Vietnam-oorlog ook militair niet te winnen Meerderheid christelijke wil nog partij «1 ESCALATIE AAN BEIDE ZIJDEN s Slechts 17 procent van CHU-kiezers heeft vertrouwen in eigen partij PSPers betere leider dan Lankhorst Blindenbond: urgentielij st van wensen de Haagse hof geplukt M Parijs nog meer afwijzend Drie politieagenten toch nog vervolgd Zware strijd in Nigeria De Gaulle gaat naar Bonn D1NSDAO H JULI 1967 SAIGON In de door wanhoop en tragiek gekenmerkte oorlog in Vietnam wordt van Amerikaanse kant steeds veelvuldiger van escalatie gesproken. Het opvoeren van het militair potentieel, de slag vaardigheid en de trefkracht is echter geenszins een monopolie van Washington. Hanoi doet het zelfde. Als we de situatie in dit geteisterde land analyseren zelfs met meer succes dan de sterkste mogendheid ter wereld. Van de demoralisatie, die Ameri kanen nu al jarenlang in Noord-Vietnam trachten te be werkstelligen, is niets te merken. Er opereren meer Vietcong-eenhe- den in het zuiden dan ooit. Er zijn nog nooit zoveel geregelde Noord- vietnamese troepen in de richting van Saigon doorgebroken als thans De aanvallen en de overvallen, de provocaties ook, worden steeds brutaler. De mortiergranaten van de noordelijken vallen tot in het hart van Saigon. Met „Stalinorgels" welk een karwei om deze lood zware moordwerktuigen door onbe gaanbaar gebied en over een afstand van honderden kilometers vervoerd te krijgen is zelfs de vlak bij de Zuidvietnamese hoofdstad gelegen Amerikaanse luchtmachtbasis Bien Hoa bestookt. Een jaar geleden Vergeleken met een jaar geleden, toen ik ook in Vietnam was, zijn de verschillen op het militaire vlak bij zonder groot. Toen stonden er 350.000 Ameri kaanse militairen in het land; op 't ogenblik is hun aantal tot 500.000 gegroeid. Toen had men nog hoop wegver bindingen en spoorwegen van gue rilla's te zuiveren; op 't ogenblik is dit doel helemaal opgegeven („Als we nu ergens heen willen", zei een uit Illinois afkomstige hoofdofficier simpel, „gebruiken we 't liefst onze helikoptervloot. Gaat dat om deze of gene reden niet, dan vormen we een sterke militaire colonne en zet ten ons in beweging"). Toen was nog 40 procent van het grondgebied van Zuid-Vietnam van Vietcongstrijders gezuiverd; op 't ogenblik is dat officieel niet meer dan 17 procent. Toen sloegen „de strijdkrachten van de vrije wereld" (waarmee niet alleen Amerikanen, maar ook Zuid- koreanen, Australiërs, Nieuwzeelan- ders, Filippini en natuurlijk Zuid- vietnamezen worden bedoeld) nog agressief toe zodra er maar ergens van een Vietcongconcentratie spra ke was; op 't ogenblik gaat men pas tot de aanval over als Vietcong- eenheden of complete Noordkore- aanse divisies door hun opstelling of tactische manoeuvres een bedrei ging vormen. Nieuwe strategie „We passen thans een totaal nieu we strategie toe", aldus een andere Amerikaanse hoofdofficier. „Het gaat ons nu om de structuur van hun logistiek. Als we die kunnen vernietigen, blijft er van de 300.000 communisten, die momenteel in Zuid-Vietnam worden bestreden. De wens blijft altijd de vader van de gedachte. Zeker voor militai re leiders, die, ondanks de steeds verder opgevoerde inzet van mensen en materieel, eerder terrein verliezen dan winnen. Hoelang worden de bevoorra- dingslijnen. die van het noorden naar het zuiden gaan, nu al niet door honderden bommenwerpers bestookt? Troepen, trucks, sam pans, kortom: alles wat zich op we gen. op het water of onder het dich te bladerdak van de jungle be weegt, worden elke dag opnieuw De bij Saigon gelegen lucht machtbasis Bien Hoa na een „Stalinorgel"-aanval door de Vietcong. Geregelde Noordkoreaanse eenheden zijn tot diep in Zuid- Vietnam doorgedrongen. door ware luchtarmada's aangeval len. Gigantische B-52-toestellen blok keren met hun zware bommenlast complete bergpassen. Tunnelnetwer ken en bunkers staan voortdurend bloot aan artilleriebeschietingen (zo wel van de grond af als vanaf mari nevaartuigen op zee), zomede aan de verschrikkingen van napalm strijdmiddelen en raketten. Het he le oerwoud wordt als 't ware omge woeld, waarbij chemicaliën voor de ontbladering van bomen en de liqui datie van rijstvelden worden ge bruikt, zodra er ook maar het ge ringste vermoeden van vijandelijke concentraties bestaat. Ononderbroken Wat schiet men op met deze bij na totale oorlogsinzet? Militair ge zien weinig, politiek bekeken nog minder. De zeker 500.000 burgers, die Hanoi heeft ingezet, slagen er steeds weer in verbroken bevoorra- dingslijnen te herstellen, in dustrieën op gang te houden en haveninstallaties (Haiphong) te re pareren. De Ho Chi Minh route, die door Laos gaat en een verlengstuk in Cambodja heeft, blijft onkwets baar. De stroom van oorlogstuig uit Rusland en Rood China blijft prak tisch ononderbroken. De Amerikaanse luchtmacht be klaagt zich erover dat er in Noord-Vietnam nog maar zo wei nig nieuwe militaire doelen over zijn. Telkens opnieuw moet op de zelfde plaatsen worden toegeslagen. De betekenis hiervan is dat de hevi ge bombardementen, die ten noor den van de demarcatielijn worden uitgevoerd, weinig effectief blijken te zijn. Achteruitgang Door deze achteruitgang, on danks de escalatie in 't gunstigste geval zou van een impas se, een bloedige, kunnen worden gesproken raken de Ameri kaanse militairen gefrustreerd. Het moreel der combattanten overi gens slechts 20 procent van de tota le troepenmacht, omdat de bevoor rading en de bewakingstaken het leeuwendeel van het geüniformeer de personeel voor zich opeisen is er do^r geschokt. De milicien, die slechts een jaar in Zuid-Vietnam behoeft te dienen, hoopt slechts dat hij deze periode heelhuids over leeft. Terug in de Verenigde Staten wil hij die „smerige oorlog" aan de Zuidchinese Zee zo snel mogelijk vergeten. Generaal Westmoreland, die als opperbevelhebber van de Ameri kaanse strijdkrachten in Zuid-Viet nam waarschijnlijk spoedig vervan gen wordt, dringt er bij Washing ton op aan nog veel meer troepen naar Zuid-Vietnam te dirigeren. In militaire kringen in Saigon wordt van een behoefte van 11/4 miljoen man gesproken. Alleen met dit aan tal zou in deze uitputtingsoorlog een duidelijke overwinning kunnen worden bereikt. ifleer mankracht Het is de vraag of de militairen hun zin zullen krijgen, .gezien het steeds ongunstiger wordende poli tieke klimaat. En het is een nog grotere vraag of het ter beschik king stellen van meer mankracht inderdaad een verandering ten goe de kan teweeg brengen. „In de afgelopen zes jaar", zo bracht een teleurgestelde Ameri kaanse officier naar voren, „hebben we meer dan 200.000 commu nistische guerillastrijders gedood. Hun plaatsen zijn echter ingeno men door anderen, en dat kan tot in het oneindige doorgaan. Zelfs met een verdubbeling van onze strijdkrachten hier winnen we, naar ik vrees, deze oorlog niet. Ha noi houdt nog 400.000 man aan gere gelde troepen in reserve, terwijl de volksmilitie meer dan een miljoen gewapende manschappen telt". De grootste verandering aan het front heeft zich in de meest noorde lijk gelegen districten en in de niet meer bestaande gedemilitariseerde zone geopenbaard. In het zogenaam de Leatherneckvierkant Leather neck is de bijnaam van de Ameri kaanse marinier staan tot de tanden gewapende divisies tegeno ver elkaar. Frontlijn „Voor 't eerst in de geschiedenis van de Vietnam-oorlog". zo ver klaart dezelfde officier, „is er van een echte frontlijn sprake. De strijd, die daar wel moet ontbran den, kan veel heviger worden dan die bij Khi Sanh, waar in mei van dit jaar meer dan 200 Amerikaanse mariniers werden gedood, toen ze de heuvels 881 en 861 bestormden. De communisten hebben de beschik king over zware artilleriestukken, die we nog altijd niet hebben kun nen ontdekken. Duidelijk is ën dit is ook een verschil met het vorige jaar dat de Amerikaanse troepen thans meer verliezen lijden dan alle „strijdkrachten van de vrije we reld" tezamen. Van de bijna 600 doden, die de gezamenlijke ver- lieslijst op 't ogenblik haast weke lijks telt, had meer dan de helft de Amerikaanse nationaliteit Tot 1966 toe kregen de Zuidviet namese strijdkrachten de zwaarste klappen. Hun eigenlijke oor- logstaak is hun echter grotendeels ontnomen. Voor pacificatiedoelein den worden ze nog wel gebruikt. De oorzaak hiervan is niet alleen het gebrek aan efficiency, maar ook de wankelmoedigheid. De deser tie meer naar het rijstveldje in het eigen dorp dan naar* de Viet cong viert hoogtij. De razzia's, waar Saigon voortdurend aan bloot staat, leveren elke keer weer vrachtwagens vol deserteurs op. Dodencijfer Het Amerikaanse dodencijfer in Vietnam bedroeg in 1961/1962 42 man' in 1963 87 man' in 1964 174 man, in 1965 1369 man en in 1966 5008 man. Het totaal, dat in mei van dit jaar de 10.000 passeerde over de 100.000 gewonden spreek ik dan maar niet zal zich nog dit jaar verdubbelen als de stijgende lijn der verliezen zich blijft voort zetten. „Een oorlog zonder einde", wordt thans ook door ontelbare Ameri kaanse militairen gezegd. „En zelfs als er een overwinning in het (Van onze parlementsredactie) Amsterdam op het ogen blik wil nog een meerderheid der kiezers partijvorming op con fessionele basis. Jongeren (gebo ren na 1933) willen echter vaker dan ouderen „deconfessionalise ring". Deze conclusie trekt de VU-politicoloog dr. A. Hooger- werf in het nieuwe nummer van Acta Politica. Dr. Hoogerwerf werkt daarin de gegevens van het VU-verkiezingsonderzoek van fe bruari jL nog wat nader uit. Aan de geënqueteerden heeft hij de vraag voorgelegd: Stel het geval dat Nederland een twee-par tij en-stelsel zou invoeren, welke twee partijen zou den dan een bruikbaar alternatief geven? Uit de antwoorden bleek, dat meer dan een kwart van de ondervraagden T denkt aan een christelijke en een niet- JjUUS christelijke party. Precies eenkwart ROTTERDAM In de Rivièrahal -heeft de Nederlandse Blindenbond zijn jaarlijkse bondsdag gehouden. Uit alle delen van het land waren de leden met bussen of eigen vervoer toegestroomd. Voorzitter F. G. Tingen verwelkom de hen. In zijn toespraak raakte de heer Tingen vele onderwerpen en in het bijzonder de sociale wetgeving toepassing op de blinden. Studiecom missies zijn samengesteld om de werkvoorzieningsregeling na te gaan, Het merendeel van deze gehandi capte mensen kunnen zich wel in het normale arbeidsproces voegen. Sommigen kunnen zich echter niet aanpassen of voor hen is de werkdag te lang. Men bepleitte dan ook een kortere werkdag. Drie samenwerkende blindenver- enigingen hebben een programma op gesteld van urgentie akties die ge voerd moeten worden. Naast betere arbeidsvoorzieningen streeft de blindenbond naar een kostenverlaging en verbetering in de particuliere werkplaatsen. verschiet ligt, waar blijft dan de politieke consolidatie?" Sommige figuren met Bismarck- achtige gedachten zien als enige op lossing een grootscheepse invasie van Noord-Vietnam. Anderen fluisteren dat slechts „een paar atoombommen" uitkomst kunnen brengen, waarbij in het midden gelaten wordt of deze op Hanoi of op Peking moeten worden gegooid. Een gevaarlijke situatie is aan 't ontstaan bij directe inmenging van Chinese strijdkrachten is het gebruik van nucleaire wapens niet eens zo denkbeeldig als politiek Washington er niet in slaagt de as piraties van militair Washington af te remmen. DOOR Omdat maandag een slagerloze ken lag is in Den Haag en er gasten „ma op komst waren dook ik gehaast de weer winter is".... zuchtte supermarkt in. Daar immers is een complete vleesafdeling, waar de ge- cellofaande biefstukken voor het terna. Wat de drukknopverwarmingwonen er wel een honderd gezinnen het duurt nog zolang voor het in de flat. Allemaal met open ramen er ach- en allemaal maken ze lawaai. Niet allemaal tegelijk, maar net als de erband snapte ik niet goed. een stil wordt begint de ander. Om s nou het verschil of je het zes uur de baby naast ons. Om ze ven de wekker van de onderbuur man. dan de ochtendgymnastiek van beetje de buurvrouw boven. En dan Bach, de arbeidsvitaminen, beat en Veroni- een kopje koffie ca uit alle hoeken, de hele morgen toch Ze leek me nsdag voor de vleesbcvoorrading vreemd, nerveus.. lang vinden. „Zullen we evi I Met wat ellebogenwerk was het in het restaurant gaan drinken?" door. De kinderen thuis met vakantie, de hond van mijn broer, die met zijn vrouw op reis is, te logeren, de planten van de buurvrouw drie flats verder verzorgen... Ik word hele maal stapeldol... Vanmiddag er even want het leek me dat uitgebroken, maar het is zo druk in echter mogelijk tot een snelle greep te komen en op goed geluk wat lap pen te bemachtigen. Omdat ik er nou toch was slenter de ik nog even langs de blikjes, als muren oprijzend langs de gangpa den. Daar was het stil en eigenlijk stelde ik vond ook ik er niets wat tot kopen ze een verzetje best kon gebruiken. inspireerde. Op naar de kassa. Toen ..O, nee", bij de laatste hoek stond ze opeens fijn- voor me. Sinds ze verhuisd is naar de stad. Ik geniet hier nu gewoon „We staan hier zo van de rust Ze leunde wat tegen de blik- Ik begon het griezelig te vinden, jeswand, sloot in welbehagen haar een of andere torenflat aan de rand wat was er nou voor fijns aan die ogen- van de stad had ik haar niet meer roerloze blikstapels? gezien. Als binnenstadse Haagse kom je „Ik ga maar. dag, het beste... blies ik tactvol af. ze, „Zie je, ik zit Net was ik de kassa gepasseerd eerder in Groningen of Maastricht met dat mooie weer van de ochtend toen een oorverdovend geratel en dan in een buitenwijk. tot de late avond in de herrie. Het gedonder losbrak. Versteend wacht- Na de beleefde informatie over de begint met de baby van de buren te ik. Een paar minuten later kwam diverse huisgenoten, natuurlijk de om zes uur en het eindigt nooit voor ze er aan. heel bleek en bibberig, vraag naar de geneugten van de twaalf als de radio ophoudt. En dan „Die blikjes..." stamelde ze, „Vielen flat, die indertijd het land heb ik alle televisieprogramma's van opeens..." Ze glimlachte wat mat. Ja het was ben toch geen twee toestellen?" inderdaad heerlijk met de modelkeu- „Horen". Alles horen. Al met al ook niet alles. En toen in haast: „Laten we toch maar een kopje koffie gaan dr** ken..." Rust en stilte is blijkbaar wil een protestantse en een katholieke partij. Iets minder dan een kwart denkt aan een socialistische en een liberale partij (vooral socialisten zijn hier sterk voor). En een tiende van de kiezers wil in dat geval een verde ling in een progressief en een conser vatief kamp. Dat laatste willen vooral D'66-stemmers. Weerstanden Het grootste deel van zyn artikel wijdt dr. Hoogerwerf aan de verbon denheden en weerstanden die er tus sen de verschillende partijen bestaan. Heel duidelijk is de verbondenheid tussen ARP en CHU. Dr. Hoogerwerf spreekt van „zeer omvangrijk" (groter dan tussen enig ander tweetal partijen en „zeer tweezijdig" (55 procent van de anti-revolutionairen noemt de CHU als tweede keus, 46 procent van de CHU-stemmers beschouwt de ARP als goed alternatief). VAKANTIEVREUGDE Vijf fronten De tweede keus van de kiezers over de hele linde overziend, tekenen zich volgens dr. Hoogerwerf vijf fronten af. Van alle ondervraagden noemde 15 procent D"66 al.s tweede keus (met name PvdA-ers en WD-ers). Het pro-PvdA-front zit vooral de hoek van KVP, PSP en CPN. CHU- GPV-ers zouden de ARP kiezen als hun eigen partij mocht uitvallen. Het pro-WD-front vindt z'n sympathisanten met name onder D'66-kiezers en het CHU- front bestaat uit ARP- en SGP-kiezers. Behalve pro- zijn er volgens dr. Hoogerwerf ook anti-fronten. De meeste weerstanden ondervinden Boerenpartij en CPN: resp. 48 en 36 procent van alle kiezers. Andere anti-fronten richten zich tegen de PSP (vooral vanuit confessionele kring), tegen de PvdA (vooral van libe rale en boeren'kant) en tegen de KVP en VVD. Liberalen en socialisten lusten elkaar nog steeds rauw, want de hier geconstateerde weerstanden zijn zowel tamelijk omvangrijk als zeer tweezijdig. De eigen partij Om te weten hoc de kiezers over de eigen partij denken werd bij de enquête gevraagd in hoeveiTe men zich verbonden voelde met de gekozen partij. Zeer sterk met de eigen club verbonden voelt zich 85 procent van het GPV. 78 procent van de SGP en 76 procent van de ARP. Daar- komen de KVP, de PvdA en de CHU met resp. 66, 63 en 61 procent. Een andere graadmeter om de opinies in de kiezers over de eigen partij af te lezen, is het vertrouwen dat de mensen in hun eigen partij hebben als het om de oplossing gaat van wat zij zelf als Neder lands* (grootste probleem zien. Op dat punt wint de Pvd'A het van de andere partijen: 57 procent van de PvdA-ers vindt de PvdA. ook de beste „probleem oplosser". Opmerkelijk weinig vertrouwen in hun eigen partijen althans wat de oplossing van de kernproblemen betreft hebben PSP-ers en christelijk-historischen. In de laatste groep vindt niet meer dan 17 pro cent de eigen party de bekwaamste „probleemoplosser". Luns en de PSP Zeer curieus is wat dr. Hoogerwerf meldt over de voorkeur voor bepaalde personen. Op de vraag: in wie stelt u het meeste vertrouwen als politieke leider? antwoordde 11 procent van de PSP-kiezers Luns... Dr. Hoogerwerf schrijft: „Dat bij de PSP naast Zijlstra ook Luns het nog van Lankhorst won, mag, gezien de politieke opvattingen van Luns en de PSP, merkwaardig ge noemd worden." Geniet fa gezondheid. Zorg voor goed® voe ding.... D® kracht van zuiver volle tarwe, een keur van edelvoodlnga- stoffen, 't zit in Engeland» toetreding BRUSSEL Frankrijk heeft zich gisteren scherper en veel meer afwijzend dan ooit tevoren opgesteld tegenover de Britse aanvraag voor toetreding tot de EEG. De Franse minister van buitenlandse zaken, Couve de Murville, keerde zich in de Europese ministerraad in Brussel fel tegen het Britse verzoek en wees nogmaals op de bezwaren: vrees voor ondermijning van de gemeenschappelijke landbouwpoli tiek; i vrees voor nadelige gevolgen voor de gemeenschap van Britse mone taire moeilijkheden. AMSTERDAM Het Amster damse gerechtshof heeft de offi cier van justitie, mr. J. F. Hartsui ker, opdracht gegeven drie Am sterdamse agenten alsnog te ver volgen wegens mishandeling van de 23-jarige student Bob Bermond tijdens een rel bij de opening van de fototentoonstelling over het po litieoptreden bij het huwelijk van prinses Beatrix. Over dit politieoptreden, waarbij door de agenten rake klappen zijn uit gedeeld, waren by mr. Hartsuiker door vier personen onder wie Bermond, klachten ingediend. Een eerste klacht van Bermond werd door de officier afgewezen. Mr. Hartsuiker achtte toen de klacht wel gegrond, maar volgens hem was er geen aanleiding om de agenten te vervolgen. Bermond richtte zich toen tot het gerechtshof met het verzoek de offi- dracht aan de officier van jystitie werd gegeven. Het is de tweede klacht die tot ver volging van een hoofdstedelijke poli tieagent heeft geleid. Een reeds door de Amsterdamse rechtbank behandel de eerste klacht, ook van een student, wegens mishandeling, heeft geleid tot veroordeling van de agent in kwestie tot een boete van honderd gulden. Na de vakantie, in september of ok tober, zal de zaak tegen de drie agen ten. F. H. C., H. H. en H. H„ voor de meervoudige kamer van de Amster- j damse rechtbank dienen. LAGOS In dc door een burgeroor- cier op te dragen alsnog een vervol-i log geteisterde Westafrikaanse staat La ging in te stellen tegen de drie agen-jgos is een einde van het bloedvergieten ten. Op 22 juni kwam de beschikking; nog niet in zicht. Nog steeds worden van het hof waarin de gevraagde op-hevige gevechten geleverd tussen troe- de federale regering en van het oostelijk deel van het land, dat zich onder de naam Biafra onafhankelijk heeft verklaard. Over het verloop van de strijd heerst onzekerheid. Aan beide zijden spreekt men van overwinningen en aan de te genstander toegebrachte nederlagen. Op het ogenblik wordt zwaar gevoch ten bij de universiteitsstad Nsoekka op Biafra-gebied. Federale troepen omsin gelen deze stad en een woordvoerder te Lagos verwacht spoedig de val van dit strptpaicrw belangriike punt. Radio-Biafra gaf wel toe dat bij Nsoekka gevochten werd. maar een ne derlaag van de opstandige troepen wordt ontkend Volgens de/.p radio zou den nu geen federale soldaten meer zijn op Biafra-gebied Verenigde Staten hebben een Nige- riaans verzoek om militaire bijstand van de band gewezen. De Amerikanen be schouwen de moeilijkheden in dat lQhd als een zuiver binnenlandse aangelegen- Donderdagmiddag keert het Franse ge- i held. die moet worden opgelost door de zeischap naar Parijs terug. iNigeriancn zelf. BONN Met een groot gevolg, zijn minister-president, vijf ministers en een staatssecretaris zal het Franse staatshoofd morgen naar Bonn gaan. Het is de derde maal dat oresident Hp naniia in Hat kader de Westduitse bondskan-el.er gaat plegen. Met hem de Murville. minister van defensie Pierre Messner. Michel Debré (financiën economie». Francois Mlsoffe (jeugd sport), Alain Peyrefitte (onderwijs)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 5