Nieuwe leidlse Courant {sirs SPOEDIG (IN)FORMATEUR Bedankje van Veldkamp was de genadeslag Eerst eisen bespreken JAMIN Commentaren Lichte sneeuwval maakt eind aan vorstperiode BERNINA ARP stond positief tegenover formatie van drs. Schmelzer F Vrijdag 4 november 1966 47ste jaargang „Stantvastich i» ghoblevon M Wm K WM I Jf Hoofdredacteurs Or. E. OIEMER Hoofdkantoor Leiden Steenstraat 37 CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGE)LAD Telefoon 31441 miïi> hort fi» teghenspoetr Abonnementsprijzen p. w. 0,93, p. m. 3,97, p. kw. 11,90 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur (Van onze parlementsredaktie) DEN HAAG Na gisteren reeds de voorzitters van Eerste en Tweede Kamer en de vice-president van de Raad van Staten te hebben geconsulteerd, heeft koningin Juliana vandaag op Huis ten Bosch de leider van de Tweede-Kamerfracties van de KVP, PvdA, WD, ARP en CHU geraadpleegd. De fraktieleiders hebben de Vorstin geadviseerd over de ge dragslijn die, na de mislukking van de heer Schmelzer, moet wor den gevolgd om de kabinetscrisis zo snel mogelijk op te lossen. Op grond van deze adviezen zal de Koningin uiterlijk morgen een informateur of formateur aanwijzen. In politieke kringen houdt men het op een informateur. In a.r.-kring zou men graag weer een vooraanstaande, maar politiek niet al te geprononceerde KVP-er met een (informatie- opdracht zien belast. In dit verband wordt gedacht aan dr. Beel. tussen beide partijen met betrekking tot de financicel-economische problema tiek. lag een minderheidscombinatie van KVP en AR het meest voor d« hand, ook omdat raadvoor demissionai re bewindslieden zouden kunnen wor den aangetrokken, wat een waarborg betekende voor de continuïteit in het „Na mijn eerste contacten met; AR-fractieleider Roolvink en waa mend KVP-fractievoorzitter Van der Ploeg zag ik geen belemmeringen om op deze weg voort te gaan", zo deelde drs. Schmelzer mee. Koningin Juliana ontving gister- middag op Huis ten Bosch o.a. de vice-president van de Raad van State, profdr. L. J. M. Beel. Velen vermoedden vandaag dat hij informateur zou worden. Ex-forma teur Schmelzer heeft gister avond op een persconferentie in „Nieuwpoort" uitvoerig uit de doeken gedaan waarom hij niet aanstonds heeft gestreefd naar de vorming van een KVP-VVD-CHU-kabinet en waarom hij zolang heeft vast gehouden aan een KVP-ARP- opzet. Met een coalitie van rooms-katholie- ken, liberalen en christelijk-histori- schen zou naar zijn mening vooruit zijn gelopen op de uitslag van de ko mende verkiezingen, en dat wilde dc KVP niet. Gezien de zakelijke verwantschap Overstromingen in Italië DE BILT Met de lichte sneeuwval van vanmorgen is een eind gekomen aan de korte vorst periode. Overigens viel in het zuiden van het land nog zoveel sneeuw, dat het treinverkeer werd gestagneerd. Van ernstige ongelukken was tot het middag uur geen melding gemaakt. Een depressie die voor ons land van grote betekenis is koerst, voorafge gaan door grote luchtdrukdalingen, in onze richting. De wind zal hierdoor uit zuidoostelijke richting toenemen de komende nacht koude lucht uit Frankrijk binnenvoeren met tempera turen om het vriespunt. Morgen over dag zijn de neerslagkansen groot. Dan is ook een geleidelijke temperatuurs- stijging te verwachten. De naaimachine waar een naam opstaatCenwaar een naam achter staat) heet De naam die achter deze wereldberoemde machine staat is LEWENSTEIN Leiden Maarsmansteeg 8 tel. 20685 Dealer voor Alkemade, Leimuiden en Nieuw Vennep: Firma W. Los, Acacialaan 21, Leimuiden tel. (01721)-412 Buiten onze landsgrenzen heeft het weer veel ongerief veroorzaakt. In Italië richtten overstromingen en stormen schade aan. Op vele plaatsen heeft het 24 uur onophoudelijk gere gend zodat er veel wateroverlast is. Veel rivieren en beken zijn buiten hun oevers getreden. Het zwaarst getroffen is het gebied rondom de stad Montevarchi, die 30.000 inwoners telt. De hele streek staat on der water. Een veertigtal huizen is in gestort. De „autostrada del sol" tussen Rome en Napels staat op sommige punten vier meter onder water. In Noord-Ita- lië ondervindt het verkeer ernstige moeilijkheden door zware sneeuwval. Alpengebieden rondom Trente liggen onder één meter sneeuw. In Parijs is gisteren de eerste sneeuw van dit jaar gevallen. In de Amerikaanse staten Michigan en Ohio woeden sinds woensdag sneeuwstormen. Tenminste negentien personen zijn als gevolg hiervan om het leven gekomen. Het zijn voorname lijk automobilisten die op de gladde wegen slipten. Het oDenbare leven ondervindt ernsti ge hinder van de stormen. Tal van scholen zijn gesloten. In Harrod moesten kinderen van een ingesneeuw de school de nacht in de klaslokalen doorbrengen. De rivier Arno is buiten haar oevers getreden en heeft delen van Florence en omliggende steden onder water gezet. Zware regens hebben tenminste twaalf gemeenten in Toscane blank gezet. De verbindingen en elektriciteitsvoorziening ondervinden hevige stagnatie. In Florence viel in vele wijken de stroom uit. Juwe liers brachten hun kostbare stenen en ringen op de beroemde renaissance Vec- chiobrug in veiligheid uit vrees voor het stijgende water. Niet duidelijk „Mijn eerste gesprek met de heer Roolvink gaf mij geen aanleiding niet met de ARP in contact te blij ven", zo vervolgde hij. Op de vraag of de heer Roolvink tijdens die eerste bespreking niet reeds duidelijk eventuele AR-deel- name aan een kabinet met de KVP afhankelijk had gesteld van de voorwaarde dat eerst met de socia listen moest worden gepraat en zo mogelijk restauratie van het kabi- net-Cals diende te worden na gestreefd, antwoordde de ex-forma teur: (Voor vervolg zie pag. 11) Het wintert in Europa Romantiek in de sneeuw. Voor dit paartje in de tuin van de Tuilerieën in Parijs ten minste wel. Anders was het op het vlieg veld Orly in de Franse hoofd stad: daar woedden gisteren hevige sneeuwstormen. Persoonlijke belangen tegengesproken BREDA De heer Rool vink en ik achtten het niet verantwoord de formatie- Schmelzer te laten mislukken zonder dat onzerzijds een laat ste poging was gedaan om on duidelijkheid over het stand punt van A.R. te vermijden. Daarom hebben wij de for mateur bezocht. Deze hou ding vloeide voort uit een po sitieve instelling voor het werk van de heer Schmelzer. Wij hebben geen contact met De winter mag dan vroeg ingevallen zijn, in Aalsmeer wordt de nationale bloemen-vaktentoonstellir.g gehouden. Hier wordt een laatste hand gelegd aan de prachtige compositie chrysanten met de naam Tokio. Artsen schrijven ziekenfondsen UTRECHT Maandag gaan de zieken fondsorganisaties opnieuw praten over de moeilijkheden met de huisartsen. Op tafel ligt dan een brief van de artsen, waarin zq ver klaren met de ziekenfondsen te willen over leggen als eerst hun voorstellen worden be handeld, vervolgens de reacties daarop van de ziekenfondsen en pas dan de tegenvoorstellen van de fondsen. Met andere woordende eerder vastgestelde agen da moet normaal worden afgewerkt. Anders ligt de verantwoordelijkheid bij de fondsen, aldus de artsen. Van ziekenfondszijde noemde men het gisteravond weinig zinrijk te praten over de voorstellen van de artsen (meer dan verdubbeling van het tarief: van ƒ19,06 naar ƒ42,50). Een gesprek is uitzichtloos om dat de uitgangspunten fundamenteel verschillen. De voorstellen komen neer op een verhoging van de uitgaven van de fondsen met 200 miljoen. Dan moet de premie met één procent worden verhoogd. Is het niet beter, hoort men in ziekenfondskringen, onpartijdige wijze mannen te vragen om bemidde ling? Bij zijn afscheid als voorzitter van de Centrale bond van onderling beheerde ziekenfondsen waar schuwde de heer C. J. van Lienden gisteren de huis artsen ernstig: „Wees verstandig en maak er geen prestigekwestie van. De belangen van miljoenen staan op het spel." (Van onze parlements- redactie) hem gezocht omdat gezegd werd dat hij bewindslieden uit de A.R. buiten ons om zocht. Dit zei minister Biesheuvel giste ren in Breda op een drukbezochte vergadering van de A.R. Kamercen trale Tilburg. De bewindsman ver telde dat het initiatief tot het ne men van deze stap van de heer Roolvink was uitgegaan. Minister Biesheuvel sprak de ge ruchten dat hij en de heer Rool vink in deze kabinetscrisis persoon lijke belangen nastreven met klem tegen. Bij het beoordelen van elke politicus moet men van zijn goede trouw om het land te dienen uit gaan. Als ik mijn persoonlijk be lang zou nastreven, moest ik veel meer tijd en aandacht aan mijn vrouw en mijn gezin wijden, aldus de bewindsman. De spreker verklaarde dat prof. Zijlstra niet door de A.R. onder druk was gezet om medewerking aan de formatie Schmelzer te wei geren. Dit is een persoonlijke beslissing geweest. Het is echter geenszins uitgesloten dat prof. Zijlstra in een latere fase van de formatie opnieuw een rol zal spe- Volgens de bewindsman hebben vele anti-revolutionairen die nu kritiek uitoefenen te weinig oog voor de moeilijke positie van de ARP. Hij herinnerde er aan dat dc Planbureau ivas te optimistisch: betalingstekort 800 miljoen DEN HAAG Niet 300, maar 800 miljoen gulden zal dit jaar het tekort op de Nederlandse be talingsbalans met het buitenland zijn. Het Centraal Planbureau heeft de Sociaal-economische raad laten weten dat het in sep tember te optimistisch is geweest. Toen, bij de indiening van de begro ting, schatte het Planbereau voor 1966 een tekort op de lopende rekening van 300 miljoen. Na het sombere eerste kwar taal (exportverlies in de metaalnijver heid en mond- en klauwzeer) werden voor de rest van het jaar meevallers ver wacht. Thans blijkt dat de export tegen valt, evenals het toerisme. Er zijn meer Nederlanders naar het buitenland geweest dan verwacht werd, terwijl er minder buitenlanders op va kantie kwamen. Ook uitstel of afstel van transacties van grote maatschappijen met internationale belangen kunnen al gauw tientallen of zelfs honderd miljoen sche len. heer Schmelzer het kabinet samen met de VVD en de CHU ten val heeft gebracht. Het kabinet is en bloc afgetreden. De ARP heeft echter tegen de motie-Schmelzer gestemd. Natuur lijk voelen wij als christelijke partij met de KVP verbonden aldus de heer Biesheuvel maar de ARP komt in moeilijkheden als drs. Schmelzer eerst het kabinet met AR-ministers ten val brengt en dan gaat vragen of de ARP aan een ander kabinet deel wil nemen. Fractieleider Roolvink sprak gister avond op een bijeenkomst in Baarn de hoop uit dat prof. Zijlstra alsnog bij het formatiewerk zal worden be trokken. Ook hij Het zich niet uit over de motieven die hebben geleid tot het bedanken van prof. Zijlstra in eerste instantie. De a.r. heeft tegen de motie- Schmelzer gestemd, "omdat de a.r. vol ledig achter het kabinet-Cals stond inzake het radio- entv-vraagstuk. Hier aan had het immers zijn bestaan te danken." Het was, aldus de heer Roolvink, niet verantwoord dit kabinet Den Bilt Veranderlijke bewolking met aanvankelijk hier en daar enige neerslag en plaatselijk mist. Koud weer met vannacht op de meeste plaatsen lichte vorst. Aanvankelijk zwakke, later matige tot vrij krachtige zuidoostelijke wind. 5 nov.. zon op: 7.41, onder: 17.05; maan op: room- borstplaatjes van *niet duur wel heerlijk Schoonwassen 7ELDE net: leg. Dc situatie is niet zo simpel als bijvoorbeeld in Engeland, waar de oppositie soms al lang van te vo ren gereed staat om het regerings beleid in handen te nemen. Bij ons zijn veel partijen en boven dien vertonen die partijen van bin nen ook nog de nodige verscheiden heid. Daarom herhalen we: bij ons heeft ook een mislukte formatie een betekenis; er wordt een niet haal bare mogelijkheid mee wegge- schrapt. Na de mislukking leven we dan nu in de dagen waarin de politici, voor zoveel nodig, trachten zichzelf schoon te wassen. Er valt ook wel iets te verklaren, dunkt ons, na het schimmenspel van de afgelopen weken. De politici doen goed, het zich met dat schoonwassen niet te gemakke lijk te maken. Zijn gisteren zelfs enkele malen herhaalde stelling van iemand als de heer Roolvink, dat het standpunt van de ARP „vol maakt duidelijk" is, lijkt ons ook na de thans verstrekte informatie bij voorbeeld alsnog overdreven. In elk geval was dat standpunt van een aard, dat het ook bij de forma teur misverstanden kon wekken. In 's lands belang moet er op dit en andere punten meer opheldering Uitspraak TAE wet stelt godslastering straf baar wanneer zij smalend is. De Amsterdamse rechtbank heeft in de zaak-Van het Reve overwo gen, dat diens uitlatingen wel dege lijk als godslastering en als kren kend voor godsdienstige gevoelens kunnen worden aangemerkt. De smadelijke bedoeling is echter niet bewezen. Van het Reve werd van rechtsvervolging ontslagen. Op zichzelf is het juist, dat de recht bank bij twjjfel aan de smadelijke opzet zich op zuiver juridisch standpunt stelt. Dit houdt .tevens in kennisname van wat de verdachte beweegt. Van geval tot geval zal de conclusie anders luiden, waarbij onderkend moet worden, dat iemands godsdienstige overtuiging nog geen zekerheid biedt omtrent de werkelijke bedoelingen. Intussen dreigt het gevaar, dat on ze samenleving gewend raakt aan schokkende en provocerende uitla tingen. Zozeer, dat de moderne op vatting van kunstenaarschap de er kenning van godsdienstige gevoelens van anderen aan zich ondergeschikt Oók laten QP zijn door velen reeds als irri- tant en wijsneuzig ervaren „Pa rade der mannenbroeders" heeft Ben van Kaam thans laten volgen „Op stand der gezagsgetrouwen", betrek king hebbende op dc jaren 1938— 1945 (uitgave Zomer en Keuning NV te Wageningen). Hoezeer schrijver hierin subjectief en vooringenomen te werk is ge gaan, blijkt wel wanneer hij tussen andere terloopse mededelingen het dramatisch gebeuren van het verbod onzer kranten in 1941 „afdoet" met het zinnetje: „En verder... krijgen de bladen van het Rotterdammer- concern per 15 oktober geen papier meer toegewezen." Alsof dat alles of zelfs maar het we zenlijke was van de situatie rondom het verbod. Op dat tijdstip hadden we nog voor anderhalf jaar papier in huis. We hadden heel wat langer kunnen bestaan, hebben het echter niet ge wild terecht. Maar voor Van Kaam is dit alles blijkbaar niet de vermelding waard. Zulk een bejegening maakt voor ons de conclusie een voor de hand lig gende. Men kan het boek kopen. Men kan het óók laten. •fe Congres heeft te weinig oog voor de daad pagina Kernmerk Onze verslaggever Bert Scholten heeft zich verder bezig gehouden met „blik ken bisschop" Serapion. Wat hij ontdekte was ver bijsterend: Serapion was tot vorige week nog steeds predikant van een gere formeerde gemeente on der het kruis, die niets wist van zijn oosters priesterschap. Zie pag. 13 Gezichten op het strand. Harry lost belofte in pagina 9

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 1