AART
Eén op tien mannen
Drenthe werkloos
in
gaf zijn leerlingen
gedegen basis mee
R
kuifje
MEER VERTIER IN
STADJE OP ARUBA
x
VRIJDAG 13 JANUARI 1967
Na 43 jaar afscheid van „zijn" academie
OTTERDAM „Begrijp me goed, ik heb
niks tegen maar wat je zegt, kan zo gemak
kelijk onder verkeerd licht in de krant ko
men. Bovendienik heb de publiciteit nooit gezocht.
En dan nog dit, wat mag je, na bijna drieënveertig
jaar leraar le zijn geweest, meer verwachten dan dat
ze je bijzetten?"
Dit zegt de kunstenaar Aart Glansdorp (63), do
cent in schilderen aan de Rotterdamse Academie van
Beeldende Kunsten. Het klinkt niet toeschietelijk;
wel een beetje cynisch.
Op de bank in zijn vriendelijk liuis
aan de Emmalaan, vlak bij de win-
tersmooie Bergse Achterpias, wil je
na zoiets wel even gaan verzitten.
En je denkt: „Hoe pak ik 't aan om
door die muur van reserve heen te
breken? Waar zit de zwakke plek,
die het water opening geeft en me
het materiaal verschaft voor een
naar het leven geschreven portret?"
„Welnee, daar had ik nooit over ge
piekerd. Dat kwam door meneer
Mees. Hij zei: Als jij je acte haalt,
wil ik je hier hebben als leraar.
Daar houd ik u aan, zei ik. Drie en
een halve maand gooide ik me op
de theoretische vakken. Toen was
ik afgeknoedeld want ik ben geen
kamergeleerde maar m'n act-e
MO-tekenen had ik."
Meteen maar met scherp schieten...: „En daarna
„Vindt u het achteraf niet jammer,
dat u zich als kunstenaar zo lang
aan de openbaarheid hebt onttrok
ken?"
Hij: „Waarom? Ik mag me dan voor
de buitenwereld een beetje achter
af hebben gehouden, maar besef wel,
dat ik in mijn lessen het leven voor
honderd procent heb geleefd. Men
sen hebben me altijd geweldig ge
boeid."
De bruine ogen in zijn forse, artistieke
kop fonkelen nu anders dan daar
net. Een innerlijke warmte is ook
merkbaar in zijn stem. Plotseling
begint hij zijn gedachten voor te
dragen als een vibrerende acteur.
Zijn ervaringen schijnen opnieuw te
gebeuren.
Neus in boter
„Man, wat een formidabele ontwikke
lingen in de kunst en daarbuiten heb
ik mogen meemaken. Ik viel toch als
jongen al met m'n neus in de boter.
En dat mag je er wel bijschrijven:
Ik heb een volle, rijke jeugd gehad.
Ik kreeg in die tijd zulke fijne „op
mieters". Er gebeurde iets, waarbij
vergeleken de tegenwoordige happe
nings slappe aftreksels zijn."
„U hebt zelf aan de Rotterdamse Aca
demie gestudeerd?"
„Ja, en je raadt nooit hoe het is be
gonnen. Ik geloof dat ik al tekenen
de toen ik nauwelijks zindelijk was.
Mijn vader was er groos mee; met
dat tekenen. Omdat hij in het aan
nemersbedrijf zat, kwam hij in con
tact met de vader van minister
Luns, Huib Luns, destijds hoofd
leraar aan de academie die bezig
was aan een wandschildering in een
kerk. Mijn vader was nauwelijks
over mij begonnen, toen Luns in
zijn lange baard gromde; Hou maar
op, alle moeders en vaders denken
dat hun kinderen talent hebben."
Aap van twaalf
„Als aap van twaalf jaar kwam ik
voor het eerst in de academie. Ze
hadden me gezegd: Je gaat die deur
door; stond ik daar middenin een
leraarsvergadering. En ik herinner
de de grote Luns meteen aan zijn
„onderhoud" met m'n vader. Hij
schoot zowaar in de lach. Na één
avond les te hebben gehad, kreeg
ik te horen: Ga jij maar in de vier
de klas tekenen."
„Door mijn vader. Hij zei: Al dat ar
tistiekerige is best, maar je zult een
vak leren, ('k Ben hem nog dank
baar dat hij mij en m'n broers zo
heeft opgejaagd.) Overdag werkte
ik bij Jaap Gidding. Décors schil
deren en wat er verder in de prak
tijk viel te leren."
„Ja, Van der Plas en Schuitema, Pie-
ter den Besten en Chabot, daar trok
ik mee op. En Herman Mees was
als een vader voor me. Van Maas
dijk bracht ons de techniek bij. Van
zijn lessen stak ik zoveel op, dat ik
op mijn vijftiende jaar al de zilve
ren medalje voor het naakt won.
En ik was negentien toen ik de ko
ninklijke subsidie kreeg en die had
i': ook in de twee volgende jaren."
Afgeknoedeld
„Wijs er toen al het verlangen om bij
htt onderwijs te komen?"
„Kreeg ik mijn aanstelling bij de aca
demie, toen aan de Coolvest, En ik
wilde want eerzuchtig was ik
wel zoveel mogelijk prijzen be
halen. Ik heb er verscheidene ze
hoeven niet in de krant, 't Was ge
loof ik in 1925, dat de jury voor de
Prix de Rome Konijnenburg zat
er in twee kandidaten volkomen
gelijkwaardig achtte. Ik was er één
van. Het werd in de pers een lan
delijke rel. toen de jury besloot er
om te loten. Ons een nieuw schilde
rij te laten maken zou eerlijker zijn
geweest."
Eerst ABC
„Hoe staat u tegenover de veelgepro-
pageerde vrije expressie?"
„Voor mij mag het allemaal. Echter,
eerst de basis, de grondvormen
kennen. Zonder abc ben je onlees
baar. Maar, heb ik altijd tegen de
jongelui gezegd: als je niks doet
met de grondbeginselen die ik je
heb geleerd, kom ik nooit naar je
expositie kijken."
de mo-
In het jeugdblad
starten deze week
zes nieuwe verhalen
en een grote wedstrijd
met prachtige prijzen
52 pagina's vol lezens-
wetens- en kijkwaardigs.
I 71- I bij meer dan 4000
l/oi tijdschriften-
i cent i verkopers
I Klein Holland - winkels vermaak
NSR eist uitspraak
van de SVB
<V»I
s onderwijsredactie)
DEN HAAG Het bestuur van de
Nederlandse studentenraad heeft van
de Studentenvakbeweging geëist zich
thans ondubbelzinnig uit te spreken of
in NSR-verband wenst samen te
wérken en of zij bereid is daaruit rede
lijke consequenties te trekken.
Het bestuur van de NSR is hiertoe
gekomen naar aanleiding van de uitwis
selingsovereenkomst, die de SVB heeft
getekend met de studentenraad van de
Sowjetunie, waartegen de NSR met
kracht heeft geprotesteerd.
Leraren voor uitstel
van mammoetwet
(Van onze onderwijsredactie)
DEN HAAG Het hoofdbestuur
an de Algemene vereniging van lera-:
bij het vhmo heeft de leden
SCHIPHOL Onmiddellijk achter
het strand van Aruba, op een nog
braak liggend terrein van 35 hectare,
in de nabijheid van het gloednieuwe
Caribbean Hotel en het in aanbouw
zijnde Shereton Hotel moet een ver-
maakcentrum annex winkelcentrum
komen, een stadje dat je Klein Hol
land zou kunnen noemen. Ik ga er
plannen voor maken en in maart ga
ik ermee naar Aruba terug.
Kees Manders, 53-jarige koning
van het amusement", in Amsterdam
hij bezit daar vijf panden ont
hulde gisteren onmiddellijk nadat
hij op Schiphol uit de lucht was ko
men vallen. Hij verwacht voor dit
project alle medewerking van de
plaatselijke overheid te krijgen, („de
gezaghebber van het eiland, de heer
O. S. Henriquez is enthousiast")
Het Caribbean Hotel is mooi, maar
duur, zei Manders. Eigenlijk alleen
geschikt voor Amerikaanse vakantie
gangers. Als die er zijn vinden ze
een geweldig strand, maar verder
nergens vertier. Dat moeten wij er
brengen. Zo zijn er bijvoorbeeld nau
welijks winkels om iets te kopen.
Over de financiering maakt Manden
zich niet veel zorgen: hijzelf wil er
geld in steken, voorts dacht hij het
nodige particuliere kapitaal aan te
kunnen trekken. Ook van Aruba zelf,
want het project zal veel werk
verschaffen: tijdens de bouw én all
„de zaak gaat draaien".
KOOP GEEN SPIJT
koop
kwaliteit in de
seizoenfinale van
peek cloppenburg
Hotelletje
Behalve een winkelstraat wil hij
op het terrein een laagbouwhotel
stichten en een casino, waar liefheb
bers hun geluk met kansspelen kun
nen beproeven want deze zijn op
Aruba toegestaan.
Als achtergrond of decor van he:
geheel kan prachtig de Hollandse mo
len fungeren, die aan de rand
Tweede Kamer een brief gestuurd waar- terrein reeds werd opgetrokken.
het zich uitspreekt voor uitstel van
invoering van de mammoetwet.
De onderwijskundige verbeteringen
__sen veel geld. Het bestuur is dan ook
van mening dat de regering niet vol-'
doende aan de financiële eisen zal kun
nen voldoen. Invoering van de wet op
dit ogenblik zal een duidelijke verslech
tering van het onderwijs betekenen, al-
brief.
DOODSTRAF VOOR
TWEELINGBROERS
KOOP GEEN SPIJT
koop
kwaliteit in de
seizoenfinale van
peek cloppenburg
MANILLA In Manilla (Philippij-
nen) zijn de tweelingbroers Antonio en
Josc Rovero tot de dood op de elek- j ben zij hun woede gekoeld door trein-
trische stoel veroordeeld, omdat zij passagiers met een mes en een schaar
jaar geleden in een trein dertien I te lijf te gaan. Er vielen tien doden,
en hadden gedood. terwijl ér drie mensen om het leven
zonder deze mentaliteit nergens
bent. Daarom ben ik vaak hard voor
mijn leerlingen geweest."
„Ik houd van het werk-van-morgen.
Je mag echter niet doen alsof, 't
Moet van binnenuit komen; en met'
ondergrond, anders ga je zweven.
Weet u wanneer het pas goed is?
Als je voelt, dat het bezigzijn een
marteling is. Als je met een stuk
klaar bent en toch niet blij kunt
zijn. Omdat je weet dat het beter
moet. Na drieënveertig jaar leraar
schap mag ik het wel zeggen, dat je
„De Voetwassing", een in 1961
gemaakt schilderij, waarin Aart
Glansdorp de monumentaliteit,
en de warmte van licht en kleur
van een kathedraal bereikte.
„Ja, ik hoop op een dieper beleven
van het rijke"'-dat er toch in ieders
leven is. Én ook menswaardiger. Ik
denk dat we iets moetend-zien terug
te winnen van wat de vroeg-chris-
telijke beschaving bezat. Ook wat
dat betreft hoop ik, dat ik mijn
leerlingen dingen heb gegeven, die!
met hun ontwikkeling meegroeien."
Monumentaal
„Als uw afscheid van zaterdagmiddag
in de Rotterdamse Schouwburg ach-
ter de rug is, wat zou u dan het j
liefst willen gaan doen?"
„Dat is,gauw gezegd: Ik wil dolgraag!
een écht goed schilderij maken.
Vooral het portret boeit me. En dan1
modern-figuratief en monumentaal."
Misschien is het Aart Glansdorp ont
gaan, dat hij met deze omschrijving
meteen eigen wezen en streven ka
rakteriseerde. Hij bezit een geeste
lijke monumentaliteit; voor hem
moeten de grondvormen aanwezig
en herkenbaar blijven om het leven
in de volle breedte en diepte te
kunnen beleven en een mens van
deze tijd te zijn.
CNV TEGEN DEMONSTRATIES
NIEUWE REGERIAGS MAATREGELEN
tan «r-
(Van onze sociaal-economische redactie)
HOOGEVEEN De stijgende werkloosheidscijfers wekken alom
in het land ongerustheid. Vandaag hebben honderden Drentse werk
nemers gedemonstreerd om aan hun ontstemming over deze ont
wikkeling uitdrukking te geven.
Drente is de provincie met het grootste aantal werklozen. Het
percentage bedraagt hier 8,2 pet., meer dan driemaal het landelijke
gemiddelde (2,8) en zelfs zevenmaal het percentage van Zuid- en
Noord-Holland (1,3).
Voor het district Coevorden geldt
jn cijfer van 12,7 en voor het district
Emmen van 14, dus 14 op de honderd
werknemers werkloos.
In de zwartste jaren van de crisis
bedroeg het percentage werklozen over
het gehele land gemiddeld 16 en 17,3.
Streken van Drenthe zijn dus al dicht
genaderd tot deze zwarte cijfers. In de
crisisjaren bestond er echter een inter
nationale noodtoestand, terwijl daar
thans in ons land niet van gesproken
kan worden.
Dc trieste ontwikkeling in Drenthe
was gisteravond voor de heer P.
Tjeerdsma ing., secretaris van het CNV,
aanleiding in de vergadering van de
Christelijke Besturenbond dc overheid
op te roepen met name in het noorden
van het land dc werkloosheid krachti
ger en sneller te bestrijden. De CNV-se-
cretaris verklaarde op dit punt teleur
gesteld te zijn door het beleid van het
kabinet-Zijlstra.
Nog gaande
Toch heeft het CNV zich vandaag
niet geschaard achter de demonstratie
tegen de werkloosheid, omdat het
bond het tijdstip hiervoor nog niet ge
komen acht.
Het CNV is niet uit principe tegen
elke demonstratie, maar over maatrege
len ter bevordering van de werkgele
genheid is op dit moment het overleg
met de overheid nog gaande, zodat het
CNV het onjuist acht thans dit overleg
met demonstraties te gaan doorkruisen.
Pas wanneer het overleg wordt afge
broken, zonder enig resultaat op te le
veren, kan een demonstratie nuttig zijn
als een uiting van verontrusting en als
een aansporing van de wederpartij om
nu eindelijk eens haast te gaan maken.
CNV-vertegenwoordigers in Hooge-
veen zijn nauw betrokken geweest bij
de organisatie van de demonstratie,
maar met het hoofdbestuur van het
CNV is geen overleg gepleegd over de
wenselijkheid, de opzet en het tijdstip
van de demonstratie.
De heer Tjeerdsma wees er gister
avond nog op, dat heel wat mensen in
Nederland maar al te graag een derge
lijke gebeurtenis uitbuiten om er een1
Hoopgevend
Bij alle ongunstige berichten en cij
fers kon de heer Tjeerdsma ook hoop
gevend nieuws melden.
Het kabinet-Zijlstra zal zeer binnen
kort nieuwe maatregelen bekend ma-
om vestiging van bedrijven in de
probleemgebieden te bevorderen.
Dc regering wil niet alleen uitbrei
ding geven aan de subsidieverlening
aan de industrie bij aankoop van
grond en de bouw van bedrijven, maar
ook subsidie verlenen voor de aankoop
van machines.
Deze faciliteit bestaat in België reeds
lang. Door de gunstiger vestigingsvoor
waarden bij onze zuiderburen zagen in
het recente verleden reeds vele in
dustrieën van vestiging in Nederland
af. Hierin gaat nu hopelijk verandering
komen.
Door de nieuwe regeringsmaatrege
len zullen de probleemgebieden kapi
taalintensieve bedrijven kunnen aan
trekken, die op hun beurt weer vesti
ging van allerlei andere bedrijven be
vorderen.
Voorts is de regering bezig de pro
bleemgebieden aan extra werk te hel
pen door *het afgeven van vergunnin
gen en subsidies voor gewone en aan
vullende werken.
De heer Tjeerdsma memoreerde dat
de vakbeweging samen met andere
instanties partij is in het overleg met
de regering ter bevprdering van de
werkgelegenheid. Op allerlei manieren
hebben de vakcentralen aandrang uit
geoefend op de regering en de volksver
tegenwoordiging om spoed te betrach
ten bij het nemen van maatregelen.
Overigens blijft het CNV van me
ning, dat in het noorden heel snel en
heel krachtig moet worden opgetreden
om te voorkomen, dat dit deel van het
land niet nog verder in de put raakt en
de nood een ramp gaat worden.
Jaren dertig?
Drente heeft met 8,2 het hoogste werk- i
loosheidspercentagc in Nederland. Hcti
landelijk gemiddelde bedraagt precies
het omgekeerde, namelijk 2.8. Maar'
ook deze 2,8 vindt het CNV als gemid
delde te hoog. Het standpunt, dat voor
een goed functioneren van onze econo
mie een werkloosheid van 2 a 3 pro
cent nodig zou zijn, wijst het
CNV-bestuur af.
Worden in Drente de mensen meege
rekend, die op aanvullende werken
zijn tewerkgesteld, dan blijkt in deze
provincie ongeveer één op de tien man
nen werkloos te zijn. Deze hoge cijfers
wijzen, aldus de «Lieer Tjeerdsma, te
veel in de richting van het beangstigen
de hoge peil van de werkloosheidscij
fers in de jaren dertig.
Hoewel het de situatie niet rijp acht
voor het houden van demonstraties, zal
het CNV wel alles in het werk stellen
om de activiteiten van de regering ter
bevordering van de werkgelegenheid,
met name in het noorden van het land,
zoveel mogelijk te stimuleren.
De brug bij IJsselstein kwam
gisteren schuin boven het water
te hangen, toen een betonnen
contragewicht door zijn kabels
viel. Het verkeer en de scheep
vaart werden gestremd. Het
wegverkeer kon via een andere
brug worden geleid. Persoonlijke
ongelukken deden zich niet voor.
De materiële schade is groot.
Kamer akkoord
met regeling
artseiiconflict
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede Ka
mer heeft zich gistermiddag
neergelegd bij dc oplossing van
het huisartsenconflict. Ten teken
daarvan nam ze de brief van mi
nister Veldkamp over deze zaak
jvoor kennisgeving aan. De over
grote Kamermeerderheid bleek
geen behoefte te hebben op de
uiteindelijk getroffen regeling in
te gaan.
Een uitzondering vormde de socialist
mr. Van Lier, die zich tot tolk maakte
van de ernstige bezwaren die de vak
centrales en de ziekenfondsen tegen de
oplossing en de daarbij gevolgde tac
tiek hebben aangevoerd.
Zijn kritiek betrof zowel de regeling
zelf als de wijze van totstandkoming.
Hij gaf toe, dat een financiële verbete
ring voor de huisartsen en een pen
sioenregeling nodig is, maar het rap
port-Van der Ven noemde hij een on
voldragen geheel, dat duidelijk zwakke
punten bevat. „Door instemming te be
tuigen met dit rapport accepteerde de
regering een wel zeer smalle basis voor
een akkoord over een financiële verbe
tering ten behoeve van één groep in
onze samenleving. Dit akkoord steekt
wel heel schril af bij het restrictieve
loonbeleid dat voor andere groepen
wordt gevoerd".
Minister Veldkamp antwoordde, dat
de regering in het rapport-Van der
Ven voldoende aanknopingspunten zag
om het alè globale basis voor verdere
besprekingen te accepteren. Aan afzon
derlijke onderdelen van het rapport
acht de regering zich niet gebonden.
Hij zal zich beraden over de moge
lijkheid om in de Ziekenfondswet een
nieuwe procedure op te nemen die
waarborgen bevat voor een betere af
doening van conflictsituaties als deze.
Faciliteit voor
ambtenaren
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft
zich gisteren verenigd met een rege
ringsvoorstel om ƒ4000 van het ambte
lijk inkomen vrij te stellen van het zoge
naamde pensioenbijdrageverhaal.
Tegelijk wordt voorgesteld het ver-
li aalspercentage te verhogen van 7.9 tot
10. Deze regeling betekent een voordeel
tje voor de lagere en een groot aantal
„middelbare" ambtenaren zullen iets
meer moeten gaan betalen.
Sprookjespark in
in Lage Vuursche
BAARN In de bossen bij Lage
Vuursche komt een sprookjespark. Het
initiatief is genomen door de eigenaar
van het landgoed Pijnenburg.
Het park zal tien hectare groot worden
en onder leiding komen te staan van
Anneke Elro.
Strauss geen
voorzitter CSU
BONN De nieuwe Westduitse mi
nister van financiën, Strauss, heeft
besloten het voorzitterschap van de
CSU, de Beierse afdeling van de CDU
op te geven.
