VAN DE TAFEL DER LETTEREN H Voor U Christelijke romankunst Gedenkboek 10-3-1966 Publiciteit en kerk: uitstekend begin GEWOON „DAl DIER" ZEGGËj Leer mij ze kennen SCHEEPVAART, GEWILD OBJECT VRIJDAG 23 DECEMBER B BOEKEN- KRAVI WINTERSEIZOEN LEESSEIZOEN. Wij hebben slechts een kleine keuze kunnen doen uit de vele ge schriften die al of niet aanspraak kunnen maken op het oordeel „literatuur". Gesteld zij, dat de selectie noch vol ledig noch zelfs maar representatief is voor de grote ver scheidenheid aan stromingen in de letterkundige wereld. Opnieuw ls een roman „Kringen in het water", van de Duitse schrijfster Lulse Rinser vertaald. Het Is het boek waarmee xij debu teerde. Weer blijkt dat zich bij alle literaire verwarring en ver wording een christelijke ro mankunst handhaaft, die wel haast klassiek mag beten. Een fijnzinnig, tegelijk beeldend en sober taalgebruik in een ver haal nu eens dromerig, dan Luise Rin fijnzinnig Benauwende realiteit Jaap, die uit een keurig christelijk bakkersgezin komt, heeft het niet plezierig thuis. Hij breekt met de kerk. Innerlijk heeft Jaap geen De grote ommekeer komt als Jaap een auto-ongeluk krijgt. Hij beseft dichtbij de dood te hebben gestaan en dat roept vragen bij hem op. Hij zoekt contact met een predikant, die hem verder helpt. Van een ongeïnteresseerde wordt Jaap weer een meelevend kerklid, tot grote vreugde van zijn ouders. Te Merwe schreef opnieuw een ge voelvolle, levensechte roman. (176 blz.. ƒ4,90). weer geladen, maar altijd raak analyserend en scherp waarne mend over het ontluikende le ven van een Duits kind in en na de oorlog. Die oorlog is slechts een vaag gerommel op de achtergrond, om dat in dit verhaal uiteraard het kind in het middelpunt van de wereld staat. Onder het lezen ver- 3eet men met een vertaling te oen te hebben; het is een boek vol poëzie en „stilte" gebleven, en dat is de niet geringe verdienste van de vertaalster, Ruth Wolf. (uit gave Leopold, Den Haag, 203 blz., ƒ10,90). Tegenstelling Van C. J. Ooms-Vinckers verscheen bij La Rivière en Voor hoeve. Zwolle, De Tempel met het gouden dak. Bijgeloof, armoede en honger in Zuid-India maken het niet gemakkelijk aan de ingewor telde vrees voor de wraak der go den te ontkomen. De strijd tussen God en de goden is nog niet uit gestreden. Een jong meisje, dat haar knie geblesseerd heeft, is „getekend" m God" kennen, waardoor zij een toekomst heeft. Het boek geeft iets weer van de geestelijke verscheurdheid. de striid tussen Christendom. Hindoe- tradities en communisme. Een strijd, die iedereen dwingt een keu ze te doen. (223 blz. 10,90). Dan Tegenstuur, door H. te Mer we (Uitgave Meinema, Delft). Hartverwarmend Sjolem Aleichem „Vrede zij ulieden" is de schuilnaam voor de in 1859 te Perysalaw in Rusland geboren dichter en schrijver Sjo lem Rabinowitz. die na een po grom in 1905 ^Rusland verliet en ten slotte in 1916 in New York stierf. Van zijn in het Jiddisj versche nen werk is het in 1894 uitgeko men Tewje het belangrijkste. Deze zo dichterlijk geschreven roman werd de basis van een musical, die ook in Nederland in produktie kwam en groot succes behaalde. Het werk van Rabinowitz is ge kenmerkt door grote belangstel ling en liefde voor de medemens, vooral voor de eenvoudige van geest, die hij hoogacht. Daarbij geeft hij blijk van een hartverwar mende, filosofisch-Joodse humor. (Uitgave Polak en Van Gennep, Amsterdam, 153 blz. ƒ7,90). Gewoon Zeg maar Joséfine, is geschreven door mevrouw Henr. van Eijk. Het is een vervolg op het enige jaren geleden verschenen werk „Joséfi ne", maar is geheel los hiervan te lezen. Het is een gewone vrouw, Joséfi ne. Haar man was dokter in een klein stadje aan het Kanaal. De kinderen zijn getrouwd en de schrijfster vertelt de belevenissen die zich voor een grootmoeder da- Selijks voor kunnen doen, met lief- e en warmte voor de mens. Uitga ve Andries Blitz, Laren 5,90). Ook van Henriette van Eyk is bij Blitz verschenen Blauwe Ma- rietje. In haar autootje, dat zij „Blauwe Marietje" heeft gedoopt, maakt de schrijfster heel wat DE aantekeningen, die Lazon- der (de hoofdpersoon) zijn ad vocaat stuurt, vormen do merk waardige inhoud van het boek Aantekeningen bij een zeereis, door George Kool. Uitgave ABC-boeken, Amsterdam. Lazonder is getuige geweest van het vermoorden van zijn chef. Al thans hij heeft een schreeuw ge hoord en weet wie de dader is. T<teh zwijgt Lazonder bij het eerste onderzoek aan boord van het passagiersschip, waar de moord is gepleegd. Om de simpele reden, dat de boordpolitie hem er niet naar vraagt. Niettemin staat hij onder verdenking. In de begeleidende brief aan zijn advocaat zou men de sleutel kunnen vinden voor dit vreemde gedrag. Hij schrijft, dat er een sterk verband bestaat tussen ziin aantekeningen en het gebeurde. „Er is een tijd geweest, dat ik niet opschreef wat ik beleefde, maar dat ik leefde naar wat ik opschrij ven wilde." Het is een verklaring. Maar he' angstige is, dat de werkelijke oor zaak de grote onverschilligheid van Lazonder jegens zijn mede mens is. De dood van ziin chef interesseert hem nauwelijks. Het werk in de pantry kan immers ge woon doorgaan en het leven aan boord wordt niet gestagneerd. Deze onmenselijke houding komt vaker voor. Bij verkeersonge lukken en andere drama's, waar mee men niet te maken heeft. Ik had het te druk. Het ging buiten me om. zegt Lazonder. In de onopgesmukte aantekeningen komt dit levensgevoel, dat algeme ner dreigt te worden, duidelijk naar voren. Het gedrag van Lazon der is in deze tijd niet meer zo merkwaardig. Dat is benauwend (200 blz., ƒ7.90) Henriette van Eyk gewoon tochtjes naar bekende en minder bekende plekjes. Voor wie de schrijftrant van Henriette van Eyk kan waarderen: een enig boekje. Anne Mieke van Ogtrop zorgde voor de geestige Il lustraties. <182 blz., 6.90) Een van de vele delen van Prousts romancyclus „A la recher che du temps perdu" is thans een halve eeuw na dato in een knappe vertaling van M. E. Vee- nis-Pieters als Literaire reuzenpoc ket onder de titel Een liefde van Minette, prinses van Engeland r\E Engelse schrijfster Marga- ret Irwin heeft met deze lijvi ge roman na haar boek „Van koningskind tot koningin" een historisch werk geschreven over de geschiedenis van het Engelse en Franse koningshuis gedurende de 17e eeuw. Daarin geeft zij bij zondere aandacht aan Minette. prinses van Engeland, waaraan het boek ook zijn titel heeft ontleend. Minette groeit op tot een zeer intelligente intrigerende vrouw, waarvan sterke invloeden uitgaan op koning Lodewijk XIV van Frankrijk en zijn rumoerig en weelderig hof. Dit alles speelt zich af tegen een achtergrond van politieke verwik kelingen, die Karei II in 1662 toch weer op de Engelse troon brengen De lezer wordt bedolven onder een lawine van steriel feitenmateri aal, interessant op zichzelf, doch de figuren worden niet warm menselijk en echt levend voor hem. Resteert een historisch be langrijk werk met een helder beeld van de toenmalige politieke intriges. (Uitgave Ad. M. C. Stok. Den Haag, 388 blz., 16.50) Marcel Proust moeilijk Swann verschenen, met een inlei ding van 25 pagina's van prof. dr. S. Dresden. Belangwekkend voor ieder die de ontwikkeling van de Europese literatuur wil volgen, deze analyse van liefde, jaloezie, misverstanden rondom een kunstzinnige Parijse societyfiguur uit de tijd van de „salons". Geen populaire lectuur: zinnen van 25 regels zijn heel ge woon. (250 blz. 9,50.) Uitgave De Bezige By, Amsterdam. Behalve de tweede, herziene druk van dc al eerder afzonderlijk verschenen novelle „Jij, een meer min?" bevat de bundel De man van mos, door Clem Schouwe naars, uitgave Manteau, Den Haag, vier andere verhalen en de vorig jaar In Antwerpen opgevoerde een akter „De lente van Jonathan". In zijn novellen hanteert Schou wenaars een dichterlijk proza, zon der zich al te vaak aan mooischrij verij schuldig te maken. Het langste verhaal, „De bruiloft van Kana", is ook het beste; het thema komt overeen met dat van de eer der verschenen novelle. Op verras sende wijze slaagt hij er vooral in dit verhaal in alledaagse dingen nieuw te maken. Ook op de korte baan heeft de romancier Schouwe naars allure. (143 blz., ƒ2,90». Modieus Het is jammer dat de ongetwijfeld uitstekende schrijver Jacq. Fir- min Vogelaar met Anatomie van een glasachtig lichaam, dat hij zelf geen roman noemt, maar de kwalificatie „situaties" meegeeft, zo duidelijk modieus wil doen. Het doorbreken van geijkte literai re patronen is mooi, maar de le zer, die van de worsteling om de vorm niets heeft meegemaakt, krijgt met dat al een werkstuk in handen waar kop noch staart aan te ontdekken valt. Het stoei en met typografische middelen, zoals in dit boek gebeurt, lijkt ons overigens al sterk verou derd. (Uitgave J. M. Meulenhoff, Amsterdam, 308 blz., 10). De kookaburra lacht, emigranten- orieven van Koos Schuur (eens be kend om zijn Herfst, hoos en ha gel), heeft een ontevreden onder toon van de man die niet echt kan wennen in zijn nieuwe vaderland. Bovendien zijn de brieven weinig spiritueel geschreven en soms aan de grove kant. Het boek lijkt ons het interessantst voor mensen die iets van het landschap willen le ren kennen. Daarover wordt de meest betrouwbare informatie ge geven (uitga\'e De Bezige Bij. Amsterdam, 170 blz., ƒ6,50). Meesterhand Revcillon reveillon, door Johan Daisne, (uitgave Manteau, Den Haag) is een dubbelverhaal, waar van de twee stukken eikaars aan vullende tegenhanger vormen. Het eerste verhaal vertelt van gegoede cn gelukkige mensen, die zich op luchtige wijze vermaken, al komt er wel, verhuld, een dosis deernis en verdriet om de hoek kijken. Daarop volgt de zwarte harde re veillon van de eenzame, hard door het bestaan beproefde, kleine man. die in iedere naaste een vijand on derkent. Met meesterhand weet Daisne belde levenssituaties te tekenen Daarbij ls hij uiterst sober in zijn taalmiddelen en altijd precies op de man af. Een vergelijking met die andere grote Vlaming, Marnix Gijsen, dringt zich dan ook op. Het opvallend kostbaar uitgevoer de boek is van een uitermate goed koop stofomslag voorzien, dat bo vendien aan de binnenzijde on leesbaar is. (147 blz.; 12.90) Neef Constant is onbereikbaar, door Hubert Janssen (Uitgave De Bezige Bij, Amsterdam) is een wat ouderwets aandoende roman over de verhouding tussen een excen trieke oom en een eigenzinnig neefje. Het achterhaalde zit in de vrij uitvoerige psychologische uit eenrafeling van de karakters. Voor de liefhebbers van een boek met stevige adem een buitenkansje (135 blz., ƒ5). In Leven zonder geheimen geeft Vicky Baum (van onder meer Shanghai-hotel en Berlin hotel) een kijkje achter de schermen van de filmwereld in Hollywood. Vicky Baum, die als scenario schrijfster niet onbekend is met het lief en leed in deze kolonie van klatergoud, beschrijft indrin gend de onwerkelijke wereld, waarin behalve de namaak-decors soms ook de mensen onecht zijn. (317 blz.. 3.50.» Uitgave Veen. Amsterdam. De litteratuur van Latijns Ameri ka is in de aanvang van haar ont wikkeling en zij begint nu een ei gen gezicht te vertonen. Van zelfsprekend zijn de hoofdtrekken van dat gezicht Spaans of Portu gees of ook wel een mengeling van beide Daarbij komen kenmerken van ben beïnvloed en die in de smelt kroes van dat grote werelddeel zijn omgevormd tot een volk met een eigen karakter. Dit karakter is ten zeerste ge compliceerd en het is weerspiegeld in de gedachten van verschillende schrijvers. Prof. mr. dr. J. A. van Praag heeft hun verhalen vertaald en gebundeld en ons daarmee een in hoge mate interessante ken nismaking gegund met degenen, die aan dat karakter een litteraire expressie hebben gegeven. (SS San Juan de Dios, uitgave Veen, Amsterdam, 148 blz., 6,90). BIJ de Staatsdrukkerij .is verschenen 10-3-1966, een kost baar foto-album van het huwelijk van prinses Beatrix en prins Claus. Het kabinet-Cals was nog de opdrachtgeefster, zoals blijkt uit het voorwoord van de oud-mi nister-president. Als dit foto-album inderdaad be doelde het historisch gebeuren vol ledig in beeld te brengen, had een enkele foto met wat rook niet mis staan. De blijde en ongedwongen uren van de dag en de pracht en praal zijn echter heel mooi weerge geven. De platen zijn goed geslaagd, al konden ons de zwart-wit foto's meer bekoren dan de kleurenfo to's, die niet allemaal even scherp zijn overgekomen. Natuurlijk is het wel zo. dat kleur het album visueel van veel waarde maakt. Ook is ruimte gemaakt voor een korte fotoreportage van het leven van prinses Beatrix. Resumerend: het album is, zeker voor de hartstochtelijke verzame laar van „koninklijke foto's" (dat zijn er nogal wat), een prachtig bezit, 27,50). T)RIE fraai uitgevoerde fotoboeken van de Haagse uitgever Lannoo. Het zijn Vlaanderen tus sen gisteren en morgen (waaruit bovenstaande plaat), met 184 foto's; Antwerpen stad aan de stroom (160 foto's) en Europa Unita (200 foto's). Alle onderschriften vier talig, f 37,50. De platen zijn afgedrukt op zwaar kunstdrukpapier en geven een goed beeld van de behandelde onder werpen. Een geplastifi ceerde omslag geeft in derdaad, zoals de uitgever aankondigt, een monu mentale indruk. De tekst is encyclopedisch en sluit goed aan bij de platen. Enkele schoonheidsfoutjes daargelaten maken de boeken een verzorgde in druk. Voor wie zijn deze boe ken echter bestemd? De amateurfotograaf zal ho gere eisen stellen aan de kwaliteit van de foto's. De man die speciale interesse heeft in een van de drie onderwerpen, zal andere wegen vinden. Blijft over het relatie geschenk, ter verrijking van de boekenkast en visueel ongetwijfeld inte ressant. A VAN DER MEIDEN heeft nietszeggende, holle, rhetorische kerkblaadjes die meer rieken naar een groot aantal lessen, muffe kerkgebouwen dan naar een gegeven op Kerk en Wereld levende gemeente, tp Driphprcrpn nvpr ruiRli Hetzelfde zou moeten worden ge- te Driebergen, over „publi- daan met hel onderwerp nPublic citeit en public relations van relations". Daarom zeggen we van de kerkelijke gemeente" ge- boek-: uitstekend, bundeld tot een boek. begin. (160 blz., ƒ5,90) Het is een onderwerp dat de kerk pas sinds kort en nog aarze lend aan het ontdekken is. Juist daarom is het goed dat ieder ker- keraadslid en dus ook iedere domi nee dit boek in handen krijgt. Het gaat Van der Meiden er niet om via „gemakkelijke en goedko pe pogingen het evangelie aantrek kelijk, verkoopbaar en licht ver teerbaar te maken", maar om de kerk te leren hoe zij met behulp van de techniek van de 20ste eeuw „eerlijke informatie en evange lisch commentaar" kan leveren. Gezicht van de kerk (uitgave Bosch en Keuning, Baarn) staat propvol goede informatie en be hoort verplichte lectuur te worden voor iedere aankomende dominee. Eigenlijk zou dit boek het begin van een serie moeten zijn. De hoofdstukken over gemeente en pers bijv. zouden heel prak tisch, liefst met tips, moeten wor den uitgewerkt tot een afzonder lijke uitgave. Misschien dat we dan eens afkwamen van alle voze. Josephftie.... Napoleons grote liefde, door Hubert Cole. Uitga ve Ad. M. C. Stok, Den Haag. De schrijver is nauwkeurig de handelingen van Josephine de Beauharnais en van allen in haar omgeving, die haar beminden en van degenen, die haar verguisden, nagegaan. Hetzelfde deed hij met vrienden en vijanden, intriganten en bloedverwanten en alle overige personen, die zich rondom Napole on Bonaparte schaarden. Het is geen zoetelijk liefdesver haal over Napoleon geworden. De schrijver heeft alle moeite gedaan om een gedocumenteerd en zo ob jectief mogelijk geheel te verkrij gen. Met afdrukken van beroemde schilderijen (o.a. uit het Louvre en uit het museum van Malmaison) werd het boek verfraaid. Het be vat tevens een duidelijke stam boom (1714-1873). Liefhebbers van de historie zullen dit boek onge- a an HET DIER heeft Leon», A Huizinga zijn hart verpu „aan het vrye dier wel te verstti Voor huisdieren heb ik minder li langstelling". En het zijn vooral vogels die zijn aandacht geboti houden. Maar hij geeft eerlijk toe, d dij zich geen ornitholoog zou dn ven noemen. „Hij doet zijn beste dieren die hij tegenkomt, te he kennen, te „determineren", zo; de kenners zeggen, „maar als b mij niet lukt uit te maken wie ik eigenlijk te doen heb: nt een rietzanger of een zwartkoj rietzanger, dan laat ik het er ve der bij en zeg alleen maar; Dj dier!" Zo luidt ook de titel n ooek, waarin ,hij in een veert schetsen oveg zijn ontmoeting met dieren vertelt: „Dag dier (uitgave H. P. Leopold, Den Ha;; blz. 186, ƒ10,90), zo maar met dit ren, die zijn weg kruisten op zij reizen, op zijn wandelingen, o zijn vaartochten, en tijdens tij eenzame opsluiting in een cel i de donkere jaren van de bezettini Met tekeningen van Rien Poor vliet. Er is een groot verschil tus« een liefhebber van honden en mand die een hond er op na hou: en dat dier „doodvertroetelt" i een verstikkende „liefde" waaraj noch hond noch baas iets heeft. Voor de werkelijke hondenlij hebber die belang stelt in het dit die zich als verzorger daarvoc verantwoordelijk weet en di beseft, dat wezen en karakter vj het dier zo volledig mogelijk hun recht dienen te komen, is serie „Mijn hond in beeld" (uitga ve Zomer en Keuning, Wagenit gen) in hoge mate aantrekkelijk In die serie is „De Boxer" s! eerste deel verschenen. Lt Knutson. een der bekende deskut digen van de Zweedse kenneldul zorgde voor de tekst. Zijn landgt noot Ake Wintzell, die zich als ft tograaf geheel op de honden het! gespecialiseerd, leverde prachtit foto's. (62 blz.. 8,90). Opvoeden Bij de liefhebber van honden, d man die wezenlijke belangstellin voor zijn- huisdier heeft en die zij: dier als hond met specifiel „hondse" eigenschappen waardeei en die er niet een „menselijk" soort huisgenoot in ziet is Jan Rheenen beslist geen onbekende, Het is dan ook te begrijpen, oa. de man die een hond als kameraa! heeft gekozen De opvoeding onze hond (uitgave P. van kum, Amsterdam), dat tal waardevolle aanwijzingen en iw gevingen bevat, met veel genoega zal doorlezen. Jan van Rheenen wijst zijn zers erop dat het houden van hond verplichtingen meebrengt, wel tegenover de hond zelf als genover de medemens, en dat, laas, een zeer groot deel van Nederlandse honden tot de slecht opgevoede ter wereld behoort. Rien Poortvliet zorgde voor lustraties. even genoeglijk als uiteenzettingen van Van Rheeï (112 blz.,'ƒ7,90). De zevende furie, door John Castle. Uitgave Ad. M. C. Stok, Den Haag. Het beklemmende van dit fan tastische verhaal is dat het hele maal niet zo denkbeeldig behoeft te zijn. John Castle heeft met zijn spannende story over een veronge lukt Amerikaans vliegtuig met van cholera-koppen voorziene ra ketten aan boord, een schrikbeeld getekend van wat in een eventueel volgende wereldoorlog de mensheid nog meer dan alleen atoombommen te wachten staat. Zijn boek laat zich lezen als een boeiende avonturenroman. Als men echter door de fantasie heen kijkt gaat, eerlijk gezegd, de pret er af. Denken en handelen van de Engelse bacterioloog, die er zelf aan meegewerkt heeft een even oud als gruwelijk gevaar pasklaar te maken voor een moderne oor log, zijn heel overtuigend beschre ven. (269 blz., 14.50). Een boek over het leven van de Protestanten in Spanje. Uit de situ atie-tekeningen van de schrijver kunnen we afleiden, dat hij met de bestaande situatie op de hoogte is; hij is er evenwel niet in geslaagd om er een warm-levend verhaal van te maken. Het geheel is te zoet van toon en blijft aan de oppervlakte, zelfs de liefdesgeschiedenis tussen José en Cerilla blijft steken in een koele reportagestijl. Het godsdienstconflict waarmede de Protestanten te worstelen heb ben wordt niet van binnenuit gete kend en de maatschappelijke moei lijkheden als gevolg van hun Pro testantse levensbeschouwing wor den in een ongeloofwaardige be rusting opgevangen. (188 blz.. 7,95). Het mysterie van dc verdwe nen student en De dood hield woord, door Joan Fleming. Uitga ve Leopold, Den Haag. Na het succes met Het Mysterie van de koffer heeft Joan Fleming deze twee boeken op de markt ge bracht. De hoofdpersQon, detecti ve Noeri Bey is een eenvoudige man, verre het type van de „die-hard". Juist door zijn vaak wat dom aandoend en kinderlijk gedrag is het verhaal bijzonder spannend geworden. De dood hield woord is van een geheel andere opzet. Een meisje in een dorp krijgt, na een auto-onge luk, af en toe het vermogen in de toekomst te zien. Zij voorspelt met succes enige malen het overlijder van een dorpsgenoot. Een van die sterfgevallen blijk, een moord te zijn. Maar wie heeft die gepleegd? En heeft het meisje dat ook „gezien"? (beide boeken ongeveer 200 blz., 4,90). Passagieren in de tropen, door Gerald S. Johnson. Uitgave C. de Boer Jr., Hilversum. Het spannend verhaal van een oud, roestig schip, dat in een ty foon terecht komt. Hoe on waarschijnlijk ook, ,-t schip blijft, dankzij de uitgebreide voor zorgsmaatregelen van de kapitein behouden en drijft zeven maanden hulpeloos in een grote zeestroorr n de Indische Oceaan rond. Ondertussen worden vele avontu ren beleefd. Duidelijk schetst de schrijver de karakters van de zes aan weer en wind overgeleverde bemanningsleden en hun reacties op de gebeurtenissen (234 blz., 6,50) De zaak-Wennerström, door dr. Hans-Krister Rönblom. Uitga ve Nederland's Boekhuis, Til- De naam Wennerström zal velen nog bekend in de oren klinken. Deze eerzuchtige Zweed viel in 1949 in handen van wat Rönblom noemt de meest efficiënte spiona- ge-organisatie ter wereld. Vijftien jaar lang zag hij kans militaire geheimen van westelijke landen aan de Russen uit te leveren. De schade die hij - hiermee aan de westelijke defensie heeft toege bracht, laat zich moeilijk beschrij- Wennerström was sluw maar te gelijk ook doortastend. Rönblom vertelt aangrijpend en boeiend het levensverhaal van deze man, die in zijn jeugd veel ziek was en ook geen aanleg voor studie had. De lezer krijgt de indruk dat Rönblom de zaak niet mooier (be ter: lelijker) voorstelt dan ze is. Het is een nuchter feitenrelaas ge worden. Dat maakt het boek juist waardevol. (163 blz., 7,50). Moord in vogelvlucht, door Fons te Marvelde. Uitgave Broekman en De Meris. Amster- Een ongeluk waarbij een vogel in 1966 een jongen aanvalt en waarbij Fons te Marvelde de jon gen ontzet, is aanleiding geworden tot het schrijven van dit boek. Het is dan ook een speurdersro man van een geheel eigen genre. Een privé detective die als zeer kundig te boek staat, wordt het slachtoffer van een geraffineerde moordzaak. Pas op het allerlaatste ogenblik, enkele uren voor hij ter dood zal worden gebracht, ontdekt hij iets waardoor hij van de strop wordt gered. Dat iets is het speci aal gedrag van een kauw. Misschien heeft Te Marvelde te sterk gedacht aan het motief van zijn boek, er komen namelijk te veel onwaarschijnlijkheden Een koninkrijk voor een lied door Ira Morris. Uitgave Ad. M. C. Stok, Den Haag. „Leefde ik maar in de middel eeuwen. Dan had ik meer rust dan nu", hoort men in deze tijd wel eens zuchten. In die middel eeuwen, die nu zo worden geroemd, was het ook geen koek en ei. Met grote verbeeldingskracht en rijke historische kleur voert Ira Morris de lezer in zijn boek mee naar deze middeleeuwen. Hoofd persoon is de knappe hertog Ka- rel van Bourgondië. Vlaanderen en Navarra, die zonder voor te komen in de annalen der geschiedenis een boeiende hoofdpersoon wordt als man van zijn tijd en als fascineren de middeleeuwse vorst. (411 blz., 17,50). De held op de ezel, door Mio- drag Bulatovic. Uitgave J. M. Meulenhoff. Amsterdam. Een soldatenroman in optima for ma. Bulatovic schreef een satire op oorlog en heldendom, ruig en eerlijk zoals het in de soldaten- maatschappij pleegt toe te gaan. Het verhaal mag stellig erotisch gekruid heten, maar de weergave lijkt natuurgetrouw. Het Italiaanse garnizoen in een klein Zuidsla- visch bergstadje weet nauwelijks wat oorlogvoeren eigenlijk is. Alle „geneugten" van het soldatenleven boeien hen volledig. (383 blz. 12.50). Spelend in de velden des He ren, door Peter Matthiessen. Uit gave SIJthoff, Leiden. Het gaat in deze Amerikaanse roman om een stuk „zen dingswerk" en wel in hét Zuidame- rikaanse Amazonegebied, waar in ontoegankelijke oerwouden de Nia- runa-Indianen leven. De manier, waarop hier „zen ding" wordt bedreven is volkomen vreemd aan wat in Nederland in het algemeen onder zending wordt verstaan. De zendelingen zelf zijn kennelijk ongeschoolde leden van een kerkgenootschap, die op geen enkele wijze de Bijbelse boodschap laten doorklinken In dit verhaal. Kerk en christendom wor den daarentegen potsierlijk verte kend. We kunnen ons dan ook niet aan de indruk onttrekken, dat het in deze roman meer om de seksuele .ervaringen van de twee zen dingsechtparen en de hen omrin gende mensen gaat, dan om de zaak des Heren. Als men dit terzij de laat maar hoe kan dat eigen lijk, want het is het uitgangspunt van dit boek dan biedt de geschetste confrontatie tussen de „gecultiveerde" mens en de Niaru- na-Indianen boeiende aspecten. (381 blz., 16,90) Jean Paul Sartre, door dr. L. W. Nauta. Uitgave Het Wereld venster, Baarn. In weinig bladzijden weet de schrijver toch uitvoerig en nauw keurig te zijn op de hoofdpunten van het denken van Sartre. Geen werk voor oppervlakkige cn haasti ge lezers, maar voor ieder, die van nadenken houdt, goed toeganke- Nog 50 dagen, door Maurice Edelman. Uitgave Ad. M. C. Stok, Den Haag. Deze roman van Edelman, een kenner van Europese zaken, speelt zich af in het Algerije van voor 1962, dus toen dit land nog deel uitmaakte van Frankrijk. Een van' de hoofdpersonen knoopt relaties met de OAS, de geheime le- laat. Temidden van de terreuracties In dit Afrikaanse land zijn er de oer-menselijke tragedies, waarbij Eliane haar .man loslaat en haar heil zoekt bij een vroegere vriend De auteur geeft een knappe beschrijving maar de weinig ver heffende liefdesscènes had hij wel achterwege kunnen laten. (283 blz., 14.50) Jiddische anekdoten en spreek woorden, door Salcia Landmann. Uitgave Bosch en Keuning, Baarn. Merkwaardig: juist nu onder dt Joden de belangstelling voor het Jiddisj sterk afneemt velen van hen beschouwen het Jiddisj als de taal van het ghetto, de onvrijheid, de diaspora; die taal heeft voor hen, nu Israël als onafhankelijk land bestaat, geen zin meer stijgt onder de niet-Joden de inte resse daarvoor. En vooral stijgt de interesse in de wat weemoedige en vaak zeer filosofische humor, Jiddisje „witz". De Zwitserse Salcia Landmann heeft een aantal van deze „witze" en ook spreekwoorden verzameld. Naast de Nederlandse staat ook de oorspronkelijke Jiddisje tekst. (204 te lezen. Tevens zal men beseffen, dat men Sartre zelf zal moeten lezen en dan kan dit "boek daarbij tot een goede hulp zijn. De schrijver behandelt niet alleen Sartre als fi losoof, doch geeft aan het begin een beschouwing over de schrij- ver-filosoof. (136 blz., 8,90). Filiaal in Parijs, door H. J. Kaeser. Uitgave Callenbach, n'«- kerk. Deze roman speelt In Zweden Kristen Nyberg, een vrouw van middelbare leeftijd, heeft tijdens het huwelijk met haar veel ouder man haar zelfvertrouwen verloren Na zijn dood tracht de gevocV-e an in zichzelf gekeerde Kristen zichzelf terug te vinden. Het haar strijd, maar ze wint. Een bezwaar van dit overigens goede boek is, dat hier en daar op een gezochte manier, een pikant tintje moet worden meegegeven. (216 blz., 6,50) blz., ƒ8.90) Een dag In Vietnam, door Max Nord. Uitgave Nijgh Van Dit- mar, Den Haag. Een reporagereeks uit Vietnam. Kanton, Macao en Hongkong. Zeei korte verblijven; zeer vluchtige in drukken. Max Nord, medewerker van Het Parool, laat er geen twij fel over bestaan de reis van z'n leven te hebben gemaakt. Alleen al daarom heeft hij de ogen wijd open gehouden. Zo wijd zelfs dat hij hier en daar in de wirwar van indrukken verstrikt is geraakt. De verbazing van de schrijver doet wel eens wat naïef aan. Z'n bespiegelingen, die bepaald niet pretentieloos zijn, hebben een op pervlakkig karakter. Een boekje, dat veel vragen on beantwoord laat, totaal niet indrin gend is, en helaas nog is verlucht met foto's, die elke amateur had kunnen maken (120 blz., ƒ4.95). In geuren en kleuren TN geuren en kleuren A geschiedenis van de Hollandse bolgewassen, door J. A. Janse. (Uit gave Oosthoek, Utrecht). Dit bij zonder mooi uitgevoerde en met zorg geïllustreerde boekje verscheen als vijfde deeltje in de reeks „De geschiedenis van de da gelijkse dingen". Op hoe kan het anders - bloemrijke wijze verhaalt de au teur van de ontwikkeling van de bloembollencultuur in ons land en terzake kundig beschrijft hij ach-l tereenvolgens de tulp en de daaruit ontsproten soorten, de hyacint, de lelie, de krokus en de narcis. Aan dacht besteedt hij voorts aan de plaats, die de Hollandse bolgewas sen door de eeuwen heen hebben ingenomen in de kunst. Als de schrijver een balans op maakt. komt hij onder méér tot de conclusie, dat het grote succes van de Hollandse bloembollen stellij voor een belangrijk deel is tc dan ken aan de onvermoeide kruisingsarbeid van vele kweken over een zeer lange tijd. De uit komsten van het wetenschappe lijke onderzoek tonen intussen aan, dat het eind van de mogelijk heden op dit gebied nog niet in zicht is. (115 blz., 32 foto's. van 16 in kleur, 14,50). Leer mij ze kennen, de Twen tenaren, door Jan van der Dun- gen en Leer mij ze kennen, d* Groningers, door J. S. Niehoff. Uitgave A. W. Sijthoff, Leiden Beide „streekboeken" met vcU goede foto's verlucht, geven een aardige indruk van gewesten die niet direct in het centrum van de belangstelling staan. In beide boeken valt op dat het volkskarakter goed getekend is. De noodzakelijke hoeveelheid historie wsrdt sappig verteld en gelukkig komen de beschreven „stammen" er niet uit als de vol- maakste soort Nederlanders. Zowel in Groningen als in Twen te heeft de familie nog grote in vloed. er wordt weinig verhuisd en zeker niet als het niet nodig is om economische redenen. Daarom wordt de newcomer ook lange tijd mét wantrouwen bekeken. Een schoonheidsfoutje lijkt ons het woord Twentenaren, dat geen Twent ooit in de mond zal nemen (150 blz., 7.90). TN de serie Oosthoek-lexicons is een deel „Scheepvaart" verschenen. 1 een verklarend woordenboek over alles wat met varen te maken heeft. Deze specialistische encyclopedie werd samengesteld door bel Nationaal technisch instituut voor scheepvaart en luchtvaart. Zowel zeelui als „stuurlui aan de wal" kunnen plezier beleven aan dit boek, dat In alfabetische volgorde, verklaringen geeft van termen, woorden, uitdrukkingen en gezegden, compleet met foto's en tekenin gen. Een handig en waardevol vademecum (243 blz.. 14,50) In kort bestek laat auteur P. Verhoog In Korte geschiedenis van de scheepvaart de boeiende ontwikkeling In de loop der eeuwen de revue passeren. Hij doet dat op een zakelijke. chronologische wijze en voorzif het boekje van passende illustraties. Een Intereisant boekje voor ieder een die globaal wat van de scheepvaarthistorie wil weten maar voor ingewijden is het 't zoveelste produkt in een rij boeken over hetzelfde onderwerp, een ry die steeds dikker wordt. aUitgavc Nijgh en Van Ditmar. Den Haag, 80 blz., 6,50)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 6