Scholen op Formosa goed
voor oude kijkkasten
de stad
dl!
611
dokter N
loore
liii daar
jg
TWEE UUR GEEN BEELD IN DE VS
Russisch spel zondagavond
EATEKDAC M APCTSTtB W7
Aanvallig
I Gisteravond waren er twee eigen
produkties op de beeldbuis, een van
de KRO over „Voor 't eerst naar
school" en een korte show waarin de
jonge Annemarie Pijlman als regis
seuse debuteerde bij de VPRO.
Als we vergelijkingen trekken was
het rijpere werk van Hans Keiler
(terug bij de KRO) verreweg het
beste. Natuurlijk brachten de impres
sies van de heel moeilijke stap over
de drempel van ,,de grote school"
niets nieuws, maar ze waren zo
smaakvol geschikt en zo goed geva
rieerd bij summier maar raak com
mentaar. dat het een lust was om
naar te kijken.
Zonder zoetelijkheid was het een
aanvallige reportage, helemaal in
gesteld op dat hachelijke moment
waarin moeders rok letterlijk of fi
guurlijk moet worden losgelaten dan
wel losgescheurd, beelden waarnaar
ledereen met vertedering en wat
beschaamde herinnering kijkt.
Waarom de titel van de kleine
VPRO-show Engels moest zijn zal
niemand hebben begrepen. Groots
was het niet; de aardig gezongen lied
jes over de bekende onderwerpen
verband houdende met teleurgestelde,
liefde en aanverwante zaken, borgen
hier en daar opzettelijk-grove, uitda
gende woorden, maar daaraan is de
frequente tv-kijker allang gewend.
We hebben nu begrepen dat op „de
dotten" niets anders rijmt dan „oprot
ten", niettegenstaande de tegenhan
ger in het taalgebruik.
Annemarie Pijlman probeerde het
verdienstelijk met regievondsten en
daar steekt wel een belofte in. Bij
een debuut mag men niet te hoge
eisen stellen. Een vleugje originali
teit is dan al heel wat.
MSV Duisburg heeft vrijdag op
eigen terrein met 22 gelijk
gespeeld tegen Borussia Dortmund,
na bij rust met 21 te hebben voor
gestaan. Het was de eerste Bundesli-
ga wedstrijd van de beide clubs in
de Duitse competitie voor het nieuwe
seizoen.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Over de ocea
nen waait weer allerlei tele
visienieuws naar ons toe. Er
zijn in de Ver. Staten verschil
lende opmerkelijke besluiten
gevallen en zij hebben beroe
ring teweeggebracht: de re
gering heeft vastgesteld dat
er 's nachts tussen 4 en 6 uur
geen beeld meer mag worden
uitgezonden, er ztfn plannen
om een satelliet te lanceren
voor onderwijstelevisie in
ontwikkelingslanden en een
van de grootste beeldbuis
industrieën heeft een methode
uitgedacht om de lastige oude
kijkkasten op te ruimen: zij
worden opgepept en naar
scholen op Formosa gestuurd,
waar ze de leerlingen nog
(goede) diensten kunnen be
wijzen.
Een en ander heeft meer betekenis
dan het kale bericht doet vermoeden.
Om te beginnen dat besluit van FCC,
de overheidscommissie voor radio en
televisie. Daarin wordt bepaald, dat
geen enkele tv-zender eerder dan 6
uur 's morgens mag beginnen met de
programma's voor de nieuwe dag.
Maar officieel duurt de nachtelijke
zendtijd tot 4 uur. Verscheidene gro
te zendmaatschappijen zijn gewend,
dan netjes afscheid te nemen vari
hun kijkers, de klok te laten slaan en
een seconde later „goedenmorgen" te
zeggen en: „Hier is het programma
voor vandaag."
Voor hen houdt deze nieuwe bepa
ling in, dat zij inplaats van 24 nog
maar 22 uur per etmaal mogen uit
zenden en voor het hele land bete
kent het dat er 2 uur per nacht geen
beeld te zien is en men zich dus voor
ev. vermaak met de nooit-versagende
radio moet bezighouden.
Bovendien is vastgesteld, dat er in
de toegestane zenduren voor zonsop
gang slechts op een beperkt vermo
gen mag worden uitgezonden, zodat
de programma's op de vroege winter
ochtenden niet zo rijkelijk verspreid
kunnen worden als tot nu toe.
Daarvoor behoeft niemand
beeld-loos te zijn, wél kan men dan
uit minder programma's kiezen. Re
den genoeg tot gemopper en ge
klaag van vooral de grote networks
die hun zenders tot diep in het land
verspreid hebben en de gaatjes opvul
len door sterke stralingen. Die gaat
jes kunnen nu hier en daar open
blijven. Er zal echter niet veel aan te
doen zijn, want Canada heeft deze
regeling ook al met vreugde overge
nomen.
Nu zal men zeggen: is het zo'n pijn
wanneer er 's nachts tussen 4 en 6
uur geen televisie is, en als men in
plaats van uit 9 of 10 uit pakweg 7
programma's moet kiezen voordat de
zon opkomt?
Voor Nederlandse begrippen legt
zoiets nauwelijks gewicht, in de
schaal: wij plegen over het geheel
genomen tussen 4 en 6 uur te slapen.
In Amerika liggen de zaken echter
heel anders, daar verricht een zeer
groot deel van de bevolking avond-
of nachtwerk. Wie thuiskomt schiet
niet onmiddelijk het bed in, maar
gaat eerst rustig eten en wat beko
men van de arbeid. Daarbij kijkt
men beslist naar de tv. In feite
draait het leven in een land als Ame
rika 24 uur per etmaal door en daar
op is de televisie sinds jaar en dag
ingesteld.
De uitgebreide arbeidsploegen die
,om 5 of 6 uur moeten opkomen of
terugkeren van het werk en nu bij
hun ontbijt geen televisie kunnen
zien, raken uit hun lievelingspro
gramma's en, wat meer zegt: consu
meren tezamen met de ochtendboter
ham de reclame niet. Dat betekent
een strop voor de sponsors en dus
veel minder inkomen voor de zend
maatschappijen.
Thierryheeft
het gehaald
HILVERSUM Morgenavond ver
toont de NTS op Ned. 1 de 30ste
aflevering van het Franse tv-feuille-
ton „Thierry" en dat wil wat zeggen.
De serie heeft het best gehaald bij de
Nederlandse kijkers en dat is meer
dan de NTS ervan verwachtte.
Oorspronkelijk zei de programma-
leiding „neen" tegen de aanbieding:
het gaat nogal ruw toe in de lange
geschiedenis rondom c'-3 historische
held en de NTS was bang, de kijkers
daarmee geen genoegen te doen om
dat naar gewoonte de kinderen dit
zondagshalfuur als het hunne
beschouwen.
Noodgedwongen, omdat er niets an
ders voorhanden was, is de serie
.tenslotte toch aangekocht.
Vijf jaar
HILVERSUM ES Onze Nederlandse
omroepen kunnen niei genoeg krij
gen van de Russische klassieken.
Was het een tijdlang alles Tsjechow
wat de klok sloeg, we hebben even
goed Dostojewski en Tolstoi ook al
gezien. Een nieuwe naam is voor mor
genavond die van Alexander
Ostrowsky, een auteur die bij ons
veel minder bekend is. Van hem ziet
u middels de AVRO een Duitse op
voering van de komedie „Talent en
bewonderaars".
Deze nietszeggende titel bekroont
een stuk, dat dateert uit de bloeiperi
ode van de Russische toneelvernieu
wing in het begin van de 19e eeuw.
Naast Tsjechow en Gogolj was
Ostrowsky (hij leefde van 1823 tot
1886) een belangrijke figuur is deze
literaire ommezwaai van het ouder
wetse toneel. Hij schreef nooit iets
anders dan toneelwerken. Een ervan,
„Sneeuwwitje", diende als libretto
voor Rimski-Korskakowys opera van
die naam.
Ostrowsky was geen broodschrij
ver. Hij bekleedde een eenvoudige
functie aan een handelsrechtbank in
Moskou, maar dat gaf hem de gele
genheid mensen van allerlei soort te
ontmoeten en hun perikelen te leren
kennen. Ook onderhield hij relaties
met acteurs en actrices, door zijn
werk als toneelschrijver. Hij bestu
deerde mensen en situaties en dat
alles gaf hem met zijn fijnzinnige
humor stof genoeg voor zijn stukken.
Het spel dat u morgenavond krijgt
te zien is in de lichte toon gehouden.
Het is een komedie welke zich I;
afspeelt in de toneelwereld. Hij spot
hier wat met jonge, ambitieuze actri
ces, die uit de provincie naar de gro
te stad komen, dromend van een
prachtige carrière en bereid daarvoor
alles op te offeren, totdat er iets an
ders die plannen doorkruist: de weel
de van het leven, dat bewonderaars
haar aanbieden. Dan komt het tot
een keus: carrière of liefde.
De jonge Negina overkomt zo'n
warnet van perikelen en het stuk
laat zien, hoe zij zich daar uit redt.
Uiteraard is ook bij dit Russische
stuk, waarvan het Beierse Studio Ge
zelschap de tv-opvoering verzorgde,
de milieutekening van historische en
mede daardoor unieke waarde.
Jean-Claude Drouotbeter be
kend als Thierry la Fronde van de
gelijknamige televisieserie, bracht
gisteren een bezoek aan Amster-
KAIII»
VAVAVOM»
18.oólVN*euws. 'uno AKtualltel
19.30 OperetteklanKe
i. 20 30 Verzoekplatenpro
ima 22.30 Nieuws. 22.4
Overweging. 22.45 Muziek e
2.40 Jazz ln de Poolse
Isch krulboltoerr
rekenülm. 19.36 I
Zingt het voort
iea. 18.45 Kerk veraf e
lij. NCRV: 19.00 Nie
/eerpraatje. 19.07 Gewl
lek. 19.40 Meisjeskot
3.30 Franse chanso
dek. 11.45 De 1
NRU: 14.30
de lijn (I):
20.05 Gevarlet
1 jeugd. 21.15 Mam
Nieuws. 13.07 ueat-^en
ie-Athene: platenprogram-
TELEVISIE
MOKGEiM
1KOR/CVKEi
Kerkdie:
Blrmlnghj
HÏppique teElOosten-
--A0 Ges
illscht
i.00 Kerkdiens'
vöör doven te
(BBC) KRO/RKK
'30-18.00
Hlpplqu,
de. CVK/IKOR: 18.40 Gesprek-
19.05
>r ^d>
Nederland~ÏI." NTS f 20.00 Jour-
5 - 22.30 Journt
10: 15.30 Motors
SES!
klein kleutertje
Nationaal jeugdork. 10.00
zangsol. 12.27
leugdork. 10...
5. 10.10 Arbeidsvita
minen. (ll.oo - U.02 Ny
12 30 Modern plattel
je. 12.35 Licht lnstri
zangsol. ^3.00 Nws.
mil.h sjot?,0 documdCprogr. KM
16.50 StereoKamerork! Pleter
Hellendaal met sol. 17.30 Bra
bant Journaal.
FM-kanalen.^ KRO: 9.00^ Nws.
Nws!'20C15USp'ortfourn20.40^Zo-
Evokatie van de Amerlk. stom
me film Old San Francisco
(1927) 21.50 Joegoslavische fllm-
Zevenendertig professoren van de
Amerikaanse Stanford University
hebben een systeem uitgewerkt,
waarbij een ruimtetuig educatieve
programma's kan overbrengen naar
ontwikkelingslanden. Dit zou een spe
ciale vorm van ontwikkelingshulp
kunnen betekenen.
Er is een satelliet voor ontworpen,
welke vijf jaar lang in een vaste
baan met de aarde mee kan draaien,
en het ongewoon hoge vermogen
heeft om op 350 kwt. uit te zenden.
Indien men er voldoend grote ter
reinen mee kan beslaan, zou de prijs
voor de cursussen, met inbegrip van
de exploitatie van de satelliet,
slechts een paar kwartjes per leer
ling 's jaars bedragen.
Men denkt dan echter wel in de
richting van massa-onderwijs en re
kent op miljoenen leerlingen. Er is
reeds contact opgenomen met de rege
ringen van India, Brazilië en Indo
nesië. Pas als het overleg gewenste
resultaten heeft, kan het plan verder
worden ontwikkeld en tot uitvoering
worden gebracht.
En verder heeft men dan eindelijk
in de Ver. Staten een
vonden voor het probleem
oude televisietoestellen. Zowel fabri
kanten als detaillisten kennen de na
righeid: regelmatig moeten de appara
ten worden vernieuwd en dan willen
de kopers hun oude toestel graag in
ruilen ofwel laten weghalen., Een
tv-toestel zet men nu eenmaal niet
in de vuilnisbak buiten.
Handelaren zijn dus wel verplicht,
het oude apparaat in te nemen bij de
levering van een nieuw en dan kun
nen zij twee dingen doen: het als
tweede- (soms ook derde-) hands aan
prijzen ofwel terugsturen naar de fa-
Beide zaken bevallen de in
dustrieën niet; ten eerste willeq zij
niet dat hun oude merken met ev.
kwalen in de running blijven omdat
zij dan allerlei klaohten krijgen én
ten tweede weten zij geen raad met
pakhuizen vol oude toestellen.
Sommige fabrieken houden er een
kostbare destructie-afdeling op na
om de oude apparaten weg te wer
ken, maar dat kost extra geld. Ande
re huren huisvuilschepen en storten
de bejaarde kijkkasten bij massa's in
de oceaan.
De firma RCA Victor, een zeer gro
te electronische fabriek, heeft nu het
ei van Columbus uitgebroed. Deze fa
briek neemt al haar oude toestellen
terug en geeft ze een opkikkertje in
de revisie afdeling om ze daarna te
verschepen naar Formosa. De scho
len worden er tegen een uiterst zacht
prijsje mee vereerd, zodat de leerlin
gen de onderwijstelevisie kunnen vol
gen.
De verschepingskosten worden niet
in rekening gebracht: die heeft de
firma er wel voor over om het euvel
te voorkomen waarbij haar verouder
de „jaargangen" in de huiskamers
blijven hangen.
-
A ff at
ha Yaunf/
Morgenavond weer een klassiek Russisch spel, door
de AVRO uit te zenden en in Duitse opvoering:
Talent en bewonderaars", geschreven door Alexander
Ostrowski. Nu echter geen drama, maar een komedie,
waarin met humor de samenleving op het Russische
platteland in de 19e eeuw wordt geschilderd.
De jonge toneelspeelster Negina raakt verstrikt in
allerlei perikelen, die zowel haar beroep als haar
persoonlijk leven betreffen en op een ogenblik moet
zij kiezen tussen haar kunst en haar vereerders, onder
wie zich notabelen uit de provincie bevinden: een
vorst en een grootgrondbezitter.
Op de foto ziet U Cordula Trantow en Hanne Wieder
in de charmante hoofdrollen.
VANAVOND TE ZIEN
Ned. 1 NCRV
7.00 uur Ilonka Biluska in een muzikale cocktail.
7.25 uur aflevering „De gasten van Felix Hech-
8.45 uur Lucy Ball in Japan.
9.35 uur aflevering „Van nul uur één": De zieke
miss Mabel.
10.00 uur documentaire over het voormalig Neder
lands Indië en hoe men daar leefde.
Ned. 2 VARA
8.05 uur Coronation Street.
8.55 uur reportage folkloristisch bolspel.
9.20 uur Gilbert Bécaud zingt in Antwerpen (BRT-
reportage).
Handig
Andere firma's tonen zich geïnte
resseerd in deze handigheid en kij
ken eens uit, welke landen ook van
zo'n aanbieding zouden kunnen profi
teren. RCA Victor is voorlopig onbe
kommerd: de oude beestjes houden
het niet zo lang uit, en dan kan de
onderneming weer voor „nieuwe" zor
gen!
Intussen heeft Amerika's kleinste
network ABC grote zaken gedaan
met Egypte. Het verkocht aan dit
land ruim 1200 programma's voor
een totaal van 600 uren televisie. De
levering betreft voornamelijk feuille
tons, w.o. de avonturen van dokter
Ben Casey en „De vluchteling".
Hilversum I KRO
verzoekplaten.
Goal, muzikaal sportprogramma.
Hilversum II VARA
Metropoleshow.
hoorspel „Een phoenix verrijst te vaak".
Ned. Harp-ensemble, concert Holland Fes-
Lui luisteren.
ZONDAG TE ZIEN
Ned. 1 NTS en AVRO
6.40 uur (CVK/IKOR) Opspraak.
7.10 uur 30ste deel van Thierry.
8.30 uur Thérèse Steinmetz zingt.
8.45 uur1 Russisch tv-spel „Talent en bewonderaars"
Ned. 2 NTS
8.05 uur reportage Edinburgh Taptoe.
9.35 uur aflevering Wojeck.
ZONDAG TE HOREN
Hilversum I NCRV en KRO
7.40 uur jeugdkoren zingen.
8.15 uur concert op de plaat door Moskou's Kamer-
9.00 uur Paviljoen, vakantiememorandum.
10.00 uur liedjesprogramma.
11.00 uur impressie van Lelystad.
Hilversum II AVRO en TROS
7.30 uur (IKOR/VPRO) opinies en gebeurtenissen
bekeken in Balans.
8 05 uur Rits, gevarieerd programma.
9.30 uur Caterina Valente zingt.
10.55 uur operettemuziek.
29
Kwaad dat hij dit vergeten had, haalde hij zijn sleutels te
voorschijn die hij aan een lange ketting droeg, maakte de
deur open en ging naar binnen. Er lag heel wat post op d«
grond achter de gleuf in de deur, hij bukte zich om alles op
te rapen. De donkere kamer was vervuld van het geluid van
de Little Torrent River die langs de ramen stroomde en
ges wollen was van de regen. Hij liep de kamer door, draaide
het licht op. De laatste tijd vergat hij vaker van die kleinig
heden. Dit viel hem nu op. Het was niet ernstig, maar toch
een waarschuwing dat hij ouder werd en zijn hersenen niet
zo soepel meer waren, dat de aftakeling begon. Niet alleen
het verstand, maar het hele organisme, 's Avonds was hij
begonnen te luisteren naar zijn hartslag als hij in het
donker lag, scherp oplettend of er van enige onregelmatig
heid sprake was, maar in deze ziekelijke belangstelling ont
dekte hij een symptoom op zichzelf, hij draaide zich dan om
en viel in slaap. Hij was er niet zeker van hoe lang h.ij
zichzelf al aan het observeren was, maar hij' wist dat het
ongeneeslijk was, dat hij er nooit meer vanaf zou komen.
Hij liep de wachtkamer door. Zijn spreekkamer was don
ker en somber in de vroeg vallende avond. Hij legde de post
op zijn oude cilinderbureau en trok aan de zwanehals van de
lamp. Het felle licht maakte de omgeving nog donkerder. Hij
liep de kamer door om zijn jas op te hangen, ging in zijn
bureaustoel zitten en genoot van zijn vrijheid. De gedachten
keerden terug naar David Armstrong. Er zou een kantoor
voor hem gezocht moeten worden. Ze zouden de wachtkamer
kunnen delen en de spreekkamer... Wel leuk zo'n jonge
knaap om zich heen te hebben, 's avonds wat over de
gevallen te kunnen praten, een glaasje te drinken bij de
haard Er was een drang verder te gaan, te zien hoe de
nieuwe generatie zich in de medicijnen ontwikkelde. Maar
plotseling dacht hij eraan dat hij een oude dwaas was en dat
hij niet eens wist of Armstrong wilde blijven. Toch kwam er
een behaaglijk gevoel van rust en tevredenheid over hem.
Hij balanceerde zo ver mogelijk met zijn stoel achterover,
sloot zijn ogen, zuchtte. Op dat ogenblik rinkelde de tele
foon.
De lage stem van Ianthe Norton verraste en behaagde hem
telkens opnieuw. Ze zei: „O, je bent dus terug. Ed. Ik weet
dat je geen spreekuur hebt, maar ik wil met je praten als
je tijd hebt, en ik dacht als je misschien naar huis zou
gaam..."
„Kom nu maar als je me nodig hebt", zei hij.
Hij zette zijn gedachten van zich af. De medische genera
tie was in opmars. Hij had een gevoel dat hij eens, lang
geleden, daaraan had deelgenomen, hij had een eed afgelegd.
Hij dacht aan de tweehonderd ijverige jonge mannen di®
met één stem als een bulderende zee zeiden: „Ik zweer bij
Apollo
De eed van Hippocrates, en hij wist er bijna niets meer
van. Hij ging naar de slordige boekenkast en haalde er
boeken uit, bladerde erin tot hij gevonden had wat hij zocht.
Hij nam de boeken mee naar zijn stoel en sloeg ze open op
zijn knieën.
,,Ik zweer bij Apollo, de medicus en Asklepios, Hygieia en
Panakeia en alle goden en godinnen. Ik zweer en ik beloof
naar mijn beste weten en kunnen eed en verplichting te
zullen vervullen. Ik zal de leermeester van mijn kunsten als
mijn ouders eren, met hem het levensonderhoud delen en
hem mede verzorgen als hij in moeilijkheden geraken zou..."
Verbazingwekkend dat hij eens die verouderde flauwekul
had gezworen. Moore begon opnieuw te lezen. Toen, ont
hutst, vervolgde hij: „Zijn kinderen zijn mijn broeders. Als
zij het willen, wil ik ze zonder enige terughoudendheid en
zonder tegenprestatie graag mijn kunst onderwijzen. Zij
zullen raad krijgen en onderricht alsof het mijn eigen zoon»
waren en als alle leerlingen, die getrouw aan een oud
medisch gebruik zich aan mij toevertrouwen en door de
eed als leerlingen zich aan mij verplichten. Alleen voor hen
wil ik leermeester zijn! Mijn optreden als medicus geschiedt
tot heil van de zieken, zo goed ik het kan en weet. Ik zal
hen behoeden voor schade en dwaasheid. Niemand zal ik een
dodelijk vergif overhandigen of ook maar aanraden, zelfs al
zal hij mij daarom vragen. Geen vrouw zal ik helpen bij het
afdrijven van haar vrucht! Verheven en rein wil ik mijn
kennis en kunst bewaren!" Hij sloeg het boek met een klap
dicht.
Hij hoorde de voetstappen van Ianthe niet boven het
geluid van de rivier uit en hij was verrast toen ze met een
verbazingwekkende lichtheid voor een vrouw van haar om
vang binnenstapte, hij schrok zelfs. Hij draaide zijn stoel om
en zag haar in de deuropening staan. Hij vond het prettig
haar te ontmoeten, zij stond rechtop, maar in haar houding
was toch niets opzettelijks of zelfverzekerds. Zij ging altijd
recht op haar doel af, draaide nergens omheen, zonder zich
te laten afleiden door details. Zo was zij altijd en Moore
bewonderde haar en sloeg haar zelfs graag gade als zij
ergens mee bezig was, al was het maar met koffie zetten.
Sommige mensen houden er niet van pottekijkers bij zich te
hebben, maar zij trok zich daar niets van aan en dat was
weer een punt in haar voordeel. Zij was gezien als voor
zitster van comités en bazars, elk werk lag haar, zij zou een
goed rechter zijn, ofschoon geen goed advocaat, want zij zou
dan aan zoveel kwellingen en onrechtvaardigheden van de
maatschappij bloot staan, dat het haar zeker zou bedroeven.
Wordt vervolgd
SUKKELTJE
EN
BRUUNKE
31. „Hé! Hier blijven'jul
lie; het is nog niet klaar!"
roepen ze, opspringend.
„Nou, en of: we hebben
jullie kleren mooi rood ge
verfd, dan kunnen we jul
lie beter zien aankomen'"
lacht Stikkelje en dan
rennen ze weg, zo hard ze kunnen!
Daar loopt Jats met zijn karretje. „Denk maar
niet meer aan die hoed, Jats, het was de toverhoed
niet maar een waardeloze ouwe gewone hoed!"
zegt' Slikkeltje.
„Hoe weet je dat zo zeker?" vraagt Jats achter
dochtig, zyr. karretje neerzettend. „Dat is een ge
heim; de tovenaar heeft ons zélf geleerd, hoe je 'n
toverhoed kunt herkennen!" vertelt Bruunke
„Bah, wat 'n voortrekkerijmoppert Jats, verder
gaandNu maar weer op zoek naar de échte
toverhoed!
FERDNAND
