ALLEEN BESLISSINGEN NEMEN
Is het moeilijk
zeemansvrouw
1e zijn?
Een huwelijkdat
nooit saai wordt
i5 E2EESEEE3
Cactus-collectie is
zeer fascinerend
BLAD ZIJ
dialoog
ZATERDAG 10 JUNI 1967
v»
OP zaterdagavond ga ik nooit uit, Ook niet naar feestjes of verjaar
dagen. Dan belt mijn man op", zegt mevrouw K. van der Hoek-Siebel.
Haar man is kapitein van de zeesleper De Zwarte Zee. Ze is 21 jaar ge
trouwd. Daarvan was haar man bij elkaar nog geen vier jaar thuis.
Zeker, het leven van de jongens van Leen Smit is romantisch en avon
tuurlijk. Zij dragen zware verantwoordelijkheid om een job te bemachtigen,
een sleep te vervoeren. De ogen van de hele wereld zijn op hen gericht, zo
als onlangs nog bij de Torrey Canyon.
Maar het contact met moeder de vrouw loopt door de lucht en via een
telefoonkabel. Op dat spaarzame contact teren hun vrouwen, in Leek, Anna
Paulowna, Dokkum, Nijmegen, Utrecht en van oudsher in Vlaardingen en
Maassluis.
ren" ]J
De resu
aren i
ergelij)
zijn i
Ie Dom
eru. Cf
isdiens
ibiaans
otste
ooit
]£EN „job" is een berging van een schip in nood. een
„sleep" het verslepen van baggermolen, boor
eiland en zo. Dat maakten de drie zeemansvrouwen,
mevrouw Van der Hoek, en haar buren mevrouw
M. J. de Werker-Mosterd (man nu elf weken weg) en
mevrouw J. Brijs-Bos me duidelijk.
De kamer van mevrouw Van der Hoek is ouder
wets, met een kamferkist, een Chinees porseleinen
theeservies, bepaald niet modern ingericht. „Daar
houdt een zeeman niet van", lacht ze. „Thuis moet
het knus zijn."
Afgelost
MEVROUW J. BRIJS-BOS: midden
opgebeld. Ik schrok erg: Dick, dat n
acteur
Romantiseren zeelieden het
huiselijk leven? „Ja", zegt de ka
piteinsvrouw. „De zorgen blijven
moeder", zegt mevrouw De
Werker. Ook als pa thuis is,
komen de kinderen naar jou toe.
ook al verwijs ik ze dan wel
naar hun vader. Als hij op zee
moet jij de beslissingen ne
men. Soms krijg je in drie of
vier weken geen post. dat ligt
eraan. Erge dingen? Nee. schrijf
ik niet. Wat heb je daar aan
j Wel achteraf.v als de kinderen
tieblad weer beter zijn bijv."
spellei
,u m Operatie
!t Uchi r
nr*ir*t °p De Zwarte Zee klopt de
f,reKe* kapitein aan de hut van de
stuurman. „Stuur, laat me van
avond bij je zijn want ik kan
mijn draai niet vinden. Katrien
is geopereerd".
In het ziekenhuis zei de dok
ter: „Acute operatie. Kan uw
man niet gewaarschuwd wor
den?" „Liever niet", zei me
vrouw Van der Hoek. „Neemt u
de verantwoording?" vroeg de
arts. „Akkoord". Dat ene woord
onderstreepte haar eenzaamheid.
Als de zuster, daags na de ope
ratie in paniek aan haar bed
staat: „Straks komt radio Scheve-
ningen, wat moet ik dan doen?"
zegt ze rustig: „Niets. Ik kom er
zo aan". Prompt ging de bel. Op
waar]
n be-
kenet
haar blote voeten slipte ze uit
bed om haar stoere zeesleper ge
rust te stellen: „Alles gaat goed.
Als je thuiskomt sta ik je op de
wal op te wachten." De zuster
droeg haastig haar pantoffels
achterna.
Is het moeilijk om zee
mansvrouw te zijn? „Ik weet
niet beter", zeggen mijn gast
vrouwen. Vader he'eft ook altijd
gevaren. Vader is op zee geble
ven. Moeder telde voor twee
Wij zijn zonder vader opgevoed.
Het afscheid is het ergste. De
één gaat hard in huis werken,
de tweede koffiedrinken bij moe
der, de derde slaat de Eenzaam
heid tegemoet, want zij heeft
geen kinderen. „Nu is ook de
hond dood. Die kwam altijd
naar me toe met zijn kop alsof
hij zeggen wilde „ik ben er toch
ook nog".
Als je thuiskomt, is het net of
er iets op je valt dat lege
huis. Je mist de gezelligheid.
E'en zeeman is erg huiselijk. We
gaan nooit weg. Samen uit? Ja,
naar het voetballen. We rijden de
matches achterna ,tot in België,
zeker.
„Ik heb een poosje in
Maasland gewoond", zegt me-
MEVROUW K. VAN DER HOEKSE BEL:
man is getrouwd met de see als ik maai
goede tweede mag zijn
vrouw De Werker. „De buren
hadden zo'n medelijden met me.
Ik kreeg op 't laatst medelijden
met mezelf. Ben toen weer gauw
naar de woningen van Leten
Smit gegaan. Hier zie je de man
nen gaan en komen.
Mevrouw Brijs: ..Ze beschou
wen je als iets aparts. Ik voel
me niet bepaald een alleenstaan
de".
Steun
Het blijkt dat
wen veel steun aan elkaar heb
ben. Niemand is verwend met
thee op bed. kolenseheppen, het
sjouwen van de vuilnisemmer
Hoogstens vragen ze elkaar
hoe lang duurt hel nog...? En ze
maken in maart al de
kerstkisten gereed voor dc be
manning. Er is namelijk een
Smits vrouwcnelub in Maassluis.
Zo houden ze onderling con
tact, gaan op excursie deze
week naar volkshogeschool
Olaertsduyn, maken uitstapjes.
Ze weten het al in de Bijenkorf:
kerstpapier in het voorjaar. Be
waren ze voor ons. We stoppen
in de kerstkist een mooie bad
doek, lotion, slippers, boeken,
een schrijfmap, poetsctuis. leuke
dingen voor mannen Op Kerst-
Smits Vrouwenclub,
mevrouw Van der Hoek voorzit
ter is, smeedt een hechte band.
Mevrouw De Werker moest deze
week rij-examen doen; ze zegde
het af, ging liever met de club
naar Olaertsduyn. Thuis past
oma op de drie kinderen. Zee
mansvrouwen gaan namelijk zel
den uit. Je gaat niet alleen een
zaak binnen, en als de mannen
thuis zijn, zijn ze „uit".
Je mdfet dus wel iemand heb
ben waar je op terug kunt val
len. meestal is dat de familie of
goede kennissen of de buur-
MEVROl'W M. J. DE WERKER-MOSTERD:
ik kreeg medelijden met mezelf in Maassluis
neten ue niet beter of het hoort zo: afscheid én
thuiskomst.
aandacht. Je vindt het zelf fijn
om hem te vErwennen, hier kan
hij de verantwoording even van
zich afgooien.
Ijsberen
Zo sliep mevrouw Van der
Hoek bij mevrouw De Werker
toen de baby op komst was; de
laatste noemde haar zoon naar
de kapitein van De Zwarte Zee.
„Goede kennissen zijn heel be
langrijk."
Ze zien er alle drie letfk ën
welverzorgd uit. „We zijn geen
beklagenswaardige vrouwen",
zeggen ze. „De meesten hebben
een eigen auto."
Waar je man ook zit, je gaat
er naar toe of je brengt hem
weg, al is het naar Delfzijl. Als
je man thuis is, vraagt hij veel
Na zes weken loopt hij al
weer te ijsberen. De zee trekt.
Weer het afscheid. En het meele
ven. Met een schip in nood, een
redding, want: no cure no pay.
De lijsten in de krant nakijken,
de radio aan, zoals hij de Viking-
bank. Of midden in de nacht
naar het strand van Hoek van
Holland.
Je beleeft het als was jouw
man erbij betrokken. Dan staat
de lijn bij Leen Smit roodgloei
end. Uitkijken naar een brief.
Het huwelijk van een zee
mansvrouw is nooit saai.
Vorige week werd op de Zwar
te Zee de urn aan boord gedra-
ken. De urn op tafel geplaatst.
De naaste familie was erbij, de
sociale werkster, de kapi
teinsvrouw en enkele genodig
den. Buitengaats werd de as uit
gestrooid, naar de laatste wil
van de overledene. Heel triest al
lemaal, zegt Katrien van der
Meegaan met een zeereis is
haast niet mogelijk. Je weet
nooit waar de sleep terecht
komt. Je stapt op in Vlaardingen
om te bunkeren en stapt af in
Falmouth. Trouwens, de boten
zijn niet op vrouwenbezoek inge
richt. De mannen hebben al ge
noeg zorg om de sleep.
Soms hebben zeeman^chtpa-
ren een fijne vakantie gepland.
Veertien dagen in Malta bijvoor
beeld. Na drie dagen moet de
man weer weg want bij een
zeesleper gaat varen boven de
vrouw werken voor het
meisje.
De derde zondag in juni va
derdag zijn zij niet thuis. Wel
worden ze ieder halfjaar afgelost
al zijn ze in Hong Kong.
Lekker eten en
slank blijven
De calorieen-vrees, in de Vere
niqde Staten nog veel meer ver
breid dam-in Europa, heeft al ge
leid tot de produktie van allerlei
voedings- en genotmiddelen met
een minimum aan stoffen die
dik maken, of waaraan men de
koolhydraten en vetten zoveel
mógelijk heeft onttrokken.
Men is nu in Amerika zover
(na een proefperiode van twee
jaar) blikjes met een volledig di
ner op tafel te brengen die niet
meer dan tweehonderdvijfentwin
tig calorieën bevatten. Er zijn
nog variaties ook in het menu:
groenten met vlees, rijst met
kip. boontjes met chilisaus en
vlees en vis (tuna) met een in de
VS zeer populair soort vermicelli
(noodles). Als de mannen het nu
ook maar lekker vinden
OOPELIJK zul
len- er onder
u geweest zijn die
de cactus- en vet-
plantententoon-
stelling in Dier
gaarde Blijdorp
hebben bezocht.
Een expositie ge
houden ter gele
genheid van het
40-jarig bestaan
van de Rotter
damse afdeling
van Succulenta,
het publiek.
dat
't alg
de 1
gaat
men
t dat
■s te
•blad
jpasl
f, de
meen niet erg
cactus gezind is,
in contact te
brengen met dat
wonderlijke we
reldje van merk
waardige vormen
en kleuren en de
bijzondere schoon
heid van de cac-
tusbloei.
Een cactusverzameling is niet
saai, zoals vaak wordt veron
dersteld, want alleen al het ver
schil in zuil- en slangencactus
sen, schijf- of vijgcactussen is
zeer opmerkelijk. En als we dan
nog de verschillen zien in de
kleuren van beharing en be-
doorning. heeft zo'n collectie
iets fascinerends. En de bloe
men zijn zó exotisch en in ver
houding tot de planten zó bij
zonder groot, dat de ontwikke
ling van knop tot bloem een
openbaring is, zelfs voor de
grootste leek.
Traag
Maar nu doet zich de moei
lijkheid voor hoe we dele over
't algemeen vrij trage groeiers
in bloei kunnen krijgen. Meest
al heerst het misverstand dat
een cactus een woestijnplant is
en het dus in huis ook prak
tisch zonder water kan stellen.
Nu zijn er inderdaad soorten die
thuis horen in hete droge stre
ken, maar ook daar valt wel
eens regen. En we gaan er van
uit dat de cactussen hier in de
zomer volop aan de groei zijn
en 't winters moeten rusten, om
door droogte en armoede tot
bloei geprikkeld te worden. De
temperatuur kan variëren van
enkele graden boven het vries
punt tot 10 gr. C.
Warm
In voorjaar en zomer houden
- cactussen van licht en warmte
en alleen bladcactussen prefe
reren door hun groeiwijze in
de oerwouden schaduw, terwijl
zij ook uitstekend reageren op
een verblijf buiten. De overige
soorten kweken we dus warm
en dicht bij ret glas. We gieten
zo mogelijk met regenwater op
de aarde als deze droog is en
bij warm weer sproeien we ook
over de kop van de planten.
Daarbij verlangen ze veel fris
se lucht in de zomer.
De echte gedrongen cactus-
vormen geven we meestal geen
mest. in tegenstelling met de
bladcactussen als Phyllocactus,
lidcactus en Rhipsalis. die elke
veertien dagen hun portie krij
gen toegediend De overige
soorten verliezen door mest en
vooral door stikstof dikwijls
hun karakter.
Verpotten
Het is wel zaak om cactus
sen in goede grond te kweken
en de meeste cactuskwekers
verpotten hun kleine planten
elk voorjaar. Grote exempla
ren kunnen 3 a 4 jaar in hun
pot blijven. Tegenwoordig
wordt aan blikken en plastic
potten de voorkeur gegeven
boven aardewerk, omdat in
blik en plastic de warmte be
ter bewaard blijft.
Sommige kwekers bereiden
zelf cactusgrond, die we per zak
kunnen kopen. Een goede com
binatie is voedzame compost
met wat klei en gedroogde koe
mest. met wat scherp zand voor
de luchtigheid. Een laagje fijne
kiezel erover voorkomt argen-
voiming en dichtslaan van de
A. C. MULLER-IDZERDA.
„Wat een naar onder
werp hebt u ditmaal ge
kozen; tóch wel zinvol,
want ook hierin kunnen
we weer van elkaar le
ren." Dergelijke reacties
lazen wij, ook andere,
waarin men blij was zich
te kunnen uiten en de me
ning van anderen te ho
ren.
Wc gaan nu luisteren naar
mevrouw P. te T. „Begin dit
jaar vertelde men mij dat
mijn man misschien nog een
jaar te leven had. De arts
raadde mij aan dit niet tegen
mijn man te zeggen: Hij zou
het zelf wel merken".
Later vroeg mijn man wat
de dokter gezegd had. Ik heb
toen geantwoord dat over eni
ge tijd weer bloedtransfusie
noodzakelijk was. Heel mon
ter zei mijn man: ..Dat dacht
ik wel. elke paar jaar een
keer naar 't ziekenhuis".
Enkele weken geleden be
greep mijn man door uitlatin
gen van de huisarts, hoe het
met hem gesteld is.
Dit is voor mij zo'n opluch
ting. dat ik iedere dokter wel
zou willen aanraden de pa
tiënten de werkelijkheid te
zeggen. Mijn man vroeg na
het doktersbezoek om papier
hij wilde zijn rouwkaart
opstellen. Het is alles verdrie
tig, maar we leven nu samen
naar het. einde Aan de
pastoor heeft hij gevraagd
een blijde uitvaart te regelen.
Wij kunnen er nu rustig
over praten en bepaalde za
ken samen overleggen.
Hij maakt zich nu geen zor
gen meer over zijn moeheid,
hij weet de oorzaak en zegt
geregeld: „Ik ben God zo
dankbaar dat ik zo'n rustig
sterfbed mag hebben." Hij
slaapt veel, zijn geest is hel
der en aan velen die hem be
zoeken spreekt hij over de
goedheid Gods."
Reis
„Hoewel ik deze keer het on
derwerp niet zo geslaagd vind.
wil ik toch mijn ervaring aan
u doorgeven" zegt mevrouw O
te R. „Bij mijn moeder werd
een kwaadaardig gezwel ont
dekt. dat operatief verwijderd
werd Van de specialist moest
ik zwijgen tegen mijn moeder
over de ernst ervan.
Dit vond ik heel erg. Zij
werd op haar verzoek bij mij
thuis verpleegd, en éen keer
zei ze: „Als ik niet meer beter
word. is alles goed". Ook toen
stond ik in twijfel om het te
zeggen, maar de woorden van
de dokter hielden mij tegen.
Moeder is overleden.
Daarna heb ik nog met de
predikant gesproken met wat
mc steeds bezighield.
Hij zei: „Als we een reis
gaan maken moet alles in orde
zijn. Zouden we ons dan met
klaarmaken voor die lange
reis? En zo is het toch? Nu is
mijn vraag: Voor een Christen
moet er toch eerlijkheid zijn°"
Gtcii lijd
L zelf-
„Ik voel het nog als
verwijt, dat als er mensen gin
gen sterven, ik er dan niet met
hen over gesproken heb" zegt
mevrouw W- te L. die acht
jaar v erpleegster is geweeest.
waarvan twee jaar wijkver
pleegster.
Zij is nu zes jaar getrouwd:
„Ik weet wel, nu zie ik het zo.
maar als verpleegster mis je
vaak de tijd om een rustig
gesprek met de patiënten te
hebben en is het vaak ook ge
makkelijker om het aan de do
minee of ouderling over te la
ten. Toch zou men zo veel mo
gelijk moeten proberen te pra
ten over deze dangen."
Zien
„Mij trof uw vraag: „Laten
lezers aan jonge kinderen de
overledene zien?" zegt me
vrouw P. te H. „Dat riep
weer haarscherp in mijn her
innering het beeld dat ik als
achtjarige beleefde toen mijn
broer van veertien jaar
gestorven was. Hij lag thuis
opgebaard, ik vond hem mooi,
zo vredig en ontspannen (ter
wijl hij ontzaglijk geleden
had).
Ik was diep onder de indruk
van het bewegingloze, bang
was ik niet, het overweldigde
me. Het was de eerste keer dat
ik met de dood in aanraking
Toen ik dertien jaar was.
overleed een vriendinnetje. Ze
lag opgebaard in de aula van
een ziekenhuis, een weidse
naam voor een akelig scheme
rig kamertje. Ze zag er grauw
uit, zo echt „dood". Vreselijk
vond ik het, en vooral 's nachts
besloop dat beeld me als iets
allerakeligst.
Mijn conclusie is: de omstan
digheden waaronder een kind
een dode te zien krijgt zijn erg
belangrijk. Mijn kinderen
Uien. twaalf en veertien jaar)
vragen wel eens: „Als opa
doodgaat (hij is al heel oud),
neemt u ons dan mee naar
hem toe?" Mijn antwoord is
dan steeds: „Dat hangt hele
maal ervan af hoe hij er als
dode uitziet, en verder mag je
het zelf weten of je wilt gaan
of niet."
Vredig
De jongste zoon van me
vrouw B. te D-, zestien jaar
oud. was erbij toen zijn vader,
die in de tuin bezig was. plotse
ling in elkaar zakte en over
leed. „Enkele uren nadat de
zuster haar werk had gedaan,
zei ik tegen hem: „Ga nu eens
even mee. bij pappa kijken.
Hij iS nu zo vredig."
Dit deed ik omdat hij het
ogenblik van sterven had mee
gemaakt en dat is zo ontzet
tend. Daarna heeft mijn zoon
dit gezegd: „Toen ik pappa
dinsdagavond voor het laatst
zag, hadden de zusters zijn han
den gevouwen op het laken ge
legd. Maar de glimlach die op
zijn gezicht lag. hadden de
zusters niet gemaakt, die was
van hem zelf."
De zakelijke dingen "zijn in
zulke omstandigheden ook zo
moeilijk. Zorg vooral voor een
machtiging voor de giro en
houd twee spaarboekjes bij.
..In ons geval kregen we als
smartegeld een paar maanden
extra salaris, maar je moet
lang met dat geld toekomen
omdat alle pensioenen moeten
worden aangevraagd.
Onze aww-uitkering kwam
als eerste na drie maanden en
na ruim een half jaar kwam
de eerste uitkering van het
rijkspensioen. Alles is dan wel
met terugwerkende kracht,
maar ga zo zuinig mogelijk om
met het extra salaris."
Wachten
Hetgeen mejuffrouw M. te V.
aanroert, is ook zeker vermel
denswaardig, vooral omdat ons
gebleken is dat het vrij veel
voorkomt. „Een onverwacht
sterfgeval is erg," zegt zij.
„Maar een langdurige onge
neeslijke zieke in een gezin is
ook verdrietig.
Mijn moeder wist al jaren
dat ze niet beter kon worden,
dat had de dokter haar gezegd.
Niet iedere dokter zou dit ge
daan hebben als de patiënt nog
wat huishoudelijk werk kan
doen. Het is bewonderenswaar
dig zoals moeder deze ziekte
heeft doorgemaakt. Ze heefl
nooit geklaagd.
Al zie je iemand die je lief
is pijn lijden, hoe erg dat ook
is. nooit zou je gewild hebben
dat er iets gegeven zou worden
om de levensduur te verkorten
Veel lof he'o ik voor diege
nen die moeder verzorgd heb
ben; één ding vond ik treurig:
als moeder voor onderzoek of
bestraling bij de specialist was,
moest ze daar uren wachten.
Zij was bedpatiënt, maar daar
werd geen rekening mee gehou-
We hebben wel eens een
matras van een driedelig bed
meegenomen, dan kon moeder
daar in een hoekje van de
wachtkamer op gaan liggen.
Zoiets is toch meer dan treu
rig! De laatste keer dat moe
der daar voor onderzoek
kwam, verloor ze het bewust
zijn.
Toen ze bij kwam werd ze
door twee zusters in een taxi
geholpen, en dan ging ze
maar weer. Als er ergens ver
betering nodig is. dan is het
wel het samenwerken van de
specialist en huisdokter op dit
punt." We zijn benieuwd of
hierop reacties komen van me
dische zijde.
0 JONGENS, wat was ik blij
toen ik de vorige week mijn
stukje gaaf in de krantt zag staan.
Ik head het weer veel te lang
gemaakt en dat bezorgt de meneer
van de krant hoofdpijn, terwijl je
nooit weet hoe holderdebolder het
zaakje terecht kan komen. Geluk
kig was er maar één zin veronge
lukt en dat komt in de beste kran
ten voor.
Ik ben ook blij dat wat ik aller
eerst wilde zeggen nu m één keer
is neergeschreven al zijn er al
mensen die me bedankt hebben
alsof het onderwerp zou zijn uit
geput.
Toch niet. Eigenlijk nooit, maar
dat is met alles zo. We hebben
alleen een hoekje van het terrein
overzien, daar gekeken waar he
den ten dage zoveel licht valt,
snow-ücht uok hebben we even
achterom gekeken om ons niet al
te gewichtig en verontwaardigd te
voelen: eine cultuur heeft zijn
eigen taboes.
Maar steeds waren we nog bezig
met ae alkortig: sex.
Aan sexualiteit, en nu gebruik
ik het neie woord, waren we nog
niet toe. De totaliteit, het geschenk
aat sexualneit is, scnool nog achter
ae tecninek, ae kwelling, de bluf
van sex. uai is natuurlijk ons aller
eigen scnuid.
\\/E beleven het alles zelf niet
W genoeg als totaliteit. We ge
ven ai op mix ornaat we bang zijn
voor ue sexualneit uit te komen,
wie noon ae anaer tegemoettreedt
met een auiaeiijxe en onbezorgde
oewonuering, wie nooit zichzelf
voelt leven en bewegen en verlan
gen, moet met veroaasd zijn als
Kinaeren denken nat dat stukje
leven een apartje is, iets geheuns,
en aus ae stap is zo gedaan
.ets zonatgs.
Ol anaers gezegd: je hebt van
die oijgeuuuwae jonge vrouwen
aie er veroazend aaraig uitzien:
ieuk iwuiset, s avonas een oor-
Kiiopje uai precies ae Kleur van de
mouse opvangt, een paar Descnaal-
ue nauw.euueiien, eitzvoort. waar
om zeg**.-» we niet vaKer: wat zie
jij er vn.g uit.' is aat niet de ware
aexuauict: genieten aat je leelt,
uat je geen sionsje Dent? Het
ncnaam meenemen ais het ware in
je persoomijKneia'/
Wat ik meestal Hoor is: wat ver
beeldt zy zien, oi: zulke meisjes
kunnen maar alles overnouden, ze
heoDcn niet zo n hutsnouden als
ikTerwijl de huisvrouw ver
pieteren en verslonzen mag en net
aoet ol het ae nemel welgevallig
is aat zij er sluik en sloom uitziet.
Dat is reuze hypocriet. Want
daarmee aoet de Dewuste huis
vrouw nét aisol zij wel wat beters
acnter ae nana neelt. En die kleine
neraeioic irionu maakt nu juist
net eren van net neie schepsel
siuK. uat eren is sexualiteit. An
aers mei. wie naar ongenuwde
Duui vrouw uiuacnt ornaat zijzelf
aan toen maar een apartje heelt
en op slot zijn, beleeft.
zij
alomvattende
En de man die niet eens ziet hoe
slordig en triest zijn vrouw er
overaag bij loopt, kent het prin
cipe niet van het cadeau dat leven
neet. Want leven als geschenk wil
zeggen sjaloom. Waar die ont
breekt is gebrokenheid. Wie vecht
kan niet beminnen, wie op wacht
staat ontbeert warmte en huise
lijkheid.
TVfIE nimmer toont blij te zfjn
VV met het geschenk, riskeert
vragen van jeugargen: waarom zij
toen zijn verwekt. Riskeert reac
ties die nu nel cadeau sexualiteit
gaan koesteren en overschatten
is het wonder dat ouders soms
schriKken van de uitlatingen van
hun kinderen?
Wat een tijd is dit toch, afschu
welijk als je een bang mens bent,
en geweldig als je eens even alle
geestelijke luiheid, alle fatsoens
angst ailegt en je realiseert wat je
aan mogelijkheden krijgt toege
worpen.
Ondertussen ontrollen zich eind
examens, tankslagen wat een
week. Het: wat nad je voor je
Duits? hoeveel vragen kreeg je
met bio? afgewisseld door: hoe
gaat het in het Nabije Oosten, heb
je nog naar de radio geluisterd?
Ik doe zorgvuldig mijn inkopen:
voeding en een rustige avondmaal
tijd zijn nu belangrijk, en maak
na het eten „mijn" algebra. Erg
gezellig, maar de Open Brief
schuilt op naar een laat uur. En
de persoonlijke brieven zijn ner
gens meer. ja, op een stapel hier,
in gladde, groene mappen.
Vandaag kreeg ik een kattebel
van een briefvriendin die het bij
zonder zwaar heeft gehad de laat
ste maanden, en nog heeft. Alsof
ze mijn wegblijven op een speciale
manier aanvoelde, schreef ze:
sterkte met alles, ik zal eens wat
meer aan jou denken als aan
iemand die net zo hard voor alles
en iedereen moet vechten als ik.
Is dat niet lief? Ik vond het
fijn.
Net als al die doorschrijvende
„getrouwen" die door geen zwijgen
htm wekelijkse notities staken. Al
len hartelijk dank en tot heel
spoedig naar ik hoop.
Ondertussen als vrouwen aan
onze taak: de dagelijkse. Geen
man kan ooit voelen als wij hoe
vrede en harmonie beginnen bij
de priegel werkjes. Echter ook geen
groter gevaar dan dat de vrouw
zich verliest in het kleine en de
totaliteit uit het oog verliest. Maar
als zij zich daarvan bewust is, is
dan haar positie juist niet een
unieke? Midden-in?
|K dacht daaraan toen een paar
l minuten gelCder. want ik
schrijf ook al midden in de week
reportages doorkwamen van bij
eenkomsten in kerken overal in
ons land. Er zijn redes bij waarbij
ik me niet aan de indruk kan ont
trekken dat sprekers in het poli
tiek spel (dat dit alles is) nog
gauw even een gemakkelijk ver
kregen tien proberen te krijgen op
het politiek zomerrapport. Dank
zij Israël en de voor de hand lig
gende eenstemmigheid.
En, midden-mens die ik ben, zie
ik achter Israël een beeld rijzen:
dat van menig vriendenpaar dat
ter ere van zijn zilveren bruiloft
de laatste jaren naar Israël, maar
ook naar Egypte en andere landen
rond de Middellandse Zee is ge
reisd. „Kinderen, jo. met ogen
dicht van zweren. Onvoorstelbare
woontoestanden. Corruptie. Ar-
Als wij ons ee
dat stukje wereld e
te sight-seeën? Waar haat leeft,
waar armoede is, ligt schuld. Ver
eenzelviging met Israël is een
klein kunstje. Maar je betrokken
weten bij het jaloerse kind dat
heeft leren liegen en krabben, dat
is veel moeilijker. Maar wie weet,
is er bij ons een begin.
