dJ
Het ergste is de
haat op al
die gezichten
rente-girorekening
.Computer-regering' dreigt
4 personen met auto vanaf f307.-
Directie papierfabriek in
conflict met vakbond
Waarschuwing
tegen vlees
niet gegeven
DRIE NIEUWE TYPEN
VAN VOLKSWAGEN
Lichtgevende
wand tegen
inbrekers
ri
KAREL1
Uw Kunstgebit
Maak uw salaris
rentegevend!
31/2% op een
bij de
Algemene Bank Nederland
5
DINSDAG 5 SEPTEMBER 1967
Heilsmajoor uit
Kongo terug
SCHEVENÏNGEN
„Die wanhoop op die ge
zichten, die haat vaak ook.
Dat was het verschrikke
lijkst. Ik zal het nooit kun
nen vergeten, 't Was erger
dan de verwondingen dik
wijls".
Net thuis van een driejarig verblijf
in Kongo als majoor bij het Leger
des Heils, komen die herinneringen
wéér boven bij Eva den Hartog (44).
Ondanks de bloemen, die bijna de
hele kamer van haar ouderlijk huis
aan de Schevenlngse Badhuisstraat
vullen, ondanks de warme ontvangst
door vrienden en kennissen.
„Die drie jaren waren soms ellen
dig." Even later ietwat para
doxaal: „maar ik ben dol op het
werk. 't Is interessant, want eigenlijk
doe je het werk van een dokter."
Geen klaagzangen
Eva den Hartog is een vrouw, die
het graag nuchter blijft bekijken.
Geen klaagzangen, geen meelijwek
kende verhalen. Al zou ze die gemak
kelijk kunnen doen. Als hoofd van
een polikliniek van het Leger in Masi-
na, midden in Kongo's rimboe, in het
gebied van Kinsjassa (het vroegere
Stanleystad) heeft zij een zwaar
bestaan.
Elke dag zo'n 150 Kongolese pa
tiënten. te behandelen, eenmaal in de
week nog 350 baby's en dan ook nog
eens elke week een kleine 200
aanstaande moeders van advies te die
nen, dat is eigenlijk het werk van
een complete medische staf. En ma
joor Eva, die eigenlijk niet meer is
dan verpleegster, doet het alleen met
een Zwitserse verpleegster en een as
sistente plus een aantal Kongolese
verplegers. „Maar door ervaring leer
je een hoop", zegt ze. „In Antwerpen
op het opleidingsinstituut voor tro
pische ziekten hebben ze me er
trouwens aardig op voorbereid."
Levensgevaarlij k
Een moeilijke tijd was de oorlog.
Na die van 1964 toen opstandelingen
het land onveilig maakten en vooral
vele blanken vermoordden, maakte
ze ook de jongste mee: de strijd van
blanke huurlingen en Katangese gen
darmes legen het Kongolese leger.
Weken achtereen kwamen er vrij
wel dagelijks vliegtuigen vol gewon
de soldaten uit Boekavoe op het vlieg
veld van Kinsjassa aan. De zes ambu-
Per AUTO naar Groot-Brittannië
tweemaal per dag
Hoek van Holland vertrek 12.00 en 23.40 uur
voordelige retours per dagboot
Hoek van Holland-Harwich
lances reden constant af en aan. De
ernstige pati nten werden naar het
stadsziekenhuis gebracht, de minder
ernstige naar de polikliniek van het
leger. Dat kwam nog eens extra bij
het gewone werk.
„Als je zulke transporten ziet, dan
onderga je de haat, die de Kongolees
koestert jegens de blanke. Ze laten
zich graag behandelen, natuurlijk.
DOOR:
Dick
Ringlever
omdat ze weten, dat ze nergens in
betere handen zijn. Maar het is met
tegenzin. Alle ellende van de laatste
jaren eigenlijk van de onafhanke
lijkheid in 1960 af ontlaadt zich op
de blanken."
„Dat bleek een paar weken terug
weer, toen er grote demonstraties
voor Moboetoe waren in Kinsjassa.
Duizenden Kongolezen liepen schreeu
wend door de stad. Elke blanke, die
zij tegenkwamen, werd met stenen
„Voor een blanke is het levensge
vaarlijk om op straat te komen. Er is
daarom een uitgaansverbod van 's
avonds zes tot 's morgens zes. Bij ons
hoofdkwartier kwamen ze ook. Maar
ze hebben ons niets gedaan, gelukkig.
Op de stoep waren een paar van onze
Kongolese mensen gaan staan en die
hebben het gevaar afgewend. Wij
hebben ons niet laten zien."
Eis: vier procent loonsverhoging
NIJMEGEN De Neder
landse export papierfabriek in
Nijmegen heeft op het ogenblik
zo'n grote orderportefeuille dat
24 van de ruim 250 personeels
leden tijdelijk in vol-continu-
dienst moeten werken. Deze be
slissing heeft geleid tot een con
troverse tussen de directie en
de r.k. vakbonden. De bond eist
nu dat de vier procent loonsver
hoging voor het gehele perso
neel moet worden doorgevoerd.
De directie vindt daarentegen een
dergelijke koppeling ongeoorloofd en
niet verantwoord. In 1966 heeft het
bedrijf verlies geleden en dit jaar zal
nog geen volledig herstel worden be
reikt.
De vakbond St. Willibrordus heeft
op allerlei manieren geprobeerd de
invoering van de tijdelijke continu
dienst, waardoor de rentabiliteit van
de onderneming verder kan worden
verbeterd, te boycotten, zelfs nadat
de regering (terecht) toestemming
had verleend, zegt de directie. Een
vakbondsbestuurder zou zelfs het
personeel hebben aangeraden niet
aan het werk te gaan.
De vakbond stelt daar tegenover
dat de fabriek geen vergunning voor
vol-ontinudienst heeft ontvangen.
Er werd slechts een overwerkvergun-
nlng voor zondag jl. verstrekt.
De regering heeft begin dit jaar
een algemene vergunning gegeven
voor de vier procent loonsverhoging,
zei secretaris Nooy. Alle papierfabrie
ken hebben van deze vergunning bij
de vernieuwing van 63 C.A.O. gebruik
gemaakt; alleen de Nederlandse ex
port papierfabriek weigerde.
St. Willibrordus beseft dat de situa-
tie in de papierindustrie niet zo
rooskleurig is. maar wenst niet te
accepteren dat de lonen nu het
sluitstuk gaan
Tegen vol-continu dienst heeft de
bond geen enkel bezwaar, mits de
landelijk overeengek-#» cn aanpas
sing van de arbeid-. oorwaarden
wordt toegepast. Van boycot is geen
sprake geweest, aldus de bond.
Chaos
Overigens eeft Eva den Hartog toe,
dat mensen van het Leger vrij goed
genoteerd staan in Kongo. Slacht
offers onder soldaten en officieren
zijn er nooit gevallen, terwijl mensen
van de protestantse zending en de
missie in het verleden wèl werden
gemolesteerd. Een paar weken terug
nog werd een Engelse zendeling door
een paar jongens zomaa neergescho
ten in zijn woning. En in totaal zijn
er zeker de laatste jaren wel 200 ver
moord. „Ik vraag altijd: waarom
toch, deze mensen doen toch niets
dan goeds?"
Dagelijks heeft majoor Eva de
laatste weken ervaren hoe de
toestand zienderogen verslechtert.
Voeding is er bijna niet meer. Toe
voerwegen zijn afgesneden, in het 'he
le land heerst chaos nu de wa
penstilstand weer is opgeheven en op
nieuw gevechten zijn uitgebroken tus
sen het leger en de huurlingen met
de Katangezen.
Voeding komt er byna niet meer.
Wat er nog wordt aangevoerd, komt
meestal uit het buitenland. „Van de
Interchurch Medical Assistance in
Majoor Eva: bloemen
na verschrikkingen
New York krijgen we gelukkig ontzet
tend veel, ipelk en medicijnen. Dat is
fantastisch. We zouden niet weten wat
we zonder die hulp zouden moeten.
De mensen leven op de rand van
totale armoede sinds het geld is gede
valueerd en de prijzen zijn gestegen.
De Kongolezen lijden. En ik dank
elke dag onze lieve Heer, dat ik g>?en
Kongolese ben".
Westduitsers
gerustgesteld
gekozen, dan blijft hy ook in d»
Groei
Hulp aan Kongolese militairen
Toch is majoor Eva blijven wer
ken. Evenals die andere Nederlan
ders. Evenals majoor Go Pijsel, ad-
junct-hoofd van de polikliniek, als
kapitein en mevrouw Verpoorten uit
Den Haag, die voor de voedselvoorzie
ning zorgen, als Annie Kieboom uit
Brabant, die bij de medische zorg
assisteert.
„Het fijne is, dat je iets ziet groei
en. Toen ik drie jaar geleden hier
weer kwam (van '58 tot '62 was zij er
óók) moesten we eigenlijk van de
grond af beginnen met onze medische
dienst. Een polikliniek was er niet.
En elke dag trok ik met een ambulan
ce naar Masina, naar een plaats mid
den in de rimboe, waar dan honder
den patiënten stonden te wachten.
„Later bouwden ze een huisje van
bladeren voor me, ter bescherming te
gen de hitte. Dat was erg aardig.
Maar het bleef natuurlijk primitief.
Nog later en dat heeft ons enorm
geholpen schonk de Simavi ons
een rijdende polikliniek en vorig jaar
kregen we van de Nederlandse rege
ring in het kader van de ontwikke
lingshulp zelfs een eigen gebouw,
waarin we onze polikliniek konden
huisvesten. Een prachtig gebouw met
een dikloe muur er omheen".
Ellende
In die polikliniek helpt de majoor
nu dagelijks de honderden patiënten.
„De stroom wordt steeds groter en
het beschikbare personeel lijkt er
haast niet meer tegen opgewassen.
We hopen maar op meer mankracht
al zal die niet zo gemakkelijk zijn te
vinden".
Vooral dc nu al maanden lang woe
dende oorlog heeft de situatie sterk
verernstigd. Honderden gewonde mili
tairen moeten ook geholpen worden.
„Je staat er soms versteld van hoe
jong die jongens soms nog zijn. Er
lopen zelfs 15-jarigen bij. Onvoorstel
bare ellende maak je soms mee.
Gelukkig ook leuke dingen. In de
kraamkliniek bijvoorbeeld". La
chend: „Er zijn al zes moeders, die
hun baby de voornaam Eva den Har
tog hebben gegeven..." „Maar toch,
de ellende overheerst. Als je die lan
ge rijen brancards voor de vliegtui
gen ziet staan, dan denk je wel eens:
hoe moeten we ze allemaal helpen.
Maar tot nu toe zijn we er gelukkig
in geslaagd. Al op het vliegveld krij
gen de ernstige gewonden medicijnen
of een spuitje. Ze worden zo veel
mogelijk ter plaatse behandeld. Dan
gaan ze verder naar het ziekenhuis.
Of naar onze polikliniek".
Straks weer terug? Majoor Eva:
„Ik weet niet waar ze me hebben
willen. Maar het zit er wel een beetje
in. ja. Dat wordt dan januari als
mijn verlof is afgelopen. Eerst ga ik
nog een paar weken naar New York
voor een bezoek aan de Interchurch
Medical Assistance, die zo enorm
voor ons werkt. En dan, ja. dan ga ik
al mijn kennissen en collega's eens
opzoeken, 'k Ben enorm benieuwd
hoe ze het allemaal maken!"
DEN HAAG De medische en
veterinaire autoriteiten in de
Bondsrepubliek hebben radio en
televisie geen opdracht gegeven tot
het uitzenden van waarschuwingen
tegen met Salmonella besmet Ne
derlands kippevlees.
De minister van binnenlandse za
ken van de deelstaat Noordrijnland-
Westfalen heeft eind vorige week
de andere deelstaten telegrafisch
ingelicht over het besmette vlees.
Dit telegram is vermoedelijk onder
schept door radio- of televisiemen-
De hoofdinspecteur van de volks
gezondheid in Noordrjjnland-West-
falen, dr. Quanter, is in het week
einde niet voor de Duitse televisie
geweest om te waarschuwen maar
om de bevolking gerust te stellen.
Dit heeft dr. Quanter meegedeeld
aan zijn Haagse collega drs. J. M.
van den Born.
Dat gisteren werd bekendgemaakt
dat zich in West-Duitsland grotere
partijen van het verdachte kippe
vlees bevonden dan men eerst dacht,
kwam doordat de verpakking voor
de tv was vertoond. Dit had tot
gevolg dat er zich mensen aanmeld
den die nog wat van dit merk in
huis hadden.
De Nederlandse pluimveeslach
terij die dit vlees heeft geleverd,
staat volgens drs. Van den Born
gunstig bekend.
Haagse uitvinding
UTRECHT In België zullen bin-
j nenkort de muren van een bankge-
bouw lichtgevend worden gemaakt
om rovers geen kans te geven bij
nacht ongemerkt binnen te sluipen.
Een apparaat zorgt op bepaalde tij
den gedurende een paar seconden
voor „lichtinjecties"waarna de
lichtgevende toand drie tot vier uur
licht blijft uitstralen.
Bevindt zich tijdens zo'n injectie
een onbevoegde in het gebouw, dan
blijft zijn silhouet enkele uren lang
haar scherp op de muur afgetekend.
Safe-lile
Safe-lite heet dit lichtgevende
materiaal, dat een Haagse fabrikant
van plastic-produkten heeft uitge
dokterd. Hij heeft op zijn uitvinding,
die op de reclamevakbeurs in
Utrecht wordt gedemonstreerd, oc
trooi aangevraagd.
Het materiaal (een zink-cadmium-
verbinding), weer bestendig, afwas-
baar en niet giftig, kan in vrijwel
alle materialen in zes kleuren wor
den verwerkt. Betonfabrikanten
hebben al belangstelling getoond
voor het lichtgevend maken van tre
den in trappehuizen van flatgebou-
W egheveiliging
Voor lichtgevende strips in gangen
en kamers van ziekenhuizen en der
gelijke is het materiaal ook bruik
baar. Het kan ook de spaarlampjes
in kinderkamers vervangen. Het
Verbond voor veilig verkeer zal het
materiaal testen op de bruikbatrheid
voor wegbeveiliging.
Nieuwe functie voor
mr. Van Wolf eren
DEN HAAG Tot plaatsvervan
gend secretaris-generaal van het mi
nisterie van onderwijs en wetenschap
pen is benoemd mr. M. D. van Wolfe-
ren, thans directeur van de directie
beroepsonderwijs en vormingswerk.
Hij krijgt vooral de leiding van de
afdelingen centrale personeelszaken,
administratieve en bestuurlijke doel
matigheid en algemene interne za
ken.
(Van onze redacteur automobilisme)
AMERSFOORT Vlak voor de
Frankforter automobleltentoonstel-
ling is de Volkswagenproduktie nog
uitgebreid met enkele nieuwe typen.
In de zogenaamde kever-serie is
direct leverbaar de VW 1500
Sportomatic (een automatische kop
peling annex drieversnellingsbak,
die de mogelijkheid tot schakelen
blijft bieden), terwijl in de grote
VW-modellen met 1600 cc motor van
januari 1968 af een automatische
koppeling komt en een versnellings
bak, die VW-automatic wordt ge
noemd.
Alle geautomatiseerde VW's wor
den voorzien van de door Porsche
ontwikkelde achteras met twee
kruiskoppelingen, die onlangs bij de
Transporter-modellen werd ge
ïntroduceerd.
De naam Sportomatic is gekozen,
omdat het. in tegenstelling tot an
dere automatische transmissiesyste
men, mogelijk is desgewenst zelf
„het heft in handen" te nemen.
Pook
De pook van de VW 1500
Sportomatic heeft thans vier keuze
mogelijkheden: een achteruit en drie
vooruitstanden. De verbinding tus
sen motor en transmissie wordt tot
stand gebracht via een koppelom
vormer en een elektrisch bediende
scheidingskoppeling.
In stand drie kan men zonder
meer iedere verkeerssituatie mees
ter blijven. Stand twee is voor het
meer zwaardere werk bestemd, het
snelle wegtrekken dus. het rijden op
hellingen, of in stadsverkeer en
fileverkeer, zomede voor inhaal
manoeuvres.
Stand één tenslotte is ideaal voor
garage-opritten, zeer stijle hellingen
en terreinwerk.
Automatisch
De automatic van de 1600 model
len schakelt eveneens volkomen
automatisch. Men kan hem „in de
hand houden" door gebruik te ma
ken van de keuzehandel en het gas
pedaal, waaraan de zogenaamde
kick-down-voorziening is getroffen.
Schakelt men na het starten in
stand drie. dan rijdt de wagen weg
en schakelt vanzelf door naar drie.
Zet men de handel na het starten
in stand twee. dan schakelt de bak
naar behoefte heen en weer tussen
één en twee. Heeft men stand één
DRIE NIEUWE
FORDS
(Va:
PATERSWOLDE Behalve een
aantal belangrijke wijzigingen in de
bestaande Ford 12 M en 15 M model
len onder meer een gescheiden
remsysteeim en een 12 Volt elek
trische installatie is deze serie uit
gebreid met drie nieuwe uitvoerin
gen.
Het basistype van de reeks is uitge
rust met een 57 pk 1.2 liter motor. De
prijs hiervan is nog niet bekend. De
ze zal echter lager zijn dan die van
de huidige 12 M
Nieuw is ook de 12 M TS. De»3
wagen, die wordt aangedreven door
de 1.3 liter 75 pk „hoge compressie"
motor, onderscheidt zich vooral door
een extra luxueuze uitvoering.
Een nieuw „vlaggeschip" voert de
15 M-vloot aan. Het is de Ford 15 M
TS 1700 S, waarvan de type-aandui
ding al zegt dat de wagen is voorzien
van een 1.7 liter krachtbron. Deze
motor, ontleend aan de nieuwe 17 M
20 M-serie. kan een vermogen van
85 pk ontwikkelen, wat de 1700 S tot
indrukwekkende prestaties in staat
stelt.
De naam Taunus. zo maakte Ford
Nederland gisteravond op een
persconferentie in Paterswolde be
kend, zal voorgoed tot het verleden
behoren. In verband met de mogelijk
heden, die de landen van de Euro
pese vrijhandelsassociatie (EVA)
eventueel bieden na aansluiting bij
de EEG, zal er alleen nog maar spra
ke zijn van een type-aanduiding.
WASHINGTON Op het Internati
onale Monetaire Fonds hebben 34 le
den in het afgelopen boekjaar, dat
eindigde op 30 april, trekkingen ge
daan voor bijna vier miljard gulden.
Dit staat in het jaarverslag van het
fonds.
Door van de kick-down gebruik te
maken, waarbij het gaspedaal hele
maal wordt doorgetrapt, schakelt de
automatic automatisch naar een
lagere versnelling.
Als u voor één dubbeltje
op de eerste rang
küntxltten...
Wij willen de man nog zien.
die meer van zijn senoritas
genietdan u van uw kloeke
TOPIC van een dubbeltje!
Koopt u eens een doosje. Wed
den. dat u TOPIC blijft roken?
Nieuw
redacteur automobilisme)
Drs. Nederhorst:
Waarom Franco
feliciteren
DEN HAAG Het socialistische
Tweede-Kamerlid drs. Nederhorst
heeft minister Luns gevraagd of de
ze in de Raad van ministers van de
EEG de gelukwens van de voorzitter
van de Raad aan generaal Franco
ter sprake zal brengen. De felicitatie
werd gedaan in verband met de
Spaanse nationale feestdag.
Drs. Nederhorst wil weten of de
minister erkent dat deze feestdag
geheel gesteld wordt in het teken
van de herdenking van de fascisti
sche opstand tegen een democrati
sche regering.
Het Kamerlid vreest dat deze toe
nadering tot Franco's Spanje de in
druk kan wekken, dat stap voor stap
wordt toegegeven aan hen, die het
fascistische karakter van het Spaan
se regime geen belemmering vinden
voor een eventuele associatie-over
eenkomst of lidmaatschap van Span
je met de EEG.
Weer sluiting
textielfabriek
TILBURG De NV spoelerij
„Hoogmolen" zal worden geliqui
deerd. Voor het personeel, dat uit 35
man bestaat, zal volgens de directie
de best mogelijke oplossing worden
gezocht.
Het bedrijf, dat zich bezighoudt
met het twernen en spoelen van ga
rens, is een dochteronderneming van
NV A. Hoogmolen, een handelsonder
neming in textielgrondstoffen.
Voortdurende onderbezetting en af
zet tegen lage prijzen zijn tenslotte
funest geworden voor het bedrijf.
Mejuffrouw Bout
naar Kenia
ZEIST Mejuffrouw C. G. Bout
uit Utrecht zal woensdag 13 septem
ber om 7.30 uur in een dianst van de
hervormde gemeente te Genemuiden
worden uitgezonden als zendingsarts
naar Kenia. Zij gaat daar werken in
het kader van de samenwerking van
de Gereformeerde Zendingsbond met
de Hervormde Kerk van Oost-Afrika.
Het negenjarige Duitse jongetje
George Holtkamp uit Hüthum is giste
ren op rijksweg 32 bij Steenwijkenvold
door een personenauto aangereden,
toen hij plotseling de weg overstak. Hij
overleed in het ziekenhuis.
LEUVEN Terwijl hij deelnam
aan een criterium voor beroepsren
ners in Leuven is de nieuwe wereld
kampioen bij de professionals op de
weg, de Belg Eddy Merckx door een
al te opgewonden supporter met fiets
en al tegen de grond gewerkt.
Merckx werd naar een ziekenhuis
overgebracht, waar men oppervlakki
ge verwondingen constateerde.
de gehele dag
onwrikbaar op zijn plaats!
Als U wilt, dat Uw kunstgebit de gehele dag
door gemakkelijk, stevig en zeker zit, neem
den Dentofix - een nieuw, beproefd, anti
septisch poeder - en strooi een weinig op
de gebitsplaat. U zult meer dan tevreden
zijn en alle ongemakken van Uw kunstgebit
vergeten, want U kunt lachen, spreken en
eten zoals U wilt! Dentofix is daarbij ver
frissend, voorkomt onaangename reuk uit
de mond en is een weldaad voor Uw ge
hemelte. Wij garanderen, dot U tevreden
zult zijn. Verkrijgbaar in discrete, neutrale
plastic flacons, prijs f. 2,35, bij opotheken
«n drogisterijen.
ONDERZOEK VN GEVRAAGD
NEW YORK Een groep hooggeplaatste Amerikanen heeft de Ver
enigde Naties maandagavond verzocht een onderzoek in te stellen naar
de inbreuk op de rechten van de mens door middel van computers, afluis-
terapparaten en uitvindingen tot „veredeling" van het menselijk ras.
Reeds bestudeert een congrescommissie voorstellen voor het oprichten
van een nationaal computercentrum, waarin alle gegevens over ieder mens
in de VS worden verzameld: het schrikbeeld van een alleswetende regering.
Nieuwe biochemische onderzoekingen kunnen het mogelijk maken het
geslacht en eigenschappen van een kind van tevoren vast te leggen, en
het privéleven van het individu wordt in gevaar gebracht door micro
tv-camera's en afluisterapparaten, aldus de commissie.
(alle voordelen van de giro en bovendien 31/2% rente)
Inlichtingen en folders bij alle kantoren.
