Paus dankt publiciteit
aan Johannes XXIII
Kiezers bedreigd met
onduidelijkheidscomplex
n
ZENDINGSKALENDER
INTERKERKELIJK
WAAROM TOCH ZOVEEL BELANGSTELLING?
Prof. Schlichting
geeft ordening
Den
President Johnson: in
Vietnam zal de strijd
steeds harder worden
Spiritisme vooral onder
intellectuelen populair
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 196:
Een ivoord voor vandaag
Eind. van de week wat is er terechtgekomen van onze goede
voornemens? Een goede vraag voor de zaterdagavond; de een
zal er wat vrolijker onder zijn dan de ander. En zonder twijfel
geuit de één het „goeddoen" van nature ook makkelijker af dan
de ander. Des te meer moeten we respect hebben voor mensen
die eerst hun stugheid, hun egoïsme of introverte aard moeten
overwinnen om eens wat voor een ander te doen.
De Bijbelse boodschap is er kennelijk voor allerlei slag van
mensen. Armen en rijken ontmoeten elkaar, heren en knechten
al evenzo, sterken zorgen voor de zwakken, de apostolische
brieven staan er vol mee. Het is zonneklaar dat niet het
karakter weegt, maar de gezindheid van het hart.
En dat wil weer zeggen dat de zonnige mensenbij wie alles
op rolletjes schijnt te gaan en die ook nog iets voor hun omge
ving betekenen, net zo goed de voorbede van de gemeente en
van de naaste nodig hebben. Laten we zo voor elkaar zorgen
en, om met Paulus te spreken, elkanders moeilijkheden ver
dragen.
We lezen vandaag: Romeinen 15 1-13.
We lezen morgen: Romeinen 15 14-21.
(Van onze kerkredactie)
^4 MSTERDAM Dal paus Paulus VI zoveel publiciteit
krijgt heeft hij te danken aan zijn voorganger paus
Johannes XXIII is de conclusie van dr. F. Sierksma in het blad
De Nieuwe Linie. Steeds vaker wordt namelijk de vraag gesteld
waarom de huidige Paus eigenlijk zo in de belangstelling staat.
Dit geldt vooral voor niet-katholieke nieuwsorganendie zoals
Paul Brand schrijft vroeger met een kort bericht hadden
volstaan'. s
..Nu wijden rij grote koppen en
hele kolommen aan de paus en alles
wat onder hem ressorteert", aldus dr.
Sierksma, die spreekt van een „koers
stijging van de paus op de journa
listieke beurs".
Volgens hem heeft paus Johannes
het pausschap en de rooms-katholie-
Christelijke inspiratie radicaal
NIJMEGEN Onze met ver
anderingen rijk begiftigde da
gen leverden de afgelopen we
ken. ondanks vakanties, in ver
hevigde mate discussies op over
wat eenvoudigheidshalve kan
worden genoemd: de drang om
het vaderlandse partijstelsel
grondig te vernieuwen.
Stond die zaak, althans naar
buiten, al weer een poos op een
laag pitje, het voortijdig bekend
worden van zekere activiteiten I
waarmee vooral het voortrek
kersduo Cals-Bogaers in verband
moet worden gebracht, hebben
het smeulende vuurtje weer lek
ker doen oplaaien.
Gevolg: discussies en „nadere
oriënteringen" via alle communicatie
middelen. Pers, zo goed als radio, zo
goed als tv. Niet alleen de direct-be-
trokkenen, zoals KVP, maar evenzeer
de twee andere grote christelijke par
tijformaties hebben het er maar moei
lijk mee, En toch ook. dachten wij,
de argeloze en (ondanks alles nog)
geïnteresseerde kiezer.
Om het even op die laatste te hou
den. Een bloemlezing van de vele
uitlatingen zoals die van de verschil
lende fronten tot hem komen moge
dat wat verduidelijken. Gebruike
lijke, maar daarom nog niet altijd
even glasheldere termen als „links"
en „rechts", dan wel „progressief" of
„conservatief", die je de indruk kun
nen geven zoiets als respectievelijk
„goed" of „slecht" te zijn, krijgen
gezelschap van nieuwe kreten die
met een bewonderenswaardige non
chalance door de vaklui worden
geuit.
Cals is dan, en ziedaar de bloemle
zing, de aanvoerder van de
christen-radicalen (of radicale christe
nen?) binnen zijn partij, die een pro
gressief programma voor ogen staat.
En dat, wij vervolgen en beëindigen
kortheidshalve de bloemlezing, ter
wijl de drie confessionele partijen nu
juist samen bezig zijn te onderzoeken
,,in hoeverre de christelijke inspiratie
(sic) van KVP, ARP en CHU basis
kan zijn van een gemeenschappelijk
politiek programma".
Zoiets kan een gewoon christen
mens doen duizelen. Zozeer, da: hij
zijn heil maar eens zoekt bi i een
uitermate deskundige: een politico
loog uit de kring der christenbroe
ders, prof. mr. L. G. A. Schlichting,
hoogleraar in de politiek en publi
cistiek aan de Katholieke Universi
teit te Nijmegen.
Bij zo iemand uithuilen .<an >vel
eens nuttig zijn, denk je tan. Wie
weet, misschien ook wel nuttig voor
je lezers. Bereidwillig en charmant
als hij altijd is. gaf hij daar onmid
dellijk gelegenheid voor. Om, naar
onze mening, ons toch weer wat ge
lukkiger naar huis te sturen, dan
toen we er aankwamen.
Na ons eerst vast met wat koffie
en een sigaret op ons gemak t» heb
ben gesteld en een korte uiteenzet
ting over ons onduidëlijkhei.iscom-
plex geduldig te hebben aangehoord,
stak hij al direct, troostend, van wal:
Laten we beginnen met vast te stel
len, dat objectieve duidelijkheid hele
maal niet bestaat. Alleen IK kan iets
duidelijk vinden. En dat hangt dan
weer samen met mijn kennis van de
zaak en ook met mijn oordeel daaro
ver. Het is dus een subjectieve, epn
persoonlijke kwestie.
redacteuren)
gaat oordelen. Zoals een hoogleraar
in de filosofie het eens uitdrukte,
toen hij tot zijn kersverse eerstejaars
studenten zei: Ik begin u in dit colle
ge een overzicht van de materie te
geven. Deze zal u dan volledig duide
lijk zijn. In de latere college-uren zal
vervolgens blijken hoe de zaak voor
u steeds onduidelijker gaat worden....
Vaag
Instantie dc kiezer
een duidelijke keus kan doen. Hier
nu wringt de schoen. Het probleem
van onze tijd in de vaderlandse poli
tiek is, dat veel van de kiezers niet
meer tot die mening kunnen komen.
Het verschijnsel D 66 met alles erop
en eraan bewijst dat.
Want wat was en is het geval? We
blijven nu maar bij de confessioi
partijformaties. Vroeger hadden de
meeste christenen geen moeite met
die meningsvorming. Als je rk was
stemde je KVP, als je prot. chr. was
stemde je op een der prot. chr. partij-
groeperingen.
Toen kwam de verandering, waarbij
de godsdienst op de politiek vooruit
liep. De kerk was immers de eerste
die zich van die politieke identifica
tie losmaakte, door met zoveel woor
den te zeggen: als je op een andere
dan een confessionele partij stemt,
dan wil dat helemaal niet zeggen, dat
je daarom een minder goed christen
bent
Probleem
Duidelijk
Beroepi n gswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Moerdijk, J. Kru-
fer, voorheen zendingspredikant in
uriname. thans woonachtig te Zeist,
die bedankte voor Nieüwendijk (N-B'i.
Emeritaat verleend om gezondheids
redenen ean G. den Boer te Heinen-
oord.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zuidbroek, kand. R, H.
Nieuwenhuis te Visvliet
GERE.F. GEMEENTEN
Tweetal te Rotterdam-Zuidwijfc. C.
Harinck te Utrecht en W. C. Lamain te
Grand Rapids »VS>.
Daarmee was in beginsel het pro- j
bleem voor de kiezer gegeven. Want
dat mag dan nog zo waar zijn, de
vernieuwing in het partijstelsel was
nog geen voldongen feit. Verre van
dat. De groepsvorming als zodanig,
als ware men één familie, verbonden
door eigen krant, eigen radio, eigen
sociale organisatie is een zaak, waar
van we de taaiheid in haar voort
bestaan niet mogen onderschatten.
Daar komt bij dal wij, Nederlan
ders. in feile aan politiek een broer
tje dood hebben. Wij zijn van nature
in de eerste plaats een theologise-
I rend, een ethisch denkend volkje,
j Een politiek probleem blijken we bij
voorkeur tot een godsdienstig of zede
lijk vraagstuk te willen reduceren.
Ik neem een willekeurig voorbeeld.
N'leuw-Guinea. We zeiden niet: we
hebben het politiek verkeerd
gespeeld, maar: we hebben ons
woord gegeven en nu moeten we bui-
j gen voor de overmacht. Zo sprongen
we er met een ethische argumentatie
weer prachtig uit. Klinkklare poli
tiek ligt ons dus niet erg.
Bovendien: er wordt nu wel gespro
ken over duidelijkheid in de politiek,
en nu komen we weer op ons uit
te qua niet te geven. In het begin
gangspunt terug, maar die is qualita-
van deze eeuw is al eens van onver
dachte zijde gezegd „dat partijen elk
politiek oordeel vervalsen, omdat ze
hun leden dwingen het oordeel van
de partij aan te hangen over Alle
kwesties, terwijl een kiezer in werke-
Daarom werkt politiek als massabe
weging met vage en onduidelijke ter
men. Op het niveau van de man die
vluchtig de krant leest. Dat moet
wel. Al geef ik volmondig toe dat de
term „christelijke inspiratie" te ver
gaat. Inspiratie is inblazing, een
mystieke, een persoonlijke zaak. Ie
mand kan er door worden bewogen
bepaalde dingen te doen of na te
laten.
Maar omdat we allemaal verschil
lende mensen zijn, kan die inspiratie
voor de ene christen politiek gespro
ken resulteren in laten we maar
zeggen progressief en voor de an
dere in conservatief denken en hande
len. Daarom lijkt mij deze term in
verband gebracht met gemeenschap
pelijk politiek handelen niet alleen
onduidelijk, maar onjuist.
Tja, en wat christen-radicaal-zijn
is? Het kan: je bent christen en als
nevenschikking daarbij zeg je: ik
hen radicaal. Praktici zeggen wel gek
scherend: lauw socialistisch. Het
biedt wat houvast.
Anders wordt het als je zegt, wat
ook gebeurt: ik ben radicaal christe
lijk. of -christen. Dan kwalificeer je
jezelf als een echter, een grondiger,
een meer karaat-christen dan andere
christenen. In feite beweer je daar
mee: een goed christen is alleen
maar diegene, die mijn politiek tot
de zijne maakt. Onjuist.
Anders
In elk geval maken die al of niet
acceptabele vage aanduidingen duide
lijk, dat er een krachtig streven naar
verandering binnen de partijen gaan
de is. Bewegingen die extra impulsen
kregen door de laatste verkiezings
uitslagen. En dte daardoor ook meer
kans (menen te) maken.
Binnen de KVP bijvoorbeeld wil
len de radicalen niet meer de lang
aangehangen centrumfunctie, maar
een ombuiging naar links. In alle par
tijen en zeker in de grote is sprake
van verschillende stromingen, waar- j
van er een de toon aangeeft. Die toon
willen de radicalen aangeven. Men
wil zeker geen afsplitsing. In de
eerste plaats uit opportunistische
overwegingen niet. Maar ook niet.
omdat prijs gesteld wordt op .rel
gehéél (deze tijd spreekt toch niet
voor niets over „de gehele bewoonde
wereld").
Of de gewenste duidelijkheid
komt? Of de kiezers althans straks
beter wordt gesuggereerd dat een dui- I
delijke keus kan worden gemaakt?
Het is in een duistere toekomst ver-
borgen. Hoe duister verheelt zelfs
D 66 niet, die bij deze ontwikkeling I
politiek garen spint. Deze partij wil
zich desnoods immers opheffen ter- j
wille van „de goede zaak".
Verbanden zoek
Persoonlijk ben ik van mening, dat
een verandering van ons kiesstelsel
een belangrijk middel kan zijn om
tot een ander soort keuze te komen.
Want de verbanden zijn overal, en
niet alleen bij de confessionele partij
en. behoorlijk zoek. Met als gevolg
een apathie van de kiezers, die over
gaat in minachting en wantrouwen.
Kortom, een situatie die als ziekelijk
is ie Kenschetsen.
Een verandering van ons kies
stelsel in de richting van een distric
tensysteem kan daar dienstbaar aan
zijn met zijn noodzakelijke coalitie
vorming per regio. Die kan des te
gemakkelijker tot stand komen daar
de politieke programma's van de par
tijen elkaar hoe langer hoe minder
gaan ontlopen. De kiezers krijgen op
die manier ei
taak toebedeeld.
Dat kan een heilzame therapie blij
ken te zijn. Temeer, als men zich
ke kerk in het nieuws gebracht.
„Zijn optreden wekte in het „pro
testantse" Nederland de hoop. dat
men met de rooms-katholieke kerk
en dus met de rooms-katholieken ge
woon zou kunnen omgaan en praten.
In het algemeen was dat niet goed
mogelijk.
CLANACHTIG
Er mogen katholieken zijn, die en
thousiast geworden door de emanci
patie menen te kunnen zeggen, dat
ze nu als gelijkwaardige burgers zon
der barrières met de anderen kunnen
omgaan, helemaal juist is dat niet.
Zij vergeten, dat zij voor de meeste
niet-katholieken door allerlei oorza
ken een aparte, een „zichtbare
groep" vormen en iets clanachtigs
hebben.
Er zijn die geheimzinnige kerken en
dat onbegrijpelijke kerklatijn, die
sfeer, die voor protestant en ongelovi
ge vreemd is. Er is verder dat eigen,
roomse huwelijk, dat vóór en boven
het burgerlijk huwelijk komt, en dan
is er die huwelijksmoraal, die bui
tenstaanders op zijn minst raar vin-
Het leek alsof Joannes XXIII en
Vaticanum aan die ongewenste
toestand een einde zouden maken
door middel van accentverschuivin
gen en een geheel nieuwe sfeer.
Dat was voor buitenstaanders in
het land van de onvergetelijke Bek
kers al meer dan genoeg. Zonder
zwaarwichtige termen en woorden be
tekende het. dat men eindelijk ge
woon kon doen. Niets sprak méér
vanzelf dan dat de nieuwsmedia aan
deze ontwikkelingen veel aandacht
gaven. In verschillende opzichten za
ten er immers maatschappelijke ver
anderingen in de lucht.
Paus Paulus VI plukt nu dc vruch
ten van die publiciteit. Hadden niet
velen voorspeld, dat hij het beleid
van zijn voorganger zou voortzetten?
VRAAG
De insinuerende en hooghartige
vraag, die mgr. Tondini na Joannes'
dood en voor Paulus' verkiezing had
gesteld, werd in enthousiasme verge
ten: „of niet veel van de. enthousiaste
toejuichingen, die gericht werden
aan de paus van de vrede, afkomstig
waren van personen, die de waarach
tige waarden van de geest niet aan
voelen en die niet gelovpn in de dog
matische en zedelijke leerstellingen
van de kerk."
Paus Paulus VI heeft inmiddels la
ten bliiken. dat hij deze goed roomse
waarschuwing goed begrepen heeft.
Toch blijft hij in de algemene publici
teit en niet zonder reden, Immers,
Vaticanum II heeft zo het een en
ander losgemaakt ondanks alle
goede zorgen heeft de curie wel een
joannitisch rampje kunnen voorko
men en de buitenstaanders blijven
kijken.
Zij kijken echter niet zozeer naar
de paus als wel naar de rooms-katho
lieken, wier houding nog steeds het
best zichtbaar wordt in reacties op
pauselijke uitspraken en daden.
Zullen ze zich Werkelijk emancipe
ren, vragen journalisten en publiek
zich af. en zullen ze werkelijk j
mensen worden, zoals W. F. Hermanr 1
het onvriendelijk, maar als spreek- j
buis van meer Nederlanders formu- j
'eerde? Zullen ze ook in het geeste-
'ijke leven werkelijk democraten
Een voor de publiciteit belangrijk
factor noemt dr. Sierksma de show
die de rooms-katholleke kerk liet pu
bliek biedt. „Nu is voor menigeci
een gewone mis al een fraaie shov
uit een sprookjesachtig verleden. In
de pracht en praal van Vaticaanstad
is het een supershow.
SCHOUWBURG
De schrijver kan zich verenigen
met de mening van het Algemeen
Handelsblad, dat de show van Rome
bedoeld is om het prestige van het
pausdom te vergroten. Men kan ech
ter ook zeggen dat de paus macht
„Het wil me voorkomen, dat bijna
allle, zo niet alle initiatieven vanuit
Rome van paus Paulus VI machtsuit
breiding en speciaal uitbreiding van
Romeinse macht beoogden. Vanuit
Rome wordt de wereld scherp in de
gaten gehouden. Het doet weinig ter
zake in hoeverre bij sommige indivi
duen een oprecht verlangen leeft
mee te werken aan het heil van de
wereld."
iSRAËI.
In dit verband memoreert de schrij
ver dat naar de mening van velen
het feit dat de paus de staat Israël
nog steeds niet heeft erkend, ook
niet direct een blijk van Christelijk
geïnspireerd staatsmanschap is.
Aan het einde van zijn artikel
schrijft dr. Sierksma: „Het schrijven
van deze regels kost enige moeite, Ik
voel het als een soort verraad tegeno
ver de nagedachtenis van mgr. Bek
kers de vriend van paus Joannes
XX III. Maar wat wil men?
Deze paus zal klaarblijkelijk al
diep tevreden zijn, wanneer het hem
gelukt, om eenheid met de oosterse
kerken tot stand te brengen. En hij
blijft in Rome. De door mgr. Bekkers
overgenomen roep „Rome uit Rome"
blijkt illusoir geweest te zijn.
Een gelovige rozms-katlialiek,
wiens hele leven in dienst van de
kerk staat zei me: „Deze paus is on
bereikbaar". Korter, duidelijker en
voor dc geciteerde triester kan het al
niet.
WEIMAR Meer dan veertig pro
cent van alle kerkgebouwen van de
Evangelische Kerk van Thüringen
(Oost-Duitslarjd) zijn in de afgelopen
twintig jaar grondig vernieuwd.
Deze kerk rekent tegenwoordig
met 1,35 miljoen gemeenteleden, zo
blijkt uit een statistisch overzicht in
het Thüringse kerkblad „Glaube und
Heimat". In 1958 was een officiële
schatting 1,55 miljoen.
(Van onze kerkredactie)
OEGSTGEEST Deze week
is de Zendingskalender 1968 ge
reed gekomen. Deze kalender
komt in de plaats van de gebrui
kelijke hervormde en gerefor
meerde zendingskalenders.
De Zcndingskalender 1968 is voor
het eerst een interkerkelijke uitgave
onder auspiciën van de Nederlandse
Zendingsraad.
Vopr dpaje uitgave samen
de zending van de Nederlandse Her
vormde Kerk, de Gereformeerde Ker
ken, de Evangelisch-Lutherse. Kerk.
de Doopsgezinde Broederschap en de
Vrije Evangelische Gemeenten.
Raad Vlissingen
roept wethouder,
die zijn ontslag
indiende, terug
(Van t
i onzer verslaggevers)
VLISSINGEN De raad heeft
gistermiddag met 23 van de 24 stem
men de wethouder van financiën, de
heer I. Fllius. teruggeroepen, die
twee weken geleden plotseling zijn
ontslag indiende.
De raad diende op het laatste mo
ment geen motie van wantrouwen in
tegen het college van B. en W. Door
het terugroepen van de wethouder
geeft de raad te kennen het eens te
zijn met de kritiek van de heer Flli
us op het financiële beleid van het
-ollege inzake de bouw van een sport-
•al.
De beschikbare kredieten voor de-
e sporthal waren door het college
iet bijna vier ton overschreden. Een
enzinemaatschappij heeft echter
ier ton beschikbaar gesteld voor de
jouw en inrichting van de hal, in
ruil voor een reclamebord.
Wethouder Filius heeft zijn herbe
noeming nog in beraad. Hij zal niet
eerder beslissen voor hij zekerheid
heeft over een loyale medewerking
van de overige leden van het college.
De twaalf platen zijn getekend
door Jenny Dalenoord en Bert Bou-
man. Zij belichten elk een bepaald
aspect van het zendingswerk: het me
dische werk, de kerkbouw enzovoort.
Op de plaat, die het radiowerk in
herinnering brengt, ziet men bij voor
beeld een Afrikaans jongetje met een
transistor- radiootje aan het oor.
Prof. dr. J. Verkuyl schreef de
twaalf korte toelichtingen, die op de
achterflap van de kalender staan.
De kalender is verschenen in een
oplaag van 115.000 exemplaren. Ze
kan voor 1,50 besteld worden bij
de plaatselijke .zendingscompiissies.
PLAATSELIJK
„Oegstgeest" heeft déze Week Seen
circulaire verzonden aan de gemeen
telijke zendingscommissies of kerke
raden, waarin gezegd wordt, dat het
uitkomen, van deze gemeenschappe
lijke kalender een goede aanleiding
vormt, om eens contact te zoeken
met de zendingscommissies van de
andere kerken.
Terwijl er aan de „top" namelijk
een steeds hèchter samenwerking is
tussen Baarn en Oegstgeest, blijkt
van deze samenwerking op gemeente
niveau nog maar heel weinig.
DEN HAAG „De gedi
ten van de groep christen-radi
calen in de KVP gaan een stap
verder dan helaas het kabinet-
Cals kon zijn". Dit zei de socia
listische fractieleider drs. J. M.
Den Uyl gisteravond voor de
televisie.
Het opstellen van een ontwerp-re-
geringsprogram kan er, aldus de heer
Den Uyl, toe leiden dat de kiezers
zelf een keuze kunnen doen. Op basis
hiervan kunnen een aantal partijen
elkaar in de toekomst wellicht vinden
door middel van een stembusak
koord, waarbij iedere partij haar
gen gezicht behoudt. In een latere
fase kan dan een brede progressieve
partij worden gevormd.
Hij had de indruk dat de gehele
Partij van de Arbeid deze kant op
Schmelzer
Drs. W. K. N. Schmelzer, de leider
van de KVP-fractie in de Tweede
Kamer, zal pas een uitspraak doen
over het optreden van de radicalen
in de KVP als de fractie op 29
gustus de politieke toestand heeft
besproken. Toen de brief vai
KVP-radlcalen in het nieuws kwam
was dc heer Schmelzer met vakantie.
De voorzitters van de KVP-krin-
gen Den Bosch en Tilburg hebben in
een brief aan de leden van deze krin
gen gezegd dat zij het optreden van
de groep radicalen waarderen als een
positieve bijdrage voor de me
ningsvorming binnen de bestaande
partij-organen.
(Vervolg van pag. 1)
Op een vraag waarom hij het Con
gres niet opnieuw raadpleegde over
de wijze van oorlogvoeren in Viet
nam antwoordde Johnson dat hij
veel aandacht had besteed aan het
verkrijgen van meningen over de bui
tenlandse verplichtingen van de Vere
nigde Staten. ..Het Congres heeft het
recht oorlog te verklaren", zo zei hij,
„maar niet het recht een oorlog te
leiden."
Een blad in St. Louis (Missouri)
meldt vandaag dat Hanoi bij de Vere
nigde Naties in New York een nieuw
vredesaanbod voor Vietnam heeft ge-
(Van onze kerkredactie)
OTUTTGART Hoe
sterk de lichtgelo
vigheid ten aanzien van
occulte verschijnselen
ook in Duitsland ver
breid is, toont een publi
catie van de bekende
veel belangrijker (Duitse sektendeskundige
I dr. Kurt Hutten, getiteld
„Spiritisme of de brug
realiseert dat de mate van politieke naar gene zijde",
belangstelling door de wetenschap
evenredig is bevonden aan het effect
dat de kiezer meent aan zijn politie
ke participatie te kunnen toeschrij
ven. Anders gezegd: zo kunnen we
wellicht ..als Vanzelf", in elk geval
langs natuurlijker banen, naar
gezonder verhoudingen, c.q. een ande
re politieke constellatie toegroeien.
Let wel, Ik betoog niet dat het
per se e«n districtenstelsel behoeft te
zijn. Iedere beperking van ons extre
me evenredigheidsstelsel is al dienst
baar aan het doeL
eenmaal i
meermalen
hebben gehad met occulte
verschijningen.
procent spiritisme en dergelijke
ontmoetingen wordt door Hutten als volgt
verklaard:
Spoken
Midden in het tijdperk
van de techniek en van een
brede wetenschappelijke
verlichting is meer dan de
helft van de Westduitse be
volking bereid, te geloven
in de realiteit van paranor
male krachten en verschij
ningen. Een op de vijf
meent daarbij uit eigen er
varing te kunnen spreken.
Acht procent van de on
dervraagden zou minstens
In het „tweede gezicht"
gelooft 53 procent en onge
veer gelijk was het resul
taat hij de vraag naar het
spook.
Hutten deed bij zijn on
derzoek de merkwaardige
ontdekking, dat de „vat
baarheid" tfoor occultisme
van 49 procent van de on
dervraagden met lagere
school via 63 procent met
middelbaar onderwijs tot
'.eventig procent met een
universitaire opleiding toe
neemt. Met meer onderwijs
wordt derhalve de bereid
heid, om in occulte
verschijnselen te geloven
niet zwakker, maar juist be
langrijk sterker.
Dit toenemende geloof in
Aanvulling
Een zuiver rationa
listische wereldverklaring
geldt als te oppervlakkig en
alledaags. Het is er Ingeha-
merd, dat men hiermee
maar een deel van de volle
werkelijkheid vat en dat
haar nuchterheid de behoef
ten van het menselijk ge-
moedt niet kan bevredigen.
Daarom heeft de rationa
listische wereldverklaring
een aanvulling nodig, die
ook de dieper liggende wer-
keliikheden verdisconteert
Maar ook deze aanvulling
is volgens Hutten in de
grond evenzeer een produkt
van rationalistisch denken.
Dat werkt in de occulte we
reldbeschouwing door. Al
leen maakt het nu parafeno
menen tot voorwerp van on
derzoek en speculatie.
Met behulp
verschijnselen geeft het aan
zichtbare en meetbare wer
kelijkheden een diepere di
mensie, die wel geheimzin
nig, maar toch ook te erva
ren is en op allerlei manier
hun realiteit bevestigt. De
ze diepere dimensie moet
hen die mogelijkheden
verschaffen, die de onvolko
menheden van het mense
lijk leven wegnemen.
Geen God
Het occultisme ontmoet
In de nieuw ontsloten ruim
ten niet God, maar alleen
een „nieuwe wereld van
creaturen", zij het dan
machtiger creaturen, die op
een hoger niveau staan.
Dat betekent beslist niet,
dat de godsidee bij Tiet oc
cultisme helemaal ont
breekt, maar ze speelt
hoogstens nog een rol op de
achtergrond, aldus Hutten.
deponeerd. Zowel de Noordvielna-
mese regering als het Nationale bc-
vrijdingsfront zouden het hebben
goedgekeurd.
De VS en Noord-Vietnam zouden
een algemene overeenkomst ter beëin
diging van de oorlog moeten sluiten,
Daarna zou rechtstreeks met de VS
kunnen worden onderhandeld over
een regeling voor de toekomst
Zuid-Vietnam.
DOCUMENT
In Saigon heeft de Amerikaanse
legerleiding gisteren een vertaling ge
publiceerd van wat een hoogsi
heim Vietcong-document van begin
1966 heet te zijn. De communistische
leiders zeggen hierin geen illusies te
koesteren over een schikking door
onderhandelingen.
„Op een bepaald ogenblik", aldus
het document, „kunnen we de taktiek
toepassen van tezelfdertijd vechten
en onderhandelen om onze gewapen
de strijd te ondersteunen." Dit zou
de ontbinding bespoedigen van de
Zuidvietnamese regering en het Zuld-
vietnamese leger, waardoor er gunsti
ge omstandigheden werden gescha
pen voor het behalen van een beslis
sende overwinning.
NIET GEWIJZIGD
Volgens de Amerikanen dateert het
document weliswaar uit 1966, maar
de doelstellingen, de werkwijze en de
instelling van de Vietnamese commu
nisten waren sindsdien niet gewij-
Achtmotorige Amerikaanse 1
bommenwerpers, die 27.000 kilo dode
lijk staal kunnen vervoeren, hebben
vrijdag opnieuw aanvallen gedaan op
het zuidelijk deel van de gedemilitari
seerde zone. Sinds zondag zijn dit
soort toestellen niet minder dan acht
keer in aktie geweest.
De aanvallen ziin bedoeld om
Noordvietnamese druk op de Ameri
kaanse mariniersbases te doen
minderen. Bommentapijten worden
uitgelegd op plaatsen, waar de Noord-
vietnamezen zich verzamelen alvo
rens naar het zuiden te infiltreren.
