Terugkeer van kabinet
Cals is mogelijk
Kou: dure groente,
vroege koopgolf
JAMIN
Vrouw doodt
haar vijf
kinderen
Commentaren
MELKOORLOG
ONTKETEND
Aanhoudend koud
Basis oplossing
Na a.r.-initiatief
Maar wat
doet de
formateur?
Wapen voor
koninklijke
kinderen
Nederlands voorstel
voor atoominspectie
Woensdag 2 november 1966 47ste Jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
«StantvaiMch ia ghablavan
mijn hart la teghanspoat I"
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. 0,93, p. m. 3,97, p. kw. 11,90
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Terroristen van de Vietcong gooiden gisteren mortiergranaten naar
een menigte in de Zuidvietnamese hoofdstad Saigon, die de val van
het bewind van Ngo Dienh Diem herdacht. Er vielen elf doden. Hevig
geschrokken mensen zoeken een goed heenkomen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De onverwacht
ingevallen koude, die volgens
sommige deskundigen zelfs een
maand te vroeg is, heeft (door
nachtvorst) forse schade aan het
gewas toegebracht. Voorlopig
ziet het er volgens onze weerkun
dige medewerker niet naar uit
dat verandering in dit weertype
is te wachten. Vooral groenten
van de koude grond, zoals toma
ten en sla alsmede bloemkool lie
pen schade op. Maar ook gewas
sen uit gestookte kassen hebben
te lijden gehad. Met name daar
waar men afging op de niet zo
verontrustende weersvoorspellin
gen.
Een aantal veilingen heeft al ge
reageerd op de eerste vorstperiode.
Vooral de sla, de prei en de bloem
kool hebben hier en daar prijsstij
gingen te zien gegeven, die snel in
de winkels zullen doorwerken. En
dit terwijl korte tijd geleden voor
deze zelfde groenten nog afbraakprij-
een wegens het grote aanbod golden.
De onverwachte kon is voordelig
voor de winkeliers, met name in de
grote steden. Omdat het herfstvakan
tie op vele scholen is, gingen duizen
den moeders „naar de stad" om grote
winterinkopen te doen. De beurzen
AMSTERDAM Na de benzine
oorlog lijkt er ook nog een melkoorlog
te ontbranden. Galeries Modern es met
zaken onder meer in Rotterdam, Hoog
vliet en Rijswijk verkoopt sinds kort
in zijn winkels melk in plastic zakken
negen cent goedkoper dan flessemelk
•n vier cent goedkoper dan losse melk.
Het grootwinkelbedrijf neemt de
melk tegen normale inkoopprijzen af
van een melkfabriek in Nijkerk. Het
is de bedoeling dat ook melkprodukten
tegen geringere prijzen worden ver
kocht.
De eerste reactie van de georgani
seerde melkhandel is nogal laconiek
„We verwachten niet, dat veel huis
vrouwen op hun fietsje zullen stappen
om op deze wijze ver van huis drie,
vier, vijf liter melk te gaan halen," al
dus een commentator. Men gelooft
voorts dat het met deze prijzen geen
blijvende zaak zal zijn.
DE BILT Vrij veel bewolking
en mogelijk op enkele plaatsen wat
lichte sneeuw. Vannacht op de mee"*r
plaatsen lichte vorst, morgen overdag
ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Overwegend matige wind
tussen noordoost en noord.
20.10, onder 13.22.
:r: 17.09;
waren goed gevuld bij de maandwis-
seling.
De politie in de grote steden heeft
deze extra drukte duidelijk kunnen
constateren. Er zijn ook veel buiten
landers naar onze winkelcentra geko
men; vooral Duitsers, die vrij hadden
met de r.k. gedenkdagen.
Venlo vierde gisteren Allerheiligen.
Dat wil zeggen, sommige zakenlieden
hielden hun winkels open voor het
Duitse bezoek. Geen enkele Venlonaar
ging gisteren winkelen, doch de Duit
sers kwamen in groten getale.
Met hun auto's legden ze praktisch
op alle parkeerterreinen van het cen
trum beslag. De nieuwe maatregel
van het gemeentebestuur, namelijk
dat er geen pamfletten aan de Duitse
kooplustigen mogen worden uitge
reikt, had een goede uitwerking. Dat
wil zeggen, de straten bleven nu in
zoverre schoon, dat er geen folders
op het wegdek verspreid lagen. Wel
allerlei rommel, zoals dozen en pak
papier, die door de Duitsers werden
weggegooid.
HOGE DRVK
Zoals gezegd, de oostenwinden
blijven vooralsnog koude lucht aan
voeren. De luchtdrukverdeling over
geheel Midden- en Oost-Europa is ty
pisch winters met een hogedrukge-
bied bij Skandinavië en IJsland en
een depressie bij Italië en Frankrijk.
In het eerstgenoemde gebied viel al
sneeuw.
Door het binnendrijven van meer
wolkenvelden blijft ook overdag de
temperatuur in ons land laag, name
lijk vier tot vijf graden boven nul.
Wat de nachtvorst betreft: in Lim
burg werd maximaal vijf graden on
der nul gemeten.
De ARP meent, dat de crisis snel moet
worden opgelost. Daarom heeft het duo
BiesheuvelRoolvink de formateur een
financieel plan voorgelegd. Op deze
pagina en pagina 5 noemt onze parle
mentaire redakteur punten uit dit overi
gens geheime plan en geeft hij een schets
van de moeilijke politieke situatie.
(Van onze parleinentsredactie)
DEN HAAG Kabinetsformateur Sehmelzer zal vandaag
moeten beslissen of hij kan ingaan op voorstellen van a.r.-
zijde, die een poging betekenen tot restauratie van het kabi
net-Cals.
Het anti-revolutionaire duo Biesheuvel-Roolvink heeft hem gis
termiddag een aantal suggesties voorgelegd, die een basis zouden
vormen voor een compromis over het financiële beleid tussen KVP,
PvdA en ARP. Als de formatuer daar iets in ziet, zal hij alsnog met
de socialisten moeten gaan praten, iets wat hij tot misnoegen
van de AR twee weken lang heeft nagelaten. En dan hangt het
helemaal van de houding van PvdA én KVP af of het kabinet-Cals
z'n ontslagaanvrage toch nog zal kunnen intrekken.
Het bemiddelingsvoorstel van de AR
werd gisteravond zorgvuldig geheim ge
houden, maar men vermoedt dat het de
volgende elementen bevat:
I Handhaving van het door het kabi-
net-Cals voorgestelde rijksuitgaven-
niveau over 1967.
Vergroting van de dekking,
door uitstel van de verlaging der
loon- en inkomstenbelasting (1 jan.
a.s.) met drie maanden (dus tot 1
april a.s.).
3 Verhoging van de omzetbelasting
met 10 opcenten per 1 oktober a.s.
Geen huurverhoging.
Als dit complex zowel voor de PvdA
als de KVP aanvaardbaar blijkt, is er
geen enkele reden waarom de le
vensduur van het kabinet-Cals niet
zou kunnen worden verlengd. Of in dit
geval toch nog tot Kamerontbinding en
vervroegde verkiezingen moet worden
besloten, is een punt dat nader beke
ken zou moeten worden.
Mocht formateur Sehmelzer het
AR-advies opvolgen, dat zit hij nog
met de moeilijkheid, dat zijn opdracht
hem geen ruimte laat (althans niet vol
gens zijn eigen interpretatie) voor een
onderzoek naar de mogelijkheid
restauratie van het kabinet-Cals.
Veertien dagen geleden verklaarde
hij op een persconferentie met nadruk:
„De formulering van mijn opdracht
sluit een poging tot lijmen uit". Ook
gisteren was hij die mening nog toege
daan, naar uit een officiële mededeling
van zijn kant bleek.
Wil dus de formateur alsnog na
gaan of er iets te restaureren valt,
dan zal hij de Koningin om een ande
re, (nog) ruimere opdracht moeten
vragen. Acht hij dit niet mogelijk
maar staat hij wel een poging tot
restauratie voor, dan zal die taak
doöï-' èen 'andere (in)formateur moe
ten worden uitgevoerd.
AMSTERDAM De Amsterdamse
rechtbank zal op vrijdag, 4 november
uitspraak doen in de aanvrage tot
surséance van betaling voor het ban
kiershuis Gebr. Teixeira de Mattos,
zijn voormalige beherende vennoot en
zijn dochterinstellingen.
caramels
niet duur wel heerlijk
DEN HAAG In het Staatsblad van
heden staat dat er een wapen
vastgesteld voor de nakomelingen
van prinses Beatrix en prins Claus.
Het wapen is „gevierendeeld", met de
vlakken links boven en rechtsonder
in azuur, met staande balkjes van
goud en een klimmende leeuw van
goud, die in zijn klauwen een
zwaard en een bundel van zeven pij
len houdt
De vlakken rechts boven en links on
der zijn in goud met een jachthoorn
van azuur. Het hartschild is van sino
pel (groen) met een zilveren kasteel
op een gouden berg met drie toppen.
Het schild wordt bij mannelijke afstam
melingen gedekt door twee helmen
en bij vrouwelijke afstammelingen
met de koninklijke kroon. Schildhou
ders zijn twee leeuwen van goud. Het
geheel is geplaatst op een mantel
van pürper, gevoerd met hermelijn
en gedekt met de koninklijke kroon.
Thans zijn de wapens vastgesteld
voor nakomelingen van prinses
Beatrix en prins Claus. Het boven
ste wapen is voor een prinsje en
het onderste voor éen prinsesje.
De pers verdrong zich gisteren
rondom de heren Biesheuvel en
Roolvink beiden a.r.) toen zij
het kantoor van de kabinets
formateur verlieten. Zij dachten
veel maar zeiden weinig
Links fractieleider Roolvink en
rechts vice-premier Biesheuvel.
staan. Hiermee scheen hij zich tot
India te richten, dat maandag jl. ver
zocht een clausule in het verdrag op
te nemen om de verdere aanmaak
van atoomwapens te verbieden.
NEW YORK Nederland heeft
gisteren in de Verenigde Naties
voorgesteld een wereldsysteem
voor atoominspectie in te voeren
als waarborg tegen een verdere
verspreiding van kernwapens.
Staatssecretaris van buitenlandse
zaken mr. M. van der Stoel ver
klaarde in dit verband dat het in
ternationale atoomenergie agent
schap (IAEA) het meest geschikt
lijkt voor dit doel.
Dc heer Van der Stoel sprak i
beleidscommissie van de algemene
vergadering. Hij stelde o.a. dat het
gebrek aan vooruitgang ten aanzien
van algemene ontwapeningsmaatre
gelen, overeenstemming over een ver
drag tegen de verdere verspreiding
van kernwapens niet in de weg mag
MILLINGEN In de afgelopen
nacht heeft mevrouw O. O. uit Mil-
lingen (bij Nijmegen) haar vijf kin
deren vermoord. De kinderen va
rieerden in leeftijd van twee tot acht
De echtgenoot van de vrouw ver
blijft op het ogenblik in Zuid-Afrika.
Bij het ter perse gaan van deze editie
was omtrent de motieven voor deze
vreselijke daad niets bekend.
Studenten tot rector:
LIQUIDEER
PRO PATRIA"
LEIDEN „Maak van het eeuwfeest
van de studentenweerbaarheid Pro Patria
gebruik, om de vereniging duidelijk te
maken dat zij in een tijd van nucleaire wa
pens zinloos is." Dit staat in een brief die
dertig Leidse studenten aan de rector
magnificus van de Leidse universiteit
hebben geschreven Zij spreken hun ver
ontwaardiging uit over het feit dat de
rector zijn medewerking verleent aan het
100-jarig bestaan van de Pro Patria. De
briefschrijvers zijn van mening dat Pro
Patria een uiting van extreem nationalis-
,e en zinloos militair vertoon is.
UTRECHT Van de pas geopende
Europese ruimtebasis Kiruna in Zweden
zal binnenkort een in Nederland gebouw
de ruimtesonde gelanceerd worden die
de geheimen van het noorderlicht zal
onderzoeken.
De instrumenten zijn ontwikkeld in
het laboratorium voor ruimte-onderzoek
van de Utrechtse rijksuniversiteit. Na
beproeving zijn ze enkele weken gele-
J naar Zweden gestuurd.
Gemeente erfde
van steuntrekker
LAREN Een onlangs over
leden inwoner van Laren, die jaren
lang financiële steun heeft ont
vangen van de gemeentelijke sociale
dienst, heeft uit dankbaarheid hier
voor een aantal gebruiksvoorwerpen
en sieraden aan de gemeente Laren
nagelaten. Totale waarde van de na
latenschap ruim 14.000 gulden. B.
en W. hebben de raad voorgesteld
de opbrengst te gebruiken voor de
bouw van een nieuw zwembad.
Sneeuw in Schotland
LONDEN In het noorden van En
geland en in Schotland is gisteren veel
sneeuw gevallen. Het verkeer onder
vond hinder, vooral in het noordoosten
Schotland.
Steentje
QNZE kabinetsformaties zijn maar
niet een aangelegenheid van de
formateur alleen; iedereen doet er
aan mee. En hoe moeilijker de situa
tie, hoe algemener en hoe dieper er
wordt nagedacht.
Ook de pers oppert mogelijkheden,
en geen gesprek wordt gevoerd, of
het komt vroeg of laat bij de kabi
netscrisis.
Over de antirevolutionaire tussen
komst bij de formateur is, terwijl wij
dit schrijven, in feite nog niets be
kend. Maar de veronderstelling lijkt
gewettigd, dat het ook hier gaat om
het aandragen van een steentje.
Dat laatste zon ook ons bevredigen
der voorkomen dan wanneer de for
mateur alleen te horen had ge
kregen dat hij met omzien naar anti
revolutionaire bewindslieden beter
kan ophouden.
ARP en PvdA hebben samen tegen
de motie-Schmelzer gestemd, wat
niet betekende dat de standpunten
elkaar geheel dekten. Juist echter
in de bestaande verscheidenheid van
opvattingen liggen voor de ARP kan
sen tot bemiddeling.
Wij zonden het waarderen Indien
inderdaad in dit opzicht een bij
drage was geleverd.
Eéns moet men er toch uitkomen.
Onderzoek
J^JAT NAAR de al dan niet mishan
deling van rekruut Klappe een
onpartijdig onderzoek wordt inge
steld, achten wij juist.
Ook ons militaire apparaat maakt
deel uit van een rechtsstaat en
daarom behoort ook daar alles naar
recht te geschieden.
Er zijn verschillende mogelijkheden.
De klachten zijn onjuist of ten dele
juist of ze zijn maar al te zeer op
waarheid gegrond. In al deze ge
vallen is opheldering vereist.
Zijn de klachten onjuist, dan is het
van belang dat het militaire appa
raat geen schade ondervindt van
ongegronde aantijgingen.
Blijken ze juist, dan is zowel voor
de betrokken rekruut als voor heel
het militaire apparaat ingrijpen
noodzakelijk.
Bepaalde lezing van hetgeen is voor
gevallen wekt reeds de indruk van
een mentaliteit die helaas méér
wordt gevonden en die zich keert
tegen hem die het wat verder wil
brengen.
Felicitatie
landse Christelijke Bond van Over
heidspersoneel zijn twintigjarig be
staan herdacht.
Het is, in het geheel van de christe
lijke vakbeweging, nog „maar" een
jonge organisatie, maar de oorzaak
van deze jonkheid is een verhengen-
de.
Immers, de NCBO is ontstaan uit een
fusie van vier bonden van overheids
personeel, t.w. de christelijke bond
van belastingambtenaren (die er, als
eerste, in 1904 al was), de algemene
christelijke ambtenarenbond, de
christelijke bond van personeel in
publieke dienst en de christelijke
bond van PTT-personeel.
Onder de druk van de oorlogsjaren
hebben deze vier elkaar gevonden en
sindsdien is de ene bond uitgegroeid
tot een organisatie van rnim 48.900
leden, de grootste partner in het
CNV.
De tegenstanders van de fnsie van
twintig jaar geleden, die niet alleen
praktische maar ook principiële be
denkingen aanvoerden, hebben on
gelijk gekregen.
De NCBO is een levend bewijs van
wat een zo groot mogelijke samen
werking en eenheid tassen chris
tenen vermag.
Daarom is een hartelijke felicitatie
op haar plaats.
■fe Wij moeten evangelie geloohvaardig
maken pagina Kernmerk
Een pijnlijke gebeurtenis in de politieke loopbaan van
dr. Tilanus: bet verdwijnen van „De Nederlander" als
christelijk-historisch orgaan. In het tweede en laatste
artikel over het boek van Puchinger, „Tilanus vertelde
mij zijn leven", wordt dit incident, en het herstel van de
C.H.U. na de oorlog, belicht. Zie pagina 9.
•fe Filmheld baant
zich tveg naar
Witte Huis
pagina 7
•fe Terugkijken op
het proces
Neurenberg
t» 1- -.Laat my hel maar doen. Ik rou niet
pagina Radio ,i, hüdeuk
C7 opliep.
