DUO HARSTER/ZÖPF:
NOOIT MEER ZOIETS
Haute
betwist
de voorrang
couture
confectie
Proces in München begonnen
FOTO ALS
AANKLACHT
Drie doden in
het verkeer
AKTUEEL
Strijd in
Jemen wordt hervat
DINSDAG 24 JANUARI 1967
Taktiek
T"\E Frans-Britse besprekingen
vandaag te Parijs begonnen
zullen moeilijk zijn. óók als de
Gaulle de Blitse toetreding tot de
EEG ernstig overweegt.
Dit laatste wordt nog steeds betwij
feld. Zelfs de Westduitse kanselier
Kiesinger vorige week nog bij de
generaal op bezoek vreest een
principiële afwijzing.
Zijn streven naar hartelijke betrek
kingen met Parijs weerhield de kan
selier er niet van, te waarschuwen
dat afwijzing van Engeland
Frans-Duitse betrekkingen zou
moeilijken.
Het verschil in benadering tussen
Kiesinger en Erhard valt meteen op.
Kiesinger tracht de Gaulle aan zich
te binden zonder zijn vrijheid van
handelen prijs te geven.
Erhard handelde uit een dwangposi
tie en slaagde er niet in, zich daaruit
te bevrijden. Zijn tè grote gebonden
heid moest wel uitlopen op verstar
ring van de relatie Bonn-Parijs.
Intussen moet nog blijken, of de tak
tiek van Kiesinger de Gaulle wat
Engeland betreft tot betere gedach
te kan brengen.
Over enkele dagen weten we wel
licht iets meer.
Voor het gerechtsgebouw in
München. waar de zaak tegen
Harster, Zoepf en Slottke is be
gonnen. hebben leden van de
federatie van nazi-slachtoffers
gedemonstreerd. Een van de
plakkaten toont een foto van
Anne Frank, een ander een aan
tekening op een document waar
op staat ,Jood is jood, met of
zonder benen". Deze laatste uit
lating zou van de verdachte
Harster zijn als antwoord op een
verzoek om een Utrechtse inva
lide jood vrij te stellen van
deportatie.
KOLHAM De 7-jarige G. Buining
uit Froombos is gisteren bij het overste
ken van de hoofdweg door een auto
gegrepen en gedood.
HUISSEN De 43-jarige J. G.
Hermsen uit Angeren is gisteren om
het leven gekomen toen hij met zijn
bromfiets frontaal tegen een bus
botste.
EIBERGEN De 69-jarige H. J. Te
Rietmolen uit Eibergen is gisteren door
een passerende auto gegrepen en ge
dood toen hij van achter een bus de
straat wilde oversteken.
Keihard
JYJOCHT de Gaulle in principe voor
toetreding van Engeland zijn,
dan staan Londen en Parijs voor een
periode van keiharde onderhandelin
gen.
De Franse president zal vooral pro
beren, Engeland zoveel mogelijk van
Amerika los te weken, niet alleen op
militair en politiek, maar ook op
monetair gebied.
Tegelijkertijd zal de generaal heel
duidelijk maken, dat Engelands toe
treding niet mogelijk is, zolang de
politieke samenwerking binnen de
EEG niet is geregeld.
In feite betekent dit, dat de zes EEG-
landen en Engeland het van tevoren
eens moeten worden over een of an
dere politieke unie, die een voor
Frankrijk aanvaardbare vorm heeft.
De (Britse) Guardian ziet mogelijk
heden in het Fouchetplan, waarin de
wensen van de Gaulle zijn neerge-
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
MÜNCHEN Een vlot causerende dr. Wilhelm Harster, een
gesloten Willy Zöpf en een leugenachtige Gertrud Slottke ston
den gisteren in de hoofdstad van de deelstaat Beieren voor
hun rechters. De beschuldiging, vervat in een met Duitse
grondigheid opgestelde aanklacht, luidde: medeplichtigheid
aan moord op bijna 100.000 Nederlandse Joden, tijdens de be
zettingsjaren.
Aan het proces, dat jaren werd voorbereid, liggen stapels
dikke dossiers ten grondslag, voornamelijk aangedragen door
het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie in Amsterdam en
door de rijksrecherch-v
Met pijnlijke zekerheid stelde
de officier van justitie bij het ge
rechtshof van het district Mün
chen, dr. B. A. Huber. vast, dat er
in 86 transporten 94.398 mannen,
vrouwen en kinderen werden
weggevoerd naar vernietigings
kampen als Auschwitz, Sobibor en
Mauthausen. Slechts 1.070 van
hen overleefden de hel, waarin
hun barbaarse vervolgers hen
hadden gestort.
Het hof, dat uit drie rechters en
zes beëdigde leken bestaat, liet
zich op de eerste procesdag nauw
keurig voorlichten over de toe
standen in bezet Nederland, zo
mede over de antecedenten van de
drie „schrijftafelmoordenaars".
Door de grote, moderne rechts
zaal, waarin geen plaats onbezet
bleef behalve de Nederlandse
en de Duitse publiciteitsmedia gaf
ook het Beierse publiek van enor
me belangstelling blijk klonken
beruchte namen als Hitier en
Himmler, Kaltenbrunner, Eich-
mann, Seys Inquart, Fisehböck,
Rauter, Theresienstadt en Ber-
gen-Belsen.
/oorzichtig formulerende presi-
legd. Verwezenlijking daarvan zou,dent. dr. Karl Göppner vroeg de ver
een voorzichtig begin zijn. dachten zoveel details, dat het leek of
Het plan voorziet in bijeenkomsten
van regeringshoofden en enkelen
van hun ministers. Dezen kunnen za
ken van groot politiek belang be
spreken. Voor het nemen van een
besluit is eenstemmigheid vereist.
de misdaden van de nazi's tegenover
de Joden voor het eerst aan de kaak
werden gesteld. Hij deed dit echter om
de „gezworenen" een beeld te geven
van de moordenaarsorganisatie, waar
Harster, Zöpf en Slottke deel van had
den uitgemaakt.
Het was een beschuldiging, aldus dr.
Huber, die onjuist was. De verdediger,
dr. Eugen Leer, voerde aan dat deze
kanttekening afkomstig was van gene
raal Christiansen, de opperbevelhebber
van de Duitse troepen in bezet Neder
land.
CONSERVATIEF
Harster zette omstandig uiteen hoe
zijn leven verlopen was. Hij sprak
meer over zijn vader en de nationa
listische sfeer, waarin hij was opge
voed, dan over zijn wandaden in Neder
land. In allerijl stelde hij, dat hij vroe
ger veel Joodse vrienden had gehad.
Wat de anti-semitische maatregelen
|van Hitier betreft, voerde hij aan, dat
t, hij die aanvankelijk moeilijk kon steu-
De 64-jarige Gertrud Slottke de vroe- ,lmdal hij „con.crv.tief" w»s in-
gere secretaresse van Zopf en de enige, i gesteld.
Anne Thwik
H
C-«k.tfr- Hxrvlrv,
(Van onze moderedactrice)
T)ARIJS Het hechte wereldje
van de Franse haute couture
kraakt een beetje. Was er tot
voor enkele jaren nog een abso
lute heerschappij van de Cham-
bre Syndicale, waardoor de pre
mières van de grote huizen in een
,schema werden verwerkt en een
schets of foto van een collectie
vóór de datum waarop allen tege
lijk publiceerden iets onbestaan
baars was, nu schijnt alles kris
kras door elkaar te werken.
De oorzaak is eenvoudig, dat
het aantal particuliere klanten
steeds meer afneemt en de inko
pers van de confectie-industrie
steeds belangrijker worden.
Maarde confectie-industrie
moet grotendeels een half jaar
vóór een seizoen een collectie
klaar hebben, wat de nodige ver
warring geeft.
Bij dat alles komt de behoefte aan pu
bliciteit. Ook in de mode worden gro-|
te namen gemaakt en lang niet altijd
verkregen door uitzonderlijke kunde
Jacques Esterel heeft in het program
ma dat zijn collectie begeleidt, daar
iets over gezegd. Hi.v schrijft onge
veer vijfhonderd klanten te hebben,
die traditionele élégance wensen en
bereid zijn vele keren te passen en
een groot bedrag neer te tellen.
Maar. zegt hij. ik heb ook tien mil
joen klanten, die mijn kleren dragen
Die zijn echter niet door hem ge
maakt, maar door 57 confectiefabrie
ken die zijn ontwerpen aangekocht
hebben.
we de grondgedachte pas veel later
terugzien in draagbare modellen.
Maar in ieder geval is de rok kort.
Heel kort, al zit er voor meer eisende
klanten een fikse zoom in. Zijn tail
leurs hebben korte manteltjes, met
één rij knopen gesloten. De tweerijig-
heid lijkt op deze eerste dag volko
men van de baan. De kraagjes vallen
dikwijls met een punt op de rug. In
de halsopening wordt een lange das
gedragen. Er is geen strakke taille.
Ook de japonnen zijn tailleloos, maar
hebben todh coupenaden, die
del aan geven. Alle japonnen waren
mouwloos. Opmerkelijk was de rug
versiering, waarbij de twee rond
gesneden schouderstukken elkaar net
raakten, waardoor een soort omge
keerd hart ontstond.
Voor de avond: tunieks op nauwe lan
ge pantalons. Misschien kunnen w«
ook van een minimode spreken, die
wel een ..maillof-beenbekledins eist.
De bruid droeg een lange witte tuniek
op een lange nauwe wit kanten pan
talon. Zijde, linnen, gabardine en
piqué werden veel gebruikt. De kleu
ren waren: touwkleur, alle z-achte
kleuren van een zonsopgang, oran
je-rood, turquoise en diepblauw.
Louis Féraucl
Mireille Mathieu zat vlak tegenover
ons op de première van Féraud. Heel
stil en aandachtig, een kind nog, dat
met de handen gevouwen in de
schoot, ernstig de collectie bezag. Een
:ew*ldige terenstelling tot de Ameri
kaanse journaliste, een paar stoelen
erder. die aan elke vinger minstens
.wee fonkelende ringen droeg. liet
leek wel, als had zij haar handen
gedoopt in edelstenen, die als kleuri-
;e droppels waren blijven kleven.
die op borgtocht is vrijgelaten, legde
haar bontjas netjes achter zich in de
beklaagdenbank, toen ze deze betrad.
De 62-jarige Harster en de 58-jarige
Zöpf zaten toen reeds tussen hun bewa
kers, doch keken niet op.
Harster was van 1940 tot 1943 in de
rang van luitenant-generaal der S.S.
hoofd van de veiligheidsdienst en de
veiligheidspolitie in Nederland. Zöpf
was SS-majoor. Van 1942 tot 1944 was
hij leider van d afdeling IV B4 die
in Den Haag het lot van de Neder
landse joden bezegelde, handlanger ook
van Adolf Eichmann, die in Berlijn de
massa-regie in de bezette gebieden
voerde.
De Amerikaanse jurist Robert M. W.
Kempner, die als neven-aanklager op
treedt, tijdens de processen van Neu
renberg was hij hoofdaanklager na
mens de Ver. Staten wist bij de
aanvang van de zitting meteen al de
aandacht op zich te vestigen.
Hij vroeg eerst aan Harstcr en daar
na aan Zöpf wat zij nu dachten van de
pogingen van de Nazi's de Westeuro-
pese Joden uit te roeien. Beiden ver
klaarden volmondig, dat ze op een
dwaalspoor waren gebracht. Bij nader
inzien vonden ze de opgeschroefde en
tot noodlottige consequenties geleid
hebbende jodenhaat in het Derde Rijk
afschuwelijk en misdadig.
NOOIT MEER
„Nooit meer zoiets", zei Harster, die
kreupel is en op een stok leunt. „Wat
men ook tegen de Joden zou kunnen
hebben", voegde hij er snel sprekend
aan toe, „de misdaden die tegen hen
begaan zijn, kunnen door niets worden
gerechtvaardigd".
,Om Godswil", bracht Zöpf naar vo
ren, toen ook hem werd gevraagd hoe
hij thans tegenover het anti-semitisme
stond. „Men kan zich na deze catastro
fe niet voorstellen, dat men zulke
ideeën heeft gehad"
De Amerikaanse neven-aanklager
stelde overigens vragen, die gewoonlijk
pas aan het eind van dit soort proces
sen worden gesteld, en die dan nog
meestal uit de mond komen van de
officier van justitie of van de presi
dent. Hij versterkte daarmee de in
druk, dat zijn aanwezigheid in
München op zijn minst omstreden kan
worden genoemd.
In officiële Duitse kringen deze
mening wordt ook gedeeld door de
hoofdassistent van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie, de heer B.
A. Sijes, die het proces als waarnemer
j volgt vindt men het optreden
Kempner eigenlijk overbodig, omdat de
gewelddadige dood van bijna alle Ne
derlandse joden en niet die van enkelen
(dr. Edith Stein, de broers en zusters
Löb. Anne Frank enz.) aan de orde is.
De Amerikaan voelde dit terdege
aan. Tijdens de verantwoording die hij
voor de rechtbank aflegde, verklaarde
hij geen der omgekomenen beter te ach
ten dan de ander.
De officier van justitie verwees aan-
het begin van de zitting naar een pam
flet dat door de Duitse vereniging van
nazi-vervolgden bij de ingang van het
grechtsgebouw was uitgedeeld.
Hierin stond, dat Harster op een ver
zoek om vrijstelling van deportatie van
de invalide. Utrechtse Jood G. A. van
der Hal, geschreven had: „Jood blijft
Jood, met of zonder benen".
In Oostenrijk, in België, in Polen,
overal was deze politiechef in functie
geweest. Hij zou in de dertiger jaren
tegen zijn wil bij de politieke afdeling
zijn geplaatst. Herhaaldelijk, doch te
vergeefs. zou hij geprobeerd hebben
weer bij de „gewone" politie terug te
komen.
President: „U bent wat vergeten. De
Kristallnacht".
Harster: „O ja, neemt u mij niet kwa
lijk. Ik was toen in Innsbruck gestatio
neerd en wegens de daar ontstane moei
lijkheden 's avonds uit München terug
geroepen. Het kwaad was toen al
geschied. Er waren Joodse winkels ver
nield en Joodse mensen afgeranseld.
Twee waren er omgekomen. Goring is
er later ontzettend kwaad over ge
weest. Hij vond het economisch niet
verantwoord wat er met de Joden
was gebeurd".
In het tegenwoordige Bolzano, waar
hij na zijn verblijf in Nederland hoofd
van de veiligheidsdienst en de veilig
heidspolitie in Italië geworden was,
was Harster gevangen genomen. Na in
Duitsland en in Engeland van het ene
kamp naar het andere te zijn vervoerd,
werd hij aan de Nederlandse justitie
uitgeleverd. Deze veroordeelde hem tot
twaalf jaar gevangenisstraf, doch in
1955 werd hij op vrije voeten gesteld
wegens goed gedrag.
Een jaar later kreeg hij in het Bei
erse bestuursapparaat een functie als
j referendaris. Hij beschouwde deze als
„levenstaak". Hoewel hij zijn „totale
strafregister" zou hebben overgelegd,
werd hij wegens begane misdaden je
gens de mensheid in 1963 op straat ge
zet ofwel vroegtijdig gepensioneerd.
Zöpf, die evenals Harster sinds 12
januari van het vorig jaar in voorar
rest gehouden wordt, gaf min of meer
toe gedeserteerd te zijn. toen het einde
van de oorlog naderde. Hij was sportle
raar geworden en had in een Beiers
ziekenhuis, waar hij reeds voor de oor
log had gewerkt, lessen in heilgym
nastiek gegeven. Bij de denazificatie-
procedure die hij had ondergaan, had
hij verzwegen lid van de SS te zijn
geweest.
„Ik hield meer van de sport en de
muziek dan van de politiek", aldus de
ze verdachte die in Nederland onder
meer persoonlijk toezicht hield op de
dodentransporten naar de vernietigings
kampen. „Vele malen heb ik tevergeefs
geprobeerd uit Den Haag weg te ko
men om aan het front te worden in
gezet".,
Harster zowel als Zöpf waren in keu
rige, donkere kostuums met hagelwitte
overhemden gestoken. Zöpf zag er on
danks zijn leeftijd als een dandy uit.
Zijn grijze haar was kort geknipt en
naar voren gekamd, waardoor hij
jeugdige indruk maakte.
De „heks van Westerbork", Gertrud
Slottke de enige van het drietal die
ontkent geweten te hebben wat „End
lösung der Judenfrage" in feite bete
kende sloeg wel het slechtste figuur.
Haar verklaringen waren zo ongeloof
waardig, dat ze zowel door de presi
dent als door de officier van justitie
lang en zwaar aan de tand werd ge-
'ocld.
BROK IN KEEL
Het schrale vrouwtje, dat zonder ge
nade was als het om op transport stel
len van Joodse mannen, vrouwen en
kinderen ging, kreeg een brok
keel, toen ze over haar familieleden en
haar sociale werk van na de oorlog
sprak. Ze had tientallen initiatieven ge
nomen om de Duitse vluchtelingen uit
het oosten, met name die uit haar ge
boortestad Dantzig, een beter bestaan
te bezorgen.
Slottke, die vroeger ook al Joodse
vrienden zou hebben gehad, zou niet
geweten hebben bij welke Duitse
.Dienststelle" ze aanvankelijk in
Amsterdam werkte. Ook verklaarde
zij, dat „onbekende SS-ers" haar ge
dwongen hadden naar Berlijn ie gaan
zich daar bij een onder Himmler
ressorterende afdeling te melden. Van
daar was ze, ook al gedwongen, naar
Nederland doorgestuurd.
Haar functie by de afdeling IV B4
in Den Haag was van ondergeschikte
betekenis geweest. Ze zou nooit
zelfstandig beslissingen hebben kunnen
nemen. Ze was met „tien andere Duitse
wouwen", wier namen ze wilde noe
men e-* de president verhinderde dit
uitsluitend met administratieve bezighe
den belast.
Toen dr. Göppner haar vroeg waar
om ze in 1943 het oorlogsverdienste-
kruis der tweede klasse had gekregen,
antwoordde ze dat ze dit niet precies!
wist. Het zou waarschijnlijk „iets te
doen hebben gehad" met haar vrijwilli-l
ge werkzaamheden van 1939 tot 1941
bij een onderdeel van de luchtmacht.
Slottke, die dagelijks aan het draaien
en het liegen was, bedachtzaam praatte
en opvallend serviel deed, heeft zich op
het laatste moment van een andere ver
dediger voorzien. Dat is dr. Rudolph
Aschenauer, die zich intussen wel spe
cialist mag noemen in zaken van oor
logsmisdadigers. Boger, de beul van
Auschwitz, behoorde tot zijn cliënten
evenals de adjudant van Hitier, luite
nant-generaal Carl Wolf.
UITVOERIG
In het laatste deel van de zitting
gisteren ontrafelde Harster de afdelin
gen die hij. in bezet Nederland leidde.
Hij deed dit met een uitvoerigheid die
de rechtbank zowel als het publiek ver
baasde. Hij sprak van het Eng-
landspiel, de NSB, de Nederlandse
unie, het concentratiekamp Vught
„Dat wordt met een harde Hollandse G
uitgesproken, meneer de president"
Westerbork, Mussert en de door hem
gelezen boeken van „Herr Professor
Presser".
De verzetsstrijders, in bijzonder de
Engelandvaarders, noemde hij „flinke
en zielige mensen". Het nationaal-so-
cialisme vond volgens hem geen weer-
I klank in Nederland. terwijl de
I weerstand tegen het Duitse regime met
I het jaar groter geworden was.
Sowjetisering
Het spijt mij dat u niet verder is
gegaan dan een stamelend protest te
gen de verfoeilijke artikelen 22 en 23
van de Omroepwet. Waar haalt „Hil
versum" het recht vandaan te spreken
over „eigen programma's, zolang die
voor het grootste deel bekostigd wor
den uit gelden van de Nederlandse
burger? De „wet" gaat dus bepalen
welk programmablad bij ons op tafel
komt te liggen. Een naar mijn mening
steeds verder doorgaande „sowjetise
ring" van de Nederlandse staat Wat
volgt?
Middelburg J. Olthoff.
Gelijk spel
Slecht gespeeld; gelijk spel, of 11.
Het opvallend opstellen van al die ma
rechaussees bij het afscheid van „de"
lassers was geen toonbeeld van
westerse hoffe-lijkheid. Minister Luns
treft geen enkele blaam. Ongetwijfeld
gaat hij naar Peking om een of ander
recht te zetten. Tussen haakjes: is de
bemiddelende Amerikaan al gevon
den?
Den Haag W. F. Bingley sr.
PARIJS Een groep schrijvers en
journalisten heeft de .JPrix des deux
magots", een literaire prijs van 1500
francs, toegekend aan Solange Fas-
quelle voor haar roman „l'Air de
Venise".
Beide collecties komen uit dezelfde
inspiratiebron: de ontwerpen, die
als proefballon gelanceerd worden.
Voor de haute couture zijn veelal de
voorzichtige modulaties op reeds
bestaande mode nuttig. Voor de con-1 Bolero';
fectie kunnen de uitschieters een
plotseling succes worden. Hierdoor
ontstaat dus de vreemde situatie, dat
confectie meer eigentijds kan worden
dan haute couture. Het is een ware
wedstrijd geworden.
De modellen van Féraud zijn schijn
baar eenvoudig. Vrij recht, maar ooi
al weer met allerlei naadjes, die juist
iets aan de coupe doen. In de japon
nen vaak lange mouwen met opeens
felle strepen juist onder de élleboog.
Fantasie
iEstcrcl is een man die sprankelt van
fantasie. In zijn vrijetijdskleding laat
I hij die fantasie de vrije teugel, en zo
ontstaat menig maskaradepak. Soms
wel aardig, meestal dol en dwaas.
Ontdaan van de uitbundigheid zullen
man lel sloten op de schou-
hadden soms zelfs nog een
knoop onder de mouw. Het gaf de
indruk van een kazuifel, die
enigszins' wijd uitliep. Bij de tail
leurs vielen de dubbele naden op,
vooral even boven de zoom. Een an
dere keer was de zoom naar de bui
tenkant gelegd en dan doorgestikt.
Voor de avond Mexicaanse stijl, heel
kort maar met lange mouwen.
Versierd met felgekleurd lint en afge
zet met rijen kleine belletjes. Voor
gala wijde tot op de grond vallende
mousseline japonnen met een kort
met kraaltjes geborduurd lijfje.
Hulp aan ontwikkelingslanden is
een beetje een kreet geworden,
waarvan de inhoud slechts een vaag
begrip blijft. Het lijkt allemaal zo
ingewikkeld en zo ver af. Er zullen
bijvoorbeeld niet zo heel veel Hage-
dat kan het land er ook niet nog bij
hebben. De laboratoriummensen
werken met een reeds tien jaar ou
de apparatuur, wat in deze tijd var
technische versnelling stokoud is.
De Nederlandse regering heeft nv.
riesdrogers, een half miljoen pe-
Stenen
naars zijn die bij de naam: Directie (225.000 ter beschikking gesteld
Internationale Technische Hulp van de Landbouw-
het Directoraat-Generaal Internatio- tie van de VN
nale Samenwerking van het ministe
rie van Buitenlandse Zaken te
's-Gravenhage, onmiddellijk geest
driftig roepen: O. ja, daar gebeurt
dat en dat.
En toch is het de moeite waard er
iets van te weten. Niet alleen omdat
men dan met tevredenheid kan
vaststellen,
positief gebruikt wordt,
om even le beseffen, dat we het
ondanks zorgen en zorgjes toch
maar heel goed hebben hier bij ons
Neem nu eens Vietnam. Oorlog, i;
onze eerste reactie dan. Vernieling
ontwrichting. Maar in Saigon staat
een veeartsenijkundig laboratoriurr
waar in 1965 meer dan vijf miljoer
doseringen vaccin werden geprodu
ceerd ter bestrijding van runder
pest, vogelpokken, varkenspest er
vogelcholera. Deze ziekten teisteren
de veestapel van Zuid-Vietnam er
gulden gaat naar Brazilië, waar het
Instituto Cristao een middelbare
landbouwschool en een middelbare
huishoudschool gaat oprichten. Het
Instituo Cristao is een Braziliaans
Protestantse organisatie, die in de
staat Parana nabij Castro reeds een
lagere en een middelbare school
heeft met ongeveer 300 leerlingen,
geleverd worden: Twee Het wil nu een agrarisch-sociaal
icilline-ampullen met bijbehorende
dat het belastinggeld rubberstoppen en aluminiumcapsu-
,nb-+ |es en een machine voor capsule
ring. Zes apparaten voor luchtkoe-
'ing van de laboratoriumruimte ei
■en luchtzuiveringsmachine.
Een technicus van het laborator!
im zal in Amerika een opleiding
-an zes maanden krijgen om de
tieuwe installaties te leren kennen
Verder komt er een mobiel veeartse
ïijkundig laboratorium, waardoo?
lulp kan worden verleend op ve
rgelegen boerderijen.
En om naar de andere kant var
Ie aardbol te wippen: Eén miljoer
centrum stichten met ro
voor landbouwtechnici en landbouw
deskundigen.
De staat Parana zorgt o.a. voor de
veestapel, die bij de scholen dient te
behoren.
Het zijn maar twee projecten uit
de lange lijst, die zo langzamerhand
is samen te stellen. Het zijn zake
lijke gegevens, maar voor wie er
-nee werkt moet het fascinerend we
ien. Met een variant op de stenen
sjouwer, die zich een kathedraal-
bouwer voelde, zouden wij ons, sim-
oele belastingbetalers, kunnen voe-
en als pioniers in verre landen.
Maar we blijven rustig thuis.
En mopperen zelfs nog.
En weten niet of nauwelijks, dat
3rgens ver weg onze steentjes wor
den aangedragen om wat brokjes
menselijk geluk te schragen.
ONING Feisal van Saoedi-Arabië zal vol-
FV gens de New York Times de royalisten
in Jemen weer wapens leveren om de bur
geroorlog tegen de door Egypte gesteunde
republikeinen te hervatten.
In 1965 werd een bestand gesloten. De Egyoti-
sche troepen zouden worden teruggetrokken. Dat
gebeurde echter'niet. Republikeinen en royalis
ten, die de oorlog moe waren, kregen geen gele
genheid met elkaar naar een oplossing te zoe
ken. De dienst werd te Cairo uitgemaakt.
De Egyptische troepen bezetten alleen nog de
kustvlakte en landinwaarts de plaatsen Sana en
Taiz. Zij kunnen zich ternauwernood handhaven
op de routes tussen deze steden en de kust.
Egypte heeft al geruime tijd geleden ook de
steun van de republikeinen verloren. Overal
heerst grote ontevredenheid. De gevangenissen
puilen uit. Veel Jemenieten werden openbaar of
in het geheim terechtgesteld. En de royalisten, die de Egyptische stellin
gen overvallen, kunnen bijna overal een schuilplaats vinden.
Bombarde- In deze Situatie nemen de Egyptenaren steeds
mpnfnn meer hun toevlucht tot bombardementen. Maar
daarmee drijven zij de bevolking slechts in öe
tr^LcVtanniC!eK0PrU. ^en1e royal,sten Er zi->n opmerkelijk veel moskeeën
verwoest. Dit biengt de Jemenieten er toe te geloven, dat tegen de Egyp
tenaren een heilige oorlog moet worden gevoerd
Een medewerker van de Times bracht kort geleden een bezoek aan het
dooi oorlog verscheurde Jemen. Naar zijn mening is de afgezette imam El
SSL»"® het land na b<*indiging van de strijd kin b«t™en De
gerX-Tnve!rdw?n7nVO°rnamelÜk ,eg''n de VadCr van dc hu,di®> imam
El Badr. de afgezette
imam van Jemen, die
de strijd tegen Egypte
vortzet.
Ook de republikeinen, die de imam ten val brachten, eisen nu het ver-
trek van de Egyptische troepen. Zij menen, dal zij het conflict onderling
kunnen regelen. Niemand is bang voor terugkeer van de autocratische tv-
ranme van het verleden. El Badr is altijd liberaal in zijn opvatting geweest
Zyn bewind heeft echter heel kort geduurd geweest.
Intussen is het royalistische bestuur nog niet zoals het moet zün Er is
-eel jaloezie en corruptie. In steden en dorpen regelen gouverneurs en
Shfn 1 °P *radltl0nele wijze. De wekelijkse markten worden druk
bezocht Hoewe ,edere man een geweer draagt, is er van roverü in het
bergachtige gebied geen sprake. ruvery in net
De stammen, die tegen de Egyptenaren vech
ten. aanvaarden het bewind van de imam eens- Epnufavmil
gezind. Zy leven ondanks alle moeilijkheden nigezinfl
rustiger dan vroeger. Hoewel hun macht is vergroot is de m.h*
teit van de stammen verdwenen. In het royalistische leeer vechten i»h
verschillende stammen zij aan zy. verenigd d£)r een
H.?eiVe/?JUUl,V" ?Pptische tro*J*n heeft ook ten diTte^oo kom^n
dat zfc Aden binnentrekken, als Engeland zich er voleenrf ®men>
trekt0ok konin* Feisal heeft er belang bij dat dit laattste niet'gebeuft.
