portretschilder
vol vechtlust
éÊÊk
m
a m b
m m
PUZZEL VAN DE WEEN
Van schelpen leuke
ketting te maken
Patroon voor poppejurk
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1967
#00G waren de verwach
tingen gespannen. Er was
dan ook gelukkig weer eens
een gerede aanleiding om
naar Laren's Singer Museum
te gaan. Deze zomer noodt nu
eenmaal nadrukkelijk tot het
maken van uitstapjes.
Het "betrof de opening van
'de herdenkingstentoonstel
ling, aan de onlangs hoogbe
jaard gestorven Belgische
kunstenaar Baron Isidoor Op-
somer gewijd, die 89 jaar ge
leden in een eenvoudig volks
gezin in Lier het levenslicht
aanschouwde en later door
zijn koning tot baron zou wor
den geadeld.
Een schilder van wereldfaam,
toriens werk die dag zou worden
ingeleid en verklaard door een
kenner, wiens reputatie eveneens
tot ver buiten zijn landsgrenzen
uitging: Het was W. Vanbeselae-
re, de hoofdconservator van het
Koninklijk museum voor schone
kunsten te Antwerpen.
En voor wie mocht denken, dat
we de lezer blij willen maken
met een dode mus, omdat hij dit
alles dan toch maar gemist heeft,
is het goed te weten, dat Vanbese-
laeres glo^volle rede in extenso
in de fraaie catalogus, die de ex
positie begeleidt, staat afgedrukt,
de doeken en tekeningen van
Opsomer er nog net zo hangen en
Singers museumtuin, door het in
middels voortschrijden van deze
unieke zomer, in nog grotere,
want rijpere pracht, ligt te wach
ten op de bezoekers.
welks stichter William H. Singer
jr., met nauwe vriendschapsban
den aan de kunstenaar verbon
den was.
Laatbloeier
Opsomer was als schilder een
typische laatbloeier; eerst tegen
zijn vijftigste kwam hij tot volle
dige .ontplooiing en nog bijna
veertig jaar zou hij het vak beoe
fenen met onverminderde werk
lust en kritische zin, zichzelf bij
voortduring martelend met de
vraag over de zin en de toekomst
van zijn levenswerk.
Onomstotelijk ligt Opsomers
grootste verdienste op het terrein
van de portretkunst, die in kleu
rengamma en verfopdraoht niet
zelden aan onze Breitner ver
want schijnt. Volop impressionist
als hij was, werden zijn doelstel
lingen door het, op dit moment
in zwang zijnde, expressionisme
verworpen en voorbij gestreefd,
waardoor hij min of meer tussen
wal en schip viel, hetgeen hem
slechts, militant als hij was, nieu
we vechtlust verschafte.
De neiging, zijn wil aan ande
ren op te dringen, blijkt evident
als men de reeks van zijn portret
ten overschouwt.
mer niet altijd aan kon ontko-
De forse mannelijke streek en
in het algemeen een geringe hang
tot behagen, zal er de reden wel
van zijn, dat vrouwelijke model
len zich nauwelijks met een op
dracht aandienden. Toch wist hij
op andere wijze de vrouw wel te
boeien, bijv. met het opstellen van
fraaie bloemstukken in zijn inte
rieur, die hemzelf echter in de
eerste plaats tot een appetijte
lijke „schilderskluif" dienden,
maar hiervan bleven de dames
gelukkig onkundig.
Uitsluitend portretschilder was
Opsomer dus niet, want naast
zijn bloemenprofusies, was hij
ook een eminent uitbeelder van
de rivier: De Schelde en de Hol
landse stromen schonken hem
meermalen inspiratie, bij de ver
wezenlijking ervan, niet weinig
geruggesteund door de omstandig
heid dat hij een „bevaren" schip-
Opsomer Is als gezegd
vereenzaamd gestorven, maar
vechtend en gelovend in zichzelf,
heeft hij een oeuvre overgele
verd, dat zijn weg in de geschie
denis wel zal vinden en dat zijn
lijfspreuk „Maar zomeren zal 't"
zeker waar zal maken!
Willen we nu in de marge van
dit overstelpend geheel enige aan
tekeningen maken, dan zal dit
met de nodige zelfbeperking moe
ten geschieden.
Mogen we de beschouwer dan
eerst brengen voor het grote
doek „Christus predikend te
Lier"? Een weliswaar bekroond
werkstuk uit 1901, maar waarin
men amper het toekomstig
meesterschap voelt aangekon
digd.
Hoe schijnbaar simpel en onbe
vangen tevens, is het konter
feitsel van koning Albert, die in
zijn eenvoudig uniform de perso-
C or respondent ie en oplossingen
aan de heer H. J. J. Slavekoorde,
Goudreinetstraat 125, Den Haag.
persoonlijk een dubbele porti
in het buitenland ondergaan, ei
bij bewust ervaren hoezeer e
warmte de energie aantast
vermogen om diep door te
Onder die omstandigheden
W.U het wenselijk nog even v
brengen van opgav
ligste soort: onge
korte zettenreekse
de vijandelijke koning.
Het feit dat ditmaal ln alle o
•1
A i 1
,/j i'
A -i E
V i
if ïifiB
m
it P MX
f g h
gespeeld hebbi
zelfs dit grapje
ipoedig mogelijk t
August Vermeylen.
Standing
Schaduw
Een tragische bijzonderheid
werpt mogelijk een lichte scha
duw over al het feestelijke: Opso
mer zelf toch adviseerde de sa
menstellers van wat een re
trospectieve moest worden, maar
het schielijk ingrijpen van de
dood is ef verantwoordelijk voor,
dat het helaas een herden
kingstentoonstelling werd, die
echter nergens met meer recht
en reden kon worden gehouden
dan juist in het Singer Museum,
Zijn modellen zijn zich terdege
bewust van hun standing en
zoals Vanbeselaere terecht stelt
nemen zij zich tegenover de
meester extra in acht als het om
hun houding, hun image, zeggen
we tegenwoordig, gaat. Een in
stelling, die Opsomer moest door
breken, wilde het portret de uit
komst geven van hogere waarde,
met name het fluïdum, dat hart
met hart verbindt.
Daarom is het ook zonneklaar,
dat de portretten van degenen
die hem sympathiek waren (en zo
tot een zuiverder dialoog leidde)
mijlenver uitgaan boven het
„maakwerk" waar zelfs een Opso-
Brug Staalstraat te Amsterdam, aquarel.
nificatie is van een vorst die te
midden van zijn volk leefde.
Van geheel andere geaardheid
is het luisterrijke portret Opso
mers stadgenoot Felix Timmer
mans gewijd en begeef u
vandaar eens naar het doek
prof. Corneel Heymans voorstel
lende, om voor eens en voor al
tijd te weten hoe diep de kunste
naar in de psyche van zijn „zit-
ter" wist te graven! De noncha
lance waarmee deze Nobel
prijswinnaar zijn ridderorde
draagt is tekenend voor het feit,
dat hij wel de materie ontstegen
schijnt.
Maar onbetwist de top van de
ze 'totale schouw is ons dun-
kens althans. het magistrale
portret van August Vermeylen en
zeker als men het op de zuiver
schilderkunstige merités beoor
deelt.
De verleiding is groot riog op
vele andere faculteiten te wijzen,
op gevaar af te verzanden in
uitsluitend een hoogdravend prij-
Daarom willen we toch even
een ander geluid laten horen, dat
mogelijk het best het puur mense
lijke in Opsomers karakter weer
geeft: Zelfs hij, wist niet altijd te
ontkomen aan een zekere coquet-
terie, een vertoon van oppervlak
kige virtuositeit. Men heeft als
exempel hiervoor het doek, weer
gevende mr. Arn. J. D'Ailly maar
eens te bekijken, om te constate
ren, dat hier hoegenaamd niets in
leeft. Mogelijk een gebrek aan
sympathie voor het model? Mis
schien! Maar zelfs de beste
breister laat wel eens een steek
vallen eh de kunstenaar her
neemt zich glansrijk in zijn mag
nifieke landschappen. „Molen te
Willemstad" en „Boten" (zo klaar
in de positieve bouw van de
scheepslichamen gerepresen
teerd) zijn met nog een paar
andere, tekenend voor zijn kun
nen op dit gebied, maar ook de
stillevens tellen waarlijk wel
mee: Zie het Manetachtige
„Stilleven met druiven" maar
voornamelijk ook de reeks
diaphane aquarellen, met als
hoogtepunt het blad Henri van
de Velde gewijd.
«■■MD
A
81 BAH
i. A
mwt E3
O
i:
1
i f
A 4 A
A
aap m
&U .tkiM
- lil
abcdefgh
Oplossingen
Hieronder volgen de oplossingen
juli j]„ u voorgezet onder de titel
Opgave 3: 1. Td8tTe6 (na 1. Kg7
2. P4f5 volgt het mat één zet eerder)
2. TxeBfKg7 3 Tg8t! Kxh6 4. Pf5t Kh5
Opgave4: 1. Dht Kxh7 2. Te7i iKh8
-en dat deze opgaven (te), moeilijk
Tekeningen
ningen, waarvan die William Sin
ger opgedragen het meest re
presentatief voor deze categorie
schijnt.
Men heeft het reeds begrepen
naar we hopen: Wie een onverge
telijke gebeurtenis mee wil ma
ken, verzuime deze expositie
niet. Men kan tot 17 september
in Laren terecht!
GIJS KORDING
Kruiswoord - puzzel
HORIZONTAAL: 1. uitbarstingsmond van een vuurberg, 5. plaats
in Gelderl., 10. boom, 12. tijdrekening, 13. getroffen. 15. ik (Lat.),
17. vogel, 18. wandeldreef. 20. jongensnaam, 22. maanstand, 23. fami
lielid, 25. voedsel, 26 lidwoord, 27. plaats in Portugal, 31. muzieknoot,
32. boom, 34 plaats in Spanje. 41. nevenschikkend voegwoord, 42.
water in Friesland, 43. voorzetsel, 44. meisjesnaam, 45. term bij
kaartspelen, 47. teug. 49. oprolbaar zonnescherm, 51. jongensnaam,
53. kant, 55. water in Utrecht, 58. stok, 59. vogel. 60. schikgodinnen
(Germ. Myth.)
VERTIKAAL: 1. gevangenis. 2. meisjesnaam, 3. foefje (Ind.), 4.
bijwoord, 6. rijksgrens (afk.l, 7. zoutziederij, 8. eer, 9. gelogen kwaad.
11. landbouwwerktuig, 14. zijtak Wolga, 15. voegwoord, 16. voorzetsel,
17. dienstbode, 19. voorzetsel, 21. niet dicht opeen staande, 24. heden.
27. masker, 28. opening, 29. vis, 30. telwoord, 33. duister, 35. gekheid.
36. ontkenning, 37. bijwoord, 38. opgezet, 39. myth, figuur. 40. stad ln
Engeland, 45. half (Lat.). 46. familielid, 47. muzieknoot, 48. boterton,
50. buitenhaven, 52. reeks, 54. bijb. figuur. 56. uitroep, 57. rivier in
Italië.
4. en, 5. Haps. 7. Ee. 8. urgent, 9.
Ie. 10. gesel. 12. m.o., 13 ne. 15.
Massa. 17. lis, 18. kei, 19. rok, 20.
ant, 25. na, 26. in, 28. Borba, 29.
L.K. 31. aroma, 3. ab. 33. Evora,
34. lui. 36. Oss. 37. ets. 39. ale.
44. Ee, 46. is, 48. kraam, 50. rei
ger. 51. pa. 52, si, 54. pedaal, 55.
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
HORIZONTAAL: 1. desem. 6.
keule, 11. Gen, 12. man, 14. ere. 16.
el. 18. koper, 20. Aa. 21. silene.
22. opeens, 23. es, 24. in, 26. ik,
27. ts, 28. bel, 30. aan, 32. Ate,
34. L.O., 35. k.o., 37. eb. 38. v.a..
40. kurk. 41. sloot, 42. tolk, 43. ib.
44. es. 45. si. 47. re. 49. are. 51.
pas, 53. spa, 56. r.o., 58. ga. 59. ik,
61. er, 62. Ameide. 64. iedere. 65.
Aa, 66. klomp. 69. ge, 70. den. 72.
ons. 73. ham. 75. deren. 76. kelen.
VERTIKAAL: 2. eg, 3. Selene,
kip.
kreet. 57. oma, 58. gel
61. erg, 63. long, 67. L.
70.de, 71. ne. 73. hé. 74. m<
INZENDINGEN
Inzendingen worden 1
derdag a.s. op ons bureau
wacht. Oplossingen mogen uit
sluitend op een briefkaart wor
den geschreven. In de linker
bovenhoek vermelden: „Puzzel
oplossing". Er zijn drie prijzen:
een van 5,en twee van 2,50.
OR K WÖB - VC0R DE JÊUGD -
Jarigen
Hiep, hiep, hoera 1
Gerda Buizer, Gerrit van
Boudestein, Ida Heus en Ada
de Ridder, van harte gefelici
teerd met jullie verjaardag van
de nichten en neven.
Prijswinnaars
Dag nichten en neven,
Hoe maken jullie het alle
maal? Geen last van een zomer-
griepaanvalletje gehad? Oef,
voor velen van jullie begint de
vakantie hard op te schieten en
het einde is bijna al in zicht.
Wat hebben jullie nu kunnen
genieten en de schade van de
laatste zomervakanties kunnen
inhalen. Prachtig! De afgelopen
week konden we weer opnieuw
ons bruin laten branden. Heb
ben jullie dikwijls een duik ge
nomen in het zwembad, de ri
vier of in de grote zee?
Wat was het allemaal fijn!
Zijn de foto's mooi geworden
die we in de vakantie hebben
gemaakt? Het is altijd een leu
ke herinnering voor later, hoor!
We zijn Gijsje de Jong toch
niet vergeten door alle pret in
de vakantie? Kreeg hij een
mooie kaart van ons? Fijn dat
we het niet vergeten zijn. Wat
zal hij blij zijn als hij weet, dat
jullie ook in de vakantie nog
aan hem denken. Hartelijk be
dankt voor de rapportcijfers die
ik deze week nog van jullie toe
gestuurd kreeg.
Meisjes en jongens ik wens
jullie allemaal weer heel veel
plezier en tot de volgende keer.
Met het prachtige weer. nich-
;n en neven, krijgen zee,
strand en duinen nogal eens
bezoek. Je kunt niet altijd
en, zonnen, ballen en ga
door. Allicht zijn er wel
onder ons die aan het „schelpen
zoeken" zijn geweest. Hebben
e er al veel gevonden?
Ze spoelen dikwijls heel gaaf
m en het éne exemplaar is
nog mooier dan het andere. De
meest voorkomende zijn lang
niet altijd de lelijkste hoor! Le
ren jullie ze al een klein beetje
te onderscheiden?
Puzzeloplossing
Vertikaal (van boven naar
beneden) lezen we: kaas, gans.
baal, tank, stok, klok, eend,
auto, helm en hart.
Horizontaal (van links naar
rechts) staat er: balg, zes, bank,
boot, mes, asbak, blok, tent,
heks, ober, ruïne en dokument.
OPLOSSING RAADSEL
Els van Teijlingen maakte
het volgende gedichtje met de
tekening zelf.
DE FEE
TANTE JOS Een gat in je kous.
■ij-*#*#*#*#*-»*#*#
Dit is weer
echt een leuke
vakantiepuzzel,
meisjes en jon
gens. Bij de voor
werpen die om de
hokjes staan, zijn
pijltjes geplaatst.
Zij geven precies
aan hoe jullie de
namen van de
voorwerpen moet
invullen.
Als je daarmee
klaar bent, lees
je in de middelste
rij van boven
naar beneden een
woord dat met de
krant te maken
heeft.
Deze week krijg
ik dus twee op
lossingen van jul
lie. Sterkte ermee
Ze moeten wor
den ingezonden
vóór dinsdag 8
augustus.
ting zoekt in één schelp, zoals
de slak en de tweeschaligen
waarin het dier door twee schel
pen is omgeven en het zelf kan
openen en sluiten. Bij de mosse
len bijvoorbeeld zijn bij het
scharnier van de beide helften
de spier te zien die de delen ii
beweging brengt.
Soorten
Ér zijn zoveel verschillende
soorten schelden. Je hebt de
alikruiken, kammetjes of zaag
jes. messen, venussen en die
„hele, grote" schelp, weet je
wel, waarin je zogenaamd „de
zee kan horen ruisen".
Maar er zijn er nog veel
meer. Van de grote kunnen we
mooie asbakjes maken. We bren
gen er een laagje vernis op en
hij blijft z'n mooie kleur behou
den. Van de kleine kunnen we
leuke kettingen en armbanden
maken. We gaan proberen om
n^et een dunne naald er heel
voorzichtig de gaatjes in te bo
ren, die wij straks nodig heb
ben voor het aanrijgen. Maar
Jr\
QP deze foto
zien jullie
waar de schel
pen allemaal
voor gebruikt
kunnen worden.
Dit meisje deed
mee aan een
zandbouwwed-
strijd en maak
te een mooie
zwaan. Zouden
jullie het haar
na kunnen
doen? Probeer
het maar eens.
Het is wat een
leuk werkje.
)r jullie hieraan begint moet
eerst een laagje vernis op.
Je zult er dan veel langer Die
ier van hebben.
Sterkte er mee hoor!
Zeeanemoon
moon- of egel gezien? Als je af
en toe eens een steen optilt zul
je ze beslist weieens zien. Als
we het allemaal goed hebben
bekeken, leg dan de steen weer
op z'n plaats! Aan de lucht
blootgesteld gaan de zeeane
moon en de zeeëgel heel gauw
dood en dat mag natuurlijk
niet.
Diep in het bos.
Waar alles is bedekt met mos,
Woont een lieve fee.
En als ze zit in haar gouden
Door elfjes getrokken,
Met satijnen rokken,
Dan heeft ze haar toverstok.
In de plooi van haar rok.
Daarmee tovert ze alles mooi
en goed,
Zoals het eigenlijk wezen moet.
Zeg, als je haar soms ziet,
Jan. Klaas of Piet!
Wijs mij haar dan even,
want een fee, nee, die zag ik
nooit van mijn leven. 1
Meisjes hier is een patroon
voor een gezellige jurk voor de
pop.
Een leuk werkje als je in de
vakantie niets hebt te doen. We
zetten 100 steken op en breien 9
naalden tricotsteek voor de
zoom en daarna 1 nld. r. aan de
av.kant voor de zoomvouw. Als
we hierop nog 18 nld. in tri
cotsteek hebben gebreid zetten
we aan beide kanten van de
volgende naald 3 steken op. We
breien op deze 106 steken 4 nld.
De eerste en laatste 3 steken
van de naald breien we in rib
bels.
Nu gaan we minderen en
doen dat als volgt: 9 r, (3x) 2 sa.
en 10 r.; 2 r(2x) 1 overh, en 10
r; 1 overh. 9 r. Op deze 98 ste
ken breien we 5 naalden over.
Volgende naald: 8 r. (3x) 2 sa.
èn 9 r.; 3 r. (2x) 1 overh. 9 r.; 1
overh. 8 r. Over 90 steken.
We breien weer 5 naalden
over en minderen in de volgen
de naald als volgt: 7 r. (3x) 2 sa.
r.; 4 r. (2x) 1 overh. 8 r.; 1
overh. 7 r.
riighelft), kant 4 st. af, brei 29
steken en neem deze 30 steken
voor het voorpand op een ste-
kenhouder, kant 4 steken af en
brei de laatste 17 steken. Met
deze laatste 18 steken gaan we
eerst de linkerrugheift maken.
Brei 14 nld. ribbels en kant
voor de hals 10 steken af. Met
de overige 8 steken breien we 1
nld. av. en kanten af. De mid
delste 30 steken zetten we op
een naald en breien hierop 11
nld. in tricotsteek. Voor de hals
kanten we nu de middelste 6
steken af. We breien de beide
helften afzonderlijk en kanten
voor de hals nog 4 x 1 st. af. Op
de overige 8 st. breien we nog 1
nld. en kanten af.
Afwerking: Zoom de onder
kant op de ribbel om en naai de
schoudernaden dicht. De 3 rib
belsteken bij de rugpandjes zo
men we naar binnen ert zetten
op gelijke afstand 3 drukknoop
jes. Op het voorpand zomen we
vanaf de linkerschouder tot 2'/2
cm. vanaf de onderkant een
smal fluweellintje. Ook rondom
het rokje, 2Vs cm. van de onder
kant, naaien we een lintje en
sluiten het met een strikje. Veel
ermee hoor!
ren nog éénmaal in de volgen
de naald 6 r. (3x) 2 sa. en 7 r.; 5
r. (2x) 1 overh. en 7 r.; 1 overh.
6 r.
We houden 74 steken over en
breien hierop nog 2 naalden. Nu
gaan we de steken als volgt ver-
