Overdreven patriottisme op Egyptische kansels Nasser Een woord voor vandaag Vrijgemaakten willen geen contaet meer met Chr. Geref. Kerken geeft een Urk Kanselbijbel aan r.k. Elten NASSER DOOR DIK EN DUN Optimisme werkgevers over groei industrie Van Thieu en Ky Saigon verslagen Tempelbouw brengt breuk tussen kerk en synagoge NIEUWE LEEDSE COURANT MAANDAG 4 SEPTEMBER 1967 De schok van de verrassing is aan geen mensenleven vreemd. Voorvallen in het leven van alledag kunnen ons soms zo ver hazen, dat ze ons tot nadenken stemmen, hoewel ze in wezen voor ons geen onbekende elementen bevatten. Zo vergaat het ook de discipelen. Met Jezus aan boord varen zij op een meer. Jezus valt in slaap en dan plotseling steekt er een storm op. Het verhaal, opgetekend in Lucas 8, is wel bekend. De discipelen, bang geworden, wekken de Here, Die de wind en de wilde wateren bestraft, „en zij kwamen tot rust en het werd stil". Nu de reactie van de discipelen, die met Hem van stad tot stad en van dorp tot dorp zijn getrokken en al de wonderen door Hem verricht, met eigen ogen hebben aanschouwd: „Wie is toch deze, dat Hij ook aan de winden en aan het water be velen geeft en zij Hem gehoorzaam zijn?" Die ene gebeurtenis bepaalt hen ertoe, dat het zo langzamer hand gewone toch niet zo gewoon is. Die ene gebeurtenis haalt hen uit de sleur van het makkelijk aanvaarden. Wie is toch dezeZouden wij het ons niet meer moeten afvragen? W(j lezen vanavond 1 Samuel 20 vers 27 tot 42. Wegens oecumenistische koers (Van onze kerkredactie) AMERSFOORT De gene- rale synode van de Gerefor meerde Kerken (vrijgemaakt) wil af van het contact met de Christelijke Gereformeerde Kerken. De vrijgemaakten heb ben het gevoel, dat zij door de christelijk gereformeerden maar aan het lijntje worden ge houden, terwijl inmiddels „het oecumenisme in de Christelijke Gereformeerde Kerken hand over hand toeneemt", aldus ds. Joh. Francke. Hy diende samen met synodepraeses drs. D. Deddens een voorstel in. om als synode een brief aan de komende chris telijke gereformeerde synode te schrij ven. waarin uiteengezet wordt, dat het contact als geëindigd moet worden be schouwd. In dit voorstel worden twee redenen genoemd: de christelijke gereformeerde hebben niet voldaan aan de dringende oproep van de vorige vrijgemaakte sy node. om de verschillen niet langer aan te merken als beletsel om tot eenheid te komen en dan verder het De commissie van preadvies wil niet zo abrupt een eind maken aan het con tact. Maar ook zij wil, dat het depu- tatenoverleg wordt beëindigd en wordt vervangen door een schriftelijk spreken van synode tot synode (wat dus zal gaan in een tempo van een brief in drie jaar). Over beide voorstellen is nog niet beslist. Getracht wordt nog tot een ge meenschappelijk standpunt te komen. BOEK Prof. J. Kamphuls ging In de bespre king In op het jongste boek van ds. J. H. Velema. De Christelijke Gerefor meerde Kerken stellen zich op als ..cen trumpartij" binnen het gereformeerde volksdeel „tussen klem en knoop" (de titel van ds. Velema's boek). Met alle spreuken over de toeëigenlng des hells eigent men «Ichzelf een zekere vrijblij vendheid toe. Men sluit zich zo nauw mogelijk aan bU het oecumenisch stre- Hij wees op het lidmaatschap van de CCC. en vooral op dat van de Gere- 'ormeerde Oecumenische Synode. Dat aatste maakt het contact onmogelijk. „Het gaat erom, dat wij na twintig jaar appèl gedaan te hebben, constate- en. dat de koers der vaderen (1892) vordt bestendigd door de zonen, die een centrumplaats begeren. Door dit te ELTEN De burgemeester van Urk heeft zaterdag aan de rooms-katholieke kerk van Elten een protestantse kansel bijbel aangeboden. Elten behoorde na de oorlog tot Nederland, maar werd enkele jaren geleden weer Duits toen een grenscorrectie ongedaan werd ge maakt Urk heeft oude banden met Elten. Voor de oorlog was het voormalige eiland deel van een leen van het dom kapittel. Niet alleen werd in Elten de nieuwe kerk ingewijd, die in de oorlog zwaar verwoest was, maar tevens werd het tiende eeuwfeest van deze kerk gevierd. Burgemeester K. Bossenbroek van Urk overhandigde de bisschop van Münster. dr. Joseph Hoffner, een pro testantse kanselbijbel uit de achttiende eeuw met zware koperen hoeken en sloten. Tevens zong het Urker vissers- koor. De restauratie van de St. Vitus-kerk werd begonnen door Nederlandse auto riteiten en is nu afgemaakt door de Duitse. Man beschadigt dertig auto's minder dan dertig personenauto's beschadigd. Een aantal van deze auto's stond geparkeerd vlakbij het politiebureau. De dader heeft buiten spiegels, ruitenwissers en antennes afgebroken. constateren helpen wij de Christelijke Gereformeerde Kerken. Als wij daarom veroordeeld worden, hoeven we daarvoor niet bang te zijn. Dan weet men in ons land. waarop het vast zit. Men houdt gemeenschap met hen, die avondmaalgangers .vervolgen. ERGER Ook ds. Francke wilde, dat de Chris telijke Gereformeerde Kerken goed duidelijk gemaakt wordt, „dat we niet gelijk geschakeld willen worden met kerkvervolgers". Hij vond het valse oecumenisme veel erger, dan verschil van mening over de toeëigening des heils. „Men beschouwt ons op hetzelfde ni veau als de synodale Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Gemeen ten. De ene dag praat men met ons en de andere dag met de synodale Gere formeerde Kerken. Afzonderlijke depu- taten voor overleg met ons werden con stant geweigerd." (Van onze kerkredactie) KAIRO «Gij zijt de Revolutie der revoluties. Gij hebt het wonder van de twintigste eeuw vervuld. Gij zijt immers zelf een donder. Gij, Gij, die tot strijden geschapen zijt." Aldus een telegram, kortgeleden aan president Nasser gestuurd door dr. Ibrahim Said, de officiële woordvoerder van de pro testantse kerk van Egypte. „Wij bieden de Arabische na tie van de Perzische Golf tot de Atlantische Oceaan onze geluk wensen aan. God z(j met U, o Nasser, o Nasser". Zo was de toon van een boodschap van synodepraeses dr. Fahim al- Akhdary zelf, waarin hij Nasser feliciteerde met zjjn „successen" na de zesdaagse oorlog. Westerse waarnemers en kritisch ingestelde Egyptische christenen ma ken zich op het ogenblik ernstige zor gen over de Egyptische kerken. Zo wel de patriarch van de Koptische kerk Cyrillus VI, als de toonaange vende predikanten van de pro testantse kerk hebben zich de laatste weken laten verleiden tot haast afgo dische uitspraken. Zij zien binnen de Egyptische ker ken spanningen die bij een eventuele val van Nasser zelfs tot kerkscheurin gen zouden kunnen leiden. MARTELAARS De bovengenoemde dr. Ibrahim Said is predikant van de belang rijkste protestantse gemeente in Kai- ro. In een oproep aan de Egyptische protestanten herinnert hij aan de martelaars van de Egyptische kerk en eist hij absolute toewijding aan Nasser, het „ware symbool van alle Arabieren", de „Leider in de door God gewilde Heilige Oorlog". „Ga ons voor, o Gamal, ga ons voor, want Uw naam betekent Victorie." (Abdal Nasser betekent „Diener van de over winning".) In kerkbladen en andere kerkelijke publikaties wordt ook na de Ara- bisch-Israëlische oorlog nog steeds (Van onze soc.-econ. redactie) DEN HAAG Nederland groeit op het ogenblik uit tot een complete industriële natie, die zich op internationaal terrein kan meten met de concurrentie. Vele voorbeelden van grote in dustriële activiteiten tonen aan, dat de structuur van het indus triële bedrijfsleven bezig is ster ker te worden. Steeds meer wordt voldaan aan de voorwaar den, die in de naoorlogse indus trialisatienota's zijn gesteld. Na de vele pessimistische geluiden over de gang van zaken in het Neder landse bedrijfsleven doen deze gelui den, die komen van het Centraal Soci aal Werkgeversverbond, weldadig In het vandaag verschenen num mer van De Onderneming schrijft het verbond, dat tegenover be drijfstakken, die een wat minder gro te rol zijn gaan spelen, andere secto ren staan die met grote schreden vooruitgaan. Loge icinsten Wel is de winstontwikkeling bij het bedrijfsleven op het ogenblik in het algemeen gesproken nog on gunstig en is daardoor de lust tot investeren in vaste activa om tot een behoorlijk groeitempo te komen nog onbevredigend, maar er is de afgelo pen tien jaar toch veel gebeurd. De vijf grote olieconcerns in ons land: Shell. Esso. Gulf. BP en Mobil Oil hebben bijv. de laatste maanden besloten hun capaciteiten aanzienlijk uit te breiden. De produktie van ethyleen (uit gangsstof voor de petrochemie) steeg van 25.000 ton in 1962 tot 285.000 ton in 1967 en in 1970 hopelijk tot 985 000 ton. De capaciteit van de olieraffina derijen was in 1962 24 miljoen ton. nu 40 miljoen en straks 60 miljoen ton. Andere voorbeelden van specta culaire groei in de metaal, de chemie en de energievoorziening liggen voor het grijpen. Een krachtig beroep doet het werk geversverbond op de politici. In de politiek zal men moeten begrijpen, dat de vervulling van de wensen en verlangens op het gebied van de wel- Prof. Snijders rector in Groningen (Van onze onderw(jsredactie) GRONINGEN Tot rector magni ficus van de rijksuniversiteit te Gro ningen is benoemd prof. dr. J. Th. Snijders, gewoon hoogleraar in de psychologie, en sinds september 1965 secretaris van de academische senaat. Prof. Snijders zal prof. mr. E. H. s'Jacob opvolgen, die gedurende twee jaar het rectoraat heeft bekleed. Secre taris van de senaat wordt, eveneens voor twee jaar, prof. dr. W. F. Dank baar. gewoon hoogleraar in de ge schiedenis van het christendom. Prorector wordt voor het jaar 1967- '68 prof. dr. J. S. Faber. vaartsverbetering alleen mogelijk is bij een realistisch overheidsbeleid. Het verbond 'noopt dat op de derde dinsdag duidelijk zal blijken dat voor een dergelijk beleid is gekozen. De overheid zal nog krachtiger moe ten meewerken aan de bevordering van de rentabiliteit in het bedrijfsle ven. Als een ander urgent probleem geldt daarbij de uitbreiding van de EEG met andere Europese landen. doorgevochten. „Wij hebben geen an dere Leider, als Gamal Abdal Nas ser" leest men op de voorpagina van Risalat an-Nur, het blad van de pro testantse vereniging voor sociale dienst. Redacteur ds. Samuel Habib eist, dat de oorlog tegen het westen en tegen de Joden verder gevoerd zal worden. W'ie op het ogenblik de christelijke pers van Egypte leest, wordt onwille keurig herinnerd aan bepaalde christelijke persstemmen in Duitsland tijdens de Tweede Wereld oorlog. Ook bij de Egyptische chris tenen is overwinnen al wat de klok slaat: „Wij zijn overwinnend, want wij hebben de Overwinnaar, Gamal Abdal Nasser". OPPOSITIE Daarnaast zijn er echter ook ande re stemmen, al kunnen ze thans niet aan het woord komen. Realistischer stemmen. Predikanten, priesters en intellectuele gemeenteleden, die naar buiten met de massa mee moeten, maar in persoonlijke gesprekken het tijdelijke samengaan van christenen en moslims tegen de Joden verraad aan het evangelie noemen. Deze oppositie is niet georga niseerd. Het is twijfelachtig, of ze zich onder de huidige omstandighe den organiseren kan. De Arabische socialistische eenheidspartij is in bij na alle kerkelijke gemeenten verte genwoordigd. MINDERHEID Waarom dit overdreven patriottisme van de christenen, een patriottisme dat die van de moslims ver over treft? De correspondent van de Duits-2 protestantse persdienst EPD denkt aan een geprononceerd minder heidscomplex, dat in tijden van crisis tot wilde kreten leidt: om niet onder te gaan, moet men gehoord worden. Men zegt, dat de christelijke min derheid (vier miljoen christenen op 30 miljoen inwoners) verantwoorde lijk dreigde te worden gesteld voor de nederlaag in juni. Zijn de patriot tische, haast afgodische preken, die Secretaris senaat RU Utrecht UTRECHT Met ingang van 1 sep tember is prof. dr. J. Lan,jouw be noemd tot secretaris van de acade mische senaat in Utrecht. Hij is daar door voorbestemd als rector magnificus in het studiejaar 1968-69 op te treden. Hij is gewoon hoogleraar in de bij zondere plantkunde en de leer der verspreiding der planten. (Van onze kerkredactie) DEN HAAG Dr. G. J. Streeder gelooft dat een eventuele herbouw van de Iraëlische tempel in Jeruzalem het contact tussen kerk en synagoge sterk zal bemoeilijken. Een herbouw kan alleen I een gevolg zjjn van chauvinisme, een fanatiek nationalisme. Deze hervormde predikant uit Den Haag reageert op een artikel van onze speciale medewerker dat op het ogenblik plannen uitgewerkt worden om de tempel te hebouwen. In Amerika zou reeds 60.000 ton Bedfordsteen zjjn aangekocht. van de kansels van de pro- intse en Koptische kerken hoort, een soort zelfverdediging? sommige gevallen misschien. Maar volgens de correspondent van de EPD zijn de meeste predikanten en priesters, die zich zo extreem uitla ten, oprechte aanhangers van deze patriottische, anti-westerse lijn. De toch al zo gecompliceerde oecu menische gesprekken met de oosterse christenen zijn er weer moeilijker op geworden. „In het bezitten van zulk een teken van Gods tegenwoordigheid" zit een ..godsdienstig gevaar." schrijft dr. Streeder in het Hervormd Weekblad. „Het ontaardt tot een magisch instru ment waarmede de mens gaat mani puleren om zijn zin te krijgen. Er schuilt een geestelijk risico in." Dr. Streeder geeft toe dat Jezus in Zijn dagen de tempel als plaats der aanbidding boven andere plaatsen heeft erkend, maar zegt dat Hij „in Zijn gesprek met de Samaritaanse vrouw de voorlopigheid van deze plaats der aanbidding scherp en over duidelijk geaccentueerd" heeft. Uit de woorden van Stefanus voor het Sanhedrin, dat de „Almachtige niet woont in wat met de handen gemaakt is," concludeert hij dat niet „overtuigender geformuleerd" kan worden „dat de tempeldienst voor het leven met God afgedaan heeft." Chauvinistische motieven kunnen tot een herbouw van de tempel bewe- 111 (Vervolg van pag. 1) Pas over enkele dagen wordt de officieuze uitslag van beide verkie zingen verwacht. Op 2 oktober wordt de officiële uitslag bekendgemaakt. In de hoofdstad Saigon waren Van Thieu en Ky niet zo gelukkig. Daar werden zij met enkele duizenden stemmen verslagen door ex-premier Tran Van Hoeong. Voorzover thans bekend kregen de militaire kandida ten de meeste stemmen in de Me- kongdelta en in het centrale hoog land waar de regering tot nu toe veel gedaan heeft voor de bergstam- In de grote noordelijke stad Da- nang verloor het militaire tweetal eveneens. Phan Khac Soe, de tegen woordige parlementsvoorzitter, werd hier winnaar. Van Thieu en Ky won nen van Soe in de kuststeden Qui Nhon en Cam Ranh. Volgens de Zuidvietnamese re gering heeft de Vietcong gisteren zeker 250 aanslagen gepleegd. Hier bij zouden 65 mensen om het leven zijn gekomen. In drie plaatsen in de noordelijke provincie Quang Tri kon de stemming door de Vietcong- aanvallen niet doorgaan. REACTIE Washington heeft „met voldoe ning" kennis genomen van de voor lopige uitslagen. De Amerikaanse regering zal echter pas officieel reageren als de totaaluitslag bekend is. De meeste buitenlandse waarne mers die de verkiezingen in Zuid- Vietnam hebben bijgewoond, zou den tevreden zijn over het ver- Zuid-Vietnam heeft de mis lukking van de haar opgedrongen presidentsverkiezingen verontwaar digd van de hand gewezen", aldus Radio-Moskou. BEDANKEN? De vraag is hoe president Van Thieu zal reageren op de kritiek van Dzoe. Zaterdag nog zei de generaal dat hij voor liet ambt zou bedanken als er beschuldigingen van fraude of bewezen onregelmatigheden tegen de verkiezingen zouden worden in gebracht. Hij zou de beslissing over laten aan de grondwetgevende ver gadering. Nog voor de stembussen opengin gen heeft de regering van premier Ky twee kranten in Saigon ver boden te verschijnen. Ze worden er van beschuldigd pro-communistische propaganda te hebben gedrukt. Tij dens de verkiezingscampagne heeft de regering geen enkele censuur op de pers uitgeoefend. LEVENSLOOP Generaal Van Thieu speelde een belangrijke rol bij de staatsgreep in november 1963 toen het regiem- Ngo Dinh Diem omver werd ge worpen. Na de nieuwe staatsgreep van 20 juni 1965 werd hij staats hoofd. Sinds die tijd heeft hij zich afzijdig gehouden van de vaak bit tere politieke en godsdienstige twis ten die zo dikwijls verdeeldheid in de Zuidvietnamese leiding tot ge volg hebben gehad. Vice-president Ngoejen Cao Ky (36) was een succesvol jachtvlieger met snor en donkere bril toen hjj in 1965 als hoofd van de militaire junta aan het bewind kwam. Bij de omverwerping van het bewind-Diem was hij niet betrokken. W. KoMCNV) overleden GORSSEL Hier is. 89 jaar oud, overleden de heer W. Kok, een pio nier van de christelijke vakbewe ging. Hij was achtereenvolgens voor zitter van de Christelijke bond van arbeiders in de kledingindustrie en propagandist voor het CNV te Gro ningen. voor de Cnr. mijnwerkers- bond in Zuid-Limburg en voor het CNV te Utrecht. In 1937 ging hü met pensioen. Voogd nu naai de CDU voormalig Kamerlid van de Boeren' partij, is kandidaat voor het hoofdbe stuur van de Christen Democraten Unie. De CDU kwam bij de jongste ver kiezingen ongeveer 400 stemmen tekort voor een zetel in de Tweede Kamer. De heer Voogd, die na zijn uittreden uit de Boerenpartij als onafhankelijk lid in de Kamer zat, kreeg bij de ver kiezingen met een afzonderlijke lijst ongeveer duizend stemmen. Zaterdag zal te Utrecht een nieuwe voorzitter gekozen worden. De heer J. Smits uit Waalwijk is dit voorjaar na meningsverschillen in het bestuur af getreden. Vice-voorzitter is mr. dr. A. Zeegers, die het beginselprogram van de Boerenpartij heeft ontworpen. Gisteren zijn nog twee werknemers van een laboratorium in het Westduitse Marburg, dat proeven nam met uit Afrika geïmporteerde apen. aan een besmetting met een onbekend virus overleden. Dit brengt het aantal sterf gevallen als gevolg van deze ziekte op gen, „maar," zegt dr. Streeder „de synagogen met hun leerhuis zullen de centra blijven, welke het Joodse godsdienstige leven dienen te stu- Dr. Streeder vervolgt: „Mochten de orthodoxe joden en hun theologen op grond van het Oude Testament en de Talmud tot een herbouw van de tem pel te eniger tijd opwekken, dan zal de Godsverering in zulk een tempel met de daaraan verbonden cultus in het Heilige en het Heilige der heili gen het gesprek tussen kerk en syna goge bemoeilijken, ja een verstaan van elkander vrijwel onmogelijk ma ken." „Dat zulk een tempel als huis des gebeds voor alle volkeren 'de' plaats zou zijn. waar God vereerd wil wor den, is sinds de verschijning van Je zus Christus voor de christelijke kerk niet te aanvaarden." „Het zijn de Schriften van het Ou de Testament, welke de weg van de synagoge en kerk tot elkander sinds de dagen van de eerste prediking van het evangelie openhouden." „Opperrabbijn A. Schuster ver klaarde, dat op het ogenblik het rea liseerbare van de herbouw van de tempel te ontkennen valt. De tijd daarvoor was nog niet aangebroken. Mag het tijdstip daartoe, terwille van het gevaar van een fanatiek nationa lisme in de staat Israël, voor welk gevaar men de ogen ook in onze kerkelijke kringen niet te sluiten heeft, èn terwille van een breuk met de Kerk van Christus nimmer aanbre- (Vervolg van pag. 1) Het plan van de officieren was dat Amer en zijn voornaamste aanhan gers naar het legerhoofdkwartier zou den gaan en daar de macht in han den zouden nemen onder het voor wendsel, dat Nasser hen weer in hun oude functie had hersteld. Als zc de macht in handen hadden, zouden ze Nasser hun eisen voorleggen. Twee dagen voor de staatsgreep, die op 27 augustus uitgevoerd had moeten worden, lekten de plannen uit en werden de officieren gear resteerd. Ze zullen voor een militaire rechtbank moeten verschijnen. „Nieuwe vorm" De Israëlische regering heeft ver klaard, dat het „vredesplan" van president Tito van Joegoslavië „niets anders is dan een poging om de ont werpresolutie van dit land, die op de buitengewone zitting van de Algeme ne vergadering van de VN inzake het Nabije Oosten werd afgewezen, in een nieuwe vorm opnieuw aan de orde te stellen". Israël vindt dat het bij de terug trekking van de troepen te vage ga ranties krijgt voor het behoud van de vrede. Men verwacht, dat het diplomatiek offensief, waartoe op de Arabische topconferentie in Khartoem is beslo ten, gebaseerd zal zijn op het vre desplan van Joegoslavië. Ook al ziet Israël niet veel in dit plan, toch vindt men het bemoedigend dat de Ara bische staten, althans voor de naaste toekomst, het denkbeeld van een re vanche hebben laten varen. Olie-embargo Israël heeft besloten de zevendui zend vluchtelingen, die toestemming hadden gekregen naar de Westelijke Jordaanoever terug te keren maar die nog niet wareiy gerepatrieerd, alsnog de gelegenheid te geven naar hun huizen te gaan. Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Zwartemeer: I. D. H. van Dijk te Vierhuizen-Zoutkamp; te Kat wijk aan Zee: C. van den Bergh te Oud- Beijerland; te Capelle a. d. IJssel. wijk West, toez.: J. Vos te Rjjssen; te Balk: R. Bijl te Joure. Aangenomen naar Sint Philipsland: M. van der Linden, kand. te Utrecht, die bedankte vóór Nieuw-Beijerland; naar Poortvliet: C. Mulder te Hien en Dodewaard, die bedankte voor Brand wijk. Bedankt voor Wijhe: P. Landweer te Nigtevecht; voor Valburg-Homoet: J. G. Abbringh te Arnemuiden. GEREF. KERKEN Bedankt voor Aalten (vac. L. J. Goede), voor Groningen-West, 3de pred. pl.. voor Noordwijk aan Zee (vac. H. A. Bottenburg en voor Veenendaal (vac. D. van Enk»; J. Bosma te Vrouwen polder. die voorlopig geen beroepen in overweging kan nemen. Beroepbaarstellingen, de heer H. Appers, theol. kand. Haverschmidt- straat 98 te Den Haag is met Ingang van 8 september beroepbaar. Benoemd door de generale synode tot zendingspredikant in algemene dienst (vac. ds. H. A. Wiersinga). dr. J. C. Gilhuis te Watergraafsmeer, die tijdelijk als con-rector zal optreden van het ge reformeerde zendingsseminarium. CHRIST. GEREF. KERKEN Tweetal te IJmuiden: J. H. Velema te Apeldoorn-Centrum en J. Westerink te Kerkwerve. Beroepen te Schiedam: W. Heerma te Enschede. UNIE VAN BAPT. GEM. Aangenomen naar Heerenvecn: H. Bijleveld te Tweede Exloërmond. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Leiden: J van Haaren te Amersfoort

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 2