Joegoslavië heeft ook deze zomer
-weer vele bijzondere attraeties
Enorme telefooncentrale
ii toren Bezuidenhout
bij
Een levend land vol
van nieuwe avonturen
BEURSOVERZICHT
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG in FEBRUARI 1967
Nog enkele maanden en een onstuitbare toeristenstroom trekt weer naar bet zonnige zuiden
door André van der Kaaij
ïüEEN ZONNIGE DAG aan de Adrialisclie kust in Joegoslavië is weer
hp voorbij. Na een hele dag van luieren, onderbroken door zwemmen en
waterskiën, waarmee ik mijn vakantie doorbreng, verschijnt opnieuw
3êen heldere, zachte nacht met een eigen charme. Op de hotelterrasjes
™t3en in de met palmen afgezette tuinen van de restaurants en villa s der
i toeristen komt het nachtleven langzaam op gang.
3e°iVoor mij op zee, enkele honderden nieters verder naderen sterke, dan
sende lichtbundels. Het zijn geen papieren lantaarns die voor water-
dansen gebruikt worden, geen lichtboeien die met hun signalen schepen
ülbegeleideii. Hun aantal neemt toe. Als een curieuze halssnoer versieren
deze lichtbundels de baai. Het zijn visserskaarsen; eigenlijk grote, ster
ke gaslampen, het belangrijkste hulpmiddel bij het vissen in de nacht;
jjj jen interessante maar harde broodwinning voor vakkundige vissers; een
opwindend avontuur voor een nieuwsgierige journalist.
Ik ben een nacht met deze vissers meegegaan. Als het laatste daglicht
loor de opkomende schemer wordt verdrongen komt de activiteit
■Hie nachtvissers op gang. In een wat grotere boot. een soort kotter, laden
inkele vissers een groot net. Op een dozijn kleinere bootjes installeren man-
ten lampen variërend van 1000 tot 2000 watt.
Zore Ciril, een oudere visser met een onafscheidelijke pijp in de mond is
Ie organisator van deze miniatuur-vissersvloot, die voor het nachtvissen
vordt klaar gemaakt. Ik geloof dat deze gespierde mannen met hun bruin-
[ebrand door diepe plooien gegroefde gezichten veel van dit vissen houden.
)verdag werken ze als boeren op het veld, of als tuinlieden in de wijn-
jaard, 's nachts zijn ze op zee.
Terwijl verliefde paartjes onder zacht
uivende palmbomen genieten van het
laanlicht, dat zijn zilver uitstrooit over
gladde zee, hopen deze mannen dat
maan achter de bergen zal verdwij-
Maanlicht is een vijand voor deze
;re %'issers omdat de vis zich dan niet
nder de lampen verzamelt
De nacht heeft bezit genomen van de
B^mliggende heuvels en dringt zich lang-
in de smalle straatjes en steegjes
't kleine havenplaatsje .De lampen
p de boten worden één voor één aan-
estoken en schijnen krachtig in het
lauw-zwarte water. De diepten in de
li worden zichtbaar en op dit
irschijnende podium wuiven zeeplan-
i en bewegen zeeëgels zich voort.
Ve gaan in de boten. Voortgetrokken
>r een kleine motorboot varen Zore.
;e vissers en ik naar de uitgang van
baai. Zeven andere boten varen voor
i in de richting van hun vooraf bepaal-
posities. Zore heeft gezegd dat deze
oten driehonderd meter van het
ichtstbijzijnde eilandje 't anker moe-
Zore Ciril, mijn
vriend met zijn onafscheidelijke pijp in de mond.
voor de dieren geen ruimte meer
te zwemmen. Als betoverd komen de
vissen dichter naar de oppervlakte. De
zilveren schubben steken sterk af te
gen de zwarte ruggen.
Van de boot naast ons geeft een van dt
mannen antwoord op Zorcs vraag hoe
veel vis zij al hebben. Hij mompelt
tevreden. Even later van de andere
kant komt een stem over 't water:
er zijn roofvissen op de buit afgeko
men. Een snelle manoeuvre is noodza
kelijk opdat de zorgvuldig bijeen ver
gaarde makreel niet verdwijnt. Voor
zichtig roeien de vissers de boten een
honderd meter verder om de roofvis te
misleiden. Het lukt. De school makre
len groeit opnieuw aan onder het ster
ke licht van de lampen.
Laatste etappe
Tegen het ochtendgloren is het duide
lijk dat de vloot van Zore een maximum
aan vis heeft verzameld. De laatste etap-
a laten vallen omdat zich daar volgens
n informaties de grootste scholen be-
inden. Een kwartiertje later worden we
n de motorboot losgemaakt en de twee
ssers roeien naar de ligplaats.
Wijn
Ik zoek een plaatsje op de boeg
vlakbij de grote lamp. Zore neemt
met de twee anderen plaats op de
achtersteven. Zachtjes praten ze met
elkaar. Een van hen haalt een fles
wijn uit de proviandzak. Om beur-
lemen de mannen een flinke
teug van deze eigengemaakte zwarte
wijn. Kaarsvissen zonder wijn is on
denkbaar. Slapen is ook ondenk
baar. Alhoewel de gasten, omdat ze
slechts gasten zijn, wel mogen sla
pen maak ik van dit privilege geen
gebruik. Van begin tot eind wil ik
dit nachtvissen meemaken,
auwelijks 20 minuten nadat wij on-
ligplaats innamen." verzamelt zich al
in de priemende lichtbundel, eerst
i paar. later steeds meer. Intussen
vertellen de vissers elkaar legendes en
oude verhalen over de zee. de schepen,
beroemde zeehelden, die vochten met
die dansend op het strand de vis-
naar zich wilden lokken. Het ene
verhaal is nog mooier dan het ande-
kijk in 't water onder de lamp. Een
reusachtige hoeveelheid vis krioelt in
de lichtbundel. Het lijkt erop alsof er
Bij het och
tendgloren wordt
de vis ingehaald;
de laatste etappe
is begonnen.
pe van dit nachtelijk avontuur begint.
Centimeter voor centimeter, uiterst be
hoedzaam roeien de mannen de boten
met de betoverde vis in 't water dichter
naar elkaar. De grotere boot met het net
komt nu in actie. Terwijl het net voor
zichtig en geluidloos in het water ver
dwijnt beschrijft dit vaartuig een cirkel.
Als de cirkel gesloten is begint het vlug
ge en inspannende werk. Enkele vissers
laten het net schieten terwijl vier ande
ren het aantrekken: zo sluit het net zich
zelf in de diepte onder de duizenden
vissen die zich nog steeds in het licht
verdringen.
het volle net aan de oppervlakte komt
De vissers scheppen de vis in de boten
Het blijkt deze nacht een enorme vangst
te zijn. Zodra de vis in de boten is. gaan
de mannen sorteren. Er is niet alleen
makreel gevangen: ook sardientjes, krab
ben en enkele andere vissoorten behoren
tot de buit.
Voldaan
De morgen nadert vanachter de
bergen op het vasteland. Vermoeid,
maar voldaan roeien de vissers te
rug naar de baai. Hun lied ebt weg
over de nog altijd gladde zee. Op
het strand wachten hun vrouwen.
Zij bewerken de vis en brengen ze
naar de markt. Ondanks dat ik geen
oog heb dichtgedaan, ben ik niet
moe. Ik zou dit avontuur voor geen
geld hebben willen missen.
Installatie apparatuur duurt 15 jaar
Internationals vielen 'egen
AMSTERDAM, 9 februari De stem- in de markt te stappen. De nervositeit
DEN HAAG De ruimte naast de telefonietoren aan de Prinses Bea-
trixlaan in het Bezuidenhout zal binnen vier jaar voor een groot gedeelte
verdwenen zyn. Dan is daar door toedoen van het Bouwbedrijf J. P.
Eesteren te Rotterdam een 45 meter hoog en honderd meter lang gebouw
verrezen, dat ruimte biedt aan een uitgebreide telefooncentrale. Aan de
buitenkant zal nog wel te zien zijn dat het enorme bouwwerk voor het
grootste gedeelte is gevuld met telefoondistributie-apparatuur. Dat bete
kent dat er in verhouding weinig ramen de grijze natuurstenen muren op
zullen vrolijken. Architect Luthart zegt hierover: „We hebben nog meer
ramen gepland dan eigenlijk nodig zou zijn. maar we willen de technici
toch nog zoveel mogelijk met de buitenwereld in aanraking laten komen
tijdens het werk". Enige dagen geleden is de bouw voor 15.5 miljoen
gegund.
Het ontwerp van de telefooncentrale
gemaakt door het Bouwbureau
Telefoon Districts Centrale, dat onder
de supervisie staat van het Rotter
damse Kraaijvangers Architectenbu
reau. Het ontwerp is vooral aangepast
aan de omgeving. Vanaf de Prinses
Beatrixlaan gezien ligt het grote kan
toor van de Postcheque en Girodienst
links van het telefoniekantoor. Tussen
de nieuwe centrale en dit kantoor
;n ruimte opengelaten. Daarin zal
ïn laagbouw een „overgang" vormer
issen de twee grote gebouwen.
In de laagbouw is een cantine onder
gebracht. De cantine is ongeveer drie
r hoog en komt op stelten van ook
drie meter te staan, vrij van het maai
veld. Vastomlijnd zijn de plannen voor de
cantine nog niet. want hij zal aan de
modernste eisen worden getoetst bij de
inrichting (over ongeveer drie-en-een-
half jaar).
De centrale is verdeeld in drie stuk
ken: een middengedeelte waarin
over een lengte van 64 meter en een
hoogte van 6 meter zes lagen zijn
gecreëerd waarin de uitgebreide
technische apparatuur wordt onder
gebracht. In die middenbouw komen
weinig ramen, want de ruimte zal
slechts „een automaat" herbergen.
Naast het middengedeelte worden twee
.koppen" aangebouwd. De toren aan de
kant van het kantoor van de PC en GD
12 etage's tellen en biedt plaats voor
het administratieve gedeelte van de cen-
en het toezichthoudend personeel
De andere toren telt ook 12 verdiepingen
■vat het montagegedeelte, het onder-
WATERSTANDEN
•2, Rheinfel
10, Plitters.
Plochingen 1
Steinbach 219
>rl 402 —13 Ma7
Trier 330 —14, Ko-
8 —9.' Keulen 300 —9 Rul
bith 1145 —17. Nijmegen 933
931 —13 Eefde IJssel 502
—2. Belfeld 1230 -
houdsgedeelte en het revisiegedeelte. De
laatste toren is ter beschikking gesteld
aan de leverancier van de apparatuur
(de apparatuur wordt door de leveran
cier geplaatst).
Op de begane grond is een stook
ruimte, garage's (waaronder een garage
van de eigen bedrijfsbrandweer) en een
ruimte van 32 meter breed voor de cen-
.rale kabelinvoer.
Het gehele gebouw krijgt slechts
luchtverversing door een aircondi
tioning systeem, want de vochtigheid
moet nauwkeurig worden geregeld
in verband met de appartuur. Bij de
installatie van de enorme centrale
die in zijn geheel ongeveer 15
jaar zal duren moet terdege re
kening worden gehouden met stof.
Er wordt alleen dan begonnen als
zelfs het linoleum al op de vloeren
ligt. De telefonietoren staat los
de centrale, maar wordt met lucht
bruggen op de verschlUende verdie
pingen met de centrale verbonden.
Aan de veiligheid is vooral gedacht.
want ook met calamiteiten moet de een
trale zolang mogelijk goad blijver
functioneren. De wanden van het midden
gedeelte zijn van gewapend beton, ter
bescherming voor een onheil van buiten
af.
Het bedienend personeel van 100/150 mar
is een speciale bescherming geboden vooi
het geval er een atoombom of waterstof
bom mocht vallen. Schuin achter de
centrale komt een kelder van 70 meter
lang en 32 meter breed en een hoogte
4,5 meter. Gedurende twee a drie weken
kan het personeel hier een veilig onder
komen vinden. Een speciale reinigings
installatie draagt er zorg voor da
mand die in het middengedeelte va
centrale werk heeft verricht onmiddelijk
ontsmet wordt.
Begin volgende maand wordt met de
bouw van het grote gevaarte, de kelder
en het laagbouwgedeelle van 25 bij 25
meter begonnen. Over vier jaar hoopt
men gereed te zijn met de bouw. Nu
ligt er al een fundament ter waarde
van 1,5 miljoen gulden in de grond
naatst de Prinses Beatrixlaan.
Seliolten Carton niet
te optimistisch
GRONINGEN Scholten Carton- en
Papierfabriek meldt dat de produktie
der bedrijven 8 pet is gestegen, dc om
an de karton- en papierfabriek 28
waarvan de helft in Nederland, ter
wijl de uitvoer belangrijk toenam. West-
Duitsland en Engeland waren de belang-
rijkste markten. De Euromarkt nam 671
.-an de uitvoer af- De winst was
f 417.955 (vorig jaar 416.394), de geconso
lideerde winst voor verdeling f 442.000
416.000). Reeds voorgesteld is 14 (12)
pet dividend over door herkapitalisatie
met 50 pet verhoogd kapitaal. De bouw
twee machinehallen is eindelijk be
gonnen Was 1966 niet onbevredigend, de
vooruitzichten nopen tot voorzichtigheid.
De orderstand voor stro- en grijs karton
geeft weinig reden tot opgewektheid en
verkoopkantoor heeft tot een tijde
lijke geringe beperking van de afleve-
llypotheekbanken: De hypotheken zijn
1966 «1965) met f 21 (215) miljoen ge-
egen tot f 2598 min., pandbrieven en
schuldbekentenissen met f 31 (235) tot
f 2472 min
Begin van bouw
volgende maand
Zo gaat de nieuwe telefooncen
trale eruit zien. Rechts de telefo
nietoren die achter de centrale
staat. Naar voren stekend de
kantine die op zuilen van drie
ming voor het merendeel van de
nationale waarden is vanmorgen reeds
direct bij de opening tegengevallen,
wanneer de prijzen worden vergelekei
met het hoogste niveau van de niet
officiële ochtendbeurs. Toen werd
Philips als hoogste prijs 92.70 betaald,
voor Unilever 101 en voor Kon. Olie
134.70. De officiële beurs opende
Philips op 90.40 om daarna verder
zakken tot 89.50. tegen een voorgaande
slotprijs van 90.50. Het publiek u
deze hoek met geringe verkooporders
aan de markt waar tegenover zeer weinig
vraag stond. Unilever daalde van 100 tot
99.60 (100.40). Kon. Olie van 134.40 tot
133.80 (133.30). AKU was prijshoudend
op 52.70. Het publiek bleef grotendeels
afzijdig. De beurs in Tokio was
flauw op vredesgeruchten inzake Viet
nam In verband hiermede wilde nr
Amsterdam eerst de reactie van Wall
Street weten alvorens met koopordi
Jongelui lieten
kraan omvallen
SASSENHEIM In de loop van
week heeft de politie zeven jongens
aangehouden in de leeftijd van 10-14
jaar in verband met ernstige vernie
ling op een bouwwerk in het Kooiplan.
Op dit bouwwerk stelden zij
kraan in werking en probeerden hier-
betonmolen omver te trekken,
Dit lukte niet. maar wel sloeg de kraan
om. die werd ontzet. De schade
aanzienlijk. Tegen de jongens is pro
ces-verbaal opgemaakt.
Burgerlijke stand
van Sassemheim
SASSENHEIM Geboren: Adrians Ch.
d v: A Keijzer en Ch van Lou; Richard
W. z v: W G Kortekaas en M E Warmer
dam: Monique A M, d v: J H van Berke
M J J Schouten; Annemarie. d v: H
P J Zwetsloot en C M van der Geest.
Arie J N P M. z v: J J H M van dei
at en W A C M Calis; Monjer A. d v
i van Meygaarden en L I J Rotteveel
Ondertrouwd- Joannes C Rewijk. 6sep37
Lisse en M P J Homan, 25jan44. Anthonie
H P van Ruiten. 23jun41 en Antonia H
M Montanus Leiden; Herman J M Eiker.
16jul43 en Huberta M M van Saasc
Bloemendaal.
Gehuwd: Hans Bakker.. 25sep41 ei
Maria C J Lascaris, 20aug39; Jacobus A
Hoogervorst 12okt39 en Cornelia E
van den Berg, 20jul44, Noordv ijker hou
Overleden: Petrus L Rotteveel, 85 ji
Johannes H Blom. 91 jr; Cornelia Badei
74 jr.
Bijdorp had een goed jaar
SASSENHEIM In „De oude Post"
hield gisteravond de speeltuinvereni
ging Bijdorp haar jaarvergadering. De
secretaris noemde de opening van de
speeltuin de belangrijkste gebeurtenis
in 1966. Hij dankte alle instanties, die
daaraan hadden meegewerkt. De tom
missie jeugdrecreatie. die dank zij de
activiteiten van de besturen tot stand
is gekomen, had een groot aandeel
de vakantiebesteding van de jeugd. De
gemeentesubsidie werd verhoogd van
f 750 f 1000.
Aan nieuwe speelwerktuigen is geen
gebrek, maar wel baart het onderhoud
enige zorg. Vooral voor verfwerk is de
medewerking van meer leden noodza
kelijk. Ook is de inschakeling van een
oppasser een financieel struikelblok.
De voorzitter deed een beroep op de
vrouwen een comité op ie richten om
de kinderen in de speeltuin met spelen
bezig te houden. De aftredende be
stuursleden K. Eikelenboom en Th. A.
an Vliet werden herkozen. In de va
catures A. Havenaar en J. van de
Merwe werden de heren C. Zuydam
en Th. van Tol gekozen. Voorzitter
Dofferhof sprak dankwoorden tot de
vertrekkende heer Havenaar, die van
de oprichting af bestuurslid is ge
weest. De heer Havenaar trad als be
stuurslid af wegens verandering van
werkkring. Beide heren kregen een
rokertje.
de vorige week (het begin
reorganisatie ter beurze) is vrijwel ver
dwenen. Het marktbeleid op zich is nog
wel veel levendiger dan voor de re
organisatie doch de rust is zo goed als
weergekeerd. Het koersverloop van Cen
trale Suiker is nog steeds zeer grillig.
Voorbeurs werd dalend gedaan van 364
tot 348. In de officiële beurs daalde de
prijs tot 342.
Wall Street sloot gisteren vast doch
dit was niet van invloed op de stem
ming in Amsterdam.
De scheepvaartsector was prijshoudend
tot vast. Dit laatste voor aandelen
Japan-lijnen die vier punten omhoog
gingen tot 179. Dit op gunstige dividend
verwachtingen. De cultures waren eerder
iets gemakkelijker, terwijl de staats-
fondSenmarkt een kleinigheid verbeter -
de.
In het verdere beursverloop trokken
de internationale waarden weer wat aan.
Philips herstelde zich tot 90.20. Unilever
deed 100.50 en Kon. Olie 134. Ook Cen
trale Suiker gaf een goed herstel te zien
tot 354. Van de cultures was Deli lager.
In de eerste periode lagen de lokale
waarden verdeeld im de markt. Albert
Heyn steeg tien punten tot 835. Ook Ned.
Gist ging 10 punten omhoog, Sanders
Behang negen, Walvisvaart en Vd Grin
ten elk vijf punten. Daarentegen was
Calvé 25 punten lager. Elsevier 9 gulden.
d'Oranjeboom 7 punten. Wessanen 12
punten, Bührmann en Holl. Beton elk
vijf punten. Tegen de verwachting in was
EMS vast. De beurs wacht nog steeds
op het prospectus inzake het omwisse
lingsaanbod. Dit was het commentaar
op de vaste stemming voor EMS.
oorlichting in
Oegstgeest
OEGSTGEEST Volgende week
donderdag (16 februari) wordt in het
gymnastieklokaal van het Rijnlands
lyceum om 8 uur een voorlichtings
avond gehouden over de mammoetwet-
De rector, dr. J. P. Naeff, zal een
inleiding houden over „Wet betekent
de mammoetwet voor het Rijnlands
lyceum?". Ir. J. Hoekman (school
decaan, leraar scheikunde) spreekt
over „Voorbereidend wetenschappe
lijk onderwijs" en drs. H. van Mierlo
(leraar aardrijkskunde) over „Hoger
algemeen voortgezet onderwijs".
Tenslotte zal een forum onder lei
ding van prof. dr. P. Th. Oosterhoff
(president-curator) vragen beant
woorden.
Agendanieuws
OEGSTGEEST Vrijdag 10 febru
ari 8 uur Zendingshuis: Vrouwen-
ereldgebedsdag.
Maandag 13 februari 8 uur gebouw
Irene: mevrouw M. Marijs-Visser uit
Den Haag over „De Oosterse Christe-
"en" voor de N.C.V.B.
Donderdag 16 februari gymnastiek
lokaal Rijnlands.lyceum 8 uur: Voor
lichtingsavond over de mammoetwat
Burgerlijke sland
van Oegstgeest
OEGSTGEEST - Geboren: Gerar-
dus Ericus Theodoras Maria z v G J C
Verhagen en I D Dofferhoff; Johannes
Wilhelmus Anthonius z v J W Schrij
vers en H J van Grieken; Jan z v
J Geervliet en P A Rietveld; Chris
topher David z v D Marsh en M A L
Booler; Mirjam d v A Schorzmann en
B Schmilgeit.
°iVie,rt,r,?uwd: M van Hartingsveldt
i M J W van Delft.
«etrouwd; A J M Knijnenburg met
Overleden: J Brouwe
Versteegh; C B Zaaijer.
wed v D C
De Amsterdamse gemeenteraad heeft
besloten f 45 miljoen te lenen van de
Bank voor Nederlandsche Gemeenten
voor onderhanden werken en consolidatie
van vlottende schuld.
