heeft er bij de wereldgezond
heidsorganisatie op aangedron
gen de grootste vijand van onze
gezondheid, de hart- en vaatziek
ten, internationaal te bestrijden.
Het regionaal bureau van deze
organisatie, dat in Dublin bijeen
was, nam dit voorstel over.
De Nederlandse vertegenwoordi
gers, dr. R. J. H. Kruisinga, staatsse
cretaris van sociale zaken en volksge
zondheid, en dr. P. Siderius, direc
teur-generaal van de volksgezond
heid, vertelden, dat vorig jaar
omstreeks 40.000 Nederlanders aan
hart- en vaatziekten zijn overleden.
Nederland heeft ook voorgesteld een
onderzoek te doen naar het gebruik
van verdovende middelen.
Een ander punt van discussie was
de maagkanker, die in verschillende
landen in and-are frequentie voorkomt.
Men denkt hierbij vooral aan een
verschil in voedsel en hoopt naar aan
leiding van statistieken de sleutel te
vinden tot het mysterie van de '-an
ker. Er zijn reeds conclusies m-ge-
lijk, maar die achtte dr. Kruisinga
oog voorbarig.
Met België gaat Nederland samen
werken in de bestrijding van misvor
mingen van babies, veroorzaakt door
rodehond tijdens de zwangerschap
van de moeder. Er wordt een vaccin
daartegen ontwikkeld, maar dat
duurt nog enige jaren.
Algur Meadows, de directeur van
de General Americain Oil Company
of Texas, heeft in Parijs een proces
aangespannen tegen onbekenden. Hij
heeft in deze stad in 1965 54 schilder
ijen van „bekende meesters" gekocht.
cDe meeste bleken na een onderzoek
in de VS vals te zijn.
(Van onze parlementsredactie).
DEN HAAG Met een bedrag van
5.764 miljoen is onderwijs opnieuw
de hoogste post op de begroting. De
fensie volgt met 3,238 min; gevolgd
door de post voor sociale voorzienin
gen met 2,589 min. en verkeer en
waterstaat met 2.264 min. De kleinste
post is een bedrag van 86 miljoen
voor oorlogsschade.
In de miljoenennota wordt meege
deeld dat minister Veringa nog dit
zittingsjaar een nota aan de Staten
Generaal hoopt aan te bieden inzake
herstructurering van het wetenschap
pelijk onderwijs en verkorting van
de studieduur.
Naar men aanneemt zullen deze
maatregelen op den duur tot een ze
ker vermindering van het aantal stu
denten leiden.
Volgens de jongste prognoses wor
den in 1980 circa 130.000 studenten
verwacht, 50.000 meer dan thans. In
totaal is voor investeringen voor het
wetenschappelijk onderwijs 411 mil
joen uitgetrokken. Dit is 32 min.
meer dan vorig jaar.
Voor rijksstudietoelagen is een be
drag van 120,5 min. opgenomen. Het
ligt in de bedoeling de vrijstelling
van het betalen van collegegelden
aan beursalen af te schaffen.
De minister zal indiening van
wetsontwerpen tot wijziging van de
Kleuteronderwijswet, de Lageronder-
wijswet 1920 en een ontwerp wet tot
regeling van het rijkstoezicht op het
schriftelijk onderwijs bevorderen.
In het komend schooljaar zal het
aanbal experimenten in de VWO-
HAVO-MAVO-sector worden uitge
breid tot 78.
Op 1 september 1968 zullen een aan
tal maatregelen van het Besluit Bui
tengewoon Onderwijs in werking tre
den zoals het vormen van afdelingen
DEN HAAG In verband met de
herstructurering van Zuid-Limburg
heeft de regering in de begroting van
1968 een bedrag van 135 miljoen opge
nomen voor het mijnwezen. Dit is ten
opzichte van vorig jaar een stijging
met 115 miljoen. Deze uitgaven zijn
vooral bedoeld om de voortzetting
van de steenkolenproduktie te verze
keren zolang dit in verband met de
werkgelegenheid in Zuid-Limburg
noodzakelijk wordt geacht.
Voor stimulering van industrie
spreiding en industriële omschakeling
is voor 1968 een bedrag van 33 mil
joen geraamd; 20 miljoen meer dan
vorig jaar. Totaal is er dus voor Lim
burg 135 miljoen meer uitgetrokken.
Voor wetenschappelijk onderzoek
voor handel en nijverheid is een be
drag van 155 miljoen geraamd. Een
deel hiervan zal worden aangewend
voor de ontwikkeling van het zoge
naamde snelle reactorenproject. Dit
wordt uitgevoerd in samenwerking
met België en West-Duitsland.
In verband1 met het streven naar
beperking van de aktiviteiten acht de
regering het verantwoord voor de ver
betering van de touristische in
frastructuur een bedrag van 6 mil
joen uit te trekken. Dit is even groot
als vorig jaar.
voor dubbelgebrekkigen en invoe
ring van een vijfde leerjaar bij scho
len voor continu-onderwijs.
Er is meer geld uitgetrokken voor
bestudering van onderwijsvernieu
wing en herziening van de leerstof.
De subsidiëring van het vor
mingswerk van leerplichtvrije jeugd
zal per 1 september 1968 tot 70 op 100
procent worden gebracht.
UTRECHT Ondanks het duidelijke streven van de
regering in de Troonrede en Miljoenennota de inflatie tegen
te gaan, zijn de drie werknemersvakcentrales juist beducht, dat
de regering de loon- en prijsspiraal oproept.
Het Overlegorgaan van NW, CNV en NKV gaf vanmiddag
als zijn commentaar dat geringe mogelijkheden voor loonsver
hoging de komende onderhandelingen onder zware opwaartse
druk zullen plaatsen.
Hiertoe werkt mee, aldus de
vakcentrales, dat alleen tenge
volge van regeringsmaatrege
len de kosten van levensonder
houd in 1968 met twee procent
zullen stijgen en de premie voor
de Algemene Wet voor Bijzon
dere Ziektekosten volgens de
laatste kostenberekeningen geen
0,2 maar een half procent meer
gaat bedragen.
Instemming krijgt alleen het plan
van de regering om het minimum
inkomen wettelijk te regelen, zodat
op 1 januari 1968 geen loonvacuum
behoeft te ontstaan voor de laagst
betaalden.
Pover
De vakcentrales vinden dat het de
regering ontbreekt aan visie en dat
de Troonrede maar een pover stuk
is. De verhoging van de ontwikke
lingshulp is beneden de helft geble
ven van het minimum dat de Natio
nale Adviesraad had aanbevolen.
Het herstel van de betalingsbalans
krijgt hier te veel voorrang. Een
program van gerichte maatregelen
ter bestrijding van de werkloos
heid wordt pijnlijk gemist. Betere
verwachtingen voor de economie
zijn gebaseerd op de wankele basis
van een opleving in Duitsland, maar
deze opleving is volgens het Overleg
orgaan nog lang niet zeker.
De regering had de mogelijkheid
van een economische injectie moeten
open laten in geval van een teleur
stellende gang van zaken in het
buitenland.
Onzeker
De vermindering van het aantal
woningwetwoningen is onaanvaard
baar, omdat de bouwnijverheid juist
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG De twee con
fessionele werkgeversverbon
den in ons land hebben het
voorbeeld gegeven, hoe in een
tijd van schaalvergroting toch
een confessionele grondslag
voor maatschappelijke organi
saties behouden kan blijven.
In een brochure presenteren vandaag
het Verbond van protestants-christe
lijke werkgevers in Nederland en het
Koningin droeg
fluwelen japon
DEN HAAG Gekleed in een ja
pon van smaragd groene velours chif
fon met een no'tenkleurige hoed met
bijpassende handschoenen heeft ko
ningin Juliana vanmiddag de nieuwe
zitting van de Staten-Generaal geo
pend.
Prins Bernhard droeg het ceremo
nieel tenue van generaal der mari
niers.
Prinses Beatrix droeg een tur
quoise japon met korte mouwen met
een aan de zoom breed geborduurde
rand van kraaltjes, met een bijpassen
de hoed en turquoise lange
handschoenen. Prins Claus had een
jacquet aan.
Prinses Margriet was gekleed in
een japon van zacht groene crêpe ge
borduurd met lichtgroene uitgeknipte
blaadjes.
Mr. Pieter van Vollenhoven droeg
het geklede tenue van vaandrig van
de luchtmacht met batons.
Prinses Christina had een appel
groen toilet a-an met blauwe accessoi-
Nederlands katholiek werkgeversver
bond zich als de Federatie van de ka
tholieke en protestants-christelijke
werkgeversverbonden, afgekort tot
FCWV.
Beide verbonden zijn tot een federa
tieve vorm van samenwerking geko
men die de mogelijkheid tot dienstbe
toon aan de leden verruimt en aan het
veelzijdige organisatorische werk een
hechtere grondslag geeft, zonder dat de
principiële basis van beide werkgevers
verbonden geweld wordt aangedaan.
Samensmelten
De lettercombinatie FCWV zou kun
nen betekenen, dat men voor de toe
komst denkt aan een nog verdergaan
de samenwerking, waarbij beide orga
nisaties samensmelten tot één verbond
met als naam Federatie van christelijke
werkgeversverbonden.
Dit geslaagde voorbeeld van samen
werking op confessionele basis zal waar
schijnlijk ook in andere, met name
middenstandskring, navolging vinden.
Tussen de christelijke en de katholieke
middenstandscentrale zijn op dit mo
ment hierover al druk besprekingen aan
de gang.
Voorzitter van de nieuwe federatie is
mr. P. M. H. van Boven (voorzitter
van het NKWV), vice-voorzitter de
heer H. H. Wemmers (voorzitter
VPCW) en penningmeester de heer W.
A. van der Velden (VPCW). De beide
algemeen secretarissen van de verbon
den zijn tevens algemeen secretaris van
de federatie, namelijk de heren mr.
drs. L. M. A. van Rooij en mr. G. C.
Het bestuur telt veertien leden van
het katholieke verbond en zeven van
het protestants-christelijke. De beide
vakbladen van de verbonden *(jn In
middels samengesmolten tot een enkel
blad De Werkgever, waarvan deze
week het eerste nummer van de pers
de grootste werkloosheid kent. Het
aantal woningen met sociaal aan
vaardbare huren wordt kleiner en
zou de particuliere bouw tegenval
len, dan is het nog onzeker of de
regering wel snel genoeg kan rea
geren met andere maatregelen.
De vakcentrales betreuren voorts,
dat voor het onderwijs meer betaald
moet worden wat vooral zal gaan
drukken op de minst draagkrach-
tigen en remmend zal werken op de
groei van het beroepsonderwijs en
het leerlingenstelsel. Toeneming van
de nationale besparingen vindt men
mooi, maar dan moet er eerst een
betere verdeling van het vermogens-
bezit komen.
Correctie
De aangekondigde correctie van
de loon- en inkomstenbelasting nog
in deze kabinetsperiode, sluit een
bron van financiering voor nood
zakelijke uitgaven bij voorbaat af,
terwijl helemaal niet gedacht wordt
aan vermogenswinstbelasting en
verhoging van de successierechten.
Het Overlegorgaan zou voorts, in
samenhang met de aangekondigde
planning van de overheidsfinanciën,
als bedrijfsleven willen komen tot
een planning van de kosten van
sociale verzekering en volksgezond
heid.
Het plan tot herziening van
het ondernemingsrecht wordt
tenslotte toegejuicht, maar ge
let op recente ervaringen willen
de vakcentrales daarbij ook de
verslaggeving en het enquête
recht van de grotere besloten
NV's betrekken.
Dagbladcommentaren
Enkele grepen uit de com
mentaren van de dagbladen op
de Troonrede en de Miljoenen
nota:
not Parool (soc.)
Deze eerste Troonrede van het kabi
net-De Jong is geen werkstuk dat
getuigt van een nieuwe visie of van
een onstuimige dadendrang. Als mot
to zou men er boven kunnen zetten:
voorzichtig aan dan breekt het lijntje
niet.
Wat de begroting betreft: nooit te
voren was het uitgavenpeil zo hoog
en het tekort zo groot. Men zou haast
zeggen: „De nacht van Schmelzer
heeft dan toch vruchten afgewor
pen..." Het blad betreurt het dat een
„weloverwogen en breed opgezette
aanpak van de werkloosheid" ont
breekt.
De Tijd (r.k.)
Dit blad hekelt de passage in de
Troonrede over Vietnam. Het staat er
nog niet, maar misschien is het een
suggestie voor de volgende Troonre
de; het probleem-Vietnam is voor de
regering een bron van voortdurende
zorg. Wat de rest van de buitenland -
paragraaf betreft voldoet de Troonre
de aan alle voorwaarden die nodig
zijn om een klein landje klein te
laten blijven. Niet zozeer door het
geschrevene, maar meer door wat er
niet in staat. Zo wordt over Grieken
land niets gezegd.
Hot Vaderland (lib.)
Het Vaderland (lib.) constateert dat
de belastingschroef niet onaanzienlijk
wordt aangedraaid. De zwaarste klap
pen vallen bij degenen, die niet tot
de laagste inkomenstrekkers behoren.
Hierdoor wordt wat wind uit de zei
len der oppositie genomen. Het klas
sieke socialistische verwijt aan een
liberaal- confessioneel kabinet, dat
het de zwakste schouders het zwaarst
belast, kan moeilijk gehanteerd wor-
Dat wil niet zeggen, dat de parle
mentaire behandeling rimpelloos zal
verlopen. Het pakket voorstellen is
ronduit impopulair en dat impliceert
een kribbige houding van het parle
ment. Maar de noodzaak om de
mede door conjuncturele oorzaken on
dervoede schatkist een extra injectie
te geven plus de keuze van de be
lastingmaatregelen, zullen er
waarschijnlijk aanzienlijk toe bijdra
gen, dat minister Witteveen op de
meeste fiscale fronten zal winnen.
Voor PTT 500 min.
DEN HAAG Het investeringsbe
drag voor de PTT voor 1968 is vast
gesteld op ƒ500 min. Dit bedrag is
beschikbaar zonder dat tot tariefsver
hogingen bij post en telefoon hoeft te
worden overgegaan, zo blijkt uit d«
rijksbegroting-19o8.
