Kreisauer Kreis
zocht contact
met geallieerden
Hiswa met
600 boten
Vergaan van de
Mauritssingel
blijft raadsel
jjog2 dagen
personenauto
Liefdesbekentenissen
teleurstelling
een
Proefschrift
dr. G. van Roon
toont aan:
DUITS VERZET
VEEL STERKER
Achter bureau bedreven
zij moordenaarswerk
Soekarno
Vier jaar geëist tegen
dienstplichtige die op
marechaussee schoot
Ontslag voor
personeel
in naam
staatshoofd?
DRANKWET
1 NOVEMBER
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1967
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Groter dan vori
ge jaren zal de twaalfde Hiswa-wa-
tersport- en kampeertentoonstelling
zijn, die van 10 tot en met 19 maart
in de RAI wordt gehouden. Niet min
der dan 600 boten (waaronder 325
verschillende typen) worden er
geëxposeerd. Ruim dertig daarvan
hebben een waterverplaatsing van
meer dan 5 ton en het grootste
weegt liefst 55 ton!
Daarnaast wordt een groot aantal
kampeeraccessoires en tenten ten
toongesteld.
De expositie wordt geopend door
demisionaire minister Bakker (econo
mische zaken).
Volgens de heer G. de Vries
Lentsch jr. (voorzitter van de ten
toonstellingscommissie) zijn de resul
taten van de jachtwerven het afgelo
pen jaar nogal meegevallen. De
waarde van geëxporteerde boten
steeg met bijna 4,5 miljoen gulden.
De binnenlandse afzet daarentegen
bleef door de verhoogde omzetbe
lasting beneden de verwachtingen en
vertoonde zelfs een daling.
54'
geopend van 10-17 uur en 19-22 uur
zondag 10-17 uur toegang f3.-
(Van een onzer redacteuren)
A MSTERDAM De Kreisauer Kreis, een van de be
langrijkste Duitse verzetsgroepen, had groot vertrou
wen in een politieke samenwerking met de westelijke
geallieerden. In direkt en indirekt contact met vooraan
staande figuren uit Engeland en de Verenigde Staten werd
daarop ook voortdurend aangedrongen. Tenslotte werd
zelfs om militaire hulp gevraagd voor het uitvoeren van
een staatsgreep.
Leden van de Kreisauer Kreis
reisden en met levensgevaar
naar neutrale landen, overhan
digden daar memoranda en
voerden besprekingen. Zij na
men contact op met verzets
groepen in de bezette gebieden,
onder meer in Nederland, even
eens om in nauwe relatie met
de geallieerden te komen en een
Europese integratie voor te be
reiden.
Maar de westelijke geallieerden,
en met name de Verenigde Staten,
hielden vast aan een onvoorwaarde
lijke overgave van Duitsland en wei
gerden de Kreisauer Kreis elke toe
zegging.
Beïnvloeding
Verzet tegen het nationaal-socialis-
me was er in Duitsland al voor 1933,
en het rees uit verschillende kringen
en groeperingen. Vanaf de posten,
die zij bezetten, waarschuwden
Duitsers tegen dat nationaal-socialis-
Wat was nu de Kreisauer Kreis?
Een overkoepelende groepering, die
maatschappelijk, politiek en
godsdienstig ver van elkaar staande
groepen verenigde. Haar wortels lig
gen in de periode tijdens en na de
eerste wereldoorlog. De groepen, die
zich later in de Kreisauer Kreis ver
zamelden, werden door stromingen
en gebeurtenissen uit die tijd beslis
send beïnvloed.
De jeugdbeweging, de werkkam
pen voor studenten, boeren en arbei
ders, het religieuze socialisme van
Paul Tillich, het jong-socialisme en
de veranderingen die zich, mede
door de sociale encyclieken, bij de
rooms-katholieken begonnen te vol
trekken, betekenden persoonlijke sti
mulansen.
De gevolgen van de eerste wereld
oorlog, de krisisjaren met de massale
werkloosheid en de groei van het
nationaal-socialisme waren persoon
lijke ervaringen.
figuren, ontstond in 1940 uit samen
werking van graaf Helmuth James
von Moltke met graaf Peter Yorck
von Wartenburg, die sinds het einde
van de jaren dertig gelijkgezinden,
onder wie veel jongeren, om zich
heen hadden verzameld.
De groep-Von Moltke legde naast
omverwerping van het nationaal-so-
cialistische regime de nadruk op een
sociaal-economische en politieke
structuurverandering, de groep
Yorck vooral op decentralisatie.
Bij hen voegden zich andere groe
pen zoals socialistische arbeiderslei
ders, protestanten en rooms-katholie
ken, zowel geestelijken als leken.
(Uit veiligheidsoverwegingen werd
bij het direkte werk slechts een be
perkt aantal personen, die alle groe
pen vertegenwoordigden, ingescha
keld.) En achter hen stonden wéér
anderen....
Naast hun werk in de Kreisauer
Kreis hadden alle deelnemers zich
ingezet voor hulp aan de door het
regime vervolgden.
Basis
Ontstaan
Af A de speelfilm Katusvan het
Scorpio"-duo Wim Verstappen
en Pim de la Parre, waarin velen
en ook wij gelukkige perspectieven
zagen voor de Nederlandse film-
produktie, is de film liefdes
bekentenissen'' toch wel een teleur
stelling. Het was blijkbaar de be
doeling wederom aan te tonen dat
de film geen kapitaalverslindende
produktie behoeft te zijn het stok
paardje van het duo) en dat men
de continuering ook vinden kan
met af en toe zomaar een preten
tieloos amusementsfilmpje.
Of het dan een film moet zijn die
druipt van erotiek en ons van scène
tot scène moet confronteren met de
meest intieme ontmoetingen is dan
toch nog een vraag.
Mag het camerawerk waardering
vragen, dan maaakt deze film nog de
indruk van een werk dat haastig en
met te weinig zorg is opgebouwd.
Natuurlijk, het is een amusements
film, en dat houdt in dat je geen al
te hoge eisen moet stellen aan de
inhoud, doch dit smakeloze produkt
valt hierbij dan toch wel onder tafel.
Commercieel goed bekeken, hebben
de producers populaire figuren, als
Ramses Shaffy (hoofdrol). Kitty Cour-
bois en Shireen Strooker aangetrok
ken en daarbij een titel gekozen die
allicht een kassucces verzekert. Het
verhaal is dan ook navenant. Ramses
speelt voor een schrijver die een boek
probeert te schrijven over de erotiek
in Nederland (je moet er maar zin
in hebben!) maar de grap van het ge
heel is, dat hij die dan ook persoon
lijk met veel toewijding beoefent en
zonder enige moeite (waar hij ergens
trots op is) zijn bed. vaak een-per-
soons, deelt met een jonge dame. Doch
hel wordt onsmakelijk het publiek
daarvan steeds te laten mee-genieten.
Waar de humor schuilt is ons niet
duidelijk. De zgn. harem-scène is een
mislukking. Er is maar één aardig
deel in de film, waarin de Engelse
jonge fotograaf in Nederland komt en
logeren wil bij Kitty Courbois, die er
een aardig boetiekje op na houdt. Een
latere ontmoeting met Shireen Stroo
ker in een restaurant is nog het beste
deel. Voor het overige is de dialoog
mateloos bedroevend en het feit dat
deze maar tijdens de opnamen is ge
ïmproviseerd, lijkt ons geen excuus om
zo iets miserabels te presenteren.
Sommige gedeelten werden opgezegd
alsof een schoolkind de tafel van tien
moest laten horen.
„Liefdesbekentenissen" is een hele
teleurstelling. We moeten de film
grondig afwijzen.
H. Steggerda
RUSSISCH-CHINEES
GRENSINCIDENT
MOSKOU In een Russisch blad
!s gisteren voor het eerst melding ge
maakt van een incident aan de
Russisch-Ohinese grens. Het gebeurde
op de avond van 10 februari in de
grensstad Blagowestjensk. Een
grenswacht hier werd beschoten door
jonge Chinezen, aldus de Konsomolska-
ja Prawda.
oude...
of jonge...
klare is
tocli maar
le ware!
kleine glaasjes,
groot genoegen
De Kreisauer Kreis behoorde tot
het politieke verzet. Ze bracht de
groepen die naar haar mening een
belangrijke bijdrage aan de opbouw
konden leveren bij elkaar de ar
beiders en de kerken.
In drie bijeenkomsten op Kreisau
werd een basis gelegd, waar de groe
pen en haar leiders achter stonden.
Van de zijde van de arbeiders was
dat de vroegere minister en vak
bondsleider Leuschner, van de ker
ken waren dat bisschoppen als
Preysing, Faulhaber, Dietz en Wurm.
Het contact met de bisschoppen
had ook ten doel de bisschoppen tot
een kritischer houding jegens het re
gime te bewegen. De invloeden hier
van zijn merkbaar in de herderlijke
schrijvens van Preysing en, zij het
afgezwakt, in de verklaring van de
katholieke bisschoppen van septem
ber 1943.
In de eerste bijeenkomst op Kei-
sau (Pinkstren 1942) werd over de
noodzaak van een nauwere samen
werking tussen kerk en staat en over
een hervorming van de opvoeding ge
sproken. In de tweede (eind 1942)
kwam de opbouw van staat en maat
schappij aan de orde (De totalitai
re organisatievormen moesten wor
den afgebroken en persoonlijke
vrijheid en echte gemeenschap zou
den de grondslagen van de vernieu
wing zijn).
De derde bijeenkomst (Pinksteren
1943had tot onderwerp de buiten
landse politiek en de bestraffing van
de oorlogsmisdadigers.
Boetedoening
De Kreisauers meenden, dat na de
oorlog een ingrijpende structuurver
andering noodzakelijk was. De sterk
gewijzigde situatie zou zonder twij
fel nieuwe eisen stellen.
Bovendien had Weimar te veel
zwakke plekken vertoond, waardoor
de staat zich onvoldoende tegen het
nationaal-socialisme had kunnen ver
weren. Daarnaast was in de jaren
van crisis en werkloosheid de arbei
ders groot onreoht ^angedaan.
Maar veel belangrijker voor de
Kreisauer Kreis was. hoe het Duitse
volk dat zich in zo'n groot aantal
achter het nazi-bewind had gesteld
en in wiens naam zovele wreedheden
waren bedreven, innerlijk van dit na
tionaal-socialisme kon worden be
vrijd. Daartoe diende vooral ook de
medewerking van de kerken-
Het Duitse volk, aldus de Kreisau
ers, zou alleen dan tot boete en in
nerlijke vernieuwing bereid zijn als
het inzag dat de nationaal-socialis-
tische leiders het naar de nederlaag
en de chaos hadden gevoerd.
De jonge doctor in de letteren
C. van Roon, leraar aan het chris
telijk lyceum te Delft/Rijswijk. Bij
zijn promotie traden als paranim
fen op graaf Konrad von Moltke,
de jongste zoon van graaf Helmuth
James von Moltke en mr. J. Cramer,
oud-commissaris van de Koningin
in de provincie Drenthe. In hen
werd het contact tussen het Neder
landse en Duitse verzet gesymboli-
Aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam promoveerde van
daag tot doctor in de letteren
de heer G. van Roon, op het
proefschrift „Neuordnung im
Widerstand, Der Kreisauer
Kreis innerhalb der deutschen
Widerstandsbewegung" (uit
gave R. Oldenbourg, Mün-
chen). Promotor was prof. dr.
H. Smitskamp.
Dr. Van Roon (33) werd geboren
te Rotterdam-Delfshaven. Hij door
liep het Marnix- gymnasium en
studeerde daarna geschiedenis aan
de VU. In de zomer van 1961 deed
hij zijn doctoraal examen.
De nieuwste geschiedenis heeft
zijn bijzondere belangstelling en
daarin ging hij zich specialiseren.
Die nieuwste geschiedenis omvat
ook de jongste wereldoorlog en de
gang van zaken in Duitsland. Zo
kwam hij bij het Duitse verzet.
Wie waren zij
Een van die verzetsgroepen is de
Kreisauer Kreis geweest, een
groep waarover nog weinig bekend
was. Het beeld van deze groepe
ring berustte veelal op mededelin
gen van buitenstaanders.
En zelfs wat tot op heden door
vroegere deelnemers was gepubli
ceerd. kwam slechts weinig boven
de persoonlijke belevingssfeer uit,
geenszins dus een basis om zich
een juiste voorstelling te maken.
Dr. Van Roon heeft zich uitvoe
rig in zijn onderwerp verdiept.
Om zich een goed oordeel over
het wezen van .de Kreisauer
Kreis te kunnen vormen, voerde
hij in Duitsland urenlange
gesprekken met een 150 perso-
Wat hem interesseerde was:
Wie waren de Kreisauers en hoe
dachten zij, met wie hadden zij
ontmoetingen, en hoe kwam het
nu, dat zij zo „anders" waren
dan velen van hun landgenoten?
Lijvig
Daarnaast kreeg hij van gra
vin Von Moltke de beschikking
over het archief van haar man,
graaf Helmuth James von Molt
ke, tot zijn dood een van de be
langrijkste figuren uit de
Kreisauer Kreis.
Uit al deze gegevens is dit lij
vige proefschrift (650 bladzijden,
waaronder 100 bladzijden docu
menten en registers) ontstaan.
Het is een waardevolle bijdrage
tot de kennis van het verzet te
gen het nazi-regime. Om die re
den is het proefschrift ook voor
Duitsers van belang.
In nevenstaand artikel wordt
over de Krausauer Kreis, die
een niet-militaire groepering
was, geschreven, aan de hand
van dr. Van Roons werk en een
gesprek, dat een van onze redac
teuren met hem voerde.
AMSTERDAM Het ver
gaan van de kustvaarder Mau
ritssingel ruim twee jaar
geleden bjj de kust van West-
Europa in een druk vaarge-
bied is een vreemd gebeuren
in de moderne zeescheep
vaart.
Dit is de officiële uitspraak van de
Raad van de scheepvaart na een uit
voerig onderzoek naar het geheimzin
nig vergaan van dit schip van de
rederij P. A. van Es en Co N.V. te
Rotterdam.
Veel aanknopingspunten had de
raad overigens niet. Want het schip
is met man en muis ten onder ge
gaan op reis van Bayonne naar Ham
burg zonder dat men enig vermoe
den had.
Men weet zelfs niet wanneer de
Mauritssingel onder commando van
kapitein J. Th. Westenberg en acht
opvarenden in de golven is verdwe
nen. Er is geen enkel noodsein opge
vangen en later heeft men geen stuk
je wrakhout gevonden.
Geen contact
Vermoedelijk heeft de ramp zich
voltrokken tijdens een ooster
storm met een windkracht 8 tot 9 in
sneeuw en regen even ten noorden
van de Golf van Biscaye.
Op 29 januari 1965 probeerde men
vergeefs de Mauritssingel via de ra
dio op te roepen. 2 februari had men
nog steeds niets gehoord. Toen
besloot de rederij de vermissing be
kend te maken en een uitgebreide
opsporingsaktie te organiseren. De
scheepvaart ontving pas 5 februari
een spoedbericht naar het vermiste
schip uit te zien.
De stuurman M. van den Broek
was kort voor het vertrek uit Bayon
ne van boord gegaan. Hij voelde zich
Sijes bij uitspraak van Harster:
ziek. Bovendien had zich een sterfge
val in zijn familie voorgedaan. Hij
was gisteren de enige getuige, die
tijdens de zitting werd gehoord. De
meest waarschijnlijke reden van de
ondergang is, dat de Mauritssingel
plotseling is gekapseisd. Mogelijk is
er water in het schip gekomen en is
het een prooi geworden van de on
gunstige golfslag.
De raad van de scheepvaart kon
niets positiefs concluderen. De la
ding mais was goed gestouwd. Mis
schien heeft het feit, dat het schip
onderbemand was (de stuurman was
niet meer aan boord) nog een rol
gespeeld.
Naar aanleiding van deze myste
rieuze ramp stelde de raad de vraag
of bij de kustvaart wel ononderbro
ken luisterwacht wordt gehouden op
de radlotelefbnie-noodfrequentie.
Indonesië maakt
goede indruk
op crediteuren
AMSTERDAN De houding van
de Indonesische delegatie onder leiding
van mr. H. A. Pandelaki heeft gisteren
een goede indruk achtergelaten bij de
gedelegeerden van de intergouverne
mentele conferentie over economische
bijstand aan Indonesië, die gisteren in
het Amsterdamse Amstel hotel is be
gonnen.
Tot de onderwerpen die zijn aange
roerd behoorde de positie van de Indo
nesische betalingsbalans, waarvan de
behoeften aan buitenlandse valuta
voor dit jaar werden besproken.
Vastgesteld werd dat voor directe
hulpverlening ten minste ruim 200 mil
joen dollar op tafel zal moeten komen.
De Wereldbank onderstreepte, dat
niet uitsluitend buitenlandse hulp,
maar vooral ook het interne streven
Indonesië zelf naar economisch
herstel moeten bijdragen tot terugkeer
van het evenwicht in de verhoudingen.
Met name werd de nadruk erop gelegd
dat, wil Indonesië weer op gezonde eco
nomische basis belanden, het met alle
middelen de inflatie onder de knie
moet krijgen.
Kreisauer Kreis. Arrestaties volgden
elkaar toen snel op.
De helft van de Kreisauer Kreis
werd na zware martelingen en een
schijnproces ter dood gebracht. Ande
ren kregen lichtere straffen. Een aan
tal werd ook niet gevonden, of bleef
voor de Gestapo onbekend.
In Duitsland is verzet geweest te
gen het nazi-regime. Het was, zo con
cludeert dr. Van Roon in zijn
proefschrift, veel kleiner dan het be
hoorde te zijn, maar groter dan tot
nu toe was gedacht. En dat Duitse
verzet maakte het na de oorlog mo
gelijk weer met Duitsland samen te
werken, aldus de^ eerste van de veer
tien stellingen* die aan zijn
proefschrift zijn toegevoegd.
(Vervolg van pagina 1)
De 62-jarige dr. Wilhelm Har
ster was van 1940 tot 1943 bevel
hebber van de veiligheidsdienst
en de veiligheidspolitie in Neder
land. Hem werd medeplichtig
heid aan moord op 83.854 joodse
landgenoten ten laste gelegd.
De 58-jarige Wilhelm Zöpf leidde
in Den Haag het beruchte Referat
IV B 4. Hij was een verlengstuk var
Adolf Eichmann, de schrijftafelmoor
denaar aller tijden. In de aanklacht
stond dat hij medeplichtig werd ge
acht aan de moord op 54.982 Neder
landse joden.
De 64-jarige Gertrud Slottke werkte
als zelfstandig beslissende politiebe
ambte in het bureau van Zöpf. Ze be
handelde de zogenaamde bijzondere
gevallen. Het aantal doden, waar zij
mede verantwoordelijk voor wordt
gesteld, bedraagt 42.729.
Bekentenis
Omwenteling
De Kreisauer Kreis beschikte niet
over een leger. Voor een omwente
ling was zij geheel afhankelijk van
de militairen. Zij spoorde de militai
ren ook aan handelend op te treden.
Maar hulp bleef uit, en de Kreisau
ers werden op den duur zeer scep
tisch ten opzichte van de mogelijk
heid een omwenteling te realiseren.
Bovendien was het daarvoor ook te
laat men had de gunstige momen
ten voorbij laten gaan.
De oorlogsmisdadigers wilde men
voor een rechtbank dagen, niet voor
een rechtbank gevormd door de over
winnaars, maar voor een internatio
nale, bijvoorbeeld het Internationaal
Gerechtshof te Den Haag.
In januari 1944 werd Von Moltke
gearresteerd, omdat hij een relatie
voor arrestatie had gewaarschuwd.
Toen viel de groepering langzaam
uit elkaar. De meerderheid sloot zich
aan bij graaf Stauffenberg en steun
de diens (mislukte) aanslag op Hitier
op 20 juni 1944.
Martelingen
Op dat moment stond Von Moltke
op het punt vrijgelaten te worden.
Maar door de verhoren van de deel
nemers aan de aanslag, kwam de
Gestapo achter het bestaan van de
ARNHEM Vier jaar gevan
genisstraf met aftrek en ter be
schikkingstelling van de regering.
Dit eiste gisteren mr. J. H. Bek
kering, auditeur bij de Arnhemse
krijgsraad, tegen de dienstplich
tige soldaat D. Z. (21) uit Zeist,
die in de nacht van 22 september
op het politiebureau te Zwolle
met een pistool geschoten had op
de marechaussee I. de Boer waar
door deze levensgevaarlijk werd
gewond.
Dankzij koelbloedig ingrijpen van
een kameraad, een zekere Goudkade
uit Gouda, die met gevaar voor eigen
leven de opgewonden Z. kon ontwape
nen en tot bedaren wist te brengen,
gebeurden er niet meer ongelukken.
Zowel de president van de krijgsraad,
mr. K. N. Korteweg, als auditeur en
de raadsman majoor Tibben, uitten
waardering voor het optreden van
Goudkade. die inmiddels is afge
zwaaid.
Het fatale incident gebeurde op een
politiebureau te Zwolle. Z„ Goudkade
en drie andere kameraden waren na
het avondappel „uitgeknepen" uit de
kazerne in 't Harde. Ze namen de
laatste trein naar Zwolle.
Daar haalden zij een aantal baldadig
heden uit (Z. trapte bijvoorbeeld een
ruit in van een opticiën) en de politie
bracht ze tenslotte naar het bureau.
Hier liepen de soldaten vrij rond in
de agentenwacht en Z. heeft zich in
een onbewaakt ogenblik meester kun
nen maken van een geladen pistool
dat hij vond in een niet afgesloten
kast. Toen twee marechaussees de sol
daten kwamen ophalen pleegde Z.
zet. Na een kort handgemeen trok Z.
plotseling het pistool en schoot De
Boer in de borst.
Mr. Bekkeing acht poging tot
doodslag bewezen. De juridische
raadsman, mr. K. Lion jr. bestreed dit
en argumenteerde dat hier sprake is
van verzet tegen de politie met als
gevolg zwaar lichamelijk letsel.
Majoor W. G. Tibben, sociaal
raadsman, hekelde de houding van de
politie en van de marechaussee: er
was geen toezicht op de arrestanten.
Het pistool lag voor het grijpen. De
marechaussee anderzijds was niet inge
licht dat Z. over zijn toeren was.
Majoor Tibben noemde een derge
lijke kortsluiting tussen burger- en mi
litaire politie zeer betreurenswaardig.
Tenslotte meende de tweede
raadsman dat één jaar gevangenisstraf
voldoende zou zijn voor deze jongen
die volgens de psychiater verminderd
toerekeningsvatbaar is.
DJAKARTA Het Volkscongres zal
op 7 maart een definitief oordcel vel
len over het lot van president Soekar
no, zo heeft vanmiddag de nieuwe In
donesische machthebber, generaal Soe-
harto, op een bijeenkomst van de ge
westelijke militaire bevelhebbers in
Djakarta verklaard. Naar radio-Dja
karta meldt, drong de generaal er bij
de commandanten op aan alles in het
werk te stellen om het uitbreken van
onlusten te verhinderen.
steeds ontkend geweten te hebben wat
er met de mede door haar gedepor
teerde joden in kampen als Auschwitz
en Sobibor gebeurde. Pas na de oorlog
zou ze van de massale vernietigingen
hebben gehoord.
Harster, die reeds in Nederland ver
oordeeld is, zal nu nog zeven jaar in
de gevangenis moeten zitten. Zöpf
krijgt het volle pond, evenals Slottke,
die in de bezettingsjaren de „heks van
Westerbork" werd genoemd. Beiden
zyn nog niet eerder veroordeeld.
Volgens een der officiële Neder
landse waarnemers, de heer Ben
Sijes, was het, op grond van het aan
wezige bewijsmateriaal, niet te ver
wachten dat de tot nu toe op vrije
voeten geweest zijnde Slottke tot vijf
jaar tuchthuisstraf veroordeeld zou
worden. Er werd zelfs rekening ge
houden met vrijspraak.
„De handtekeningen van Harster,
Zöpf en Slottke", aldus de heer Sijeê.
„beslisten over leven en dood. Ze be
dreven hun moordenaarswerk met de
pen, rustig zittend achter hun bureau"
Frans Beeren NE
wellicht failliet
WEERT De rechtbank van Roer
mond zal waarschijnlijk op 2 maart
het faillissement uitspreken over de trl-
cotagefabrleken v/h Frans Beeren en
Zn. NV en de handelsonderneming
Frans Beeren en Zn. te Weert omdat
de bewindvoerders de aanvraag voor
surséance van betaling hebben inge
trokken.
Een
DJAKARTA Ge
neraal Soeharto,
de nieuwe macht
hebber in Indo
nesië, heeft gis
teren gezegd dat
president Soe
karno mogelijk
als constitutio
neel staatshoofd
zal kunnen aan
blijven.
Hij ging er in zijn
radiotoespraak
echter niet ver
der op in. Wel
zei hij er dat hel
de taak van het
Volkscongres is
definitief oor-
ander heeft tot gevolg dat
alle bedrijven zullen worden gesloten |H^.,.*a',ldeJra®d
en het personeel wordt ontslagen. De
Amro-bank verklaarde zich bereid aan
vullende kredieten ter beschikking te
stellen opdat aan het personeel de
rissen en lonen over de wettelijke
ontslagperiode kunnen worden uitge-
De bewindvoerders zijn tot hun
beslissing gekomen, aangezien zij een
voortzetting der bedrijven in hun hui
dige vorm en onder de huidige omstan
digheden in het belang van de credi
teuren onverantwoord achten in ver
band met de voortdurende verliezen.
Pogingen om derden te interesseren
zijn tot dusver mislukt.
deel te vellen over het lot van de pre
sident.
In zijn korte toespraak zei Soeharto met
een krachtige maar af en toe bewogen
stem: „Nu alle uitvoerende macht aan
mij is overgedragen, hebben wij de
verantwoording voor de toekomst van
ons land en moeten wij de ons toever
trouwde taak gaan vervullen."
De nieuwe leider scheen er de nadruk op
te willen leggen dat Soekarno zich
heeft geschikt naar de resoluties van
het Congres en aan de wensen van het
volk heeft voldaan.
Deze indruk werd versterkt door het feit
dat hij Soekarno nog betitelde als
„mandatris van het volkscongres en
opperbevelhebber van de strijdkrach
ten". titels die de president nu nog
slechts min of meer m naam bezit.
Soeharto riep de bevolking op de een
heid te bewaren, doch hij waarschuw
de ook voor de PKI (communistische
partij) die nog altijd gevaarlijk blijft.
Generaal Soepardjo heeft gisteren voor
zijn rechters toegegeven verantwoorde
lijk te zijn voor ae moord op de zes
generaals tijdens de mislukte commu
nistische opstand.
GENÈVF Eik land dat zonder ge
gronde reden het voorgestelde verdrag
tegen de verspreiding van kernwapens
weigert te ondertekenen, neemt een
ontzettende verantwoordelijkheid op
zich. Dit zei gisteren de Britse mi
nister van ontwapening, lord Chalfont
op de ontwapeningsconferentie te
Genève.
Zijn opmerking gold vooral
West-Duitsland dat het verdrag niet
wil ondertekenen uit vrees dat het
zijn technologische vooruitgang in de
weg zal staan.
Lord Chalfont meent dat een derge
lijke vrees op slechte gronden berust
en niet overtuigend is. Met kracht ver
wierp hij de Duitse bezwaren.
van de dood
schuldige mensen.
Zonder de raad zou er geen opstand zijn
geweest, aldus Soepardjo.
Het Indonesische parlement heeft mét
algemene stemmen voorgesteld dat
generaal Soeharto waarnemend presi
dent wordt tot er volgend jaar bij
algemene verkiezingen een nieuwe
president wordt gekozen.
DEN HAAG De nieuwe drank
en horecawet zal 1 november 1967 in
werking treden. Het desbetreffende ko
ninklijk besluit wordt dezer dagen ge
publiceerd.
In deze nieuwe wet wordt een
eind gemaakt aan het nu bestaan
de maximumstelsel. Dit heeft im
mers tot ernstige misbruiken ge
leid. De bestaande vergunningen
kregen soms de waarde van een
vermogen.
Zij verschaften houders een niet
gemotiveerd arbeidsloos inkomen.
Tal van ondernemers waren hier
van de dupe. Omdat zij geen ver
gunning konden krijgen waren ze
gedwongen hun bedrijf als „ver
vanger" uit te oefenen.
