Wens van Zijlstra: Biesheuvel premier Mantanq Mantano, INFORMATIE VERTRAAGD j Aanhangers Soekarno bestormen parlement Gehele Urker vloot zoekt naar UK 223 Uit de Haagse AKTUEEL met Conflict Kongo België bijgelegd MAANDAG 27 FEBRUARI 1967 taktiek van de Ameri kanen in Vietnam kan op twee manieren worden uitgelegd. Zij die vrezen, dat de strijd daar in om vang zal toenemen, kunnen er een bevestiging van hun vemoeden in zien. Want Noord-Vietnam wordt sinds enkele dagen niet alleeen meer uit de lucht aangevallen. Er is echter ook een andere moge lijkheid. Deze zou passen in de Ame rikaanse opvatting, dat de strijd eer der op het slagveld dan aan de con ferentietafel wordt uitgevochten.. Dit laatste betekent, dat Amerika zich voorbereidt op een lange taaie strijd, hoewel het bereid blijft, vre desbesprekingen te beginnen. Het inzetten van artillerie en scheeps geschut kan bedoeld zijn om de noodzaak van luchtaanvallen te ver kleinen en zo mogelijk weg te ne- Slaagt deze opzet van de Amerika nen hetgeen nog moet worden afgewacht dan krijgt de strijd in Vietnam een ander karakter. Die blijft dan in feite beperkt tot Zuid-Vietnam en het grensgebied, met name de zogenaamde gedemili tariseerde zone. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG De informatie-Zijlstra staat een paar dagen stil. De informateur, die zaterdagmiddag op paleis Soestdyk een interim-rapport aan de Koningin uitbracht, heeft zich van daag in zijn functie van minister-president geheel geconcen treerd op de besprekingen met zjjn Engelse collega Wilson. Morgen moet hij enkele dringende zaken afdoen op zjjn depar tementen van algemene zaken en financiën. Eerst woensdag neemt hij de informatiedraad weer op. Dan zal hij een gesprek hebben met de fractieleiders van KVP, VVD, ARP en CHU. Volgens een offi ciële mededeling heeft dit gesprek ten doel „nog een stap verder te gaan in de richting van een nadere precisering van een regeringspro gram en enkele hoofdlijnen vast te stellen voor de personele bezetting" van het confessioneel-liberale kabi- Kritiek TV/TAO Tse-toeng probeert zijn ge-| zicht te redden. Zijn aanhan- J gers slaagden er niet in, de culture-! Ie revolutie tot een goed einde te brengen. In plaats daarvan ontke tenden zij iets wat op een contra revolutie lijkt. De Rode garde en vooral niet ge noemde elementen daarin moeten het nu ontgelden. Mao keerde zich tegen de heftige wijze, waarop zijn tegenstanders sinds het vorig jaar worden aangevallen. Hij doet nu alsof hij de geweldple gingen niet wilde. De kritiek op Mao bevestigt het ver moeden, dat premier Tsjoe En-lai die zich lang buiten de strijd had gehouden te Peking meester van de situatie is. Vorige week nog riep hij de rode gardisten tot de orde. de echte griepbestrijder vermaarde cachets, samengesteld uit zeven antigriep-komponenten nu ook in voordelige gezinsverpakking een anti-revolutionaar zijn opvolger I wordt. De KVP heeft evenwel geen geschik te kandidaten, met uitzondering mis schien van fractieleider Schmelzer. die1 echter onder geen beding zijn fractie1 in de steek wil iaten. KVP en AR willen geen liberaal als premier, om dat het kabinet dan een behoudend „imago" zou kunnen krijgen. De CHU heeft in oud-minister de1 Pous een zeer competente gegadigde, maar deze schijnt toch liever de SER| te willen blijven leiden. Al met al is de kans groot, dat in de loop van deze week tenslotte toch I mr. Biesheuvel als algemeen aanvaar- de kandidaat uit de bus komt. Bventue- i le aanvaarding van een formatie-op dracht zal hij ongetwijfeld laten afhan gen van het resultaat van de bespre kingen tussen informateur en fractielei ders over program en zetelverdeling. Na woensdag weten we in dit opzicht Niet gelukkig Mao en Tsjoe willen het verloren terrein terugwinnen. De kritiek op de gardisten is een poging, het zet tegen de culturele revolutie zijn kracht te ontnemen. Vooral is men er te Peking op uit, een eind te maken aan de verdeeld heid onder de strijdkrachten. Die vormt een ernstige bedreiging voor de eenheid van het land. De opdracht van Mao aan het be vrijdingsleger (zowel officieren manschappen) op het land te gaan werken voor de voorjaarsinzaai past geheel in dit kader. I V er set in Djokjakarta Kieuw staatsbestel Men kan wel roepen om vernieu wing, maar de beste vernieuwing be gint bij het in acht nemen van de bestaande regels. Laat men nu eens ophouden met voor de formatie van een kabinet, die allereerst een zaak is van Hare Majesteit de Koningin en I de formateur, dan wel informateur, j als pressiegroepen allerlei eisen op ta fel te leggen. Is het kabinet eenmaal gevormd, laat men dan via volksvertegenwoordi gers zijn belangen bepleiten. Het huis stort onherroepelijk in als we toelaten dat de fundamenten worden ondergraven. Dordrecht W- Vreeken Melklnmdelaren De moeilijkheden bij de sanering van bakkers kunnen onmogelijk met saneringsperikelen van de melkhande laren vergeleken worden. Bij de bak kers was het een aantal klanten dat de voorgestelde sanering verhinderde door van een bepaalde bakker geen brood te nemen. De „melk" moeilijk heden van dezer dagen kwamen niet van de klanten, maar van een nering- zieke melkman, mijns inziens. De sanering van de melkhandel is reeds jaren een feit. Verhuizingen en uitbreidingen blijken nu echter pro blemen op te leveren. Waarom er dan toch in de reeds gesaneerde wijken „gepionierd" moet worden is mij een raadsel. Om nog niet te spreken van de manier waarop dit gebeurt. Ter Aar W. Bommel DJAKARTA De aanhangers van president Soekarno, die dezer dagen de volledige macht aan ge neraal Soeharto overdroeg, be ginnen zich nu te roeren. Te Djokjakarta hebben zij het ge bouw van het regionale parlement bestormd en het met stenen be kogeld, terwijl de parlementa riërs bezig waren een resolutie op te stellen, die op het ontslag van Soekarno aandrong. Een volks vertegenwoordiger werd door een steen gewond. De politie herstelde de orde. Andere jeugdige voorstanders van Soekarno. gekleed in zwarte uniformen met rode baretten, richtten eveneens een ravage aan in de drukkerij van het blad Merdeka op Oost-Java. Het blad is tegen de president. De jongelui riepen „leve Soekarno", terwijl zij de persen beschadigden. In Djakarta echter betoogden vijfen twintigduizend jongeren tegen Soekar- no's aanblijven als staatshoofd, zij het ook slechts in naam. De betoging werd gehouden naar aanleiding van de eerste jaardag van de dood van de student Arief Rachman Hakim die een jaar geleden bij een betoging tegen de voormalige minister Soebandrio om het leven kwam. dus niet de bedoeling van prof. Zijlstra om via onderhandelingen met de vier fractieleiders een volledig regeringsprogram te ontwerpen en kan didaat-ministers voor het nieuwe kabi net aan te zoeken. Dat laat hij over aan de toekomstige formateur. Tijdens de vergadering van het Cen-1 traal Comité van de ARP is zaterdag VreCHld nog eens sebleken, dat men in leiden- In politieke kringen vindt men het overigens een vreemde zaak, dat prof. Zijlstra, die vrijdag nog eens wees op de noodzaak van een snelle formatie, zijn informatie nu twee volle dagen onderbreekt. Uiteraard twijfelt nie mand aan de redelijkheid van deze noodgedwongen vertraging, maar wel vraagt men zich af waarom prof. Zijlstra niet reeds zaterdag een punt achter zijn informatie heeft gezet. Dan had meteen een formateur kunnen worden aangewezen en zou vertraging zijn voorkomen. Eén ding is nu wel glashelder: prof. Zijlstra zelf wil geen formateur wor den, omdat hij zijn weigering om in het volgende kabinet te stappen als onherroepelijk beschouwt. Zou hij be reid zijn gevonden weer minister-presi dent te worden, dan had hij zaterdag wel een formatie-opdracht aanvaard. Hij bleef echter bij zijn „neen". Het wordt ook uitgesloten geacht, dat hij zijn bereid zal laten afhangen van de bespreking van a.s. woensdpg. Een re den te meer om de zaak dan ook maar zo gauw mogelijk aan een Formateur over te dragen. De reden, dat dit zater dag nog niet is gebeurd, is waarschijn lijk, dat de toekomstige formateur respectievelijk kandidaat-premier nog niet is gevonden, althans nog niet be reid is het heft in handen të nemen. Onder die omstandigheden heeft en het raadzaam geacht prof. Zijlstra nog maar wat voort te laten informeren, zij het met twee dagen vertraging. Na de bespreking van woensdag lig- tn de kaarten duidelijker op tafel en bestaat er ook wat meer inzicht in de vraag wie de meest serieuze kandidaat voor het formateur- mierschap. anti-revolutionaire kringen toch weinig gelukkig is met de situatie die aan het formatiefront is ontstaan. Een belangrijke groep binnen het centraal comité was van oordeel, dat als regeren-met-de-liberalen onont koombaar blijkt, er onder geen voor waarde een kloof mag ontstaan tussen de progressieve radikaliteit, die de AR in de verkiezingstijd heeft verkondigd, en het program en de samenstelling van het confessioneel-liberale kabinet. Dallas: geen gegevens meer over moord DALLAS De autoriteiten van Dal las weigeren uittreksels uit het bevol kingsregister te verstrekken van diege nen die zijn betrokken geweest bij de moord op president Kennedy. Dit meld de gisteren de Dallas Times Herald. Volgens het blad gebeurt dit in op dracht van het ministerie van gezond heid van Dallas en van de geheime dienst. Een gemeentelijke woordvoerder echter dat de regeling reeds enige tijd geleden van kracht is geworden omdat uit het gehele land „gelukszoekers tele fonisch of per brief om gegevens had den verzocht". [Ajjtx/juo-t V4AfriOUAAHte, {MAT 25 vexrv fyüjs... /IS* Mogelijk door de meest moderne verwerking vén rijpe tabakken volgens het AC r Biesheuvel? H Karei de Gróte- prijs voor Luns •t is in politieke kringen nauwe-1 lijks een geheim *meer, dat prof. AKEN Dit Zijlstra zijn partijgenoot mr. Biesheu- vel gaarne met een formatie-opdracht belast zou zien. Hij schijnt vorige week al moeite te hebben gedaan de fractieleider over de streep te trek- Djakarta de- Nabetr achting (3) Een lezer vraagt zich af waarom er stemmenverlies was bij de CHU. Ik dacht omdat de ontkoppeling van ge loof en politiek al bestond. AR heeft geen kiezers verloren aan D'66, maar een niet gering percentage jonge stem mers op deze partij was ditmaal m.i. Hervormd. Ik vind de gemiddelde leeftijd van de CH-kamerfractie te hoog; inder daad verdient verjonging aanbeve ling. Ik zie evenwel in de heer Tila- nus niet de lijstaanvoerder, zoals de lezer meent. Het is net als bij Drees: al is vaders naam een begrip, dan hoeft die dat van de zoon nog niet te zijn. Men steunt, dacht ik. op een par- tijbeleid en niet op een oersoon Wel is het van groot belang dat de lijstaanvoerder het beleid op moder ne. heldere, vertrouwenwekkende en originele wijze „verkoopt". Misschien is daarvoor de heer Mel-1 zal volgende week een bezoek brengen lema beter geschikt dan de heer Beer- aan de Europese NAVO-landen en aan nink. Persoonlijk rm ik do 707P«>r ge- Oost-Europa. Zijn reis zal langs Lon- wenste fusie nn? niet Kiik maar den. Parijs, Bonn. Rome, Moskou. Boe- naar de praktiik de Kamer 'em- karest en Praag voeren, men de ar voor de Omroepwe' maar Nixon zal vooral praten over de de ch-ers zijn tegen. toekomst van de NAVO en de handel Voorburg G. C. Severijn. tussen oost en west. .Eigen idee In cen officiële verklaring welke za terdag door Antara is verspreid staat dat president Soekarno's besluit zijn volledige uitvoerende macht over te dragen aan Soeharto „zijn (Soekarno) eigen idee" was en niet het gevolg van aandringen door anderen. Wiens idee het ook moge zijn, feit is dat de overdracht het begin is van Soekarno's definitieve onder gang, aldus de commandanten van de vier strijdkrachten in Indonesië, die gisteren een gezamenlijke verkla ring hierover uitgaven. Door de beëindiging van het huidige conflict, zo staat in de verklaring, is nu het beginstadium bereikt van de uitvoering van de grondwet van 1945. Deze verklaring werd ondertekend door generaal Soeharto, voorzitter van het kabinetspresidium en minister van defensie, luitenant-generaal Pangabe- an. plaatsvervangend commandant van het leger, admiraal Muljadi, bevelheb ber van de marine, vice-maarschalk Nuriadin. commandant van de lucht macht en het hoofd van de politie, Ju- dodihardjo. Mr. Besheuvel zelf staat echter nog zeer gereserveerd tegen een for matie-opdracht, uitlopend op een pre mierschap. zolang hij niet de zeker heid heeft dat „zijn" kabinet van vol doende progressieve signatuur zal zijn. Bovendien gaat men in KVP-krin- gen niet zonder meer akkoord met een kandidatuur-Biesheuvel. De KVP zou de leiding van het nieuwe kabinet dol graag in prof. Zijlstra's handen zien, maar nu hij weigert, acht ze het niet zonder meer voor de hand liggen dat en een bedrag van 5.000 mark. Grote-prijs worden verleend aan minister Luns. De be windsman zal de onderscheiding, die wordt gege ven aan hen die zich verdienste lijk maken op het gebied van de eenwording van Europa, op 4 mei in het Akense raadhuis in ontvangst nemen. Mr. Luns is de vijftiende die deze prijs krijgt. Vorig jaar ging hij naar premier Otto Krag van Denemarken. Zjj bestaat uit een gouden medaille URK Vannacht om vier uur i: de gehele Urker vloot uitgevarer om te zoeken naar de UK-22.' (Maartje), die sinds vorige wee' donderdag wordt vermist met viji bemanningsleden. De Urker vissers hebben gisteravond het besluit hiertoe genomen tijdens een ver gadering in de Petrakerk. De schepen zijn vertrokken uit Urk, Scheveningen. Delfzijl en IJmuiden. Zeer waarschijnlijk zouden nog andere schepen zich in de loop van de dag bij de vloot aansluiten, onder andere uit Terschelling en IJmuiden. Men zal pro beren het wrak van de UK 223 te vin den. Ook zaterdag zijn al enkele kotters Bostonse wurger weer gegrepen BOSTON Albert Desalvo, de wurger van Boston, is zaterdag ge grepen te Lynn in de Amerikaanse staat Massachusetts. Hij was nog geen ur voor zijn aanhouding ontsnapt uit een psychiatrische inrichting. Desalvo werd gearresteerd in textielzaak. Hij bood geen verzet. De 35-jarige Desalvo was vorige maand veroordeeld tot levenslang plus tien jaar wegens een reeks van overvallen anvallen op vrouwen. itgevaren. Er deden namelijk gerüch- m de ronde dat de Maartje zou zijn clocaliseerd. De schepen moesten ech- t onverrichterzake terugkeren. Ei --g wel een wrak, maar dat was zeei ud. Het zoeken naar wrakstukken var le gezonken kotter Burgemeester var Kampen is gestaakt. Vijf Duitse sche pen en helikopters namen aan de speurtocht deel. Wel is zaterdag nog een sloep gevon den van de Westduitse reddingboot Adolph Bermpohl, die de opvarenden van de Burgemeester van Kampen in een zware storm aan boord had geno men. De reddingboot zelf was al eer der gevonden. De bemanningsleden en de aan boord genomen (drie) Nederlan ders zijn zeer waarschijnlijk verdron ken. Eén stoffelijk overschot zou zijn geborgen- Mao bezweek voor eis van generaal HONG KONG Volgens de in Hong Kong verschijnende The Star zou de Chinese leider Mao Tse-Toeng zich de afgelopen week verplicht heb ben gezien gedeeltelijk toe te geven aan de eisen van generaal Wang En-Mao die nog steeds de macht zou hebben over de twee raketfabrieken in Sinkiang. De generaal zou van Mao hebben geëist dat deze de zuivering onder de partijkaders onmiddellijk stopzet. De eisen stonden in een brief die generaal Wang En-Mao naar Mao zond. Mao heeft toen na overleg met minister van defensie Lian Piao en pre mier Tsjoe En-Lai, gedeeltelijk de eisen van de generaal ingewilligd, al dus het Hongkongse blad. Nixon naar Europa IV/IAHENDRA Bir Bikram Sjah Deva, koning van Nepal en ko ningin Ratna komen van 25 tot en met 28 april een staatsiebezoek brengen. Zij zullen logeren in het paleis op De Dam en hebben het Amstelhotel uitgekozen voor he1 traditionele contra-diner, dat be zoekende vorsten plegen aan t( bieden. De man, die op dit ogenblik di meeste zorgen over dit alles heefi is Sardar Bhim Bahadur Pendé ambassadeur van Nepal bij het Ne derlandse hof en daarnaast ambas sadeur in de Duitse Bondsrepu bliek, België, Zweden en Oostenrijk Hij woont in Bonn en brengt blik sembezoeken aan de andere landen Donderdagavond was hij met zijr vrouw gast op Huis ten Bosch, waai koningin Juliana en prins Bern hard het eerste Nieuwjaarsdine' gaven. Vrijdagmorgen vroeg ree<h zat hij in het Amstelhotel te con fereren en des middags wachtter hem weer plichten in Bonn. Maar hij heeft er plezier in. He' officiële bezoek van zijn Koninf heeft hij reeds bij het aanbieder van zijn geloofsbrieven ter sprake gebracht. Koning Mahendra is. z zou men kunnen zeggen, een goed' kennis van onze koninklijke fami lie. Onofficieel was hij reeds eerde' in ons land. De Koning is nu 41 jaar. de Ko ningin van Nepal 40. Op 2 mei 1955 werden zij gekroond, nadat in maart koning Tribhoevana gestor Op die dag werd de tienjarige jaar waren het er tienduizend. Ze Birendra kroonprins, de oudste van komen jagen en bergen beklimmen, ze komen voor studie. Onze flora en fauna is waarschijnlijk de meest gevarieerde ter wereld." Maar van die tienduizend toeris ten kan het land niet leven. Land bouw is de voornaamste bron van bestaan. Een landbouw, die niet al leen het volk voedsel verschaft naar ook een bron van export is. Mais en rijst worden bijvoorbeeld laar India geëxporteerd. „Nepalezen in Nederland?" „Ik geloof dat er twee zijn. Een tudent aan het Institute of Social Studies en een aan de T.H. in Delft. We hebben overigens in Kathman- doe ook een universiteit. Vergeet niet dat het een stad is met meer lan een miljoen inwoners". De rest van de bevolking woont n enige kleinere steden en een weeduizend dorpen, verspreid over le 87500 vierkante kilometer, die iet land beslaat. „Het is nu een rustig land ge- orden". verzekerd ons de ambas- adeur. „Een democratie met een onstitutioneel vorst." Over precies acht weken komen le Koning en Koningin van dit and en dit volk bij ons. Het pro- 'ramma is nog een kwestie van Irukke correspondentie tussen Den Haag en Bonn en Kathmandoe. Ze ker echter is wel, dat koningin Ratna hier haar speciale aandacht zal wijden aan onze instellingen voor jeugdzorg, daar zij in eigen land zeer actief is op dit terrein. kinderen van het konings paar, dat drie zonen en drie doch ters heeft. Nepal ligt tussen twee enorme taten, China en India, maar telt celf net tien miljoen inwoners. Het ijst van 200 meter boven het zee- oeil tot 8900 meter naar de hoogste toppen van de Himalaya. De tijger en de rhinoceros wandelen er nog rond en de hoofdstad Kathmandoe elt honderd gouden pagodetem- MAHEADKA iels. Nepal of Nipal komt var 'fijampel, wat heilig land betekent. Het bestaat nu 2023 jaar. Maar iet is pas sinds enige jaren toe- lankelijk voor iedereen. Zo toe gankelijk, dat men er reeds ovei oerisme spreekt. Jan Boon, de Ne- ierlandse cineast heeft er nog on angs opnamen gemaakt voor eer „Wie komen er als toeristen?" raag je dan. „De mensen uit In lia?" Ambassadeur Pendé schie' lusdanig in de lach, dat ik snap ets heel doms gezegd te hebben Waarover ik me slechts verdediger kan met het argument, dat wij toch ook met onze buren toerisme be „Bij ons komen Europeanen en Amerikanen", zegt hy, „Verleden Moboetoe (Van een onzer redacteuren) BELGIË heeft gelukkig eieren voor zijn Kon golese geld gekozen. Het conflict tussen president Moboetoe en de Union Minière is voorlopig bijgelegd. De produktie en de uitvoer van koper en andere belangrijke produkten kunnen worden hervat. Deze ontwikkeling is voor alle betrokkenen van belang. Met name voor Kongo, omdat de mijnen in Katanga 50 van de totale inkomsten van de staat verschaffen en 75 van de deviezenopbrengst. Op- nieeuw is gebleken, dat blanken en niet-blanken elkaar in Afrika nodig hebben. Een technisch ka der kan pas op langere termijn geafrikaniseerd worden. Anders is het met de politiek. Die kan blijk baar ook door dilettanten bedreven worden. Dat de Union Minière zijn positie in Kongo op Troeven den duur niet kon handhaven, werd in Brussel terdege beseft. De maatschappij verlegde haar activiteiten de laatste jaren dan ook steeds meer naar andere gebieden. De nationalisatie van haar installaties in Katanga (zonder schadeloosstelling) was niettemin een onverwachte en zware slag. Het ging om niet minder dan drie miljard gulden. In Brussel meende men sterke troeven in handen te hebben president Moboetoe te dwingen, op zijn besluit terug te komen. Zelfs als het Moboetoe gelukt zou zijn, internationaal kapitaal aan te trek ken voor de opvolger van de Union Minière (de staatsonderneming Géco- min), dan zou in elk geval de produktie zijn onderbroken. Zonder de Euro pese technici en het gecompliceerde verkoop-apparaat heeeft het erts voor Kongo weinig waarde. De regering van Moboetoe zou in grote moeilijkheden zyn geraakt. Beide partijen hadden dus dringend behoefte aan een compromis. Daarvoor moesten zo schrijft de Neue Zürcher Zeitung psychologi sche belemmeringen nit de weg worden geruimd. De aartsvijand van Mo boetoe (de Union Minière du Haut-Katanga) ging geruisloos ten onder en werd formeel vervangen door genoemde Gécomin. Deze maatschappij behoort voor 60^ aan de Kongolese staat. De rest zal op de internationale markt worden geplaatst. Winning en verwerking van het erts zullen geschieden door een zustermaatschappij van de Union Minière, Die verzorgde reeds de afzet. Het Europese personeel is ook in dienst van deze maatschappij. Belgische groepen streven nu naar een zo groot mogelijk aandeel in de 40 van de Gécomin om nog invloed te kunnen uitoefenen. Zij vrezen nl„ dat Frankrijk hen zal verdringen. Parijs heeft grote aandacht voor Kongo als „het grootste land van Franssprekend Afrika" Juist op de dag, dat Belgen en Kongolezen een compromis sloten werd be kend. dat minister van buitenlandse zaken Bomboko een langdurig onder houd had gehad met president De Gaulle. De Gécomin krijgt een Afrikaanse directie, AlriKaailS Moboetoe kan zijn aanhangers nu aan goede pos ten helpen. De maatschappij produceert niet cn verkoopt evenmin. Zij is opgericht om te verdienen, om de nationalistische aspiraties te bevredigen en om op de meest directe wijze te genieten van de vruchten van de koperwinning. De Union Minière had er voordeliger af kunnen komen als zij meer begrip had gehad voor het nationalisme van Mo boetoe. Zij kwam echter te laat tot de erkenning, dat de Kongolese president zijn ongedaan kon maken. En nu probeert men in Brussel nóg Compromis

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 5