COMMUNISTISCHE LEER
IN CRISISPERIODE
ifi-
tósi
INHOIIAND
SIMMS
Commentaar
«RAIFFEISENBANK
Is China op de drempel
van een nieuwe
revolutie aangeland
Invoer van kneusjes
schaadt autohandel
Kongolese soldaten
doden 3 verdwaalde
Belgische toeristen
Biafra stelt Lagos
vredesgesprek voor
11
DINSDAG 22 AUGUSTUS 1987
Hongkong
SJANGHAI Een filmvoorstelling in Sjanghai. Het
nieuws wordt gepresenteerd. Een oude, gezette man schuifelt
over de eretribune van een tjokvol stadion. Hij gaat moeilijk
zitten; zijn ineengedoken figuur herinnert aan dat van Sir
Winston Churchill in zijn laatste levensjaren. Een eerder
gekunstelde dan spontane glimlach weet van wijken noch
verdiepen.
Volksmenner Mao Tse-toeng
Griehenltintl
In uw commentaar „Niet zonnig"
moest ik lezen dat de Griekse rege
ring het overtreden van bepaalde
wetsartikelen zou trachten te verdoeze
len. Niets is minder waar. In de rege
ringsverklaring, verschenen in de
Griekse kranten van 23 april, de
eerste na de staatsgreep, staat o.m.
het volgende:
„Wij beseffen dat wij in strijd met
de wet handelen doch de veiligheid
van het land is een hogere wet.... Zo
spoedig mogelijk zal tot de democratie
worden teruggekeerd, waarmee een
eind zal zijn gekomen aan onze
dienst".
In Nederland zou men in zo'n geval
zeggen: nood breekt wet. Ik weet wel
dat de „tijdgeest" boos wordt als men
van deze nood durft reppen, laat staan
iets goeds over de Griekse regering te
zeggen, maar waarom ook uw blad in
het andere uiterste moet vervallen
door te helpen mijn tweede vaderland
te offeren op het altaar van de „we
reldopinie", die het met de werkelijke
feiten niet zo nauw neemt, begrijp ik
niet.
Nee, het commentaar was niet zon
nig. Ik houd het er maar op dat het
de uitzondering was die de betere re
gel bevestigt.
Den Haag Ir. H. van Haeringen
Durf
Ik weet niet hoe het u is vergaan
bij het lezen van het beklemmende
artikel, waarin Ton van der Hammen
een oud-verpleegde van een psychia
trische inrichting laat praten over de
tijd, dat hij „een getekende" was. Hij
komt ermee voor de dag, hij neemt
alle risico's en vertelt zelfs: „Ik was
é*n van hen. Hier sta ik met naam en
luenaam en met mijn foto".
Hij had het niet hoeven doen. Hij
heeft een gezin, een zaak. Ik heb res
pect voor deze man, die durft terug
te gaan, dte durft te pleiten. Barmhar
tigheid per giro kost slechts een hand
tekening. Dit is een ander soort barm
hartigheid. Wat zal die hém gaan kos-
Mijn waardering ook voor de journa
list, die het artikel niet heeft „op
gesmukt", maar die slechts de woor
den van de betrokkene weergaf.
Haarlem, Mej. N. M. R. Wuis
llussa-onlslag
Men behoeft werkelijk geen dr. of
drs. sociologie of economie te zijn
om de ontwikkeling die in de Rotter
damse haven tot massa-ontslag heeft
geleid, al jaren geleden te hebben zien
aankomen. Want er is door diverse
mensen, o.a. prof. Pen, een studie over
gemaakt. Maar hier nota van nemen
ligt echt niet in de sfeer van de werk
gevers in de Rotterdamse haven. Voor
hen geldt nog steeds het SORAH-rap-
port: „De werkgevers in de Rotter
damse en Amsterdamse havens heb
ben grotendeels een 18e eeuwse menta
liteit.
Alleen de Amsterdamse werkgevers
hebben zich, voor wat dit betreft al
thans, verbeterd.
Een werknemer.
(Naam bij redactie bekend)
Dat is hij dan: Mao Tse-toeng,
voorzitter van het centrale comité
van de Chinese communistische par
tij, tevens voorzitter van het machtige
politieke bureau. Hij is 74 jaar, hij
was eens president, hij heet de be
langrijkste persoon in het rode rijk
Van huis uit is hij onderwijzer en
bibliothecaris. Eens was hij aanvoer
der van de „Grote Mars", die in de
jaren dertig een deel van China in
revolutionaire zin beroerde. Hij werd
de grondvester van het rode leger en
-van een communistisch machtscen
trum. Met zijn aartsvijand. Tsjiang
Kai-sjek, sloot hij een wankel ver
bond om de Japanse bezetter te kun
nen bestrijden, doch in 1949 slaagde
hij er eindelijk in de laatste restan
ten van de Kwomintang van het
vasteland te verdrijven.
Mislukhmyen
Zijn aanvankelijke liefde voor
Moskou verkoelde en keerde om
in haat. Zijn theorie van de „Honderd
Bloemen", van een gedifferentieerde
meningsvorming in de partij, werd
geen succes. De „Grote sprong voor
waarts", die hij predikte mislukte,
doordat zijn plannen om van China
een sterke agrarische en industriële
eenheid tè maken veel te ambitieus
Mao Tse-toeng werpt zich thans op
als de leider en de profeet van liefst
800 miljoen mensen. Of hij dit werke
lijk is, staat nog te bezien. De Rode
Garde, die hij aanvuurt om te zuive
ren en te verdoemen, mag de verheer
lijking rond zijn persoon weliswaar
ten top hebben gevoerd, in de partij
leiding moet de strijd om de macht
waarschijnlijk nog gestreden worden.
TNE BRITSE POSITIE in Hongkong
is al geruime tijd verre van ge
makkelijk. Communistisch China
doet alles om de Britten op de knieën
te krijgen.
Het past eenzelfde tactiek toe als het
eerder tegen Portugees Macao deed.
De Britten zijn echter niet van plan
voor dit gedrag te zwichten.
Zij hebben dan ook weinig aan
dacht geschonken aan de mededeling
dat Hongkong eens weer Chinees zal
zijn.
Ook Londen beseft, dat Hongkong
niet altijd een Britse kroonkolonie
kan blijven. Men weigert echter
deze positie onder druk prijs te ge-
Engeland stelt alles in het werk om
zo snel mogelijk een eind te maken
aan de huidige situatie. Het doet dit
in het besef, dat Peking zich niet
kan veroorloven, de banden met
Hongkong door te snijden. Het zou
zich daardoor groot economisch
deel berokkenen.
Niettemin zal de toestand gespannen
blijven, zolang in het onderling ver
deelde China willekeur blijft heer
sen. De Britse zenuwen zullen
zwaar op de proef worden gesteld.
Engeland is overigens niet het enige
land, dat moeilijkheden ondervindt.
Zelfs de Russen hebben drastische
maatregelen aangekondigd
Zij zullen alle handelsbetrekkingen
met China verbreken, als de Chine
zen Russische onderdanen en bezit
tingen niet met rust laten.
Een dergelijke waarschuwing kan
Peking niet in de wind slaan, al zijn
de haatgevoelens daar groot.
Wanneer grijpt ministerie in?
UTRECHT Nog steeds wei
gert het ministerie van financiën
de invoer van tienduizenden
autokneuzen uit het buitenland,
voornamelijk uit Duitsland, te
beteugelen. Hierdoor lijdt de
Nederlandse autohandel bijzon
der veel schade.
Dit is het oordeel van de heer S.
de Jong, perschef van de RAI in
Amsterdam, over het feit dat al lan
ge tijd de „klad" zit in de verkoop
van gebruikte auto's. Vorig jaar is
een record-aantal nieuwe auto's ver
kocht, aldus de heer De Jong. Maar
de tweedehandsmarkt ondervindt
veel concurrentie van de ingevoerde
„kneusjes" (vorig jaar gestegen van
28.000 tot 30.000).
De heer De Jong heeft de indruk
dat vooral de kneuzenhandel het
prijsbederf van de binnenlandse ge
bruikte auto's (eerste halfjaar 1967
300.000) veroorzaakt. Van de totale
jaarlijkse verkopen van tweedehands
auto's in Nederland neemt de kneu
zenhandel zeker tien procent voor
zijn rekening.
Fiscaal
De fiscale bevoorrechting speelt
echter ook een rol in het prijsbederf.
Het is duidelijk dat de overheid veel
minder belasting opstrijkt van de
veelal waardeloze kneuzen dan van
de nieuwe auto's. Deze „taktiek" ge
tuigt volgens de heer De Jong dan
ook van een groot gebrek aan inzicht
op het ministerie van financiën.
Alles lino
In Sjanghai, waar de Grote Proleta
rische Culturele Revolutie pas van
het begin van dit jaar dateert, merkt
men dit overigens niet. Het is alles
Mao wat de klok daar slaat, van
motieven op bloesjes en aardewerk
af tot de veertien uur per etmaal
blèrende luidsprekers toe. Men ziet
geen ander portret dan dat van de
sterk verouderde rode revolutionair,
die door zijn medestander en moge
lijke opvolger Lin Piao met een veel
heid van welluidende Chinese erena
men is begiftigd.
Lioe Sjao-tji
Over Mao's meest verguisde te
genstander, (ex?)president Lioe Sjao-
sji, wordt slechts nog in de beslo
tenheid van de binnenkamer ge
fluisterd. Is hij wel of is hij niet
afgezet? Het enige lichaam, dat hier
de bevoegdheid toe heeft, het Natio
nale Volkscongres, is sinds zijn ver
kiezing niet meer bijeengekomen.
Duidelijk is dat Lioe niet over de
publiciteitsmiddelen beschikt, die
zijn image zouden kürmen verster
ken. De jeugd, of althans een massa
groepering als de Rode Garde,
schijnt hij evenmin aan te spreken.
Adviseurs
Men ontkomt er in Rood China
niet aan dat dit de grote kracht van
Mao is. Hij moet adviseurs hebben,
die Goebbels en Baldur von Schirach
evenaren. Een andere belangrijke fac
tor is voorts dat hij ontelbare boeken
en brochures op zijn naam heeft
staan, waarvan er niet minder dan 33
in de Engelse taal zijn verschenen.
Behalve uitgevers, drukkers en
schrijvers is de hele Chinese kunste
naarswereld ingeschakeld om de
Marx-achtige uitspraken van Mao
wijd en zijd te verbreiden. Als men
de schitterende kleurenfoto's in de
dure tijdschriften ziet deze wor
den, om precies te zijn, in het Kore-
aans, het Russisch, het Engels, het
Duits, het Frans, het Japans, het Viet
namees, het Indonesisch, het Hindi,
het Spaans. het Arabisch, het
Zweeds, het Swahili en het Italiaans
vertaald doet het volk niet anders
dan studeren in of reciteren uit het
bekende rode boekje.
Persoonsverheerlijking
De persoonsverheerlijking kent
gegn grenzen. Voor Mao en zijn revo
lutionaire gedachten zijn toneelstuk
ken en balletten gemaakt. De huidige
machthebber van de Geheime Stad,
welke eens als de residentie van de
keizerlijke dynastieën gold, is het the
ma geworden van opera's en musi
cals, van dichters, beeldhouwers en
schilders. Ook toonkunstenaars wil
den kennelijk niet achterblijven,
want verschillende van Mao's wijshe
den zijn op de notenbalk gezet.
In Sjanghai heb ik een paar van
deze verzen horen zingen en ook ver
taald onder ogen gekregen. De wijs
is dikwijls wel aardig, de woorden
zijn echter verre van dichterlijk of
opwindend. Het gaat om zakelijke
dogma's, die niet eens rijmend zijn
gemaakt.
Verzen
„De centrale macht, die onze zaak
voorwaarts leidt", luidt een zo'n vers,
„is de Chinese communistische partij.
De theroretische basis, waarop ons
denken is geënt, is het Marxisme en
het Leninisme".
„Weest beslist, vreest geen offer en
klimt over elke moeilijkheid heen
om de overwinning te bereiken",
leest een ander.
Een derde lied ontplooit zich als
„De wereld is van jullie zowel als
van ons, doch in laatste instantie is zij
van jullie. Gij, jonge mensen, vol
van enthousiasme en vitaliteit, zijt in
de bloei van uw leven zoals de zon
om acht of negen uur in de morgen.
Onze hoop is op u gevestigd".
Gezwollen woorden
Deze wel wat gezwollen woorden
worden ingeleid door een declamator,
die op luide toon zegt:
„Onze grote leraar, grote leider,
grote opperbevelhebber cn grote roer
ganger voorzitter Mao vestigt zijn on
eindige hoop op onze revolutionaire
jongemensen. Hij verklaart...." On
middellijk hierop klinkt het ingestu
deerde gezang.
De opwekkingen, die overal in
Sjanghai kunnen worden gehoord, ge
zien of gelezen, vestigen er in ieder
geval de aandacht op dat de commu
nistische leer in Rood China zich in
een crisisperiode bevindt. Hetzelfde
kan van de oude volksleider en
volksmenner worden gezegd.
China staat tenslotte niet meer op
de drempel van de rode revolutie.
Zijn er na bijna twintig jaar nog
naweeën en verlate kinderziekten?
Of is men op de drempel van een
nieuwe revolutie aangeland?
KINSJASA Drie Belgische
toeristen zijn door het Kongole
se leger geëxecuteerd nadat zij
per vergissing de grens van Roe-
anda en Kongo hadden over
schreden. Dit is gisteren door
het Belgische ministerie van
buitenlandse zaken te Brussel
meegedeeld. De drie Belgen wer
den vorige week woensdag ge
arresteerd en overgebracht naar
LAGOS/ENOEGOE Het
rebellerende Biafra heeft gis
teren volkomen onverwacht
voorwaarden bekendgemaakt
waarop het bereid is te onder
handelen over beëindiging van
de burgeroorlog met het fede
rale Nigerië.
De machthebber van Biafra, kolo
nel Oejoekwoe, wil met de leiders in
Lagos aan de onderhandelingstafel
plaatsnemen mits zij de soevereini
teit van zijn republiek erkennen.
Tot zolang zouden de Biafraanse
troepen de strijd voortzetten.
Aan deze mededeling waren giste
ren berichten voorafgegaan over mili
taire successen van de Biafranen.
Naar in de federale hoofdstad La
gos werd bekendgemaakt, hadden de
ze betrekking op het westen, waar de
troepen van Oejoekwoe de strate
gische plaats Ore, 220 km van Lagos,
veroverden. Van federale zijde werd
gemeld, dat de troepen van kolonel
Vliegveld bestookt
Radio-Biafra maakte bekend, dat
het federale vliegveld Kano, waai* de
zer dagen Tsjechische en Russische
straaljagers aan/kwamen, opnieuw is
gebombardeerd. Verscheidene straal
jagers zouden zijn beschadigd.
De wapenleveranties van de com
munistische landen aan Nigeria noop
te de VS tot een verklaring waarin
deze zendingen worden betreurd.
Washington betreurt het dat Moskou
zich in het binnenlandse conflict van
Nigerië heeft gemengd. Niettemin
verkiest Amerika erbuiten te blijven,
zo verklaarde gisteren een woord
voerder in Washington.
Volgens radio Biafra, hebben
verscheidene honderden buitenlan
ders, onder wie Nederlanders, in een
brief aan de Britse vertegenwoordi
ger in Enoegoe geprotesteerd tegen
Engelse wapenzendingen aan de Fe
derale regering.
Wie denkt dat met het verlopen
van de augustusmaand Den Haag zo
langzamerhand aan een winterslaap
toe is, vergist zich lelijk.
Het „vreemd volk" stroomt nog
steeds met bussen vol naar boule
vard en Vredespaleis, Lekker in één
ruk te doen. Driekwart komt niet
verder dan voor de hekken van Car-
negies Tempel des Vredes, want de
openingsuren zijn beperkt, maar een
zelf genomen foto bewijst, dat men
er geweest is en dat is voldoende
voor de achterblijvers thuis.
Wel hebben alle deftige hotels het
een tikkeltje minder druk dan ande
re jaren. De gewone man mag zijn
Vakantiereisje nog nemen, de luxe
toerist doet het kalm aan en de za
kenlieden schijnen ook niet zoveel
meer op het belastingvrije represen
tatieconto te kunnen schrijven.
Eigenlijk is het de allergrootste
chic geworden om zuinig te zijn. Er
is geen luxe zaak of men merkt dat.
Maar Den Haag als Haagje gaat
in september pas echt leven. Als we
weer onder ons zijn. Allereerst op
de eerste zaterdag de doop van
prins Willem-Alexander. De stoelen
zijn gisteren de Grote Kerk ingedra
gen en de dames-genodigden zitten
weer voor de enorme puzzel wat
aan te trekken en wat op te zetten.
Twee september hangt precies tus
sen de zomerkledij, die al een sei
zoen oud is en de herfstmode, waar
van de creaties Den Haag nog nau
welijks bereikt hebben.
Wilt u zich even die zorg voorstel
len? Bovendien heeft elke belang
rijke Haagse de wrange herinnering
aan die grootse dag, nu zes jaar
geleden, dat de Pier geopend werd.
Hoe men zich daar stralend en pron
kend gedacht hadHonderden
bontstola's bestemd om op fleurige
toiletten geplooid te worden waren
verkocht. Maar het goot, het goot
erbarmelijk en een regenjas met
plastic kapje was het enige
Zoiets kan met een datum als 2
september ook. Stralende zomerdag
of sombere herfst regen. En dan nog
de kans in een flits op de televisie
te komen, Wat kan een mens toch
een zorgen hebben!
Tien dagen later weer gala. Be
zoek van Groothertog Jan en Groot
hertogin Charlotte van Luxemburg.
En nog een week later precies is het
Prinsjesdag. En zeg nou zelf je kunt
geen driemaal in het zelfde verschij-
Neen dat kan niet, want telkens
weer is het de zelfde kring die uit
verkoren is de plechtigheden bij te
wonen en daardoor verplicht is
luister bij te zetten.
Die mannen hebben het maar ge
makkelijk, maar de Haagse dames-
Echt men heeft geen idee van haar
besognes.
Al moet gezegd, juist daarom gaat
Den Haag in september pas echt
leven. Met veel binnenkamerse be
drijvigheid en wat openbare show.
Met paleizen die weer even in het
middelpunt van de belangstelling
staan en paardengetrappel op het
Binnenhof.
Alleen de kleine Rooms Koning
zijn gouden manteltje zal van dat
alles niets meer zien. Die ligt ergens
in een kelder te treuren. Tot schan
de van Den Haag, dat nem niet met
petitionnement en protestoptoahten
terug eist van de onverlaten, die
hem van het Binnenhof ontvoerden.
een legerkamp, waar zij enkele
uren later werden terechtgesteld.
De Kongolese autoriteiten hebben
toegezegd te zullen onderzoeken wie
hiervoor verantwoordelijk is en dat
de schuldigen zullen worden gestraft.
Huurlingenleider Schramme zou op
de hoogte zijn geweest van de te
rechtstelling van zijn landgenoten. In
een vraaggesprek met het Brusselse
blad Le soir zou Schramme hebben
gezegd via de radio te hebben ge
hoord dat generaal Massiala de exe
cutie had bevolen. Schramme zei dat
een Kongolese officier generaal Mas
siala gevraagd had wat er gedaan
moest worden met de drie Belgen die
bij de grens waren gearresteerd. De
generaal zou hebben geantwoord:
dood snel de Europeanen, aldus
Schramme.
Bestand
Uit gewoonlijke betrouwbare bron
te Kinsjasa wordt vernomen dat ma
joor Schramme president Moboetoe
een bestand van 48 uur zou hebben
verzocht.
Hij zou zich met zijn huurlingen
uit de door hem bezette stad Boeka-
voe, die volgens radio Kinsjasa zon
dag zou zijn gebombardeerd, willen
terugtrekken en vrije doortocht naar
Roeanda willen krijgen.
Schramme zou voorts hebben voor
gesteld dat de Kongolese soldaten
zich op honderd kilometer van de
stad moeten terugtrekken. Hij wil
ook van Moboetoe een geschreven
verklaring hebben waarin staat dat
hij en zijn mannen later niet aan
Kongo kunnen worden uitgeleverd.
De heer J. Wendelkes," hoofd van
de voorlichting van de Bond van au
tomobiel-, garage- en aanverwante
bedrijven in Den Haag, meent dat
vorig jaar velen een tweedehands au
to hebben gekocht vanwege de hoge
prijzen van de nieuwe. Thans blijkt
de waag naar nieuwe wagens weer
groter te worden.
Overigens weten maar weinig
mensen, dat de auto's in ons land het
duurste van heel West-Europa zijn.
Een nieuwe DAF bijvoorbeeld is in
praktisch alle Westeuropese landen
zelfs in Engeland goedkoper
dan in eigen land. Dat is voorname
lijk een gevolg van de hoge belasting
op nieuwe auto's.
Ons land heeft volgens de BO-
VAG-perschef nu al de naam „vuil
nisbelt van Europa voor oude auto's"
te zijn en mede door de invoer van
kneusjes is het beroep autohandelaar
nog in een slechter daglicht komen
te staan. Het is voor hem een
raadsel, dat nog zoveel mensen bij de
aankoop van een gebruikte auto niet
om een garantiebewijs vragen.
Rommel
Directeur Ames van een autobedrijf
in Dordrecht zegt: Het is verschrik
kelijk wat de mensen voor rommel
kopen. De wagens zien er voor het
oog vaak veel mooier uit dan ze in
feite zijn. Bovendien wordt er bij de
invoer aan de grens flink mee ge
knoeid. Een veel toegepast trucje is
het terugdraaien van de kilometertel
ler."
Het aantal autohandelaren neemt
dagelijks toe. Mensen, die wat geld
hebben, kunnen zich tot „autohande
laren" bombarderen zonder dat hier
voor een vestigingsvergunning nodig
is. Nu de afzet wat moeilijker ver
loopt, zullen volgens de heer Ames
veel kleinere broeders (en dus vaak
de malafide) het loodje moeten leg
gen. Hij hoopt dat hierdoor de bran
che wat kan worden „gezuiverd."
Te Roeanda
ou hij zich met zijn
doorgangskamp wil-
n waaruit ieder naar
France Gall, die twee jaar gele
den winnares werd van het Euro-
songfestival, is nu in Cannes aan
de Franse Riviera voor het maken
van een televisiefilm.
Speelhol in Arnhem
ARNHEM De Arnhemse politie
heeft in een huis een speelhol op
gespoord, waar hazardspel werd be
dreven. Een aantal roulettespelen
werd in beslag genomen. Een Ensche-
dese chauffeur D. van V. (33) werd
gearresteerd.
zijn eigen land van herkomst kan
terugkeren, aldus werd gezegd.
Radio Kinsjasa heeft ook gemeld
dat de inwoners van Boekavoe in
opstand waren gekomen tegen de
huurlingen.
Bij de Raiffeisenbank
bent u nimmer een
nummer. Persoonlijke
behandelins
ook voor u
j spaarbank en alle bankzaken
