Golden Fiction
vleesconserven
Russen waken langs
grens met Perzië
Ondanks
betere
relaties
Uit die Haagse hof geplukt
Geen gat in het ijzeren gordijn
alles
goed
en
wel
Veel ambtenaren in
Maasstad overbodig
Prikklokken
gaan er uit
Dominas wilde
overval filmen
Rennies^)
Spaans
referendum
uitgemaakte zaak
7
WOENSDAG 14 DECEMBER 196é
(Van een correspondent)
MOSKOU „Ónze mannen
staan overal verdekt opgesteld en
waar er geen zijn, bewaken wij de
grens met een gesloten televisie-
circuit." Dit zegt een van de grens
wachten in het uiterste zuiden
van de Sowjetunie aan de Rus-
sisch-Perzische grens. De dreigen
de karabijn om zijn schouder
contrasteert met het vriendelijke,
jongensachtige gezicht, dat onder
de groene pet uitkomt. Hij kijkt
uit over het Perzische deel van
Azerbeidsjan, dat vijftig meter
verder ligt achter een omheining
met stroomdraad, de snelstromen-
de rivier Aras en een strook nie
mandsland.
De wachttorens en versperringen
vallen in het niet tegen de met
sneeuw bedekte toppen van het ge
bergte, dat langzaam opklimt in de
richting van de Ararat. De versperrin
gen, die zich over 150 km. van Dzoelfa
tot Jerevan uitstrekken, vormen een
van de strengst bewaakte delen van
het „IJzeren gordijn". De stad Dzoelfa
wordt door de rivier (en de grens) in
tweeën gedeeld. In het Perzische Jol-
fa. eindpunt van een spoorweg met
enkelspoor, die van Tabriz afkomstig
is, hullen kleine meisjes zich preuts in
grote sluiers. Slechts een paar
nieuwsgierige ogen loeren naar de
buitenlandse bezoeker. In het Russi
sche Dzoelfa aan de hoofdspoorlijn
van Bakoe naar Jerevan kunnen de
witte kalkstenen huisjes nauwelijks
worden onderscheiden van de archi
tectuur in de rest van de Sowjetunie.
Historie
De reden voor de opvallende waak
zaamheid is, dat de demarcatielijn
Azerbeidjan in tweeën deelt en dat
men zich nog maar al te goed herin
nert, hoe de Russen in 1945 probeer
den, de vorming van een afzonder
lijke staat met Tabriz als hoofdstad af
te dwingen. De Perzen zijn op hun
beurt achterdochtig door de voortdu
rende druk, die in deze eeuw van het
Noorden uit is uitgeoefend.
In 1907 werden de Perzen niet ge
raadpleegd over de verdeling van hun
land, waarbij Engeland de Russen een
„Invloedsfeer" verschafte, die tot Isfa
han reikte. De geschiedenis herhaalde
zioh gedurende de tweede wereldoor
log en daarna was er pressie vai
Veiligheidsraad nodig om Rusland te
dwingen de noordelijke zone, die het
bezet gehouden had, te ontruimen.
Sinds 1960 is er in de Perzische poli
tiek een fundamentele wijziging geko
men, die een nieuw en bemoedigender
hoofdstuk in de betrekkingen tussen
beide landen heeft geopend. Er is ook
een beetje neutralisme in de Perzische
diplomatie waarneembaar. De recente
trip van de Sjah naar enkele commu
nistische hoofsteden vormt daarvan
een onderdeel.
Stimulans
Bovenal stimuleert het wederzijdse
economische voordeel de ontwikkeling
van deze banden. Vele ontwikkelde
Perzen spreken Russisch. Rusland was
altijd het dichtsbijzijnde Europese
land en Petersburg (het tegenwoordi
ge Leningrad) een favoriete stad voor
het afmaken van de studie. Nu de
spanningen van de koude oorlog afne
men, ziet men weer in, dat de meest
economische route naar het Westen
via de nieuwe binnenwateren van de
Sowjetunie loopt.
In de havenplaats aan de Kaspische
Zee, Pahlavi, komt het merendeel van
de schepen dat er voor anker ligt, uit
Rusland. Grote hoeveelheden stalen
buizen en zwaar industrie-materiaal,
van Krupp tonen aan, dat de
Russische route al volledig in gebruik
Het gebrek aan energie in Russisch
Transkauskasië vormt ook een belang
rijke factor bij de uitbreiding van de
contacten. Georgië heeft een tekort
van „verscheiden miljoenen tonnen".
Tot dusverre heeft Azerbeidjan in de
behoeften van de hele zone kunnen
voorzien, maar de snelle stijging van
het verbruik van gas en olie leidde
ertoe dat de schaarste aan gas al
werd gevoeld in Bakoe.
Plannen
Perzië daarentegen worden grote
hoeveelheden aardgas naar boven ge
haald. Volgens een recente overeen
komst komt er van Bebahan naar de
Russische grens een pijpleiding van
1050 kilometer. De helft van deze
pijpleiding wordt door de Russen aan
gelegd. In ruil daarvoor bouwen de
Russen een moderne staalfabriek na
bij Isfahan met een jaarlijkse capaci
teit van 500.000 ton. Nabij Arak komt
een machinefabriek, die door de Rus
sen wordt „neergezet".
Deskundigen hebben een gezamen
lijk plan ontworpen om krachtsta
tions te bouwen, waarbij het water
van de rivier de Aras zal worden aan
gewend voor de opwekking van elec-
triciteit. Er komt samenwerking op
het gebied van het kweken van kost
bare vissoorten in het zuidelijke bas
sin van de Kaspische Zee. Russische
onderzoekers hebben steenkool aange
troffen nabij Jezd. Perzië zal zeer bin
nenkort de beschikking krijgen over
Roemeense tractoren, in ruil voor olie.
Dit alles wijst erop. dat de duistere
periode van de Russische betrekkin
gen met de „kapitalistische" buurlan
den voorbij is. Ook de betrekkingen
met Perzië verbeteren gestadig, dank
zij dit mildere, politieke klimaat.
Moskou blijft echter waakzaam wat
de contacten betreft tussen de bevol
king aan beide zijden van de grens.
Mythe (5)
Wie het gebruik van het woord my
the probeert te vergoelijken werkt
mee aan het kerkelijke verziekings
proces. Hier worden -de hoogste din
gen naar mijn mening door het slijk
gesleurd. Wie twijfelt leze het boek
„Een pascha voor Jahweh." Nemen we
de Bijbel nu nog serieus, of glijden
we nog verder weg in de afgrond van
de antichrist?
Den Haag A. v. d. Lely
Mythe (6)
De Here Jezus is niet geboren naar
de wil des mans maar uit God als
eersteling van een nieuwe schepping.
Hij viel daardoor niet krachtens ge
boorte onder de vloek van Adam. Hij
is waarlijk de tweede Adam en ware
plaatsbekleder voor een ieder die in
Hem gelooft." Men leze Joh. 3:16, Jes.
7:14-16, Openbaring 22: 18 en 19. Naar
mijn mening is de christenheid gewor
den een groot Babyion. Een ieder wil
via zijn eigen gemaakte afgod (dog
ma's) de hemel bereiken. Maar deze
hemelen zullen bewogen worden en
opgerold als een dunne doek.
Den Haag P. J. van
Mythe (7)
Het is een oude ketterij en een grol-
ve dwaling te ontkennen dat de ont
vangenis van Christus niet door de
werking van de Heilige Geest is
geschied. DaarGoor was Zijn lichaam
zo gezuiverd en geheiligd dat daarin
niet de minste smet van de oorspron
kelijke onreinheid kon zijn.
Scheveningen N. Doorn
Zondag (3)
Het deed mij goed te vernemen dat
er nog zovele mensen zijn die, net als
ik, de zondag willen houden en bewa
ren zoals hij behoort te zijn. Ik denk
wel eens waar moet dat heen. Als on
ze oude dominees er nog eens waren
wat zouden zij opkijken van die
godsdienst van tegenwoordig. De oude
kerk wordt kapot gemaakt. Er is
slechts één middel: terug naar de ou
de paden, dan kan de Heere Zijn ze
gen geven. Anders gaat het naar het
verderf heen.
Vlaardingen W. Groen
Hij is vrij om te kiezenuit kleuren, beel
den, situaties een filmregisseur betrapt de
realiteit steeds opnieuw, goochelt altijd an
ders met schone illusies. Kan ook kiezen uit
tientallen sigaretten. Rookt Golden Fiction.
EEN LAURENS PRODUKT
Voor rokers met een eigen stijl
Bestand
T\E machtsstrijd in China is voor-
zover zulks beoordeeld kan
worden nog niet in een beslissend
stadium.
De activiteiten van de rode gardisten
hebben niet geleid tot het door Mao
en Lin Piao verwachte resultaat.
De belangrijkste leiders zijn nog al
tijd op hun post De enige die open
lijk aan de kaak werd gesteld was
Peng Tsjen, de in juni afgezette bur
gemeester van Peking.
Verwacht wordt, dat tijdens de win
termaanden „een wapenstilstand" zal
gelden, maar dat de harde elemen
ten intussen een nieuwe slag voor
bereiden.
In dit verband is opvallend, dat mi
nister Tsjen Ji (buitenlandse zaken)
plotseling een oorlog met Amerika
onvermijdelijk acht.
Ook de dreigende houding van Pe
king ten opzichte van Portugees Ma-
cao kan niet los worden gezien van
de jongste ontwikkelingen in Peking.
Intussen blijven grote vraagtekens
bestaan. Een daarvan is de houding
van het leger tegenover de rode gar
disten, die nu verdwijnen.
De zgn. culturele revolutie was ook
bedoeld als mobilisatie van het land
voor een eventuele verdedigingsoor
log tegen Amerika.
Het kan echter niet de bedoeling van
de legerleiding zijn geweest, haar
machtspositie aan de rode gardisten
prijs te geven.
Onderzoek wijst uit:
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het ziet er
naar uit, dat Rotterdam af zal
stappen van het systeem van de
„prikklokken" bij de gemeente
lijke bedrijven. Dit liet wethouder
Jettinghoff van personeelszaken
gistermiddag doorschemeren tij
dens een commissievergadering
van de gemeenteraad.
Bij de Roteb werden deze klokken
een jaar geleden al weggehaald. Het
gold een proef, die echter zo gunstig
is uitgevallen, dat er alle reden is
om ze allemaal weg te doen. Volgens
de wethouder woog een lichte stijging
van het aantal telaatkomers (bij de
Roteb geconstateerd, nadat de klok
ken waren verdwenen) niet zwaar ge
noeg, dat het systeem gehandhaafd
zou moeten worden.
Enige leden van de raadsfractie had
den duidelijk laten merken, dat de
prikklokken uit de tijd waren. „We
moeten er het liefst zo gauw moge
lijk af", zei de heer A. Dijksman
(soc.). „Ze passen niet meer in deze
tijd", aldus de heer J. Worst (ar).
Overcompleet
Deze laatste sprak er ook zijn
grote bezorgdheid over uit, dat
een flink aantal gemeente-amb
tenaren overcompleet zal worden
(de heer Worst had het over zes
honderd) als gevolg van een or
ganisatie-onderzoek.
Wethouder Jettinghoff bevestigde
dit, maar zei, dat er maatregelen ge
troffen zouden worden om onplezie
rige gevolgen voor de mensen in ge
meente-dienst te voorkomen. Het is,
de bedoeling een pool te vormi
de heer Jettinghoff sprak van een ad
ministratieve arbeidsreserve
uit de overcomplete ambtenaren over
geplaatst kunnen worden m vaca
tures bij andere takken van gemeente
De wethouder noemde nog meer
maatregelen, die er op wijzen, dai
het personeelsprobleem voor de ge
meente minder groot is geworden.
In een circulaire aan de hoofden
van dienst is bijvoorbeeld gezegd,
dat buitenlandse arbeidskrachten,
wanneer ze vertrekken, niet door
andere buitenlanders vervangen
mogen worden, wanneer dat niet
strikt nodig is. Hetzelfde geldt voor
het uitbesteden van werk en het
aantrekken van hulpkrachten de
zogenaamde leenarbniders.
DORTMUND In het proces tegen
Petras Dominas, hebben Nederlandse
politiemannen verklaard, dat Dominas
Marianne Kreuzer had aangeraden een
filmtoestel te kopen en de overval op
de Heiligerweg te filmen, „als je geld
wilt verdienen". Die film zou verkocht
worden aan een geïllustreerd tijd
schrift, aldus de verklaring van Ma
rianne Kreuzer tegenover de politie.
Brandend maagzuur?
helpen direkt! w
Gunstig
TJET is moeilijk in kort bestek een
regeringsverklaring samen te
vatten en op haar merites te beoor
delen. Zo ook de rede van kanselier
Kiesinger gisteren in de Bondsdag.
Zij maakt een gunstige indruk, met
name wat de buitenlandse politiek
betreft. Geruststellend is zij in het
bijzonder voor de Oosteuropese lan
den, voor wie het verleden nog niet
is afgesloten.
Weliswaar kreeg Polen geen genoeg
doening wat de Oder-Neisse-grens
betreft Deze kwestie moet wachten
op een vredesverdrag voor geheel
Duitsland, zoals in 1945 werd over
eengekomen.
Daar staat tegenover, dat een streep
is gehaald door het pact van Mün-
chen, waarbij Hitler in 1938 be
slag kon leggen op Sudetenland.
Deze stap zal het Bonn makkelijker
maken, nauwe betrekkingen aan te
knopen met Tsjechoslowakije en an
dere Oosteuropese landen, inclusief
de Sowjetzone van Duitsland.
Geruststellend is voorts, dat Bonn
niet streeft naar medezeggenschap
over atoomwapens. Te meer waar mi
nister Strauss (financiën) daar heel
anders over denkt en spreekt.
Van belang is de verbetering in de
betrekkingen met Rusland en het
zoeken naar een evenredige verhou
ding zowel met Amerika als met
Frankrijk. Bonn zal zijn eigen weg
gaan.
De kritiek op de afgetreden kanse
lier Erhard was onvermijdelijk. Een
kabinet moet nu eenmaal als regel
enige afstand nemen van het vorige.
D00R
Voor ieder een flinke plak!
Wat voor vleesgerecht eet u vanavond? Heerlijk, duik
in uw eigen 'keukenwinkeltje' met vleesconserven.
Daar is zeker lunchworst bij. 1 Blikje...5 flinke plakken,
gebakken in de koekepan... verrukkelijk! En u weet,
wat u eet - alle vleesconserven zijn met zorg bereid en
hygiënisch verpakt.
Is uw'keukenwinkeltje óók zo welgevuld
met blikjes
Niet eens zo langzaam maar wel
heel zeker wordt het voor mij de
hoogste tijd. dat de regen ophoudt.
Mijn parapluic is ergens vergeten
ia een interview. Ik had kunnen
weten, dat het gebeuren zou. Bij
een interview moet ik alles ran of
meer spijkervast bij me hebben.
Geen blocnote ooit op een tafel leg
gen, handschoenen in de tas stop-
Niets is namelijk boeiender dan
een gesprek met iemand, die ie
meestal nooit eerder in je leven ge-
i hebt en van wie je dan gaal
ontdekken wie en wat hij of zij ei
genlijk is.
Als het onderhoud is afgelopen
zit mijn hoofd vol indrukken, dir
gerangschikt, gezeefd en vergeleker
moeten worden.
Zodat ik al het eigene prompt ver
geet.
Maar een parapluie laat zich niet
tan je hechten. Die blijft ergens
tan een kapstok hangen.
In mijn verstrooidheid doet de re
gen me niks. dus ontdek ik de ver
missing pas door de leegheid van
het parapluieplekje thuis.
Opbellen.
De parapluie hangt inderdaad
Ik zal hem wel eens halen.
Eens. alleen... ik weet niet wan-
Regen
Na de parapluie verspeelde ik
mijn plastic regenmantel, zo'n worst
velletje, dat onflatteus maar uiterst
oraktisch is.
Inderdaad, op precies de zelfde
Toen schoot ik een oude mante!
aan, die als noodhulp ondanks het
bijzonder schamele voorkomen toch
bewaard was.
Maar het ding was ellendig dun
en de tand des tijds bleek vooral
aan de schouders geknaagd te heb
ben, die doorlekten als een douche
Nu hangt mijn wintermantel als
een natte dweil te druipen.
De regen tikt tegen de ruiten.
En er is niets gezelligs aan.
Wat niet helemaal waar is.
Het klinkt heel rustig.
En binnen is het warm en droog.
Maar over een kwartier moet Ik
echt weg.
Zonder parapluie.
Zonder worstvelletje.
Zonder oude regenmantel.
Met., die kletsnatte druipmantel?
Ik bel een taxi!
Een beleefde, vermoeide stem:
.Rekent u wel met een twintig mi
nuten wachten...."
De buurvrouw leent me een para-
oluie. Met twee kapotte baleinen.
„U mag hem gerust ergens verge
ten", zegt ze.
Het zal nu mijn eer te na zijn, dat
te doen.
Maar dan moet het wel heel gauw
droog worden.
A7"ANDAAG hadden ongeveer 20 miljoen
Spanjaarden gelegenheid, zich uit te
spreken over de nieuwe organieke wet van
generaal Franco. De uitslag van dit referen
dum zou al bij voorbaat vast staan: verwacht
wordt, dat de grote meerderheid van de kie
zers vóór de wet stemde.
De Spaanse autoriteiten hielden een enorme
propaganda-campagne. Oppositie-groeperingen
(die niet worden erkend) hadden geen schijn van
kans. Zij moesten werken met het verspreiden
an pamfletten en het afleggen van individuele
>f gemeenschappelijke verklaringen. Zij ontken
den, dat de nieuwe grondwet Spanje het tijdperk
'an een democratische regeringsvorm binnenleidt.
De veranderingen, die bij een positieve uitslag
an de volksraadpleging doorgevoerd worden zijn
•oornamelijk bedoeld om de opvolging van Franco (te zijner tyd) te rege-
ien. Ook houden zij verband met de gunstige sociale en economische situatie
in het land en met de pogingen van Spanje, nauwe banden met de EEG
■.Europese Economische Gemeenschap) aan te knopen. Franco kan zich ver
oorloven. de teugels iets te vieren.
Opvallend was, dat de Cortes (het Spaanse
lekeneilfl parlement) de nieuwe grondwet aanvaardde, na
dat pas enkele uren tevoren de inhoud ervan
bekend was geworden. Tekenend voor de situatie in Spanje is voorts, dat
niet deelnemen aan het referendum als ernstig vergrijp wordt beschouwd.
Nietemin hebben bnna 100 geestelijken te kennen gegeven, dat het onder
de gegeven omstandigheden geoorloofd moet zijn, niet naar de stembus te
gaan. De meeste oppositiegroepen raadden de kiezers aan. niet of blanco te
stemmen.
Het is echter de vraag, of de vrijheidsdrang van de Spanjaarden reeds zo
sterk is ontwikkeld, dat zij het aandurven, blanco te stemmen of zelfs de
monstratief thuis te blijven. Daar komt bij. dat velen geneigd zijn, de nieu
we grondwet te zien als een eerste voorzichtige stap op weg naar grotere
vrijheid.
Wellicht menen talrijke kiezers dat een groot
scheeps verzet tegen de nieuwe grondwet er toe Goon n .inrilr
zal leiden, dat alles bij het oude blijft. Als zij
voor de grondwet stemmen is dat alleen omdat zij er van uitgaan, d*«t het
niet bij de nu door te voeren veranderingen blijft.
Dat is het grote probleem van de tegenstanders van het Franco-regime
(en dat moeten er heel wat zijn). Vandaar dat geen enkele waaide kan
worden toegekend aan de uitslag van het referendum. Zelfs als een groot
aantal kiezers nog de moed kan opbrengen, blanco te stemmen of heimaal
weg te blijven.
Interessant blijft intussen, wie na de volksraadpleging a* premier wordt
aangewezen. Genoemd worden de namen van vice-admiraal Oarrco Blanco
de grijze 'eminentie' en persoonlijke vriend van Franco: ka- ï»»in generaal'
Munoz Grandes (thans plv. premier), die de steun van het leger heeft en
Fraga Iribarne, minister van voorlichting en toerisme.
