SCHENDING LUCHTRUIM
OPENLIJKE PROVOCATIE
Commentaren
Martelange lijkt
gebombardeerd
JAMIN
Toestellen VS neergehaald
China protesteert fel:
Spaans gezin
omgekomen
Bij tandarts
bijbetalen?
Gaskeuring liet
meer passeren
Dinsdag: 22 augustus 1967 48ste jaargang
CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
Courant
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936 Abonnementsprijzen p. w. 0,98, p. m. 4,20, p. kw. 12,55
De grote brand in Martelange,
nadat een tankwagen met 40.000
liter vloeibaar gas uit de bocht
was gevlogen en ontplofte. Ho
tels, vijftien woningen en een
benzinepompstation raakten in
brand; auto's die in de buurt re
den, werden door de vlammen
getroffen.
Enkele uren na de ramp was
er van de brandende gebouwen
alleen een puinhoop over. Toen
bleken negen mensen, waaronder
vier uit Nederland afkomstige
Spanjaarden, het leven te hebben
verloren. Er waren dertig ge
wonden, van wie sommigen als
brandende fakkels over de straat
renden voordat hun kleren kon
den worden gedoofd.
De New York Times laakte van
morgen de berustende uitlatingen
van Witte Huis-woordvoerder
Christian over het luchtincident
van gisteren boven China. „Het
neerhalen van VS-vliegtuigen
wordt zo een normaal onderdeel
van de Vietnamese oorlog".
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Tragisch
MARTELANGE De ramp
in de grensplaats Martelange
heeft aan elf mensen het le
ven gekost. Onder hen bevon
den zich vier inzittenden van
een Nederlandse auto, een
in Heemskerk woonachtige
Spaanse familie, die al enige
jaren in Nederland verbleef.
Tweeëndertig mensen werden
gewond, van wie verscheidene
in levensgevaar verkeren. De
materiële schade is groot.
Het ongeluk gebeurde kort voor
het middaguur in het dorp Marte
lange, aan de Belgisch-Luxemburgse
grens. Een Franse tankauto, die uit
Nederland afkomstig propaangas
vervoerde, kantelde bij het nemen
van een bocht voor de oprit van een
brug over de Süre. De ontploffing
was ontzettend. De tankauto werd
letterlijk in de lucht geblazen.
De Nederlandse auto, waarachter
een bagagewagentje was gekoppeld,
werd door het brandende gas gegre-
Gesprek met
evangelischen
en rooms-katho-
Heken pag.
Kernmerk
VARA biedt
duurste quiz
aller tijden
pag. Radio TV
Later haalde men er de verkoolde
lijken van vier inzittenden uit. De
namen van de slachtoffers zijn: de
45-jarige Fr. Caldas Montana, zijn
46-jarige echtgenote E. Caldas-Que-
ralt, zijn 15-jarige zoon Fr. Cal-
das-Queralt, alsmede een inwonende
zuster van de vrouw, de 51-jarige R.
Queralt Pico.
Sedert enige jaren woonde dit
Spaanse gezin in Nederland. De man,
de vrouw en haar zuster werkten bij
Hoogovens in IJmuiden. Volgens de
politie in Heemskerk laten de slacht
offers in Nederland verder geen fa-
mieleden achter.
Hotel verwoest
Het vuur verspreidde zich snel
langs de huizen in de omgeving.
Tien woningen werden volkomen
vernield. Van een van de hotels waar
ongeveer tachtig gasten bijeen wa
ren, bleef slechts de benedenverdie
ping gespaard. De gasten kwamen
met de schrik vrij. Zij verklaarden
later gedacht te hebben dat een vlieg
tuig op het dorp neerstortte.
Behalve de vier uit Nederland af
komstige Spanjaarden werden de
chauffeur van de tankauto en twee
inwoners van Martelange op slag
gedood. Twee zwaargewonden overle
den later tijdens het vervoer naar
een ziekenhuis, twee anderen stier
ven vannacht.
De Belgische en Luxemburgse
brandweren werkten samen om het
vuur te bestrijden. Dc Luxemburgse
premier Werner en zijn minister van
binnenlandse zaken, Cravatte,
reisden naar Martelange om de
toestand op te nemen.
Aan het einde van de middag bood
Martelange de aanblik van een door
een luchtaanval geteisterd dorp.
SPOEDIG GESPREK
UTRECHT Staatssecretaris
Kruisinga van sociale zaken en
volksgezondheid gaat binnenkort
praten met de tandartsen en zieken
fondsen. Ter sprake zal komen het
advies van de ziekenfondsraad om
de orthodontische hulpverlening (ge
bitregulatie) op te nemen in het
verstrekkingspakket van de zieken
fondsen en de geraamde hogere .kos
ten te verhalen op niet-gesaneerde
patiënten.
Deze zouden volgens het meerder
heidsbesluit van de ziekenfonds
raad in de toekomst dan 1 per vul
ling en 1 per extractie moeten
gaan bijbetalen.
De tandartsen zijn het er mee eens
dat de orthodontische hulpverlening
een verstrekking van de zieken
fondsen moet worden, maar zij voe
len er niet' veel voor de kosten te
verhalen op niet-gesaneerde patiën
ten.
KOSTBAAR
De orthodontische hulpverlening
was tot nu toe niet in het zieken
fondspakket opgenomen. Wel werd
op medisoh-tandheelkundig advies
per jaar ƒ50 vergoed als bijdrage
in de nogal langdurige en kostbare
behandeling.
Alle partijen waren het erover
eens, dat de financiële tegemoet
koming een recht zou moeten wor
den onder gelijktijdige verhoging
van het jaarlijks bedrag.
De 24-jariger loonwerker J. J.
Schaefer uit Roermond is vandaag
in Maasbracht verongelukt. Hij raak
te mét zijn auto van de weg en
botste tegen een boom.
PEKING De regering van communistisch China heeft van
morgen in felle bewoordingen de schending van het Chinese
luchtruim door twee Amerikaanse vliegtuigen veroordeeld. In
het Volksdagblad werd zelfs gesproken van „een openlijke pro
vocatie van het Chinese volk".
Het luchtincident deed zich
gistermiddag voor toen twee
Amerikaanse jachtbommenwer
pers aan achtervolgende Migs
probeerden te ontkomen na een
aanval ten noorden van de
Noordvietnamese hoofdstad Ha
noi.
De vliegtuigen werden daarna
boven de Chinese provincie
Kwangsi neer geschoten. Van
de vier bemanningsleden zou
Prins Claus in de
groene banken
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG In aanwezigheid
van Prins Claus is de Tweede-Ka
mercommissie voor volkshuisvesting
vanmorgen begonnen met het twee
daagse debat over de Tweede nota
ruimtelijke ordening in Nederland.
De Prins woont deze discussie
bij in zijn hoedanigheid van lid van
de Raad van advies voor de ruimte
lijke ordening. Het is de eerste maal
in de parlementaire geschiedenis dat
iemand van het Koninklijk Huis als
lid van een staatscollege een Ka
merdebat van zo nabij volgt. Uiter
aard neemt de Prins niet aan de
^De vergadering van de Kamer
commissie wordt in de grote ver
gaderzaal gehouden. De belangstel
ling was vanmorgen zeer groot. Na
dat prins Claus in alle standen was
gefotografeerd en gefilmd, werd hij
door Kamervoorzitter mr. Van Thiel
welkom geheten. De Prins had in
een van de ,,PvdA-banken" réchts
van mr. Van Thiel en minister Schut
plaats genomen.
O Drie mensen zijn gedood en
vijftien huizen platgebrand bij on
lusten in Medan in Indonesië. De
relletjes begonnen toen bij een voet
balwedstrijd de ploegen elkaar in de
haren vlogen en de toeschouwers
zich in de strijd mengden.
Vernieuwing
Oud-minister-president Cals
zorgde gisteren bij de installatie
van dr. I. Samkalden tot burge
meester van Amsterdam poor
een verrassing: hij verscheen met
een pril snorretje, dat hij tijdens
zijn vakantie in Zuid-Frankrijk
zorgvuldig bleek te hebben op
gekweekt. Of mr. Cals met zijn
radicaleverandering van uiter
lijk wil demonstreren, dat het in
de politiek niet zo „glad" meer
gaat? Of het (in de politiek) al
lemaal „snor" zit, moeten we
toch nog maar afxoachten
Typisch dat zoveel radicalen
een snor hebben: Volkskrants
Faas, ex-KVP-voorzitter Van
Doorn, Kamerlid Mommersteeg,
mr. Jurgens van KVP Amster
dam, de jonge antirevolutionair
dr. B. de Gaay Fortman. Zullen
ze straks met z'n allen „hun snor
drukken"?
slechts één vlieger gevangen zijn
genomen.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie heeft het neerhalen van de
toestellen (nog) niet officieel be
vestigd. Woordvoerders volstonden
met te zeggen dat de „vliegtuigen
onopzettelijk, tijdens slecht weer,
boven China terecht kunnen zijn
gekomen bij de achtervolging door
Noordvietnamese Migs".
De neergehaalde vliegtuigen (A-6
Intruders) zouden de beste aanvals-
toestellen ter wereld zijn voor alle
weersomstandigheden. Met hun ge
heime elektronische uitrusting zou
den zij een waardevolle buit zijn
voor de Chinezen als ze niet geheel
zijn vernietigd.
VECHTEN
Dreigend schreef het Volksdag
blad vanmorgen dat „de Chinezen
bereid zijn te vechten tot het einde
als de Amerikanen het Chinese volk
oorlog willen opdringen".
„President Johnson zei onlangs
dat de uitbreiding van de Vietna
mese oorlog geen bedreiging voor
China vormt. Het Chinese volk
doorziet echter de agressieve aard
van de Amerikaanse piraten. Het
gezet. Het staat klaar om de vijan
den op elk ogenblik en op elke
plaats uit te schakelen", aldus het
Volksdagblad.
Voor vervolg zie pag. 7
Dr. Srejovich, archeoloog uit Bel
grado, deed aan de rechteroever
van de Donau een sensationele
vondst: een stad, daterend uit het
jongste stenen tijdperk. Daarin
bevonden zich 33 beelden van
mensen en dieren, houtsneden en
gereedschappen. De gevonden
beelden zijn uniek: zij zoudén
stammen uit de periode 6000 tot
7000 jaar vóór Christus en van
natuurlijke grootte zijn, in tegen
stelling tot de vondsten uit de
zelfde tijd in Mesopotamië, die
slechts 15 cm groot zijn. De op
graving beslaat 1250 m2. Tot dus
ver zijn overblijfselen van 41 hui
zen gevonden, gebouwd in trape
ziumvorm. Op de foto dr. Srejo
vich met een der oudste stenen
beelden in de hand, een hoofd met
mond en wenkbrauwen inge-
kerfd.
Nalatigheid verbijsterend
(Van een onzer verslaggevers)
RIJSWIJK Uit de manier,
waarop met ondeugdelijke gas
kranen is omgesprongen blijkt
een veel grotere nalatigheid,
dan aanvankelijk werd gesug
gereerd.
Niet pas enkele weken ge
leden had de Vereniging van
exploitanten van gas bedrijven
aan de bel moeten trekken,
maar eind vorig jaar al.
Er waren toen al proeven uitge
voerd in het laboratorium van het
VEG-Gasinslituut, waarvan de
resultaten blijkens eigen zeggen van
dit instituut ontstellend waren.
Desondanks werd toen in een
rondschrijven (15 december 1966) aan
gasfabrieken gezegd, dat de kranen
met plastic onderdelen n i e t onbe
trouwbaar waren, doch dat wel over
enige tijd (men schreef toen 15 de
cember) andere onderdelen in de
gaskranen verwacht konden worden.
Voor vervolg zie pag. 2
DORDRECHT Op het traject Rot
terdam - Dordt is vanmorgen een
ernstige vertraging ontstaan.
Omstreeks half zeven brak bij Baren-
drecht de koppeling van een trein met
breukstenen voor de haven van Rotter
dam. Toen de betreffende wagon op
een zijspoor was gezet, brak weer een
koppeling. Een en ander leidde tot
ernstige vertraging voor het reizi
gersverkeer. Om half negen eerst was
de vertraging opgeheven. In totaal
moesten zeven treinen vervallen.
Weersverwachting
Iets warmer
DE BILT Een omvangrijk gebied
van hoge luchtdruk beïnvloedt het weer
in vrijwel geheel Europa. De kern er
van lag gisteren ten westen van ons
land en trok afgelopen nacht over ons
De kern verplaatst zich het komende
etmaal geleidelijk verder in noordoos
telijke richting waardoor de oostelijke
stroming, die hierbij ontstaat, drogere
lucht vanuit Duitsland en België aan
voert. De wolkenvelden zullen dan ook
in het noorden en oosten (geleidelijk
verdwijnen waardoor ook daar zonnige
perioden zullen voorkomen.
DE BILT Droog weer met zonnige
perioden, ook in het noorden en oosten
van het land. Zwakke tot matige zuid
oostelijke wind en in heft algemeen iets
hogere middagtemperaturen.
STRANDWEER
Ook morgen mooi strandweer met
zon en een zwakke oostenwind. Tem
peratuur tussen 20 en 22 graden,
zeewater 19 graden.
Vooruitzichten: Het hogedrukge-
'bied blijft in de buurt met voorlopig
goed strandweer.
23 augustus zon op 5.36, zon onder 16.49;
maan op 21.04, maan onder 9.05.
'ruit
potpourri
niet duur wel heerlijk
F)AT OPNIEUW een grote onder-
neming in financiële moeilijkhe
den blijkt te verkeren, is een ernsti
ge ontdekking, al zijn de deskundi
gen niet helemaal verbaasd.
Door verschillende oorzaken heeft
een grote kunstzijdespinnerij zich
genoopt gezien surséance van beta
ling aan te vragen. Als redenen
worden onder meer aangevoerd da
lende prijzen en zwaardere lasten.
Tot een sluitende begroting was
blijkbaar niet te komen en in de
hoop op hetere tijden is men in en
rondom de onderneming teleurge
steld.
In het gebeurde mogen we een nieuw
fcewTfs zien, hoe kwetsbaar ook of
grote ondernemingen kunnen
zijn. Hier als elders geldt dat wie
sfaat heeft toe te zien dat hij niet
valt. De tragiek is duidelijk.
Voor de werknemers die toch ook
een deel van hun leven in dit be
drijf hebben gestoken. Voor de on
dernemer die niet is kunnen slagen
in hetgeen hij zich had voorgeno
men. En de aandeelhouders ervaren
dat risico's hun deel kunnen zijn.
Er schuilt in dit alles een portie leed,
dat nu aan de dag treedt.
Ramp
"ULKE dag weer daveren de rijden
de bommen, tankauto's met
hoogst explosief gas, door onze ste
den. Meestal gaat alles goed. Een
enkele keer dreigt een ramp of, zo
als nu in België, er vallen doden.
Dan gaan stemmen op om dit ver
voer meer aan bepalingen te onder-
De medeweggebruiker heeft in de
meeste gevallen geen weet van de
aard van het transport. Gebleken is,
dat soms zelfs chauffeurs niet voor
hun taak zijn toegerust en dat hun
wagens niet altijd voldoen aan mini
male veiligheidseisen.
Wat is eigenlijk het verschil tussen
liet militair munitietransport, dat
door politie wordt begeleid, en deze
transporten?
Er is geen verschil. Of het moest zijn
dat elke dag honderden bommen op
onze wegen rijden. Begeleiding daar
van is onuitvoerbaar.
Maar wel is redelijk de wagens van
duidelijke waarschuwingen te voor
zien, aan de hoogste veiligheidstest
te onderwerpen en dè chauffeurs een
speciale opleiding te laten volgen.
Polen
RAUWELIJKS van vakantie terug
gekeerd en nog net voor het
Vietnam-debat van komende vrijdag
in onze volksvertegenwoordiging
maakt minister Luns deze week een
reis naar Polen.
Een reis, om meer dan één reden
belangwekkend. Polen is het vierde
land in Oost-Europa dat hij bezoekt.
Hij maakt dus deze week een kwar
tet vol altijd een interessante
bezigheid. En het is de bedoeling dat
door een bezoek aan Tsjecho-
slowakije het kwartet nog tot een
kwintet zal uitgroeien.
Deze bezoeken bewijzen het toege
nomen contact tussen West en Oost.
De tijd gaat voort en in een wereld
van mensen kunnen spanningen toe-,
maar ook afnemen en laten ver
starringen zich ook wel eens door
breken.
Het is al nuttig wanneer er wordt
gepraat, omdat zo misverstanden,
die immers gemakkelijk kunnen
ontstaan, zijn weg te nemen. Ver
schillen, die altijd zullen blijven be
staan, mogen niet verhinderen dat
men elkaar althans nader komt en
men het juiste, dus ook menselijke,
zicht op elkander heeft.
^M?faaU: per kwartaal per maand
