Boris Spasski favoriet in
Hoogovenschaaktornooi
ARD SCHENK IS 'S WERELDS
MEEST VEELZIJDIGE SCHAATSER
Caravan hóeft niet
thuis te blijven
Sterke bezetting grootmeestergroep
Verolme bouwt tweede
werf in Brazilië
Andreiko
kamp
wen
WINTER EIST ZORG
TREIN MET BAR
EN KAPSALON
Tips voor
foto's
,Te duurverboden
VRIJDAG 23 DECEMBER 1966
GLIGORITSJ
kanshebber
Sportprogramma
VOETBAL
Boys—TOGR (2.30).
Zwart—Good Luck (2.30), Sleeuwijk—afd.elf-
tal van Gorkum (220).
Seolto—NSW (2.00)
ATLETIEK
Harm Wiersma
in damfinale
ROTTERDAM Het bestuur van de
Koninklijke Nederlandse Dambond
heeft de 13-jarige Harm Wiersma uit
Leeuwarden uitgenodigd deel te nemen
aan de finale van het damkampi
oenschap van Nederland. Harm, die
jeugdkampioen van Nederland is,
wordt hiermee de jongste dammer, die
ooit aan de finale heeft deelgenomen.
Inmiddels hebben zich al een aantal
spelers voor deze finale geplaatst. Drs.
P. Roozenburg (kampioen van 1966), D.
v.d. Staay (Den Haag) en T. Sybrands,
verder Jan Weerheym (18 jaar), C. Var-
kevisser, J van Leeuwen, ir. Van Dijk
en J. M. Bom.
Opvallend is het aantal jeugdige deel
nemers, wel een bewijs dat ook de
jeugd op damgebied gaat meetellen.
DEN HAAG De korfbalvereniging
VES zal op zaterdag 30 december in de
Sporthal in de Van Steenwijcklaan een
Micro-korfbaltomooi voor hoofdklasse
teams houden.
Pemix, Excelsior, Ons Eiland, VES
en de overgangsklasser VEO doen hier
aan mee. Op 6 januari organiseert de
zelfde vereniging een tomooi voor de
overgangsklassers en de sterkste eerste
klasse teams. Hieraan zullen De Ijsvo
gels, KVS, Excelsior 2, Avanti en VES
2 deelnemen.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Scheepsbouwer C.
Verolme gaat een tweede werf bouwen
in Brazilië. In de buurt van de haven
stad Recife heeft hij optie op een ter
rein, waarover besprekingen aan de
gang zijn.
Met deze nieuwe en de huidige werf
in Jacuacanga denkt Verolme de he
vige Japanse concurrentie in de
scheepsbouw enigszins te kunnen in
dammen.
De heer Verolme deelde dit gis
teren mee op een bijeenkomst waar
in hij een toelichting gaf op het jaar
overzicht van zijn concern.
De nieuwe werf is een zaak van al-«
gemeen belang, noodzakelijk om de
grote werkloosheid in dat gebied te
beperken. De twee werven zullen niet
alleen voor Brazilië, maar straks ook
voor de wereldmarkt gaan bouwen.
De werf in Jacuacanga heeft sinds
kort de grootste helling ter wereld
(schepen van 300.000 ton) en krijgt
over enige tijd een reparatiedok voor
500.000 tonners. Tot op heden is er een
investering van tussen de 20 en 30 mil
joen dollar voor gedaan.
Voor het eerst heeft het concern
aldus de heer Verolme dit jaar weer
een kleine winst behaald. De drie
vorige jaren moest steeds uit de re
serves worden geput om de verliezen
te dekken. De opleving is vooral te
danken aan de vele reparatieorders.
Mogelijk zal het concern volgend
jaar omzet- en verlies- en winstcijfers
bekendmaken. Dit jaar wilde men dat
nog niet doen, omdat de consolidatie
van het bedrijf nog niet volledig rond
is. Thans is voor ongeveer een half
miljard gulden geïnvesteerd, terwijl
een jaaromzet wordt bereikt die ligt
tussen de 300 en 500 miljoen gulden.
Die omzet zou belangrijk hoger kun
nen zijn, indien er van regeringskant
steun of subsidie aan de scheepswer
ven wordt gegeven, meent de heer
Verolme. De Japanse concurrentie
dreigt volgens hem catastrofaal te wor
den als er niets aan wordt gedaan. Hij
zegt hiertegen reeds acht jaar geleden
te hebben gewaarschuwd.
Verolme beweert de laatste weken
zes tot acht opdrachten voor nieuw
bouw te hebben verspeeld aan Japan,
louter omdat daar elke opdracht koste
wat het kost wordt geaccepteerd. De
scheepsbouwer vreest dat Japan straks
bijna 100 procent van de wereld-
scheepsbouw zal hebben.
Geruchten als zou hij de order voor
de bouw van 30 tankers voor Indone
sië reeds hebben geboekt, wees hij van
de hand. Onderzocht wordt welke fi
nanciële kanten er aan de zaak zitten
en wat de regering doet. Niettemin
heeft Verolme goede hoop de order te
bemachtigen; een deel van de schepen
zou hij dan bouwen op de bijna gereed
zijnde werf in Tandjong Priok.
Over de bouw van werven in Zuid-
Afrika en op het eiland Tasmanië wor
den nog altijd onderhandelingen ge
voerd.
Het gehele Verolme-concern telt on
geveer 12.000 werknemers, waarvan
5.000 in eigen land. Op de werf in Ro
zenburg is nog plaats voor 3.000
mensen.
In het jaaroverzicht zegt de heer
Verolme dat hij voorlopig nog presi
dent-directeur blijft, maar dat ge
streefd wordt naar de vorming van
een bekwaam bestuur, dat in de toe
komst zijn functie kan overnemen. Na
zijn overlijden zal het concern ten goe
de komen van de gemeenschap (o.a.
aan universiteiten).
(Van onze sportredactie)
BEVERWIJK Het Hoogovenschaaktornooi gaat woenS'
dag 11 januari voor de 29ste keer van start. Het meest aan
trekkelijke schaakevenement dat Nederland kent zal weer;
velen naar het Beverwijkse Kennemer-theater trekken, en
terecht, want ditmaal heeft de tornooicommissie wel voor
een uitermate sterke bezetting kunnen zorgen in de groot
meestergroep. Zo sterk zelfs dat meester Theo van Schel-
tinga (voor de 21ste keer deelnemer) dit jaar naar de mees-
tergroep is teruggewezen.
zijn dan vorig jaar. Favoriet zijn onge-1
twijfeld de dames Nicolau en Karakas
en de Nederlandse mevrouw Corry
Vreeken.
~k Indeling
VOLLEYBALTEAM
TEGEN PRAAG
(Van onze sportredactie)
-eldranglijst ziet er als volgt uit:
Wat te denken van spelers als
Svtsski, Gligoritsj, Larsen, Ghitescu en
Subo? Schakers die een spannend ver
loop van het tornooi garanderen. Het is
dan ook moeilijk te zeggen wie als fa
voriet moet gelden, maar duidelijk is
dat Spasski als kanshebber nummer
i zal fungeren, al moeten met name weinig in kracht
men In deze groep uit en zullen zeker
als favoriet gelden voor een ereplaats.
Met name hebben we hoge verwachtin
gen van de jonge Scholl uit Leeuwar
den. Verder valt er moeilijk zonder
meer een favoriet aan te wijzen, daar
voor ontlopen de schakers elkaar te
I Szabo. Larsen en- Gligoritsj, erkende
tornooi-spelers. bij voorbaat niet
kansloos worden geacht.
•jf Ondergeschikt
De Nederlanders zullen in dit tornooi
een ondergeschikte rol spelen. Kuy-
pers, Langeweg en Ree en Van Geet
(beiden voor de eerste keer in de groot
meestergroep) kunnen niettemin een
middenmoot-positie behalen, al kan
Donner in de top misschien wel meeko
men. Hiermee zal hij zich dan kunnen
revancheren voor het slechte resultaat
van vorig jaar.
Kanshebbers van de tweede orde
zijn zonder twijfel Kavalek en Ghi
tescu. Beide spelers zijn de laatste ja
ren als een komeet omhooggeschotcn
en hebben inmiddels winstpartijen op
hun naam staan, die overal bewonde
ring afdwingen. Ook de Spanjaard zal
nog juist in dc bovenste helft kunnen
meedraaien.
if Hevige strijd
Onderaan zal de strijd niet minder
hevig zijn, maar het ligt wel voor de
hand dat voor een minder goede positie
in aanmerking komen de Zuidslaviër
Ciric, de Westduitser Darga, de Oosten
rijker Robatsch en misschien enkele
Nederlanders.
De Russen hebben opnieuw voor een
verrassing gezorgd door een onbekende
Rus af te vaardigen. Het is moeilijk
iets van zijn kracht te zeggen, maar
het zal met Lutikov, één der vele jonge
re schakers, wel zo zijn als enige jaren
i geleden met Nej, die toen ook vrijwel
I onbekend was als schaker, maar niette
min in de eindrangschikking met Keres
f de eerste plaats deelde.
if Aantrekkelijk
De samenstelling van de meester-
groep valt bij dit alles natuurlijk in
het niet, maar toch is er een aantrekke
lijke indeling. Vijf Nederlanders ko-
De damesgróep lijkt minder sterk te
Spasski, Rusl:
Nederlj fl
Nederland; Lange'
Geet, Nederland; Kuypers,
Nederland; Ree. Ne-
Joego Slavië; Keiler, Zwitserland; Van
tinga, Nederland; Bredewout, Nederland;
Scholl, Nederland: Van Wijngaarden, Neder
land.
Aan deze groep worden nog vijf schakers
toegevoegd.
Damesgróep: Koesnir. Rusland, Eretova
Tsj. Slowakije; Nicolau. Roemenië: Kokano-
vic, Joego Slavië: Karakas. Hongarije; Chau-
de de Silans, Frankrijk; Vreeken. Neder
land: Heemskerk, Nederland; Timmer. Ne
derland; Mulder, Nederland.
Aan deze groep wordt nog één dame toege-
ROTTERDAM - Ard Schenk is
de meest veelzijdige schaatsen-
fnrrinni O°og n°p Khi' rijder die de wereld ooit heeft ge-
tornooi om de Westeuropese volleybal-
beker, dat in maart 1967 in ons land kend- °P de vier 8rote afstanden
zal worden gehouden, speelt het Neder- (500, 1500, 5000 en 10.000 meter)
lands volleybalteam donderdag 29 de- reikte de blonde Noordhollander
hLAr b-Ce oefenweds£i)d tegen t0t het fantastische puntenaantal
het stedelijk team van Praag. De 17c 497
wedstrijd wordt in de avonduren in de van
sporthal aan de Rembrandtlaan in Al
melo gehouden. Dit aantal wordt berekend aan de
hand van de beste prestaties die de
De volgende spelers zijn hiervoor uit- rijders incidenteel hebben geleverd,
genodigd; Jurriaan Kooien, Hans Ard Schenk wordt op de tweede plaats
Jansen, Hans Valkenburg, Hans Lod- gevolgd door de Noorse hardrijder
der, Richard Onnes, Bram Vermeulen, Fred Anton Maier die op een puntento-
Jan Willem Mulder, Cor Brouwer, Jan taal van 177.053 komt. Op de derde
van der Hoek, Henk Schreuder, Hans plaats plaatst zich eveneens een Noor:
van Baaien en Paul van Wijnen. Per Ivar Moe, die onlangs heeft aange-
11.6
7.352
7.28.1
7.38.6
7,55.1
15.47.8
15.33.0
15.57.7
16.03.6
16.14.5
16.19.1
16.40.4
176.,-. 7
177.053
177.150
177.882
178.037
178.135
178.262
kondigd dat hij zal stoppen met hard
rijden om zich volledig aan de studie
te kunnen wijden.
Verkerk zegde
De vierde plaats wordt weer door
een Nederlander ingenomen. Wie ech
ter Kees Verkerk hoog op de ranglijst
(Van
sportredactie)
MOSKOU Andreiko is opnieuw dam-
kampioen van Rusland geworden. Zijn
voorsprong, die h(j al enige jronden had,
wist hij zelfs op een weer winnende
Kaplan te bewaren en met één'punt
voorsprong op deze dammer, bleef by
één. Tsjegolew werd derde en Mansjien
vierde.
Teleurstellend waren de verrichtingen
van Sretenski (17e), Kowrizkin (18e) en
Slobodskoj (11e). Dit bewijst wel hoe
gering het krachtsverschil feitelijk in
Rusland is. Overigens werd het tornooi
opnieuw gekenmerkt door een hoog re
mise-percentage. namelijk zestig.
18 25
18 24
18 23
18 22
18 21
Slobodskoj 18 16
18 14
18 13
18 13
18 13
18 13
pRETTIGE VAKANTIE gehad? De caravan op stal? Denk
er dan wél aan, dat de zomerse tweede woning ook
's winters aandacht vraagt, want als men dat nalaat, kan
men volgend seizoen voor vele nare problemen én kosten
komen te staar). Daarom hier een hand vol tips:
de watertank moet leeg;
bescherm hem tegen roestinwerking, bij elke garage
zijn daarvoor middelen te krijgen;
verwijder de accu en gasfles;
[Tips veer het
indecaravan
Maar dat moet er
wel bij men hóeft de
caravan niet op stal te
laten. Wie 's winters op
vakantie wil, kan hem
meenemen. Maar meer
dan 's zomers zijn dan
grondige voorbereidingen
nodig.
Dat de auto prima in
orde moet zijn (accu,
banden en remmen voor
al en voldoende "anti
vries voor 30 graden
onder nul) spreekt voor
zich. Maar ook de ca
ravan mag niet zonder
winterjas de sneeuw in.
Een vereiste is, dat hij
rondom dubbelwandig is.
en zeer goed geïsoleerd.
Dat geld met name voor
de vloer. Heeft men geen
dubbele ramen, dan is
dat geen ramp. Door ze
met platen polystyreen
schuim af te dekken,
bereikt men hetzelfde
effect. Dan is ook belang
rijk, dat men voldoende
ventilatie heeft, want
vooral in de bergen zai
de kachel' hard moeten
branden (de kachel zal
behalve in de kleinste
wagens een capaciteit
moeten hebben van 2500
a 3000 kcal per uur.
Voorts zal men in
plaats van butaan- pro-
paangas moeten meene
men omdat butaan bij tem
peraturen beneden het vries
punt onvoldoende dampspan-
ning heeft.
Wat de watervoorziening
betreft: men moet er reke
ning mee houden, dat hand
en voetpompen veelvuldig
bevriezen. De watervoorraad
zal in de caravan bewaard
moeten worden.
Andere voorbereidingen:
het schoonmaken en invetten
van de draaimechanismen
van de caravansteunen ter
bescherming tegen pekel en
het aanbrengen van spat-
lappen achter de caravan
wielen. Die beschermen de
onderkant van de wagen
tegen pekel. Beter is natuur
lijk de wagen een tectyl-
beurt te geven.
Wat verder nog de auto
betY-eft; sneeuwkettingen om
de aandrijvende wielen zijn
onontbeerlijk. Het gemak
kelijkst is daarvoor twee
reserwewielen mee te ne
men, die van deze kettingen
zijn voorzien. Daarmee voor
komt men. dat men in de
kou kettingen moet omleg
gen vaak nog een zwaar
karwei.
Een plaats te vinden in
de wintersportgebieden is
tegenwoordig niet moeilijk
meer. Het aantal kampeer
terreinen met winteraccom-
modatie neemt jaarlijks toe.
evenals trouwens het aantal
wintercaravanners.
Nog een paar tips voor
als men op de plaats van
bestemming is: kies een
plaats tegen de noordelijke
helling van een oost-west
verlopend dal, men heeft
dan minder wind en meer
zon. Maak de ruimte im de
caravan sneeuwvrij en plaats
onder de wagen een emmer
voor het afvalwater. Dat
voorkomt, dat wielen en
steunen in een ijskoek vast
vriezen. Heeft men een lui
fel. haal die dan in als het
begint te sneeuwen. In één
nacht valt soms een meter
sneeuw, waaronder het zeil
doek zeker bezwijkt.
Volgend jaar zullen de Franse spoorwegen trein
stellen in gebruik nemen, waarin een bar is gebouwd.
Verder een kapsalon en een ruimte waar boeken,
kranten en sigaretten zijn te krijgen. Nieuw is ook
het idee om in de trein een ruimte te scheppen, die
de zakenman als kantoor kan gebruiken. Er staan
conferentietafels en bureaus met schrijfmachines in.
De meeste wagons zijn bestemd voor de „Mistral",
de super-snelle trein van Parijs naar het zuiden.
Batman
in
bikini
MEER AUTO'S
OP TREIN
Het vervoer per autoslaa;,
trein is sterk toegenomen.
Het afgelopen seizoen noteer
de NS 7100 auto's en ruim
20.000 reizigers legen respec
tievelijk 5100 en 14.000 vorig
jaar. Dit betekent, dat de be
langstelling dit jaar /an Ne
derland uit de grootste stij
ging onderging van alle lan
den in West-Europa. Met in
gang van de zomerdienst
gaan er ook autoslaaptreinen
rijden tussen Amsterdam -
Den Bosch - Biasca (Zwitser
land).
Nog wat
misschien: de
ter staat pas voor de
deur. Maar mode
ontwerpers denken
ver vooruit. Zij le
ven in gedachten al
in de zomer. Van
daar dit ontwerp,
dat uit Canada
komt: de badmode
1967. Het bijzondere
is, dat het is ge
ïnspireerd op de tv-
figuur Batman.
Over de twee kle
dingstukken. die
kortweg bikini wor
den genoemd, draagt
het model een
doorzichtig gewaad,
waarin de „vlerken"
van Batman <zijn te
herkennen.
Kerst wandeling
van ANWB
De ANWB organiseert za'er-
dag 24 en maandag 26 de:err.-
ber een kerstwandeling D'
tocht met een kort en een
lang traject van -esp 12 en
18 km In het bosgebied luss'.-r.
Zeist en de Ueusderhe de,
leidt over het landgoed Den
Treek-Henschoten, de bos-
Tips voor hen, die gaan fo
tograferen of filmen in de
sneeuw:
gebruik altijd een zonne-
kap (om hinderlijke reflectie
te voorkomen),
bevestig een (kleurloos
ultra violet-filter op uw
lens,
gebruik uw belichtingsme
ter zorgvuldig, richt haar
even op uw hand op ca. 15
cm afstand, zonder dat u die
overschaduwt (de menselijke
huid geeft een prima gemid
delde aan),
belicht dia of smalfilm al
tijd op de lichte partijen (zon
nig gedeelte) om overbelich
ting te voorkomen,
gebruik bij foto's en dia's
in de sneeuw op korte
afstand bij voorkeur een ir>-
vulflitsje, vooral als u perso
nen fotografeert (bij k'our
blauwe lampjes geo'-ui-
ken!).
plaats als u een statief
gebruikt onder elke punt
een bierviltje om wegglijden
te voorkomen.
wachterij Austerlitz en
het Zeisterbos. Vertrekoost
(open van 9 tot 14.30) is het
café-restaurant „De Pvrami-
de van Austerlitz", Zeis (er-
weg 98 in Woudenberg.
Gepensioneerde rechercheurs van Scotland Yard hebben
opdracht zich te mengen onder Britse vakantiegangers in
wintersportcentra om het oog te houden op hun vakantie-
uitgaven. Britse vakantievierders mogen om de Britse
economie geen verdere afbreuk te doen, niet meer dan
voor 500 deviezen mee naar het buitenland nemen.
Directe aanleiding is de activiteit van de onderwereld.
Vakantiegangers kunnen via de onderwereld zwarte de
viezen kopen, die dan op het Europese vasteland klaar
liggen
verwacht, komt bedrogen uit. Niet de
wereldkampioen weet zich tussen de
groten te scharen. De Vlaardinger Ru-
die Liebrechts plaatste zich niet alleen
voor Kees Verkerk, ook blijft hij de
sterke Rus Eduard Matusevitsj voor.
Dat Kees Verkerk slechts met een
zesde plaats genoegen moet nemen,
heeft hij vooral te danken aan zijn
matige 500 meter, op welke afstand hij
eenmaal 42.2 sec. noteerde, maar die
prestatie niet meer wist te verbeteren.
Lange afstand
Kees Verkerk moet het vooral
hebben van de lange afstanden, hoewel
hij ook op de 1500 meter sterk staat:
2.07.9. De 500 meter van „Keessie"
geeft geen perspectieven, dit in te
genstelling tot zijn vriend Ard Schenk
die juist op de korte afstanden tot een
enorme krachtsexplosie kan komen. De
beste tijd van Ard Schenk op de 500
meter was 41.0 sec. Vooral dankzij zijn
fabelachtig wereldrecord op de 1500 me
ter (2.05.3) blijft hij de onverwoestbare
stayer Fred Anton Maier op de wereld
ranglijst voor.
Na Schenk, Liebrechts en Verkerk,
treffen we op de 21e plaats van de
wereldranglijst de jonge Rotterdammer
Jorrit Jorritsma aan, die met zijn beste
tijden een puntenaantal van 180.435
haalt. Hij blijft met dit totaal nog juist
de Zweed Ivar Nilsson (een broer van
Jonny) voor.
Peter Nottet uit Loosduinen prijkt
momenteel op de 24e plaats. In de on
derste gelederen komt nog een naam
van een Nederlander voor. Frits' Bart-
ling neemt de 41e plaats in.
Stijgende lijn
Ongetwijfeld is er in de prestaties
van de drie jonge rijders Jorritsma,
Nottet en Bartling een stijgende lijn
waar te nemen. Uiteraard zal er vooral
in de onderste regionen van de wereld
ranglijst na de grote schaatsevenemen-
ten veel verandering komen. Een opko
mende ster als Frits Bartling bijvoor
beeld zal zich ongetwijfeld hoger we
ten te plaatsen.
Dc vraag is echter of onze landgeno
ten zich op hun hoge plaatsen kunnen
handhaven. Het ligt in de lijn der ver
wachting dat Kees Verkerk iets zal
klimmen. Zijn sprintcapacitelten zijn
toegenomen en zijn conditie is beslist
niet minder dan vorig jaar.
LAATSTE NIEUWS
Per Ivar Moe
bedacht zich
WADAT wij dit artikel hadden
geschreven, bereikte ons het
bericht dat Per Ivar Moe, de
Noorse wereldkampioen 1965.
niet zal ophouden met de wed
strijdsport. Aanvankelijk had
Moe verklaard niet meer aan
schaatswedstrijden te willen
deelnemen, hij heeft toch geen
weerstand kunnen bieden aan
de aantrekkingskracht van de
schaatssport.
Per Ivar Moe heeft zich in
middels aangemeld voor deelne
ming aan de Noorse nationale
schaatskampioenschappen. Het
wordt waarschijnlijk geacht dat
hij ook aan de Europese- en
wereldkampioenschappen zal
deelnemen, zodat de Nederland
se schaatscracks op de concur
rentie van een geducht tegen
stander kunnen rekenen.
