Ml DABS
BLAD
Toeristenlegioen met half
miljoen gidsen op stap
Ze jakkeren
als idiofen
zien
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1967
noord italic
komen daar nog twee gidsjes
van Zwitserland bij.
„Spanje en Joegoslavië, dat
zijn mijn favoriete vakantie
landen. Maar ook daar geldt:
blijf niet in de toeristencentra
zitten. Al trek je maar een
paar kilometer het binnenland
in, je ontdekt al direct een
ander land, het land zoals het
Wil de Kreuk: „Ik zoek al
tijd het exclusieve. Iets wat
anderen niet weten. Natuur
lijk, voor de algemene infor
matie over een land ga ik
naar het verkeersbureau. Daar
kunnen ze je direct alles ver
tellen over de geschiedenis
van een land, over de hotels
en pensions, over trein-, bus-
en bootverbindingen. Zulke
dingen moet je nooit zelf gaan
uitzoeken. Dat zou bergen tijd
Informatie
Het schrijven van gidsen is
overigens niet de enige activi
teit van Wil de Kreuk op toe
ristisch gebied. Ze is ook toe
ristisch medewerkster aan
verscheidene periodieken, on
der meer aan het blad „Cam
ping".
De uitgever vond in haar
een ervaren deskundige op
kampeergebied. Want over ten
ten en alle daarmee annex
zijnde zaken weet zij alles.
Dat is ook buiten de Cam
ping-kring al jaren bekend.
De stroom van telefoontjes in
de zomermaanden getuigt er
van. Evenals het grote aantal
brieven een paar duizend
per jaar.
„De mensen willen weten,
waar ze gezellige kampeerter-
reintjes kunnen vinden, welke
tent ze het best kunnen ko
pen, welke tentstokken het
sterkst zijn, welke caravan bij
hun auto past. Ze vragen let
terlijk alles. Ze bellen zelfs in
de weekends. Als hun gasfles
leeg is, of het tentzeil is
gescheurd. Ze zitten ermee
onthand en willen advies".
Uit die vele vragen is in de
Volle dagen
Al die activiteiten samen be
zorgen Wil de Kreuk volbezet-
te dagen. „Soms ben ik van
's morgens acht tot 's nachts
twee aan het werk. De persex
cursies zijn eigenlijk mijn eni
ge ontspanning. Vroeger
kwam ik er meer uit. Toen
mijn man nog secretaris was
van de Nederlandse Toeristen
Kampeer Club, leidden we
nog wel eens een reis. Dat is
er nu niet meer bij. 'k Zou er
ook nauwelijks tijd voor heb
ben".
Wat niet wegneemt, dat Wil
de Kreuk toch nog regelmatig
in het buitenland is. „Zo nu
en dan maak ik nog wel eens
een reis met mijn zoon. Dan
huren we een auto en trekken
Prop uit". Vaak wordt op zul
ke trips het begin gemaakt
van een nieuwe gids. Want zo
maar op vakantie gaan, zo
maar lekker niets doen, dat
kan Wil de Kreuk niet. Pot
lood en bloc heeft zij altijd
dicht bij de hand. Tot nu toe
zijn daar al negen boekjes uit
gekomen. En daarbij zal het,
wat Wil de Kreuk betreft, niet
blijven.
Wil de Kreuk (van de reisgidsen):
Voorbereiding bij de uitgeverij: elke tip in de gids wordt op de kaart
gecontroleerd.
Ook ditmaal zijn het Joegosla
vië en Spanje, die de kroon span
nen. Maar ook gidsjes van de Ar
dennen, Luxemburg en Oosten
rijk liggen nog uitstekend in de
markt. De traditionele toeristen
trekkers blijken onverminderd
attractief, ondanks felle concur
rentie van de verre centra.
Altijd vraag
De ene uitgeverij na de andere
werpt zich op de commercieel
aantrekkelijke inkomstenbron.
Vraag is er altijd en vraag zal er
altijd blijven, weet men. Want
met vakantie gaat men, wèt er
ook gebeurt. En in de meeste ge
vallen is de hele oplaag in één
seizoen volledig uitverkocht.
Nu al zijn de voorraden in de
meeste winkels al fors geslonken.
De piek is eigenlijk al voorbij;
het grootste deel van het toe
ristenlegioen heeft zijn plannen
al ver voor de vakantie gereed.
En daarbij horen ook de noodza
kelijke papieren reisleiders.
Dat de uitgeverswereld zich
aanpast aan de plannenmakers
ligt voor de hand. Terwijl het
seizoen nog in volle gang is, aan
de grenzen nog records worden
geboekt en nog lange files over
de internationale wegen schui
ven, zijn uitgeverijen al druk be
zig met het volgend seizoen.
Van veel bestaande gidsen wor
den alweer herdrukken gemaakt,
want wil men actueel blijven,
dan gaat zo'n handboekje niet
langer dan uiterlijk drie jaar
En wat de nieuwe gidsen be
treft: daarvoor zijn de opdrach
ten aan schrijvers al geruime tijd
de deur uit. Men weet uit erva
ring: het samenstellen van een
gids kost een hooptijd, want in
de meeste gevallen heeft men'
niet met beroepsschrijvers te ma-
Met deze service, werkt Wil
de Kreuk eigenlijk op hetzelf
de terrein als de kampeerinfor-
matiedienst van de ANWB.
Concurrentie? Lachend: „Nee
hoor, we werken vriendschap
pelijk naast elkaar. Onze
dienst wordt geaccepteerd om
dat onze informatie goed is.
We hebben ook een nauw con
tact met de Nederlandse kam
peerterreinen. Dagelijks word
ik op de hoogte gehouden
over de bezetting. Al heel
vaak konden daardoor te
leurstellingen worden voorko-
Een eenvoudige kamer
tweehoog aan de Haagse
Kastanjestraat. Een bu
reau en een kast vol boe
ken. Toeristische boeken.
Men zou ook niet anders
kunnen verwachten in het
werkdomein van Wil de
Kreuk: een van Neder
lands bekendste schrijf
sters van reisgidsen.
Negen al heeft zij er op
haar naam staan en twee
zijn in voorbereiding. De
rode boekjes (uit de Am-
stelserie van de Amster
damse uitgever L. J. Veen)
hebben een speciale plaats
op haar wandkast.
„Ik ben nu eenmaal gek op
reizen", motiveert zij als haar
naar het waarom wordt ge
vraagd. „Op mijn zestiende
trok ik er ai met de tent op
uit. En sindsdien heb ik geen
vakantie overgeslagen".
Hoeveel jaren er tussen
toen en nu liggen, wil zij niet
loslaten, maar het zal zo tus
sen de drie en vier decennia
zijn. Lang genoeg dus om van
toeriste specialiste te worden.
Want dat is Wil de Kreuk:
een schrijfster met ervaring.
Het overnemen van gegevens
uit buitenlandse gidsen druist
tegen haar principes in.
Zelf zien
„Ik reis alles zelf. Alle trips
die ik adviseer, heb ik eerst
zelf gemaakt. Ik probeer al
tijd iets bijzonders te vinden.
Vaak ontdek je dan plaatsen
die je in geen enkele gids aan
treft.
Met mijn zoon w?is ik eens
in Oostenrijk. Hij reed.
Opeens zag ik in - de bergen
een aardig dorp liggen. Met
de auto konden we er niet ko
men. Maar ik wilde het zien.
We zijn dus verder gaan lo-
pen. Het was wel een hele
tocht, maar als je er dan een
maal bent, blijkt de moeite
niet voor niets.
Je komt op plaatsen die
door het grote toerisme wor
den vergeten. Je komt ook in
contact met de bevolking. En
die kan meestal veel aardiger
dingen vertellen dan plaatse
lijke VW's. Zo kwamen wij
terecht bij een herenboer, die
kamers verhuurde.
Tussen twee haakjes: wie
echt kennis wil maken met de
streek, moet dat eigenlijk al
tijd doen. De „freie Zimmer"
zijn bijna overal en in elk
land- te vinden. Nou, bij die
boer hebben we een enige tijd
gehad. Hij had een prachtig
huis. Helemaal antiek inge
richt. En een kolossale biblio
theek, waarin alles was te vin-,
den over de geschiedenis van
de streek. Hij wist er zelf ook
Kijk, dat is nou aardig. Zul
ke dingen verwerk ik ook al
tijd in mijn gidsen. Zo heb ik
in Beieren eens twee dagen
lang in een museum gewerkt.
Zo maar, voor de aardigheid.
Ik was er als bezoekster om
oude meubelen te bekijken.
Toen ik tegen de conservatri
ce zei dat ik erg geïnteres
seerd was, bood ze me aan
afgelopen jaren langzamer
hand de Camping Informatie
Service gegroeid. „Een specia
le vorm van dienstbetoon van
'het blad", zegt Wil de Kreuk.
„Maar het zijn niet alleen de
abonnees, die ik help. Ieder
een wordt geholpen. En dat
levert heel dikwijls weer nieu
we abonnees".
zen blijft meer dan tweemaal zo
groot is als de stroom buiten-
land-gangers.
Dat betekent dat vooral de toe
risten die hun vakantie over de
grens doorbrengen, zich laten ad
viseren door een gidsje. In het
binnenland doet men het vaak
zonder, al blijkt voor de ANWB
het „Reisboek voor Nederland"
nog steeds een paradepaardje.
Sinds het twee jaar geleden
verscheen zijn er al 65000 exem
plaren verkocht.
Goudmijn
Dat de verkopen in stijgende
lijn zullen blijven, is de algeme
ne verwachting van uitgeverijen
en boekhandelaars. Naarmate de
toeristenstroom groeit, zullen
meer gidsen die stroom vergezel
len. Voor vele uitgeverijen bete
kent dat een nieuwe goudmijn,
want van een grote oplaag is
men verzekerd: iedereen heeft
graag zijn privé-gids op zak.
Feeling
Wil de Kreuk vindt: ..Je
NAAR Italië, Joegoslavië, Spanje of gewoon Lunteren of Vrouwenpolder? vakantielanden die tot voor kort
Het geeft niet waarheen; elke toerist kan voor elke bestemming zijn eigen zkh
prive-gids meenemen. Op papier, m boekvorm. Als pocket, maar ook als dure uit- gnel veranderende vakantietrek.
gave in luxe band.
Het aanbod is rijk gevarieerd. Elk jaar groeit het assortiment en elk jaar ook is er "S?» tt
meer vraag. Boekhandelaars en uitgeverijen spreken over een verdubbeling in vijf men ook boekies het |jcht doen
jaar: logisch gevolg van de groei van de toeristenstroom. Want bijna geen toerist ,;en over toeristisch nieuwe Bal-
trekt er zonder eigen gids op zak uit. kanlanden, over landen in Noord-
Bij de ANWB alleen al gaan er dit jaar meer dan 100.000 over de balie. En het „'''M' d"r de"'^-
totaal van alle boekhandelaren samen zal niet ver van het half miljoen af liggen. ris( nlet een's dach( omdal x
ver waren om te bereizen.
ken. Meestal zijn het reisleiders,
die het bewuste land al zo vaak
hebben bezocht, dat ze min of
meer als deskundigen kunnen
worden beschouwd. Overigens is
dat arsenaal maar gering. Uitge
verijen zoeken soms maanden
voordat zij een deskundig gega
digde hebben gevonden.
Verre trek
Een opvallende tendens van de
laatste jaren is de verschijning
van een groot aantal gidsen van
Dat is nu met het massale en
goedkope luchtvervoer van van
daag wel drastisch veranderd. En
dat betekent dat men met even
veel gemak alles te weten kan
komen over de Palvölgyer-druip-
steengrotten in Boedapest als
over Innsbrucks „gouden dak".
Want de gidsen volgen de vakan
tietrek op de voet.
Over het algemeen is de vraag
naar buitenlandse gidsen even
groot als die naar 'binnenlandse,
ondanks het feit dat het legioen
toeristen dat binnen de landsgren-
Wll de Kreuk: eerst sien, dan schrijven.
Bijna heel Europa heeft Wil
de Kreuk de afgelopen decen-