n
r
n
H
a
a
Ti
PUZZEL VAN DE WEEN
ïï-
F!
4'
Q
I
Maak zelf eens iets
voor Moederdag
ZATERDAG 15 APRIL 1967
Monteverdi-herdenkin g in Holland Festival
Kort voor zijn overlijden op
29 november 1643 brengt hij nog
eenmaal een bezoek aan de twee
steden die in zijn leven een rol
hebben gespeeld: Cremona en
Mantua. Daarna keert hij terug
naar Venetië. De uitvaart is im
ponerend; een groot kunstenaar
wordt begraven.
|_|ET zal op 13 mei vierhonderd jaar geleden zijn, dat Clau-
dio Monteverdi, zoon van de art» Baldassare en Madda-
lena in Cremona werd gedoopt. Dit feit zal over de gehele
wereld worden aangegrepen om deze componist te herdenken.
Dat wordt een eerbetoon aan een vrijwel vergeten grootheid.
Men kan slechts hopen, dat deze herdenkingsmanifestaties
een uitzondering maken op zovele andere, waarbij de „mees
ter" een jaar lang wordt bejubeld en daarna nog grondiger
vergeten.
maanden later
overlijdt Claudia
dl op 40-jarige leeftijd weduw-
Het heeft Claudio tijdens zijn leven niet aan eer- mière van zijn opera „La favola
betoon en hulde ontbroken. Integendeel, hij was ge- d'Orfeo" in Mantua. Enkele
eerd en gevierd. De 16e eeuw leverde vele belang
rijke componisten zoals: Gabrieli, Hassler, Pales-
trina, Walther, Praetorius, Frescobaldi en Schütz. naar.
Doch vijftig jaar na zijn dood in 1643 is hij binnen
en buiten Italië vergeten. Men kan slechts hopen dat
in een tijdperk waarin er een drang bestaat ver
gane glorie te doen herleven, Claudio Monteverdi
die aandacht en belangstelling krijgt waarop hij
gezien zijn indrukwekkende oeuvre recht heeft.
Opera's
In Cremona (de stad van de bliceert hij zijn eerste werk:
vioolbouwers Amati en Stradiva- Cantiunculae sacrae. In datzelfde
rius) groeit de jonge Claudio op. jaar wordt hij aangesteld als vio-
Hij krijgt viool- en zanglessen list aan het hof van hertog Vin-
zenzo I, waar de Nederlander
Jacques de Wert „maestro di cap-
pello" is.
Beeds op 15-jarige leeftijd pu-
Hoewel Claudio de hertog ver
gezelt in de strijd (o.a. tegen de
Turken in Hongarije) en zijn
heer muzikaal weet te verpozen,
blijft er tijd om te componeren.
Zo verschijnt in 1587 zijn eerste
madrigalen-boek.
Modern
Op 20 mei 1599 huwt hij de
hofzangeres Claudia Cattaneo.
Een modern huwelijk, want als
echtgenote en later ook moeder
blijft Claudia toch zingen. Het
jaar 1607 Is voor Claudio in
twee opzichten onvergetelijk. In
de eerste plaats is er de pre-
In 1613 wordt hij maestro di
cappello van het beroemde
ensemble van de San Marco in
Venetië met dertig zangers en
zes instrumentalisten.
Hij is dan al een beroemd
man. Dat blijkt ook uit de belo
ning van 300 dukaten, een vorste
lijk inkomen. Hier in Venetië
brengt hij de vruchtbaarste ja
ren van zijn leven door.
Hij blijkt als componist revolu
tionair en men heeft hem beslist
niet altijd begrepen. Hij, in onze
dagen wel de grondlegger van
het emotionele in de muziek ge
noemd, bestrijkt drie gebieden:
wereldlijke kamermuziek, kerke
lijke en dramatische muziek.
Revolutionair
Hij legt de basis voor de ont
wikkeling van de opera. Zijn
opera's zelf getuigen van die ont
wikkeling. Het madrigaal, de ge
liefdste muziekvorm in die tijd,
brengt Monteverdi tot een onge
kende hoogte waarbij hij, de re
volutionair, gebruik maakt van
harmonische experimenten als
chromatiek en dissonanten.
Monteverdi is typisch vertegen
woordiger van twee tijdperken:
Renaissance en Barok. Het is dui-
Voor de Monteverdi-herden
king in het komende Holland
Festival koos men zijn opera
„Orfeo". De voorstellingen zullen
gegeven worden in het ronde
Carré-theater in Amsterdam op
17, 18, 20, 21, 23 en 24 juni. „Or
feo" zal een co-produktie zijn
van de Nederlandse Operastich
ting en het Nationale Ballet. De
enscenering wordt verzorgd door
de Parijse regisseur Raymond
Rouleau, de choreografie is van
Bronislava Nijinska. Begelei
ding: Utrechts Stedelijk Orkest,
de vocale rollen worden vertolkt
door Halina Lukomska, Marco
Bakker, Pieter v. d. Berg,
Christine Deutekom, Simon v. d.
Geest, Arnold van Mill en So
phia van Santé. Bruno Maderna
is verantwoordelijk voor de par
tituur-bewerking en heeft de lei
ding.
Groot is het onderscheid tus
sen Monteverdi's eerste en zijn
laatste opera. „Orfeo" is met zijn
madrigaalachtige meerstemmige
koren meer een lyrische, gesti
leerde pastorale dan een drama
tische gebeurtenis. „L'Incoronazi-
one di Poppea" (De kroning van
Poppea, de tweede vrouw van
Nero) heeft weinig koren, geen
ballet, rijke harmonische
vondsten, levendige recitatieven
en een warme melodiek met een
felle tekening van de karakters.
Met recht kan men Montever
di de grondlegger van het dram-
ma per musica noemen; hij
maakte ook als eerste een
zelfstandige instrumentale ouver
ture in tegenstelling tot de ge
bruikelijke fanfare.
Wel kende men reeds het her
dersspel „Euridice" van Caccini in „Orfeo" wordt de solozang af-
en Peri in Florence, en in Rome gewisseld door homofone koor
van Landi en De Cavalieri. Doch zang en door instrumentale stuk
ken.
Naast deze opera (libretto Ales-
sandro Sriggio) schrijft hij l'Ari-
anna. La finta pazzo Licori,
Proserpina rapita, le Nozze di
Poppea en de balletten Ballo del-
Ie ingrate en Tirsi e Clori.
Oplossingen en correspondentie
aan de heer H. J. J. Slavekoorc
Goudreinetstraat 125. Den Haag.
Vandaag zijn de
ze rubriek uitsluitend afkomstig
de groten der schaakkunst, in elk i
val van schakers die niet ver van
top verwijderd zijn.
Dat zijn de opgaven - zo Is i
bij herhaling gebleken waari
vele eenvoudige schakers het mee
plezier beleven. Enerzijds omdat zU
zich ermee t
srelstert
.allen, aai
t Juist de allergrootsten er gemid
deld het
kunstigs
conceptie
gewoonlijk ver van verwijderd blijft
irtij Cuellar—Qui
zelfs de
:en st
laten vallen, aan de andere kant
le allergrootsten e
vaakst in sla,
inceptle waar de gewone schaker
b c d e f g h
Wit heeft Juist 1. b6—b7 gespeeld.
Was dat goed of s|echt7 Wat zal ge»
volgd zijn?
(4) Uit een partij
hij
r! t
m ï,J
vvTi»:;-
relatief zeldzaam zijn.
Het moge waar zijn dat de stelling
waarmee we deze rubriek openden,
de lezer niet voor de lastigste proble
men zal stellen, het is even waar dat
velen ieder op zijn eigen manier
van de beginzet verrukt zullen
tljn. En dat na 100 jaar!
Betekenis
Niet voor het eerst is in een
Holland Festival Monteverdi op
het programma geplaatst; ook in
1951 was dat het geval. Het zal
dank zij „Orfeo" echter wel mo
gelijk zijn, dat Claudio Monte
verdi ook na 1967 In onze con
certzalen blijft klinken.
Op zijn gebied is Monteverdi
zeker de gelijke van Bach. Het
is interessant af te wachten of
„men" Monteverdi 400 jaar na
zijn geboorte zal herontdekken
en of een werk als bijv. zijn
Magnificat dezelfde „populari
teit" zal behalen als Bachs
Matthaus Passion. Immers, zou
den wij zonder de herontdekking
door Mendelssohn in 1829 ooit
van de Matthaus Passion ge
hoord hebben?
Ook smaak is een kwestie van
mode en onze muzikale mode
richt zich naar de middeleeu
wen.
Zal Claudio Monteverdi in de
twintigste eeuw in de smaak val
len?
ADR. HAGER
X* X
i'&k ti
mmm m m
M BWH
m m bah
u m 9
Oplossingen
titel „Con-
d e f g h
moet u weinig moeite gekost het
Op 1. Lc6?? volgde 1Tg4! 2.
Txh4 3. Lxe6t Kg7 en zwart won.
Dan. Dit
Ld7
(2) Ligterin.
geen opgave in de gebruikelijke ueie-
kenis van het woord. De partij ver
liep na de diagramstelling als volgt:
16 b4! Pxe4 (Hierop had zwart gere
kend) 17. Pxe6 De7 18. Lb51! axb5 19.
Dxb5+ Dd7 20. Pc7t Ke7 21. Dxb7
Lh4i 22. Kdl Pf6 23. Ld4 Tad8 24.
Lxf6+ Kxf6 25. Pd5t Kf5 26. Pe3r Kf6
27. Pd5t (Tijdnood) 27Kf5 28.
Da6 Tae8 29. Dd3t Te4 30. Pe3J (30.
Dh3 zet direct mat) 30Kxf4 31.
Tflt Ke5 32. Dd5 mat. Had u deze
mogelijkheden (aan het begin) eruit
gehaald?
Simagin
trosiar
De
chuldig uit,
meteen uit aoor
-llest zijn loper of
Uien. Hij blijft dan
kansloos pionneneindspel
Kf3?
C4II
deze laten ruilen. Hij blijft
een kansloos pionnene
Dusgaf wit het meti
Berger
wit 1
2
3
4
7
8
9
10
O
Ï3~~
14
15
16
17
ü-
'9
2Ö~
21
22
23
24
25"
27
28
29
30
32~
33
34~
35
36
37
38
39
40
42~
TT
cs
46
47
48
49~
50
5Ï-
53~
sT
56
57
58~
S9~
Kruiswoord puzzel
Horizontaal: 1 viervoetig dier, 5. kledingstuk, 10. vreemde munt, 12.
hogepriester te Silo. 13. vracht, 15. waterdoorlatend, 17. bloem. 18.
vertaler, 20. ridderteken. 22. voedsel, 23. water in Friesland, 25. assis
tent engineer (afk.), 26. de Griekse letter p, 27. vraagstuk (meerv.).Sl.
bijwoord. 32. landbouwwerktuig. 34. golving, 41. nevenschikkend
.voegwoord, 42. dat is (afk. Lat.), 43. boom. 44. lidwoord, 45. betuiging
yoor erkentelijkheid, 47. term bij het kaartspel. 49. haarvlecht, 51.
yoorzetsel. 53. stand. 55. water in Utrecht, 58. rivier in Engeland. 59
yogel. 60. specerij.
Vertikaal: 1. plantage in Suriname. 2. vogel. 3. broedplaats v. vogels.
4. voegwoord. 6. bijwoord, 7. zwakke. 8. als 12 hor., 9. sluw. 11. lid
woord. 14. een lastig werk. 15. maanstand. 16. term bij het boksen
(afk.), 17. denkbeeld. 19. jongensnaam. 21. teken in de dierenriem. 24.
oude lengtemaat, 27. voor, 28. er meer dan genoeg van hebben. 29
tijdrekening, 30. ontkenning, 33. bewaarder van een kerk. 35. eiland
ten W. van Sumatra. 36. boom. 37. muzieknoot, 38. achting. 39. zijtak
Elbe, 40. visroede. 45. dunne overjas, 46. lengtemaat 'afk.). 47. sint
(afk.), 48. plaats in Noord-Brabant. 50. buitenhaven. 52. boom. 54. ont
kenning, 50. uitroep. 57. voorzetsel.
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. regent. 6. Dal
las, 12. Kent. 14. reep. 16. om. 18.
bi. 19. eed. 21. eg. 22. ha. 23. Li
moges, 26. Angeren. 29. leng. 30.
Klaas, 32. niet. 33. ar. 34. Ee. 36.
Aar, 37. nd. 38. se, 39. endc, 41.
tien. 43. on. 44 eenzaam, 45. in.
47. geld. 49. merk. 52 A.M.. 54.
le, 55. men. 57. s.o., 58. To, 59. Meel.
61. kanon. 63. eden, 65. geleerd.
67. Doornik. 69 es. 70. nl. 71. Epe.
73. re. 74 le. 75. Adam. 77. Gent.
79. Trento, 80. sander.
Vertikaal: 2. e.k., 3. gebogen. 4.
enig. 5. nt. 7. ar, 8. leeg. 9. legen
de. 10. a.D.. 11. dollar. 13. ne. 15
mantel, 17. mier. 19. Esla. 20. daar
22. hees. 24. Mn. 25. e.k27. ns. 23
28. r.i. 31. aanzien. 35. edele. 37
Nimes. 39. eng. 40. eed, 41. tam
42. nik, 46, Ganges. 48. ellende
50. roerend, 51. nonkel. 53. mees
55. made, 56. node, 58. teil. 60. el
61. kr. 62. no, 64. dn, 66. elan. 68
oren. 72. Po, 75. ar, 76 mt, 77. ga.
78. te.
INZENDINGEN
Inzendingen worden voor don
derdag a.s. op ons bureau ver
wacht. Oplossingen mogen uil-
sluitend op een briefkaart wor
den geschreven. In de linker
bovenhoek vermelden: „Puzzel-
oplossing". Er zijn drie prijzen:
een van f 5.— en twee van f 2."o
Dag nichten en neven.
Hoe maken jullie het alle
maal? Zijn we alweer gewend
om in het gareel te lopen? Zijn
onze zieken weer beter? Die na
re griepaanvalletjes ook!
Troost je maar hoor, over
vier weken breekt de Pinkster
vakantie aan en kunnen we
heerlijk van de zon genieten.
Jullie boffen maar!
Hartelijk bedankt voor de
rapportcijfers die ik toe
gestuurd kreeg nichten en ne
ven. Tante Jos vindt het wat
fijn als jullie ze in de brief
schrijven.
Ook kreeg ik deze week
verschillende versjes en grap
jes toegestuurd. Prachtig dat
jullie er zo goed aan hebben
gedacht. Ze moeten natuurlijk
wel geschikt zijn voor ons
hoekje.
Hoe is het met het bloemen en
tuinkers zaaien gegaan? Heb
ben we het nog geprobeerd?
Jullie schreven er niets over.
Ja nu nog wat meisjes en jon
gens. Nieuwe nichten en neven
zijn natuurlijk van harte wel
kom, maar jullie moeten er
goed aan denken je geboorteda-
Verboden
te lachen
Eén kind staat binnenin de
kring, de anderen staan er om
heen. Het meisje of jongetje
dat in de kring staat moet bin
nen 15 sekonden één uit de
kring aan het lachen brengen.
Hoe je dat moet doen? Door
rare gezichten te trekken of
iets te vragen.
Als het is gelukt de ander
aan het lachen te brengen dan
is de „lachebek" af. Is het niet
gelukt dan mag zij of hij blij
ven staan en krijgt de volgen
de een beurt. De speler(ster)
die overblijft mag nu binnenin
de kring gaan staan en het
spelletje begint weer opnieuw.
Leuk hoor
Hoe t inden jullie "/JVïsïJy
deze tekening van
Cert de Haan'i
Heeft hij het niet
keurig gedaan? Hij A
is rast teel dik-
uijls in de buurt A
van Drakensteyn ge
weest, geloof je ook
1
,p' V/W hf£S V.TftJ&r-
Jarigen
Henk den Boer, Teunie v. de
Does, Gert den Haan, Paula de
Jongste, Lineke Stolk, Sjanie
Visser, Jan van Veldhuizen en
Anneke Zegwaard.
Allemaal van harte gefelici
teerd met jullie verjaardag van
de nichten en neven.
Prijswinnaars
Annemarie Rietveld, Ter Aar,
Maartje Verdoorn, Bolnes, lila
Wolters, Zuidland.
Raadsels
Verborgen insecten.
1. Daar sprak Evert ook
al over.
2. Gisteren kwamen we
bijna te laat.
3. Oom Tom u gaat van
daag toch niet uit?
4. Wij gingen gisteren met
Annemie roeien.
5. Vader we spelen dit
liedje voor 't eerst.
Tchlgorln. Hier
te zullen redden,
i verrassende pi.il
Pd7+ 2. Kd6 Pxf6
wart dacht er te
:5M zat hij in de
Ke8 5. KxcS
Kxe5 8. c7 en
Puzzeloplossing
De namen van de overgeble
ven voorwerpen zijn:
worst, aardappel, tegel, ezel,
raam, molen, oog, lepel, emmer
en noot.
De beginletters
woord watermolen.
Onze zieken
Zullen we Gijsje de Jong nog
eens een mooie kaart sturen?
Hij kan niet met vriendjes spe
len en ook niet eens fijn een
balletje trappen, maar moet al
tijd op bed liggen.
Weten jullie zijn adres nog?
Het is Mij zijde 85 Kamerik.
Niet vergeten hoor!
turn in de brief te schrijven.
Tante Jos wil graag weten hoe
veel jaar je bent.
Daaag hoor, tot de volgende
keer,
TANTE JOS.
de mooiste maat 8x8 cm. De 4
lucifers brengen we stervormig 1
hierop aan zoals je op het voor-
fteeld ziet. Probeer het maar j
eens. Mamma zal wat blij zijn
met zo'n zelfgemaakt cadeau, "j
DONALD DUCK
Heb je Donald Duck weieens gezien?
Dat leuke, rare eendje?
Die moest eens met een hongerige maag,
naar de winkel van Marleentje.
Hij moest een half pond koekjes halen.
Maar toen hij thuis kwam bij Katrien,
was alleen de zak nog maar te zien.
9osoK«ictfcyciia*>c9ctiaHaicscs<*cgc**cscK^
Een
grappige
puzzel nichteti en
neven! Je ziet wel
er zijn hokjes met
een stip maar er
zijn er ook zon
der.
Nu is het de be
doeling dat we de
hokjes met een
stip zwart maken.
We kunnen ze na
tuurlijk ook een
mooi kleurtje ge
ven.
Enfin, jullie
doen je best
De oplossing
moet worden in
gezonden voor
dinsdag 18 april.
Ovc. vier weken is het moe
derdag nichten en neven! Zul
len we nu eens iets heel moois
voor haar gaan maken? Het is
juist leuk haar iets te geven
wat je zelf hebt gemaakt.
We hebben een stevige kar
tonnen doos nodig, wat afge
brande lucifers, vernis en een
stukje gekleurd plakplastic.
(De lucifers moet je natuurlijk
eerst sparen.)
Als we er een „heleboel" heb
ben gaan we ze netjes in dam
bordmotief op de doos plakken
Op de afbeelding kunnen jullie
het wel zien. Als alles goed is
opgedroogd gaan we de houtjes
met een dun laagje vernis
bestrijken. De binnenkant be
plakken we met het plak
plastic.
Als je in het bezit bent van
een figuurzaag kunnen we ook
onderzetters maken. We zagen
uit triplex rondjes van 8 cm
middellijn. Bierviltjes lenen
zich er ook uitstekend voor. Je
hoeft er dan alleen maar de
lucifers op te plakken, wat na
tuurlijk veel gemakkelijker is.
Vind je vierkante leuker dan is
Ze springen en huppelen de hele dag.
Moeder scliuap is wat hl ij met h
Op de foto zien jullie hoe de m
zuigfles de kleintjes melk gett
schaap geen melk genoeg heeft i
tjes.
Grappig, vind je niet?
Ze zijn helemaal niet bang en i
bij hun grote vriendinnetjes.
