Wij? Te bescheiden
c
B'
Bureau met
LUISTEREN
MAAR HOE?
Strijd tegen roken
met hip plaatje
RUIMTE
APOLOGIE VAN DE VIJFTIGERSDE
WERKELIJK VERLOREN GENERATIE
ZATERDAG 8 APRIL 1967
ONLANGS was een artikel in
t Ruimte-pagina gewijd aan
t Stichting Jeugdsentiment de
iren Vijftig.
Bob Tichelman (27 dus een
Hjftiger") las het artikel en I
uurde nevenstaande „apolo-
le(verdediging) van zijn gene- I
99
rUSSEN het beheerste gillen van de Beat
les en het onbehouiven geschreeuw van
I Stones door. kan de nog niet helemaal in-
Islapen popconsument een plaat van Bill
ailey of Fats Domino beluisteren.
Op zich zelf is een en ander een nogal zinledige mededeling,
iar er is een hele generatie medemensen, die hij het horen van
fc namen verlekkerd de oren spitst. Ik doel natuurlijk op de 25-
30-jarigen, over wie dat verhaal ook zal gaan.
Siet alleen omdat ik zelf van die generatie deel uit maakt,
ar vooral omdat er weinig of niets over ons geschreven is.
icht dat toch ooit het geval geweest zijn, dan was het door een
andere 92-jarige hopman der zeeverkenners, want ook in het
naleren van sociologische aspecten 6taan hier de beste stuur
een generatie werkelijk
is geweest dan was het
de onze; ondanks alle praat-
ie over Hemingway de ronde
Werkelijk buiten hun schuld
>ren en losgeslagen, zijn zij,
in of vlak voor de oorlog
ren zijn. Behalve bij zich zelf
i ze eigenlijk bij niemand.
moeten hun mond houden als
ïoe, de professor of de politie-
!r het over Dachau hebben. Niet
ia en moe er gezeten hebben,
ckig maar) maar omdat ze vin-
t ze meer recht van spreken
omdat er in de geest bij zijn
st. In dat geval zou je ze dus
verbieden om over de
torm en de NSB te praten. Ik
ten minste niet aan te nemen,
daar in de geest ook bij zijn
st.
Bob
Tichelman
Geblaseerdheid
»r bejaarden wordt het ene te-
het andere uit de grond
npt, terwijl een 25-jarige onge-
de maar zo beleefd moet zijn om
165 in de maand een onver-
id opkamertje te betrekken,
na tienen mag u geen bezoek
ontvangen..
Icht niet
JET Rotterdamse jazzpubliek heeft voor een mini-sensatie
■1 gezorgd. Het gebeurde allemaal in De Doelen waar in
iet kader van de grootscheepse B14 concerten een muzikant
kwaad het podium verliet, omdat hij meende dat het pu-
iliek niet de concentratie kon opbrengen om zijn werk naar
aarde te kunnen verwerken.
(Ik zou zo gauw niemand kennen,
die hier ontvangen wil worden). Ik
bedoel maar.
En neem dan alles dat jonger is
dan 25. Ze hebben een totale onder
wij vernieuwing gebpren zien worden,
met als gevolg: Nozemdom. Ze heb
ben vrijheden gekregen waar wij
vroeger niet eens aan gedacht heb
ben, met als gevolg: geblasseerdheid.
Ze eisen sporthallen, en als die er
dan komen, zijn ze te lui om sport te
bedrijven.
Ja, ja, ze worden zo graag gehoord.
Te dien einde heeft men het instituut
van de teach-in in het leven geroe
pen. Nu moet u weten wat een teach-
in is: een zweterige overbodigheid,
waar iedere puber ongevraagd z'n ko
peren duit in de grote zak van de
Vietnamproblematiek kan doen. Zulk
soort ondernemingen loopt meestal
uit op ongenuanceerd en hol
geschreeuw over een land dat tien
Laten we er van uitgaan, dat
de man een goed musicus is.
)an zou het probleem van het
jelijk of ongelijk van het pu-
iliek al opgelost zijn. Als de mu-
:ikant aan bepaalde artistieke
lormen voldoet vereist het
atsoen gewoon dat het publiek
ich kalm houdt.
Op zijn beurt mag je de indivi
duele luisteraar het recht natuur
lijk niet ontkennen te zeggen:
Ik leg hele andere maatstaven
ik ga weg." Deze handelwij
ze houdt een verzwegen kritiek
in, zonder provocerend te zijn.
De man heeft z'n toegangsbe
wijs betaald en wat hij er ver
der mee doet, is zijn zaak. Hij
kan, gewapend met de indruk
die hij bij het concert heeft opge
daan de muziek van de betrok
ken kunstenaar laten voor wat
en er verder geen aandacht
meer aan besteden.
Toeteren maar
Maar nu de andere partij: Mu
zikant moet centje maken (kas
sa...). Zijn aanwezigheid is dus
niet zo vrijblijvend als die van
de luisteraar. Gedisponeerd, of
niet: toeteren geblazen. Z'n moe-
'5 ziek. Voor het weggaan
er een veter van een van
t'n schoenen.
In de trein merkt hij dat hij
het mondstuk van z'n instru
ment is vergeten. Hij leent een
ander van een collega, dat veel
te groot of veel te klein is. Erg
nare dingen, waar de man ter
nauwernood schuldig aan ver
klaard kan worden.
Maar op de derde rij zitten
een paar lawaaierige mensen die
aijn muziek niet mooi vinden. Ze
steken een gedeelte van het an
dere publiek aan en er ontstaat
een chaos. De muzikant die daar
de schuld aan heeft hoeft niet
op continuering van z'n contract
'e rekenen. Arbeidsbeurs. Nare
sohnabbels. Hongerende kinde
ren. Allemaal tragiek.
Goed recht
Iedereen heeft het recht te
werken in een sfeer die de idea-
veel mogelijk benadert. Als
die sfeer dan moedwillig, door
wie dan ook wordt verstoord
heeft men het recht op een tegen
actie.
Men heeft het recht om kwaad
te worden. En dat heeft die muzi
kant gedaan. Voor deze zaal
speelde hij niet meer. Het weglo
pen is in dit geval dus niet al
leen terecht, maar het getuigt
ook nog van karakter. De man
kende de consequenties en hij
aanvaardde ze. De kans dat hij
voor het laatst van z'n leven in
de Doelen heeft gespeeld is niet
zo heel erg klein.
Smaak
Naar jazz luisteren is erg moei
lijk.
Om uit de vele mogelijkheden
die de jazz biedt te kiezen is
ondoenlijk. De jazz is zo gediffe
rentieerd, dat er geen sprake is
van één hooiberg, maar van nel
zo veel hooibergen als er musici
zijn. als er grammofoonplaten
De een houdt van Miles, de
ander van Monk, de derde van
Mingus en Jack Kerouac hield
heel erg veel van Mulligan. Tot
voor enige jaren was ik zelf een
groot bewonderaar van de teno
rist Stan Getz. Daarna warer
het de soul mensen (Blakey).
Op het grote Jazz-festival in
de Doelen dat het vorig jaar
werd gehouden, heb ik (foi
old friend's sake) weer eens naar
Getz geluisterd. Hij was groots.
Er heeft niemand zo'n mooie
toon. Z'n frasering is soms een
beetje erg zoet, maar hij ver
goedt het met z'n onuitputtelijke
improvisatievermogen.
Business
Op datzelfde vierdaagse festi
val (ik hoop dat het terugkomt)
was ook een new thing meneer.
Was het Ayler of Schepp? Ik
weet het niet meer. Ik digte het
in ieder geval niet, maar daarom
ga ik nog geen herrie zitten ma
ken.
Onthoud een ding: Jazz is busi
ness. Je kunt het kopen of niet.
Maar je scheldt een kruidenier
ook niet uit omdat je niet van
griesmeel houdt. Probeer het
eens met Lampong peper.
B.T.
IJ de jeugd leeft een
gevoel van teleur
stelling dat de ou
dere generatie,
naast de geweldige wederop
bouw van de stad geen kans
heeft gezien, de stad speelser
te maken." Dit zegt de harts
tochtelijk pijp rokende heer
A. D. Steensma, leider van het
Rotterdamse jeugd- en jonge-
renbureau.
Zijn assistent H. van den
Hoogenhoff springt hem bij.
„Waar de jongelui van dromen
is ruimte keldertjes, zolder
tjes om met een bandje of
orkestje samen te komen."
Het jeugd- en jongerenbureau van
de heer Steensma (Saftlevenstraat 40b
in Rotterdam) is uniek in Nederland.
Wat er ook te bedenken is op het
gebied van de Rotterdamse jeugdfesti-
viteiten of organisaties, in negen van
de tien gevallen kun je bij het jeugd-
en jongerenbureau terecht, dat er
voor zorgt dat veel wensen van de
Rotterdamse tieners en twens worden
vervuld.
„Familieleden"
„Daartoe hebben we de beschikking
over honderd familieleden", zegt de
heer Steensma, want zo spreken de
medewerkers van het bureau over de
honderden mensen die belangeloos en
met groot enthousiasme meewerken
aan de realisering van de vele plan-
„De meeste
activiteiten
van de negen aanwezigen „ergens in
Zuid-Frankrijk" situeren.
Nu is dat op zich zelf niet eens zo
erg: het is niet belangrijk om te we
ten waar een bepaald land ligt, je
kunt je in dat geval wal verzetten
tegen een aldaar te voeren oorlog.
Maar nu ga ik een citaat plaatsen dat
van Hemingway is: „Ten aanzien van
een oorlog kun je je op twee manie
ren opstellen; je kunt er aan meedoen
en je kunt er over zwijgen".. En dat
lijkt met een waar woord. Aan holle
frases
(hoe goed bedoeld ook) en leeg ge-
poseer hebben we niets. Met een de
monstratie riskeert de demonstrant in
het algemeen niets, terwijl de partij
waarvoor gedemonstreerd wordt in
het gunstigste geval niet eens weet
dat er actie voor hem genomen
wordt.
Als er ook maar een heel kleine
kans was op een herstel van de vrede
waar ter wereld ook door middel van
een demonstratieve optocht, dan zou
ik zelf hoogst waarschijnlijk een van
de meest notoire demonstratielopers
zijn geworden. Maar ik (en volgens
mij ieder weldenkend mens) acht het
effect van Nederlandse spandoeken
over Vietnam nihil.
Immers: er is geen Vietnamees,
geen Amerikaan en geen Chinees die
de spandoeken kan lezen. Wij zouden
ook niets aan een IJslands kookboek
hebben, terwijl we weten dat het Ne
derlandse menu heel goed enige varia
tie kan gebruiken.
Sigma-gootsteen
Wat ik aan wilde tonen was, dat de
generatie die de shake, danst met een
grote mond bereikt heeft wat wij met
bescheidenheid niet konden bereiken.
De brutalen hebben meer dan de hal
ve wereld. Een ander voorbeeld: goed
geld waar hard en degelijk en soms
zelfs zwaar werk voor verzet is gaat
borrelend en klokkend door de Sig
ma-gootsteen.
Voor een zinledige instelling vraagt
men een subsidie aan. De overheid
die te bang is om z'n gezicht te ver
liezen dat mag de politie voor haar
doen) geeft die subsidie. Maar gelooi
nu niet dat de aanvrager tevreden is
nee, hij was pas tevreden gewees
met het dubbele. Kijk en dan ga il
denken in de richting van een bodem
loze put.
Want stel nu dat de overheid aó
dit geschreeuw gehoor had gegeve:
Ik maak me sterk, dat er dan Wf
weer een of ander beschimmeld schri
versidool zou zijn opgestaan dat oo
de verdubbelde subsidie weer nir
half genoeg zou hebben gevonden.
Begrijp me goed: ik gun pa en mo
hun eigen mening, of die nu ove
Ajax gaat of over Dachau. Dat e
voor ouden van dagen gemeenschappe
lijk iets wordt ondernomen is een so
ciusfunctie van de mens. Dat een tic
ner stemrecht krijgt: Waarom eiger
'ijk niet?
Geketend
De keten-rage is uitgebro
ken. Dit meisje showt als een
echte boeien-koningin in één
keer alle mogelijke manieren
om eraan mee te doen. Niet
waar, Parijs decreteert en
iedereen doet z'n best om aan
het bevel van modecentrum
nummer EEN gehoor te geven.
Tieners en twens, vrijwillig in
de ketenen!
ideeën van de Rotterdamse jongelui
te bevorderen is er een soort consula-
tenstelsel ingesteld. Door de gehele
stad verspreid wonen medewerkers
van het bureau, die op hun deur een
bordje hebben geschroefd, dat een
open oor toont. De jongelui kunnen
daar dag en nacht aanbellen om hun
denkbeelden te spuien.
Via deze „consuls", die zich uitslui
tend tot taak hebben gesteld te luiste
ren, komen plannen op tafel.
„Met realisering van al de plannen,
van alle groeperingen waarmee wij
samenwerken, is jaarlijks zes miljoen
gulden gemoeid.
Nu moet u niet denken dat wij niet
achter ons bureau vandaan komen,
want vaak genoeg gebeurt het dat
wij het ene kwartier in conferentie
zijn met een wethouder of een com
missie en het andere kwartier zakken
zand staan te scheppen.
Speelweek
Een jaarlijks festival dat door het
jongerenbureau wordt georganiseerd
is de Speelweek. Een week waarin de
Rotterdamse jeugd kan genieten van
alle vormen van eigentijdse expressie
en cultuur.
De heer Steensma vertelt dat er
een ingrijpende reorganisatie op sta
pel staat. „Wij zijn nu aan het uitzoe
ken, in overleg met- de gemeente, om
het bureau als gemeentelijke instantie
voort te zetten. Het accent zal daarbij
vooral komen te liggen op een over
zichtelijke organisatie.
Of
is ingeschreven als lid
de beat-adepten van nu. Ik kan na
tuurlijk niet ontkennen dat ik een be
paalde leeftijd heb bereikt. Maar wat
die kansen betreft, dat is demagogie.
Als we ze al gehad hebben, dan heb
ben we er nu niets meer aan.
Ik durf zelfs te beweren dat we ze
niet gekregen hebben omdat onze ge
neratie als collectiviteit te bescheiden
(te verlegen misschien wel) was om
eisen te stellen. Die zelfde generatie
was 16, 17 of 18 jaar toen de bestedin
gen zo nodig beperkt moesten wor
den. Dus voor ons geen sporthal, en
zwemmen deden we wel in de Schie,
waarin je overigens net zo lekker
zwemt als in een 50-meterbad.
We hebben niet bereikt wat we kon
den, omdat onze mond niet groot ge
noeg was: wij waren toen introverter
dan onze leeftijdgenoten van nu. En
dat lijkt me, gemeten naar gewone
burgerlijke fatsoensmaatstaven, een
punt in ons voordeel.
Wij en alles wat voor ons is geko
men, schudden het hoofd over de beat
generatie (beslist heel wat anders
dan de beat generation), maar er
wordt wel verwacht dat we mee zul
len zingen in het koor van: En toch...
als je het goed beschouwt hebben ze
wel een klein beetje gelijk. Provo
met z'n witte plannen. Ze proberen in
ieder geval iets...
Maar wèt dan toch? En wij: als wij
iets probeerden, moesten we stil we-
worden ontplooid via stichtingen die
zelfstandig werken. Zo komen hier
honderden jongelui informeren hoe
zij artiesten kunnen bereiken en wat
hun vraagprijzen zijn. Ook verlenen
wij met ons bureau, dat een volledig
zelfstandige instelling is waarover al
le aanvragen van subsidies van de
meeste Rotterdamse (jeugdverenigin
gen lopen, adviezen voor het maken
van een programma", zegt de heer
Steensma.
Vanuit de werkgroep Stichting
Speelruimte worden alle mogelijke
culturele activiteiten georganiseerd.
Zo worden culturele beurzen samen
gesteld waarvoor grote belangstelling
bestaat.
Commercie
Aan de organisatie verlenen
verschillende werkgroepen hun mede
werking. Vooral op het gebied van de
beatmuziek. „Wij willen daarbij pro
beren beat te ontdoen van de niet-
bonafide commercie. Hoe vaak ge
beurt het niet dat jongelui, die lol
hebben in een bandje, worden
geëxploiteerd door vaders of ooms of
nog erger door managers.
Het gevolg hiervan is avondjes Een belangrijk ding, wat wij de ve-
voor tieners met geweldig hoge en- le honderden Rotterdamse orkestjes
treeprijzen. Voor een paar gulden oroberen bij te brengen is hun vaak
kunnen de jongelui een fantastische kostbare apparatuur te verzekeren,
avond hebben, als de organisatie Enkele weken geleden hebben we nog
maar in handen is van een bonafide meegemaakt dat het bandje de Facts
organisatie. door een brand in het Buurthuis
Om een goede doorstroming van de West-Kruiskade zijn volledige instal-
latie verloor. Voor enkele kwartje#
per week hadden deze jongens hun
instrumenten kunnen verzekeren."
De heer Steensma benadrukt
tenslotte: „Wat voor activiteit er
ook op touw wordt gezet, zoals
een bevrijdingsdag waaraan
12.000 jongeren deelnemen, of
he organiseren van een dans
avondje, het gaat erom dat de
jongelui zélf actief betrokken
worden om zo hun vrije tijd op
een nuttige en aangename wijze
te vullen
RIKKERT
ZUIDERVELD
verlenen. Daartoe heeft
de beschikking over alle mogelijke
materiaal als filmprojectors, licht
installaties en grammofoonplaten.
Verzekering
Er is een hip 45-toerenplaatje
in omloop gekomen. Je krijgt het
nog voèr nop ook. Tenminste als
De hoes van hef
anti-rook-plaatje
OM SUSAN NJ
Geen kansen
Maar waarom moet de generati
die daarvoor is gekomen het alleei
maar stellen met plichten, zoals hog<
belastingen, het betalen van schreeu
wend hoge huren, stil wezen omdal
Opa slaapt? Opa loopt ook hinderlijk
door het huis te mompelen als df
kleinzoon studeert. En Opa hoeft nie'
stil te zijn. Integendeel, we moeter
allemaal roepen dat-ie zo levendig is
vandaag. (Opa eet nog zonder bril... u
hoort mij niet eens zeggen dat de
helft van de maaltijd dan wel weer
op het tafelkleed gekoekt zal zitten)
Ik ken uw tegenargumenten en zal
proberen ze te ontzenuwen. U zegt:
maar jij bent ook zeventien geweest
en je hebt de zelfde kansen gehad als
je op de een of andere manier
voortgezet onderwijs volgt, en dat
doen toch de meeste tieners. Het
is een plaatje van dr. L. Meinsma,
de man die al enige jaren een
kruistocht tegen het roken leidt.
Het plaatje is wel fijn. Aan de
ene kant Oh Susanna en aan de
andere kant Oh, so wrong. Wat
wrong? Mag je raden. Eddy en
The Eddysons spelen.
Op de hoes: in de zeventiende eeuw
iet de Sjah van Perzië rokende solda-
en neus en lippen afsnijden. Ta-
Jaksverkopers verbrandde hij in hun
eigen tabak. Kan dr. Meinsma nu
niet meer doen, dus... dat plaatje,
kompleet met een dringend beroep op
e zelfbewustzijn.
Waarom niet?
Dr. Meinsma zegt tenminste: Jij be
hoort tot de nieuwe jeugd en je vindt
veel wat ouderen doen hopeloos uit de
tijd en ouderwets. Je hebt je eigen
meningen en opvattingen. Je kiest zo
veel mogelijk je eigen weg naar vol
wassenheid. Daarom doe je veel an-
Hé, waarom ook dan die rookge
woonte niet opgegeven? Of bèn je
niet zo verstandig en vooruitstre-
i vend? Heus, nu kan je er nog vrij
gemakkelijk af.
Een recht-op-de-man-af advies.
Van iemand die het weten kan. Ie
mand, <jie de weinig verminderde siga-
rettenomzet van thans eerder bij zich
zelf zoekt dan bij jou. Dr. Meinsma
zei tenminste dezer dagen in een
tv-interview over dat plaatje: „Ik doe
dit omdat tot nu toe andere propagan
damiddelen tegen het roken niet vol
doende aansloegen bij de tieners. Ik
hoop zo van harte dat het hiermee
wat meer lukt".
RIKKERT Zuiderveld (20) is een
nieuwe ster aan het protestsong-fir-
manent. Deze week Ls zijn eerste lang
speelplaat, met twaalf van zijn liedjes,
uitgekomen. Rikkert, een liefhebber
van Bob Dylan, trad voor het eerst
onder contract op in het Rotterdamse
Roefje.
Dat was vorig jaar. Nu wordt hij
beschouwd als een van de exponen
ten van de nieuwe richting in het
Nederlandse chanson.
