Commentaar Veemarktplan onaantrekkelijk zonder ontworpen sporthal Eiland Bali als beeld en droombeeld in Volkenkunde Leids belastinggebouw geheel gecentraliseerd Js Verklaring Leidse PvdA-fractie: Cursus Frans op scholen nog zinvol? lagere Vlotte musical Delftse en Leidse studenten Voor toerist nog altijcl een dorado ALS EERSTE IN NEDERLAND Prettiger en doelmatiger werken Geslaagd jeugdconcert in de stadsgehoorzaal Spreektijd k I EU WE LEIDSE COURANT VRIJDAG 16 DECEMBER 1966 jjj LEIDEN De heer Gransch (PvdA) dopende gistermiddag de voortgezette „behandeling van de gemeentebegroting 3>door de raad met beschouwingen over in-„Onderwijs en culturele zaken" heerste spreker over dit hoofdstuk. Hij sprak de wens uit, dat in het komende ly.jaar grond zal kunnen worden gevon den voor het nieuwe Rembrandt- ay'lyceum. Bij het rapport over de lichamelijke H opvoeding, waarover wij onlangs schreven, wilde hij enige vraagtekens plaatsen. Er dient blijkbaar „pijlsnel" iets te moeten gebeuren voor de ver betering van een aantal gymnastiek zalen. concludeerde hij. Graag wilde de heer Gransch in de nabije toekomst ir-pen aantal cijfers vernemen, die een nj indruk kunnen geven van de over li-: gangs- en examenresultaten od de ei Leidse scholen. H Ten aanzien van de „democratisering a van het onderwijs" vroeg hij zich af hoe het komt, dat het percentage uit s; het arbeidersmilieu afkomstige stu- 3 denten van de Nederlandse universi- r teiten is gestegen van 6 procent vóór ij de oorlog tot slechts 10 procent nu, in j tegenstelling tot bijvoorbeeld 30 pro- cent in Engeland. Mijns inziens ligt het probleem niet bij de overgang van de middel- a bre school via toelagen e.d. naar de f\aüversiteit. Het knelpunt ligt daar- c|eictegen bij de overgang van de la- j%'ere naar de middelbare school, on dier meer door financiële oorzaken. «Misschien kan een ,^choolverzor- Hg'mgsdienst" een gedachte waar- J mee wethouder Sannes speelt mj hierin verbetering brengen. Hü zou het voorts op prijs stellen, als ook op de middelbare scholen ver* keersonderwijs wordt gegeven. Susbsidies voor verenigingen en in stellingen mogen niet worden gezien als een sluitpost op de begroting, merkte hij verder op. Ten aanzien van de Leidse Muziek school zei de heer Gransch, dat deze haar eigen tarieven vorig jaar zo drastisch heeft verhoogd (met 40 pro cent), dat hier beslist niet aan mag worden getornd. Rivierenbuurt De heer Lijten (KVP) bracht de ..scholenbouw" in de Rivierenbuurt ter sprake, of beter: het uitblijven daarvan. Over het spraakonderwijs op de la gere scholen merkte hij op, dat dit in theorie goed is geregeld, maar dat de praktijk te wensen overlaat, mede door de grote vraag naar logopedisten. De oude regeling was volgens hem doelmatiger aangezien toen de leer krachten zelf werden ingeschakeld. Bevordering van het vreemdelingen- keer is volgens de heer Lijten ook een gemeentebelang. Scholen-o p-een-kluitje Mevrouw Geelkerken prot.-chr.) schonk aandacht aan de scholen bouw in Leiden, die over het alge meen bevredigend is. Wel moet er- worden gezorgd, dat niet „te veel scholen op een kluitje worden gebouwd". Het aantal kleuterscholen de Professorenwijk (Burgemees- terswijkis hiervan misschien een voorbeeld. Tijdig overleg mét en tus sen schoolbesturen is gewenst. Krijgt onze stad niet teveel kleuter scholen? Er zal een compromis wor den gevonden ten aanzien van het nor menstelsel van de rijksoverheid. Het op de lagere school leren van de Franse taal betekent voor alle la tere scholen een probleem. Een en quête is hier misschien op haar plaats. Het rendement van de gewraakte cur- suss enblijkt op de middelbare- en ulo scholen niet groot te zijn. Mogelijk zal de algemene voorkeur naar een andere vreemde taal gaan en misschien heeft het zelfs wel zin helemaal op te houden met deze extra belasting van de kinderen der lagere scholen. Het tekort aan gymnastiekzalen kan voor de lagere scholen misschien voor een deel worden opgevangen door voor en na schooltijd een uur gymnastiekonderwijs te geven aan hogere klassen., dus van 89 en van *—5 uur. Het is jammer, dat de Louise de Cligny -h.b.s. nog niet is ingeschakeld hij het HAVO-experiment. Heeft het nog wel zin de gymna sium-afdeling van het Rembrandt- lyeeum te handhaven?, zo vervolgde mevrouw Geelkerken. Er zit geen groei in deze afdeling. Aanstelling van een derde maat schappelijk werkster voor de scholen is misschien zinvol. Karakter Lakenhal Nu er een directiewisseling bij mu seum De Lakenhal plaats heeft, misschien het tijdstip aangebroken de deskundigen van de betrokken com missie eens uitvoerig beraad te laten plegen over het toekomstige karakter van het museum. Ook dr Duyverman (VVD) schonk aandacht aan het Rembrandtlyceum. Het gebouw heeft nog vele tekorten. Hoe staat het met de behoefte aan openbaar middelbaar onderwijs in Zuidwest?, zo vroeg de heer Duyver- man. Hij doelde hiermee in de rich ting van een dépendance van ge noemd lyceum in dit stadsdeel. Kan er geen plan worden gemaakt voor het bevorderen van „onderlinge verkenning" van de verschillende men van onderwijs in Leiden? Het is bijvoorbeeld nuttig als het lager derwijs iets afweet van het ulo en het middelbaar onderwijs. En omgekeerd! Leids klankbeeld Tenslotte bepleitte de heer Duyver- man het laten vervaardigen van een klankbeeld van Leiden als relatiege schenk de klanken van de ver schillende Leidse carillons, door een verbindende tekst „aan elkaar ge- De heer Koopmans (PSP) gaf een toelichting op het voorstel van zijn fractie de derde logopediste van de school voor spraak- en hoorgebrekkigen geen ontslag te verlenen. Hoe staat het met de vervulling van de directeurs- vacature van museum De Lakenhal? informeerde hij verder. Is het niet mogelijk in het vervolg de bouw van sOholen en gymnastiek lokalen meer te combineren?, vroeg de heer Pompe (Noordraad). Voorts wil de hij weten of het in de bouw var lagere scholen opnemen van aparte lokalen voor kleuterscholen mogelijk Het had de heer Pompe zeer teleur gesteld, dat wethouder Harmsen in zijn wel zeer onverwachts „in de raad geworpen" bezuinigingsplan inzake de veemarkt helemaal voorbij is gegaan aan het tweede facet van deze zaak: de sporfchaL V ei ling lud Het verplichte vak lichamelijke op voeding moet dezelfde aandacht van ouders en leerkrachten hebben als de theoretische vakken, aldus de heer Versnel en dat betekent onder meer: meer gymnastiekzalen. Hij kritiseerde het boven elkaar bouwen van gym nastieklokalen zoals in de chr. Lts. in Zuidwest is gebeurd. Nog steeds heb ben we in tegenstelling tot vele klei nere gemeenten geen sporthaL vervolg de heer VersneL Niet alleen de Sportstichting maar ook B. en W. zullen moeten gaan pra ten met het veilingbestuur over de mogelijkheden de nieuwe veilinghal ook voor sportdocleinden te gebruiken. In andere gemeenten kan dat ook, aldus de heer Versnel. Het zwembad De Vliet is nu wel verwarmd maar het moet ook worden overdekt, meende de heer Van der Klugt (KVP). Ook in Leiden-Noord is behoefte aan een jeugddorp, vond hy. Het veemarkt-sportihalplan ter spra ke brengend, veronderstelde hij, dat bij voldoende bezuinigingen op andere terreinen miseohien de plannen toch nog kunnen worden gerealiseerd. Namens de prot.-chr. fractie ging de heer Van der Vliet nader in op de sportzaken van de begroting. Hoewel in het afgelopen jaar veel „van de grond is gekomen" in het belang Sporthal Over de veemarkt-sporthal zei de heer Van der Vliet, dat deze als sport hal voor Leiden van zeer grote be tekenis zou kunnen zijn. Een optimale bezetting zou de ex ploitatie gunstig kunnen beïnvloeden. Zouden alle mogelijkheden worden benut, dan zijn er zeker mogelijkheden dat de hal volgens het huidige ont werp kunnen worden gerealiseerd. Mijn fractie ondersteunt het verzoek van K. en G. om „promotie op de su'bsidielijst", zei de heer Van der Vliet ten slotte. Zijn fractiegenoot Lamers onder- Mevr. Geelkerken-Brusse: straks staan scholen leeg streepte het belangrijke, stimulerende werk van de nu 20-jarige Leidse Jeugd Actie. In Zuidwest is behoefte aan voorzieningen op het gebied van de jeugdwerk. Volgende spreker was de heer Kuyt (PvdA), die zich graag aansloot bij de waarderende woorden, die mevrouw Geelkerken had gewijd aan de schei dende directeur, De Lakenhal, drs. Van Wessem. Voorts ging ook hij in op het toekomstige karakter van het useum en op hef aankoopbeleid. Volkstuinen Zijn fractiegenoot Molle bepleitte opstelling van een recreatieplan. Het kampeerterrein, dat in het Vlietpark komt, zou spr. graag aan de zuidkant geprojecteerd tussen de spoorlijn de Kanaalweg. Hij vond het jam- -, dat nog steeds over tijdelijke en permanente volkstuincomplexen moet worden gesproken hoewel hy hef pret tig vond te vernemen in het antwoord van B. en W., dat al het mogelijke zal worden gedaan de complexe Oostvlietpolder een blijvend karakter te geven. Daarnaast komt aanleg volkstuinen in de nabijheid var woonwijken hem als gewenst voo: Po rtiekn i m fen Bij de behandeling van het jeugd werk liet de heer Molle het woord „portieknimfen" vallen, daarmee doe lend op de door ouders in de steek gelaten jongeren, die vaak negatief en ordeverstorend van karakter zijn, de vertierzoekers. Hij suggereerde voorbeeld van andere steden te volgen door voor deze jeugd een eigen ge bouw beschikbaar te stellen. Mej. Kappeyne van de Coppello (WD) wilde graag nader worden in gelicht over de sporthalfacetten var het veemarkt-plan en over het sport halcomplex in Zuidwest. Veemarkt-Schou wburg Ten slotte legde de heer Van Aken (PvdA) namens zijn fractie een ver klaring af over het veemarkt-sport halplan naar aanleiding van wat wet houder Harmsen hierover maandag avond heeft meegedeeld. Het veemarktproject was voor om daarom zo interessant omdat het zc nauw is verbonden met de sportfacili teiten. Wij hebben de indruk, dat als de „sporthal-armslag" bij een verkleind project wordt weggenomen, een na delig saldo nog groter wordt. Dit be tekent dat dit de aantrekkelijkheid van het hele project sterk verminderd. Over het schouwburgproject zei de heer Van Aken, dat een ver eenvoudigd plan" volgens B. en W. de zaak nog verder zal vertragen. De P.vd.A.-fractie onderschrijft dat. t ons valt bepaald wel te praten over het doorlichten van het schoww- burgproject. Is een faseplan niet te verwezenlijken?", aldus de heer Van Aken. Proeve van Balische kunst. Ano nieme houtsculptuur uit de col lectie van de Leidse universiteit een landbouwer op een buffel voorstellend. .Gedenk de vogel LEIDES Omdat er voor de op voering van een musical ook dames nodig zijndeden de Delftse studen- een aanzoek aan de Leidse vrou welijke studenten. Ze gaven hun ja- woord op één voorwaarde: ook een avond in Leiden spelen. En zo komt het, dat we gisteravond keken en luisterden naar: „Gedenk de VogeT'. Helemaal eruit gekomen zijn de ma kers niet. In het programma wordt de vreemde vogel vereenzelvigd met „dat verre familielid of die vaag-bekende, die steeds als hij zich bij uw gezel schap voegt met zijn aanwezigheid en met zün onwelkome theorieën onbe hagen wekt en de stemming bederft". In het stuk zelf is hij meer de provo- achtige propagandist van het absolu te niets in onze vermechaniseerde en geautomatiseerde wereld. Het hele ge val wordt studentikoos op de hak ge nomen in verschillende sociale groe peringen tot de man zelf in de di rectie van een uitgeverij zit. Toch onderkent men wel terdege het gevaar van dit soort nihilisme. Men aanbidt tot slot niet de man, maar wel het idooL De mens, tegen Onder de regie van Jan Westermann is er een vlotte opvoering van gege ven. Men had rake typen vooral bij de vrouwen. Er werd behoorlijk goed gezongen en de muziek onder leiding van Nanne van Hoytema was uitste kend, evenals de choreografie van Jack Bow. Er waren veel open doekjes en tot slot een zeer langdurig applaus. Ook werden er bloemen aangeboden. A. C. Bouwman Noordwijk; kandidaats examen Engelse taai en letterkunde mej. G J Dirkse te Rotter dam; doctoraal examen Engelse taal- en letterkunde mej. M de Savornln Lohman te Santpoort; doctoraal examen biologie de heer W J Terpstra te Leiden (cum laude). LEIDEN Van aanstaande za terdag af tol 1 maart is in het rijks museum voor volkenkunde een ten toonstelling over Bali te bezichti gen. Schilderijen en plastieken van Europese en Balinese kunstenaars laten Bali zien zoals het is en als droombeeld zoals dat na de ontdek king van dit tot de verbeelding tprekende eiland in 1597 is ontstaan. Ontdekker Cornelis Houtman en zijn nannen werden verliefd op het eiland. Ze raakten dik bevriend met de ko ning, een beminnelijke dikke man, die tweehonderd vrouwen had, in door twee witte buffels getrokken rij tuig reed en vijftig dwergen bezat van wie de lichamen waren verminkt, zo dat ze op krisgrepen leken. Paradijs LEIDEN Het nieuwe belasting- gebouw aan het Stationsplein, dat op 21 december officieer in gebruik wordt genomen, is het eerste in Ne derland waarin alle onderdelen van de Rijksbelastingdienst zijn gecentra liseerd. Het gebouw vervangt de ze ven nu ontruimde panden aan de Breestraat, de Rijnsburgerweg, Langebrug, de Oude Singel en het Noordeinde. De nieuwe huisvesting betekent een belangrijke verbete ring. Er kan niet alleen prettiger maar ook doelmatiger worden ge werkt, waardoor grote besparingen mogelijk zijn. Verwacht wordt dat sport en jeugd, zijn er uiteraard nogj00^ ^et Publiek baat zal vinden bij wensen. Er is bijvoorbeeld nog steeds!de centralisatie: de belastingdienst (Van een onzer redacteuren) LEIDE1S Aog voordal het of ficiële concert plaats had gevonden mochten de v.h.m.o.-scholieren eis- termiddag reeds kennismaken met het orgel in de Stadsgehoorzaal. Daar een deel van het programma eensluidend was mei dal van avonds, verwijzen we voor de be spreking daarvan naar het artikel n onze collega. Wel scheen het ons toe, dat de com positie van Albert de Klerk voor iemand die voor het eerst met orgel muziek wordt geconfronteerd de problematische kant is; de tijd ontbrak om veel over andere de tails dan de klavieren en pedalen te vertellen en aan een toelichting op de bouw van het eigen werk kwam De Klerk jammer genoeg, niet toe* misplaatst applaus hier en daar vorm de hiervan wel een bewijs. Veel groter was het succes dan ook van de prijsvraag, die door bijna 14 pet van de aanwezigen goed werd op gelost; het bleek niet zó gemakkelijk, te ontdekken in welke stijl het Merck toch hoe sterek geïmiteerd werd (de imitaties waren uiteraard De Klerks eigen werk, zodat juist de variatie waarin hij zelf aan het woord was moeilijk te vinden bleek te zijn) doch men heeft gespannen geluisterd en. misschien juist door zijn fouten, hier van veel geleerd. Uiteraard is deze methode niet toe te passen bij elk jeugdconcert, doch om de belangstelling gaande te maken was het een uitnemen de vondst. Winnaars waren een jeugdige Londenaar, die toevallig aanwezig was, verder leerlingen van het Rijnlands lyceum, het Maria Ulo en de R.K. vakschool voor meisjes, i Handels orgelconcert no. 3 op. 7 in Bes wist zeer te boeien; het idioom was de leerlingen vertrouwder en de verklanking door het Nederlands Ka merorkest o.l.v. Goldberg met mede werking van Albert de Klerk stond op hoog niveau: alleen van de blazers was niet veel te horen: dezen werden volledig overstemd. De improvisatie van de organist werd gespannen gevolgd, evenals het spirituoso: tegen de menuetten kan men het bezwaar inbrengen, dat ze te langdradig waren om de aandacht ge vangen te houden. Het luide applaus bewees, dat men zo niet alles begrepen, het dan toch geapprecieerd had. We hopen wel, dat er in de toekomst gelegenheid zal zijn, nog eens nader in te gaan op de spe cifieke kenmerken van het orgeL stelt aanzienlijk kortere wachttijden in het vooruitzicht. Waar ook tjjd geld is, zal dus zelfs het publiek er financieel beter van worden. Het centraal belasting gebouw, dat met inbegrip van de technische instal laties ongeveer 6.000.000 heeft gekost, is ontworpen door het Leidse architectenbureau Ir. j. Jonkman P. van Dorp in opdraht van en in samen werking met de Rijksgebouwendienst in Den Haag. Hoofdaannemer was Wernink's Beton en Aanneming Maat schappij N.V. te Leiden. Het gebouw, 100 meter lang en 15 meter breed, telt zes verdiepingen en bestaat uit twee delen. Deze worden met elkaar verbonden door een tus- senlid, waarin zich de hoofdingang en het centrale trappehuis bevinden. De bouwers zijn erin geslaagd hun opdracht binnen de gestelde tijd uit te voeren. Op 3 juli 1963 werd met de bouw begonnen. Vrij kort daar na bleek dat er twee verdiepingen bij moesten komen als gevolg van een herindeling. Bijzondere moeilijkheden leverde dat niet op. doordat bij het maken van de fundering al met de noodzaak van uitbreiding rekening was gehouden. Ook nu nog bestaat de mogelijkheid het gebouw verder uit te breiden. helemaal a-culturele Rondlopend in het nieuwe gebouw zou iemand zeggen dat Nederland zo dichtbevolkt is. Na de benauwenis van de oude behuizingen is het nieu we onderkomen een ruime oase. Dank zij de grote tuimelramen is er ook aan daglicht geen gebrek. Dat met de mensen die er moeten werken rekening is gehouden, blijkt ook uit de ruime kantine op de zesde verdieping. De personeelsvereniging „De sleutelring" zal daarvan ook ge bruik mogen maken. Een belangrijke verbetering is ten slotte ook de aanwezigheid van een vergaderzaal en van leskamers. De belastingdienst leidt namelijk zelf het personeel op. Volgende week woensdag wordt Lei- dens nieuwste aanwinst door de di recteur nieuwbouw van de Rijksgebou wendienst. ir. J. Scheurkogel, overge dragen aan de directeur der Rijksbelas tingen in Utrechtwaaronder Leiden ressorteert. Daarna is althans de be lastingontvanger in Leiden niet meer last. De romantische belangstelling Bali, dat werd bejubeld als een para dijs, heeft door de eeuwen heen stand gehouden en de tegenwoordige toeris tenindustrie maakt daarvan een dank baar gebruik. De tentoonstelling heeft mede tot doel een impressie te geven van de historische ontwikkelingen die Bali dat eigen cachet verlenen, dat de bui tenwereld zo opvalt en ook zo aan trekt. Deze impressie wordt afgerond met een grote opstelling van het spel van de Barong en de Rangda, die in het Balische cultuurbeeld een opval lend grote rol spelen. Een ander onderdeel van dit ge deelte van de expositie wordt ge vormd door twee fotoreportages, vorig jaar gemaakt van de laatste grote lijkverbranding en van het naar zee dragen van de afgods beelden om daar ritueel tc worden gebaad. Dat de Baliër een groot kunstenaar is, maken de talrijke op de tentoon stelling aanwezige kunstwerken dui delijk. Hij is dan ook opgegroeid in een samenleving waarin de esthetische vormgeving als een groot goed wordt gewaardeerd. ZentrA HORLOGES IE ESTER WERKEN VAN Z TOT A TjE burgemeester verwacht de da mes en heren raadsleden ook nog dinsdagavond op het appèl. Dat wordt dan de elfde zitting. De cyclus krijgt langzamerhand een wat sle pend verloop. De door de burge meester aangekondigde verlenging veroorzaakte geen zichtbare beroe ring. Men aanvaardt het gelaten. De bijdragen na gistermiddag kan niemand dat nog betwisten zijn soms zeer gedetailleerd en omstan dig en de voorzitter is wel zo mild om geen spreker met een hamertikje aan het nog niet tot elk raadslid doorgedrongen begrip „spreekbeper- king" te herinneren. Hij heeft wel in het algemeen op kortheid aange drongen maar velen menen dat dit voor de anderen is bedoeld. De publieke tribune gaat negatief reageren. Om vijf uur gistermiddag zaten er nog zes toehoorders. De met veel inspanning verkregen winst is men zodoende aan 't verspelen. Vooral de PvdA-fractie verliest soms elke normale limiet uit het oog. Wij vragen ons af, of de duur van de Aan licht en ruimte geen gebrek in het Leidse bélasbinghuis. Foto N. van der Horst begrotingsronde en de indamming van het spraakwater daar al eens se rieus op de fractie-agenda hebben gestaan. Maar men vindt de lang- sprekers en de afdwalers op zijwegen niet alleen In deze kring. Het ongerijmde is dat ieder zegt het wel anders te willen maar slechts weinigen zich inspannen er ook iets aan te doen. Nodig zijn: herziening van het sys teem waar nodig en afspraken bin nen en tussen (ter vermijding van hinderlijke doublures) de fracties en tussen B. en W. en de voorzitters. Kortweg: regulering van de spreek tijd. Natuurlijk zal er ruimte moeten blijven voor onverwachte impulsen maar ieder zal moeten weten dat hij de regel van de bondigheid niet straffeloos kan schenden. Men ziet elkaar bij de begrotings behandeling te veel als expert en specialist. Dat verleidt gemakkelijk tot een zich blindstaren op en uit leven In onderdelen. De samenhang gaat op deze wijze verloren. Waarom moet iemand een uur over sport praten en een ander van dezelfde fractie nog eens een half uur over jeugd en recreatie? Wil men dit dan tóch scheiden, dan allebei binnen het kwartier blijven. Wij wachten hoopvol op betere tü- KUNST i totaal 430 ambtenaren die zich glimlachend over het al dan niet knorrig afgestane belastinggeld ont fermen, worden tegen de buitenwe reld beschermd door een skelet van gewapend beton waaruit het gebouw is opgetrokken. Voor de buitenmu ren is gebruik gemaakt van bak steen en sierbeton. Beton is ook al gebruikt voor de spectaculaire afsluiting van de ach terwand in de hoofdhal: een meters hoog glas-in-beton-raam, ontworpen door J. Meine Jansen in Driebergen. Ook elders is trouwens de kunst niet over het hoofd gezien: in alle ertrekken hangt een abstract of fi guratief schilderij. De gevreesde be- Dra. A. van der Veen-Wiersma lastingaanslagen hebben dus in elk

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 3