aardgaswarmte
De culturele revolutie
in de praktijk
Iedereen die tegen is
vormt een doelwit
voor de rode gardisten
Specialisten vragen
betere pensioenen
de kraan voer het water
de knop voor het licht
aardgas voor warmte
hoe eerder, hoe beter
Saaie mannen onttroond
- wie waagt die wint
DINSDAG 5 SEPTEMBER 1967
de „kapitalis-
Voorlopig twaalf procent
(Va
i onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Na het conflict van
de ziekenfondsen met de huisartsen
dreigen thans moeilijkheden met de
specialisten.
Zoals de ziekenfondsen al voor
spelden komen nu ook de andere
medewerkers van de ziekenfondsen
in het spoor van de huisartsen met
extra eisen ter verbetering van de
maatschappelijke positie.
De eerste groep is die van de spe
cialisten. Zij komen met met een
c s van vijftig procent salarisver-
blering zoals de artsen (een eis
d.e later overigens nog veel hoger
Hog niet vrij
00K
in communistische landen
tarvan men aannam dat een
wat liberaler geest heerste wordt
van tijd tot tijd die vrije geest nog
hard in het gareel teruggevoerd.
Rusland kent zijn schrijversproces
sen tegen Sinyavsky en Daniel,
Zuidslavië heeft al wat meer erva
ring met Djilas en Mihajlof, i
daar waait dan ook al een frissere
wind.
Tsjcchoslowakije heeft nooit voor
aan gelopen om toe te staan, dat
partij en bewind op het gebied var
de kunst een soort ontvoogding on
dergingen. Praag neemt een tussen
positie in tussen de „vrijen" (Zuid
slavië en Polen) en de „onvrijen'
Oost-Duitsland en Bulgarije).
De Tsjechische schrijver Mnacko is
enige tijd geleden van zijn staats
burgerschap en partijlidmaatschap
vervallen verklaard, omdat hij af-1
week van de regeringspolitiek inzake I
het Nabije Oosten. Hij is overtuigd)
communist, maar heeft kritiek.
Tsjechische kunstenaars, die de ver
meende „vrijheid" van het bewind
dagelijks ondervinden, hebben zich
met een oproep om hulp tot linkse
intellectuelen in het Westen gericht.
Zij spreken van heksenjacht en fas
cistisch optreden.
Men mag benieuwd zijn naar de
reactie van de geadresseerden, die
met spoed onvrijheid van het woord
in bevriende landen plegen te signa
leren. Dwang in communistische
landen wordt door hen te veel als
onvermijdelijk aanvaard.
De communisten zitten met een
groot probleem. Hoeveel vrijheid is
toegestaan in een communistische
maatschappij die welvarender wordt
en toenadering zoekt tot niet-com-
mUnistische samenlevingen?
uitkwam). De specialisten noemen
voorlopig twaalf procent boven het
honorarium van 1967 om tot een re
delijke pensioenvoorziening te ko-
Ook bij de artsen was indertijd
het uitgangspunt de gebrekkige
oudedagsvoorziening. Het is niet on
mogelijk dat ook de apothekers en
de tandartsen nog met een derge
lijk verzoek bij de ziekenfondsen
zullen aankloppen, waardoor de kos
ten van de fondsen met meer dan
vijftig miljoen per jaar zouden stij
gen. Voor de hoogte van de zieken
fondspremie zou dit consequenties
kunnen hebben.
GEEN CONFLICT
In de kring van de ziekenfondsen
verwacht men overigens geen groot
conflict. De ziekenfondsen hebben
er allang rekening mee gehouden
dat na de forse optrekking van de
artsenhonoraria ook andere groepen
van medewerkers zouden komen.
De twaalf procent die de specia
listen thans officieus hebben laten
vallen (de officiële onderhandelin
gen moeten nog beginnen) kan
moeilijk exhorbitant worden ge
noemd. Van de Landelijke Specia
listen Vereniging LSV wordt ook
een minder agressief beleid ver
wacht dan van de huisartsen.
De voorlopige twaalf procent van
de specialisten is genoemd voor ver
betering van de oudedagsvoorzie
ning. Daarboven komt voor volgend
jaar nog het percentage voor hono
rariumverbetering, zodat de totale
kostenstijging voor 1968 wel eens
in de buurt van de twintig procent
zou komen te liggen.
Radicalen400
handtekeningen
DFN HAAG De KVP-radicalen
hebben een lijst met handtekenineen
van ruim 400 mensen, die hun initia
tief steunen, aan het bestuur en de
partijraad van de KVP gestuurd. Hier
mee is de eerste fase van hun actie
voltooid. Dit heeft het secretariaat van
de groep meegedeeld.
De initiatiefnemers hebben, zoals ook
hun bedoeling was. een aantal KVP-
leden gevraagd zich achter hun ziens
wijze te plaatsen. In Brabant is dit ver
zoek uitgegaan van een groep uit hun
kring, die zich aankondigden als „ver
ontruste Brabantse KVP-ers".
Nadat het adres eerst onvolledig en
voortijdig, en daarna volledig was ge
publiceerd. hebben ook veel anderen
met het initiatief ingestemd. Onder hen
zijn zowel leden van de KVP als men
sen die lid zijn van een andere partij
of (nog) nergens bij zijn aangesloten.
De lijst van ondertekenaars is groter
geworden, dan de bedoeling van de
radicalen was.
NIJMEGEN Op 14 september
speelt de Nijmeegse eredivisieclub
NEC in het Goffertstadion een oefen
wedstrijd tegen het Nederlands mili
tair team. De entreegelden komen ten
goede aan de bond van oorlogsslacht
offers.
SJANGHAI Sjanghai ie een stad. waar de Grote Prole
tarische Culturele Revolutie gezegevierd heet te hebben. In hoe
verre dit juist ie, kan geen waarnemer nagaan. Te oordelen naar
de portretten, de vlaggen, de demonstraties, de rode boekjes en
de galmende luidsprekers in de straten behoeft niet betwijfeld te
worden dat een groot deel van de industriële arbeiders in deze
uitgestrekte metropool „de lichtende weg bewandelt van Mao's
profetische gedachten"'.
Van oppositie of kritiek merkt men nauwelijks iets. De naam
van de grote tegenstander van de partijvoorzitter, (ex?) president
Lioe Sjao-tsji. hoort men nergens in positieve zin noemen.
Duidelijk is dat de Grote Proleta
rische Revolutie, die als een zomerty-
foon over Rood China wervelt, de
voortzetting en de verheviging van
de klassenstrijd predikt. Even duide
lijk is ook dat er in de partijhiërar
chie onoplosbare verschillen van me
ning bestaan over de communistische
koers, die na 18 jaar staatsalmacht
moet worden gevolgd.
De grote strijd tussen de voorstan
ders van de dogmatische lijn en die
van de liberale lijn, welke thans in
de Sowjetunie opgang doet. moet nog
gestreden worden. Als de bijna 75-ja-
rige en zwak van gezondheid zijnde
Mao wegvalt, zo wordt algemeen ver
wacht. zullen de werkelijke klappen
pas vallen.
Loepscherp
Ondertussen heeft de massa, de
straat, „de fakkel der vrijheid" over
genomen. Hoe de revolutie in haar
werk gaat, laten de gebeurtenissen in
Sjanghai loepscherp zien. Een combi
natie van drie groeperingen: „verant
woordelijke leden van massa-orga
nisaties, kaderleden van de partij en
van regeringsorganisaties, die de
correcte koers van voorzitter
Mao volgden. zomede verant
woordelijke leden van het plaatse
lijke garnizoen van het Volksbevrij
dingsleger", begonnen al in november
1966 met hun agitatie, waarvan Mao
de grondsteen heeft gelegd. Hun mili
tante kreet: „Het is juist te rebelle
ren". daverde door de straten. De
doelwitten waren de contra-revolu
tionairen. de imperialisten, de sabo
teurs. de reactionairen, de revisio
nisten. kortom: iedereen, die uit
boosaardigheid tegenover het regime
„in het kapitalistische kielzog" was
verzeild geraakt.
Hoogtepunt
In januari 1967 bereikten de troebe
len het hoogtepunt. Bedrijven en or
ganisaties, die door „vijanden van
het volk" werden geleid, werden door
arbeiders, studenten en soldaten over
genomen. De stadsraad werd van
„verraders" gezuiverd, het plaatse
lijke partijbestuur eveneens.
Twee kranten: de Jiefang Rioba
(Dagblad van de Bevrijding) en de
Wenhui Bao (Dagblad van Wenhui),
raakten van de dag op de nacht hun
directionale en redactionele staf
kwijt. Het ontwrichte vervoersappa-
raat werd in naam van het volk op
poten gezet, nadat „de onmensen, die
de verbindingslijnen opzettelijk had
den verbroken om de economie te
schaden" eruit waren geschopt.
Onmiddellijk daarna werden er re
volutionaire comités gevormd, die
als voorlopige bestuursorganen beti
teld worden. Op „het geplaagde volk,
dat zich zijn loon had zien onthouden
en dat door de anti-communistische
terreur geestelijk geteisterd was",
werd een beroep gedaan de revolutie
te consolideren en de produktie te
verhogen.
Alle revolutionaire organisaties
werden aan genaamd de werken van
Mao creatief te bestuderen en toe te
passen, „de giftige invloeden van de
verderfelijke leer van het privébezit
uit hun gedachten te bannen, en de
gevallen autoriteiten van vroeger
naar hun handel en wandel te beoor
delen en te behandelen.
Verklaring
„Tijdens de januari-revolutie" ver
klaarde een rode gardist van „het
Mao Tse-toengs gevechtskorps van
het Centrale Muziekconservatorium"
(met duizenden medestudenten was
deze jongeman van Peking naar
Sjanghai gekomen om aan de klas
senstrijd daar deel te nemen), „her
nam het volk de macht van contra-re
volutionaire revisionisten in een socia
listische staat, die slechts het proleta
riaat als dictator kent. Het leverde
een blijvende, historische bijdrage
door het revisionisme totaal te ont
wortelen. door het herstel van het
kapitalistische systeem te verhinde
ren en door dichter naar de doelein
den van het ware communisme op te
rukken".
„Het oude Sjanghai was een be
rucht paradijs van avonturiers, een
smerige put van kwaad. Onder de
correcte leiding van het Centrale Co
mité en van voorzitter Mao wierp het
Chinese volk de druk van de drie
grote bergen: imperialisme, feoda
lisme en bureaucratie, zomede kapita
lisme, van zich af, en voerde zodoen
de de heerschappij. De drie rode ba
nieren: de juiste partijlijn, „De Grote
Sprong Voorwaarts" en de volkscom
mune. werden hoog gehouden. De bre
de revolutionaire massa kreeg nieuw
geestelijk uitzicht en boekte schitte
rende resultaten op industrieel, agra
risch en wetenschappelijk gebied.
Vijanden van het volk
„Kapitalistische krachten", aldus
nog steeds deze demagogisch aange
legde rode gardist, „zijn in Sjanghai
altijd sterk vertegenwoordigd ge
weest. De bourgeoisie bestaat nog
steeds, hoewel haar economische ba
sis gedurende de grote socialistische
transformatie vernietigd werd. De le
den van deze klasse zullen zich nooit
bij hun noodlot neerleggen, maar zul
len altijd proberen hun verloren para
dijs terug te winnen".
„Onder het handjevol personen in
het plaatselijke partijbestuur, dat de
kapitalistische weg volgde, bevonden
zich sommigen, die door de vergulde
kogels van de bourgeoisie geraakt wa
ren, en die als gevolg hiervan tot
contra-revolutionairen en revisio
nisten gedegenereerd waren. Anderen
echter waren zo lang ze leefden vijan
den van het volk geweest".
Agenten
„De laatsten probeerden met alle
middelen het kapitalistische front te
versterken. Ze deden een vergeefse
poging om de zogenaamde vreedzame
evolutie in Sjanghai te bewerkstelli
gen. Als agenten van de bourgeoisie
dienden ze de partij. Ofschoon klein
in getal woelden hun sinistere han
den diep in pers-, onderwijs-, literai
re en kunstkringen, in de partij, in
regeringsorganisaties, in fabrieken en
in andere bedrijven".
„Het zijn hoogst gevaarlijke vijan
den, tegen wie wij, jonge rode solda
ten van voorzitter Mao met alle
kracht, waar we over beschikken, die
nen op te treden."
Zo ging en gaat het in Sjanghai
Op dezelfde wijze en met dezelfde
middelen poogt de rode draak in heel
China bedreigde posities te herwin
nen en de aandacht van de interne I
ideologische strubbelingen af te lei- \De mode als inspiratie, gezien door
den. Geen storm zonder centrum, Gerard de Both
.geen strijd zonder oorzaak.
Herenmodebeurs in Amsterdam
(Van c
moderedactrice)
AMSTERDAM Het lot van
de Nederlandse man wordt in
de komende dagen min of meer
beslist- Tenminste wat zijn kle
ding betreft. Drie dagen is de
RAI het domein van de heren-
kledingfabrikanten en van de
detailhandel, die er de winkel
voorraden bestelt.
Het is de 22ste Herenmodebeurs en
eerlijk gezegd hebben we ons nooit
zo erg op een der vorige geamuseerd.
Maar nu.... een feest van kleuren,
van materialen, van snufjes. De con
fectie heeft naar de ontwerpers ge
luisterd en in stilte een revolutie voor
bereid, die de onverschillige saaie
man onttroond heeft en de zelfbe
wuste, zorgvuldig kiezende man alle
macht gegeven heeft
Dat betekent niet, dat ieder nu in
een kakelbont pakje moet gaan rond
lopen. Correcte blauwe kostuums met
LIBIË HERVAT
EXPORT OLIE
TRIPOLI Libië heeft beslotei
tot hervatting van het pompen var
olie r.aar alle landen, waarnaar olie
werd uitgevoerd voor de oorlog in
We hoeven niks meer. Vrijheid,
blijheid, alles mag. De strenge re
gels voor kledij en vormen al naai
de gelegenheid waar men verscheen,
zijn vergeten.
Een minister is geen excellentii
meer. sinds ons laatste kabinet me'
socialisten die „bombast" er uj
schopte. En in ambtelijke briever
zijn we niet meer „geacht" omdat
het maar onzin is.
Het is natuurlijk allemaal reuze
gemakkelijk. Maar het wordt op
eens enorm moeilijk wanneer er dan
een gelegenheid komt, waar wel
voorschriften zijn.
Dan moet men opeens eventjes
zijn best gaan doen.
En dat
veel.
Het bewijs werd saterdag gele
verd bij de doopplechtigheid var
m ins Willem-Alexar. i y. Bij de toe
ngskaart was een aanwijzing om
rent de kleding. Heren in jacquet of
ioreker kostuum, dames in middag
japon met hoed en handschoenen
Geen hoge eisen, zou men zegger
Niet iedere heer beschikt over eer
jacquet, maar aan een donker pak is
Des te verbazingwekkender, dat ook vermeld, dat oud-minister Vro-
nog velen waren die er uitzagen
of ze even van een zonneterrasje hand
waren weggelopen. Voor me zat een Wa
dame met een linnen zomerjurk
ier mouwen, naast haar een met afschaffen
:en piekerig knoedelkapsel, dat niet
rarmhartig door een hoed was afge
lekt.
Vrijheid
Ik heb een tikkeltje zitten beven
want elk ogenblik verwachtte ik een
stille wenk aan de dames, dat ze
voor sommigen echt te beter vertrekken konden Wat niet
gebeurde
Maar helemaal stomverbaasd wa.-
k toen het kamerlid, oud-staatsse-
retaris Posthumus, binnenwandel
'e in eon lichte regenjas. Dat mer
ïls heer bij het betreden van welk
tuis ook zijn jas uittrekt was hem
cennelijk onbekend. Hij maakte ge-
ellig hier en daar een praatje er
/erdween in het parlementariërsvak
altijd wel te komen. Een middagja- Waarschijnlijk heeft hij toen zijr
nette jurk. meer niet. Eer
hoed is wel een letterlijke kopzorg
maar beslist geen figuurlijke. En die
handschoenen heeft iedereen.
uitgedaan, dat zit gemakke-
Om niet de indruk te wekken, dal
dit een politieke hatelijkheid is. zij heid.
lijk in jacquet met hoge hoed
scheen.
Waar het mij om gaat is of we
werkelijk alle vormen moeten
Tijheid blijheid
•luldigen. of is er een grens0
Naar mijn smaak is die grens er.
wanneer er een kerkelijke plechtig
heid is èn de koninklijke familie
degene is, die de normen stelt.
Dan heeft men aan die normen te
voldoen.
Wie dat onzin vindt moet wegblij-
Ongetwijfeld waren er velen in de
kerk, wie de doopplechtigheid wei
nig of geheel niet aansprak. Zij wa
ren er beroepshalve of a.s vertegen
woordigers van ons volk, dat vele
levensbeschouwingen kent. Uit dien
hoofde was het hun goed recht daar
te zijn. Maar ook uit dien hoofde
,vas het hun plicht te verschijnen
'oals verlangd werd.
Het was een voorrecht daar aan
wezig te zijn en daar kan men een
tieine tegenprestatie tegenover stel-
Alle vrijheid is nog geen blij-
vest, slank gesneden, zijn er even
goed als okergele colberts en terracot
ta regenjassen. Maar er is stijl in
gekomen.
De ene man zal een colbert met ver
weggesneden voorpanden kiezen, de
ander een model dat tot de zoom
recht oversluit met een dubbele rij
kleine knopen en hooggeplaatste re-
Kleur
Veel vage strepen en visgraatjes in
turquoise, blauw-grijs, abrikoos-
bruin. Nog wat ongewoon voor het
oog. maar best mooi.
Sweaters in helder wit met rode
randen, heel decente strand-sets van
katoenen badstof met short, hemd.
jasje en wikkelhanddoek, die ook als
kilt gedragen kan worden. Soepele
frottee sokken in welke tint dan ook,
overhemden van zoetrose tot stoerge-
ruit of felgestreept. Het enige waar
niets over te vertellen valt is de pan
talon, of het moest zijn dat die slank
valt zonder nauw te zijn.
De stoffen zijn dun en soepel, glad
de kamgarens of fijn tweed voor
sportmodellen. Voor de jongeren
breed corduroy.
Op de eerste dag van de modehe-
renbeurs werden de Beau Brummel-
prijzen voor de beste modellen toege
kend aan: een regenjas ontworpen
door Gerard de Both, prés du corps
aan de voorzijde, in de klokkende
rug een diepe gerende plooi vanuit
de taille.
Ten tweede aan een strandensem-
ble in leverbruin en ten derde een
keurig blauw pak van lichtgewicht
materiaal. Lang slank colbert met die
pe plooi middenachter tot hoog in de
taille en ver weggesneden voorpan-
Zelf zien
Is de beurs in de RAI alleen «e
bezoeken door vaklieden, het grote
publiek kan een indruk "an de man
nenmode 1968 krijgen in het Centrum
voor industriële vormgeving in het
Beursgebouw aan het Damrak, wiar
de International Fashion Council de
ze week een fototentoonstelling over
dit onderwerp houdt.
Ontwerpen van modemakers uit ve
le landen zijn er. Ontwerpen die gro
tendeels non wensdromen zijn. maar
nspirerend werken op de ontwikke
ling. Ook hier werden prijzen uitge
reikt en ook hier was Gerard de Both
weer een der bekroonden.
MAN OVERLEDEN
NA AANRIJDING
AMSTERDAM De 60-jarige wiel
rijder G. van Vliet, die gistermorgen
op de Burgemeester de Vlugtlaan in
Amsterdam. In aanrijding kwam met
een tram van lijn 13. is in de loop
van de middag in het Wühelmina
Gasthuis overleden aan zijn verwon-