kamer
Burgeroorlog
Nigeria
m
Commentaar
Twee meisjes
verdronken
Gestegen belangstelling
voor aandelen chemie
„Zuid-Koreaneu
onder dwang
naar Seoel"
alles /Ggsziss
goed
en(
wel'
ONDANKS PROTEST ABK
Geen bezwaar tegen
ontslag 25 musici
ZATERDAG 8 JULI 1967
TNOOR wat voor oorzaken dan
ook (betere sociale omstan
digheden? onze rustige, bur
gerlijke volksaard?) is het com
munisme in Nederland nooit
zo in trek geweest als b.v. in
Frankrijk en Italië. Toch heeft
het hier één keer een ongeken
de bloei beleefd. Dat was in
1946. toen de CPN op 10 van
de 100 Kamerzetels beslag wist
te leggen en de Waarheid een
maximumoplage van bijna
400.000 exemplaren bereikte.
B.12 R KOPIJ B2 en B3 8 juli 2201
Dit griezelige-grote, maar zeer tij
delijke succes laat zich achteraf wel
verklaren. Voornaamste factor was
misschien wel de algemene bewonde
ring voor Rusland's militaire presta
ties tegen Duitsland. Niet minder
groot was de bewondering voor het
heldhaftig verzet van de Neder
landse communisten tegen de bezet
ters.
Die oorlogsroem wist de CPN in
de jaren 1945-'46 bijzonder knap uit
te buiten. Ze stelde zich zeer gema
tigd op, schermde met woorden als
„democratie" en „vrijheid", gaf blijk
van nationale solidariteit, verzweeg
haar anti-christelijke en anti-roya
listische gezindheid en prees nadruk
kelijk de houding van de kerken en
het vorstenhuis tegenover de Nazi's.
In de val
Duizenden liepen in de val. Arbei
ders, radicaal-ingestelde intellectue
len, jongeren, kleine middenstan
ders. Ze beschouwden de zojuist op
gerichte PvdA, waarin iemand als
de „Colijn-paladijn" Oud achter de
bestuurstafel zat, als te rechts en
zagen in de „vernieuwde" CPN een
waardiger opvolger van de overle
den SDAP.
Begrijpelijk genoeg vond de PvdA
zelf het onder die omstandigheden
niet tactisch zich al te duidelijk van
de CPN te distanciëren. Ze werkte
hier en daar (o.a. in Amsterdam)
mee aan de benoeming van commu
nistische wethouders en schijnt zelfs
nog een poging te hebben gedaan de
CPN aan de regeringscoalitie te bin
den, hetgeen toen op een onverbidde
lijk veto van de heer Romme zou
zijn gestuit.
De door de EVC georganiseerde
sabotagestakingen maakten al gauw
duidelijk, dat bij de wederopbouw
van de Nederlandse democratie van
de communisten niets positiefs te
verwachten viel. De anti-westerse
koers van Stalin-Molotow dreef de
CPN geleidelijk aan terug naar het
vooroorlogse isolement. Maar de gro
te klap viel eerst in maart 1948, toen
Gottwald met steun van Russische
troepen in Tsjecho-Slowakije naar
de macht greep. De jubel waarmee
de CPN deze gebeurtenis begroette,
plaatste haar met één slag buiten de
politieke samenleving. Met de kie
zersgunst was het gedaan. „Praag"
betekende het begin van de aftake
ling van de CPN. Binnen dertien
jaar tijds kelderde ze terug van 10
zetels op een Kamer van 100 tot 3
zetels op een Kamer van 150.
De afgang kreeg een extra stoot
door het drama-Hongarije in 1956
en het interne partijconflict van
1958, waarbij CPN-baas Paul de
Groot zich ontdeed van „rechtse re
visionisten" als de Kamerleden Wa
genaar, Gortzak. Reuter, Brandsen
en mevr. Lips-Odinot. De tegenstel
lingen die tot deze ruzie leidden,
lagen meer in het persoonlijke dan
in het ideologische vlak. Hoe dan
ook, Wagenaar en Gortzak namen
een flink deel van de CPN-aanhang
mee, maar hun „Brug"-groep haalde
desondanks bij de verkiezingen van
1959 geen Kamerzetel.
Helderder licht
Bekende feiten, waarop zoal geen
nieuw, dan toch een helderder licht
wordt geworpen in het pasversche-
nen boek van Wouter Gortzak „Klui
ven op een buitenbeen, kanttekenin
gen bij enige naoorlogse ontwikkelin
gen van het Nederlandse commu
nisme" (Uitg. Polak Van Gennep.
269 bldz.) .De schrijver, redacteur
van het weekblad De Groene
Amsterdammer, is een zoon van het
vroegere (begaafde) CPN-Kamcrlid
Henk Gortzak, die na zijn mislukte
Brug-avontuur thans onderdak is
bij de PSP. Als er een lid van de
pacifistische Kamerfractie uitvalt,
stapt Gortzak sr. weer in het parle
ment.
Dat is leuk voor 'm. Trouwens ook
voor de PSP, die best een kwalitatie
ve versterking van haar zwakbezet-
te Kamerfractie kan gebruiken. Het
zou onheus zijn om de bekering van
Gortzak sr. tot de democratie niet
serieus te nemen. Hij lijkt geen poli
tieke opportunist. En toch... Als er
geen Paul De Groot zou hebben
bestaan, zou diezelfde heer Gortzak
zo goed als zeker nog lid zijn van
die ondemocratische CPN.
Dat is het zwakke punt in het
overigens knappe, voortreffelijk ge
documenteerde en soms boeiend
geschreven boek van Gortzak jr. Hij
suggereert, dat zij die in '58 door de
CPN-leiding werden geroyeerd, de
mocratischer dachten en voelden
dan de machtshebbers in de partij,
dat daarin de oorzaak school van
het conflict en dat daarom hun over
gang naar meer deocratische
links-radicale groeperingen een
logische stap was. Dat is een onjuiste
suggestie. Wagenaar en Gortzak wa
ren tot het laatst toe overtuigde
CPN-ers. Ze compromitteerden zich
met de onzedelijke machtsmiddelen
van hun partij en derzelver buiten
landse opdrachtgevers. Ze juichten
..Praag" toe en rechtvaardigden nog
in '56 de Russisdhe gruweldaden in
Boedapest.
Aanleiding tot hun afscheid was
een persoonlijk conflict met alleen
heerser De Groot, die geen concur
rentie duldde. Niets meer en niets
minder. Dat persoonlijk conflict
werd later ideologisch gerationa
liseerd, maar met een verschil in
democratische gezindheid had de
botsing zelf niets te maken. Dat Wa
genaar en Gortzak er normalere
denkbeelden over de interne partij
democratie op nahielden dan De
Groot, betekent nog niet dat ze
(toen) democraten waren.
Zoals te verwachten was doet
Gortzak jr. een onthullend boekje
open over de rol van De Groot in de
CPN. De Groot is de CPN. Hij heeft
ze gemaakt en vermoord. Welke
koers ze volgt, hangt af van zijn
grillen, nukken, rancunes, onberede
neerde voorkeuren en afkeren.
Momenteel is hij anti-Russisch en
dus moef de partij dat zijn.
CPN-ers, die de contacten met de
„revisionistische verraders van de in
ternationale arbeidersbeweging" ach
ter het niet meer zo IJzeren Gordijn
willen conserveren, zoals de top van
het reisbureau VERNU en de uitge
verij Pegasus, worden zonder par
don aan de kant getrapt. En wie
daar tegen opponeert, ondergaat het
zelfde lot.
Hoe komt dat een man die in
eigen kring zo ongelofelijk veel ver
zet oproept, desondanks alle conflic
ten glansrijk overleeft en als een
mini-Stalin elke reële of vermeen
de tegenstander weet weg te zuive
ren? Op die vraag geeft Gortzak in
zijn boek geen afdoend antwoord.
Het blijft kennelijk ook voor hem
een mysterie. „Het allerbelangrijk
ste", veronderstelt hij, „is
waarschijnlijk dat De Groot de
greep op het partijapparaat tot van
daag de dag behouden heeft."
De sleutelposities in de CPN (func
ties in het partijsecretariaat en de
dagelijkse leiding) en de belang
rijkste posten in de redactie van
De Waarheid worden bezet door fi
guren van wie hij nog steeds niets
heeft te vrezen. Momenteel zijn dit
de Kamerleden Joop Wolff (hoofdre
dacteur De Waarheid) en Henk
Hoekstra (partijsecretaris). Mensen
die een bedreiging zouden kunnen
opleveren, worden onmiddellijk
naar de periferie gedirigeerd.
Dat lot trof Harry Verhey, die
eens de aangewezen opvolger van
De Groot leek maar nu geen enkele
invloed meer heeft, en in iets minde
re mate Marcus Bakker. Men kan de
regel formuleren dat de invloed van
een CPN-leider binnen zijn partij
daalt, naarmate hij naar buiten aan
populariteit wint. Die regel is van
toepassing op de CPN-politieke car
rières van Gortzak, Verhey en Bak
ker."
En Gortzak jr. vervolgt: „De par
tij-politiek nu wordt geheel in de cen
trale organen (secretariaat en dage
lijkse leiding) bepaald. Als de man
van de top er dus voor kan zorgen
die voortdurend bezet te houden
door betrouwbare bondgenoten, kan
hem bijna niets gebeuren."
De CPN zal voorlopig nog wel de
kliek-van-de Groot blijven. Het
vreemde is dat déze CPN zich de
laatste tijd toch weer in een wassen
de aanhang mag verheugen. Ze is
duidelijk over haar dieptepunt van
'59 heen. In '63 won ze een kamerze
tel en in '67 weer een. De houding
van de buitenwereld tegenover de
Nederlandse communisten is ook
lankmoediger geworden.
Door toedoen van de PvdA kreeg
Amsterdam in genoemde Harry Ver
hey zijn tweede naoorlogse
CPN-wethouder. Met medewerking
van een deel van de confessionele
partijen kregen de communisten in
de Tweede Kamer toegang tot de
commissies van buitenlandse zaken
en defensie, zij het dat dit genereu
ze gebaar later weer gedeeltelijk on
gedaan werd gemaakt. In de ex-
treemplinkse organisatie Socia
listische Jeugd werken jongeren van
PvdA en PSP broederlijk samen met
leeftijdgenoten van CPN-huize. Tij
dens de verkiezingscampagne pleitte
een Kamerkandidaat van de
PvdA-lijst voor de vorming van een
„volksfront" van PvdA, PSP en
CPN.
Complex
Een complex van oorzaken heeft
deze vrijage met de communisten
doen opbloeien. De internationale
ontspanning, het wegebben van de
koude oorlog (Moskou heeft z'n
afschrikwekkende gezicht verloren),
de machtsverschuivingen in het in
ternationale communisme (toenemen
de onafhankelijkheid van de natio
nale communistische partijen; con
flict Moskou - Peking, da. de Sovjet
- Unie dichter bij het Westen heeft
gebracht), het groeiend Anti - Ame
rikanisme, de linkse neurose onder
de jeugd, (Vietnam) dat alles speelt
Op nationaal niveau is het mis
schien het optreden van de fenome
nale parlementariër Marcus Bakker,
CPN-fractieleider in de Tweede
Kamer, dat het Nederlandse com
munisme een dosis populariteit
heeft bezorgd (Bakker's prestige is
zo groot, dat zelfs De Groot, bij wie
hij het schijnt te hebben verkorven,
hem nog niet durft aan te pakken)
Toch blijft die vrijage een
vreemde zaak. Ten eerste om
dat de CPN weliswaar tegen
Moskou, maar in feite vóór Pe
king heeft gekozen en daar
mee voortgaat in de lijn die
haar in de jaren '40 en '50 bij
alle democraten stinkende heeft
gemaakt. En ten tweede omdat
de CPN nog altijd in handen is
van De Groot. Alleen wie on
kundig is van zijn daden kan
met de CPN flirten.
Pr.
HEVEADORP De zevenjarige Ilon-
ca Pettinga uit Rotterdam is bij het
baden in de Rijn verdronken. Ze was
met een broertje en twee zusjes aan
het baden tussen de kribben en kwam
in een twee meter diepe sleuf terecht.
De moeder zag haar dochtertje verdrin-
DODEWAARD Bij het zwem
men in het water langs de Waalbandijk
is gistermiddag de veertienjarige Elly
de Vries uit Dodewaard verdronken.
VALKENSWAARD De 54-jarige
L. Rijnders uit Valkenswaard is op de
Maastrichterweg om het leven geko
men. Een auto reed het slachtoffer, die
op de fiets was, van achter aan.
STIPHOUT Toen hij plotseling
met zijn fiets de Geldropseweg
overstak werd de vijftienjarige Freddie
Piesje gesdhept door een achteropko
mende auto. De jongen kwam hierbij
om het leven.
VENRAY In het ziekenhuis te
Venray is vrijdagmorgen de achttienja
rige Antoon Voermans uit Leunen over
leden aan de gevolgen van een ongeluk.
In de nacht van zondag op maandag
reed hij op de Deurnseweg met zijn
bromfiets tegen een boom. Waarschijn
lijk is hij door een automobilist aange
reden, die echter zijn identiteit niet
heeft bekend gemaakt en is doorgere
den. Met een schedelbasisfractuur werd
hij naar het ziekenhuis gebracht, waar
hij overleed.
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
In de rubrieken van chemische
aandelen en scheepvaartwaarden
was er deze week goede belang
stelling op te merken, een gevolg
van de opzienbarende fusie tussen
de Kon. Zout-Ketjen en Zwanen-
berg-Organon en verder van de
scherpe stijging van de tanker
vrachten in verband met de ge
stremde vaart door het Suez-
kanaal.
Met het zwaard dat in 1581 koningin
Elizabeth I hanteerde om Sir Francis
Drake tot ridder te slaan, heeft koningin
Elisabeth II gisteren een andere Sir
Francis de ridderslag gegeven. Het aas
de beroemde eenzame wereldzeiler tan
de „Gypsy Moth", is het Royal Naval
College voor zijn vorstin knielde.
Arrestatie in Duitsland
KARLSRUHE De Westduitse po
litie heeft een Zuidkoreaanse sportle
raar uit Stuttgart gearresteerd, die er
van wordt verdacht betrokken te zijn
zij de ontvoering van zestien Zuidko-
reanen uit Duitsland.
Deze Zuidkoreanen worden ervan
beschuldigd deel uit te maken van een
grote subversieve organisatie, die
streeft naar een communistisch be
wind in Zuid-Korea.De Noordkoreaan-
se ambassade te Berlijn zou de akti-
viteit van de organisatie jarenlang
hebben gekanaliseerd en onder meer
indoctrinatie- en spionagecursussen
hebben georganiseerd.
De directeur van de Zuidkoreaanse
geheime dient verklaarde eerst, dat de
Zuidkoreanen West-Duitsland vrijwil
lig hebben verlaten om de tegen hen
ingebrachte beschuldigingen te ontze
nuwen. Later gaf hij echter toe, dat
zij onder dwang naar Seoel zijn ge
middelden toont aan, dat deze periode
een flink herstel voor vele aandelen
heeft teweeggebracht. De internationals
en de industriële aandelen stegen met
ongeveer 13 a 14 procent, zodat eei
deel van de vorig jaar geleden koers
verliezen werd ingehaald.
Scheepvaartwaarden stegen echter
maar ongeveer 5 procent. In Amerika
Is het Dow Jones gemiddelde in het
eerste halfjaar ook omhoog gegaan.
Voor industriële aandelen kwam het
786 op 86Ö, hetgeen een stijging
ruim 9 procent betekent.
Is men kennis neemt van de aan
wijzingen over de ontwikkeling der con-
cunctuur in ons land, dan moet men tot
de conclusie komen, dat alle onzekerhe
den nog niet overwonnen zijn. De werk
loosheid, met name in sommige gebie
den, is een moeilijke zaak, die niet
alleen veel levensvreugde rooft, maar
ook veel geld kost.
De inflatore financiering van het
Rijk voor het lopend jaar zal, mede in
verband met de bestrijding van de
wedklooslheid, tot circa driekwart een
miljard gulden oplopen. Het jongste
S.E.R. rapport houdt ons de noodzake
lijkheid van meer sparen, dus minder
consumeren, voor, hetgeen wel duide
lijk is, als men zich realiseert voor
welke taken het Nederlandse volk en
de Overtieid staan om enerzijds vol
doende middelen op te brengen om de
financieringsbehoeften te bevredigen en
anderzijds de inflatore uitholling van
het geld te beteugelen.
ACHTERSTAND
Welk een grote opgave er voor het
bedrijfsleven is om de moderne tijd bij
te houden, leert ons o.m. het rapport
over onderzoek en speurwerk
Ned. Mij voor nijverheid en handel. De
vijf grote ondernemingen van ons land
besteden grote bedragen, ook naar Ame
rikaanse maatstaf gemeten, aan re
search, maar het middelgroot en klein
bedrijf geeft maar weinig geld uit aan
onderzoek- en ontwikkelingswerk.
Er is in ons land een achterstand op
het gebied van technisch ontwikke
lingswerk, produktie en marketing. Het
zal noodzakelijk zijn om aan de proble
matiek op dit gebied goede aandacht te
geven, wil Nederland, dat zoveel mid
delgrote en kleinere bedrijven heeft,
tegenover de internationale concurren
tie, niet achterop geraken.
NOODZAAK
Als vanzelf denken we nu aan de
opzienbarende fusie lussen Kon.
Zout-Ketjen en Zwanenberg-Organon,
waarover wij eerder in ons blad schre
ven. Deze fusie is niet voor de aardig
heid tot stand gekomen, maar omdat de
leidende figuren van deze i
land op zichzelf al grote ondernemin
gen beseffen, dat samenbundeling der
krachten tegenover de internationale
chemische concerns dringend noodzake
lijk is om te kunnen blijven mededin
gen en groeien.
De gefuseerde ondernemingen met
een jaarlijkse omzet van ƒ1.6 miljard
zijn nog maar betrekkelijk klein bij
vergelijking met buitenlandse reuzen,
zoals Du Pont met een omzet van ƒ11.5
miljard en Bayer met 6 miljard.
De kostenbesparing voor research ei
door het wegwerken van produktiedou-
blures zal wel doorslaggevend voor de
fusie Zout-Zwanenberg zijn geweest.
De koersontwikkeling van de twee
fondsen was deze week opmerkelijk.
Gezien de omwisselingsverhouding van
aand. Zout en Zwanenberg is de koers
van eerstgenoemd fonds van 596 tot 748
gestegen, terwijl de koers van Zwanen
berg-Organon zakte van ƒ199 tot ƒ179.
Gisteren is Kon. Zout door winstne
mingen tot 720 teruggegaan. Het is wel
waarschijnlijk, dat er materiaal aan de
markt is gekomen om de koerswinsten
binnen te halen, terwijl de kans aanwe
zig is. dat het uit te keren stockdivi
dend van 25 pet. op de aand. Zwanen
berg-Organon door vrees voor aanbod
een ongunstige uitwerking op de markt
heeft gehad. Overigens achten wij het
bericht der fusie voor de verdere toe-
ONZEKER
Van de internationale aandelen was
Hoogovens beter gestemd, vermoedelijk
door het bericht, dat de dochteronderne
ming Demka weer personeel werft. De
koers liep op van ƒ791/* tot 82. Kon
Olie was eerder wat luier en kwam op
125.60, hetgeen wel in verband zal
moeten worden gebracht met de onze
kerheden in sommige produktiegebie-
den, zoals het Midden-Oosten en Oost-
Nigeria.
Het jaarverslag van de K.L.M. heeft
geen aanleiding gegeven tot een verde-
koersstijging, ondanks het feit, dat
de winstvorming van het bedrijf opmer
kelijk is. Het oude verlies is in het le
kwartaal van het nieuwe boekjaar hele
maal weggewerkt, zodat de weg voor
dividendbetaling vrijkomt. Maar de
investeringen, waarvoor de
luohtvaart staat in de komende jaren,
nopen tot een voorzichtig financieel be
leid.
Scheepvaartwaarden werden ge
vraagd, omdat de vrachtenmarkt in be
weging is gekomen. De sluiting van het
Suezkanaal heeft de vaarweg om de
Kaap veel groter gemaakt en het duurt
dus langer voor de schepen op hun
bestemming komen. De vraag naar ton
nage met name voor het transport voor
olie, is sterk gestegen, ook de vrachten.
Zoals men weet, bestond er een groot
overschot aan tanktonnage, dat gedeel
telijk voor vervoer van droge lading,
o.a. graan, werd gebruikt. Nu is het
mogelijk, dat de gewone vrachtvaart
ook profiteert van de vraag naar tan
kers, die nu wel allereerst voor het
olievervoer zullen worden gebruikt,
Pihs Van Ommeren steeg deze week
van 179 tot 190 pet., Kon. Boot van 90
tot 98 pet.
SUCCES
De uitgifte van de lening 6'/s pet..
Rotterdam Rijn Pijpleiding is een flink
succes geworden, ook die van 7 1/4 pet.
lening Ziekenhuis Oudenrijn Utrecht.
Maar er zijn nog vele liefhebbers voor
de emissiemarkt, o.a. de Staatsmijnen,
het Rijk en de onvermijdelijke Bank
voor Ned. Gemeenten!
De bestuurder van deze Belgische
vrachtuxtgen is vrijdagmiddag om hel
leven gekomen, toen zijn tvagen op
de Moerdijkbrug een trailer en een
personenauto ramde en daarna tegen
een staander van de brug botste. Er
ontstond een grote ravage. Het ver
keer is ruim een uur gestagneerd
geweest. Aan beide zijden van de
brug vormden zich kilometers files.
Stern-interview
met Chroestsjef
HAMBURG Het Westduitse week
blad Der Stern van deze week schrijft
dat de Russische autoriteiten een ge
filmd vraaggesprek met oud-premier
Chroestjef hebben laten opnemen om
dit met politiek oogmerk in het westen
te verkopen.
„Het leek de Russen nuttig na de
crisis in het Nabije Oosten en de gele
den Russische prestige-nederlaag te la
ten zien, dat Cuba voor de Russen geen
mislukking is geweest".
In het interview, dat door Der Stern
wordt gepubliceerd, zegt de oud-pre
mier: „als wij geen raketten naar Cuba
hadden gezonden, zou Cuba nu niet 'so-
cialistisdh zijn. De zaak heeft ons geld
gekost, maar we hebben er niet één
man bij verloren".
De televisierechten zijn, volgens het
blad, aan een Amerikaanse maatschap
pij verkocht omdat de Russen de film
eerst in de V.S. willen vertonen.
Een van de vele attractie* in
het 1.000.000 m2 grote recre
atiecentrum „Dulnrell", met o.a.
bos en duin
trampolines
kano's gondel
sportland bowling
midget-golf
wonderland
spartelvijver
i Café-Rest.
„De Schaapskooi"
rsj 111i >1 11
WASSENAAR, TEL (01751) -4065 - 5482
LAGOS In Nigeria
burgeroorlog uitgebroken. Het fe
derale leger is op bevel van gene
raal Gowon een offensief begon
nen tegen Biafra (Oost-Nigeria)
dat zich op 30 mei afscheidde.
De berichten zijn tegenstrijdig. Over
ste Ojoekwoe liet via radio-Biafra
omroepen dat zijn troepen het aanval
lende federale leger dat „onder leiding
van blanke huurlingen opereert", zwa
re verliezen hadden toegebracht. Okpo
zou zijn veroverd.
Gowon meldt op zijn beurt overwin
ningen en de inname van twee steden.
Hij zegt, dat Biafara het vuur het eerst
heeft geopend. Hij heeft zijn leger op
dracht gegeven de burgerbevolking te
ontzien.
Later meldde Biafra dat aanvallen
op vier plaatsen waren afgeslagen en
dat aan de federale troepen zware ver
liezen waren toegebracht. Oost-Nigeria
(Biafra) is door een blokkade getrof
fen. Dat is vooral voor Engeland, dat
tien procent van zijn olie daar betrekt.
een een vervelende zaak Vooral nu de
aanvoer van olie door de sluiting van
het Suez-kanaal toch al zo moeilijk
KAMERLID STELT
VRAGEN OVER
ISRAËL-ACTIE
DEN HAAG Het Tweede-Kamer
lid Boot (KVP) heeft vragen gesteld
over toezending van rijksambtenaren
van een formulier, waarmee men zich
akkoord kan verklaren met een inhou
ding op het salaris ten bate van de
actie-Israël. Het gaat om een half pro
cent van het salaris over drie maanden.
een toelichting merkt de heer
Boot op, dat de beperktheid van oe
actie, hoe sympathiek ook, in brede
kring omstreden is.
Dit blijkt onder meer uit het feit, dat
enige tijd geleden de RK-centrale
van overheidspersoneel aan de minister
van binnenlandse zaken heeft verzocht
de actie voor een breder doel te
Rimboepolitiek
/"ONTVOERING en gijzeling gaan
steeds meer behoren tot het
„internationale gebruik". Het werk.
dat vroeger aan de geheime diensten
werd overgelaten, behoort nu tot de
politieke strijdmiddelen van rege
ringen.
De wijze, waarop de Kongolese re
gering er in slaagde, oud-premier
Tsjombe te doen ontvoeren, Is een
recent voorbeeld van rimboepolitiek,
die het verblijf in verschillende de
len van de wereld tot een levensge
vaarlijke zaak maakt.
De Nederlandse zaakgelastigde te
Peking heeft dat vorig jaar ervaren,
toen hij werd gegijzeld, omdat Ne
derland weigerde een aantal Chine
se lastechnici te laten vertrekken.
Zij hadden licht kunnen brengen in
het mysterie van de door ambassade
personeel ontvoerde en later overle
den Hsu Tsu-tsai.
Na de Chinese heeft Nederland nu
de Guinese affaire. Nederlandse
KLM-mensen fungeren als gijzelaars
omdat Ivoorkust en Guinee met el
kaar overhoop liggep. En dat alleen
maar, omdat een KLM-toestel niet
in Conakry kon landen (wegens
slecht weer) en een tussenlanding
moest maken in Abidjan (Ivoorkust).
Guinee stelt Nederland er nu voor
verantwoordelijk, dat de autoritei
ten van Ivoorkust leden van de Gui
nese VN-delegatie in het vliegtuig
konden arresteren en ze nu gebrui
ken als onderhandelingsobjecten in
een politiek geschil.
Op Ivoorkust rust een zware ver
antwoordelijkheid, omdat het in
strijd met het internationale recht
heeft gehandeld. Het doet dan ook
onwaarachtig aan te vernemen, dat
dit land zich opwerpt als woord
voerder van enkele Afrikaanse lan
den, die overigens terecht btf
Algerije gepleit hebben tegen uit
levering van Tsjombe aan Kongo.
Guinee heeft echter zijn eigen ver
antwoordelijkheid. Het opleggen van
huisarrest aan Nederlanders, die
niets met de zaak te maken hebben
is een onrechtmatige daad. Neder
land heeft de Guinese zaakgelastig
de (die zijn zetel in Bonn heeft) ge
vraagd, naar Den Haag te komen om
de kwestie te bespreken.
Hij weigert echter te komen. Het kan
zijn, dat men in Conakry de zaak
zelf wil behandelen. Ook bestaat
echter de mogelijkheid dat de zaak
gelastigde vreest, eveneens een po
litieke gijzelaar te worden. In dat
geval zou hij als de waard zijn, die
zijn gasten niet vertrouwt.
Israël bedreigd (43)
Dwaas van de heer Spaans om te
menen dat ik geen achting voor dr.
Gravemeijer zou hebben. Mijn hoog
achting heb ik wel degelijk in mijn
stukje onder woorden gebracht, maar
dat is er door de redactie ter verkor
ting uit geschrapt. Ik weet heus wel
dat hij een van „de grote drie" is
geweest en zal de laatste zijn die hem
geen echt kind van God zou durven
noemen. Juist omdat ik hem zo hoog
acht is het dat ik zijn eenzijdigheid
bestrijd van „alleen maar voor Israël".
Leiden I. v. d. Reijden
Bijbel vertaling
Verblijdend dat rooms-katholieken
en protestanten zullen samenwerken
om tot één bijbelvertaling te komen.
De bedoeling is ongetwijfeld ook dat
deze nieuwe vertaling in handen van
anderen en vooral van buitenkerkelij
ken komt. En daar verschijnt nu de
kerkeraad (Geref.) van Ooltgensplaat
op Flakkee met bezwaren tegen een
oecumenische vertaling. Ooltgensplaat
I is bang „dat géén stap terug gedaan
SALZBURG De 70-jarige Neder- zal worden". Maar moet heel Neder
lander Johannes Voorhamme uit i land zich dan neerleggen bij de wens
Rijswijk is gisteren in Kaprun bij Salz-, van Geref. Ooltgensplaat? Dat lijkt op
burg (Oostenrijk) om het leven geko- de houding van een oudste zoon, die
men toen een veiligheidskabel hem uit zijn broer de liefde van vader
de handen glipte en hij langs een 300 - misgunt. De Nieuwe Katechismus van
meter lange helling naar beneden viel. j de rk wordt door veel protestanten
Voorhamme had met zijn vrouw een; gelezen en ze leren er ook uit. Oolt-
bezoek gebracht aan de lawinewerin- gensplaat dat zo gul is zijn predikant
gen bij de kabelbaan van de Kaprun een fiets cadeau te doen moet de
gletscher. Zij vrouw wist het veilig-1 rooms-katholieken toch ook een beste
heidstouw vast te grijpen en liep] bijbel gunnen.
slechts wat schrammen op. I Spijkenisse G. D. van Bueren
HILVERSUM De directeur
van het gewestelijk arbeidsbureau
heeft geen bezwaar tegen het ont
slag van ruim 25 orkestmusici
van de KRO en de AVRO met in
gang van 1 september 1968, zij
het onder voorwaarde, dat deze
omroepen de aangeboden schade
loosstellingen zullen handhaven.
Deze mededeling heeft de Algemene
Bond van Kunstenaars ontvangen. De
omroepen hebben de ontslagvergunning
aangevraagd, omdat het instandhouden
van eigen orkesten te duur is gewor
den. Bij de KRO gaat het om zestien
musici van wie de meesten boven de
vijftig zijn en een twintigjarig dienst
verband hebben. Bij de AVRO zijn het
elf of dertien.
De Algemene Bond van Kunstenaars,
die namens de musici tegen het ge
vraagde ontslag heeft geprotesteerd,
noemt de ontslagen in elk opzicht on
rechtvaardig, onnodig en een gevolg
van een a-sociaal beleid".
Dc bond meent, dat het financiële
bezwaar geen geldigheid bezit. „De
AVRO staat er na dc fusie met de RTN
financieel heel wat gunstiger voor.
Voorts heeft de orkestcommissie van de
KRO in samenwerking met het bestuur
van de ABK een plan gemaakt, waarbij
door samenwerking tussen de KRO en
AVRO een belangrijke bezuiniging zou
kunnpn worden bereikt".
De directeur van het Hilversumse
GAB heeft kritiek gekregen van het
orgaan van de ABK „De Kunstenaar".
Hij zou zijn beslissing voortijdig be
kend gemaakt hebben aan de secretaris
van de door het NVV geroyeerde Neder
landse Toonkunstenaars Bond, die niet
meer aan het overleg deelneemt. „De
Kunstenaar" acht dit uitlekken via de
GAB-directeur „onbegrijpelijk, onver
geeflijk en zeer laakbaar".