EENHEID IN KVP LIJKT
ENIGSZINS HERSTELD
Hulp aan Z.-Vietnam:
te weinig resultaat
Meer geld voor
wereldhandel
i}S jjf.
JAMIN!
Kritiek Amerikaanse subcommissie
Zestien parachutisten
in meer verdronken
Maandag 28 augustus 1967 48»te jaargang
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441 Giro 58936
Bestuur gooit olie op de golven
vr Radicalen mogen vrijuit spreken
Aalberse: Oneens over verleden
Het partijbestuur van de KVP kwam. zaterdag in het Romme-instituut
bijeen om. te spreken over het adres van de groep-Bogaers. Hier samen
op de foto (van links naar rechts) de heren Van Doorn, Jurgens,
AalberseHorbach en SchmelzeY.
Historisch besluit van Tien
Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het bestuur van de KVP is er zaterdag in
geslaagd de gehavende eenheid binnen de party formeel weer
enigszins te herstellen. Na in het Romme-instituut te Baarn
urenlang te hebben gediscussieerd over het optreden van de
katholieke christen-radicalen, gaven de KVP-bestuurders 's
avonds bij monde van de (speciaal voor deze gelegenheid uit
Italië teruggekeerde) partijvoorzitter mr. Aalberse een ver
klaring uit, die weliswaar gewaagt van onopgeloste menings
verschillen over de gevolgde methodiek, maar waarin ook „in
eensgezindheid" een aantal conclusies voor de toekomst worden
getrokken.
alle betrokkenen in alle openheid
worden gevoerd binnen het door de
partij geboden, ruime kader. Het par
tijbestuur zal bevorderen, dat moge
lijke alternatieven voor de partijvor
ming, gehoord de voorbereidende
discussies, tijdig worden omschreven,
terwijl het bestuur voornemens is ter
zake een pre-advies uit te brengen".
Voor vervolg zie pag. 5
(Van een onzer redacteuren)
SCHIPHOL De tien rijke
industrielanden (de Groep van
Tien, bestaande uit de EEG-lan-
den, Amerika, Engeland, Japan
en Zweden) hebben na jaren
lang onderhandelen de histo
rische beslissing genomen het
internationale handelsverkeer
via het Internationaal Monetair
Fonds aan meer geldmiddelen
te helpen.
Landen die een tekort op hun be-
Kinderen dood in
ijskast gevonden
INGOLSTADT Twee neefjes
van zes jaar uit de Westduitse stad
Koesching die sinds begin augustus
vermist werden zijn zaterdag gevon
den. Hun lijkjes lagen in een koel
kast van een herberg In Koesching.
De politie wilde geen verder bijzon
derheden bekendmaken. Toen de kin
deren begin augustus verdwenen,
werden uitgebreide speurtochten on
dernomen. Politie-honden uit heel
Beieren werden- toen in de omgeving
van Koesching ingezet.
JONGEN ONDER
ZAND BEDOLVEN
DEN HAAG De 17-jarige Ma-
chiel Spaans uit Den Haag is zater
dagmiddag op het Scheveningse
strand om het leven gekomen, toen
hij in een drie meter diepe kuil die
instortte bedolven werd onder het
zand. Politie, brandweer en burgers
hebben drie kwartier moeten graven
om het stoffelijk overschot van de
jongen naar boven te halen.
NICOSIA Op weg naar een boe
renbruiloft is gisteren in het westelijk
deel van Cyprus een autobus van een
300 meter hoge berghelling gestort. Acht
inzittenden kwamen om het leven.
DE EERSTE competitie
zaterdag in het nieu
we voetbalseizoen kende
een groot aantal verras
singen. Zo liep het roem
ruchte Zwart Wit een rake
4—0 nederlaag op tegen
De Zwerver en was lands
kampioen RWH in Rid
derkerk niet opgewassen
tegen SSC uit Sprang-
Capelle. Zie onze sport
pagina's.
talingsbalans moeten dekken, krijgen
automatisch het recht bij liet IMF om
extra-kredieten aan te kloppen, die
dit fonds zonder voorwaarden over
te voeren politiek moet verlenen.
De tien landen willen voorkomen
dat door een tekort aan geldmiddelen
de wereldhandel ernstig in gevaar
komt en dat een deflatie ontstaat,
zoals in de dertiger jaren.
Er is nog wel heel wat afgepraat
voordat de ministers van financiën
van de Tien landen in Londen over
eenstemming bereikten. Amerika en
de EEG waren de strijdenden. Ame
rika heeft namelijk een vetorecht. De
EEG wilde dat ook. Besloten is nu,
dat slechts besluiten kunnen worden
i genomen als 85 procent van de stem
men vóór is. Amerika heeft 20 pro
cent van de stemmen. Na veel verga
deren heeft de EEG gezamenlijk 17
procent gekregen. Wanneer de Zes
eensgezind zijn,, hebben ze dus een
vetorecht.
De Groep van Tien heeft dit be
sluit in nauw overleg met het IMF
genomen. Verwacht wordt dat de
partners van het IMF (103 landen)
dan ook geen bezwaren zullen aan
voeren om op deze wijze de steeds
groeiende wereldhandel van voldoen
de geldmiddelen te voorzien.
Het voorstel van Frankrijk om de
goudprijs te verhogen, waardoor
meer deviezen-reserves moeten wor
den aangelegd, werd verworpen. Een
succesje van Frankrijk is echter wèl
het vetorecht dat de EEG ten deel is
gevallen.
De extra-kredieten worden aange
duid met de term „extra-trekkings
rechten" op het IMF. Het bedrag
daarvoor wordt iedere vijf jaar be
paald. Wanneer een land voor 70 pro
cent van deze extra-trekkingsrechten
gebruik heeft gemaakt, moet het be
trokken bedrag in vijf jaar worden
terugbetaald.
De verklaring werd door de radica
len onmiddellijk uitgelegd als een be
langrijk succes voor hun groep. „De
actie-Bogaers c.s., zo constateerde men,
wordt door het bestuur met geen
woord veroordeeld en aan elke groep
in de partij wordt uitdrukkelijk het
recht toegekend van eigen opvattingen
blijk te geven, ook buiten partijver
band. De aanvankelijk zeer kribbige
reactie van de partijtop („onreglemen
tair") vindt men niet terug.
Deze bijzondere vergadering van het
KVP-bestuur duurde van 's morgens'
kwart voor elf tot 's middags vijf
werd o.m. bijgewoond door fractie
voorzitter drs. Schmelzer en de radica-
nr. Van Doorn, drs. Aarden (bei
den Tweede-Kamerlid) en mr. Jurgens.
Laatstgenoemden kregen, staande de
vergadering,, de steun van de tweede
partijvoorzitter F. G. Van der Gun
(NKV-bestuurder), die meedeelde zijn
handtekening onder het adres van de
heer Bogaers te hebben gezet. Deze ont
hulling van „Aalberse's linkerhand"
schijnt het verloop van de bestuursver
gadering belangrijk te hebben
beïnvloed.
De verklaring van het KVP-bestuur
luidt letterlijk als volgt: „Het partij
bestuur heeft een openhartige discussie
gevoerd over de huidige situatie bin
nen de partij. Ofschoon in de vandaag
gehouden vergadering niet alle versehil-
ran mening over de. prudentie, die
door de initiatiefnemers van het adres
van de KVP-radicalen en de reactie
Dp van de zijde van de partijlei
ding is betracht, konden worden wegge
nomen, kwam het partijbestuur
eensgezindheid tot de volgende con
clusies:
1. „De voorbereiding van het beraad
over de partijvorming in de partij
raad van 8 en 9 december zal door
De peten bij de doop van prins
Willem-Alexander zaterdag 2
september in de St. Jacobskerk
te Den Haag: (van links naar
rechts boven) mevrouw Gösta
von Amsberg-von dem Bussche
Haddenhausen. de moeder van
prins Claus: Zijne Koninklijke
Hoogheid Hoogheid prins Bern-
hard; Hare Koninklijke Hoog
heid prinses Margaretha van
Denemarken; (van links naar
rechts onder) prof. dr. J. Zijl
stra, mevrouw M. A. E. Del
Court van Krimpen-van Loon,
namens mevrouw H. E. Smith-
Röell en graaf Ferdinand von
Bismarck.
Prinses Beatrix en prins Claus hebben tot grote vreugde van de Oosten
rijkers de Salzburger Festspiele bijgewoond. Bij hun aankomst bij de
Festival-zaal werden zij welkom geheten door consul Gesseler.
WASHINGTON De Ameri
kaanse hulpverlening aan Zuid-
Vietnam heeft niet het resultaat
opgeleverd wat ervan mocht
worden verwacht. Een subcom
missie uit het Huis van Afge
vaardigden pleit in een rapport
voor drastische veranderingen
in het systeem van hulpverle
ning.
„Gebeurt dat niet, dan zal de hou
ding van de VS mogelijk drastisch
moeten worden herzien", aldus de
commissie. Zij meent dat zowel de
Amerikaanse als de Zuidvietnamese
regering verantwoordelijk is voor
de geringe resultaten.
Wel zijn er vorderingen geboekt
in de strijd tegen de „zwarte
markt", maar op tal van andere
terreinen werd niets tot stand ge
bracht. In het rapport worden met
name genoemd: de uitvoering van
het pacificatieprogram, de beteuge
ling van de inflatie, de vluchtelin-
genkwestie, de landbouwhervor
ming, het toezicht op en de gang
van zaken bij de verkiezingen en de
bureaucratie.
Maatregelen
In het rapport worden een aantal
maatregelen opgesomd ter verbete
ring van de verspreiding van de
Amerikaanse hulp. Er moet een cen
traal aankoop- en distributie-appa
raat komen en er moet scherp toe
zicht worden uitgeoefend op de ac
tiviteiten van die mensen die in
voervergunningen willen hebben.
De subcommissie verwijt de Ame
rikaanse regering in haar betrekkin
gen met Saigon geen hard standpunt
te hebben ingenomen ten aanzien
van de hulpverlening. Als hier niets
•aan wordt gedaan, blijft er voor het
Congres niets anders over dan „de
gelden drastisch te besnoeien".
Wat het achterblijven van het pa
cificatieprogram betreft zegt de sub
commissie: van de 12.536 dorpen
staan er slechts 168 onder het be
stuur van de Zuidvietnamese rege
ring. Nog geen 2000 staan onder ge
deeltelijke zeggenschap, terwijl in
4000 dorpen de Vietcong de dienst
uitmaakt. Op het gebied van de land
hervorming is niets gebeurd.
De Amerikaanse regering beeft
produkten als gecondenseerde melk,
textiel en papierprodukten naar
Zuid-Vietnam gestuurd, maar de fa
brieken in Zuid-Vietnam hadden die
gemakkelijk zelf kunnen fabriceren,
aldus de subcommissie.
Honderden tegenstanders van de
oorlog in Vietnam zijn gisteren
begonnen aan een 4800 kilometer
lange mars van San Francisco naar
Washington. Zij voeren een bran
dende fakkel met zich mee.
Ze hopen op 21 oktober in de Ame-
Weers verwachting
Vrij zonnig
DE BILT In de nacht hier en daar
mist. Morgen overdag zonnige perioden,
maar later toenemende bewolking. Op de
meeste plaatsen droog weer. Overwegend
zwakke wind in hoofdzaak tussen oost
zuid. Weinig verandering in tempera-
Strandweer
Een hogedrukgebied blijft goed
strandweer brengen, Zwakke zee
wind, flinke zonnige perioden. Tem
peratuur 21 22 graden, zeewater 19
graden.
Vooruitzichten: De komende da
gen aangenaam strandweer.
rikaanse hoofdstad te zijn, waarvoor
die dag een grootse vredesbijeen
komst is belegd. De organisatoren
beweren dat dit het grootste Viet-
namprotest zal worden dat de VS
ooit hebben gekend.
Duizend doden bij
strijd in Kanton
HONGKONG In Kanton zijn de
gevechten vorige week hervat tussen
met elkaar in onmin levende rode
wachters nadat hun leiders bij
besprekingen in Peking hadden ge
faald het over hun geschilpunten
eens te worden.
Volgens een in Hongkong verschij
nend blad hebben door Peking naar
Kanton gezonden militairen zich
naar de buitenwijken van de stad
moeten terugtrekken.
Reizigers uit het zuiden van China
verklaarden, dat in de afgelopen we
ken in Kanton bijna duizend doden
zijn gevallen. In de stad hangen pam
fletten waarin premier Tsjoe en-Lai
de rode wachters tot de orde roept -an
met militaire actie dreigt wanneer de
twisten niet voor 15 september zijn
beëindigd.
Onbevredigend
TAAT het Vietnam-debat in d«
Tweede Kamer een betrekke
lijke waarde zou hebben, is onzer
zijds voorspeld.
Men heeft echter hl de Kamer de
betrekkelijkheid van de waarde gro
ter gemaakt dan onvermijdelijk
moest beten.
Dat komt, omdat, ook toen men het
op een bepaald ogenblik in de keu
ze van formuleringen niet geheel
eens bleek te kunnen worden, men
de wijsheid ook niet heeft kunnen
opbrengen moties achterwege te la
ten.
Het ware in de bestaande omstan
digheden verstandiger geweest, in
dien men het bij een gesprek met de
eigen regering had gelaten. Dan had
men nog gelegenheid genoeg gehad
om aan zijn bezorgdheid uitdruk
king te geven.
Maar er moesten blijkbaar moties
komen, waarbij naar onze indruk de
oppositionele minderheid de meer
derheid voor de buitenwacht onder
druk wenste te zetten.
Wat een gesprek uit bezorgdheid had
kunnen worden, kreeg aldus een on
bevredigende uitwerking.
Opvangen
ajij de KVP de eerste schrik over
de radicalen binnen haar gele
deren heeft kunnen verwerken,
blijkt men zich toe te leggen op het
opvangen in eigen kring van die
groep. En de groep blijkt bereid zich
te laten opvangen.
Daarmee is het gebleven een aange-
legemleid binnen de KVP zelf, zodat,
mag worden aangenomen, ook het
stadium van de onderlinge verwij
ten achter de rug is.
Buitenstaanders behoeven niet onder
te doen in belangstelling voor wat nu
het verdere verloop is. De KVP is
altijd een partij geweest die aan de
ene kant aan haar grootte heeft be
leden, aan de andere kant echter de
eenheid heeft weten te bewaren.
Ook een uitgetreden kleine splinter
groep als die van Weiter kwam na
een aantal jaren toch weer in het ge
zin terug.
Wie gemeend mocht hebben dat bij
de jongste ontwikkelingen binnen
het rooms-katbolicisme de gang van
zaken een andere kon zijn geworden,
komt naar het zich laat aanzien be
drogen uit. Er is wel wat zoeken
van ruimte, maar loslaten van wat
men heeft is er toch niet bij.
Erkenning
TAE uitzending door de regering van
enkele journalisten als waarne
mers bij de verkiezingen in Vietnam
komt neer op een bevestiging van de
erkenning die pers, radio en televisie
inmiddels hebben verworven.
Journalisten zijn natuurlijk waarne
mers bij uitstek. Zij nemen waar om
te informeren. En in Vietnam moet
wat waargenomen worden; het gaat
erom, of de verkiezingen ginds wer
kelijk vrije verkiezingen zijn.
De journalistiek neemt waar vanuit
eigen onafhankelijkheid. Dat behoort
tot haar glorie en maakt haar waar
nemingen des te waardevoller. Ook
tegenover de overheid behoort *y
vrij te staan. In de uitnodiging om
ditmaal ook voor haar te gaan waar
nemen mogen wij dan ook een bij
zondere erkenning van de zijde der
overheid zien.
Er zijn in Nederland journalisten die
Vietnam langzamerhand behoorlijk
kennen. Tot hen rekenen wij onze
„eigen man" Link van Bruggen, die
immers een- en andermaal onze le
zerskring verslag heeft gedaan. Wij
vertrouwen dat ook zijn keuze ern
stig zal zijn overwogen, maar begrij
pen tegelijk dat beperking in het
aantal geboden was.
HURON Een oefening van amateur-parachutisten bij Huron,
in de Amerikaanse staat Ohio, is gisteren op een drama uitgelo
pen. Een groep van achttien valschermspringers kwam door de
harde wind en mogelyk ook door een navigatiefout terecht in het
Eriemeer in plaats van op een vliegveld. Men vreest dat zestien
van hen in het ijskoude water zjjjn omgekomen.
De parachutisten, lid van een privé-club, wilden oefenen in de vrije val.
Ze sprongen op 6.000 meter hoogte uit een oude B-52 bommenwerper die op
radar boven een dicht wolkendek vloog. Het was de bedoeling dat ze op 750
meter boven de grond hun parachutes zouden openen.
Op ruim een kilometer schoten de springers door het wolkendek heen en
ontdekten tot hun grote schrik, dat ze zich boven het meer bevonden, zo ver
telde een van de twee geredde mannen. Van twee parachutisten is het stoffe
lijk overschot gevonden. Schepen en vliegtuigen hebben vannacht vruchteloos
het meer afgezocht naar nog meer overlevenden.
