Geld naar van geheime diensten bureau in Oegstgeest KAIRO VERLANGT TOERISME Dulles:We kregen wat we wilden hebben Studentenorganisatie in opspraak Egypte is nu paradijs voor vakantieganger Weer Belgen vermoord in Kongo Melkfabriek ontslaat veertig man Bedrijven kunnen geen buitenlanders missen Doorwerk regeling nu drie jaar geldend 5 VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1967 ALLAN DULLES EXCLUSIEF (Van een onzer verslaggevers) LEIDEN Het'vorige week door de Ameri kaanse studentenorganisatie NSA genomen besluit uit de International Student Conference te treden, is een nieuwe aanwijzing dat deze in Oegstgeest gevestigde studentenorganisatie inderdaad door geheime diensten worden gesubsidieerd, alle ont kenningen van het bestuur ten spijt. Als men waar 'dan ook op de 'hoogte is van de sluipwegen van geheime-dienstgeld naar studenten bewegingen, dan toch wel is het NS A-bes tuur, dat zelf jarenlang 'belangrijke bedragen van de Ameri kaanse geheime dienst ontving en dat vertegenwoordigers had in de hoogste organen van de International Student Conference. Toen 'het afgelopen voorjaar be kend werd, dat de Amerikaanse studentenorganisatie door de ge heime .dienst werd gefinancierd, toonde Oegstgeest zich hoogst ver ontwaardigd. De schorsing van de Amerikanen werd spoedig een feit. De beschuldiging zelf ook dergelijk geld te hebben aanvaard, deed men in Oegstgeest echter af met de dooddoeners: insinuaties, vervalsing en laster, Documenten Twee inmiddels openbaar gemaak te geheime documenten spreken een andere taal. Het eerste dateert van 1956 en is geschreven door een aan de International Student Conference verbonden jongeman. Geadresseerde: de Britse geheime dienst. Deze brief is een ellenlange ver ontschuldiging voor het feit, dat Oegstgeest niet volledig heeft be antwoord aan de verwachtingen van de geheime dienst. De grootste moei lijkheid is, schrijft hij, dat geen po litieke uitspraken kunnen worden gedaan zonder er de ledenorganisa ties in te kennen. Misschien zou het van belang zijn meer van onderaf te werken. Een tweede geheime brief' dateert van 10 juni 1960. Hij vermeldt een van iemand uit de International Stu dent Conference ontvangen informa tie over een posing van de Russische ambassade in Nieuw-Zeeland gedele geerden van een conferentie van de International Student Conference naar een opleidingsinstituut in de Krim te krijgen. De geheim-agent briefschrijver vraagt zijn supe rieuren welke instructies de Oegst- geest-man moet hebben. Deze brieven zijn van betekenis, omdat zij de beschuldiging van de Amerikaanse studentenorganisatie on derstrepen. dat Oegstgeest geld van de Britse geheime dienst ontvangt. Aangenomen moet namelijk wor den, dat voor Oegstgeest de dollar- bron is opgedroogd sinds de Ameri kaanse studentenorganisatie de activi teiten van de Amerikaanse geheime dienst in de studentenwereld open baar heeft gemaakt. Dat Oegstgeest geld van de Ameri kaanse geheime dienst ontving, was inmiddels meer dan duidelijk gewor den. Uit de verslagen van de Interna tional Student Conference blijkt na melijk, dat tussen 1962 en 1964 meer dan negentig procent van haar pro grammabudget afkomstig was van het San Jacintofonds en de Founda tion for Youth and Student Affairs. Yerolme bouwt derde tanker van 240.000 ton ROTTERDAM Het is vrijwel ze ker dat Verolme een derde tanker van 240.000 ton zal bouwen voor Esso. De onderhandelingen hierover zijn ver ge vorderd en een dezer dagen wordt de ondertekening van het contrakt ver wacht. Twee weken geleden boekte de werf, zoals bekend, een opdracht voor twee 240.000 tonners: de met Verolme in de Dorchester Club' zittende werf AG Weser te Bremen kreeg er drie. De andere deelnemer, Cammell Laird,. bouwt niet voor Esso. De mogelijkheid bestaat dat Esso bin nenkort zal beslissen dit derde tankschip een draagvermogen van 300.000 ton te geven. De bouwfacilitei- ten van de werf zullen dan daaraan moeten worden aangepast. De kans dat de Engelse scheepsbouw bedrijven Harland and Wolff en de on langs gevormde Tyne Shipbuilding Group de order voor het zesde schip krijgen, waarover geruchten liepen, is hiermee wel van de baan. Bus verongelukt: dode, 5 gewonden BERGEN OP ZOOM Een Ne derlandse bus met pendelaars uit West-Brabant is gisteren bij het Belgische plaatsje St Heerenbroèk verongelukt. De 33-jarige bestuur der A. Kempenaars werd gedood. Vijf passagiers, die inwoners van Halsteren en twee van Bergen op Zoom, werden ernstig gewond. De pendelaars waren op weg naar Oent. Hoe ihet ongeluk gebeurde is niet bekend. De Amerikaanse studentenorganisa tie, die ook geld uit deze fondsen ontving, heeft toegegeven dat zij ka nalen waren voor geld van de Ameri kaanse geheime dienst. In de genoem de jaren ontving Oegstgeest op deze manier ongeveer zeven miljoen gul den. Het wegvallen van deze inkomsten bracht Oegstgeest aan de rand van een faillissement. Wat aan normale contributies binnenkomt, zal niet veel meer zijn dan een ton per jaar en daarvan kan nauwelijks het secre tariaat in de villa aan de Oegst- geester Prins Hendriklaan worden be taald. Er moest daarom meer geld uit Eu ropa komen en daarvoor bleek de Britse geheime dienst te willen zor gen. In hoeverre het hier om in pon den omgewisselde dollars gaat, zal wel nooit duidelijk worden. Geldnood Overigens is de infiltratie in stu dentenkringen van de kant van de geheime diensten bezien een logische aangelegenheid. De Sowjetunie heeft openlijk altijd tamelijk veel geld besteed aan het werken met studen ten- en jeugdgroeperingen, vooral in onderontwikkelde gebieden. De geheime diensten van het westerse blok zagen en zien in de International Student Conference een tegenhanger van de kort na de oor log in Praag opgerichte International Union of Students, die in de jaren vijftig pro-communistisch was. Het kon haast niet anders of de in 1950 opgerichte International Student Conference werd een instrument in de koude oorlog. Een groot aantal nationale studentenunies maakte er deel van uit, waarvan meer dan de helft afkomstig was uit' onderontwik kelde landen. De nieuwe organisatie had een om vangrijk budget, dat voorzag in vele programma's van technische bij stand, onderwijs en studentenuit wisselingen. Zo werd de International Student Conference de gangmaker voor inter nationale studentenpolitiek. Haar lei ders hadden veel weg van beroepsdi plomaten, die de hele wereld rond reisden en nauwlettend de vinger hielden op de pols van tal van natio nale studentenorganisaties. De slag tussen het Westen en het Oosten om de intelligentsia was voor al van betekenis in de onderontwik kelde gebieden, waar heel in het bij zonder geldt, dat de studentenleider van vandaag de regeringsleider van morgen is. Vrijheid Men kan zich afvragen, hoe' het mogelijk is, dat de voormannen van democratische studentenbewegingen zich voor het karretje van geheime diensten hebben laten spannen, daar mee hun vrijheid te grabbel gooiend. Een belangrijke achtergrond daar van is de moeilijkheid op legale ma nier aan de voor de uitvoering van een behoorlijk programma benodigde geldmiddelen te komen De doorslag gaf echter de voorspiegeling van de Amerikaanse geheime dienst, dat de studentenleiders hun geweten hele maal geen geweld behoefden aan te doen, omdat zij door hun informatie er juist toe bijdroegen een ten opzich te van het communisme meer verlich te politiek in Washington ingang te doen vinden. Het zou de geheime dienst gaan om alternatieven voor het communisme in de onderontwik kelde gebieden, zelfs als het enige alternatief gematigd links was. Hetzelfde argument werd gebruikt toen stafleden van de Amerikaanse studentenorganisatie die met de Ame rikaanse geheime dienst in conflict waren gekomen, dreigden opening van zaken te geven. Bekendmaking van de band tussen beide organisa ties zou ernstige schade toebrengen aan de verlichte, liberale vleugel van de Amerikaanse geheime dienst. De voorstanders van de harde lijn in de geheime dienst zouden gelijk krijgen in hun beweringen, dat de geheime dienst geen geld moest geven om libe rale studenten te steunen, wat voor inlichtingen men er ook voor terug kreeg. Zo werd geredeneerd. Dat men niettemin zijn onafhanke lijkheid kwijt was, een eigenschap waardoor men zich moest onderschei den van studentenorganisaties in de communistische wereld, daaraan dacht men liever niet. De openbaarmaking kon in Ameri ka evenwel niet worden verhinderd en de oud-leider van de Ameri kaanse geheime dienst Alan Dulles verklaarde zelfs, dat het in de studen tenorganisaties gepompte geld de ge heime dienst geen windeieren had gelegd: „We kregen wat we wilden hebben". En de door president Johnson ingestelde onderzoekcommis sie schreef in een tussenrapport, dat de geheime-dienstgelden veel dappe- Onderzoek Slaagde de Amerikaanse studenten organisatie erin zich van de gehei- me-dienstboeien te bevrijden, in Oegstgeest voelde 'men daar niets voor in het besef, dat men zonder geheime-dienstgeld de organisatie wel kon opheffen. De haar mond voorbij gepraat hebbende Ameri kaanse studentenorganisatie werd geschorst en verder hield men halsstarrig vol, dat men nooit een cent van welke geheime dienst dan ook had ontvangen. Na veel geharrewar en geheimzin nigdoenerij is tenslotte een commis sie benoemd, die zal uitzoeken in hoe verre de International Student Confe rence geheime-dienstgelden heeft aanvaard. In november kunnen de bevindingen van deze commissie wor den verwacht. Zij bestaat uit verte genwoordigers van vijf organisaties die lid zijn van de International Stu dent Conference. Intussen besloten België en Frank rijk de Conference te verlaten, nu dus gevolgd door het ernstige beschuldigingen uitende Amerika. Daarmee is het aantal leden terugge lopen tot 54, terwijl daarentegen de In deze Oegstgeester villa is het bureau van de International Stu dent Conference gevestigd een inlichtingencentrum voor de Ame rikaanse en Britse geheime dien sten? in Praag zetelende International Uni on of Students tot 87 leden is uitge groeid en er steeds meer blijk van geeft zich van Moskou of Peking wei nig aan te trekken. „We kregen wat we hebben wil den," zei Alan Dulles. Het lijkt niet onredelijk te veronderstellen, dat de handelwijze van zijn dienst de demo cratie duurder is komen te staan dan hij blijkbaar beseft. Maatregelen in Rheden tegen bermprostitutie RHEDEN Als de gemeenteraad instemt met het voorstel van B. en W., zal het straks in Rheden verbo den zijn „ontucht uit te lokken door woord, gebaar of teken." De bermprostitutie op de Veluwe- zoom is de laatste jaren belangrijk toegenomen. Het gemeentebestuur van Rozendaal kondigde deze maand al maatregelen af. Dinsdag zal Rhe den dit voorbeeld waarschijnlijk vol gen. BRUSSEL Militairen van het Kongolese leger hebben op 22 au gustus twee Belgen ontvoerd en ver moord. De twee slachtoffers waren een Belgische technicus en zijn echt genote. Dit is de tweede maal dat Kongo lese militairen zich schuldig maken aan moord op Belgische onderdanen. Onlangs werden drie Belgische stu denten, die per vergissing de grens tussen Roeanda en Kongo waren overgestoken, door de Kongolezen geëxecuteerd. Volgens het ministerie van buiten landse zaken in Brussel heeft presi dent Moboetoe intussen de Belgische ambassadeur zijn spijt betuigd over de moord op de twee Belgen. Hij beloofde dat de betrokken militairen -zullen worden gestraft. GRONINGEN De Coöperatieve melkproduktenbedrijven DOMO - Be- dum zal 40 personeelsleden ontslaan. In de melkfabriek te Bedum vallen 36 ontslagen en in die te Groningen vier. Het betreft merendeels jeugdige arbeidskrachten. De oorzaak is gele gen in het stagneren van de afzet van gesuikerde gecondenseerde melk naar het verre oosten. Er is overleg gepleegd met de vakorganisaties. Er zal een wijziging in het produk- tiepatroon worden gebracht en gedu rende deze reorganisatie zal voor een beperkt aantal werknemers een ar beidstijdverkorting worden aange vraagd. De afvloeiingsregeling voor de ontslagenen heeft de directie zo soe pel mogelijk willen maken. Universitair onderzoek toont aan: UTRECHT Vooral in de dienstensector zal de vraag naar buitenlandse arbeiders eerder toe- dan afnemen. In ziekenhuizen, handel en ho reca bestaat een grote tegenstel ling tussen geschoolde en onge schoolde arbeiders. Beide moe ten aanwezig zijn om de pro- duktie op gang te houden. De buitenlandse werknemers houden door hun ongeschoolde arbeid de Nederlanders aan het werk. Deze dienstverlenende bedrijven kunnen hun orders tijdig uitvoeren aangezien hun arbeidsbestand op de ze wijze volledig is. Met andere woor den: buitenlandse werknemers zijn onmisbaar. Tot deze conclusie komt de heer J. M. Waalwijk, lid van een werkgroep van de Rijksuniversiteit te Utrecht. Dertig procent Een onderzoek heeft uitgewezen dat dertig procent van de buiteïilan- ders (in totaal 50.000) werkt in de metaal, de bouw en de voedings- en genotmiddelenindustrie. Het aantal buitenlanders in de scheepsbouw te Rotterdam neemt toe maar dat in de bedrijven langs de Nieuwe Waterweg neemt af. Van alle buitenlandse arbeiders komt 75 procent uit Marokko, Spanje en Turkije. Van de 50.000 mannen is twee derde uit zichzelf naar Neder land gekomen; de overigen zijn door wervingscampagnes hier komen wer ken. In de textiel en de metaal werken voornamelijk Spanjaarden en Italia nen. Turken en Marokkanen staan erom bekend vuil en zwaar werk te willen verrichten. De bedrijven stre ven ernaar zoveel mogelijk mensen ROTTERDAM Hoewel het nog altijd volop zomer is, heeft de stich ting Verletbestrijding Bouwnijver heid de verletbestrijdingsregeling voor de komende winter reeds klaar. Er is een verschil met de tot nu toe geldende regelingen: was in het verle den de verletbestrijding duidelijk ge richt op verhoging van de productie, nu ligt het accent op de continuïteit. In dat kader past ook, dat met de risicofondsen er een regeling is ge troffen die voor ten minste drie jaar geldt. zienlijk versterkt, zodat er nu een batig saldo is. Als echter de komende winter vroeg invalt of streng wordt, zullen de risicofondsen weer een be roep moeten doen op de overheid. Via de Bank Nederlandse Gemeenten is in dat geval hulp toegezegd. Via een brochure zullen de nieuwe doorwerkbepalingen onder aandacht van de aannemers worden gebracht. De speciale winterpakken voor bouwvakarbeiders bleken verleden jaar een zeer groot sücces te zijn. Er zullen de komende winter vijfdui zend van deze winterpakken ter beschikking worden gesteld. Terug Tussen september 1966 en februari 1967 zijn veel Spanjaarden naar hun land teruggekeerd. Er kwamen ech ter meer Turken en Marokkanen hier werken. Dat komt, wat de Spanjaarden be treft, door sluiting van bedrijven of afdelingen in de metaal-, rubber- en katoenindustrie. De (ongeschoolde) Turken en Marokkanen gelden voor de werkgevers als „goedkope nationa liteiten": er is geen contract nodig, zodat zij gemakkelijk kunnen wor den ontslagen, aldus het rapport van de heren Waalwijk en drs. M. de Smidt, die het onderzoek leidde. NYNASHAM In Nynasham (Zweden) hebben twee Oostduitsers gisteravond om politiek asiel ge vraagd. De mannen, 26 en 28 jaar, zijn als verstekelingen aan boord van een Zweeds schip uit Oost-Duitsland gevlucht. Tijdens een show in Toronto, Ca nadais een „kosmo-minipakje" getoond, door de ontwerper Lyn gelanceerd als een beeld van de mode van de verre toekomst". Het pakje is van zilverleer. evenals de bijpassende laarzen. Het gehele wordt gecompleteerd door een ruimtehelm. i speciale verslaggever) toerisme naar Egypte met vijftig percent gestegen. Vorig seizoen gingen er een miljoen buitenlanders heen, waarvan 13 percent Amerikanen. Zij brachten voor twee miljard aan vreem de valuta in Nassers slecht gevulde laadje. Hoe zal het het komende seizoen zijn, dat in september begint? Het is een vraag, die de Arabieren van hoog tot laag in dit land een aanmerkelijk minder rustige siësta bezorgt dan voor de oorlog. Amerika geeft min of meer openlijk een toeristenboycot afgekon digd. De stroom vanuit andere landen (waaronder Nederland, dat vorig jaar nog tienduizend Egyptofielen aan de Nijl afzette) stopt, omdat de vakantiegangers zo al niet vrezen voor hun hachje, dan toch voor molestatie door „heetge bakerde Nasser-klanten". Sympathie Ook zal wel de sympathie voor Israël meespelen de gedachte dat de valuta, die je als vreedzame toerist Egypte binnen brengt, achter je rug om in allerlei moordtuig worden gestoken. Dit alles komt tot overmaat van ramp op een moment, waarop Nasser meer dan ooit cl' vakantieganger aan zijn brede veel gedecoree' de borst zou willen drukken. Doet hij er juist aan. door weg te blijver Zakelijk gezien is het antwoord sterker da negatief. De Nederlandse vakantieganger, d' wel belangstelling heeft voor Egypte, maar e op dit moment liever niet heen gaat, maak oen letterlijk kapitale blunder. Op de markt i een 14-daagsc Ité-reis voor vijfhonderdvijf en negentig gulden, half pension, excursies inbc grepen. Deze waanzinnige uitverkoopprijs i.1 mogelijk door een overeenkomst tussen he Eindhovense reisbureau Fit en Philips. He komt er, simpel gezegd op neer, dat eerstge noemde kan beschikken over het geld da laatstgenoemde in Egypte geblokkeerd heef staan. Het komt erop neer, dat men thans de kans heeft, voor evenveel geld, als een vakantie in Spanje of Griekenland kost, rond te kijken ii met de schim van Mohammed Ali rond dolen door Kairo's vergrijsde citadel en huiveren bij het verhaal, hoe deze voorvader van Faroek een land, dat enkele jaren geleden nog slechts nauwelijks honderd jaar geleden alle vierhon- derdtwintig toen levende mamelukken prinsen uitnodigde voor een feestmaal om ze tussen twee gerechten door stuk voor stuk te laten onthoofden. Ook de kameeldrijvers, die de toeristen tus sen Giseh en de piramiden op en neer helpen pendelen, verdienen een dikke boterham, zij het op een meer slinkse manier. Nauwelijks heeft men zijn wankele positie tussen de twee bulten ingenomen, of het beest begint verschrikkelijk te steigeren. De eigenaar lacht dan zijn tanden, voor zover aanwezig, bloot en- zegt in koeterwaal-Engels: „U goed zijn voor drijver, drijver goed zijn voor kameel, kameel goed zijn voor u". Ervaring rijker Habbekrats Het land van ,de ongekende toeristische mo gelijkheden bovendien voor een habbekrats is een gids bereid, u bij maanlicht de grote tempel van Karnak te laten zien, dat myste rieuze woud van zuilen, obelisken en huizenho ge standbeelden geen kunstwerk meer, geen bezienswaardigheid, maar een verschijnsel, zo onverklaarbaar, dat men er kippevel van krijgt. Sensatiezoekers kunnen in Sakkara terecht, waar op dit moment een Necropolis wordt houder ervan i Een gift van vijf piaster brengt het dier tot rust, maar drie minuten later herhaalt de nf scène zich. Kortom: wie er in slaagt, de pira- tsioeaaorsllg mide heelhuids en zonder zeeziekte te berei ken, is een Egyptische pond armer, maar een In de albasten moskee, die hij heeft laten waanzinnige ervaring rijker. uitgegraven - i dodenstad, die dateert 1 bouwen, staat nog de troon waarop hij heeft zitten mompelen: „Ik heb dorst" om hem heen de radeloze hovelingen, die wisten, dat hij niet om water vroeg of wijn, maar dat hij slechts bloed wilde drinken. ;en tanige vijftiger. Een toe- half uur over. 5000 voor Christus en reeds meer dan 2000 meter hoge grafzerk van Cheops te bedwin- puntgave mummies heeft opgeleverd, plus wandschilderingen, die gisteren gemaakt kon den zijn, zo briljant van kleur. Of ze kunnen gen, maar deze menselijke slingeraap heeft er precies zeven minuten voor nodig vier voor omhoog en drie voor de terugweg. Zijn Wijziging Hoe lang dit zo blijft, is niet te zeggen. In Kaïro wordt binnen een jaar een wijziging in het bewind verwacht. Het is niet onmogelijk, dat Philips dan weer over zijn Egyptische miljoenen kan gaan beschikken. Dit zou bete kenen, dat de Fit-reizen naar de Verenigde Arabische Republiek duurder moeten worden misschien wel zo duur, (ik hoorde in Kairo het bedrag van ruim duizend gulden noemen) dat het voor het reisbureau niet interessant meer is. Wil men rust? Woestijn te over dat wisten de kluizenaars van de vroeg-christe- lijke eeuwen al, maar vooral: de Nijl bij Asoe- an. Voor enkele ponden huurt men voor een hele dag een Feloeka de plaatselijke zeil boot. De rivier is hier op zijn mooist breed en kalm als een meer, vol eilanden van git zwarte granietblokken, die lijken op badende olifanten. De vegetatie is weelderig en exo tisch als die van de Rivièra. Preuts Een klein schaduwplekje slechts. Nasser heeft, met de preutsheid, die om een of andere mysterieuze reden alle dictators ter wereld eigen is, het amusemcntsleven gekuisd, zodat de buikdanseressen niet meer zijn wat ze wa ren. En mocht de marihuana rokende bloemen- jeugd van Nederland haar eigen justitie wil len ontvluchten in de hoop, hier het dope-pa radijs te vinden, dan komt zij bedrogen uit, want op het roken van hasjiesj staats sinds kort vijf jaar gevangenisstraf en op de handel Voor de rest krijgt men in Egypte meer dan waar voor zijn geld. Zeker na de nederlaag. Nu toeristen harder zijn dan ooit. Rest de theologische keerzijde van de medaille. Een delicate zaak, die zeker ook mij na van dichtbij de haatoorlog in de Sinaï meegemaakt te hebben zwaar op het hart weegt. Anderzijds isoleert men de Arabieren door ze te boycotten, zoals Amerika doet, nog meer. Nu is het, zoals ik 2 maanden geleden van uit Israël schreef, eerder een misleid volk dan iets anders. Liefde Door het nog verder in de hoek dringen, maakt men er misschien een volk van, dat echt en met reden gaat haten en wat koopt de wereld daarvoor? Ik herinner er aan, wat de wijze Joodse vrouw in Tel Aviv tijdens de oorlogsdagen tegen me zei, Nina de Nur, op richtster van de liga voor Israëlisch-Arabische samenwerking. „De enige vraag is liefde".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 5