LAMMEREN
SCHAPENEILAND
ONDAGS
BLAD
Texel
trekt
tieners
ZATERDAG 29 JULI 1967
TEXEL tot vorig jaar een model-gezinseiland ondergaat dit seizoen een stormloop van de jeugd. Met
honderden tegelijk overspoelen ze het toeristenbolwerk van het noorden. Op brommers, te voet, liftend.
Texel beleeft de invasie der langharigen. Nooit zag het zoveel jonge kampeerders binnen zijn brandingen
als dit jaar. Belangrijke oorzaak: niet de 25 km lange brede stranden in de eerste plaats, maar Sarasani, trekkend
beatcentrum even buiten Den Burg. In drommen bromt het legioen er avond aan avond naar toe om het beat-
avontuur te zoeken, dat het elders op het eiland mist. Heel Texel zag het experiment met reserve aan. Maar nu
na ruime ervaring geeft zelfs de politie toe: ze zijn als
op het
Rijdt u naar De Koog? Het meisje in spijkerbroek en
blauw-verschoten jack gaat vragend de auto's langs, die
in files wachten op de pont. Het jonge echtpaar in de
voorste schudt kort nee. Maar ver hoeft zij de rij niet af
te gaan. Nog voor de slagbomen opengaan en de eerste
auto's de pont oprijden, hebben twee jongens in een twee
dehands Fordje hun portieren al voor haar opengeslagen.
Haar net met slaapzak en handdoek vindt een plaats tus
sen de bagage van de kampeerders. De parkeerwachter
geeft de chauffeur een knipoog en hotsend draait het wa
gentje het houten plankier op. Haar oversteek naar het
eiland en vervoer naar de camping is verzekerd.
„Zo gaat het elke dag", grin
nikt even later de parkeerwach
ter. „Op een koopje willen ze op
vakantie. Liftend reizen ze naar
Den Helder. En als ze daar een
maal zijn, komen ze gemakkelijk
verder. Er is altijd wel iemand,
die ze opvangt. Want kennissen
hebben ze overal en bijna ieder
een moet op dezelfde plaats zijn.
Een tent op de camping is gauw
gevonden".
Hoge plaats
Dat kan trouwens ook niet an
ders. Met zijn 12000 plaatsen op
veertien kampeerterreinen bezet
het eiland een zeer hoge plaats
op de lijst van Nederlandse toe
risten-trekkers. Dat is al jaren zo
geweest: elk seizoen opnieuw zag
Texel zijn toeristenstroom groei
en.
Alleen: dit jaar is het karakter
van die stroom drastisch gewij
zigd. Want Texel is „in" geraakt
bij de jeugd, bij de tieners en
twens. Bij de 16- tot 20-jarigen
(en jonger), die alleen op va
kantie gaan en daardoor het even
wicht voor de logiesverstrekken-
de bedrijven dreigen te versto
ren.
Immers: was het vanouds een
gezinsvakantie-eiland, dit seizoen
heeft de beat er zijn intrede ge
daan. En met de beat het losse
jeugdtoerisme.
Geen geld
Zo zijn er meer zo op het
eiland. Met een krappe porte-
monnaie zijn ze er op uitgetrok
ken. Samen met vrienden en
vriendinnen. Liftend, omdat het
geld voor trein en bus er niet
Het „waarom" van Texel,
wordt vrijwel overal gelijklui
dend beantwoord: Sarasani. De
landbouwschuur even buiten^-D^
Burg aan de weg naar Coxflcfrp,
blijkt een magische trekker te
zijn voor jonge langharigen.
Niet alleen omdat het vrijwel
het enige vermaakscentrum is;
vooral ook omdat ze er hun beat
vinden. Zeven avonden in de
week denderen er de hits door de
spaarzaam verlichte ruimte. Op
de reuze-dansvloer wordt geschui
feld en gesprongen op het ritme
van drums en elektrische guita
ren. Soms opzwepend, soms
rustig.
In de pauzes tussen de num
mers zit men in groepjes op de
grond, of op de houten banken
aan de rand van de vloer, of bo
ven op de tribune, waar gekleur
de lampionnetjes aan visnetten
de enige lichtbronnen zijn.
De exploitanten Armand And ré
de la Porte (24 en werkzaam bij
Willem Duys' Iramac in Hil
versum) en Fred Brinkhorst (26
en eigenaar van een boutique in
Enschede) tonen zich tevreden
over de financiële resultaten. „Er
Wachtend in het gras tot de beatschuur zijn deuren opent...
Een handdoek en een kam 't is veelal de enige bagage.
komt ook door de stringente bepa
lingen.
Sterke drank is in Sarasani ta
boe, zelfs bier. De feestvierders
moeten zich beperken tot limona
de, ijs en broodjes kaas. En wat
de sluitingstijd betreft: die is
gesteld op twaalf uur precies,
waardoor men nachtelijke over
last blijkt te hebben voorkomen.
Want na twaalf uur ligt Sarasani
dat ze spoedig een bekeuring op
liepen wegens clandestien kampe
ren. Want daar is Texel dit sei
zoen streng op. Een paar maan
den terug is er een speciale poli
tieverordening T
Tekst en foto's
Dick Ringlever
Kamperen is op het eiland ver
boden, staat erin, behalve op de
daartoe aangewezen terreinen.
En dat houdt in, dat elke kam
peerder, die zijn tentje zomaar
ergens in de duinen zet, onherroe
pelijk wordt geverbaliseerd en
als hij tegenstribbelt, zelfs onder
politiegeleide naar de pont wordt
gebracht.
Agent Dijkstra van de
(versterkte) rayonpost in De
Koog: elke nacht pikken we er
wel één op, een clandestiene kam
peerder of iemand, die in zijn
auto overnacht. Mede voor die
controle is de rijkspolitie op het
eiland in mankracht bijna ver
dubbeld deze maanden. En dat
het korps effectief patrouilleert,
blijkt wel uit de dertig proces
sen-verbaal, die een paar weken
terug in één nacht werden opge
maakt.
Onderdak
Is Texel dan niet berekend op
een toeristenstroom van deze om
vang? is men niet op jeugd in
gesteld? VVV-directeur J. W.
Dekker bagatelliseert de proble
men en noemt cijfers: 2500 hotel-
en pensionbedden, 1500 bij parti
culieren (logies en ontbijt), en
8000 bedden in gemeubileerde va
kantiehuisjes. En daarnaast nog
eens 12000 plaatsen op de kam
peerterreinen.
Maar de jonge vakantievier-
ders zullen deze cijfers weinig
zeggen. Voor hen vallen hotel
bedden en vakantiehuisjes al
direct af. En van de 12.000 kam
peerplaatsen zijn er voor hen
maar enkele honderden omdat
het grootste deel van de ter
reinen is gereserveerd voor ge
zinnen. Want Texel moet een
gezinseiland blijven, heeft men
gezegd.
Jeugdproblemen? Bij de VW
vaagt men ze weg met statistie
ken. Men komt met percenta
ge-lijsten: maar 3 procent jonge
ren onder de 20, 13 procent van 20
tot 30 jaar, 34 procent van 30 tot
40 en 30 procent van 40 tot 50.
Maar dat zijn lijsten van twee
jaar geleden. Uit een periode, dat
het eiland nauwelijks jeugd op
bezoek kreeg. Statistieken van
dit seizoen zouden er ongetwij
feld anders uitzien. Maar cijfers
daarover bezit men nog niet.
Armand André de la Porte, ver
ongelijkte jeugd vertegenwoordi
gend: „het is een aanfluiting.
Texel noteerde vorig jaar bijna
anderhalf miljoen overnachtin
gen, ontving ruim 110.000 toe
risten, maar is niet in staat jonge
ren fatsoenlijk onder te brengen.
Op de kampeerterreinen is 90 pro
cent van de ruimte gereserveerd
voor gezinnen. Is het een wonder,
dat vele jongeren overnachten op
het land, in schuurtjes en achter
hooibergen?"
Goede zaken
Lijken de gemeenten niet op de
nieuwe invasie berekend, de mid
denstand des te meer. Fors geste
gen is het aantal patat frites-kra-
men. En ook de cafetaria's doen
uitstekende zaken in deze perio
de, waarin de eigen bevolking
van 12000 zielen ineens
overspoeld is door een driemaal
zo grote toeristenmassa.
Zij speciaal hebben zich aange
past bij de beurzen van de jonge
ren. De prijzen zijn over het alge
meen laag. De omzetten daardoor
evenredig hoog. Voor kapitalen L.QWQQI
wordt er 's avonds verkocht,
want het cafetaria is naast Sa
rasani het enige vermaakcentrum
op het eiland.
zijn. Zijn het tot nu toe in hoofd
zaak nog Nederlanders, die het
eiland bezoeken, straks zal 40 pro
cent van de invasie Duits zijn.
En het staat wel vast, dat ook
jeugdige oosterburen ruimer ver
tegenwoordigd zullen zijn dan tot
nu toe. De gemeenten hebben
zich al gewapend tegen de in
vasie van de „Mopeds".
Aan zaken, die 's nachts langer
openblijven, heeft Texel geen be
hoefte, zegt WV-Den Burg. ,3ij
het kampeerterrein Kogerstrand
is een bar, die om half twee mag
sluiten. Maar om half een gaan
de lichten al uit omdat er geen
gasten zijn. Onze vakantiegan
gers gaan vroeg naar bed".
De jongeren, die daar anders
over denken moeten zich zelf
maar vermaken. Zij scharrelen
wat door de nauwe dorpsstraat
jes. Vrijen na middernacht in het
gras buiten de camping en moe
ten dan heimelijk hun tent zoe
ken. Want de voorschriften zeg
gen, dat iedereen voor half een
binnen moet zijn.
Lammeren
Toch, ondanks die invasie, zegt
de politie: „van de jeugd hebben
wij geen last. Ze zijn als lamme
ren. Natuurlijk, een enkele keer
moet wel eens worden ingegre
pen. Een paar weken geleden bij
voorbeeld toen enkele jongeren
ruiten ingooiden in De Koog en 's
nachts kabaal schopten, zijn we
opgetreden. Maar voor de rest ge
dragen ze zich voorbeeldig."
Politieman Dijkstra: „je moet
er rekening mee houden, dat de
mensen er het hele jaar voor
gespaard hebben. Een beetje vro
lijkheid mag er dus best zijn als
het maar binnen de perken blijft
En daarover hebben wij tot nu
toe geen klagen".
Texels gasten vieren gepast va
kantie. Met tienduizenden tege
lijk. Voor het eiland vormen zij
een jaarlijks terugkerende goud
bron. Elk seizoen moeten meer
mensen van buiten worden aange
trokken om die stroom te begelei
den.
Op de terrasjes wordt veel
door studenten bediend. En de
meisjes, die voor de souvenirwin
keltjes in Den Burgs dorpsstraat
in folkloristisch kostuum kleedjes
knopen, komen ergens uit Twen
te.
Nu de komende weken de
Duitsers en masse zullen binnen
vallen, zal die drukte nog groter
Romantiek in spijkerbroek.
kant van Den Hoorn. De dorpsbe
woners hadden er over geklaagd,
dat er 's avonds laat zo'n lawaai
werd gemaakt. Toen men de
brommers op het nabijgelegen
kampeerterrein Loodsmansduin
eens ging tellen, bleken het er
ruim 250 te zijn. En dat hele le
ger trok 's avonds na sluiting van
Sarasani door de stille dorps
straat.
Sinds er borden staan bij de
ingangen van het dorp is dat ver
anderd. Ook Den Hoorn kan nu
rustig slapen.
Den Hoorn èn heel TexeL
Ondanks Sarasani, ondanks
die dikke 110.000 gasten, on
danks de nieuwe invasie der
langharigen. Trxel is een
eiland van rust gebleven. Na
middernacht.
Op een muurtje van het zonne
terras aan De Koog's dorpsstraat
steekt 16-jarige Riet een sigaret
op. Haar vriendin zit onderuit ge
zakt op de grond. Twee Amster
damse verkoopstertjes hebben
hier haar dorado gevonden, al
blinkt het niet aan alle kanten.
De beurs is bijna leeg, bekennen
ze, en geld voor een drankje op
het terras is er nauwelijks meer.
„We kunnen net de camping beta
len en moeten liftend naar huis"
zijn avonden, dat er duizend
mensen komen, 't Lijkt soms wel
of dan het hele eiland op bezoek
is".
Meegevallen
Aanvankelijk had Texel er wel
tegenop gezien toen de schuurdeu
ren voor het eerst zouden wor
den geopend. Maar men geeft nu
ook officieel toe: 't is alle
maal nogal meegevallen. Dat
geheel verlaten in de donkere
weiden achter Den Burg. De tie
ners zijn dan naar de camping,
want ook elders is het leven
verstild. Op het handjevol terras
sen en in de cafetaria's zijn de
lichten al gedoofd. Want Texel
wil vroeg naar bed en daar moet
de toerist zich maar bij aanpas
sen.
Wie na twaalven het eiland
ziet, kan zich nauwelijks voorstel
len. dat het er overdag krioelt
van toeristen. De Koog, Den
Hoorn, Den Burg en Coxdorp
zijn overvolle centra. Hotelruim
te is er nauwelijks meer te vin
den als niet ver van tevoren is
besproken. En ook de kampeerter
reinen moeten soms hun poorten
sluiten omdat alle plaatsen zijn
bezet.
Het laatst gebeurde dat in het
weekeinde van 1 juli. Naar Den
Helder was doorgegeven, dat
geen vrijgezelle kampeerders
meer konden worden opgenomen.
Bij de haven was een politie
agent geplaatst die de jonge kam
peerders dringend adviseerde de
overtocht uit te stellen omdat de
jongens en meisjes-terreinen vol
zaten. Zelfs op het noodterrein
De Krim bij Coxdorp was geen
plaats meer. Alleen gezinnen kon
den er nog terecht.
Bekeuring
Veel hebben er aan dat advies
gehoor gegeven. Maar vele ande
ren gingen toch, met het gevolg,
Luieren op een overvolle camping.
