<S> A
Colombiaanse
kerken mogen
evangeliseren
VOORGRONDEN
SPAANSE WET VERBIEDT PROTESTANTEN ALLES, MAAR
Is
te
Schoolschrift
ZATERDAG 10 JUNI 19^
Z€
Columbia is een
land van tegenstel
lingen. Het kent
prachtige steden,
maar ook volkomen
primitieve gebie
den, waar mannen
als stamhoofd El
Torito geen enkele
wet erkennen dan
de wet van het
pistool. Het protes
tantisme heeft in
de laatste tien jaar
vooral winst ge
boekt In de steden.
Kerken en zen
dingen gaan in 1968
een grote evangeli
satie-campagne in
de steden organise
ren. Maar onder
wijl wordt ook ge
studeerd op moge
lijkheden om de
achtergebleven ge
bieden met het
evangelie te berei
ken.
kunnen we toch zeggen dat de
vervolgingen zoals we die ken
den in de jaren 1948-1957 niet
meer voorkomen. Het nieuwe kli
maat sinds het tweede Vati
caanse Concilie, en de oproep
van paus Johannes XXIII om tot
een dialoog te komen hebben de
situatie geheel gewijzigd."
Hij vervolgt: „Voor de meeste
mensen is de bijbel niet langer
een gevreesd boek. Toen ik een
paar jaar geleden een student
aan de universiteit hier een bij
bel toonde, sprong hij van schrik
achteruit alsof ik een slang te
voorschijn had gehaald. Men
had hem zelfs verboden dat ver
giftigde boek aan te raken. Te
genwoordig kun je de bijbel op
straat kopen. Tijdens boekenwe
ken, die in vele steden worden
georganiseerd, wordt de bijbel
zelfs meer verkocht dan enig an
der boek."
Open
Ook de priesters zijn veel
meer open geworden, vooral in
(Van onze kerkredactie) blik 255.240 mensen zondags de vid M. Howard schrijft in het de grote steden. Een jezuïet
diensten van protestantse kerken Amerikaanse zendingsblad ord. vroeeer de «evaar-
PANJE EN COLOMBIA bezoeken. Toch is dit nog maar World vision Magazine: „Hoewel TL n
>-36 Proem' van da bevolking er noe 8itiid beperkende benalin- llikste Tl,*"d v>n het Prot"'*n-
waren een tiental jaren
geleden de twee landen waar
de protestantse kerken het
hevigst vervolgd werden. In
Spanje is een wet op de gods
dienstvrijheid aangenomen,
die er vooral op gericht is het
rooms-katholiek karakter van
de Spaanse staat te bewaren.
Colombia is al enkele jaren
uit het nieuws verdwenen.
Dr. James E. Goff, die ja
renlang ieder kwartaal een
rapport de wereld inzond met
alle wanddaden tegen het
protestantisme, heeft al in
lange tijd zijn bekende brie
ven niet meer behoeven te
versturen. Terwijl in Spanje
de wet op de godsdienstvrij
heid geen noemenswaardige
verbetering gebracht heeft
voor de protestanten, is in
Colombia zonder een derge
lijke wet nu een geheel nieu
we situatie ontstaan.
Een van de opmerkelijkste be
wijzen van het verbeterde kli
maat was een processie, die enke
le maanden geleden in Bogota
plaats vond. Met grote spandoe
ken trokken niet de rooms-ka-
tholieken maar de protestan
ten op naar de trappen van het
regeringsgebouw. Ze trokken er
niet heen om daar te proteste
ren. maar om er te luisteren
naar de prediking van de Argen
tijnse evangelist Luis Palau. Co
lombiaanse kranten meldden dat
minstens 20.000 mensen naar zijn
prediking luisterden.
Groei
De groei van de Colombiaanse
protestantse kerken is opmerke
lijk. Zendeling Goff, de secreta
ris van de Evangelische Confe
deratie van dat land. heeft zo
juist medegedeeld dat tussen
1960 en 1966 de protestantse ker
ken gegroeid zijn van 33.156 tot
63.810 leden. Dat is een jaar
lijkse groei van 11.5 procent, te
gen een natuurlijke bevol
kingsaanwas van 3,2 procent.
Geschat \vordt dat op het ogen-
procent
van dat land.
De Amerikaanse zendeling Da- onder
de kerken nog steeds tisme «es. vroeg een zendeling
zekere druk verkeren, om in zijn kerk een serie bijbel
lessen te komen geven. Dezelfde
priester vertoont regelmatig de
films van Billy Graham en ande
re protestantse films in zijn
kerk. Door zijn toedoen hebben
protestantse zendelingen zelfs
filmvoorstellingen kunnen geven
in scholen, ziekenhuizen en ande
re openbare instellingen.
Door zijn getuigenis was de
aartsbisschop van Bogota zo
geïnteresseerd dat ook hij de
films van Billy Graham wilde
zien. Hij nodigde 70 priesters en
nonnen uit naar zijn bisschoppe
lijk paleis voor een vertoning.
Er volgde een langdurig gesprek
over verschillende evangelisatie
methoden.
De Rooms-Katholieke Kerk is
duidelijk veranderd. Terwijl
men enige jaren geleden nog te
vreden was als de mensen maar
in naam rooms-katholiek waren,
schenkt men nu meer aandacht
aan het gehalte van de gelovi
gen. De kerk is geschrokken van
de velen in het land die graag
een communistische revolutie a
la Fidel Castro willen en heeft
ineens begrepen dat er iets moet
gebeuren.
Vooral de laatste twee jaar
hebben de protestantse kerken
in vele steden evangelisatiecam
pagnes kunnen organiseren. Ge
bleken is dat de campagnes zoals
Billy Graham die belegt grote be
langstelling wekken. De Rooms-
Katholieke Kerk staat deze cam
pagnes niet alleen toe maar
volgt ze met aandacht om ook
eigen vormen van evangelisatie
te kunnen ontwikkelen.
Er is een speciale organisatie
gevormd die de protestantse ker
ken helpt om dergelijke evangeli
satieacties gezamenlijk te orga
niseren. Na een campagne in de
stad Cali meldden de kerken,
dat daar hun ledental was
verdubbeld. In Medellin, de
meest clericale stad van Colom
bia, was het mogelijk een ver
gunning te krijgen voor een gro
te optocht van protestanten door
de straten.
van de roome-katholieke proces
sies altijd al een soort volksfeest
hebben gemaakt, vinden derge
lijke optochten prachtig. Een
week lang werden in Bogota e-
vangelisatiesamenkomsten gehou
den, die 8000 en meer mensen
per avond bereikten.
Maar de nieuwe mogelijkhe
den gaan vergezeld van nieuwe
moeilijkheden. De protestantse
kerken van Colombia staan sterk
onder invloed van Amerikaanse
zendingsorganisaties. Telkens
weer blijkt dat deze er moeilijk
in slagen om autonome gemeen
ten te vormen onder eigen, natio
nale leiding.
De Latin America Mission, een
geloofszending, heeft zojuist moe
ten melden dat van de zes natio
nale predikanten die haar Colom
biaanse gemeenten in begin 1966
nog dienden, er nog maar één
over is. Eén van de vijf nam
ontslag om financiële redenen,
een tweede kwam om het leven
door een auto-ongeluk, en drie
werden er door de zending
geschorst. Het rapport maakt
geen melding van de reden van
deze schorsing, het schrijft
slechts dat zij wegens zonde on
der tucht gesteld moesten
den.
Maar het evangelisatiewei
wordt voortgezet. Besloten is ,q
1968 te maken tot een jaar vo;
„diepte-evangelisatie." Dé
term stamt uit Nicaragua wal
voor het eerst een poging wei
ondernomen om een jaar lang i
de gemeenten aan het werk i
zetten om op vele wijzen h
evangelie uit te dragen.
Deze actie bouwt niet op ét
bepaalde evangelisatie-methoj
maar is een poging om alle g
meenten in te schakelen en
zoveel mogelijk manieren n
evangelie uit te dragen. De resij
taten in Nicaragua waren i
goed dat sindsdien dergelijl
jaarcampagnes gehouden zijn I
Costa Rica, Guatamala, Hond*
ras, Venezuela, Bolivia, de Dorrj
nicaanse Republiek en Peru. C|
lombia staat nu op het progran
Op het ogenblik bezint iedei
zending en iedere gemeente zij
reeds op haar aandeel in dej
campagne. Terwijl in Spanje d
moeilijkheden voortduren, or
danks de wet op de godsdienst
vrijheid, werken Columbiaand
protestanten aan de grootste t
vangelisatiecampagne die ooit j
dat land werd gehouden.
Optocht
(Van onze onderwjjsredacteun
Vorig jaar december maakten
de protestanten van de
hoofdstad Bogota zelfs uitzonder
lijk veel werk van hun optocht.
Zij voerden grote versierde wa
gens mee, die het geheel het ui
terlijk gaven van een bloemen
corso. De Zuid-Amerikanen, die
Eén woord fout
IN Amsterdam-West, niet ver van de Hervormde
Opstandingskerk (de kolenkit), staat de (niet al
te) witte Gereformeerde Pniëlkerk, bijgenaamd het
theelichtje. In dit merkwaardig bouwsel heeft dezer
dagen de Bond van Christelijke Gereformeerde
Vrouwenverenigingen zijn jaarlijkse bijeenkomst ge
houden. Een verslag daarvan heeft men kunnen lezen
in onze krant van vrijdag 2 juni jL
In de middagvergadering is daar door onderge
tekende gesproken over het onderwerp „Achtergron
den". Het heeft zin achteraf nog een kort artikel te
wijden aan de zaak, die in die toespraak aan de orde
is gestled, omdat daaraan bij mijn weten nog nooit
specifieke aandacht is geschonken.
Is het in het kerkelijk le
ven wel anders? Ook ai zijn
kerkelijke vergaderingen
openbaar, ook al lezen we de
kranteverslagen of zelfs de ac
ta, kennen wij alle motieven
die bij stemmingen en het he
men van besluiten meespre
ken? Men hoeft niet terstond
aan oneerlijkheid te denken,
al komt die ook voor. maar
er zijn verzwegen overwegin
gen, die juist vaak de
doorslag geven. Dit kunnen
gevoelsargumenten zijn. die
men zich zelf nauwelijks be
wust is, angst bijv. voor echte
of vermeende gevaren. Maar
soms worden de overwegin
gen bewust verzwegen.
Het bovenstaande geldt ook
voor discussies in het alge
meen. Men kon hier denken
aan samensprekingen tussen
verschillende kerken, maar
ook aan forums. teach-in's
enz. Iedereen brengt in de
discussie zijn eigen achter
grond, levensgeschiedenis, er
varingen, voorkeuren mee.
Eenzelfde woord klinkt elke
deelnemer anders in de oren.
Termen als openheid, de vade
ren, trouw, dynamisch, oecu
mene. solidariteit, eigentijdse
prediking, evangelisch radica
lisme. oppervlakkigheid, de
wacht betrekken, roepen in
een vergadering van honderd
mensen honderd verschillende
associatie-complexen op.
Wij kennen eikaars achter
gronden niet en beoordelen el
kaar vaak verkeerd. Wat mij
ten diepste drijft en beweegt,
weet u niet (weet ik het
zelf?). Men kan zich uitsloven
op een vraag een goed ant
woord te geven, maar vrijwel
elke discussie tussen meer
dan drie personen is een
langs elkaar heen praten.
Kennen wij onze eigen achter
gronden, onze diepste beweeg
redenen?
Wij moeten over mensen
Het valt mij namelijk de
laatste jaren steeds meer op,
van hoe weinig zaken wij de
achtergrond kennen, terwijl
wij bij die zaken toch nauw
betrokken zijn. Dit is natuur
lijk altijd zo geweest, maar
door de moderne communica
tiemiddelen worden wij dage
lijks voor een wereld van
voorgronden geplaatst: voor
gronden die niet alleen onze
aandacht vragen als toeschou
wers, maar ons als meespe
lers dwingen partij te kiezen.
Wat zijn de achtergronden
van de moord op president
Kennedy, van de jongste ma
nipulaties van Nasser, van de
beroeringen in China? Com
mentatoren, reizende cor
respondenten duiken achter
het nieuws, maar kunnen
toch ook nooit verder door
dringen dan tot een tweede
Zelfs in de kleine binnen
landse verhoudingen is de
beslissende achtergrondinfor
matie voor ons doorgaans on
bereikbaar. Weten wij ooit
het fijne van een kabinetscri
sis. een burgemeestersbenoe
ming. een persoonlijk conflict
tussen gezagsdragers?
In de achttiende en een
groot deel van de negentiende
eeuw was dit geen bezwaar.
Wat de heren wijzen, moeten
de gekken prijzen, zei men
toen. Wij hoeven niet meer te
prijzen, mogen zelfs proteste
ren. maar wat zijn de meeste
protesten anders dan reacties
op voorgronden?
Ik ben zelfs geneigd aan te
nemen, dat in die protesten
onbewust een groot stuk onbe
hagen wordt afgereageerd
over de tirannie der voorgron
den, die ons geen dag, geen
uur met rust laten en ons
dwingen tot een politiek enga
gement
oordelen, inlichtingen geven,
in een tuchtgeval beslissen.
Een psychiater moet voor de
rechtbank rapport uitbrengen.
Honderdmaal op een dag oor
delen wij over onze mede
mensen. „Een aardige man."
„Ik mag haar niet".
Geen rust
Kent u ook dat gevoel van
een wereld van voorgronden,
die ons dreigt te verstikken?
De oppervlakkige mens, die
zelf nauwelijks een achter
grond heeft, ondervindt hier
van geen last. In rustige tij
den is natuurlijk ook altijd
naar het waarom gevraagd.
Maar door de moderne com
municatiemiddelen kennen
wij alle voorgronden van de
hele wereld. Ze omsingelen
ons, als dreigende reuzen. Er
is geen tijd en geen rust om
tot een bezonken oordeelsvor
ming te komen. En toch moe
ten we oordelen, handelen,
partij kiezen, elke dag, de he
le dag.
De bijbel openbaart achter
gronden, maar ook binnen
het kader van de H. Schrift
is er een perspectivische orde
ning van plans. Voorgrond is
in het Oude Testament de
wet. Lost die alle vragen op?
Nee. In het boek Job. en in
de Psalmen, horen we de gelo
vigen worstelen met de pro
blemen van hun persoonlijk
lot en van Israël.
De profeten komen met ach
tergrond-informatie en met
beschouwingen over de inter
nationale politiek: de last van
Babel, de last van Syrië, van
Egypte, van Tyrus en Sidon.
Maar God openbaart niet al
les. Hijzelf heeft een voor
grond en een achtergrond.
Hij openbaart zich, maar is
tevens een God die zich ver
borgen houdt, de Deus abscon-
ditus.
Maar het Nieuwe Testa
ment dan, zult u zeggen. Hier
in treedt Jezus op. Ook Hij
evenwel heldert geen „zaken"
of „problemen" op, maar ver
klaart de Vader. Jezus kent
en erkent geen „vraagstuk
ken".
Bij Hem is alles persoon
lijk. De discipelen begrijpen
de aardse dingen niet, hoe
zouden zij de hemelse begrij
pen? En als Petrus de toe-
komrt van Johannes wil we
ten, zegt Hij: „Wat gaat dat
jou aan? Volg jij mij maar."
Het komt ons niet toe de tij
den en gelegenheden te we
ten, die de Vader in zijn ei
gen macht heeft gesteld.
In de hele H. Schrift is al
les toegespitst op de persoon
lijke relatie van God met de
mens. Het belieft God ons om
trent veel in het onzekere en
in spanning te laten. Hij wil
ons leren leven bij spannin
gen en onopgeloste vraagstuk
ken. Wij willen alles weten,
maar kunnen maar heel wei
nig verdragen.
Doorgronden
Hiermee is het span
ningsveld waarin wij leven
getekend. Wij willen niet al
leen zien, maar ook doorgron
den. Ook uit ethische overwe
gingen, want in een oordeel
mogen geen factoren worden
overgeslagen. Aan dat wil-
len-zien-en-doogronden dankt
de menselijke samenleving
De hele menselijke cultuur
is er de neerslag van. Men
ziet hoe vruchtbaar spannin
gen kunnen zijn. Maar de he
dendaagse tirannie van de
voorgronden herbergt een be
dreiging van alle echte cultuur
en van alle echt geestelijk le
ven.
Tragisch
Niet voor niets jchreef Ga
briel Marcel reeds enige ja
ren geleden zijn boek Le
déclin de la sagesse. De onder
gang van de wilsheid (Erven
J. Bijleveld, Utrecht). Hij
spreekt daarin over „het on
eindig tragische karakter van
de geesteliike situatie van de
wereld van onze tijd" (bl.
130). Wie In deze tijd zijn ver
antwoordelijkheid voelt, er
vaart dit ook zo. Gaan we
naar een toestand toe, waarin
we over alles moeten oorde
len en over niets kunnen oor
delen?
Demonische machten ma
ken zich groot achter onze be
perkte horizonten. Op deze di
mensies zijn de gereformeer
de belijdenisgeschriften niet
berekend, alle vrome letter
knechten ten spijt Waar glijft
de echt-bijbelse visie die ons
kan doen ademen in de ruim
te van vandaag en morgen?
Ik verkeer in alle kringen
van het orthodoxe protestan
tisme in Nederland, maar ik
\mees dat door onze particula
rismen het verlossende woord
tegen de tirannie der voor
gronden hier niet zal worden
gesproken.
Dr. C. RIJNSDORP
Prof. dr. C. F. P. Stutterheim in het Correspondentieblad weei
„De Nederlander, alias men, kan niet spreken, niet spellet
en niet stellen. Dat is heel droevig. Of beter: het zou heé Q|
droevig zijn als het waar was. Maar schijnt hier het licht
der waarheid? Laten we niet vergeten dat kunnen spreker li
spellen en stellen zeer relatieve begrippen zijn. gtuu
Wat zeggen we als iemand per bladzijde twee fouten tegei
spelling maakt? Dat hangt van onze stemming af. Als eet
minister van onderwijs schrijft dat hij niet gewoon is ove
elseh van een nacht te gaan, zullen de leraren vermoedelljl V
uitroepen „onze hoogste chef kan Jiiet:«èns.'spellen". Er l
echter niets anders bewezen dan dat die man één woord één- f?
maal verkeerd heeft gespeld".
Aanbeveling
De Unesco heeft vorig jaar op een Parijse conferenti
met algemene stemmen een Aanbeveling aangenomen di
betrekking had op de positie van het onderwijzend personeel
Daar staan bijzonder ware dingen in, zoals „dat het aan
zien" van de onderwijzer voor een belangrijk deel word
bepaald door de hoogte van het salaris".
Dat salaris moet „de vergelijking met. andere gelijkwaar
dige beroepen kunnen doorstaan en de gezinnen een be<
hoorlijk levensniveau verzekeren, waarbij de betrokkenet
in staat moeten zijn hun kennis en hun cultuur te veri
rijken".
Vraag: „Voor welke groep van mensen zouden die voor
waarden eigenlijk niet gelden?"
Met 'n kreet de wei in
Mejuffrouw R. C. Vogel, hoofd van de educatieve dienst
van het Haags Gemeentemuseum, klaagt over de vele ver-
zoeken die zy binnenkrijgt van leerlingen die een scriptie^
moeten maken. t
Zij heeft niets tegen scripties, mits goed geleid en vooral
begeleid. Nu krijgt zij vaak de indruk dat leerlingen met
kreten als „Van Gogh, Ikonen, Impressionisme" de wei in- f
gestuurd worden. Zij laten het de musea dan maar uit- J
zoeken en er komen dan brieven bij die musea binnen die
geen stuk van het gevraagde hebben.
Veel liever verdienen
Een inspecteur in het onderwijsverslag: „Er blijkt by de
onderwijzers weinig belangstelling voor cursussen enz. waar
men iets kan leren voor zijn vak. De belangstelling gaat
wel sterk uit naar cursussen met het resultaat waarvan men
iets kan verdienen. Het spyt me te moeten constateren dat
de geest van het materialisme ook vele onderwiizers te
pakken heeft".
Eigen meester
En tenslotte een citaat uit een brief in een onderwijsblad
over de positie van de onderwijzer, die als hij niet oppast
wordt: „Het knechtje van de melkboer, van de fotograaf, de
zending, de spaarbank, de busonderneming en van de
ouders".
Engel Angel
b£ B/JeeL
Z£$r
t)
ÖAr WIJ HELE WAPEHRUSTtHQ
OOPS, MOETEN AAHOCEN
"pROSEER
DA/V EE/VS.
TE <IAA-N
