Hogere eisen voor Hof
in Tres-zaak
Vliegongeluk:
piloot gedood
Alle bezwaren PvdA
handig ondervangen
Aanrijdingsformulierenmeer
uniformiteit wèl gewenst
EEG VOOR BRITSE
AUTO HINDERPAAL
DINSDAG 21 FEBRUARI 1967
VOORWAARDELIJKE
CELSTRAFFEIV IVU
OOK GEVORDERD
OUDERE LEDEN ZIJN
SCHULDIGST AAN
RUW RITUEEL
(Van een onzer verslaggevers)
A MSTERDAM De procureur-
generaal bij het Amsterdam
se Gerechtshof, mr. J. H. Kemper,
heeft tegen de zeven verdachten
in de Tres-zaak zwaar
dere straffen geëist dan de von
nissen waartoe de rechtbank te
Utrecht hen vorig jaar juni ver
oordeelde.
Tegen allen vorderde hij geld
boeten van vijfduizend gulden en
voorwaardelijke gevangenisstraf
fen variërend van twee tot twaalf
weken, met een proeftijd van drie
jaar.
De rechtbank had in eerste instantie
vijf verdachten geldboeten van twee
duizend gulden opgelegd; één verdach
te was tot 'n boete van duizend gulden
veroordeeld en de zevende was vrij
gesproken. De officier van justitie, mr.
dr. R. W. H. Pitlo, én de zeven ver
dachten waren tegen de uitspraken in
beroep gegaan.
Mr. Kemper liet in zijn helder re
quisitoir niets van het exclusieve, in
1853 opgerichte gezelschap over. In de
persoon vandeze verdachten staat
heel Tres terecht, zei hij. Zij hebben
niet het geluk gehad, dat de oudere
leden hadden, namelijk dat de justitie
niet eerder heeft kunnen ingrijpen.
Het toeval heeft bepaald, dat déze ver
dachten hier terechtstaan.
Er is collectieve schuld bij allen, die
het ruwe en wrede inwijdingsritueel
jarenlang in stand hebben gehouden
en uitgevoerd. Maar wie heeft de
meeste schuld? Is de een schuldiger
dan de ander? Het verschil is niet ge
makkelijk te vinden!
De procureur-generaal concludeerde,
dat de oudere leden de schuldigste
zijn, omdat zij de inwijdingsmethode
onveranderd hebben gehandhaafd.
,,Maar, voegde hij eraan toe, morele
schuld concretiseert zich nergens tot
strafbaarheid".
De dood van student Rutgers, op 10
april 1965, de dag voor Palmzondag,
heeft grote verontwaardiging en ver
ontrusting gewekt in het land, aldus
mr. Kemper. Tres heeft alle waarschu
wingen, van justitie en van universitai
re autoriteiten, in de wind geslagen en
het gevaarlijke ritueel voortgezet. Men
had het allang moeten afschaffen, ook
zonder waarschuwingen.
Student Rutgers stikte in de roetkap,
die over zijn hoofd was getrokken;
twee andere studenten ontsnapten ter
nauwernood aan de dood. De kandi
daat-leden wilden de beproevingen
van de installatie ondergaan om lid
van Tres te kunnen worden, maar heb
ben zij hun toestemming in volle vrij
heid gegeven?
In goed vertrouwen gaven jonge, on
ervaren studenten hun goedkeuring
voor het inwijdingsritueel aan oudere,
ervaren leden. Zij hoefden niet te ver
wachten, dat er ernstige dingen gingen
gebeuren.
IN BEDWANG
Toen de kandidaat-leden, de roetkap
over het hoofd, op de bodem van twee
koetsen werden gelegd, konden zij hun
eigen wil niet meer bepalen. En juist
in de rijtuigen speelde zich het gevaar
lijkste onderdeel van de inwijding af.
Eén van de studenten vocht en
schreeuwde voor zijn leven. Hij wilde
ermee stoppen, maar niemand luister
de naar hem. Hij werd door oudere
Tres-leden met de voeten op de bo
dem in bedwang gehouden.
inwijding betrokken waren, verlangd
kon worden, dat zij niet meededen. Zij
voerden het ritueel echter bewust en
opzettelijk uit. De mishandeling staat
vast en de maatschappij aanvaardt
niet wat hier is gebeurd, ook al waren
de kandidaat-leden met de inwijding
akkoord gegaan.
„Aan een groentijd kan enige zin
niet worden ontzegd. Verenigingen, die
een band willen vormen, voelen er het
meeste voor. Maar dat rechtvaardigt
niet het toebrengen van schade aan de
gezondheid of het veroorzaken van ge
vaar. De installatie bij Tres was met
de beste wil van de wereld niet rede
lijk te noemen", zo zei mr. Kemper.
ZUURDER
Volgens de rapporten van de getui-
gen-deskundigen was de dood van Rut
gers het gevolg van gedwongen inade
ming van roet. Hel roet. dat op die
rampzalige zaterdag in 1965 in de slur
ven van de roetkappen was gedaan,
was van een andere samenstelling dan
het roet, dat bij vorige installaties was
gebruikt. Het bevatte meer sulfaat en
ijzer en het was zuurder. De leveran
cier treft hiervoor echter geen enkele
schuld.
„De schuld ligt bij de oudere leden
van Tres. maar dat neemt de aanspra
kelijkheid van de jongere niet weg.
Zij deden bij anderen wat zij zelf had
den ondergaan om, hoe onbegrijpelijk
ook. met een 'redelijk middel' een 're
delijk doel' te bereiken".
Mr. Kemper eiste hoge geldboeten,
opdat oudere Tres-leden ook hun bij
drage kunnen leveren. Daarmee wilde
hij hen ook hun schuld doen beseffen.
„Maar boeten alleen brengen niets tot
uitdrukking, dat de verdachten zich
strafwaardig hebben gedragen", aldus
motiveerde hij zijn eis van voorwaar
delijke straffen.
Het Hof had tevoren urenlang de
zeven verdachten, gekleed in stem-
mig-grijze costuums, verhoord. Tot in
details, zonder een spoor van emotie of
berouw door de verdachten verstrekt,
passeerden de gruwelijke gebeurtenis
sen, die zich bijna twee jaar geleden
onder de rook van Utrecht afspeelden,
opnieuw de revue.
GEÏRRITEERD
„Er werd nooit over gesproken om
het ritueel af te schaffen", vertelde
de 23-jarige student Gh. F. de L.M.,
die toegaf de hand van Van Heemstra
met een brandende peuk te hebben
verwond. Mr. W. O. baron B. van S.
uit Den Haag had zich ook met Van
Heemstra beziggehouden. „Hij krabbel
de wel tegen, maar ik hield hem
met m'n voeten in bedwang". Deze ver
dachte irriteerde het Hof duidelijk
door op te merken, dat van mishande
ling geen sprake is geweest.... „Er was
niet exorbitants bij", zei hij. Als hij
het over de slachtoffers had, sprak hij
consequent over „die kaerels".
De 23-jarige student F. J. J. F.
had het roet tevoren gecontro
leerd. „Best roet, goed van korrel",
was zijn oordeel geweest, nadat
hij een vleugje op de tong had
geproefd.
„Wat was de bedoeling van die
Op het veilingterrein van de
bloembollenvereniging West-
Friesland wordt de bloementen
toonstelling Westfriese Flora
voorbereid.
roetkap?" vroeg de president mr.
G. Fikkert.
F.: „Om de vent 'n potsierlijk
uiterlijk te geven".
De Rotterdamse advocaat mr. L.
J. R. (31) had met zijn sigaar
brandwonden veroorzaakt op de
handen van Rutgers. Het onderdeel
van de inwijding met de roetkap
kwalificeerde hij als „hoogst onbe
langrijk. als de installatie achter
de rug is".
De studenten Van Heemstra en D(
Brauw (neef van een der verdach
ten) werden hierna als getuigen ge-
De eisen van de procureur-generaal
luiden als volgt: mr. W. O. baron
van S. (ƒ5000 boete, 8 weken voor*
Ch. F. de L. M. (boete 6 weken
voorw.), F. J. J. F. (boete, 2 weken
voorw.), jhr. J. C. F. von M. (boete, 6
weken voorw.), mr. M. L. L. E. baron
de L. (boete. 12 weken voorw.), jhr. W.
M. de B. (boete, 4 weken voorw.) en
mr. L. J. R. (boete, 8 weken voorw.).
Mr. J. E. B. Julsingha, de verdediger
zei dat de verdachten hetzelfde had
den gedaan wat 150 jaar voor hen was
gedaan. Maar hun feitelijke handelin
gen staan in verband met een noodlot
tig ongeluk.
Als er straffen moeten komen, zijn
die van de Utrechtse rechtbank juist.
Voor de Rotterdamse advocaat vroeg
hij vrijspraak. Namens de verdachten
voerde mr. de L. het laatste woord.
Hij zei: Wij voelen een zeer zware
morele schuld. Het beklemmendste is
het feit, dat iemand, die je tot je vrien
den wilde rekenen onder je ogen
komen te sterven. Al twee jaar lang
leven wy onder een heel zware druk.
DEN HAAG Een T-33 straaltrai-
ner van de Luchtmacht is gistermid
dag bij Rucphen neergestort. De 21-ja-
rige piloot, vaandrig J. H. R. Beerling
uit Amsterdam, is om het leven geko-
Het ongeluk gebeurde vijftien kilo
meter van de vliegbasis Woensdrecht.
Waarschijnlijk is de motor tijdens de
daling afgeslagen.
De piloot werd op ongeveer 60 meter
van het wrak gevonden in zijn
schietstoel.
Zijn toestel vloog dus blijkbaar niet
hoog genoeg meer om met succes een
ontsnapping per schietstoel te kunnen
proberen.
Nieuw onderzoek
voir Kielmansegg
niet nodig
DEN HAAG Minister De Jong
vindt het niet nodig, dat een nieuw
onderzoek wordt ingesteld naar de ge
dragingen van de huidige opperbevel
hebben van de NAVO-troepen in Mid
den-Europa, generaal von Kiel
mansegg, in 1939 in Polen.
Voorzover bekend zijn bij de in Po
len gevoerde processen geen beschuldi
gingen tegen de toenmalige graaf von
Kielmansegg ingebracht, aldus mi
nister De Jong in zijn memorie van
antwoord aan de Eerste Kamer.
Verkorting van de diensttijd is
niet mogelijk. In beginsel zou wel de
parate periode met twee maanden kun
nen worden bekort, maar dan moeten
er 10.000 man extra worden opgeroe
pen. Dat is, gezien het vrijstellingsbe-
leid, onaanvaardbaar.
Kiesraad lootte
0111 Kamerzetels
DEN HAAG De Kiesraad heeft gis
teren geloot tussen enkele Kamer
kandidaten. Van de PvdA-fractle zullen
alsnog deel uitmaken de zittende leden
dr. Oele, mr. Daams, drs. Voogd en de
heer Van der Gevel en de „nieuweling"
mr. J. W. Masman uit Utrecht. Het zit
tende Kamerlid J. T. Vellenga uit Leeu
warden viel af.
Voor de Boerenpartij werden gekozen
verklaard de heren A. Nuyens uit Lim-
men (Noord-Holland) cn P. Leffertstra
uit Wyckel (Friesland). Niet gekozen
werden drs. H Aldenkamp en M. baron
van Randwijck.
Ook werd vastgesteld dat alle partijen
die geen afgevaardigden in de Kamer
kregen, hun waarborgstom kwijt zijn,
met uitzondering van de Noodraad, de
CDU en de Partij voor ongehuwden, die
alle driekwart van de kiesdeler haalden.
Mr. Koot (Partij voor ongehuwden)
maakte na afloop van de vergadering
van de Kiesraad bezwaar tegen de vast
stelling van de uitslag van de verkiezin
gen. die zijns inziens niet behoorlijk zou
zijn geschied. Hij bekaagde zich erover,
dat hem inzage werd geweigerd in de
processen-verbaal van de hoofdstem-
bureau's. De Tweede Kamer zal over zijn
bezwaar oordelen.
De Robert Schumanprijs van de
universiteit van Bonn is verleend aan
dr. Bech. de vroegere Luxemburgse
premier. De prijs (25.000 mark) wordt
gegeven aan hen die zich verdienste
lijk hebben gemaakt op het gebied
van :'e Europese eenheid.
(Vervolg van pagina 1)
De afgelopen twee dagen heeft
prof. Zyistra oriënterende ge
sprekken gevoerd met alle frac
tievoorzitters, op de heren Koe
koek (bp) en Van Dis (sg) na.
Laatstgenoemden zouden vandaag
worden ontvangen, maar de heer
Koekoek is al dagenlang onbe
reikbaar.
Ir. Van Dis moest aanvankelijk
bericht van verhindering sturen in
verband met de algemene verga
dering van de SGP, maar is nu
toch vanmorgen door prof. Zijl
stra ontvangen.
Het lijkt weinig waarschijnlijk, dat
de PvdA-fractie zich zal onttrekken
aan een antwoord op het memoran
dum van de informateur. Zoals bekend
heeft de socialistische fractie zich vori
ge week op het standpunt gesteld, dat
de formateur eerst een politieke keus
(tussen PvdA en VVD) moet maken,
willen besprekingen in de zin van on
derhandelingen over een regeringspro
gram zinvol zijn.
De PvdA zou nu kunnen redeneren,
dat die keus nog niet is gemaakt en
dat ze dus niet zal meewerken aan de
vraagpuntenprocedure die de schijn
heeft van programbesprekingen
waarbij ook de VVD is betrokken.
Deze conclusie kan de PvdA echter
onmogelijk trekken. De beantwoording
van het memorandum heeft met onder
handelingen niets te maken. De infor
mateur verlangt alleen antwoord. On
derhandelingen over een program zijn
geheim. Maar prof. Zijlstra maakt zijn
memorandum bekend en hetzelfde
hoopt hij ook te doen met de antwoor
den. Dit sluit alle geheimzinnigdoene
rij uit.
Met andere woorden: prof. Zijlstra
heeeft alle mogelijke PvdA-bezwarcn te
gen zijn procedure bij voorbaat bijzon
der handig ondervangen.
Persconferentie
De socialistische fractieleider drs.
Den Uyl zette gistermiddag op een
persconferentie uiteen waarom de
PvdA tegen een informatie is. „Het
werk van een informateur onttrekt
zich aan de openbaarheid en sluit ver
antwoording aan het parlement uit.
We moeten af van dit soort gekonkele-
Welnu. in de procedure-Zij lstra,
waarvan alles openbaar wordt en iede
re staatsburger de gelegenheid krijgt
om mee te (in)formeren, is van „gekon-
kelefoes" geen sprake.
Scherp ageerde drs. Den Uyl giste
ren tegen de in 1963 door de heren
Romme en De Kort gevolgde informa
tie- en formatiemethode van de
„bouwstenen" en de afvalrace tussen
PvdA en VVD op grond van program-
onderhandelingen. In de procedu
re-Zijlstra is echter noch van bouwste
nen, noch van een afvalrace, noch van
programonderhandelingen sprake.
De PvdA heeft dan ook gen enkel
redelijk argument voorhanden om zich
aan een beantwoording van het memo
randum te onttrekken. Doet ze dat
toch, dan schakelt ze zichzelf daarmee
uit en legt ze de loper naar het rege
ringskasteel uit voor de heer Toxopeus
c.s. Ze kan dan ook niet zeggen dat ze
door duistere anti-socialistische machi
naties aan de kant is geschoven. Er is
niets duisters, want alles komt in deze
informatie op tafel te liggen.
D'66 doet mee
aan verkiezing
gemeente Zwolle
DEN HAAG De jonge partij D'66
zal meedoen aan de gemeenteraadsver
kiezingen in Zwolle. Het bestuur nam
dit besluit op verzoek van de afdeling
Zwolle van D'66.
Deze verkiezingen, die nodig zijn
door de uitbreiding van Zwolle met
een groot deel van Zwollerkerspel, zul
len omstreeks 1 juni worden gehouden.
Op basis van de cijfers van vorige
week gehouden Tweede Kamerverkie
zingen zou D'66 een zetel in de gemeen
teraad hebben gekregen.
In Zwolle stemde toen 3,2 procent
van de stemgerechtigden op D'66. In
Zwollerkerspel was dit percentage W,3.
2,3.
Verwarring rond de aanrij
dingsformulieren: sinds de po
litie per 1 januari geen proces
verbaal meer opmaakt van
schadegevallen in het verkeer
beneden de duizend gulden,
zijn drie nieuwe typen formulie
ren in omloop gebracht.
Nadat van de algemene ver
laders- en eigenvervoerders or
ganisatie (EVO) in maart vorig
jaar met een formulier was ge
komen voor de 43000 bij haar
aangesloten bedrijven met ei
gen wagenparken, volgden ook
de ANWB, de KNAC en de Nij
meegse politie.
Er zijn nu dus vier verschillende
modellen in omloop, waarvan die
van de ANWB wel het meest aan
trekkelijk (en dus het duurst) is ver
pakt: een mapje met een duimstok,
een vetkrijtje, een blocnote met ball
point en een reeks formulieren, die
zowel door de aanrijders als door de
aangeredene moeten worden inge
vuld. Daarnaast zijn er dan ook nog
papieren, waarop een situatieschets
kan worden getekend.
Minder uitgebreid doet de KNAC
het maar wel biedt zij meer ruimte
voor getuigenverklaringen. De EVO
stelt een vragenlijst op, die door de
tegenpartij moet worden beant
woord, terwijl tevens twee getuigen-
kaarten zijn bijgevoegd.
De nieuwste is die van de Nij
meegse politie: formulieren in vier
voud en tot in details opgezet
alleen ontbreekt ruimte voor getui
genverklaringen. Overigens is dit
formulier niet bestemd voor het pu
bliek. De politie vult in, houdt een
exemplaar, geeft doorslagen daar
van aan beide partijen en stuurt
het vierde naar het CBS.
Keus genoeg dus voor de automo
bilist. De vraag is alleen: is zij niet
té ruim? De kans op verwarring tus
sen twee partijen met elk een
verschillend type formulier is groot.
De een heeft wél getuigenkaarten,
de ander niet In het formulier van
de een worden andere vragen
gesteld dan in dat van de ander.
De EVO heeft dezer dagen een
eerste stap gedaan om tot meer
uniformiteit te komen.
Zij heeft contact opgenomen met
de ANWB en de KNAC en het plan
is om als er overleg komt daar
bij ook de Nijmeegse politie te be
trekken. Of het tot een akkoord zal
komen is echter nog een vraag.
Maar dat meer uniformiteit meer
duidelijkheid zal brengen voor de
hand te liggen.
Hiervoor komt
politie wel
Geen proces-verbaal bij schadege
vallen onder de duizend gulden.
Maar in lang niet alle gevallen zal
de politie verstek laten gaan, ook al
is de schade nog zo gering. De toege
brachte schade speelt geen enkele
rol wanneer grove veronachtzaming
van de verkeersregels de oorzaak
van een botsing is.
Als ernstige verkeersfouten wor
den aangemerkt:
onjuist inhalen,
te grote snelheid,
niet voldoende afstand bewa-
geen voorrang of doorgang ver-
niet opvolgen van verkeers-
onvoldoende rechts houden,
overtredingen van de bepalin
gen inzake richtingverandering,
voorsorteren, invoegen en ke-
ernstige technische gebreken
aan het motorvoertuig,
onvoorzichtig openen van portie-
rijden zonder rijbewijs.
Keus genoeg. De vraag is alleen:
is zij niet té groot? Meer unifor
miteit zou de automobilist eer
der baten dan de keus uit vier
verschillende modellen.
„De Britse automobielin
dustrie ziet met verlangen
uit naar de dag, waarop zij
in Nederland met gelijke wa
pens kan bestrijden. Want
Nederland met zijn voor 1967
geschatte invoer van 240.000
personenauto's is van zeer
groot belang voor de Britse
fabrikanten."
Aldus Sir Patrick Hennes-
sy, president van de Society
of Motor Manufacturers and
Traders (de Britse RAI) op
een receptie ter gelegenheid
van de Nederlandse RAI.
Hij noemde het buitenta
rief van de EEG een onna
tuurlijke hinderpaal van fa
milieverhoudingen. niette
genstaande wederzijdse ban
den van goede wil en vriend
schap tussen Nederland en
Groot-Brittanmë.
Hij zei voorts: „maar wat
ook het resultaat moge zijn
van de hernieuwde pogingen
van de Britse regering om
tot de EEG toe te treden,
één ding moet duidelijk zijn
en dat is, dat de Britse auto
fabrikanten niet van zins
zijn om hun verkoopinspan
ning op het vasteland te
verminderen".
Vast staat in ieder geval,
dat de Britse auto-industrie
het afgelopen jaar opnieuw
een record boekte in uitvoer
waarde namelijk voor meer
dan acht miljard gulden.
Iets voor automobilisten met par-
keer-problemen: de mini-scooter,
geheel in „English style".
Gebruiksaanwijzing: laat de auto
achter aan de rand van de stad, haal
het mini-vervoermiddel uit de ba-
gagebak en alle problemen zijn snel
KNAC-au toboek
Bij Elsevier is het autojaarboek
1967 van de KNAC verschenen. Een
handig naslagwerk voor degene,
die alles over auto's wil weten. Alle
merken staan er (geïllustreerd) uit
gebreid in beschreven inclusief tech
nische kwaliteiten en prijzen (227
blz. 4.50)
Nieuwe auto's
in Rusland
De Russische auto-industrie gaat
dit jaar twee nieuwe personenauto's
bouwen: de GAZ-24 en de ZAZ-966.
De eerste wordt een gemoderniseer
de, sterkere en comfortabeler Wolga,
de tweede een verbeterde Zaporoz
Beide wagens maken deel uit van
het programma van de Sowjet-rege-
ring tot vergroting van de automo-
bielproduktie van 200.000 stuks op
het ogenblik tot 800.000 stuks in
1970.
Zoals bekend, wordt dit jaar ook
gestart met de bouw van een grote
fabriek, waar in de toekomst
600.000 Fiats per jaar in licentie wor
den gebouwd.
Onlangs heeft ook BMC contact
opgenomen met Moskou voor de
eventuele licentie-bouw van Britse
auto's in Rusland.
Dit is de nieuwe sportcoupé Djet 6 van de Franse fabriek Matra. Voo?
het eerst zal de wagen te zien zijn op de RAI. De wagen is in
principe gelijk aan de andere sportcoupé's van dit merk (in gebruik bij
de Franse rijkspolitie). De Djet 6 heeft echter een centraal geplaatste
motor, die is afgeleid van de Renault Gordini-motor. Daardoor kan een
topsnelheid van 210 km worden bereikt.
De zeer snelle acceleratie is mede een gevolg van het geringe gewicht
van de polyestercarrosserie: 750 kg.
Met een vaartje van 35 km brengt
hij u naar de binnenstad. Op de een
voudigste manier, want het vervoex-
middel heeft geen versnellingen en
geen koppeling. Alleen remmen en
een gasmagnette.
Een ruk aan het trekkoord en het
draait. Zonder veel benzine te ge
bruiken (1 op 45) schiet u ermee
door het drukke stadsverkeer. Een
plaatsje ervoor is snel gevonden.
Mistlamp met
Laser-straal
Het Britse national physical labo
ratory heeft proeven genomen met
een apparaat, waarmee het mogelijk
is in dichte mist door te dringen.
Automobilisten, zullen daardoor in
staat zijn ook op een afstand, klei
ner dan 9 meter, te „zien".
De nieuwe mistlamp zendt een
straal van zeer korte golven uit (een
soort Laser-straal), die eenmaal
teruggekaatst een compleet beeld
op een scherm geeft van het voor
werp voor de auto.
Overwogen wordt de installatie in
produktie te brengen.
Eerst ruit clan
klaverblad
Wanneer vorst geen vertraging
veroorzaakt, zal de eerste fase van
de bouw van het klaverblad Ouden
rijn begin maart voltooid zijn: de
aanleg van de rechtsafverbindingen
van de wegen, die op het plein sa
menkomen.
Deze verbindingen vormen teza
men een ruit waarbinnen de roton
de, die nu nog wordt gebruikt, ligt.
Het verkeer zal dus straks gebruik
kunnen maken van de enorme stui
ver, die om de rotonde heen is ge
creëerd.
Waarschijnlijk in april kan dan
de bouw starten van het viaduct bin
nen de ruit. Het viaduct, waarover
het verkeer Amsterdam-Den Bosch
komt te rijden krijgt een totale leng
te van 175 meter en zal bestaan uit
vier bruggen (voor elke rijstrook
één). Onder het viaduct komen even
eens vier rijstroken.
Ongeveer anderhalf jaar zal de
bouw vergen. Dan zal ook op Neder
lands drukste verkeersplein de orde
zijn hersteld.
