PRO VO KIEST VOOR
PINKSTERGEMEENTE
Bertrand
tegen
Russell vecht
domoren
Tv-reclame beïnvloedt
advertentie-omzet
Jaarverslag Dagbladpers: meer lezers
Krant vraagt
;:om openheid
7
WOENSDAG 17 MEI 1967
OUDSTE ..ANGRY YOUNG MAN" 95 JAAR
CADZAND Anton Groeneschey, 23-jarige fotograaf
en graficus uit Amsterdam, heeft Provo, waarvan hij eens
een kopstuk was, de rug toegekeerd. Sinds enkele weken is
hij lid van de Pinkstergemeente in Vlissingen, is hij ge
doopt en woont hij in bij het echtpaar G. H. Vijgeboom in
Cadzand, dat haar huis aan de Sterntjeslaan beschikbaar
heeft gesteld voor bekeerde provo's.
Vrijdag al kwam Anton's besluit in de openbaarheid: toen hij
moest voorkomen voor het Haagse gerechtshof voor het gooien
van een rookbom op het Haagse Lange Voorhout tijdens het pas
seren van de gouden koets op Prinsjesdag vorig jaar.
Drie weken eiste de advocaat-gene
raal daar. En dat was voor belediging
van het Koninklijk Huis een lage
straf. De aanklager wilde die mildheid
lag motiveren. „Het is duidelijk",
hij, "dat zich een bijzondere keer
ten goede in het leven van verdachte
heeft voorgedaan." Pleegvader-getuige
Vijgeboom (60) had daarvoor gloedvol
getuigd: Anton heeft voor de Heer
gekozen. Hij is totaal veranderd. Hij
ontkent niets. Toen prinses Beatrix in
verwachting was. heeft hij zelfs gebe
den, dat de bevalling goed zou verlo-
Een reuzezwaai voor provo-idealist
Anton, die twee jaar lang kopstuk was
van Provo-Amsterdam, redacteur van
het blad Provo en baas van de pro
vo-kelder aan de Korte Prinsengracht.
„Voor honderd gulden vertel ik mijn
levensverhaal, voor vijftig de reden
van mijn uittreden", antwoordt hij op
een verzoek om een gesprek.
Provo's commerciële geest heeft hij
kennelijk nog niet afgezworen. Dat co-
pij betaald moet worden, is hem de
afgelopen jaren wel duidelijk gemaakt.
„Buitenlandse televisiemaatschappijen
betaalden duizenden voor opnamen
van demonstraties, van de kelder of
van de boot. Een Britse commerciële
maatschappij had er zelfs zeven mille
voor over. Maar dat we er demonstra-
en rellen voor op touw zetten is
beslist niet waar."
LEVENSVERHAAL
Zijn levensverhaal dus, voor een
briefje van honderd. Hij vertelt
het in de kamer van zijn pleegmoe
der. Ook het waarom van dat geld.
„Om bekeerde vrienden aan kle
ren te helpen." Want na hem zijn
er nog drie provo's door de
Pinkstergemeente in Cadzand bin
nengehaald. „Steef, de baas van de
provo-boot is een van die drie."
Cadzand blijkt min of meer het
opvangcentrum geworden voor de
in Amsterdam evangeliserende
groep Moria. Ook al zien de pro
vo's dat zelf niet zo direct. „Toen
ome Joop van Moria me zei: jon
gen, je gaat kapot, trek er eens
een paar weken op uit, heb ik
hem geantwoord: ik wil best naar
Cadzand, maar geen verplichtin
gen. Met dat rotte geloof van jul
lie wil ik niets te maken hebben."
„Hij had overigens wél gelijk.
Het ging goed mis met me. Even
als de meesten raakte ook ik
verslaafd aan verdovende midde
len. Je kon er gemakkelijk aanko
men. De organisatie beschikte over
veel geheime kanalen. De politie
wist dat, maar liet ons meestal
DOOR
Dick
Ringlever
Bekering
in Cadzand
Delftse snoepjes-affaire twee jaar te
rug. „De gemeente wilde voor de 5
mei-viering snoepjes op de scholen
uitdelen, waarop een Duits opschrift
stond, gewoon de naam van de fa
briek, geloof ik. Eén van de school
hoofden vond dat niet passen en de
snoepjesorder ging niet door. Dat
vond ik een onrechtvaardig besluit.
Toen bekend werd, dat Beatrix met
een Duitser zou gaan trouwen, maak
te de overheid ook geen bezwaar te
gen Duitse afkomst. Integendeel: toen
moesten we ineens zo vergevingsge
zind zijn. Dat vond ik klasse-justitie.
En zo werd ik anti-Claus".
Het was in die tijd. dat Anton
Groeneschey, die leefde van inciden
tele foto-opdrachten, in een van de
provo-cafeetjes Rob Stolk ontmoette,
,.We hielden ons bezig met de affai
re-Claus en vonden het allemaal on
democratisch, dat het huwelijk in
Amsterdam zou worden gesloten.
Het grootste deel van de stad was er
immers tegen".
Anton werd opgenomen in de orga
nisatie, maar was nog geen full-time-
provo. Wel maakte hij de rook
bommen voor de 10de maart. „Op de
dag zelf bleef ik thuis. Ik provoceer
de bij mijn ouders, die erg ko
ningsgezind waren, liep voor de tv,
pestte, maakte rot-opmerkingen.
Kortom het was een verschrikkelijke
dag. Sinds die dag ben ik ook echt
provo gewordentoen ik het poli-
tie-optreden had gezien".
GELUKKIG
rustig doorgaan. Ze zullen wel ge
dacht hebben: laat ze zich maar
kapot roken. En dat gebeurde ook
dikwijls. Wie verslaafd was, de
monstreerde niet meer. Ik had er
ook de brui aan gegeven. Ik voel
de me wel prettig zo, lag soms
nachten lang op bed te greinzen,
zomaar, zonder iets te doen,"
ONTSLAGEN
Antons toetreding tot provo,
volgde op een leven vol teleurstel
lingen, naar hij zegt. In zijn jeugd
opgevoed in kindertehuizen, omdat
zijn moeder ziekelijk was en veel
moest kuren in Zwitserland. Wei
nig contact met vader, vier broer
tjes en zusjes. Na de lagere school
en twee jaar mulo, de grafische
school. Toen de eerste baan bij
een uitgeverij als fotograaf. „Maar
omdat ik zei, dat ze me daar bela
zerden omdat ik niet het werk
kreeg, waarvoor ik was aangeno
men, werd ik ontslagen. Ik heb er
een rechtszaak van laten maken.
Maar er was niets aan te doen. De
drie directeuren zeiden, dat ik zelf
ontslag had gevraagd. En ik moest
maar bewijzen, dat lat niet zo
was. Dat kon natuurlijk niet. Met
z'n drieën moesten ze wel gelijk
krijgen."
AFGEKEURD
Provo Anton: full-time en levend van
de provo-kas. „Een gelukkige tijd",
zegt hij nu. „Althans in het begin.
Ik werd opgenomen in de redactie
van Provo vanwege mijn grafische
opleiding en was één van de club.
Dat is wel het aantrekkelijke van de
beweging; je voelt je één met allen.
Standsverschil is er niet. Iedereen is
gelijk. De straatschooier leeft er in
dezelfde omstandigheden als het mil
jonairszoontje. Ja, die waren er ook.
De vrouw van Jasper Grootveld bij
voorbeeld heeft zeer vermogende
ders. En zo waren er meer. Er waren
zoontjes en dochtertjes van advoca
ten en architecten, maar ook jongens
uit a-sociale gezinnen."
„We leefden van het geld, dat we
kranten en televisie kregen. Soms
voor reportages, soms yoor tips over
tijd en plaats van bepaalde de
monstraties. Ook het blad leverde
wat op. Op het laatst hadden we een
oplage van 30.000 die we voor een
gulden per stuk verkochten. Dat
geld gebruikten we dan weer voor
apparatuur, foto-apparatuur en
persen. Van die laatsten hadden we
er drie. Ze stonden op geheime
plaatsen opgesteld. De politie heeft
ze nooit in beslag kunnen nemen.
Eenmaal ontdekte zij de plaats van
een van de persen. Maar voordat ze
een inval kon doen, hadden wij het
belastend materiaal al weggewerkt.
We waren op tijd gewaarschuwd,
dank zij onze lijst van autonummers
van BVD, politie en recherche".
SOCIAAL
Na de bekering: les op het Hammond-orgel van pleegmoeder Vijgeboom.
opwekkend middel, waarmee je
soms een week zonder slaap kon.
Maar ze gingen er bijna allemaal
aan kapot. Langzaam maar zeker.
Je zocht die middelen door de
spanningen en teleurstellingen. Je
vocht voor vrede in Vietnam,
maar zag alleen maar, dat de oor
log nog heviger werd. Je betoogde,
dat Van Hall weg moest, maar hij
bleef. Dat gaf het gevoel, dat je
werk nutteloos werd. En dat leid-
(Van een onzer redacteuren)
Lord Bertrand Russell wordt
morgen 95 jaar. Langzamer
hand kan hij wel aanspraak ma
ken op de betiteling: oudste „an
gry young man" ter wereld.
Want nog meer dan vroeger
wordt zijn naam dadelijk in ver
band gebracht met kernont
wapening, oorlog en aanklach
ten tegen alle zittende regerin
gen.
Die recente bekendheid dreigt zijn
betekenis op ander terrein wel eens te
overschaduwen. Want hij is niet altijd
een rebel geweest, al is hij het dan
sinds 1914, toen de oorlog begon „die
een eind aan de oorlog had moeten
maken, maar die een oorlog bleek te
zijn die een eind aan de vrede maakte."
Gevangenschap betekent niets meer
voor hem: in 1918 in Engeland, omdat
hij zich te vrij uitsprak tegen voortzet
ting van de oorlog, in 1940 in Ameri
ka, in 1961 weer in Engeland, nu in
verband met demonstraties tegen kern
bewapening.
„Regeerders zijn altijd dom geweest,
alleen vroeger hadden zij niet zoveel
macht", schreef hij eens. Maar toch
blijft hij vechten. En zoeken naar een
logische basis voor begrip van de we
reld.
DENKER
Bertrand Russell is van alles ge
noemd: grootste denker aller tijden, ir
ieder geval van Engeland, een zonder
ling, een misleide. Maar ook graaf
kleinzoon van een beroemde liberale
premier, filosoof, mathematicus, schrij-
Juist dit jaar is het eerste deel van
zijn autobiografie gepubliceerd, voorna
melijk gebaseerd op brieven. Duizen
den en duizenden brieven schreef hij
naar alle bekende figuren van onze
wereld: Pound, Eliot, Trotzky, Lenin,
Chroesjtsjef, Einstein, Schweitzer, Oe
Thant, Nehroe, Kennedy; iedere dertig
uur van zijn leven een brief.
VERNIEUWD
Russell als mathematicus en filosoof:
zijn werken Principles of Mathematics
(1903) en Principia Mathematica (sa
men met Whitehead 1910-1914) hebben
zowel de grondslagen van de meetkun
de aangetast als voor het eerst sinds
Aristoteles de filosofische logica zelf
grondig vernieuwd.
Lord Russell (in 1950 Nobelprijswin
naar voor literatuur) bezit een ma-
thematisch-logisch brein, maar daar
achter gaat een intens mens schuil.
Zelf zegt hij: „Drie hartstochten heb
ben mijn leven beheerst: het verlan
gen naar liefde, het speuren naar
kennis en een ondraaglijk medege
voel voor het lijden der mensheid.
Als sterke winden hebben die pas
sies mij her- en derwaarts geblazen
in een warrige koers over een diepe
oceaan var angst, reikend tot werke
lijk de uiterste wanhoop.
Liefde en kennis voerden voorzover zij
mogelijk waren mij op ten hemel.
Maar het medegevoel bracht mij al
tijd weer terug op aarde. Ik wil het
kwaad lenigen, maar ik kan niet en
ik lijd ook. Dit was mijn leven. Ik
vond het de moeite waard te leven
en zou het graag weer opnieuw doen
als mij de kans werd gegeven". In
1894 omschreef hij zijn drie passies
nog als seks, religie en mathematica.
PURITEINS
Russell als politicus: „Bertie is te
gen", wekt bij zijn figuur geen verwon
dering meer. Misschien is zijn agressi
viteit wel geboren in zijn vroege
jeugd. Zijn vader en moeder stierven
toen hij nog een baby was. Zijn groot
moeder en tante voedden hem op in
streng puriteinse sfeer, waarvan hij la
ter wel kon walgen. Hij zegt ervan:
..Mijn levendigste jeugdherinneringen
betreffen alleen maar vernederingen".
Hij is ook wel eens „voor" geweest:
in de Eerste Wereldoorlog was hij
pro-Duits. Zijn studie aan Duitse uni
versiteiten (na Cambrdige) en zijn vele
werken over Duitsland zullen daaraan
niet vreemd zijn. Naar politieke over
tuiging is hij socialist, met een sterk
liberale inslag.
Hij heeft een geweldige afkeer van
alles wat naar orthodoxie en autoriteit
zweemt en is dan ook wel eens onbil
lijk tegenover grote denkers als Plato,
Aristoteles en Thomas van Aquino.
Aristoteles „zo verdienstelijk als
hem met betrekking tot zijn voor
gangers bestudeert" krijgt voortdu
rend zijn opvolgers tegen zich uit
gespeeld, maar volgens Russell deugen
die opvolgers ook al niet,
ABSURD
En wat Thomas betreft: „een
wijsgeer, die aan de Openbaring enig
gezag durft toe te kennen, is irrtmers
absurd..."
Zovele groten vinden in Russells
ogen geen genade. Zijn kritiek is altijd
scherp, wel eens onrechtvaardig en
ook wel voorbarig. Bernard Shaw kan
ervan meepraten..
En wat is Russell nu? Na de oorlog
kon hij geweldig tekeer gaan tegen zo
wel Oost als West. Na de Hongaarse
opstand en de berechting van Nagy en
de
tot r
VLISSINGEN
In die periode, de laatste maan
den van vorig en de eerste van dit
jaar, kwam Anton in contact met
de groep Moria van de Amster
damse Pinkstergemeente, die het
zgn witte harten-plan had opgezet.
Driemaal in de week kwam voor
ganger, „ome Joop", in de pro
vo-boot films vertonen. Eerst gewo
ne films, later evangelisatiefilms.
„En op de zondagavonden kon
den we bij hem thuis komen. De
meesten kwamen alleen maar om
dat ze gratis koffie kregen en er
altijd wel wat te eten was. Ik ook.
Ik zei: als dat jullie christelijke
naastenliefde is, mij best, maar
met het geloof wil ik niets te ma
ken hebben".
„Tot 'het moment, waarop ik
naar Vlissingen ging. In de trein
nog had ik het gevoel, dat ik terug
wilde. Ik dacht bij mezelf: als er
in Vlissingen niemand staat te
wachten, neem ik de eerste trein
naar Amsterdam. Maar dat gebeur-
BEKEERD
sociale
„Provo in die tijd was ee
gemeenschap. We leefden van ei
kaars geld. Aten bij vrienden, die
thuis eten op tafel konden brengen,
sliepen zo nu en dan gratis in de
provo-boot en als we helemaal aan
de grond zaten, sprong de provo-kas
bij. Soms kregen we een uitkering
van 30 gulden in de weck. Niet veel,
maar je kon er tenminste het aller
noodzakelijkste voor doen. Wc
beschouwden het als een soort tegen
prestatie voor het werk. Want de he
le dag waren we bezig met de orga
nisatie. We zetten demonstraties op
touw. hielden lezingen en moesten
zorgen, dat het krantje volkwam".
arresta-
„Toen kwam de dienst, waar ik
niet in wilde. Ik was pacifist
tijd. Bij de keuring simuleerde ik
een maagkwaal. Maar ze trapten er
niet in. Bij de herkeuring werd ik .Het ontlopen van straf
goedgekeurd. In Ossendrecht ging ik tie beschouwden
twee weken in hongerstaking, maarsport. Als we gegrepen werden, lie-
dat hielp ook niet. Wekenlang heb - ten we de meest intelligenten beken-
ik in de bak gezeten, omdat ik de j
boel probeerde tegen te werken". i
„Ik werd zelfs veroordeeld tot „Eenmaal waren
twee weken Nieuwersluis. Maar dat)
Is nooit doorgegaan, want na zes i
maanden was ik de dienst uit. We
gens geestelijke afwijkingen. Ik hebj
gewoon gedaan alsof ik gek was. Si-1
muieerde zelfmoordpogingen, hing j
^■en veter met een lus erin boven I
fn'n bed, legde een geladen geweer j
met bajonet in m'n bed en sprak
wartaal. Toen moest ik maar ver-1
dwijnen". Maar ook daarna ging het
niet. Bij nieuwe bazen werd ik weg
gepest omdat ik was afgekeurd. Zej
noemden me een kneusje en daar I
kon ik niet tegen".
met vijftig man
naar een demonstratie gegaan. Die
bus was van de vader van een van
de jongens. Toen de politie kwam,
vertelden we, dat we juist wilden
instappen voor een excursie. We wer
den allemaal vrijgelaten."
„Zo hadden we nog meer gein-
Dat was een prachtige tijd. La
ter is dat veranderd: toen er
steeds meer aan verdovende midde
len verslaafd raakten. De fut ging
er uit. Er ontstonden ruzies en er
werd alleen nog maar over geld
gepraat. Meestal hadden we dat no
dig voor de verdovende middelen.
Veel marihuana, zo nu en dan he
roïne, ook wel amfetamine, een
Mevrouw Vijgeboom: „mijn man
ging hem ophalen. Hij stond wat
tegen een paal te hangen bij de
boot. Toen hij met Anton thuis
kwam, heb ik verschrikt gezegd: is
'm dat nou? Onverzorgd, vieze kle
ding, lange haren. De eerste dagen
hebben we er niets van gezegd.
Zondag ging hij mee naar de
dienst, zonder dat we dat ge
vraagd hadden".
Anton: „ik vond, dat ik het wel
moest doen, hoewel ik er geen be
langstelling voor had. Zelfs de
dienst interesseerde me niet".
„Hoe het toen is gegaan, kan ik
eigenlijk niet verklaren. Het was
heel vreemd. Toen de voorganger
voor de tweede maal vroeg: „wie
wil zich bekeren?", stak ik mijn
hand op en stapte naar voren. Hel
was alsof er een druk wegviel. Op
dat moment ben ik gelovig gewor
den. Twee weken later, op Konin
ginnedag, ben ik gedoopt. Ik heb
er nooit spijt van gehad. Ik voel
me gelukkig. Gelukkiger dan bij
provo. Een paar maal hebben ze
geprobeerd me terug te krijgen,
maar ik heb het niet gedaan".
Werk heeft hij inmiddels gevon
den. Als free-lance-fotograaf kan
hij in zijn onderhoud voorzien en
helpt hij vrienden, die eveneens
uit Amsterdam in Cadzand te
recht zijn gekomen. Eén van hen
heeft zijn vroegere beroep weer
opgenomen en gaat straks als
AMSTERDAM Onder
vloed van de stijgende welvaart
en de toenemende belangstelling
voor nieuws, gestimuleerd door
de televisie, gaat de Nederlander
steeds meer kranten lezen. De to
tale oplage steeg, ondanks duur
dere abonnementen, met 2,5 pro
cent, dat is meer dan de groei van
de bevolking (1,3 procent) of van
het aantal huishoudens (1,9 pro
cent).
Volgens het jaarverslag 1966 van de
vereniging De Nederlandse Dagblad
pers lazen ruim twaalf miljoen Neder
landers eind 1966 meer dan 3.650.000
kranten per dag Opvallend is dat voor
al de landelijke ochtendbladen bijge
dragen hebben tot de groei van de op
lage. Landelijke avondbladen daarente
gen bleven achter bij de groei van het
aantal huishoudens; de regionale
avondbladen ondervonden weinig hin
der van de groei van de ochtendbladen
en hielden ongeveer gelijke tred met
de stijging van het aantal huishou-
(Van een onzer redacteuren)
GOEDKOOP
Een krant lezen is goedkoop: 15 cent
per dag, ofwel twee sigaretten ofwel
een klein ijsje. Een brief verzenden is
duurder. Het dagbladbedrijf verwacht
verdere groei van de oplage, als het
voortgaat voorlichting door de redak-
ties te verbeteren en uit te breiden,
ook als de prijs in de komende jaren
meer aan de kosten moet worden aan
gepast.
In Europa is de Nederlandse krant
nog steeds het goedkoopst: in Scandina
vië 35 cent, in Duitsland 27 cent. Wat
de omvang van de krant betreft: de
hoeveelheid leesstof kan men gelijkstel
len aan een pocketboek.
De commerciële resultaten waren be
vredigend. De totale inkomsten stegen
met 10.6 procent tot ongeveer 471 mil
joen gulden, if 166 miljoen aan abonne
menten, 305 miljoen advertenties)
vooral dankzij de groei van de adver
tentie-omzet. De kosten namen ook
toe, de loonkosten bijvoorbeeld met 10
tot 11 procent, maar door de afschaf
fing van de omzetbelasting op kranten
papier konden de meeste kranten hun
rendement verbeteren.
TV-RECLAME
ook wel nodig, want het
aan het feit, dat de tv-reclame geleide
lijk (60 procent van de totale zendtijd
op het eerste net en 40 procent op het
tweede net) is ingevoerd.
Vandaar, dat de NDP er niet ge
noeg op kan aandringen, dat de re
clamezendtijd zeer geleidelijk op het
maximum komt. Anders kon het
voor sommige bladen wel eens heel
moeilijk worden. Dat is ook het ge
val, indien de zendtijd zou worden
uitgebreid zolang de advertentie
markt nog onder invloed staat van
de slechtere conjuncturele situatie.
De pers vertrouwt er op, dat met
haar positie rekening wordt gehouden.
Zowel het parlement als de minister
hebben daar al blijk van gegeven.
POSTTARIEF
Een ander knelpunt voor de dagbla
den is de verhoging van het PTT-ta-
rief voor verzending. In 1966 reeds
met 30 tot 50 procent verhoogd, dreigt
per 1 juli 1967 weer een verhoging
met 50 procent.
De NDP noemt deze verhoging onre
delijk en waarschuwt, dat het voor
deel, bij de afschaffing van een deel
der omzetbelasting op krantenpapier,
aan de pers gegeven, voor meer dan
de helft en voor sommige bladen zelfs
geheel zal zijn weggenomen. De NDP
wenst de nieuwe regering toe, dat zij
uitvoering zal geven aan de aanvaarde
motie-Aantjes, die de verhoging tot 15
procent wil beperken.
Eveneens onontbeerlijk voor de goe
de toekomst van het dagbladbedrijf i:
een spoedige uitwerking van de compen
satieregeling, die de pers gedurende
drie jaar in verband met de invoering
van de tv-reclame is toegezegd. De
lering heeft hierover nog steeds geen
beslissing genomen.
OPENHEID
Op journalistiek terrein zal nog veel
moeten gebeuren wil de krant zijn le
zers van de nodige informatie kunnen
blijven voorzien. De opening van de
school voor de journalistiek in
was een belangrijke stap. Minstens
even belangrijk is uitbreiding van de
openbaarheid inzake overheidsbeslissin-
gen, publikatie van nu nog geheime
adviezen enz.
Openheid is een recht van de bur
ger, dat in rook opgaat als steeds inge
wikkelder problemen hem niet voldoen
de duidelijk gemaakt kunnen worden.
Ook het bedrijfsleven zal zich meer
bewust moeten zijn van het belang
Van openheid.
De cijfers geven het aantal dagbladen
per honderd huishoudens aan. Er zijn
nog twee „witte" plekken: het grens
gebied van Drente en Overijssel en de
omgeving van de Betuwe.
antiek-restaurateur in België I rendement van de dagbladen
werken. Anton blijft voorlopig in 'natste jaren sterk teruEgelopen: van
1 7,8 procent tot 3,1 procent van de tota
le opbrengst. En daar komt nog bij,
Cadzand.
Zijn lange haren zijn verdwe
nen. Met provo heeft hij afgedaan.
Voor honderd gulden wil hij daar
rond voor uitkomen.
Keukenhof gaat
vanavond dicht
LISSE De Keukenhof in Lisse zal
vanavond om tien uur worden geslo
ten. Met name de tulpen zijn door het
warme weer van vorige week zo snel
achteruit gegaan dat het niet langer,
mogelijk was dit bloemenpark voor,
het publiek open te houden.
De indruk bestaat, dat de groei van
de advertentie-inkomsten die reeds
in het laatste kwartaal van het verslag
jaar belangrijk was verminderd
thans is weggevallen, terwijl bij som-
j mige bladen sprake is van teruggang.
I Ook in andere landen heeft men die
ervaring opgedaan bij invoering van
televisiereclame, bij ons speelt de eco
nomische ontwikkeling nog een rol, on
der meer door het wegvallen van per
soneelsadvertenties. Als de gevolgen
van tv-reclame alleen beperkt blijven
tot stagnatie van de groei van de ad
vertentie-omzet dan is dat te danken
Lord Bertrand Russell op een
bijeenkomst ter voorbereiding van
het tribunaal, dat oordelen moest
over de „oorlogsmisdaden" van
Johnson en de VS.
Maleter brak hij met de communisten;
hij stuurde een Oostduitse onderschei
ding terug wegens arrestatie van een
Hitler-slachtoffer.
Zijn „Lord Russell Stichting voor de
Vrede" is gericht tegen alles wat oor
logzuchtig lijkt en is algemeen aan
vaard. Zijn Stichting is tegen alles
waar de Amerikanen voor zijn en dat
maakt het weer wat dubieuzer.
Zij die Russell kennen, zeggen:
„Ach, hij wordt oud. Hij wordt om
ringd door een batterij secretarissen
en het is moeilijker hem te pakken te
krijgen dan de president van de Vere
nigde Staten".
Zijn vierde vrouw, de Amei'ikaanse
schrijfster Edith Finch, verzorgt hem
fanatiek. Een van de secretarissen,
Ralph Schoenman, is de grote anima
tor van het anti-Amerika-tribunaal,
dat in Stockholm bijeen was.
SGHUTTING
Zijn verzorgers hebben een schut
ting rondom hem opgetrokken, waar
achter hij zijn aantekeningen maakt
voor zijn autobiografie, het bericht
aan de levenden. Waarachter hij naar
hartelust zijn vloeibaar dieet soep,
thee en whisky kan genieten.
„Bertrand wordt oud", zegt een buur
man, „vroeger was het een kaarsrechte
kerel, nu niet meer, hij hoort slecht,
hij wordt wat zonderling. Geen won
der, dat ze hem niet meer geschikt
vonden om het tribunaal toe te spre
ken. Het zou een dwaze vertoning ge
worden zijn".
Dat is de tol van de ouderdom. Maar
zoveel is wel zeker, dat zijn betekenis
voor onze tijd groot is. Hij is een
scherpzinnig, oorspronkelijk denker ge
weest, zeer wetenschappelijk, maar
lastig, een extreem individualist. Een
skeptisch rationalist, die de grote gave
bezat om filosofie voor de leek te be
drijven.
WANTROUWEN
De lord Bertrand Russell, waarvan
wij nu horen en die onvoorwaardelijk
tegen lijkt, is niet de oorspronkelijk
denker van vroeger, maar een prachti
ge banier, een speelbal.
Men doet hem echter -mrecht door
te stellen, dat zijn pacifistisch streven
in wezen communisme is. Daarvoor is
zijn wantrouwen van het dogmatische,
autoritaire en harde bewind achter het
ijzeren gordijn te groot.
Consulair akkoord
Puslaivl en Italië
MOSKOU Italië en Rusland heb
ben overeenkomsten getekend voor
consulaire betrekkingen en voor rege
ling van het toeristenverkeer tussen
beide landen. Ook zullen zij samenwer
ken op het gebied van agrarisch onder-
