Jeruzalemhof je aan Kaiserstraat
bestaat dezer dagen 500 jaar
Weekagenda
Bescheiden feest
in augustus
Wouter Usbrantszri. begaan met
lot van dertien arme mannen
96*
aawlEUWE LEIDSE C0URAN1
ZATERDAG 29 JULI 1967
Zaterdag (29 juli)
Den Haag Zuideroark. 8 uur: Meat
Se Stars.
Dagelijks in Den Haag
Circus-theater Scheveningen: tot en met
I sept., 8.15 uur. musical Anatevka.
Paviljoen-theater, tot en met 3l' aug.
naandags geen voorsteling) 8.30 u. show
an Wim Sonneved)
Maandag (31 juli)
Luxor, Stationsweg 19, 10 uur commis-
e jeugdvakantiebezigheden, Laurel en
ardy in wonderland.
DEN HAAG Zuiderpark. 2 uur: Lim-
urgs jeugdtoneel.
Dinsdag (1 aug.)
Stadhuis. 7 tot 8 u.: zitting Bouwfonds
ed. Gemeenten.
Breestraat 19, 7 tot 8 u.; spreekuuur
hr. Emigratiecentrale.
Luxor, Stationsweg 19, 10 uur: commis-
e jeugdvakantiebezigheden, Laurel en
'ardy in wonderland.
KATWIJK AAN ZEE: Nieuwe Kerk, 8
ur: orgelconcert Jan J. van den Berg.
DEN HAAG Zuiderpark, 2 uur: Lim-
urgs jeugdtoneel.
SCHEVENINGEN Kurzaal, 8.15 uur:
oofdstadoperette met „Zwei Herzen im
reivierteltakt".
Woensdag (2 aug.)
Trouwkamer stadhuis, 4 tot 6 uur:
reek uur sociale raadsvrouw.
Luxor. Stationsweg 19. 10 uur: commis-
jeugdvakantiebezigheden. Laurel en
ardy in wonderland.
Den Haag Zuiderpark. 2 uur: De
vonturen van Pepino de clown.
SCHEVENINGEN Kurzaal. 8.15 uur:
oofdstadoperette met „Zwei Herzen im
ierteltakt".
SCHEVENINGEN Oude Kerk. Kei-
irstraat, 8 uur: orgelconcert Jan van
met fluitiste.
Donderdag (3 aug.)
Jeugddorp Voorschoterweg. 2 uur: com-
jeugdvakantiebezigheden, va-
étéprogramma.
DEN HAAG Zuiderpark, 2 uur: to-
leelgroep 66 met „De schitterende
choenlapper".
DELFT Oude Kerk, 8 uur: orgel-
meert Jan J. van den Berg.
NOORDWIJK AAN ZEE Huis ter
uur nam.: concert The Southwest
ri State College U.S.A., Chamber
lingers, superb American chamber-choir.
Vrijdag (4 aug.)
Pieterskerk, 8.15 uur: orgelconcert Jiri
topek (Praag).
Tentoonstelling corsowagens: zie apar-
vermelding.
DEN HAAG Kloosterkerk, L. Voor-
lout, 1 uur: orgelbespeling Bernard Re-
looy.
Zaterdag (5 aug.) Corsodag
Corso Rijnsburg-Leiden: 1.30 ui
trek van veiling Flora RIJNSBURG, 2.30
n OEGSTGEEST (Rijnzichtweg)
ar in LEIDEN (Stationsplein). 5.15
ia pauze in Doelenkazerne) voort-
etting in Leiden (Noordeinde). Avond-
oute door RIJNSBURG.
DEN HAAG Lutherse kerk. 8.15
ar: orgelconcert Renë Rakier, met
DEN HAAG Nieuwe Kerk, Spui, 8
ar: orgelconcert Jan J van den Berg,
net Otto Sterman, declamatie.
Bezichtiging huis ten Bosch
Bezichtiging paleis Huis ten Bosch Den
Haag. tot en met 25 aug.. op werkdagen
van 10 tot 16 uur, niet op zaterdag
zondag.
TENTOONSTELLING CORSO
Veiling Flora RIJNSBURG: tentoonstel
ling corsowagens op vrijdag 4 aug. van
18 tot 23 uur en zaterdag 5 aug. van 9 tot
12 uur.
Een dokter nodig?
Tot zaterdagmiddag 12 uur raadplege
men de eigen huisarts (als deze
vakantie is), daarna de doktersdienst op
bellen, 5 maal 2.
Welke apotheek?
Geopend voor spoedeisende gevallen:
Apotheek Herdingh Blanken, Hoge-
woerd 171. tel 20502 en Apotheek
Zuid-West. Brahmslaan 20, tel. 21522.
De zaterdag-, zondag-, avond- en nacht
dienst van apotheek R. van Breest Smal-
lenburg te Leiderdorp wordt waargeno-
en door apotheek Herdingh Blanken.
De dienst van apotheek Voorschoten
wordt op zondag 30 juli van 's morgens 8
uur tot 's avonds 22 uur waargenomen
door Apotheek Zuid-West.
De Oegstgeestse Apotheek is geopend
LEIDEN Bij het vijfhonderdjarig bestaan van het oud
ste Leidse hofje, het Jeruzalemhof je, heeft het zineen
overzicht te geven van zijn geschiedenis, maar eerst iets
te zeggen over de hofjes in het algemeen. De eerste vorm
„van het in gemeenschap bijeen wonen'9 zijn de „Begijn-
ho ven" geiveest. De begijnhoven waren behuizingen voor
maagden en weduwen, die, door de bijzondere aard van
hun religieuze levenswijze (zonder een kloostergelofte af
te leggen)., het midden hielden tussen kloosterlingen en
leken, eerst „religieuze vrouwen" genaamd, later „Be
gijntjes". De meeste begijnhoven zijn gesticht tussen 1200
en 1300. Ze komen vooral voor in België en Frankrijk.
Nederland heeft ook begijnhoven gehad. Het enigenog
door begijnen bewoonde hof is, naar ik meen, dat van Bre
da. I' olgens een oude traditie bezoekt H. M. de Koningin,
bij een verblijf in Breda, altijd nog dit hof.
Het Jeruzalemhof je aan
de Kaiserstraat bestaat
volgende maand vijf
honderd jaar. Een van
de regenten, de heer J.
P. Zwanenburg, schreef
voor ons bijgaand arti
kel. Het beheer van het
hofje berust bij de dia
conie van de Leidse Her
vormde Gemeente. Het
is de bedoeling, het vijf
de eeuwfeest op een za
terdag in augustus be
scheiden te vieren.
Leiden heeft een drietal „Begijnho
ven" gekend. Het modiste is ongetwij
feld geweest „Het St. Agnietenhof",
gesticht in de 13e eeuw. De huisjes
stonden rond de kerk ter plaatse
van de huidige Universiteitsbi
bliotheek aan het Rapenburg. Een
deel van de kerk bestaat nog steeds en
gebruik als boekenmagazijn van
deze bibliotheek.
De andere waren „Het Pieter Sy-
mons Begijnhof" aan het Pieterskerk
en „Het St. Pancras Begijnhof"
de Hooglandse Kerkgracht.
Gasthuizen
DEN ANDERE VORM van het in ge-
-Lj meenschap samenwonen zijn de
„Gasthuizen" geweest.
Het doel van deze gasthuizen Lei
den telde er vijf was „het betrach
ten van de werken van liefdadig-
Men trachtte dit doel op twee manie
ren te bereiken:
men verpleegde er behoeftige lie
den en (of) zieke inwoners der stad.
soms ook vreemdelingen;
aan arme inwoners van de stad
werden onderdak en maaltijden
verstrekt.
Onze stad is met vijf gasthuizen rijk
bedeeld geweest. Het oudste was
waarschijnlijk het uit 1276 daterende
„St Cathrijnen-gasthuis", gesticht als
„Hospitale Pauperum", behorend tot
de St. Pieters-parochie en gelegen aan
de Breestraat. De Waalse kerk is de
vroegere kapel van dit gasthuis.
Aan de Oude Rijn, ter plaatse van
het huidige kantoor van de diaconie
der Herv. Gemeente, stond het St. Bar-
jasthuis. Kort voor de Hervor
ming veranderde de naam in „Huiszit-
tenhuis". in de volksmond „Minne-
pot".
Het „St. Cecilia-Gasthuis" gele
gen aan de Vrouwenkerksteeg, St. Ag-
nietenstraat en Klooster was van
oorsprong een „klooster" en werd in
1596 verbouwd tot gasthuis.
Door het opnemen van pestlijders,
krankzinnigen en drankzuchtigen
kreeg dit gasthuis meer de vorm van
een ziekenhuis. Het gebouwencom
plex, dat nog vrijwel geheel intact is,
heeft ook bekendheid gekregen door
dat Boerhaave hier zijn practicum
voor medische studenten hield. Nu
zijn het de Boerhaavezalen.
Het „Onze Lieve Vrouwen-gasthuis"
was verbonden aan dc St. Par.cras-pa-
rochie en werd gesticht aan de Hooi
gracht, later verplaatst naar de Hoog
landse Kerkgracht. Nu is dit het ge
bouwencomplex van het vroegere
weeshuis. Dit gasthuis bestemd
voor zwervers was te klein om zich
te handhaven tegenover het veel grote
re „St. Elisabeth-gasthuis" en werd in
1580 daarin opgenomen.
Dit „St. Elisabeth-gasthuis" het
vijfde in de rij gelegen aan de
Oude Vest in de Onze Lieve Vrouwen
parochie, werd gesticht door Jan Dirc
Coenenz. en zijn vrouw Katrijn Wil
lem Teedenszoon in het begin van de
15e eeuw en was bestemd voor arme
zieke vrouwen.
Later verrees ondanks het verbod
in de stichtingsaóte op een gedeelte
het binnenterrein een aantal
huisjes, die nu bekend zijn als het ..St.
Elisabeth-hofje". Dit zijn de „Prove
niershuisjes", behorend tot 't gasthuis
en bestemd voor echtparen, die zich
door afstand te doen van. hun bezittin
gen voor het leven inkochten. Met
deze proveniershuisjes van het St.
Elisabeth-gasthuis eveneens een
min of meer gesloten gemeenschap
vormend zijn wij bij onze „Leidse
Hofjes".
Naastenliefde
LEIDEN na Amsterdam oudtijds
Hollands tweede stad volgt de-
:e stad ook op in het aantal hofjes;
telde Leiden vroeger 38 hofjes ook
wel „pieuse gestichten" genoemd
Amsterdam bezat er 50, terwijl over
geheel Nederland verspreid er r
dan 200 waren.
Verreweg de meeste hofjes zijn
gesticht door welgestelde burgers en
burgeressen, die uit godsdienstzin en
naastenliefde een deel van hun vermo
gen bestemden voor het bouwen
groep huisjes voor alleenstaande
en weduwen of voor echtpa-
altijd onder toevoeging vai
de zinsnede „oud van dagen en met
weinig aardse goederen bedeeld."
Soms kwamen de hofjes tot stand bij
het leven van de stichter, andere wer
den na diens overlijden gebouwd door
„executeurs", ter uitvoering van de
laatste wil van de stichter.
Bijna alle hofjes vermelden boven
de ingang in wijdlopige opschriften en
verzen de namen van de stichter. Ook
wordt dit wel vermeld op een ge
denksteen op de binnenplaats en
hangt in de regentenkamer een geschil
derd portret van de stichter of stich
ters.
Bij het oudste Leidse hofje is var.
deze opschriften niets te vinden. Er is
zelfs geen regentenkamer. Alleen bo
ven de tweede deur in de rij var
huisjes een eenvoudige steen
„gesticht in 1467".
Het Jeruzalemhofje staat aan de
Kaiserstraat 49. vroeger Celle-
broersgracht, genoemd naar het gelijk
namige klooster, gelegen ter hoogte
van de tegenwoordige Manege.
Na de demping van de Celle
broersgracht in 1875 werd de
straatnaam veranderd in Kaiserstraat
naar de sterrekundige prof. Frederik
Kaiser, geboren 10 juni 1808 te Amster
dam en overleden te Leiden 28 juli
1872.
Ar
me mannen
Het E l isab eth -gas t h u ish of je aan
de Oude Vest dat al enkele ja
ren in restauratie is om als ver
pleeginrichting voor chronisch
zieke bejaarden te kunnen
dim
broersgracht, niet ver van de Blau
we Steeg (een straatje in het ver
lengde van de Bakkersteeg en lo
pende naar de vijfde Binnenvest
gracht) de koopman Wouter
Ybrantszn. In 1467 besloot Wouter
Ysbrantszn, zijn behuizing te
bestemmen tot een samenwoning
van dertien arme mannen en hun
een zeker inkomen te geven tot
het einde van het leven.
Tevens besloot hij bij zijn behui
zing een kapel te stichten ter her
innering aan zijn Pelgrimstocht
naar Jeruzalem in 1462. Deze ka
pel kreeg de naam „Kruis Capel
le", dit vanwege de afbeelding van
het Heilige Graf die in de kapel
zou worden aangebracht.
De uiterste wil van Wouter
Ysbrantszn. werd in de volgende be
woordingen vastgelegd (uit Beschrij
ving der stad Leyden. door Frans van
Mieris.
In 't jair ons Heeren duysend vier
honderd seven ende sestich, op de
Pinxsteravond, ter eren Goedesende
der twalef apostelen, ende der zuver
maget Maria, ende alle Godes Heyli-
gen, ende oic die Heilige drievuldig
heid is dit mijn wterste wille, bij mijn
gaen ende bij mijn staen, ende oic
myn selfs hant gescreven.
In den eersten, al sulke huysingen
als ic op die Cellebroedersgracgt heb-
be staen, die gheve ic puermentlic om
Goeds willen, en de dair toe make ic
daer een Capelle, ende dat sel heeten
die Cruyscapelle, ende men sal die
laten wijen, ende dat heylich graf dair
in setten; ende voirt in die camereii
dair sellen in wonen dertien a
mannen, die eerlic zijn, ende van goe
den sijn vergaen, die sal men daar
annemen, ende geven hem sulke pro
ven, als den huyse vervallen mach;
9.15
Camera
2.30, 4.45
divan (alle leeftijden.
Lido (2.30, 7 en 9.15 i
4' uur). De tortelduif
dienst (14 jaar).
Luxor (2.30, 7
4.45, 7
9.15
pore, opdracht
Rex (2.30, 7
i 9.15
15 uur; zondags 2.30.
Singapore. Singa-
ijf (14 jaar)
De judoka
i 9.15 i
zondags
Naakte onschuld (18 jaar);
10.30 uur: Flipper en de dolfijnen (alle
leeftijden)
Trianon (2 en 8 uur; zondags 2. 5
ar): The sound of music (aile
tijden).
AUTOPECH???
24 uur pea- dag staan onze servicewagens
en onze 4 tons kraanwagen voor u paraat.
Uniek is onze fotodienst bij ongevallen
en aanrijdingen.
LEIDSE AUTOREPARATIE- en
A UTOBERGINGSDIEN ST
Tel. 25216 b.g.g. 20693.
Werkplaats p.a. iVIiddelstegracht 89.
Leiden.
Badinrichtingen
L)e gemeentelijke oaaiiincniingen OJ"
at volgende ujder geopend
Linaesiraai lb maandag geslotet
unsdag 913.15 u en 13.30—17.15 u.
woensdag gesloten, donderdag ^ti
bia u vrijdag 9—11.15 u en 13.30—18.4;
j zaterdag 8—11.15 u en S-Sb-ie-SU
VaD dei Wertstraai 3ü maandag er
nnsdag gesloten woensdag 8—11J5 ei
,3.3017.15 u.. donderdag 8.3011.15 -r
3 30—18 15 u.. vrijdag 8 30—11.15 u n
„•.30—18.45 u„ zaterdag 7.30—11.15 er
i3.30—16.30 u.
lange als die man left, ende niet laug
her: ende dese huysinge heeft belegen,
an die Noortzijde Dire. Dircxz. an die
Suytsijde Katrijn Dircx dochter, ende
strecket voirt wt die gracgt, tot acher
die achter earner, ten halve sloet toe.
alsoet nu betimmert is.
Item, noch gheve ic dese huysinge,
die helft van negen morgen lants, dat
gelegen in't eynde van Wateringen, en
de hiet die Hogewerf, bij Onelairdijc,
ende leyt gemeen mit Pouwels Coep,
ende geit, vijf en twintich Wilhelmus
scilden 't sjaris.
Item, noch die helft van tiendalf
morgen lants, ende gelden sestien dalf
Wilhelmus scilt, ende dair gaet of drie
ende veerticli grootte thijnsgelde, ende
leyt in Maeslant, ende leyt gemeen
mit Pouwels Coep. ende noch drie mor
gen bij Huychgeshoick, en de heeft elf
roem dycx, ende geit acht pont vrijs
gelts, na wtwysinge der cedulen.
Item, noch bespreke ic totten huys
voirsz hondert cronen wt mijn co-
manscap, tot die Capelle te versien,
boicken, kelken, ornamentenende an
dere syeringe, ende een misse ter wec-
ke, alle Veidages.
Item, deze voirsz Capelle met sulke
huysinge, die sette ic, by rade der
stede van Leyden, in de Huysitte-
meesters handen, dat sy dair toesien
sullen, dat men dair twee eerlïke man
nen, omtrent die grast dair toe nemen
sal den huyse te bewaren, gelike hoir
selfs goeden, ende als dair een
sterft, soe sullen die Huysittemeeste-
mit die twee mannen een ander
goet man daar inne setten, op hoir
confientie.
Item, hier voir sullen die Huysitte-
meesteren hebben hondert croenen en
de dair voir sullen zy weder wtreyn-
ken die dertin arme mannen ,die in
den voirsz huyse wonen, op ten heyli-
gen Kerstavont. elc een niewt hem
de.
Mis op vrijdag
Ei—Ut guu.u,. vujrss;
WOUTER YSBRANTSZN. sloot
daarna met de commandeur van
Sint Pieterskerk een verdrag over het
stichten van een kapel en woningen
aan de Cellebroersgracht, genaamd
„Jeruzalem".
De aanhef van dit verdrag is als
volgt:
Hier bfegynt die fondacie van Jerusa
lem op die Broergensgracgt, die Com-
menduier, en de Wouter Ysbrantszoon
't samen geordiniert hebben mit meer
ander toe inder lyl weesenden, ende
hoer macht is mit een instrument Van
Meester Jan van Leyden, en
ghesciet is in 't jaer XIIIIc LXVII op
ten 11 den dach in Aughstus, er
gecopiert staat in Jerusalems register,
die eerste brieff. enz. enz.
In dit verdrag staat ook de inrich
ting van de kapel beschreven, met een
omschrijving van het altaar. Ook moet
de kapel een luidklok hebben, zwaar
24 pond. Vrijdags moet een mis
den opgedragen.
In het verdrag met de commandeur
van de St. Pieter staat verder dat bij
overlijden van de stichter, de comman
deur en de Huiszittenhuismeesteren
het beheer over het hofje zullen krij
gen.
Later blijkt, dat Wouter Ystorantszn.
zijn laatste wilsbeschikking maar net
op tijd heeft vastgelegd, want op de
avond vóór kerstmis 1467 komt hij te
overlijden. Het huwelijk van Wouter
met ALYT was kinderloos gebleven.
Na zijn overlijden zagen de weduwe
en de verdere familie van alle rechten
op het hofje en de kapel af en werd
het beheer overgenomen door de com
mandeur'van de Pieterskerk.
Na de Hervorming
IVA Dl£ Hervorming kwam het be
heer van het Jeruzalemhofje ge
heel in handen van de Huiszittenhuis
meesteren van de Hervormde Kerk.
Huiszittenhuismeesteren waren belast
met de verzorging van de thuiszitten-
trmen, die niet in een gesticht wa-
opgenomen en die ook niet langs
de huizen liepen te bedelen. De Huis
zittenhuismeesteren vergaderden in
het „Huiszittenhuis" aan de Oude Rijn
(nu kantoor Herv. diaconie). Zij hiel
den daar ook uitdelingen van turf,
brood en andere levensmiddelen aan
huiszittende armen", ook „diaco-
nie-armen" genaamd.
Na de hervorming werd de kruiska-
pel tot 1613 gebruikt door de Lutherse
Gemeente, die daarna een eigen kerk
gebruik nam aan de Hooglandse
Kerkgracht. Van 1622 tot 1644 werd de
kapel gebruikt door de Engelse Ge
meente, die in laatstgenoemd jaar ver
huisde naar de kerk der „Falide Begij-
-■ïn" aan het Rapenburg.
In 1630 stelden de twee regenten en
twaalf Huiszittenhuismeesteren RE
GELS op waaraan de beaners van
het Jeruzalemhofje zich dienden te
houden.
Een aantal van deze regels is waard
•ermeld te worden.
Er zullen wonen dertien arme
mannen, die eerlijk zijn en van
goede wille;
2. zij moeten genoegen nemen met
het huisje, dat hun wordt toege-
3. zij moeten beloven het huisje
goed te onderhouden en moeten
met hun eigen naam of merk on
dertekenen;
4. dat ieder manspersoon die een
vrouw heeft zijn vrouw bij zich
mag opnemen, zolang de man
leeft, niet langer;
zes weken na het overlijden van
de man moet zij vertrekken en
met de regenten haars mans goed
delen, ieder de helft;
de kleding van linnen of wollen
stof, mitsgaders alles wat tot den
lijve en de gerieve van de man is
geweest, vervalt aan het hofje;
de vrouw mag haar kleding en
wat tot haar lijf behoort houden;
komt de vrouw eerder te overlij
den, dan mag de man al haar
goederen houden, mits hij haar
„eerlijk ter aarde laat bestel
len";
5. bewoners mogen niet uit bedelen
gaan;
6. niemand mag het hofje verlaten
voor de werkklok 's morgens
luidt, men moet 's avonds voor
het luiden van de klok binnen
zijn en mag daarna het hofje
niet meer verlaten;
7. man en vrouw moeten de regen
ten en Huiszittenhuismeesteren
met alle „eerbiedigheit en reve
rentie bejegenen".
''Kerst-hemd
DIEGELS of reglementen bestonden
voor alle hofjes. Hiertegenover
stonden voorrechten, die voor elk hof
je weer anders waren. Deze voorrech
ten konden bestaan in vrij wonen, vrij
water, vrij licht en in verstrekkingen
in natura, vanouds „PROVE"
„PREUVE" genoemd.
Het Jeruzalemhofje aan dc Kai
serstraat is een proper hofje dat
'zoveel mogelijk is aangepast aan
de eisen van bewoning in deze
lijd. Met de aangrenzende tuin
van het Bethaniehof vormt het
een oase van rust in dit drukke
stadsgedeelte rond de
universiteit.
Foto Van der Horst
Ook deze waren voor elk hofje an
ders. De PREUVE kon bestaan uit het
of tweemaal verstrekken van
turf, van aardappelen of een bedrag in
geld, bijv. met Pasen of Kerstmis.
In de laatste wilsbeschikking van
Wouter Ysbrantszn. staat, dat de re
genten op de Heilige Kerstavond aan
bewoners een hemd moesten
verstrekken, een PREUVE, die reeds
lang is vervallen.
De bemoeienis van de eerste regen
ten betrof vooral het vrijmaken der
conventualen van drukkende belastin
gen, zowel van de stedelijke accijnzen
als van de gemeenlandsmiddelen. In
1591 werd een aantal Leidse hofjes
waaronder dat van Jeruzalem vrij
gesteld van accijnzen op bier. Dezelfde
hofjes genoten in de zeventiende eeuw
vrijdom van accijnzen op vlees en
turf. Deze vrijdom van accijnzen bleef
tot omstreeks 1823 voor de hofjes van
kracht.
Nadat in 1644 de Engelse Gemeente
de kapel had verlaten, werd deze al
leen nog voor wereldse doeleinden ge
bruikt. Eerst als ruimte waar laken-
persen werden opgesteld, later als ver
gaderruimte voor de hoofdlieden van
Bierdragersgilde, na 1811 als
opslagplaats voor turf en ten slotte als
wijnkelder.
In 1887 werd de kapel die zeer
bouwvallig was geworden afgebro
ken. Na de afbraak werden enkele hou
ten onderdelen van de kap opgeborgen
n de Lakenhal. Tevens bevinden zich
n de Lakenhal een aantal schilderij-
rn, een steen met twee bierdragers en
het opschrift „Het Bierdragers Gilde-
huis" en een paneel met een veertien-
regelig opschrift betreffende de stich
ting van het Jeruzalemhof. Op de
plaats van de kapel werden in 1887
twee huisjes gebouwd. Deze worden
iu als bergruimte gebruikt.
Reeks verbouwingen
j~\IE oorspronkelijke huisjes waren
evenals van de andere hofjes
zeer eenvoudig van indeling, nl. woon
kamer, keukentje, alkoof en zolder. Op
de binnenplaats stond een pomp voor
de watervoorziening, terwijl buiten
een hoekje van de binnenplaats
de gemeenschappelijke toiletten wa
ren. Door verbouwingen en vernieu
wingen in 1892, 1901, 1930, 1936 en
1960/'63 is van de oorspronkelijke inde
ling der huisjes weinig meer over.
Vooral door de laatste vernieuwingen,
bestaande uit granito- aanrechtbladen
in de keukens en toiletten met wa
terspoeling, zijn de woningen bij be
jaarden zeer in trek.
Het Jeruzalemhofje behorend tot
het zg. tuintype, grenst met de tuin
aan die van het Bettaniënhof. Het ge
heel vormt een oase van rust in het
drukke stadsgedeelte rond de Universi
teit.
