lieowe
RAAD HEEFT RECHT OP
MEER INLICHTINGEN
n
Commentaren
Oordeel mr. Wytema
over openbare orde:
Desnoods
staken
Je li plai"s:
Auto doodt
2 kleuters
EIND APRIL
75.000
WERKLOZEN
Politie op
spoor van
moordenaar?
„Van Hasselt werd niet
gearresteerd voor
zijn publicaties"
Twee Q-schepen
uit de vaart
Vooroverleg
Kennedyronde
vastgelopen
Schilderijen
diefstal
Zonnig
weer
DtatAif 9 nwJ 1967 4flrte
CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
(Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441 Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 0,98, p. m. 4,20, p. kw. 12,55
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Dorp zonder
Mastbos-
pagina 9.
I -jV Ds. Landsman:
meer contact
met Provinciale
synoden -
pag. Kernmerh.
,-fo NCRV draagt
opgeivekt haar
programma
voor - pagina
Radio TV.
In West-Pakistan zijn 307 mensen
levrijd uit negen werkkampen
ij onvrijwillig en onder slechte
omstandigheden graafwerk moesten
Er zijn 33 personen e=s voorname-
ijk aannemers
Op het congres van de Vereniging
van Nederlandse gemeenten heeft
voorzitter mr. Wytema (burge
meester van Alkmaar) vanmorgen
gepleit voor het geven van inlich
tingen aan de raad over de open
bare orde. Hij wil de burgemees
ters hiertoe echter niet verplichten.
EINDHOVEN „Ik zou niet zover willen gaan dat een
verantwoordingsplicht van de burgemeester jegens de ge
meenteraad in de wet moet worden vastgelegd. Maar wèl heeft
de raad het recht op inlichtingen: handhaving van de openbare
orde is een publieke functie van de overheid, die het licht van
de openbaarheid moet kunnen verdragen".
Met deze conclusie haakte de voor
zitter van de Vereniging van Neder
landse gemeenten, Alkmaars burge
meester mr. H. J. Wytema, van
morgen in op het probleem van de
gezagsuitoefening door de overheid en
in het bijzonder in de gemeenten.
Aan het tweedaagse congres (dit
keer in Eindhoven) nemen ruim elf
honderd gemeentebestuurders deel. Er
zal morgen vooral worden gesproken
over de financiën.
VEREISTE
Burgemeester Wytema: de politiële,
op ordehandhaving gerichte functie van
de overheid heeft recht op begrip en
steun. Maar dan moet het samenspel
tussen burgemeester en gemeenteraad
bevredigend zijn.
ons democratisch bestel is open
heid een eerste vereiste. Op het alge-
n gebruik, de gemeenteraad over
de openbare orde te „informeren",
moet dan ook geen inbreuk worden
gemaakt door formalisme. Namelijk
door uit het ontbreken van een wette
lijke verantwoordingsplicht af te lei
den, dat aan de gemeenteraad geen
verantwoording verschuldigd is, ook
als het algemeen belang dit wel zou
toelaten.
FINANCIËN
De financiële problematiek noem
de de heer Wytema „benauwend".
„Helaas biedt ook de tweede nota
over de ruimtelijke ordening geen
reële bijdrage tot een oplossing."
De samenvoegingen gana steeds
verder: waren er in 1964 nog 973
gemeenten, nu zijn er 943. „Op de
universiteiten moet meer aandacht
worden geschonken aan het pro-
M edezeggenschap
Ik geef op als
nieuwe abonnee:
naam:
straat:
betaalt: O per kwartaal per maand
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een "Gouda Bouquet".
De nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
inzenden aan Bureau van dit blad
hokje zwart maken naar keuze
LUNTEREN De oud-voorzitter
van het CNV, de heer M. Ruppert,
heeft gisteren in zijn betoog voor de
algemene vergadering van de CNV-
bond Unitas grote nadruk gelegd op
de medezeggenschap. Hoewel hij
voor het oplossen van geschillen aan
arbitrage verreweg de voorkeur
gaf. meende hij dat de medezeggen
schap eventueel via werkstakingen
zou moeten worden afgedwongen.
De heer Ruppert zei, dat het hier om
een elementair recht van de werkne
mers gaat, waarvoor het uiterste mid
del niet te erg is.
Naar zijn oordeel nemen op het punt
van de hervorming van de onderne
mingsstructuur verschillende onder
nemers alleen nog het middel van de
strijd ernstig.
Het kapitaal boven de arbeid te
stellen achtte hij in strijd met het
evangelie. De onderneming is een
samenwerkingsgemeenschap van ar
beid en kapitaal onder leiding van
de ondernemer. De werknemer moet
worden erkend als volwaardig be-
drijfsgenoot.
Als grote tegenstanders van deze
gedachte noemde de heer Ruppert
de liberale ondernemers en de
cialistische vakbeweging, die beide
uitgaan van een belangentegenstel
ling bij werkgevers en werknemers.
Zie voorts pagina 7
RODEN Gisteravond zijn de
drieëneenhalfjarige jongen J. H. van
der Veen uit Roden en zijn tweeëneen-
halfjarige zusje door een personenauto
gegrepen en op slag gedood, toen zij
rijksweg 43 (Groningen - Heerenveen)
onder de gemeente Roden overstaken.
OTTERLO De 22-jarige mejuf
frouw K. J. Thienpont is gisteren ge
dood toen haar auto, waarschijnlijk
door te hoge snelheid, slipte en tegen
een naderende trekker botste. De
naast haar gezeten mejuffrouw M. J.
V. G. werd zwaar gewond.
OMMEN De 54-jarige aannemer
G. Schuurman uit Ommen is om
leven gekomen toen hij bij een inhaal
manoeuvre met zijn personenauto te-
gen een vrachtwagen botste.
bleem van de bestuurslagen."
Op het terrein van het openbaar
vervoer is naar de mening van de heer
Wytema sprake van grote achterstan
den. Om deze in te halen zijn vinding
rijkheid en moed vereist, maar boven
al financiële inspanningen. „Wij moe
ten voorkomen dat we verzeild raken
in situaties van stedelijke ontbinding."
VERWIJT
Het verwijt als zouden de gemeen
ten de laatste tijd geen oog hebben
gehad voor de belangen van bepaalde
weggebruikers, wees mr. Wytema
de hand. „Deze verwijten zijn niet al
leen in strijd met de werkelijkheid,
bovendien als we letten op
de klem waarin de gemeenten ge
vangen zitten geheel misplaatst."
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM 1 Eind april waren
75.000 mannen zonder werk. De werk
loosheid nam de afgelopen maand, al-
eèn mededeling van het ministerie
van sociale zaken en volksgezondheid,
met 9600 man af.
Elk voorjaar wordt de werkloosheid
enigszins kleiner als gevolg van een
economische opbloei. Als deze omstan
digheid buiten beschouwing wordt ge
laten, blijkt, dat de geregistreerde
beidsreserve met negenduizend ma:
gestegen. Het aantal werkloze vrou-
en bleef gelijk op ongeveer 6700.
Met bijna vijftienhonderd steeg
vraag naar werknemers in april tot
41.900. Het bedrijfsleven zocht 26.000
vrouwelijke arbeidskrachten, een stij
ging van zevenhonderd in vergelijking
met maart.
In het westen van het land bleef de
arbeidsmarkt gespannen. In het noor
den, oosten en zuiden nam de werkge
legenheid echter af.
De opleving in de bouwnijverheid
•as geringer dan verleden jaar
omstreeks deze tijd.
,^Leve de Koningin
bracht aan Apeldoorn. Zij was
onder meer in de papierfabrie
ken van Van Houtum en Palm
in Ughelen, waar zij vol belang
stelling zag hoe een watermerk
in een bankbiljet wordt ge
maakt.
1DIJ haar aankomst voor het
stadhuis van Apeldoorn
kreeg zij bloemen van de vier
jarige dochter van de burge
meester, Martine des Tombes.
pOEN zij bij het door haar
geopende Rijksinstituut voor
de opleiding van hogere politie
officieren wegreed, zwaaiden
adspirant-officieren de vorstin
driewerf Leve de Konin
gin" toe.
De moord in A'dam
AMSTERDAM De Amsterdamse
recherche zoekt op het ogenblik naar
de man die op zaterdagavond 29 april
om half negen in de Amsterdamse bin
nenstad werd gezien in gezelschap van
de 37-jarige Coby van der Voort, die
zondag op beestachtige wijze werd ver
moord. Vier getuigen hebben de twee
gezien.
De politie wilde echter nog geen bij
zonderheden bekendmaken in verband
met het onderzoek.
Inmiddels is wel gebleken dat het
speurwerk zich over nagenoeg geheel
Nederland uitstrekt. „Alle bij het on
derzoek betrokken rechercheurs zijn
thans op pad en pionieren in alle pro
vincies behalve Zeeland", zo vertelde
gisteren hoofdinspecteur Schreur, die
de leiding heeft van het onderzoek.
De in München woonachtige Neder
landse vertegenwoordiger die tot zon
dag als verdachte werd beschouwd is
gisterochtend vrijwillig naar Amster
dam gekomen om de politie van dienst
te zijn.
Zoals bekend beschikte hij over een
waterdicht alibi maar hij wilde nog
een verklaring afleggen over zijn doen
en laten met de vrouw in de "tijd dat
hij met haar omging.
ATHENE De Griekse minis
ter van binnenlandse zaken, Pa-
takos, heeft gisteravond gezegd,
dat de Nederlandse journalist
Frans van Hasselt, die door de
Griekse veiligheidsdienst zaterdag
gearresteerd, waarschijnlijk
vandaag uit Griekenland uitgewe
zen zal worden.
Brigade-generaal Patakos weigerde
de redenen te noemen voor de arresta
tie van Van Hasselt. Hij zei wel, dat
deze aanhouding niets te maken had
met de berichten die dfoor Van Hasselt
waren verzonden. „Zijn arrestatie is
om andere redenen volkomen gerecht
vaardigd," aldus de Griekse minister.
Volgens Patakos heeft Van Hasselt
zich schuldig gemaakt aan een
tegen Griekenland. „Van Hasselt", al
dus de minister, „is niet gearresteerd
voor wat hij heeft gezegd of gepubli
ceerd. Alles wat ik u kan zeggen is,
dat hij wordt beschouwd als onge
wenst persoon."
Patakos deelde voorts mee dat er
in commissie van twintig juristen is
gevormd orn een nieuwe grondwet op
te stellen. Deze constitutie zal in een
referendum aan de kiezers worden
voorgelegd. Daarna zullen er algemene
verkiezingen worden gehouden vooi
een terugkeer tot de parlementaire de
mocratie aldus de minister.
Zoals gemeld heeft koning Konstan-
tijn er in het openbaar voor gepleit
dat zo spoedig mogelijk de parlementai
re democratie wordt hersteld.
Papandreou
Ex-premier Papandreou heeft ont
kend medeplichtig te zijn aan een kom-
plot om koning Konstantijn ten val te
brengen. Een Grieks blad beschuldigde
Papandreou ervan betrokken te zijn
geweest bij het Aspida-komplot. Het
blad had zaterdag een fotocopie afge
drukt van een brief die Papandreou
geschreven zou hebben. Papandreou
noemde deze brief „een vervalsing". I
LONDEN De Queen Eliza
beth en de Queen Mary van de
Cunard Line zullen in 1968 wor
den vervangen door een nieuw
passagiersschip, dat nu nog Q-4
wordt genoemd. Dit besluit is
genomen om de maatschappij
een lonende basis te verschaf
fen; elk jaar lijdt de Cunard
een verlies van 7,5 miljoen aan
elk van beide oceaanreuzen. De
Queen Mary wordt eind van de
ze zomer en de Queen Elizabeth
een jaar later uit de vaart ge
nomen.
GENEVE De vertegenwoor
digers van de Ver. Staten en de
Euromarktlanden zijn het in de
afgelopen nacht niet eens gewor
den over afspraken betreffende
chemische produkten en granen,
die de belangrijkste hinderpaal
vormen voor het succesvol af
sluiten van de Kennedyronde.
Aan het overleg, dat tot vanmor
gen half vier duurde, nam Jean Rey
deel namens de EEG. Vandaag zou
den de delegatieleiders bespreken
wat ze nu te doen staat.
De kans dat nog deze week over
eenstemming wordt bereikt is nu
zeer klein, zei Wyndham White, die
het gesprek heeft geleid. Hij is voor
zitter van de Organisatie voor ge
meenschappelijke tariefs- en han
delsafspraken (GATT).
(De besprekingen voor de Kennedy
ronde, die oorspronkelijk ten doel had
den de tarieven voor industrie- er
landbouwprodukten met vijftig pro
cent te verlagen, moeten op 15 mei
afgesloten zijn).
ILLINOIS Zes olieverfschilderijen
waaronder een Rubens en een Renoir,
zijn gestolen uit het Krannertmuseum
op de Campus van de universiteit
Illinois. Het werk van Rubens, dat
1636-37 werd geschilderd, was het
„Banket van Tereus" De Renoir is
„Femmes nues couchées" uit 1910. Tot
de andere gestolen doeken behoort „De
muntenverzamelaar" van Adriaan
Brouwer.
De Queen Mary (81.000 ton)
kwam in 1936 in de vaart. Het
schip heeft twaalf dekken. De
lengte is 311, breedte 36 en de
diepgang 12 meter. Het schip
met een bemanning van 1000
koppen, kan ruim 2000 passa
giers vervoeren. De snelheid is
31.7 mijl.
De Queen Elizabeth (85.000
ton) kwam twee jaar later in de
vaart en is het grootste passa
giersschip ter wereld. De leng
te 300, breedte 36 en de diep
gang 12 meter. Dit schip kan
2300 passagiers vervoeren.
De beide schepen deden in de
afgelopen oorlog dienst als
troepentransportschip.
De kans bestaat dat de Queen
Mary wordt verkocht voor emi-
grantenreizen tussen Europa
en Australië.
De ander
TVE heer Ruppert heeft in de ver»
gadering van de CNV-textiel»
bond Unitas een belangwekkende
toelichting gegeven op wezen en
doel van de christelijke vakbewe
ging.
Hij somde een aantal desiderata
van de christelijke vakbeweging op,
maar verloor daarbij niet uit het
oog wat de konsekwenties van deze
desiderata voor de christelijke vak
beweging zijn.
Bij de vraag om medezeggenschap
voor de werknemers maakte hij
duidelijk, dat het hierbij niet alleen
gaat om het acht geven op het be»
lang van de werknemer, maar ook
op dat van de gehele onderneming.
Niet alleen het eigen belang, maat
ook het belang van de ander ver»
dient de aandacht. De christelijk»
vakbeweging zal moeten opkomen
voor het recht, ook al zou het strij
dig zijn met het eigen belang.
Op grond van dit beginsel sprak d»
heer Ruppert zich uit tegen dagdie
verij en verkorting van de arbeids
duur zonder dat de gevolgen hier
van voor de samenleving in aan
merking worden genomen.
Een dergelijke instelling van do
christelijke vakbeweging dwingt bij
de partners in het maatschappelijk
overleg respect af. Ook de werkge
vers op hun beurt zullen zich ge
dwongen voelen duidelijk rekening
te houden met het recht van de
werknemer, ook al zou dit op som
mige punten strijdig lijken met het
belang van de ondernemers.
De standpuntbepaling van de heer
Ruppert is de kortste weg naar in
williging van gerechtvaardigde wen
sen, die bij de vakbeweging leven.
Stringent
DE BILT Boven West-Europa is
een gebied van hoge luchtdruk tot ont
wikkeling gekomen, dat zich over
Frankrijk en Duitsland tot boven
Scandinavië uitstrekt, terwijl het res
tant van een oude depressie zich'tus
sen IJsland en Schotland bevindt.
Ten westen van Portugal bevindt
zich een vlak lagedrukgebied, dat maar
weinig van plaats verandert. In ons
land wordt door al deze systemen een
zuidelijke tot zuidoostelijke stroming
in stand gehouden, waarbij de komen
de 24 uur iets drogere lucht afkomstig
van Duitsland naar ons land wordt ge
voerd. Hierin komen flinke zonnige
perioden voor, en slechts af en toe en
kele wolkenvelden.
De temperaturen kunnen hierdoor in
de middag opnieuw op een iets hoger
niveau komen.
zon op 4.33, onder 20.18. Maan op
T^E voorzitter van de CN V-textiel-
bond heeft gisteren in zijn al
gemene vergadering enkele opmer
kingen gemaakt over de toekomsti
ge loonpolitiek. De heer Nieuwen-
huis verklaarde zich voorstander van
een vrijere loonvorming, maar hij
was nuchter genoeg, zich te realise
ren, dat hiervan voor de nabije toe
komst niet veel kan komen.
De L:"".stc !r er een onvol
doende relatie geweest tussen loons
verhoging en produktivlteitsstijging.
Om deze ontwikkeling te stuiten zal
de overheid als hoedster van het
algemeen belang niet passief kun
nen toezien.
De vakbeweging ral in de toekomst
matiging moeten betrachten hij het
vragen van sociale verbeteringen en
zij zal er rekening mee moeten hou
den, dat de bemoeienis van de over
heid met de loonpolitieke spelregels
stringenter gaat worden.
De overheid speelt deze rol, niet om
dat het haar een behoefte is be
voegdheden aan het maatschappelijk
leven te onttrekken, maar omdat het
haar taak is het economische en so
ciale leven voor grote onheilen te
behoeden.
Spanje
J^"A EEN DEBAT van twee dagen
heeft de Spaanse Cortes (par
lement) het eerste artikel van het
wetsontwerp over godsdienstvrijheid
aanvaard. Ook Spanje spreekt nu
uit, dat de staat godsdienstvrijheid
moet garanderen.
Het zou een reden kunnen zijn om
te juichen, als niet de Spaanse pro
testanten zélf ons reeds gewaar
schuwd hadden dat niet al te vroer
te doen.
Zij hebben reeds opgemerkt, dat de
weinige vrijheden gepaard gaan met
zóveel onaanvaardbare verplichtin
gen, dat ze die vrijheden graag op
het spel zetten.
Hoewel de leden van de Cortes had
den kunnen weten hoe de protestan
ten reageerden, werd met hun in
zichten tijdens het debat in geen en
kel opzicht rekening gehouden.
Integendeel, als zij ter sprake kwa
men, was het meestal in negatieve
zin. „Als we hun deze vrijheid ge
ven, komen ze straks klagen dat z«
nog niet genoeg hebben", aldus een
afgevaardigde.
De leden van de Cortes zelf maak
ten tijdens het debat overduidelijk,
dat deze wet geen godsdienstvrij
heid geeft, maar slechts de „tole
rantie" regelt. En dat gebeurde onder
het mom, dat Spanje als eerste
rooms-katholiek land gehoor zou
geven aan de leer van de paus.
De leden van de Cortes schenen niet
te begrijpen dat zij met die woor
den de paus en het Vaticaans Con
cilie in discrediet brachten. Als het
concilie dit indertijd bedoelde, heeft
de gehele wereldpers de uitspraken
van de bisschoppen verkeerd ge
ïnterpreteerd.
We vermoeden niet, dat het Vati-
caan erg opgetogen zal zijn geweest
over het Spaanse debat.
Het is voor de protestanten wel dui
delijk, dat voor de Spaanse geloofs
genoten nog een bijzonder moeilijke
tijd komt.
PASADENA De Amerikaans»
maanverkenner Orbiter 4 die foto's
van het maanoppervlak moet maken,
is gisteren in een baan om d» maan
gekomen.