Doel van oecumene
hulp aan de wereld
In memoriam
A. Borst Pzn (79)
overleden
DAT ALLES HEEFT
GOD GEGEVEN"
Eenwording kerken komt
pas op tweede plaats
nn
Nieuwe dimensie...
Uw probleem
is het
onze....
MAANDAG 27 FEBRUARI ]"6
Eeii noord voor vandaag
„Wie zijn leven lieft heeft, maakt dat het verloren gaat,"
zegt de Here Jezus. Wat bedoelt Hij daarmee? Mogen we
niet van het leven genieten? Mogen we niet intens dankbaar
zijn voor de kleine en grote zegeningen? Had die dominee
dan helemaal ongelijk, toen hij zijn boek noemde: „Hoera,
voor het leven."
Ik weet wel dat er christenen zijn geweest, die in levens-
genieten iets zondigs zagen. Voor hen was de aarde een tra
nendal. Maar we ontvangen toch ook de prachtige zonsop
gang als een genade van God. We mogen toch ook in de
zomerse kleurengoed van een wel onderhouden tuin iets
zien van profettie?
Er staat ook niet: „Wie het leven lief heeft.' Er staat „Wie
zijn leven lief heeft," dat wil zeggen wie koste wat het kost
zichzelf wil handhaven, die nimmer voor een ander uit de
weg wil gaan, wie altijd het grootste stuk van de taart wil
hebben.
Het gaat om de mensen, die zichzelf niet durven opofferen,
die menen dat ze niet gemist kunnen worden, die spoedig
op hun tenen getrapt zijn, of gemakkelijk aangebrand.
Wat zegt Christus van hen? Hun leven gaat verloren. De
aarde slokt hun lichaam, de geschiedenis hun leven op. Hun
leven komt niet tot hetdoel.dat God voor hen bepaald had.
Het wordt niet vervuld.
Zo'n leven heeft zijn zin verloren. Maar als we van onszelf
willen afzien, ons aan God willen overgeven, vinden we de
vervulling.
We lezen vandaag: Job 33 8-26
(V,
kerkredactie
ROTTERDAM Oecumene-engagement'. Dat was het thema van j
het oecumenisch jongerencongres. dat zaterdag circa duizend jon- net.
geren uit het gehele land naar de Rotterdamse Doelen trok. Alle
oecumenisch werk is alleen dan zinvol, als het zich betrokken weet
op de wereld.
Of zoals de voorzitter van de Oecumenische Raad. dr. E. J. Beker,
het zei: De eenheid van de mensheid is veel belangrijker, dan de
eenheid van de kerken. Dat moeten de kerken hun leden in deze tijd
inhameren. De kerken moeten zich primair inzetten voor het berei
ken van een maximale menselijkheid op aarde.
f Dr. J. H. Lamberts stelde „een leef
baar bestaan" aan de orde. Zal het
j begrip „2000" een dreiging of een toe-
komstideaal zijn? Voor een leefbaar
bestaan in het jaar 2000 stelde hij vijf
eisen: geboortenregeling, wetgeving en
planologie betreffende de milieuhy
giëne, het woonmilieu moet aan de
hoogste eisen voldoen, recreatiemoge
lijkheden en onderwijsvernieuwing.
In dit verband bepleitte dr. Lam
berts de vorming van een kernkabinet
voor de leefbaarheid, te vergelijken
het huidige economische kernkabi-
de organisatoren (de j ne kerkelijke vragen, tot en met de
Rome-Reformatie verhouding toe, van
daag de dag in wezen volkomen onbe
langrijk geworden zijn. Wat belangrijk
is, is het werkelijk betrokken zijn van
christenen en kerken bij de vragen,
die de wereld stelt.
Het n
Oecumenische Jeugdraad)
leurstelling zijn geweest, dat de Doe
len maar half vol zat. Het laatste con
gres van de OJR, het Rome-Reforma-
tie-congres. dat in 1963 in Utrecht
werd gehouden, trok circa vijfduizend
belangstellenden. Ds. H. Scheeper. secretaris
OJR, stelde zelfs: zolang kerkelijke
vragen niet relevant zijn voor de oplos
sing van dit soort vragen, zijn het god
deloze vragen. De vraag Rome-Refor
matie, de vraag hervormd-gerefor
meerd zijn niet relevant, als op hetzelf
de moment duizenden en nog eens. dui
zenden mensen schreeuwen om hulp.
Gerechtigheid
Ten slotte zette dr. Beker nog eens
de puntjes op de oecumenische i. Hij
beklemtoonde, dat het kerk-zijn staat
en valt met het wel of niet realiseren
van de gerechtigheid, van de liefde te
midden van wanhopige situaties, om
juist daar het heil. de sjaloom, het we
zen van Gods rijk door te geven en
aan te reiken.
„Ons oecumenisch werk is alleen
dan zinvol, als de eenheid van de kerk
in Jezus Christus en de eenheid van
volken en mensen ten nauwste op el
kaar betrokken worden. En dan zo op
elkaar betrokken worden, dat de een
heid van volken en mensen volstrekte
prioriteit krijgt in het denken en han
delen. Alleen dan biedt het oecume
nisch denken en werken in Nederland
perspectief."
Na de lunch was iedere spreker te
vinden in een hoek van de foyer, waar
door de congresgangers zich verder
konden verdiepen in de materie. Dat
liep uit op een forumdiscussie onder
leiding van ds. L. H. Ruitenberg.
Even leken hier de vonken er uit te
j zullen spatten, toen pastoor J. Keet er
voor waarschuwde de wereldvragen
Dr. H. M. dy Lange .egde daarop de,™',.
gronoslag voor het verder denken en
spreken op het congres door een boei- j
end betoog, waarin hij de brief toe-
de kerkelijke vragen. Dr. Beker keer
de het prompt om. Maar de tijd
discussie te kort.
De speakerscorners gaven de
deelnemers 's middags de gele
genheid met de sprekers in debat
te gaan. Vooral René Eybersen,
die over Vietnam had gesproken,
kreeg het daarbij zwaar te ver
duren (op de foto rechts).
Grote waarde
Aan de christelijk-sociale bewe
ging in Nederland is een be
langrijk man ontvallen. Op 79-jari-
ge leeftijd overleed zaterdag in zijn
woning in Wassenaar de heer A.
Borst Pzn. Tientallen jaren heeft hij
zijn beste krachten gewijd aan het
christelijk organisatieleven. Met
grote overtuigingskracht heeft hij
steeds de nadruk gelegd op het be
lang van de christelijke organisatie.
Als voorzitter van het Verbond van
Protestants Christelijke Werkgevers
in Nederland heeft hij in de werk
geverswereld de gedachte van de
christelijke organisatie duidelijk in
gang doen vinden.
De begrippen samenwerking en over-
25 jaar voorzitter chr. werkgevers
WASSENAAR De heer A.
Borst Pzn., die vijfentwintig jaar
lang voorzitter is geweest van het
Verbond van protestants-christe
lijke werkgevers, is zaterdag in
zijn huis te Wassenaar overleden.
De heer Borst is 79 jaar gewor
den. Hij zal donderdag worden be
graven.
Tientallen jaren heeft de heer Borst
een vooraanstaande plaats ingenomen,
vooral op maatschappelijk gebied. Hij
begon als bakkersknecht en eindigde
in 1956 zijn loopbaan in deze be
drijfstak als directeur van de broodfa
briek Van der Meer en Schoep - Paul
C. Kaiser. Ook was hij jarenlang presi
dent-commissaris van de N.V. Arie P.
Versluys Meel- en broodfabriek en
de Eerste Nederlandsche fabriek
lichtte, die de Oecumenische Raad
daags tevoren aan prof. Zijlstra had
gezonden. Als wij gevolg geven aan de
oproep van dr. Visser 't Hooft, om in
werelddimensies te gaan denken, dan
leidt dat tot een radicale verandering
van ons denken en handelen in
drieërlei opzicht:
Het tijdstip is aangebroken om het
oost-westverschil te relativeren. Wij
moeten oog krijgen voor de grote ge
meenschappelijke taak. die met name
de Europese volken, zowel aan deze
als aan gene zijde van het „ijzeren
"ordijn", voor zich hebben.
De grote allesomvattende taak is
het vernieuwen van een gemeenschap
pelijke visie op het vraagstuk van de
ie en rijke landen. In het span-
gsveld van de noordelijke en zuide
lijke landen vallen de beslissingen, die
voor onze toekomst beslissend zijn.
Hoe harder we zelf groeien, des te
groter is de mogelijkheid, dat wij met
behulp van onze eigen groei de arme
landen helpen, hun eigen eoonomie op
gang te brengen.
In plaats van werktijdverkorting opj
grote schaal zullen de volken van het
noordelijk halfrond hard en efficiënt
moeten werken, willen wij het
vraagstuk van de wereldarmoede oplos
sen. Maar dan wéten we tenminste
Door een enquêteformulier in te
vullen, konden de congresgangers aan
geven, of ze het met de sprekers eens
De meesten hadden de tachtig en
de negentig procent achter zich. Al
leen drs. Ter Veer kreeg 70 procent
en de heer Eybersen 50.
Van de 961 deelnemers was 43
procent hervormd, 29 procent rooms-
katholiek en 11 procent gerefor
meerd.
Eenheid
Er werd veel gezongen op dit con
gres. Moderne liederen, als het Lied
van het Begin en het Lied van het
Andere Leven. Zangleider Wim ter
Burg kweet zich van de zware taak,
om van de duizend een eenheid te ma
ken.
Een eenheid, die zich vooral ma
nifesteerde in het feestelijke slot:
het „rantsoen voor onderweg", een
gemeenschappelijke avondmaals
viering. In een grote kring stonden
de congresgangers in de foyer. Zij
hoorden en spraken gebeden. Zij
zongen. En zij aten gezamenlijk
het brood en dronken de wijn als
teken van de diepste verbonden
heid met Christus en met elkaar,
als uitdrukkelijk engagement aan
de mensen, aan de oikoumene, in
het perspectief van Christus' le
ven en dood.
Vierentwintig ambtsdragers uit
verschillende kerken reikten aan
het slot van het congres het
overgrote deel van de aanwezi
gen een „rantsoen voor onder
weg" uit. Hier geeft pastoor
Keet het brood en de wijn. Op
achtergrond aan de vleugel Wim
ter Burg.
Ds. Korevaar voor herv.-geref. jeugd:
(Van een correspondent)
ROTTERDAM Ruim zeshon
derd jongeren uit de hele pro
vincie Zuid-Holland waren op uit
nodiging van de provinciale com
missie van de Hervormd-Gere-
formeerde Jeugd Bont zaterdag
avond naar de Hillegondakerk in
Hillegersberg gekomen voor een
jeugdappèl.
Ds. C. A. Korevaar sprak daar naar
aanleiding van Romeinen 8 vers 32.
„Die ook Zijn eigen Zoon niet gespaard
heeft, maar heeft Hem voor ons allen
overgegeven." Wanneer wij ons eigen
leven bezien, dan lijkt het vaak, of
God ons niet alles geeft. Als je verlo
ving verbroken is, als een familielid
gestorven is of als je voor een exa
men gezakt bent, dan ben je geneigd
te zeggen: God geeft me niet, wat ik
Geloof
Onmenselijke- situaties als de wereld
armoede beheersen onze wereld niet
als een noodlot. Wij moeten laten zien.
dat ons geloof een de wereld verande
rende kracht is. Wij kunnen elke on
menselijke situatie te lijf. al moeten
we goed weten hoe.
Dat werd nader uitgewerkt door
vier sprekers, die vier momenten be
lichtten. waar de bewoonbaarheid van
onze wereld ernstig in gevaar is of
Prof. dr. J. Tinbergen sprak over
„Noord-Zuid", hield geen zwaar betoog
over het complex maatregelen, dat dit
wereldprobleem zou kunnen oplosser,
maar zette de christenjongeren aan het
denken: wat kunnen wij doen?
Beïnvloed de publieke opinie. Breng
bij voorbeeld als u bij het onderwijs
werkt, de kinderen begriD bij. Ga een
tijd in de ontwikkelingslanden wer
ken.
De heer R. R. Eybersen belichtte de
oorlog in Vietnam. „Ik vind de kreet
Johnson moordenaar niet biizonder ge
lukkig. maar het zou me plezier doen.
als het Nederlandse volk met een iro
nische ondertoon zou roepen: Johnson
onderhandelaar. En als dat zo hard
zou worden geroepen, dat de Neder-
daarom, dat hij krachtig steun heeft i dam. stichtte hijzelf in 1930 de vereniging j landse regering alle morele steun aar
gegeven aan het totstandkomen van van .prot-chr. werkgevers in het bak- de Amerikaanse regering zou stopzet-
h,t Convent van Chrislelljk,-Soci;, ../l™ """J*,1 „T «-"b'dnjf
It Organisaties en aan het prinri- prot _chr werkgevers. A1 in 1922 «erd De heer Borst kom' u"
pe van de publiekrechtelijke be-1 hij in het bestuur gekozen van de
drijfsorganisatie. Christelijke werkgeversorganisatie. In
Als bestuurslid van Stichting vanj 1931 werd hij vice-voorzitter en nadat,
de Arbeid en Sociaal-Economische i dank zij zijn initiatief, de huidige orga-
Raad was hij dikwijls de man, die j nisatievorm van het verbond tot stand
wanneer er conflicten dreigden, metlwas Bekomen, koos men hem n 1937
voorstellen kwam. die een rompr0.lot voorzitter van het verbond,
mis mogelijk maakten en grotere Toen de heer Borst in mei 1962 de
moeilijkheden voorkwamen. voorzittershamer neerlegde, had hij
Voor het christelijk organisatiele- dus precies veertig jaar (mede) leiding
ven in Nederland heeft Borst veel gegeven aan de organisatie van pro-
betekend. Zijn werk zal ook voor dr testanlsc werkgevrrs. Bi i zijn aischtid
toekomst zjjn grote waarde behou- uerd, d' h'" B»™' "-moernd tot com-
j m-- j 7 u- j mandeur in de Orde van Oranje Nas-
den. W.j gedenken met eerbied aijnl ()ok hij fre.v00„IUrr van
baanbrekende principiële arbeid. j verbond. Tevens werd toen hel
..Adriaan Borstfonds" ingesteld.
Primaat van Zweden
Afzonderlijk
mei emeritaat n v,
De neer Borst heeft er belangrijk
.u i tc,e bijgedragen, dat er afzonderlijke
vakorganisaties binnen de chr. werkge-
u'°" j versvereniging werden opgericht. Zo
leg. typisch voor het uitgangspunt van bakkerijgrondstoffen en voorzitter
van het christelijk-sociaal denken. I Van de raad van beheer van de nol
bepaalden zijn handelen. Het was dingcompany N.V Broodunie te Rotter-
STOCKHOLM
van de Lutherse (staats)kerk van Zwe
den gaat met emeritaat. Dr. Gunnat
Hultgren. die zondag zijn 65ste verjaar-
dag viert, legt zijn ambt op 1 oktober ||jgy EUROPA
Maandag wordt de voorverkiezing ge- Min. temp.
houden om een twee- of drietal op te Weer fisteren Neerslag
stellen. Op 8 maart kiest de Zweedse Kopenhagen iw. bew 2 0.1
Kerk zijn opvolger. Ö£E^W 1
De Zweedse pers ziet drie personen
die voor verkiezing in aanmerking ko
men. Het zijn bisschop Ruben Josefon J
van Harnösand. de professor in de
dingsgeschiedenis van Uppsala
vroeger bisschop in Tanganjika
dr. Bengt Sundkler. en dr. Krister
Stendahl. De laatste is nu gasthoogle
r«ar aan de Universiteit van Harvard.
Lij is met zijn 46 jaar de jongste kan-
Mtlnchen
Zürich
Genève
1 ten en oplossingen zou bepleiten, die
en geslacht j "iet uitgaan van mythes, maar van fei-
dat aanvankelijk woonde in het Noord- ten ,ra"
hollandse plaatsje Schagen. Omstreeks
1830 dreef zijn grootvader daar een I
bloeiende middenstandszaak. In 1834]
1 van sociale gerechtigheid."
OiHiciipeiiiiiif
kwam echter de afscheiding. Borst
ging mee met de
Afscheiding, maar dat kostte hem zijn
zaak. Hij was gedwongen
Haarlemmermeer te gaan,
een nieuw bedrijf opbouwde. Daar
werd zoon Adriaan op 7 januari
geboren. En op veertienjarige leeftijd
begon hij als leerjongen in een bak
kersbedrijf.
Van dc overige functies die de heer
Borst in de loop der jaren heeft be
kleed. noemen we nog: bestuurslid van
de Stichting van de Arbeid, van de
Jaarbeurs, lid van de Kamer van
Koophandel van Rotterdam en lid van
de Sociaal-Economische Raad.
Beroonin sswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Surhuisterveen: P. J. Mul
ders te Lobith (Gld.), c.a.: te Renkum
(vac. J. C. v. Hunnik): R. Holwerda te
's Heerenhoek (Z.), c.a.
Aangenomen naar Didam (toez.): vic.
D. v. Loo te Den Haag.
Bedankt voor IJmuiden 'vac. H. v. Niel
toez 1: dr. C. Bezemer te Hattem.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Beekbergen: H. J. Zwarts;
te Den Haag-West: te Zandvoort: H. j
Lijesen te Schoonebeek; te Koog a.d. i
Zaan: kand. H. Lenters te Geldermalsen;
te Groningen: H. A. v. Bottenburg te
Noordwijk a. Zee.
Aangenomen naar Wemeldinge (tevens
voor arbeid onder schippers): J. Noord
hof te Den Bommel.
CHRIST. GEREF KERKEN
Beroepen te Leiden (vac. dr. W. H.
Velema): J. H. Carlier te Kampen.
Drs. B. J. Th. ter Veer hield een
knap betoog, over de nucleaire bewape
ning. Ook zonder in een pacifisme te
vervallen zijn er mogelijkheden,
binnen de bestaande politieke situatie
tot ontwapening te komen. Dat vereist
wel het brengen van offers en het
men van risico's. Dat zullen de kerken
aan het westen voor moeten houden.
Hoe is het mogelijk, aldus drs. Ter
Veer, dat er nu al ruim een week
een kabinetsformatie aan de gang
zonder dat er nog een woord over de
buitenlandse politiek is gevallen? Ap
plaus klaterde op. toen hij de sug
gestie deed. om in het kader van eer
..werelddefensie tegen oorlog" een ge
deelte van de gelden voor bewape
ning over te hevelen naar ontwikke
lingshulp.
DUIZEND jongeren, duizend vragen. Nee, geen vragen meer
als vroeger: over toneel, film en dans, over zondagsrust en
kerkgang. Belangrijker vragen nu, ingrijpender, concreter
endichter bij dé vraag. De vraag, waar het in de beleving
van het christelijk geloof, in het volgen van Jezus, wezenlijk
en waarachtig om gaat.
Duizend vragen, en (op het
mensen zinvoller en effectiever kan
gres-1967 van de Oecumenische worden gewerkt als de kerken het
Jeugdraad) één overweldigend ant- samen zouden doen.
woord, één daverend applaus: Niettemin hebben de duizend jon-
Christus gestalte te geven in deze geren er duidelijk blijk van gege-
het bewoonbaar mensie te willen toevoegen: daad-
moet zijn met dat almaar theore
tiseren over geloof en geloofs
kwesties'; dat het gaat
werkelijk meer en concreter gestal
wereld en dus gericht op de mede
mens, christen of niet. Want...
staat of valt dat christen-zijn, dat
loofsdaad, de daad, waartoe Jezus kerk-zijn niet juist daarmee?
Zelf voortdurend heeft opgeroepen,
de daad van waarachtige, christe
lijke liefde tot de naaste, de mede-
Kwesties. die de kerken eeuwen
lang beroerden en dikwijls nog be-
Wij mogen blij zijn met deze
nieuwe dimensie, al hopen we vu
rig, dat de woorden van de pastoor
niet „langzamerhand in het vergeet
boekje zullen raken...."
Duizend jongeren, duizend
zaken, die in belangrijkheid toren- peiiji<e avondmaalsviering
hoog uitrijzen boven heel veel en slot van ^it congres. Ze déJ
misschien wel alle verschillen en Heel gewoon. Want waar
geschillen uit de kerkgeschiedenis: de bijbel, dat het niet mag?
de ganse wereld en waarbij beweging: maak ons tot uw dienst
derhalve ook de zo dikwijls ontmoe
digende strijd voor kerkelijke e<
heid in het eigen kleine landje
het niet verzinkt.
Oecumenisch denken
bereid oip daar te zijn. waar Gij
wilt dat wij zijn, dienend in waar
achtige liefde, waartoe Gij ons ge
roepen hebt, om te doen aan de
minste van onze medemensen wat
Gij ons gedaan hebt. opdat Uw
Rijk van licht, van leven, Uw Rijk
van dienende liefde zichtbaar
1 ten nauwste len de jongeren het laten aanko
op elkaar betrokken worden, waag- men. Al kwamen er natuurlijk ook
de voorzitter dr. E. .1. Beker zelfs jongens
op te merken. Waarbij pastoör .1.
Keet opriep er op bedacht te zijn.
dat aan die eenheid van volken en
de jongens. Maar dat is altijd
geweest....
Een waarnemer.
Nodig
ring
Rijn!
Haaf
Maar een moeder geeft haar kind
ook niet alles, waar het kind om
vraagt. Zo kan God ook niet alles ge
ven wat wij Hem bidden. Wel geeft
Hij alles, wat we nodig hebben. Daar
om heeft Hij zelfs alles gegeven, Zijn
eigen Zoon. Hij heeft Hem gegeven,
opdat Hij voor ons zo lijden en ster-
Als wij dan als jongeren eenzaam
zijn, verdriet hebben, nergens hulp en
steun vinden, dan mogen wij weten;
dat God zelfs Zijn enige Zoon heeft
gegeven, omdat Hij ons niet in de
steek wilde laten. Daarom mogen we
het ook zingen: „Stil maar, wacht
maar, alles wordt nieuw." En dat al
les heeft God gegeven!
Opdracht
Ds. M. Kleermaker gaf in zijn slot
woord de jeugd een opdracht mee:
God geeft jou alles, maar wat geeft
jij aan God? Geef God het enige ant
woord, dat mogelijk is: geloof in de
Zvon, die Hij heeft afgestaan.
Aan de avond werd verder mede
werking verleend door het koor Deo
Cantemus o.l.v. Arie Pronk en een
koperensemble van het. Leger des
Heils.
Ongeveer 115 kaderleden uit de pro
vincie hadden in de Bergkapel onder
leiding van ds. C. Baas uit Nieuwer-
kerk a. d. IJssel al over dat geduld
van God gesproken, naar aanleiding
van de gelijkenis van de boze wijn
gaardeniers. De jeugd zag een grote
taak voor de zending en de evangeli
satie, die Jezus dichtbjj en veraf zul
len moeten verkondigen.
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet
in behandeling worden genomen.
Geüeimnouding js verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar
in verband staan moeten in af
zonderlijke brieven worden ge
steld. Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden ingeslo-
Vraag: Het schijnt dat de Ge
zinsraad (en/of de Consumenten
bond) een onderzoek instelt naar hu
welijksbureaus. Wanneer en waar
wordt de publikatie verwacht?
Antwoord: Inderdaad is de Ge-
zmsraad met een onderzoek bezig
naar de commerciële bureaus. Het
was de bedoeling het onderzoek in
februari af te sluiten maar de ver-
en onduidelijkheid bij een
aantal bureaus was zo groot, dat
het onderzoek langer zal duren.
Vraag: ik ben een Zaanse klok
aan het bouwen. Het houtwerk is
nu klaar, maar ik weet niet hoe ik
aan de koperen versiering moei ko
men, het lofwerk dus. Het blijkt
met in de handel te zijn.
.Antwoord: We weten helaas geen
adres. Het beste is te informeren
bij antiquairs of ze oude klokken
hebben, waarvan het binnenwerk
niet meer deugt
Het forum, van links naar rechts
drs. B. J. Th. ter Veer, dr. E. J.
Beker, ds. H. Scheeper, R R.
Eybersen. dr. J. H. Lamberts, ds.
L. H. Ruitenberg, dr. H. M. de
Lange, pastoor J. Keet en prof.
dr. J. van den Berg.