WEL TELEURGESTELD,
MAAR NIET SOMBER
Vietnam: nieuwe
vredesinitiatieven
Hulp voor
Indonesië
„SCHONE"
ATOOMBOM
Wilson wil sprong
naar EEG wagen
Jeugdexperiment in
Groningen mislukt
T
VRIJDAG 17 MAART 1967
Mr. Biesheuvel met zijn ministerslijstje, dat hij zélf wilde opstellen.
Anti-raket-wapen
toch aanbevolen
.WASHINGTON De Amerikaanse
piaatscommissie voor de strijdkracli-
i heeft gisteren unaniem aanbevolen
i verdedigend anti-ballistisch raket-
h'steem te gaan opbouwen, wanneer
Set spoedig overeenstemming wordt
wreikt met de Sowjetunie om een
ostbare kernbewapeningswedloop
porkomen.
|De minister van defensie, McNama-
heeft uitgerekend dat de kosten
een dergelijk project wel veertig
dollar zouden kunnen bedra-
Hij is vooralsnog sterk ertegen
Kamermuziek (4)
schrijver in deze rubriek vindt
de auteur van Ka-
iciuiu/aen nei gebruik van „evange-
sche politiek" door de ARP griezelig
onjuist: geen gebruik van het
vangelie als uithangbord, als propa-
indamiddel enz. De ARP zou daar-
iee haar eigen politiek willen kwalifi-
?ren, een hoogmoedig annexeren der-
live.
Het ware beter geweest dat deze
ihrijver eerst precies had nagegaan
at de ARP heeft bewogen deze toe-
leging te gebruiken. In de brochure
en andere weg, verkrijgbaar bij de
RP, zegt een onverdacht man als
erghuis er dit van: „Ik ben blij met
ondertitel „Evangelische Volkspar-
omdat zij een nadere aanduiding
eeft van onze officiële naam. Het is
ten pretentie, het is geen vereenzel-
Iging van onszelf met het Evangelie
een belijdenis, een uiting waar
or onszelf als politieke partij
ize basis, ons uitgangspunt en ons
chtsnoer vinden".
Mr. Biesheuvel schreef in deze bro-
lure op soortgelijke wijze. Is dit
joedkoop"? De ARP tracht een poli-
eke visie te ontwikkelen en een poll
ek te voeren vanuit het Evangelie
i zij mag proberen dit duidelijk te
larkeren.
►en Haag E. Termorshuizen
Bevreemdend
Waarom, zo vraag ik mij af, mag1
r. Pieter van Vollenhoven geen
ranjeprins zijn? Waarom de een wel
de ander niet? Ik begrijp niet
'aarom tot op heden niemand tegen
fze onrechtvaardige behandeling op-
omt. Ik heb mij geërgerd over zo
feini2 fijngevoeligheid. Waarom
loet hij achtergesteld worden bii de
•htgenoot van prinses Beatrix? Om-
at de heer Van Vollenhoven Neder-
inder was?
Als uit dit huwelijk nako^-' ^ven
logen worden geboren, moet de va-
er dan een gewoon burger en de
loeder een prinses ziin en het kindje
f de kinderen weer Prinsen of
'rinsessen heten met de aanspreekti-
'1 Hoogheid? Het is de dv"~heid
ekroond. Ons land maakt zich bespot-
PÜjk in de ogen van het buiten-
Verkiezingen
IN Indonesië gaat generaal Soeharto
met grote voortvarendheid te
werk, nu hij alle presidentiële be
voegdheden heeft overgenomen.
De datum van de algemene verkie
zingen, die volgend jaar gehouden
moeten worden, is al vastgesteld.
Daarna kan een definitieve beslis
sing over de opvolging van Soekarno
worden genomen, die, zuiver formeel
gesproken, nog steeds president is.
Van de mate waarin het bewind vi
Soeharto er vóór 8 juli 1968 in slaagt
het volk betere levensomstandighe
den te verschaffen zal afhangen, wie
de voorkeur krijgt.
De vooruitzichten zijn riiet zo roos
kleurig als voor Indonesië wenselijk
is. De onderlinge strijd maakte tot
dus ver een snel herstel van de eco
nomie onmogelijk.
Soeharto heeft alles gedaan wat mo
gelijk is, om voor- en tegenstanders
van Soekarno in de gelegenheid te
stellen, hun meningsverschillen bij te
leggen.
Slaagt hij erin, de eenheid in het
land te herstellen, dan verricht hij
een enorme prestatie, die zijn presti
ge ten goede zal komen.
Van groot belang is de houding die
de aanhangers van Soekarno zullen
aannemen, en in verband daarmee
of de tegenstellingen binnen de
strijdkrachten weggenomen kunnen
worden.
De eerste reacties op het uitschake
len van Soekarno zijn niet ongunstig.
De vraag blijft echter, of beide par
tijen zich definitief bij de nieuwe
verhoudingen zullen neerleggen.
Twee jonge Zweedse geleerden heb
ben meegedeeld een methode te hebben
ontdekt om met behulp van chemicaliën
de radioactieve uitzaai van atoomwapens
;terk te verminderen.
(Vervolg van pagina 1)
Waren mr. Biesheuvel en de
vier fractieleiders vannacht na
afloop van het langdurige beraaa
teleurgesteld? „Wei teleurgesteld,
de een niet minder dan de ander,
maar niet somDer Mr. Biesneu-
vel zei, wandelend naar zijn auto
dat de sfeer tussen de vijl ge
sprekspartners goed was geuie-
ven en drs. bcnnieizer bevestigde
dat.
„Het besproKene vormt wellicht een
oyarage voor een omwiKKeung in ae
toeKomst, aie misscnien em* pers-
pectiei zou Kunnen geven zei ae
ivVP-aanvoeraer neei voorzicnug. ui
ae heren nog vastxueiaen aan nun
voorspelling uat neaeriana nog voor
1 april een nieuw Kamnet neeiw „Uie
mogeiyKneid aent ik oepaaia niet uit
gesloten meenae ae neer oeerninK.
Drs. Schmeizer Devesugae, aat tij
dens de DespreKing ai overieg was
gepleegd over de vraag wie de nieuwe
Unjformateur zal moeten worden. Hij
onderstreepte voorts, dat de gesprek
partners het eens zijn over wat nu ge
beuren moet. Ln wat dat dan wel is?
Geen antwoord.
Persoonskeuze
Hoe duister de officiële mededelin
gen ook waren, zoveel werd wel duide
lijk, dat het breukpunt lag in een fun
damenteel meningsverschil tussen de
formateur en enkele fractieleiders over
de personele bezetting.
Mr. Biesheule had voor bepaalde
posten kandidaten op het oog, die de
betrokken fractieleiders (en fracties)
niet konden aanvaarden. Omgekeerd
kon de formateur niet akkoord gaan
met alternatieve kandidaten, die door
genoemde fractieleider naar voren
werden geschoven.
Volmacht
Mr. Biesheuvel verlangde van de
fractieleiders een blanco volmacht
zelfstandig en zonder medezeggen
schap van wie dan ook de kandidaat
ministers te kiezen die hij wilde. Hij
stelde zich op het principiële stand
punt, dat alleen de formateur-premier
verantwoordelijk is voor de persoons
keuze. Een verantwoordelijkheid, die
hjjj^eni niemand anders, straks tegen
over het parlemënt moet waarmaken.
Met andere woorden: mr. Biesheu
vel wenste zich geen kandidaten te la
ten opdringen. Toen enkele fractielei
ders de blanco volmacht niet wensten
te geven, zette mr. Biesheuvel er een
punt achter.
Claim
Het is niet bekend of drs. Schmei
zer de compensatie van de hand
heeft gewezen en zijn claim oj
Economische zaken heeft gehand
haafd. Men krijgt wel die indruk,
want mr. Toxopeus verklaarde van
morgen. dat tijdens het overleg de
sleutel 6-3-3-2 „in essentie" gehand
haafd is gebleven.
Drs. Schmeizer heeft vermoedelijk
wel zijn kandidaat voor Economische
zaken, drs. Horbach (door de forma
teur te licht bevonden), laten vallen,
maar tegelyk alternatieve kandidaten
voor deze post naar voren geschoven,
die echter voor de formateur niet aan
vaardbaar waren. Toen ontbrandde
het principiële conflict over de per
soonskeuze in alle hevigheid.
Drs. Schmeizer zou ook bezwaar
hebben gemaakt tegen de KVP-bezet-
ting van andere posten, zoals de for
mateur die zich had voorgesteld. Hij
wilde niet mr. A. maar drs. B. op die
die post. Eenzelfde houding zou vol
gens de geruchten mr. Beernink heb
ben aangenomen. Hij zou niet akkoord
hebben kunnen gaan met de door mr.
Biesheuvel uitverkoren ch-kandidaten
voor Onderwijs en wetenschappen en
Verkeer en waterstaat welke depar
tementen in de conceptie van de for
mateur aan de CHU waren toebedeeld.
Wie?
In laatste instantie spitste het con
flict zich echter niet toe op personen,
r op de principiële vraag: mag de
formateur alleen uitmaken wie hij in
zijn kabinet wil hebben, of kunnen
ook de fractieleiders en fracties daar
hun zegje over zeggen. Op die vraag
kwam geen eensgezind antwoord.
VVD en ARP zouden zich in dit op
zicht aan de kant van de formateur
hebben geschaard. Zij konden in laat
ste instantie ook akkoord gaan met de
hun toebedeelde portefeuilles.
Voor de a.r. was het verlies van
een ministerszetel weliswaar een
bittere pil, maar zij was tenslotte
bereid die te slikken als daardoor
de formatie-Biesheuvel kon wor
den gered.
Personen
De gesprekspartners zouden het over
de portefeuille-verdeling naar
waarschijnlijkhid wel eens zijn gew
den. Maar de moeilijkheden over de
persoonskeuze dreigden de hele leg
kaart van de portefeuille-verdeling
weer door elkaar te gooien. En dit ac
cepteerde mr. Biesheuvel niet.
Zoals wy gisteren reeds in een deel
van onze edities berichtten, had de
formateur woensdagavond het volgen
de schema aan de fractieleiders voor
gelegd: 7 zetels voor de KVP, 3 voor
de VVD, 2 voor de ARP en 2 voor de
CHU. De KVP Zou één zetel meer krij
gen dan aanvankelijk de bedoeling was,
zulks bij wijze van compensatie voor
het prijsgeven van Economische zaken,
waarvoor drs. Schmeizer geen geschik
te kandidaten kon leveren. De ARP
zou met één zetel minder genoegen
moeten nemen, maar Economische
zaken (drs. Bakker) behouden.
Meer emigranten
naar Zuid-Afrika
AMSTERDAM De werving van
staalarbeiders in Nederland voor de
Yskor staalfabrieken In Pretoria in
Zuid-Afrika verloopt zeer gunstig. Vol
gens de Nederlandse emigratiedienst
zullen 190 Nederlanders definitief naar
Zuid-Afrika emigreren.
In het algemeen neemt de belangstel
ling voor emigratie naar Zuid-Afrika
toe. in tegenstelling tot emigratie naar
andere landen, aldus de emigratie-
dienst.
Gezien de succesvolle werving In Ne
derland komt de voorlichtingscommis
sie, die thans in Duitsland verblijft,
weer terug naar de Zuidafrikaanse am
bassade in Den Haag.
internationale watersport
en kampeertentoonstelling
speciale attractie:
schepenschouw in RAI-haven
nog 2 dagen
(t/m zondag 19 maart)
geopend van 10-17 uur en van 1930-22 30 uur
zondagen van 10 18 uur toegang f 2 50
Een familie-fotovan de ge
broeders DC-8: de drie types
waarin dit straalvliegtuig wordt
gefabriceerd. Van achter naar
voren: De Super 61, 62 en 63. De
63 is de nieuwe versie, waarvan
de KLM er vier heeft besteld, de
62 is de versie voor zeer lange
afstanden.
NEW YORK Achter de diplo
matieke schermen wordt gewerkt
aan nieuwe vredesinitiatieven in
zake Vietnam. Besprekingen tus
sen secretaris-generaal Thant met
de VS en de leden-landen van de
internationale controle commissie
(Canada, Polen en India) zijn in
een dusdanig stadium dat binnen
kort de plannen voor vrede in
Vietnam gereed zijn.
Oe Thant heeft
de afgelopen dagen
intensieve bespre- o
kingen gehad met j)7
Arthur Goldberg. Z/
afgevaardigde van
de V.S. in de V.N.. /yd
de Canadese am
bassadeur Ignatieff
en de Poolse ge
zant Tomorowicz.
Dc laatste is intus
sen naar Warschau
teruggekeerd om
verslag uit te bren
gen aan zijn re
gering.
De houding van
de V.S. in het
Vietnamese geschil
bleef echter ongewijzigd. President John
son heeft eerder deze week de gedachte
om de bombardementen stop te zetten
verworpen.
In Saigon werd bekendgemaakt dat
Amerikaanse vliegtipgenjn.de afgelopen
maand bij acties in tbtadl 68.000 ton aay
bommen heeft laten vallen. Dit is vier-'
maal zo veel als het gemiddelde tijdens
Traangas voor
wijnboeren
CARCASSONNE Een demonstratie
van ontevreden wijnboeren in de Zuid-
franse stad Carcassonne is gisteren uit
gelopen op vechtpartijen met de poli
tie: twintig politiemannen en tien beto
gers werden gewond.
De politie slaagde er tenslotte in de
protesterende wijnboeren, die vele ver
nielingen aanrichtten, met behulp van
traangasbommen en brandweerspuiten,
uit elkaar te drijven.
De betoging was bedoeld om kracht
bij te zetten aan eisen voor belasting
vermindering en stopzetting van de
wijninvoer uit Algerije.
WENEN Een Italiaan heeft
gisteren in de Oostenrijkse hoofdstad
een vrouw gedood. Hij verwondde
eerst nog vier andere mensen voordat
hij de hand aan zichzelf sloeg.
de Koreaanse oorlog, zo hebben Ameri
kaanse functionarissen gezegd.
Op het hoogtepunt van de Tweede
Wereldoorlog gooide de Amerikaanse
luchtmacht in West-Europa gemiddeld
80.000 ton bommen per maand.
De strijd in Vietnam wordt in Wash
ington een „beperkte" oorlog genoemd.
Na benoeming Soeharto
DJAKARTA Na de benoe
ming van generaal Soeharto tot
waarnemend president heeft Indo
nesië van verscheidene landen aan
biedingen voor hulpverlening ont
vangen. De minister van voorlich
ting, B. M. Diah, verklaarde dit
gisteren in een interview voor de
televisie.
Diah deelde mee dat schenkingen
van Nederland en andere landen reeds
zijn ontvangen. De hierdoor verkregen
deviezen zullen aan Indonesische im
porteurs worden verkocht. De netto op
brengst aan roepia's wordt in een soci
aal fonds gestort, waaruit slachtoffers
van overstromingen en andere natuur-1
rampen worden geholpen.
Over aanbiedingen van particulier
kapitaal heeft de Indonesische rege
ring nog geen beslissing genomen. Zelf
was Diah van mening dat het totale
bedrag van deze leningen niet hoger
mag zijn dan de Indonesische in
komsten uit de export in één jaar.
STOCKHOLM De Zweedse geleer
den Sten Andersson eri Bo Holmberg
van het laboratorium voor hoge tempe
raturen van de Zweedse strijdkrachten
menen een „schone" atoombom te heb
ben ontwikkeld, heeft het blad „Da-
gens Nyheter" gisteren bericht
Zij willen door toevoeging van fluor
de bewerkstelligen dat aan de rand
van de vuurbol van een k^rnontplof-
fing condensatie optreedt bij 600 gra
den Celcius in plaats van bij 2000. Op
deze manier wordt het ontstaan van
zware radio-actieve deeltjes bij de
vuurbol op een scheikundige manier
voorkomen.
De lichtere deeltjes, die door de toe
voeging van fluoride ontstaan, worden
door de hete luchtstroom tot grote
hoogte opgestuwd, waar zij langer#
tijd blijven. Bij het neerzakken naar
de aarde hebben zij daardoor al een
groot gedeelte van hun stralingsactivi
teit verloren.
Nieuw offensief
vijanden van Mao
PEKING In muurkranten' in de
Chinese hoofdstad waarschuwen de
rode gardisten dat tegenstanders van
partijleider Mao onder leiding van
president Lioe Sjao Tsji een nieuw
tegenoffensief beramen. Japanse cor
respondenten hebben dit gisteren ge
meld.
AKTUEEL
DE GAULLE EN DE BEDELAARS
ind
>®n Haag
GRONINGEN Het
bestuur van de stichting
Centrum in Groningen
is genoodzaakt zijn ac
tiviteiten te staken. Dc
door de stichting geëx
ploiteerde jeugdgelegen
lieden ,,'t Soosje", „Tour
'66" en „Walter's fris
drankenbar" zijn inmid
dels gesloten in afwacli
ting van de liquidatie
van de zaken.
Uit de voorlopige cii
fers blijkt dat er ver
moedelijk een tekort
van 30 tot 40 mille is. De
oorzaak van deze ongun
stige ontwikkeling moet
in de eerste plaats ge
zocht worden in interne
moeilijkheden die voort
komen uit de aard en de
houding van de groep
'eugd op wie zich de ar
beid van de stichting
-ichtte.
Het stichtingsbestuur
is voorts tot de erken
ning gekomen als parti
culiere instelling onvol
doende garanties te kun
nen geven met betrek
king tot de in de etablis
sementen omgaande en
aanwezige goederen en
gelden.
De stichting werd en
kele jaren geleden op
gericht door een groepje
particulieren dat leef
ruimte wilde verschaffen
voor de „ongrijpbare"
jeugd. Het bestuur moet
met spijt erkennen de
situatie niet in de hand
te hebben kunnen hou-
Brown: „Stuur ons niet weg. Denk aan mijn grote gezin
(Van een onzer redacteuren)
VOOR de Britse premier Wilson en zijn minister van buitenlandse
zaken Brown is het een uitgemaakte zaak, dat Engeland nu
zo spoedig mogelijk formeel toelating tot de Europese economische
gemeenschap moet vragen.
De definitieve beslissing zal echter door het gehele
kabinet worden genomen. En het kan nog wel even
duren, voordat zekerheid bestaat over de door Enge
land te nemen stap. Het ligt voor de hand, dat het
kabinet zich slechts achter Wilson en Brown zal scha
ren, als overeenstemming is bereikt over de wijze,
waarop eventuele onderhandelingen over toelating ge
voerd zullen worden.
Niet alleen in het kabinet
Rpbollir moet Wilson weerstanden over
winnen. Ook in de Lagerhuis
fractie van zijn eigen (Labour)partij is een invloed
rijke groep tegen aansluiting bij de EEG. De premier
is echter vastbesloten, voort te gaan op de ingeslagen
weg. Hij heeft zoals bekend zijn rebellerende
partijgenoten al laten weten, niet te zullen terugschrik
ken voor het nemen van disciplinaire maatregelen.
Bij de tussentijdse verkiezingen, die onlangs in drie
districten werden gehouden, kwam Labour er niet zo
best af. Plaatselijke omstandigheden speelden daarbij
een belangrijke rol, met name in Schotland en Wales.
De uitslag kan moeilijk worden uitgelegd als een ver
oordeling van Wilsons toenaderingspogingen tot de EEG.
Het stemmenverlies van de Labourpartij werd voorna
melijk veroorzaakt door het optreden van splintergroe
pen.
Over het algemeen beseft men
in Engeland, dat toetreding tot Begrip
de EEG een zaak van groot be
lang is. Exporteren of sterven is altijd een begrip ge
weest, dat iedere Brit kon aanspreken. Als Engeland
tot de EEG toetreedt zullen de kosten van levensonder
houd wellicht 4 tot 5 pet. omhoog gaan. Daar staat
echter tegenover, dat de Britse industrie, die nu ver
beneden haar capaciteit werkt, veel meer mogelijkheden
zou krijgen op een vergrote afzetmarkt.
Het hangt echter niet van het Britse volk af, of
Engeland lid van de EEG zal worden of niet. Generaal
de Gaulle zal erover beslissen. Italië, Nederland, België
en Luxemburg zijn zonder meer voor toelating. West-
Duitsland zal er geen probleem van maken, als Frank
rijk ook instemt.
Of dit laatste zal gebeuren, is nog steeds een groot
vraagteken. In 1963 sprak hij ziin veto uit over het toe
laten van Engeland tot de EEG. Nu zal hij wellicht
proberen, de onderhandelingen eindeloos te laten voort
duren.
Op de lange duur moet echter
Moeite waard oen beslissing vallen Er kan nog
heel wat water door de Theems
stromen, voordat het zover is De tijd zal echter ook
niet stil staan. In Europa zijn nieuwe ontwikkelingen
aan de gang, die in het voordeel van Engeland kunnen
werken. En al moet het geruime tijd genoegpn nemen
met een „bedelaarsrol" in de ogen van de Gaulle
althans uiteindelijk zal wellicht blijken, dat het de
moeite waard is geweest.
Mr. Biesheuvel kreeg
geen blanco volmacht
KVP en CHU wilden
wat te zeggen hebben
