Noord-Korea houdt met
een oorlog rekening
Commentaar
Duikbotenorder
van de baan
Alles voor defensie
Mulisch: Yan
Hall aan
lager wal
P
Meer verdienen met
korter werken
Uit de Haagse hof geplukt
Strijd hervat
in Vietnam
alles
goed/
en
wel'
5
WOENSDAG 24 MEI 1967
Bevolking voorbereid
Roep om hereniging
(Van
i onzer redacteuren)
DE strijd in Vietnam heeft totdusver geen invloed gehad op de
situatie in Korea, waar in het begin van de jaren vijftig een
soortgelijke oorlog heeft gewoed. Wel doen zich van tijd tot tijd
incidenten voor, maar daar blijft het bij.
KOREA
MOORD-enZUlO)
Wellicht moet de oorzaak worden ge
zocht in het feit, dat de noordkoreaan-
se leiders zich langzaam maar zeker
van communistische China hebben af
gekeerd.
In de ideologische strijd tussen
Moskou en Peking heben zij de zijde
van de Sowjetunie gekozen.
Een nieuwe invasie van Noord-Ko
rea zou mogelijk zijn geweest, als de
Chinezen het ook in Pjong-jang voor
het zeggen hadden. Maar dat is niet
Spanning
Dit neemt echter niet weg, dat opvoe
ring van de spanning niet uitgesloten
is, als de Russen besluiten, het de
Amerikanen in Vietnam nog moei
lijker te maken, door ze in Korea aan
handen en voeten te binden.
De demarcatielijn is niet de werke
lijke -grens tussen Noord- en Zuid-Ko-
rea. Dat was de 38ste breedtegraad.
Het Noorden heeft dus een deel van
zijn grondgebied niet teruggekregen.
Dit feit zou aanleiding kunnen zijn
om moeilijkheden te veroorzaken en
een conflict-situatie te scheppen.
Zuid-Korea zou dan genoodzaakt wor
den, zijn troepen uit Vietnam terug te
trekken.
UTRECHT Harry Mulisch, auteur
jn o.a. het boek „bericht aan de ratten
koning" heeft gisteren tijdens een dis
cussie over de openbare orde in het cri
minologisch instituut te Utrecht enkele
kernachtige uitspraken gedaan over het
ontslag van mr. Van Hall. de gezagscrisis
in Amsterdam en over het rapport-
Enschedé.
Over burgemeester Van Hall, die zijn
boek betitelde als „vuige laster", zei
Mulisch: „Ik zou hem hebben afgeschil
derd als een soort aan lager wal geraakte
burgemeester. Óat laatste is hij inderdaad.
Over het rapport-Enschedé verklaarde
de auteur: „In dat rapport tref je een
heleboel niet. Er staat bijvoorbeeld niet
in dat een van de belangrijkste oorzaken
van de rellen van vorig jaar het bericht
in de eerste editie van De Telegraaf was
dat de dood van de heer Weggelaar door
een andere arbeider was veroorzaakt."
Andere kernachtige uitspraken: „Mis
schien moet Amsterdam wel drie burge
meesters hebben, of een vrouw,
BABY GESTIKT
LEEUWARDEN Het bijna twee
maanden oude dochtertje Gloria van
mevrouw S. Visser te Leeuwarden is
gistermorgen in haar ledikantje
gestikt. Mevrouw Visser had de baby
de fles gegeven. Toen zij bijna een
uur later weer bij het bedje kwam,
bleek dat de baby had overgegeven.
Waarschijnlijk is het meisje gestikt in
haar eigen braaksel.
Dubbelzinnig
ij J^E houding van Rusland met be-
A trekking tot de crisis in het
Midddenoosten is nog steeds dubbel -
'j zinnig.
Enerzijds zijn er aanwijzingen, dat
het wil meewerken aan het voorko
men van een militair conflict.
Anderzijds steunt het de Arabische
landen in hun agressieve optreden
tegen Israël, dat wordt beschuldigd
van opzwepen tot oorlogspsychose.
Deze houding past geheel in de ze
nuwenoorlog, die sinds vorige week
in het Middenoosten aan de gang is.
Tot dusver heeft de crisis nog het
karakter van een prestigeslag, waar
in niemand zich enig gezichtsverlies
kan veroorloven.
Dat geldt voor Nasser, die zich naar
het oordeel van Syrië te lang afzijdig
had gehouden, maar in niet mindere
mate voor de Russen.
De belangen van Cairo en Moskou
lopen in het Middenoosten voor een
belangrijk deel parallel.
Van de huidige verwarring kan Rus
land profiteren.
De Russen kunnen echter geen be
lang hebben bij het uitbreken van
een militair conflict, dat wellicht
niet in de hand kan worden gehou
den.
De onverbloemde steun aan de Ara
bische landen kan dan ook bedoeld
zijn als rookgordijn, waarachter de
werkelijke plannen van Moskou
schuilgaan.
In de Veiligheidsraad zal mogelijk
duidelijk wordèn, in hoeverre de
Russen bereid zijn, Nasser op diens
avontuurlijke weg te volgen.
Van groot belang is overigens, dat
Israël het hoofd koel houdt. Oe Thant
heeft nu gelegenheid, de lont bij het
kruitvat weg te nemen.
Op de secretaris-generaal van de
VN, die de VN-strijdmacht liet terug
trekken, rust een zware verantwoor
delijkheid.
Duidelijk is, dat de bevolking van
Noord-Korea wordt voorbereid op de
mogelijkheid van een nieuwe oorlog.
Op deze „dreiging" wordt grote na
druk gelegd.
De Australische journalist Wilfred
Burchett, die een reis door Noord-Ko
rea maakte, zag draaimolenachtige ap
paraten. Daar omheen draaiden model
len van Amerikaanse vliegtuigen en
helikopters.
De plaatselijke militie vuurde op de
denkbeeldige vijand. Arbeiders en boe
ren zijn uitgerust met zware mortie
ren, licht [en middellicht afweergeschut
en anti-tarikgeschut.
ïti-tasik.
'ropaganda
De pers beweert, dat de Ameri
kaans-Japanse vlootoefeningen (tijdens
welke zich incidenten met Russische
torpedobootjagers voordeden) evenals
de Japans-Zuidkoreaanse manoeuvres
gericht zijn tegen Noord-Korea.
De situatie langs de demarcatielijn
zou sinds het bezoek van president
Johnson sterk doen denken aan die,
ontstaan na dat van Foster Dulles,
kort voor het uitbreken van de Kore
aanse oorlog in 1950.
Het economische zevenjarenplan is
tot een tienjarenplan gemaakt. Veel ar
beidskrachten en materialen worden in
gezet ten behoeve van de „nationale
defensie".
Defensie
Premier Kim II Soeng 'heeft ver
klaard, dat Noord-Korea zijn defensie
ondoordringbaar moet maken en alles
klaar moet hebben, zodat het bij een
„verrassingsaanval" direct kan terug-
Het publiek wordt ook ge
waarschuwd, dat Amerika van plan is,
weer Japanse troepen naar Zuid-Ko
rea te laten gaan. Op die manier pro
beert men het spookbeeld van een
nieuwe Japanse overheersing op te roe-
Her
'eniging
Hervatting van de vijandelijkheden
houdt echter eerder verband met het
verlangen naar hereniging van Korea.
Deze is een „grote nationale taak, die
door de huidige generatie moet wor
den volbracht".
Burchett constateerde grote econo
mische vooruitgang. Alles wat tijdens
de oorlog vernietigd werd is weer op
gebouwd. Er is ook veel bij gekomenn.
Alle steden en dorpen zijn groter ge
worden.
De hoofdstad Pjongjang is nu een
moderne stad met een bevolking van
een miljoen mensen en boulevards, af
gezet met bomen. De stad is bijna drie
keer zo groot als voor de oorlog.
In en buiten de fabrieken, op hoe
ken van straten en langs de wegen
waarschuwen echter borden, dat er
een nieuwe crisis op handen is en dat
SPECIALE AANBIEDING:
LEUK WOLLEN BRETEL
BROEKJE EN FLEURIG
GESTREEPTE TINO. VOOR
LEEFTIJD 1'/2-4 JAAR.
DEZE VOORDELIGE
COMBINATIE REEDS v.a. 9,75.
3)eékna
Nederland in het jaar 2000:
Bij de demarcatielijn in Korea. In dit
gebouw hadden de communisten hun
hoofdkwartier gevestigd tijdens de
onderhandelingen in Panmoendjon. De
jeeps zijn van Russische makelij.
mensen worden aangespoord tot
de hoogste waakzaamheid met de natio
nale leuze: „Draag de hamer ei
sikkel in de ene hand en het geweer
in de andere".
VELSEN Prins Claus heeft van
morgen door een druk op de knop de
produktie van de „oude" en 'de „nieu
we" elektrische centrale van het Pro
vinciaal Elektriciteitsbedrijf Noord-
Holland in Velsen gecombineerd. Hier
mee was de uitbreiding van de cen
trale met drie nieuwe produktie-een-
heden een feit.
De Kwalileils
tandpasta
...en niet duurder dan andere
Dankzij meneer Wigbold
ROTTERDAM Het besluit van
het kabinet-De Jong, zich te onthou
den van een uitspraak over het verle
nen van een uitvoervergunning voor
duikboten aan Zuid-Afrika, heeft de
positie van de Nederlandse werven
oorlogsschepen met lange levertijd wil
len leveren aan vreemde mogendheden
wel moeilijk gemaakt. Dit zei dins
dag ir. J. E. Woltjer, lid van de raad
van beheer van Wilton-Fijenoord
Bronswerk N.V. op de gehouden alge
mene vergadering van aandeelhouders.
Hij liet duidelijk weten dat de
omstreden order voor Zuid-Afrika
van de baan is en dat de onder
zeeërs in Frankrijk worden ge
bouwd. De Nevesbu, de overkoe
pelende organisatie van een aantal
werven, is nu bezig met een Zuid-
Amerikaans land, dat een paar fre
gatten nodig heeft.
Op een vraag van een der aandeel
houders of Nederland op het gebied
van marine-orders voor andere landen
één lijn trekt met andere Europese lan
den, zei president-commissaris mr. J.
J. Oyevaar: „Neen, wij doen dat op
onze manier." Later merkte hij nog
op: „Ik geloof dat er een zeer grote
werkloosheid moet komen, voordat wij
ons verstand gebruiken."
Uit woorden van ir. Woltjer viel op
(Van -
redacteuren)
AMSTERDAM In het jaar
2000 heeft Nederland 21 miljoen
inwoners. De werkweek telt dan
38 uur (zoals nu ongeveer in de
Verenigde Staten). Dat betekent
een verkorting van de arbeidstijd
per dag met ruim een uur of bij
voorbeeld een vrije vrijdagmiddag
plus enige verkorting van de ove
rige werkdagen.
De conclusies zijn van prof. C.A.
van den Beid, directeur van het Cen
traal planbureau en neergelegd in een
preadvies voor de jaarvergadering van
de Nederlandsche maatschappij voor
nijverheid en handel, op 8 juni te
Amsterdam.
Prof, Van den Beid denkt dat bij de
eeuwwisseling het bruto nationaal pro-
dukt 250 miljard kan bedragen, dat
is 3Vt maal zoveel als in 1965.
Het gemiddelde reële loon zal, in
clusief sociale lasten, stijgen tot
22.000.
Verwacht mag worden dat in 2000
bijna alle 14- tot 19-jarigen voortgezet
onderwijs volgens. Op iedere twintig
werkenden zal er één academicus zijn.
En het autopark? Zeven miljoen wa
gens, ruim één wagen per hoofd van
de beroepsbevolking.
BEJAARDEN
Prof. dr. A. de Froe, hoogleraar in
de antropobiologie en de menselijke er
felijkheidsleer aan de Universiteit van
Amsterdam, schat dat het aantal be
jaarden in 2000 de 2.085.000 zal berei
ken. tegen 1.160.000 nu.
Het aantal vrouwen met bezigheden
buitenshuis zal toenemen. Collectieve
voorzieningen voor gezinshulp zullen
nodig zijn. De gezondheidstoestand zal
duidelijker beter zijn dan thans. Vrij
wel zeker zullen nog een aantal ziek
ten bedwongen worden.
Dit betekent niet dat de mensen zich
nu ook gezonder zullen voelen. Zin
rijke arbeid en boeiende bezigheid zijn
daarvoor nodig. Deze leiden de aan
dacht af van het eigen lichaam, waar
uit bij ledigheid altijd seinen het be
wustzijn bereiken, die van onlustgevoe
lens vergezeld gaan.
Over het onderwijs zegt prof. De
Froe: „Wellicht zou het beste algemeen
vormend onderwijs bestaan in het kri
tisch leren lezen van Nederlandse en
buitenlandse kranten. In betrekkelijk
korte tijd komen dan alle onderwer
pen, die voor het menselijk leven be
langrijk zijn, aan de orde. Zij kunnen
naar - behoefte vanuit de in aanmer
king komende vakken worden toege
licht".
Oe Thant (geheel links) is in Cairo aangekomen. Op het vliegveld
werd hij opgewacht door géneraal Rickhye, bevelhebber can het VN-
leger, met wie hij direct in een druk gesprek gewikkeld raakte.
Als het waar is, dat de brand in
lTnnovation veroorzaakt is door
kwaadwilligen, dan moeten op dit
ogenblik die daders wel de meest
rampzaligen in het rouwend Brus
sel zijn. Je zult zoiets op je gewe
ten hebben: de doden, de treuren
den, de lijdenden....
Je zult je verbeeld hebben een
held te zijn, te strijden tegen het
onrecht in de grote wereld, edele
verontwaardiging te voelen over
een oorlog en dat alle andere
mensen willen tonen.
Ik kan nu eenmaal niet geloven
in een geest zo misdadig, dat er een
bedoeling was te moorden op grote
schaal Eerder neem ik aan, dat in
Brussel gebeurd is waar wij hier in
Nederland aan ontkomen zijn. Dat
het „onschuldige" bommetje een on
vermoede kracht heeft gehad. Dat
de omstandigheden in het waren
huis de vlammen op afschuwelijke
wijze hebben doen uitgroeien. De
rookbommen hier hielden het ge
vaar in paniek te zaaien, maar het is
er eenvoudig niet van gekomen.
Al die rookbommen gooiers mo
gen wel even heel verlicht en heel
dankbaar ademhalen, als ze ten
minste de moeite nemen even door
te denken.
De Amsterdamse ellende speelt
immers op een niveau waar de
rpens achter de officiële persoonlijk
heid verborgen blijft. Ook hier zijn
mensen door een zee van zorgen ge
gaan en het valt te betwijfelen of
ook mdar één van de .rebellen" dat
begrepen heeft.
Itampzaligeii
Protesteren tegen geweld door ge
weld is in wezen niet anders dan
oorlog ontketenen. Of dat nu een
oorlog met slagvelden is of met
straatgevechten of, zoals nu, een
ramp in een warenhuis. Het resul
taat is altijd hetzelfde: de argeloze
wordt getroffen.
Zo heeft ieder een eigen reactie.
Met stomme verbazing zag ik .op de
televisie die van een meneer van
l'Innovation, die op de vraag wat
hij nu het eerste dacht als hij bij
de puinhopen stond, antwoordde in
de geest van: „Nou durft geen
mens meer een warenhuis in."
We zullen het maar op 's mans
zenuwen schuiven. Dat veel mensen
een warenhuisgriezel even gekregen
hebben zal wel waar zijn. Maar wie
daar aan toegeeft moet ook niet
meer in het verkeer verschijnen.
Het gebeurde enige weken gele
den, dat twee echtparen welgemoed
naar het vliegveld gingen om een
vakantiereis te maken. Vlak voor
het vertrek werd de vlucht uit
gesteld: mankement aan de motor.
Een uur later zouden ze wel kun
nen starten. Het ene echtpaar
bestelde een uitsmijter en wachtte;
het andere kreeg de griezels en
maakte rechtsomkeert naar het vei
lige huis, „Dan maar een vakantie
op het baicon", zei het.
De volgende ochtend kregen de
thuisblijvers een telefoontje van
hun vrienden, die vrolijk riepen,
dat ze fijn in de zon zaten met
uitzicht op de blauwe zee.
Een beetje landerig ging het me
vrouwtje in haar eigen vertrouwde
flatje naar de keuken om een kopje
troost te maken. In de gang struikel
de ze over de vergeten koffer en
brak haar been.
Bang zijn helpt nooit!
te maken, dat hij een uitzending van
de VARA-tv rubriek „Achter het
nieuws" grote invloed toeschrijft bij'
het ontstaan van de vraag al of niet
leveren aan Zuid-Afrika. Ir. Woltjer
zei namelijk: „Deze order is weg, dank
zij meneer Wigbold."
Naar aanleiding van de gemiste or
der voor Zuid-Afrika zei ir. Woltjer
o.m. dat het de werven natuurlijk be
kend is, dat uiteindelijk toestemming
van de regering nodig is voor leveran
tie van oorlogsmaterieel aan vreemde
mogendheden. In een zeer vroeg sta
dium wordt al contact gezocht met au
toriteiten over de mogelijkheden van
bepaalde leveranties.
Dit is ook voor de levering aan
Zuid-Afrika geschied in 1966 ten tijde
het kabinet-Cals en in het alge
meen ging het toen om de medewer
king van de regering om de assistentie
van de Koninklijke Nederlandse Mari-
ian de marine van het bestellende
land (ministerie van defensie); toestem
ming tot een credietverzekering, ook
voor schepen die cash worden betaald:
dan immers wordt het produktierisico
verzekerd (ministerie van financiën)
en de uitvoervergunning, af te geven
door het ministerie van economische
zaken (bij de leverantie van een fregat
aan Nigeria is die uitvoervergunning
eerst drie jaar na het contract ge
vraagd).
„Daar de onderzeeboten -vooi
Zuid-Afrika cash zouden worden be
taald, was het natuurlijk dat de klant
in deze enige zekerheid wenste te heb
ben over de aflevering van drie sche
pen, waarvoor zij ten tijde van het
gereedkomen van deze schepen onge
veer 150 mijoen vou hebben betaald'
aldus ir. Woltjer. „Gedacht werd. dat
een reeds bij het contract te geven
uitvoervergunning deze zekerheid zou
kunnen geven."
SAIGON Zuidvietnamese, Ameri
kaanse en andere geallieerde strijd
krachten in Vietnam hebben gisteroch
tend vroeg de offensieve operaties her
vat na afloop van een vele malen
geschonden bestand van 24 uur ter ge
legenheid van de geboortedag var
Boeddha.
De Vietcong had verklaard een
bestand van twee etmalen in acht te
nemen, dat zeven uur later afloopt.
Aan de zijde van de Amerikanen
sneuvelden gedurende het beperkte
bestand twaalf militairen, terwijl i
werden gewond.
De Vietcong verloor minstens 51
man aan doden. Bij een van de inci
denten kwamen bovendien 20 burgers
om het leven. De Amerikaanse woord
voerder die dit meedeelde, vertelde
hierover geen bijzonderheden. Volgens
hem werden maandag bij luchtaanval
len in het gebied van Hanoi drie Ame
rikaanse toestellen neergeschoten. Het
Chinese persbureau sprak van zés,
waarvan twee boven Hanoi.
Kernproef in VS
deed aarde beven
LAS VEGAS De grootste Ameri
kaanse ondergrondse kernproef van
dit jaar heeft gisteren gebouwen ir
het meer dan 160 km van het proef ter
rein gelegen Las Vegas op hun grond
vesten doen trillen, De ontploffing was
er een van middelbare kracht (verge
lijkbaar met een explosie van 200.000
tot een miljoen ton TNT). Het was de
twaalfde ondergrondse kernproef van
dit jaar.
HET WEER IN EEROP/l
Kopenhagen regen
Rietje, het dertienjarige doch
tertje van de filiaalhouder Tacke
van de Velpse Ascot Cleaners,
nam de pantalon in ontvangst,
die een dame haar ter reiniging
aanbood.
Toen Rietje, zoals dat de ge
woonte is, de zakken van de pan
talon op achtergebleven voor
werpen controleerde, vond zij tot
haar verbazing een bundeltje
papieren, dat bij nader onder
zoek bankpapier bleek te zijn
33 bankbiljetten van 1.000,
telde zij.
Vader Tacke dacht aanvanke
lijk, dat het vals geld was, maar
een bediende hielp hem uit de
droom. De politie werd van de
vondst op de hoogte gebracht,
die het geld in bewaring nam.
In de loop van de avond meldde
de eigenaar van het geld zich bij
de politie, totaal overstuur. Hoe
het mogelijk was, dat hij een zo
groot bedrag in een broek liet
zitten, die gestoomd moest wor
den, wenste hij niet te vertellen.
-X- Het aantal rooms-katholieken is in
de Verenigde Staten tot bijna 47 mil
joen gestegen. Dat is ruim 23 procent
van de bevolking. In de afgelopen tien
jaar kwamen er in de VS twaalf mil
joen rooms-katholieken bij.
Amerika—Vietnam (11
De mogelijkheid, die de heer T. van
Dam uit Den Haag aanwijst om het
westen te redden van de rode vloed
golf van het communisme is er juisfr
een, die het oorlogsgevaar zal vergro
ten.
Niet door de Amerikanen te steu
nen, maar door Amerika te wijzen op
de uitzichtloosheid van zijn huidige
politiek zal misschien de situatie ver
anderen.
Sinds de tweede wereldoorlog voert
Amerika t.o.v. Azië een pure
machtspolitiek zonder rekening te
houden met het niet te stuiten proces,
dat sinds de Chinese en de Russische
revolutie in heel Azië grote volksbe
wegingen in het leven riep.
De huidige strijd kan niet geloka
liseerd blijven en zal van de VS
steeds grotere militaire inspanningen
vragen. Dit opdringen van de Ameri
kaanse oorlogsmacht zullen Rusland
en China tenslotte als een directe be
dreiging beschouwen.
Schiedam D. J. Ooms
Amerika—Vietnam (12)
Eén punt heb ik tot nog toe in de
discussie gemist, nl. dat Vietnam, La
os en Cambodja zelf niet tijdig ge
noeg het gevaar van de commu
nistische infiltratie hebben onder-
Toen Amerika ingreep stonden ze
vrijwel alleen, de Vietnamezen geloofr
den het wel. Was het democratisch
besef groter geweest en niet zo inner
lijk verdeeld dan was nu de toestand
niet zo hopeloos.
Daarom is het zeer vreemd nu
„Johnson Moordenaar" te roepen, ter
wijl we elf jaar geleden handenwrin
gend en machteloos moesten toezien
dat Amerika Hongarije niet kon hel-
Pnns pil ff»ri(< (6)
De paus staat in de zgn. christelijke
krant bovenaan op de pagina geeste
lijk leven. In de r.k. krant zie je dat
niet eens. Soms lijkt de krant meer
op een roomse dan op een pro
testantse krant. U moet dat niet meer
Rotterdam Wed. G. H. v. d. Heeden
l'aus en Iffai-i» (7)
Tenvolle onderschrijf ik het stukje
van de heer De Vries uit Dordrecht
over de verregaande Maria-verering.
Haar stoffelijk overschot rust ge
woon tot de wederkomst des Heren in
't graf.
Leiden T. Overduin
Paus en Maria (It)
Inderdaad is het roomse gedoe geen
kerk of gemeenschap, maar een
stelsel. Rome staat beschreven in
Openbaring 17 en 2:18-29. Maar zijn
de hervormden nog wel hervormd?
Want zij spelen met Rome onder één
Den Haag Th. G. de Groot
