Frankrijk van
de Zonnekoning
tot De Gaulle
PUZZEL VAN DE WEEK
HET LIEDJE VAN VERLANGEN
ZATERDAG 22 JULI 1967
L'EUROPE C'EST MOI
ONVERMOEIBAAR is de Haagse historicus J. J.
Mostard op zoek naar het ware gezicht van Europa.
Niet om, zoals men wellicht oppervlakkig uit zijn reis
boeken zou opmaken, toeristisch nieuws te verzamelen
als een tweede Baedeker, maar om uit de kennis van
Europa's verleden de juiste weg te vinden naar
Europa's toekomst.
Trouwens zijn reisboeken (hij schreef over de steden
Wenen, Parijs en Londen) zijn geen reisboeken zonder
meer, maar zij verschijnen onder het leitmotiv „Ge
schiedenis op reis" en willen het verleden doen herleven
door die plekken te bezoeken, waaruit de geschiedenis
dezer oude steden nog tot ons spreekt in een oud ge
bouw, een monumentje, een typisch pleintje.
Er is seen caesuur te trekken
tussen Europa'* heden en verle
den; wat toen was. leeft, zij het
soms in andere gedaante voort
Het verleden bepaalt het heden,
p ena's onze visie op dit verle-
(■"n bepaald wordt door onze
p pats in het heden.
Dat Europa vernieuwd moet
vïrden. daarvan is de heer
Mostard ten volle overtuigd, dat
het echter ook één moet worden
is evenzeer zijn mening. Hoe de
ze eenheid er zou moeten uitzien,
tracht hij ln het verleden na te
gaan.
Vandaar dat reeds bij de Euro
pese Bibliotheek te Zaltbommel
een studie verscheen over de be
tekenis van de Habsburgers voor
de geschiedenis van Europa on
der de titel: „Een familie dient
Europa, roem en tragedie van
het Hui* Habsburg".
Thans heeft hij bij dezelfde uit
gever een nieuwe studie doen
ve-schijnen: „L'Europe c'est moi,
Frankrijk van de Zonnekoning
tot De Gaulle".
Ideale weg
Voor Mostard hebben de
Habsburgers de ideale weg naar
Europa'* eenheid aangewezen.
Hij schrijft hierover !n zijn
nieuwe boek: „Denkend aan de
voordelen, die de bovennationale
Donaumonarchie op economisch,
cultureel, politiek, militair en
maatschappelijk gebied gebracht
had aan zovele volken, die onder
het wijs beleid der Habsburgse
keizers en hun regering stonden,
wilde de Oostenrijkse graaf Cou-
denhove-Calergi dit systeem nu
over heel Europa in gemoder
niseerde vorm uitstrekken"
Belangrijk in deze contekst
zijn twee adjectieven: „Bovenna
tionaal" en „gemoderniseerd".
Wat dit bovennationaal betreft:
Mostard ziet het nationalisme a's
de vloek voor Europa. Ied®re na
tie wil zijn haan koning .aten
kraaien, in het geval van Frank
rijk is dit van de Zonnekoning
tot De Gaulle de Gallische naan.
De Donaumonarchie heeft be
wezen. dat het inderdaad moge
lijk is volken van verschillende
nationaliteit in één verband te
laten samenwonen.
Niet, dat die volken in de Do
naumonarchie dit altijd een pret
je hebben gevonden, maar daar
om ook dient de nadruk gelegd te
worden op „gemoderniseerd",
want met alle respect "oor
Mostards voorliefde voor de
Habsburgers gebiedt de waarheid
te constateren, dat ook deze lie
den in het verleden maar al te
vaak te vuur en te zwaard de
volken die zij onder hun bescher
ming wilden nemen onder de
voet gelopen hebben.
Modernisering in de zin van de
mocratisering is op zijn minst
toch wel gewenst.
Dwingend
Anderzijds is de eenwording
van Europa een dwingende eis en
die eenwording, dan niet in een
los-vaste samenwerking, zoals De
Gaulle deze wenst ln zijn „L'Eu
rope des Patries" (onder leiding
van Frankrijk dan), maar beslist
als integratie, bij behoud uiter
aard van de in de geschiedenis
verworven eigenheden.
Een werkelijk ge-integreerd
Europa kan sterker zijn dan de
Verenigde Staten en de Sowjet-
Unle.
Trouwens afgezien van de
vraag naar welvaart en macht, is
het de technische ontwikkeling
als zodanig, die deze integratie
gewoonweg eist. Europa kan zich
de luxe van het nationalisme een
voudig niet meer veroorloven.
Men bevindt zich in de z.g.
Tweede Industriële Revolutie, de
revolutie van computer en ruim
tevaart. Wie niet integreert
wordt van de kaart geveegd.
Deze integratie is niet alleen
naar buiten gericht (overwinning
van het nationalisme), maar ook
naar binnen (overwinning der
partijpolitieke tegenstellingen).
Staatsmanskunst zal in de toe
komst zijn het afwegen van de
verschillende specialisaties en be
langen. Als beste vorm beveelt
Mostard hiervoor aan een boven-
partijdige neo-monarchie. Dan
immers hoeft men zich met het
hoofd te breken over de vraag
welke specialist aan het hnofd
van de staat komt te staan.
Bij een neo-monarchische
staatsvorm omzeilt men deze
keus terwijl men bovendien een
aansluiting bij de traditie heeft.
Voor Frankrijk beveelt hij aen
Prins Henri Graaf van Parijs,
een nakomeling van koning Louis
Philippe uit het Huis Orléans. De-
zijn.
Niet velen zullen de neer
Mostard op dit punt willen vol
gen. maar dat de gedachte tegen
woordig in Frankrijk nieuwe aan
hangers krijgt, is onmiskenbaar
een feit, want ook daar zien ve
len met huivering het gebakelei
der partijen weer naderen als de
dagen van president De Gaulle
voorbij zijn.
Leerzaam
Frankrijk, en dat is de te
neur van dit nieuwe boek is
een leerzaam voorbeeld voor Eu
ropa. Dit begaafde voïk, dat ener
zijds zo'n grote invloed op de Eu
ropese beschaving heeft uitgeoe
fend. heeft sinds de dagen van de
Zonnekoning politiek een zeer fu
neste rol gespeeld.
De Franse machtswaan is tot
in onze dagen toe een bedreiging
van Europa geweest. Op boeiende
wijze en aan de hand van tal van
tvDerende voorvallen tekent de
schrijver deze rol. De trotse
uitsDraak van Lodewijk XlVe
„L'Etat c'est moi" breidt hij ver
buiten de grenzen uit tot de
trotse machtsdroom „L'Europe
c'est moi"
Als jongetje van vijf jaar
moest Lodewijk XIV de regel
schrijven: ..L'Hommage est du
aux rois: ils font ce qui leur
plait". De koningen komt hul
de toe. zii doen wat hun behaagt.
Een afschuwelijke stelregel,
maar door Bossuet later theolo
gisch onderstut in zijn leer van
het ..droit dlvin": God regeert de
wereld door de koningen, die Hij
heeft aangesteld: de religieuze ba
sis van het absolutisme.
Machtshonger
Is het wonder dat iemand die
zo is opgevoed, bezeten werd van
een onstilbare machtshonger?
Sindsdien heeft Frankrijk het als
zijn taak gezien Europa aan zich
te onderwerpen, of men nu de
Bourbons neemt of de Revolutie.
Napoleon de eerste of de derde.
Polncaré, Clémenceau of De Gaul
le, het is alles De Gallische
haan die koning kraaien moet
Het boek maakt duidelijk dat dit
de lijn is die Frankrijk de laatste
drie eeuwen heeft gekenmerkt
Thans is de tijd gekomen, dat
Frankrijk eens en voor altijd zijn
machtsdroom moet opgeven
maar zolang De Gaulle nog aan
de macht is, is daar niet veel
hoop op. Hoe zullen zijn opvol
gers zijn? Er zijn Fransen, die
wel begrepen hebben, dat Europa
alleen maar door integratie is te
redden.
Ja, de Fransman Robert Scha
man mag zelfs de geestelijke va
der heten van de Europese ge-
Oplossingen
In de meeste jaren overkomt net
me een tweemaal dat ik bij het
samenstellen van deze rubriek met
het lo' der «ewilli*e oplossers bewo
gen geraak. Niet omdat ik het hun
niet ..gun" dat zU desnoods verschei
dene uren lang naar onwillige oplos
singen moeten zoeken. Evenmin om
dat wij van oordeel zouden zijn dat
In deze rubriek eigenlijk alleen maar
simpele opgaven zouden thuis beho-
ven. Neen. deze bijna Jaarlijks terug
kerende reden ls gelegen in de tempe
ratuur. Als de thermometer 25 of 26
graden Celcius aanwijst, en de weer
man ons daaranboven „warm tot zeer
warm" weer aankondigt dan zakt ons
de moed ln de schoenen en wenden
wij ons haastig tot opgaven van licht
allooi.
Vandaar het thema van deze
briek: Alléén maar mat! Dat is al
Wit ls aan zet. staat gewonnen. I
matzetten, ln drie. mogelijk zelfs v
of vijf zetten. Maar dat Is dan ti
Hieronder volgen de oplossingen
der opgaven uit onze rubriek van 8
Juli Jl„ u voorgezet onder de titel
.Eenvoud".
(2) Studie van Troltzky: 1. Lg3! aJ
2. b8D alD 3. Df4t Ke2 4. De4t Kd2 5.
Lttt Kc3 6. Le5t P.\e5 7. Dxet en wint
(4) Stadie Guljavev: 1. Th8! glD
2.a8Dt La3 3. Dg8t Kal 4. ThlDxhl
5. Dxg7t Ka2 6. Df7t Kal 7. Df6 Ka28.
De6t Kal 9. De5t Ka2 10. Dd5t Kal 11.
Dd4' Ka2 12. Dc4+ Kal 13. Dc3t KaZ
14. Db3t Kal 15. Dxa3 mat.
i Wota
Het
maxlm
U probee
Lukt de ene manier niet dan ti
zeker de andere. En heus. het 3
géén gecompliceerde stellingen r
verborgen trucjes. Het Is allem
ronde kost. bijzonder geschikt om
van het diagram af op te I
Goede Jacht!
hand liggende 1 Th8t strandt op 1.
Kg7 2. Th7t Kxg6 3. Th3 Kf5. of wel
2. Ke7 a4 3. Ke6 a3 4. Kf3 a2 enz.
Juist ls 1 g7! (1. Kxg7 Th3
Kg6 3. Txg3t Kf5 4. Th3 Kf4 8. Txh2
Kg3 6. Th5) 2. Th7t f4 3. Ke7 f3 4. Kf6
Kxh7 5 Kf7 met spoedig mat.
Voor de nu volgende vier stellingen
xeld: Wit begint en zet zijn tegenstan
der in weinige zetten mat.
dachte. Europa kan slechts ho
pen. dat deze Fransen na De
Gaulle de toon aan zullen geven
en een einde zullen maken aan
driehonderd jaar Frans imperia
lisme.
Het boek van de heer Mostard
is buitengewoon rijk en orisinpel
geillustreerd met o:a. zeldzame fo
to's uit de Co'1c,ct*e Van Erp Taal
man Kip te 's-Gravenhage.
Het is een in alle opzichten le
zenswaardig en boeiend boek. dal
ook op de punten, waarop men
het niet met de schrijver eens is,
het overwegen meer clan waard
Ev GROLLE
L'Europe c'est moi, Frank
rijk van de Zonnekoning tot De
Gaulle, door J. J. Mostard.
Uitg. Europese Bibliotheek,
Zaltbommel. 314 bladz. Prijs
ƒ18,50.
1 X
8
If 'B fl
Al* 1
7
AlAHi 1
6
l 53
1 Si
5
m m a
A V
4
-n m
w
3
~n
i3
2
Af' A 3
S IU1S
1
3
abcdefgh
abcdefgh
A' 1 1
i
iIBi
êf
i. Li
m m m
abcdefgh
b c d e f g h
HORIZONTAAL:
1. waterkering. 3. kleine hoeveelheid van een geneesmiddel. 7.
boom. 10. royal licence (afk.), 11. hoogste punt. 12. hoenderachtige
vogel. 14. water in Friesland. 15. plaats in Portugal, 18. zijtak Loire.
20 ttelwoord. 21 plaats in Gelderl.. 23. Europeaan. 24. telwoord (Eng).
25. het fijnste van het meel. 27. doortochtgeld. 29. koppelriem voor
jagershonden. 31. zuivelprodukt, 33. muzieknoot. 34. voegwoord. 35.
deel van de mast. 36. voorzetsel. 37. nauwe. 39. vloeistof. 41. schuw <in
jagerstaal). 43. rivier in Frankrijk. 45. opstootje. 47. snoer van een
hengel. 49. kippenloop. 50. halsdoek. 51. tuchtroede. 53. rivier in Duits
land. zijtak Rijn. 55. bijwoord. 56. jongensnaam, 58. lidwoord. 59. voor
voegsel, 60. latwerk, 61. berg bekend uit de bijbel, 62. gravure.
VERTIKAAL:
1. spoedig. 2. N. Amerikaans schrijver. 3. opschik. 4. voorzetsel. 5.
pers voornaamw.. 6. snoer van een hengel. 8. langzaam (muziek). 9.
bijwoord. 11. voorzetsel. 13. staafje om rad vast te zetten, 16. kleur. 17.
wereldtaal, 19. onbep voornaamw21. priem. 22. eikenschors, 24. be
stelling. 25. plaats in Oostenrijk, 26. zijtak Seine. 28. eetgerei. 30. tel
woord. 32. vaartuig. 37. landschap in de Peloponnesus. 38. achting, 39.
zijtak Donau. 40. schop. 42. zijtak Rhóne, 44. boom. 46. plaats in_ Spanje.
48. voorzetsel. 50. aanw. voornaamw., 51. jongensnaam. 52. niet vast.
53. steensoort, 54. zijtak Donau. 57. muzieknoot, 58. uitroep.
Kruiswoord - puzzel
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
HORIZONTAAL:
1 bark. 5. krab. 9. Givet. 14.
Raard. 16. adat. 18. lila. 19 elders,
1. eren. 22. Ada. 23. dt, 24. maté.
26. on. 27. knel. 29. Sedan, 31.
teen. 32. moe. 34. rem. 35. aren.
37. poëet, 39. lianen. 41. do, 42.
Let. 43. roe. 45. Ate. 46. ton. 4.
at. 48. kennel. 50. slang. 52. gems.
53. sté. 55. aak. 56. Dina. 57.
steek. 60. Peet. 61. Po. 62. nuun.
64. hé. 65 Ort. 66. pree, 68. wre
vel. 70. Oder. 72. Oslo. 74. knel.
75. renet, 77. fase.
VERTIKAAL:
1. Breda. 2. aalt, 3. rad. 4. krem.
6 Ra. 7. adé. 8 baron. 10. 1.1., 11.
Vianen. 12. Elden. 13. taal. 15.
dras, 17. ten. 20. ster. 25. edelen.
27. keen. 28. loet, 30. ami, 31. Trees
32. moet, 33. Ee. 35. ant, 36. long.
37. plan, 38. trema. 40. Aalten, 41.
donk. 44. ons, 46. taak. 48. Kent.
49. Est, 51. la. 52. Gieten. 54
eeuw. 56. derde. 57. Soest, 58.
kurk. 59. telle. 60. poor. 61. pro,
63. nerf. 64. hees. 67. Eli. 69. via.
71. re. 73. on.
INZENDINGEN
Inzendingen worden voor don
derdag a.s. op ons bureau ver
wacht. Oplossingen mogen uit
sluitend op een briefkaart wor
den geschreven. In de linker
bovenhoek vermelden: „Puzzel-
Dag nichten en neven,
Hoe maken jullie het alle
maal? Wat kunnen we nu
toch fijn genieten van het
mooie weer! Jullie boffen
maar met zo'n vakantie. Ge
weldig! Zijn we al heerlijk
bruin geworden? Tante Jos
heeft al veel bruinverbrande
kinderen gezien hoor! De
zon heeft ons nu toch echt
wel verwend. Zolang jullie
al vakantie hebben is ze nog
niet weggeweest.
Deze week kreeg ik weer zo
veel opgewekte brieven. De één
is aan het strand, de ander in
het bos. Er zijn er zelfs die aan
het kamperen of logeren zijn.
Prachtig, wat een feest!
De nichten en neven die aan
het strand zijn hebben nu wel
kunnen spelen met de hoge
golven in de grote zee. Waren
ze erg hoog? Goed opletten
hoor en niet te ver in zee gaan.
De andere meisjes en jongens
die hun bivak in het bos heb
ben opgeslagen genieten var
Jarigen
Hiep, hiep, hoera!!!!
Deze week zijn er maar wei
nig jarigen in or.s midden: Mar
griet Drijver en Leny de Koo-
ter, van harte gefeliciteerd met
jullie verjaardag van de nich
ten en neven.
PRIJSWINNAARS PUZZEL
Jan Kraak. Oud Beijerland
en Maria van Vliet. Zevenhui
zen krijgen deze keer een prijs
voor hun goede puzzeloplossing.
de natuurbaden en de scha
duw onder de hoge bomen.
Hebben jullie al eekhoorntjes
gezien, wilde zwjjnen of her
ten?
Enfin, we schrijven het alle
maal maar eens als we terug
komen in een lange brief aan
tante Jos. 'k Ben erg benieuwd
hoor en kan dan ook nog mee
genieten. Nogmaals veel ple
zier en tot de volgende keer.
TANTE JOS
Wasbeer wrijft voedsel
in het water fijn
Weten jullie welk roofdier
geen mensenvlees eet? Natuur
lijk zeg ie: ..alle roofdieren eten
vlees." Toch is dat niet waar.
hoor» Wasberen niet. Zil eten
weieens een kipje, krab of wat
mosselen, maar daar blijft het
dan ook bij. Hun menu bestaat
uit suiker, wortels, planten, ko
ren. perziken, eieren en ga zo
maar door
Zi; wonen nog in gedeelten
van Canada en Amerika Toch
hebben de meeste Amerikanen
nog nooit een wasbeer gezien.
Dat komt. omdat dit beertje
een nachtdier is Het zijn intelli
gente beestjes en zij stellen
veel belang in alles wat er om
gebeurt. Ze zijn ge-
tam te maken. Hun
voorpoten zijn net handen en
hiermee kunnen ze (precies als
de apen) van alles vasthou
den.
Als ze dichtbij een riviertje
zitten te eten. pakken ze het
op en wrijven het tus
sen hun handen in het water.
Daar komt hun naam wasbeer
•'andaan. Ze doen hetzelfde ook
riet «r'addp stenen en andere
voorwerpen, zonder er water
bij te gebruiken.
Het lijkt dus een soort spelle
tje en het heeft met schoonma
ken niets te maken.
Garnalenleed
F.r zwom een garnaal door
't Kattegat
Hij u-as op weg naar Zweden.
Daar was door een droef ongeval,
Zfjn tante overleden.
Zij inu een echte barones,
In de earnanlse adel.
Zij was gevallen van haar paard
(een zeepaard zonder zadel).
Daarom was haar hedrnrlde neef
Op weg naar 't verre Zweden.
Ach niemand weet hoeveel.
Er door garnalen wordt geleden.
Hebben we al
veel vlinders ge
zien? Op deze
plaat zien jullie er
één in het mid
den. Hij is mooi
getekend en als je
er wat kleurtjes
bijdenkt, lijkt het
een schoenlapper
tje. In ieder geval
kan hij z'n hart
ophalen met al die
mooie bloemen
om hem heen.
In iedere bloem
staat een letter.
De bedoeling is
dat we precies de
lijn gaan volgen
die de vlinder
heeft gevlogen.
Als je dat hebt
gedaan en de let
ters achter elkaar
hebt opgeschre
ven die je tegen
kwam ontstaat het
woordje Oef ik
zou het bijna ver
klappen.
Doe je best
maar hoor!
De oplossing
moet worden in
gezonden vóór
dinsdag 25 juli.
Hoe vinden jullie deze foto?
Met dit mooie weer wordt er veel gezeild, maar het i< niet nllijd
gemakkelijk hoor!
Dit bootje is omgeslagen en jullie zien hoe beide mannen alle m
moeten doen om het scheepje weer op de golven te krijgen.
Zouden jullie he, ook durven? Tante ln, nie, hoor W(J(
\Karin Mayer
een mooi ka-
bouterhuisje.
Aan de schoor
steen zien jullie
wel, dat de ka
bouters in de
winter geen kou
zullen lijden.
Wèl langer..
Napoleon wilde iets var,
muur halen en kon er niet bij.
Toen zei een hoveling: ..Sire.
zal ik het er even afhalen, want
ik ben groter."
Maar Napoleon zei: „Niet gro
ter, wel langer."
Puzzeloplossing
Het olifantje Pommerom,
Draait zich onrustig om en om.
Dom olifantje, moeder lacht.
Nu slapen kindje het wordt nacht.
En vader strijkt hem met zijn slurf
„Nu welterusten kleine turf'.
Ik heb zo'n dorst klaagt Pommerom.
Vooruit dan maar zegt moeder, kom.
Ze geeft hem gauw een slurfvol nat.
En nu gaan slapen lieve schat.
Maar 't olifantje jengelt weer,
Ik heb zo'n dorst, nog meer, nog meer.
Wat wordt hij schandelijk verwend,
Hij drinkt en drinkt die kleine vent.
Och Pomme doe je oogjes toe.
Het is al laai en jij bent moe.
De sterrelichtjes zijn al aan,
Nu moet mijn kindje slapen gaan.
Maar Pommie trekt een dwars gezicht,
Ik kan niet slapen bij dat licht.
O foei. zegt vader olifant,
Nu is het uit, j(j dwingeland
Hij snuift eens door zijn lange snuit,
En blaast pardoes de sterren uit.
